April 16, 2025
WASHINGTON – Cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung lại nóng rực sau khi Tòa Bạch Ốc đêm 15 Tháng Tư công bố một sắc lệnh hành pháp mới từ Tổng Thống Donald Trump, trong đó cảnh báo mức thuế lên tới 245% sẽ được áp dụng với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, như một động thái đáp trả chính sách trả đũa gần đây từ Bắc Kinh.
Sắc lệnh này không chỉ khởi động cuộc điều tra an ninh quốc gia về các nguồn tài nguyên quan trọng, mà còn làm rõ lý do vì sao Trung Quốc là quốc gia duy nhất bị loại khỏi danh sách tạm hoãn áp thuế trong khi hơn 75 quốc gia khác đang tích cực đàm phán thương mại với Mỹ.
Theo Tòa Bạch Ốc, Bắc Kinh đã trả đũa bằng cách tăng thuế lên hàng hóa Mỹ đến 125%, nhằm đáp lại mức thuế 145% mà Mỹ áp đặt trước đó. Không những thế, Trung Quốc còn đình chỉ xuất khẩu một loạt tài nguyên chiến lược, bao gồm gali, germani, antimon – những nguyên liệu có vai trò sống còn trong các ngành công nghệ cao và quân sự.
Trong tuần qua, Trung Quốc tiếp tục gây sức ép bằng cách ngưng xuất khẩu kim loại đất hiếm nặng và nam châm đất hiếm, khiến các ngành công nghiệp then chốt của Mỹ như sản xuất ô tô, hàng không vũ trụ, chip bán dẫn và quốc phòng đứng trước nguy cơ thiếu hụt nguồn cung nghiêm trọng.
“Trung Quốc hiện phải đối mặt với mức thuế lên tới 245%, điều chưa từng có tiền lệ trong lịch sử thương mại giữa hai nước,” tuyên bố từ Tòa Bạch Ốc cho biết. Dù vậy, chi tiết cụ thể về loại hàng hóa bị áp mức thuế này vẫn chưa được công bố.
Trong khi các nước khác phản ứng với chiến lược thương mại “Nước Mỹ trên hết” bằng cách tìm kiếm các thỏa thuận song phương với Washington, thì Bắc Kinh lại chọn cách im lặng trước lời đề nghị đàm phán từ phía Mỹ và tiếp tục gia tăng sức ép.
Về phía Trung Quốc, chính quyền Bắc Kinh lên tiếng kêu gọi Mỹ “ngừng gây áp lực” nếu thực sự muốn đối thoại, đồng thời tuyên bố sẵn sàng đương đầu với bất kỳ cuộc chiến thương mại nào. “Chúng tôi không sợ,” tuyên bố từ Bộ Thương Mại Trung Quốc khẳng định.
Tuy nhiên, phía Mỹ lại cho rằng mọi quyết định giờ đây phụ thuộc vào Trung Quốc. Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt tuyên bố:
“Quả bóng đang ở trong sân Trung Quốc. Họ phải đi bước trước nếu muốn có thỏa thuận. Chúng ta không cần họ, họ cần chúng ta.”
Với tuyên bố cứng rắn này, căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục leo thang, đặt ra những hệ lụy tiềm ẩn đối với chuỗi cung ứng toàn cầu, thị trường tài chính, và các ngành công nghiệp chiến lược từ Mỹ đến châu Á. Câu hỏi lúc này là: Liệu Bắc Kinh sẽ lùi bước, hay sẵn sàng lao vào cuộc đối đầu thuế quan tốn kém không có hồi kết?