Kimtrong Lam

Sam Nguyễn –

15 tháng 5, 2025

Mặc dù có vẻ như chỉ là ngừng để thở, nhưng những hiểu biết sâu sắc về mặt tâm lý cho thấy không phải tự nhiên mà một người chọn im lặng khi được hỏi.

Có bảy lý do khiến một số người chọn giữ suy nghĩ và cảm xúc cho riêng mình, thay vì nói ra.

Đầu tiên, sự im lặng đôi khi chứa đựng những cảm xúc dâng trào. Khi bị nhấn chìm bởi cơn giận dữ, tổn thương hoặc vô cùng thất vọng, việc diễn đạt những cảm thấy bỗng dưng khó khăn. Do đó, im lặng trở thành một cơ chế tự bảo vệ, mang đến một khoảng dừng quan trọng để xử lý những cảm xúc hỗn loạn trước khi có phản ứng bốc đồng tiềm ẩn. Không hẳn phải phớt lờ người khác, nhưng là một sự rút lui chiến lược để điều kìm nén cơn đau buồn, khó chịu.

Đối với một số người, đối đầu vốn dĩ gây ra lo lắng. Viễn cảnh tham gia vào các cuộc tranh luận hoặc giải quyết xung đột có nguy cơ gây ra sự khó chịu, chưa kể sợ hãi. Trong những trường hợp như vậy, sự im lặng xuất hiện như một lá chắn, một phương tiện để tránh một tình huống có khả năng leo thang và làm cạn kiệt năng lượng. Mặc dù có vẻ như một sự né tránh, nhưng nó thường xuất phát từ mong muốn giữ bình tĩnh và ngăn ngừa những tình huống tiêu cực có thể xảy ra.

Việc không thể diễn đạt những cảm xúc phức tạp cũng dẫn đến sự im lặng. Khi cảm xúc mơ hồ và khó xác định, việc tìm ra những từ ngữ thích hợp trở thành một cuộc đấu trí nội tâm. Thay vì mạo hiểm giao tiếp sai hoặc nói điều gì đó đáng tiếc, nhiều người chọn cách lặng thinh. Điều này không thể hiện sự thiếu quan tâm hay lo lắng, mà nhằm chuyển đổi các trạng thái cảm xúc phức tạp thành ngôn ngữ mạch lạc.

Ngược lại, đôi khi sự im lặng được sử dụng như một công cụ cố ý để thao túng cảm xúc. Khi cảm thấy bị tổn thương hoặc đối xử bất công, một số cá nhân có chọn rút lui để khơi dậy cảm giác tội lỗi hoặc hối hận ở người kia. Sự chùn bước này có công dụng như một hình thức trừng phạt về mặt cảm xúc, một biểu hiện đau đớn không lời nhằm thúc đẩy một phản ứng cụ thể. Tuy nhiên, chiến thuật này thường làm trầm trọng thêm vấn đề và không giải quyết được tình hình đang xảy ra.

Hơn nữa, sự im lặng còn được dùng để quản lý nhận thức xã hội. Trong cả lĩnh vực cá nhân và chuyên môn, một số cá nhân chọn giữ im lặng nhằm tránh tỏ ra hung hăng, quá xúc động hoặc phán xét. Sự kiềm chế tự áp đặt này nhằm mục đích duy trì hình ảnh mong muốn, ngay cả khi điều đó kìm nén những gì họ thực sự cảm thấy và để lại những vấn đề tiềm ẩn không được giải quyết.

Trong một số trường hợp, sự im lặng đóng vai trò chống lại trách nhiệm giải trình. Khi nhận thức được hành vi sai trái nhưng không muốn đối mặt với hậu quả, các cá nhân sẽ “yên hơi lặng tiếng” để trốn tránh trách nhiệm. Điều này đặc biệt gây khó chịu cho bên kia, vì nó cản trở việc giải quyết và để lại những vấn đề quan trọng không thể đi đến hồi kết, nuôi dưỡng sự oán giận và cản trở tiến trình.

Cuối cùng, sự im lặng được sử dụng như một hình thức kiểm soát tinh tế nhưng mạnh mẽ trong một mối quan hệ hoặc cuộc trò chuyện. Một số cá nhân cố tình rút lui để tạo ra sự mất cân bằng quyền lực, buộc người kia phải nỗ lực nhiều hơn để thu hẹp khoảng cách và khôi phục lại kết nối. Mặc dù không phải lúc nào cũng có ý xấu, nhưng việc nhận ra khi sự lặng thinh đang được sử dụng như một chiến thuật thao túng là rất quan trọng để thúc đẩy các mối quan hệ lành mạnh và công bằng.

Tóm lại, hành động im lặng có vẻ đơn giản trong các tương tác giữa các cá nhân thường được củng cố bởi sự tương tác phức tạp của các yếu tố tâm lý. Nếu biết cách tự điều chỉnh suy nghĩ và thực hiện những hành động đúng đắn, bạn sẽ cung cấp những hiểu biết có giá trị cho chinh mình để vượt qua trải nghiệm phức tạp khi bị đối xử lạnh nhạt và thúc đẩy giao tiếp hiệu quả.

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Ai tin vào Thầy, người đó cũng sẽ làm được những việc Thầy làm. Người đó còn làm những việc lớn hơn nữa!”.

“Những bước đi của niềm tin dường như rơi vào ‘khoảng không’ vô định, nhưng tìm thấy ‘đá tảng’ bên dưới!” – Whittiers.

Kính thưa Anh Chị em,

Những lời của Chúa Giêsu trong Tin Mừng hôm nay có thể gây ngạc nhiên. Làm sao môn đệ có thể làm những ‘việc lớn hơn’ Thầy? Nhưng đó là sự thật! Bởi lẽ, họ đã chẳng bước vào những khoảng không vô định; nhưng trong đức tin, bước trên đá tảng, chính Ngài!

Trong bữa Tiệc Ly, Chúa Giêsu muốn tiết lộ cho các môn đệ hiểu rằng, việc Ngài ra đi chiều hôm sau – đi chịu nạn – không phải là một thảm hoạ; và việc Ngài “về cùng Cha” không chỉ bao hàm tử nạn mà còn cả sự phục sinh vinh hiển; đồng thời, dẫn đến việc Ngài sẽ gửi Thánh Thần xuống. Việc Thánh Thần được ban sẽ giúp Chúa Phục Sinh tiếp tục công việc của Ngài trong các môn đệ và qua các môn đệ. Với tư cách phục sinh, Ngài sẽ thực hiện qua họ những việc vĩ đại hơn trong quyền năng Thánh Thần.

Ba mươi ba năm thi hành sứ vụ, Chúa Giêsu gặp phải giới hạn không gian và thời gian; nhưng với tư cách phục sinh, Ngài sẽ tiếp tục công việc của Ngài trên toàn thế giới. Tuy nhiên, Ngài chỉ có thể làm những ‘việc lớn hơn’ đó qua những kẻ tin. Công Vụ Tông Đồ cho biết, “Người ta khiêng những kẻ đau ốm ra tận đường phố đặt trên giường trên chõng, để khi ông Phêrô đi qua, ít nữa cái bóng của ông cũng phủ lên được một bệnh nhân nào đó… và tất cả đều được chữa lành”; sau một bài giảng của Phêrô, “có đến 3.000 người trở lại!”; “Lời Chúa lan tràn”; “Dân ngoại vui mừng”. “Toàn cõi đất này đã xem thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta!” – Thánh Vịnh đáp ca. Tất cả những điều này chỉ có thể xảy ra dưới sự dẫn dắt của Thánh Thần.

Như các tông đồ, nhiều Kitô hữu ngày nay với các phương tiện trong tay, có thể mang thông điệp của Chúa Giêsu đến với một lượng người lớn hơn và hiệu quả hơn. Ở bất cứ nơi đâu, trong một đại lễ, Đức Giáo Hoàng có thể tiếp cận hàng tỷ người qua truyền thông. Chúa Giêsu không làm được những điều này! Rõ ràng, với Thánh Thần và sức mạnh phục sinh của Ngài, Giáo Hội – trong đó – có chúng ta, có thể làm những ‘việc lớn hơn’ Thầy. Bạn có tin điều đó không? Bạn có muốn tạo nên một sự khác biệt cho thế giới không?

Anh Chị em,

“Người đó còn làm những việc lớn hơn nữa!”. Đây là một ơn gọi; đúng hơn, một sứ vụ! Một trong những việc lớn, trước hết và quan trọng hơn hết, là chúng ta ‘sống’ và ‘loan báo’ Tin Mừng. Phải, chúng ta bắt đầu ‘sống và loan báo’ từ trong gia đình, trong cộng đoàn, môi trường của mình. Sự thật này khiến chúng ta đầy lòng biết ơn vì đã được mời gọi dự phần vào công việc rao truyền Phúc Âm. Tuy nhiên, chúng ta có thể bị cám dỗ dễ nản lòng vào những lúc không thuận lợi khi thấy mình bất xứng, hoặc tưởng rằng, tôi đang bước vào những khoảng không vô định. Lời Chúa bảo đảm rằng, với niềm tin, các công việc tốt lành của chúng ta vẫn tiến triển, nếu bạn và tôi tiếp tục hoán cải và bước đi trên đá tảng Kitô.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, đừng để con thoả mãn với những con cá còi của ao đầm; tệ hơn, chỉ tìm những ‘việc nhỏ’. Cho con dám lao ra biển lớn, hầu có thể đánh bắt những mẻ lớn!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

************************************

Thứ Bảy Tuần IV Phục Sinh

Ai thấy Thầy là thấy Chúa Cha.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Gio-an.        Ga 14,7-14

7 Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng : “Nếu anh em biết Thầy, anh em cũng biết Cha Thầy. Ngay từ bây giờ, anh em biết Người và đã thấy Người.”

8 Ông Phi-líp-phê nói : “Thưa Thầy, xin tỏ cho chúng con thấy Chúa Cha, như thế là chúng con mãn nguyện.” 9 Đức Giê-su trả lời : “Thầy ở với anh em bấy lâu, thế mà anh Phi-líp-phê, anh chưa biết Thầy ư ? Ai thấy Thầy là thấy Chúa Cha. Sao anh lại nói : ‘Xin tỏ cho chúng con thấy Chúa Cha’ ? 10 Anh không tin rằng Thầy ở trong Chúa Cha và Chúa Cha ở trong Thầy sao ? Các lời Thầy nói với anh em, Thầy không tự mình nói ra. Nhưng Chúa Cha, Đấng luôn ở trong Thầy, chính Người làm những việc của mình. 11 Anh em hãy tin Thầy : Thầy ở trong Chúa Cha và Chúa Cha ở trong Thầy ; bằng không thì hãy tin vì công việc Thầy làm. 12 Thật, Thầy bảo thật anh em, ai tin vào Thầy, thì người đó cũng sẽ làm được những việc Thầy làm. Người đó còn làm những việc lớn hơn nữa, bởi vì Thầy đến cùng Chúa Cha. 13 Và bất cứ điều gì anh em nhân danh Thầy mà xin, thì Thầy sẽ làm, để Chúa Cha được tôn vinh nơi người Con. 14 Nếu anh em nhân danh Thầy mà xin Thầy điều gì, thì chính Thầy sẽ làm điều đó.”

                Giữa dòng chảy không ngừng của cuộc sống, con người thường bị cuốn vào vòng xoáy của công việc, lo toan, áp lực và những bộn bề không tên. Trong sự vội vã đó, ta quên mất rằng đôi khi điều ta thực sự cần không phải là chạy nhanh hơn, làm nhiều hơn, mà là một chút tĩnh lặng – khoảng dừng để lắng nghe chính mình.

Tĩnh lặng không có nghĩa là cô đơn, cũng không phải sự trống rỗng. Đó là khoảnh khắc ta trở về với nội tâm, buông bỏ những ồn ào bên ngoài để tìm thấy bình yên bên trong. Một tâm hồn tĩnh lặng không phải là tâm hồn không có sóng gió, mà là tâm hồn đủ mạnh mẽ để không bị cuốn theo những sóng gió đó.

– Trong cuộc sống, ta có thể tìm thấy sự tĩnh lặng qua những điều giản dị: 

một buổi sáng sớm lặng lẽ thưởng thức ly cà phê, 

một chiều hoàng hôn ngắm nhìn bầu trời đổi sắc, 

Hay một khoảng lặng giữa những cuộc đối thoại. 

Khi ta biết trân trọng những giây phút đó, ta sẽ nhận ra sự tĩnh lặng không phải là sự trốn tránh thực tại, mà là cách để ta sống sâu hơn, hiểu mình hơn và mạnh mẽ hơn.

Khi tâm hồn đủ tĩnh lặng, ta sẽ không còn bị dao động bởi những lời phán xét, không bị cuốn vào những nỗi lo vô định. Ta học được cách chấp nhận, cách buông bỏ những điều không thuộc về mình, và trân trọng những gì thật sự quan trọng.  Sự tĩnh lặng chính là một loại sức mạnh. 

Người biết cách lắng nghe sự tĩnh lặng sẽ không vội vàng phản ứng trước cuộc đời, mà biết cách đối diện với nó bằng sự điềm tĩnh và thấu hiểu. Khi ta không còn để những thứ bên ngoài quyết định tâm trạng của mình, đó chính là lúc ta thật sự tự do.

Vậy nên, giữa những chộn rộn của đời thường, hãy dành cho mình một chút tĩnh lặng. Để trái tim được thở, để tâm trí được nghỉ ngơi, và để ta có thể bước tiếp trên hành trình của mình với sự an yên trong lòng.

..Ta về vui với đất trời

Gom mây làm áo rong chơi cõi hồng.

Ta về lắng đục khơi trong

Bon chen chi cũng lòng vòng được, thua.

Ta về vui với bốn mùa

Trăng sao làm bạn, chuông chùa kết thân.

Giọt tâm thanh thoát trong ngần

Lặng yên hạnh phúc vạn lần xôn xao..

Tiếng Lòng

Namo Buddhaya