Mọi người chúng ta có thể nên “thánh” được không?- Cha Vương
Trump đang đẩy Mỹ Latinh về phía Trung Quốc?- Sonnie Tran
February 13, 2025
Trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang không ngừng biến động, Mỹ Latinh đã nổi lên như một sân khấu cạnh tranh chiến lược ngày càng nóng bỏng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Theo học giả John Calabrese, chuyên gia về chính sách đối ngoại Hoa Kỳ tại đại học American University ở Washington D.C., sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc, với tiềm lực kinh tế và ảnh hưởng ngoại giao không ngừng lớn mạnh, đang đặt ra một thách thức lớn đối với vị thế truyền thống của Hoa Kỳ tại Mỹ Latinh – khu vực vốn từ lâu được xem là “sân sau” của mình. Tổng Thống Donald Trump có vô tình đẩy các quốc gia Mỹ Latinh xích lại gần hơn vòng tay của Bắc Kinh hay không?
Trung Quốc dần lấn ‘sân sau’ của Mỹ
Trong những thập niên gần đây, Trung Quốc vươn mình trở thành một cường quốc kinh tế và chính trị, thách thức vị thế thống trị của Hoa Kỳ trên nhiều phương diện. Mỹ Latinh, với nguồn tài nguyên thiên nhiên trù phú, thị trường rộng lớn và vị trí địa lý chiến lược, đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược mở rộng ảnh hưởng toàn cầu của Trung Quốc.
Sự trỗi dậy của Trung Quốc tại Mỹ Latinh được thể hiện rõ nét nhất qua sự tăng trưởng vượt bậc trong quan hệ kinh tế. Thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ Latinh đã tăng trưởng theo cấp số nhân trong hai thập niên qua, từ dưới $20 tỷ vào năm 2000 lên hơn $450 tỷ đô la vào năm 2020. Các quốc gia như Brazil, Chile, Peru và Argentina chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể trong xuất khẩu hàng hóa sang Trung Quốc, đặc biệt là các mặt hàng nông sản và khoáng sản. Ngược lại, Trung Quốc cung cấp cho khu vực này một lượng lớn hàng hóa chế tạo với giá cả cạnh tranh.
Bên cạnh thương mại, Trung Quốc cũng gia tăng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và cho vay vào Mỹ Latinh. Thông qua Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), Trung Quốc rót hàng tỷ đôla vào các dự án cơ sở hạ tầng quy mô lớn trong khu vực, bao gồm đường sắt, cảng biển, đường cao tốc và các dự án năng lượng. Các khoản vay từ các ngân hàng Trung Quốc, thường với lãi suất ưu đãi và điều kiện linh hoạt hơn so với các tổ chức tài chính phương Tây, đã trở thành nguồn vốn quan trọng cho nhiều quốc gia Mỹ Latinh, đặc biệt là những nước đang gặp khó khăn về tài chính. Những dự án cơ sở hạ tầng do Trung Quốc tài trợ đã giúp cải thiện kết nối và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở Mỹ Latinh, đồng thời khuếch trương ảnh hưởng kinh tế và chính trị của Trung Quốc trong khu vực.
Một yếu tố quan trọng làm nên sức hút của Trung Quốc đối với Mỹ Latinh chính là mô hình hợp tác kinh tế “không ràng buộc” mà Bắc Kinh đưa ra. Khác với Hoa Kỳ và các nước phương Tây, vốn thường đi kèm các điều kiện chính trị hoặc cải cách thể chế vào viện trợ và đầu tư, Trung Quốc nhấn mạnh nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ và tôn trọng chủ quyền quốc gia, tạo dựng một hình ảnh đối tác thực dụng và đáng tin cậy trong mắt nhiều nhà lãnh đạo Mỹ Latinh. Mô hình này đặc biệt hấp dẫn đối với các chính phủ Mỹ Latinh, vốn nhạy cảm với các vấn đề chủ quyền, và không muốn bị áp đặt các điều kiện từ bên ngoài.
Trung Quốc cũng không ngừng mở rộng ảnh hưởng ngoại giao, thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với hầu hết các quốc gia Mỹ Latinh, từ các cường quốc khu vực như Brazil và Argentina đến các quốc gia nhỏ hơn ở Trung Mỹ và Caribe. Những quan hệ đối tác này gồm nhiều lĩnh vực hợp tác, từ kinh tế, thương mại, khoa học công nghệ đến văn hóa, giáo dục và quân sự (ở mức độ hạn chế).
Đại dịch COVID-19 đã tạo cơ hội cho Trung Quốc thể hiện vai trò lãnh đạo toàn cầu và tăng cường ảnh hưởng ở Mỹ Latinh thông qua “ngoại giao vaccine.” Trong khi các nước phương Tây tập trung vào việc bảo đảm vaccine cho người dân của mình, Trung Quốc nhanh chóng cung cấp vaccine, và viện trợ y tế cho nhiều quốc gia Mỹ Latinh đang gặp khó khăn.
Hợp tác không gian, công nghệ, giám sát và an ninh mạng đang trở thành những lĩnh vực hợp tác mới giữa Trung Quốc, và một số quốc gia Mỹ Latinh. Ví dụ, việc xây dựng các trạm quan sát không gian của Trung Quốc ở Argentina và Chile, hay sự hiện diện ngày càng tăng của các công ty công nghệ Trung Quốc như Huawei, và ZTE trong lĩnh vực viễn thông, và 5G ở khu vực, gây lo ngại về an ninh quốc gia và khả năng gián điệp.
Mỹ mất dần ảnh hưởng ở Châu Mỹ Latin
Trong khi ảnh hưởng của Trung Quốc ở Mỹ Latinh ngày càng gia tăng, vị thế của Hoa Kỳ trong khu vực lại có dấu hiệu suy giảm, một phần do những sai lầm trong chính sách đối ngoại của Mỹ và những thay đổi trong bối cảnh khu vực và toàn cầu.
Lịch sử can thiệp quân sự, chính trị và kinh tế của Hoa Kỳ ở Mỹ Latinh trong thế kỷ 20 đã để lại một di sản phức tạp và đầy nghi ngờ trong khu vực. Từ “Học thuyết Monroe” đến các cuộc đảo chính do CIA hậu thuẫn, Mỹ Latinh đã trải qua nhiều thập niên bị coi là “sân sau” của Hoa Kỳ, nơi Washington can thiệp vào công việc nội bộ, và bảo vệ lợi ích của mình bằng mọi giá, gây tâm lý cảnh giác và bất mãn trong nhiều tầng lớp xã hội Mỹ Latinh.
Sau Chiến tranh Lạnh, đặc biệt là sau sự kiện 11/9, Hoa Kỳ chuyển trọng tâm chính sách đối ngoại sang các khu vực khác như Trung Đông và châu Á, giảm sự quan tâm và đầu tư vào Mỹ Latinh. Sự thờ ơ này đã tạo ra một khoảng trống quyền lực và cơ hội cho các cường quốc khác, đặc biệt là Trung Quốc, lấp đầy.
Chính sách của Mỹ đối với Mỹ Latinh trong những năm gần đây thường tập trung quá mức vào các vấn đề an ninh và chống ma túy, bỏ qua các khía cạnh kinh tế, xã hội và phát triển. Mặc dù các vấn đề này là có thật và quan trọng, nhưng việc ưu tiên hơn các lĩnh vực hợp tác khác tạo ra hình ảnh méo mó về quan hệ Mỹ-Latinh, và không đáp ứng được nhu cầu và ưu tiên thực tế của khu vực.
Chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, đặc biệt là dưới thời chính quyền Trump, đã bị chỉ trích vì thiếu sự nhất quán, tin cậy và khả năng dự đoán. Sự thay đổi chính sách thất thường, các quyết định đơn phương và giọng điệu đối đầu làm suy yếu lòng tin của các đối tác Mỹ Latinh vào Hoa Kỳ. Các quốc gia trong khu vực cảm thấy khó có thể tin tưởng vào cam kết và sự ổn định của Hoa Kỳ, và do đó, có xu hướng tìm kiếm các đối tác khác đáng tin cậy hơn, trong đó có Trung Quốc.
Trong những năm gần đây, Mỹ Latinh đã chứng kiến sự trỗi dậy của các chính phủ cánh tả ở nhiều quốc gia, từ Mexico, Argentina, Chile đến Colombia và Brazil. Xu hướng này, một phần là phản ứng với các chính sách tự do mới và bất bình đẳng kinh tế xã hội, cũng phản ánh sự thất vọng với ảnh hưởng của Hoa Kỳ và mong muốn tìm kiếm các mô hình phát triển và đối tác khác.
Brazil trù phú. (Hình minh họa: Agustin Diaz Gargiulo/Unsplash)
Thời kỳ Trump 2.0 có sửa chữa được sai lầm?
Mặc dù mục tiêu của chính quyền Donald Trump là “Nước Mỹ trên hết” và ngăn chặn ảnh hưởng của Trung Quốc, nhưng các biện pháp mà ông áp dụng lại tiềm ẩn nguy cơ phản tác dụng, vô tình đẩy Mỹ Latinh xích lại gần hơn với Trung Quốc.
Chính sách thương mại “America First” của Trump, với việc áp đặt thuế quan trừng phạt lên hàng hóa nhập khẩu từ nhiều quốc gia, bao gồm cả Mexico và Canada (hai đối tác thương mại quan trọng của Mỹ Latinh), đã gây ra căng thẳng và bất ổn trong khu vực. Việc ông Trump áp thuế quan 25% lên hầu hết hàng hóa nhập khẩu từ Mexico vào Tháng Hai, 2025, với lý do giải quyết vấn đề nhập cư và ma túy, gây tổn hại kinh tế cho Mexico và các đối tác thương mại khác, mà còn làm suy yếu lòng tin và quan hệ đối tác với Hoa Kỳ.
Giọng điệu đối đầu và những phát ngôn mang tính “chủ nghĩa đế quốc” của ông Trump đối với Mỹ Latinh đã làm tổn thương lòng tự trọng dân tộc và gây ra sự oán giận trong khu vực. Ông Trump khơi lại học thuyết “Định mệnh hiển nhiên” và tuyên bố Mỹ “không cần họ, họ cần chúng ta.” Những lời lẽ này càng làm gia tăng cảm giác Mỹ vẫn coi Mỹ Latinh là “sân sau” và không tôn trọng chủ quyền của các quốc gia trong khu vực.
Chính sách nhập cư cứng rắn của Trump, như việc xây tường biên giới với Mexico, chia cắt gia đình nhập cư và các biện pháp trục xuất hàng loạt, đã bị chỉ trích rộng rãi trong khu vực và trên toàn thế giới. Các chính sách này bị coi là phi nhân đạo, phân biệt đối xử và làm xấu đi hình ảnh của Hoa Kỳ trong mắt người dân Mỹ Latinh.
Trong bối cảnh chính sách của Trump làm suy yếu quan hệ với Mỹ Latinh, mô hình hợp tác kinh tế “không ràng buộc” của Trung Quốc trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết. Các quốc gia Mỹ Latinh cảm thấy bị Mỹ xa lánh và không tin tưởng, có thể tìm đến Trung Quốc như một đối tác thay thế đáng tin cậy hơn. Sự tập trung của Trung Quốc vào đầu tư cơ sở hạ tầng, thương mại và hỗ trợ tài chính, không kèm theo các điều kiện chính trị, đáp ứng đúng nhu cầu phát triển của nhiều quốc gia Mỹ Latinh.
Chính sách “America First” của Trump, với xu hướng rút lui khỏi các cam kết quốc tế, khu vực, và giảm viện trợ nước ngoài, tạo thêm khoảng trống cho Trung Quốc lấp đầy, tận dụng cơ hội này để tăng cường quan hệ và mở rộng tầm ảnh hưởng của mình. Khi quan hệ với Mỹ trở nên căng thẳng và không chắc chắn, các quốc gia Mỹ Latinh có thể tìm đến Trung Quốc như một đối tác kinh tế và chính trị thay thế để đa dạng hóa quan hệ đối ngoại và giảm sự phụ thuộc vào Mỹ.
Việc Mỹ công khai gây áp lực mạnh mẽ lên Panama có thể tạo ra phản ứng tiêu cực từ quốc gia này và các nước láng giềng, bởi họ cảm thấy chủ quyền bị xâm phạm và bị ép buộc. Vốn là một quốc gia Trung Mỹ nhỏ, lại nằm gần và có quan hệ thương mại mật thiết với Hoa Kỳ, Panama có sự phụ thuộc kinh tế đáng kể vào cường quốc Bắc Mỹ. Điều này thể hiện rõ qua việc Panama sử dụng đồng đô la Mỹ làm đồng tiền chính và phần lớn lưu lượng tàu thuyền qua kênh đào Panama đến từ hoặc đi đến Mỹ. Do đó, Panama dễ bị tổn thương và nhượng bộ trước áp lực từ Washington liên quan đến BRI. Tuy nhiên, không thể đảm bảo rằng biện pháp này sẽ mang lại kết quả tương tự với các chính phủ Nam Mỹ khác. Những quốc gia lớn hơn như Brazil hay Argentina, vốn chủ động tìm kiếm sự cân bằng ảnh hưởng giữa các cường quốc, có lẽ sẽ đáp trả áp lực từ Mỹ bằng cách tăng cường quan hệ với Trung Quốc trên nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, Brazil, với tư cách là một thành viên sáng lập BRICS và có quan hệ mật thiết với Trung Quốc, càng khó có khả năng chịu khuất phục tương tự như trường hợp của Panama.
Đẩy Mỹ Latinh về Trung Quốc, không đơn giản!
Chính sách của Trump cũng có những khía cạnh phức tạp và các yếu tố giảm nhẹ, cho thấy rằng việc “đẩy Mỹ Latinh về phía Trung Quốc” không phải là một quá trình đơn giản và tuyến tính. Bên cạnh các biện pháp trừng phạt và đối đầu, chính quyền Trump cũng nhận ra sự cần thiết phải đưa ra các lựa chọn thay thế kinh tế cho Mỹ Latinh để cạnh tranh với ảnh hưởng của Trung Quốc. Sáng kiến “nearshoring” (đưa sản xuất về gần) và các khoản đầu tư có mục tiêu vào khu vực, đặc biệt trong các lĩnh vực như năng lượng, cơ sở hạ tầng và công nghệ, có thể được xem là nỗ lực “kéo lại” Mỹ Latinh vào quỹ đạo của Mỹ.
Washington đang cố gắng cung cấp các lựa chọn kinh tế hấp dẫn hơn so với các khoản vay và đầu tư từ Trung Quốc, như tăng cường đầu tư thông qua Tập đoàn Tài chính Phát triển Quốc tế (DFC) vào các dự án quan trọng ở Brazil, Ecuador và các nước khác.
Mặc dù quan hệ với Mỹ Latinh có những căng thẳng, thị trường tiêu dùng rộng lớn của Mỹ, các công ty công nghệ hàng đầu thế giới và truyền thống hợp tác kinh tế lâu dài vẫn là những yếu tố hấp dẫn đối với Mỹ Latinh.
Trong một số lĩnh vực, như công nghệ cao, tài chính và giáo dục, Mỹ vẫn có lợi thế hơn Trung Quốc và có thể tiếp tục là đối tác ưu tiên của nhiều quốc gia Mỹ Latinh. Hiệp định Thương mại Tự do Mỹ – Mexico – Canada (USMCA), mặc dù có những tranh cãi và bất đồng, vẫn là một khuôn khổ hợp tác kinh tế quan trọng ở Bắc Mỹ. Ngoài ra, Mỹ còn có nhiều thỏa thuận thương mại song phương và đa phương khác với các quốc gia Mỹ Latinh. Việc củng cố và hiện đại hóa các khuôn khổ này có thể giúp tăng cường quan hệ kinh tế và tạo ra những lợi ích chung, giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Các quốc gia Mỹ Latinh không phải là những “con tốt” thụ động trong cuộc cạnh tranh Mỹ-Trung. Họ có chủ quyền, lợi ích quốc gia riêng và đang theo đuổi chiến lược đa dạng hóa quan hệ đối ngoại, không muốn phụ thuộc hoàn toàn vào bất kỳ cường quốc nào, bao gồm cả Trung Quốc. Mỹ Latinh nhận thức được cả cơ hội và rủi ro khi hợp tác với Trung Quốc, và đang cố gắng cân bằng quan hệ với cả Washington và Bắc Kinh để tối đa hóa lợi ích.
Mặc dù mô hình hợp tác “không ràng buộc” của Trung Quốc có sức hấp dẫn, một số quốc gia Mỹ Latinh cũng có những lo ngại nhất định, như nợ công gia tăng, hành vi độc quyền của các công ty Trung Quốc, tác động môi trường từ các dự án Trung Quốc và sự cạnh tranh không công bằng từ hàng hóa Trung Quốc giá rẻ.
Nhiều quốc gia Mỹ Latinh nhận thấy lợi ích từ việc duy trì quan hệ tốt với cả Hoa Kỳ và Trung Quốc. Quan hệ với Mỹ mang lại lợi ích về thương mại, đầu tư, an ninh và các giá trị dân chủ. Quan hệ với Trung Quốc mang lại cơ hội về đầu tư cơ sở hạ tầng, thương mại và hỗ trợ tài chính. Các quốc gia Mỹ Latinh đang cố gắng tận dụng lợi thế từ cả hai phía, không muốn bị buộc phải lựa chọn giữa Washington và Bắc Kinh.
“Kế hoạch Mexico” và chiến lược “nearshoring” cho thấy Mexico đang chủ động tìm kiếm các đối tác thương mại mới và thúc đẩy sản xuất trong nước, không chỉ để ứng phó với áp lực từ Mỹ mà còn để tận dụng cơ hội từ sự thay đổi chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc Mexico vượt qua Trung Quốc để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ vào năm 2023 là một ví dụ điển hình cho thấy sự nỗ lực của Mexico trong việc điều chỉnh quan hệ thương mại để bảo vệ lợi ích quốc gia trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ-Trung.
Tóm lại, Trump có đang đẩy Mỹ Latinh về phía Trung Quốc không? Phân tích đa chiều cho thấy chính sách của Trump đối với Mỹ Latinh là một chiến lược phức tạp và đầy rủi ro, mang đến cả cơ hội và thách thức.
Một mặt, các biện pháp đối đầu và trừng phạt của Trump, như thuế quan, lời lẽ gây hấn và chính sách nhập cư cứng rắn, có nguy cơ làm suy yếu quan hệ của Mỹ với Mỹ Latinh, tạo ra sự oán giận và xa lánh trong khu vực, vô tình tạo điều kiện cho Trung Quốc tận dụng cơ hội để gia tăng ảnh hưởng kinh tế, ngoại giao và chiến lược ở Mỹ Latinh, khi các quốc gia trong khu vực tìm kiếm các đối tác thay thế đáng tin cậy hơn.
Trong ngắn hạn, Mỹ có thể đạt được một số “thắng lợi” nhất định, như trường hợp Panama từ chối BRI, nhưng cái giá phải trả có thể là sự xói mòn lòng tin và thiện chí, làm suy yếu vị thế của Mỹ về lâu dài. Mặt khác, chính sách của Trump cũng có những yếu tố “kéo lại” Mỹ Latinh, như sáng kiến “nearshoring” và các khoản đầu tư có mục tiêu. Mỹ vẫn là một đối tác kinh tế quan trọng và có lợi thế trong một số lĩnh vực nhất định.
Hơn nữa, các quốc gia Mỹ Latinh không phải là những “con tốt” thụ động, họ có chiến lược đa dạng hóa quan hệ và cũng có những lo ngại nhất định về sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Do đó, việc “đẩy Mỹ Latinh về phía Trung Quốc” không phải là quá trình tự động và không thể đảo ngược.
Tuy nhiên, đánh giá một cách tổng thể, có nhiều bằng chứng cho thấy chính sách của Trump có nguy cơ làm trầm trọng thêm xu hướng Mỹ Latinh xích lại gần Trung Quốc hơn về lâu dài. Trong bối cảnh Mỹ đã suy yếu vị thế và Trung Quốc đang trỗi dậy mạnh mẽ ở khu vực, các biện pháp đối đầu và trừng phạt của Trump có thể phản tác dụng, làm suy yếu quan hệ của Mỹ với khu vực và vô tình tạo điều kiện cho Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng.
Để ngăn chặn xu hướng này và củng cố vị thế của mình ở Mỹ Latinh, Hoa Kỳ cần thay đổi cách tiếp cận, từ bỏ các biện pháp đối đầu và mang tính giao dịch, và chuyển sang một chiến lược hợp tác toàn diện và bền vững hơn. Chiến lược này cần tập trung vào việc xây dựng quan hệ đối tác dựa trên lợi ích chung, tôn trọng chủ quyền, và đáp ứng nhu cầu phát triển của Mỹ Latinh.
Tương lai quan hệ Mỹ-Latinh và cán cân ảnh hưởng giữa Mỹ và Trung Quốc trong khu vực vẫn còn bỏ ngỏ. Tuy nhiên, chính sách của Hoa Kỳ, đặc biệt là trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị gay gắt, sẽ đóng vai trò quyết định trong việc định hình cục diện khu vực trong những năm tới.
Cuộc Chiến Tàn Khốc tại CHDC Congo: Hơn 3.000 Người Thiệt Mạng vì Khoáng Sản Dùng trong Sản Xuất Smartphone
February 13, 2025
Trong hai tuần qua, hơn 3.000 người đã thiệt mạng tại Cộng hòa Dân chủ Congo (CHDC Congo), một đợt bạo lực chưa từng có liên quan đến cuộc chiến giành quyền kiểm soát các mỏ khoáng sản quan trọng được dùng để sản xuất smartphone và thiết bị điện tử. Điều này tiếp tục đẩy đất nước Trung Phi này vào một vòng xoáy xung đột dài lâu, dẫn đến tình trạng nhân đạo ngày càng trầm trọng.
Nguồn Gốc của Cuộc Chiến Theo CNN, sự bùng phát bạo lực mới nhất này bắt đầu sau khi liên minh phiến quân Alliance Fleuve Congo (AFC), với nhóm M23 là thành viên chủ chốt, đã chiếm giữ thành công thị trấn Nyabibwe. Đây là một trung tâm khai thác coltan chính tại khu vực miền đông quốc gia. Năm trước đó, nhóm phiến quân đã chiếm được Rubaya, nơi chứa lượng coltan lớn nhất thế giới.
Tác Động Kinh Tế và Nhân Đạo CHDC Congo, dù sở hữu trữ lượng khoáng sản đồ sộ như cobalt, coltan và vàng, lại không thể biến điều này thành sự thịnh vượng cho người dân. Thay vào đó, nó trở thành nguồn cơn của hàng loạt xung đột khi các nhóm phiến quân và chính phủ đều muốn khai thác lợi nhuận từ nguồn tài nguyên này. Điều này dẫn đến sự bất ổn vĩnh viễn, với người dân địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Ngành Công Nghệ và Cuộc Chiến Nhu cầu toàn cầu đối với coltan, đặc biệt trong sản xuất điện tử và pin, đã khiến tình hình tại CHDC Congo càng trở nên tồi tệ. Mặc dù các tập đoàn công nghệ lớn như Apple và Microsoft cam kết chỉ sử dụng khoáng sản từ những nguồn cung ứng có trách nhiệm, việc buôn lậu khoáng sản từ những khu vực xung đột vẫn là một thách thức lớn.
Tìm Kiếm Giải Pháp Chính phủ CHDC Congo đã thực hiện các bước đi mạnh mẽ như kiện các công ty con của Apple về việc sử dụng khoáng sản từ xung đột, dù Apple đã phủ nhận cáo buộc. Cộng đồng quốc tế và các chuyên gia đều nhấn mạnh rằng giải pháp dài hạn cho vấn đề này phải bắt nguồn từ sự cải cách nội bộ tại CHDC Congo, với sự đầu tư vào quản trị và an ninh để đảm bảo phân phối tài nguyên một cách công bằng và bền vững.
Cuộc xung đột hiện tại không chỉ là một cuộc chiến vì quyền lực mà còn là cuộc chiến cho sự sống còn, và nếu không có sự can thiệp kịp thời, cuộc chiến này sẽ tiếp tục gây ra đau thương và thiệt hại cho hàng triệu người dân vô tội tại CHDC Congo.
Trump, Musk bắt đầu sa thải hàng loạt nhân viên liên bang
February 13, 2025
WASHINGTON, DC (NV) – Hàng loạt cơ quan chính phủ Mỹ bắt đầu sa thải nhân viên giữa lúc Tổng Thống Donald Trump và tỷ phú Elon Musk gia tăng tiến hành kế hoạch cải tổ chính phủ, những nghiệp đoàn và nhân viên biết vụ sa thải này cho Reuters hay hôm Thứ Năm, 13 Tháng Hai.
Trong 48 giờ qua, thông báo đuổi việc được gửi qua email cho hàng trăm nhân viên chính phủ, hầu hết là nhân viên mới được tuyển dụng và đang thử việc, của Bộ Giáo Dục, Cơ Quan Doanh Nghiệp Nhỏ (SBA), Cơ Quan Bảo Vệ Tài Chính Tiêu Dùng (CFPB), và Cơ Quan Dịch Vụ Hành Chánh (GSA).
Nhân viên liên bang và ủng hộ viên của họ biểu tình trước Văn Phòng Quản Trị Nhân Sự Mỹ ở Washington, DC, hôm 5 Tháng Hai để phản đối ông Elon Musk và DOGE. (Hình minh họa: Alex Wong/Getty Images)
“Cơ quan nhận thấy ông/bà không phù hợp để tiếp tục làm việc vì năng lực, kiến thức và kỹ năng của ông/bà không phù hợp với nhu cầu hiện tại, và kết quả làm việc của ông/bà thời gian qua không đủ để cơ quan tiếp tục thuê ông/bà,” theo những lá thư được gửi cho ít nhất 45 nhân viên tập sự tại SBA. Reuters có thấy bản sao của những lá thư này.
Còn những lá thư gửi cho ít nhất 160 nhân viên mới của Bộ Giáo Dục thông báo họ không còn được tuyển dụng vì “không có lợi cho công chúng.” Reuters cũng thấy những lá thư này.
Trong thời gian vận động tranh cử, Tổng Thống Trump thường xuyên kêu gọi loại bỏ Bộ Giáo Dục. Hôm Thứ Tư tuần này, ông gọi Bộ Giáo Dục là “đồ lừa đảo” và tuyên bố ông muốn đóng cửa cơ quan này.
Khoảng 100 nhân viên tập sự của GSA nhận được thư đuổi việc hôm Thứ Tư, theo hai người biết vụ này.
Vụ sa thải hàng loạt này diễn ra giữa lúc Tổng Thống Trump giao cho Cơ Quan Cải Tổ Chính Phủ (DOGE) của ông Musk nhiệm vụ cắt giảm đáng kể số lượng nhân viên dân sự của chính phủ – hiện tại khoảng 2.3 triệu người – và có thể đóng cửa hoàn toàn nhiều cơ quan.
DOGE chưa trả lời yêu cầu của Reuters nói về vụ sa thải hàng loạt này.
Kế hoạch sa thải chưa từng có để cắt giảm chi phí của Tổng Thống Trump làm cho nhân viên liên bang lo sợ và gây ra nhiều vụ biểu tình. Ông Trump đang cố tiến hành kế hoạch này bất chấp bị nhiều nghiệp đoàn và bộ trưởng Tư Pháp tiểu bang Dân Chủ kiện, và bị một số người cùng đảng Cộng Hòa của ông chỉ trích là có mục đích chính trị.
Tổng Thống Trump biện minh cho kế hoạch này, tuyên bố chính phủ liên bang quá cồng kềnh và mất quá nhiều tiền do lãng phí và gian lận. Mặc dù cả đảng Cộng Hòa lẫn Dân Chủ đồng ý cần cải tổ chính phủ, nhưng giới phê bình hoài nghi cách ông Musk thực hiện kế hoạch này.
Theo dữ liệu chính phủ, hiện tại, có khoảng 280,000 nhân viên dân sự được tuyển dụng chưa đầy hai năm, hầu hết vẫn đang thử việc. (Th.Long)
NỀ NẾP CỦA NGƯỜI MIỀN NAM CẦN GÌN GIỮ – Nguồn: Nguyễn An Chi
Nguồn: Nguyễn An Chi
Trước 1975 ở miền Nam, vợ chồng thường gọi nhau là “mình”.
Khi giới thiệu vợ với người khác thì người chồng thường nói:
- Xin giới thiệu với anh, đây là nhà tôi.
Ngược lại trong trường hợp khách đến tìm thì người vợ lại nói:
Thưa anh, nhà tôi đi vắng. Nếu cần việc gì thì anh có thể nhắn lại.
Đạo vợ chồng nghĩa phu thê thời đó có ý nghĩa vô cùng thiêng liêng. Những chuyện ly thân ly hôn rất hiếm khi xảy ra. Thậm chí có nhiều trường hợp chỉ mới là người yêu chưa hề được nắm bàn tay nhưng vẫn chờ đợi nhau hàng chục năm với tất cả sự nhớ nhung trung trinh chung thủy.
Miền Nam trước 1975 , không có chuyện giấy tờ nhà đất xe cộ đứng tên cả 2 vợ chồng như thời nay . Chỉ 1 người đại diện, thường là người chồng, vì xã hội miền Nam trước 1975 hiếm có chuyện vợ chồng lừa gạt nhau , tranh giành tài sản. Hồi đó, nếu có ly hôn ,cũng không có chuyện phân xử tranh giành quyền nuôi con và chu cấp. Tất cả đều là tự nguyện thu xếp của 2 vợ chồng ….
Người lớn đã như vậy nên đối với con cái thì người miền Nam rất chú trọng vấn đề giáo dục.
Thông thường mấy đứa nhỏ gọi Ba – Má, Cha – Mẹ, vùng thôn quê thì có nhà gọi là Tía – Vú. Có nhiều gia đình lại gọi Papa – Maman theo Tây.
Khi người Bắc di cư vào Nam năm 1954 thì mới nghe những cách xưng hô Thầy – U, Bố – Đẻ, Cậu – Mợ
…
Nhà của người miền Nam xưa không bao giờ có chuyện phơi quần áo phía trước mặt tiền. Trước nhà là bộ mặt của gia đình, không có chuyện phơi bày những thứ sinh hoạt riêng tư như vậy.
Con cái trong nhà của người miền Nam thường được dạy dỗ rất kỹ theo lễ giáo.
Đi thưa về trình, trước khi đi đâu thì phải nói Thưa Ba, con đi tới nhà bạn… Lúc về thì cũng nói Thưa Ba, con mới về…
Có khách đến thăm nhà thì phải bước ra khoanh tay cúi đầu chào Thưa Bác, Thưa Chú, Thưa Cô, Thưa Dì…
Khi đã thưa gửi đàng hoàng thì vào trong lấy ly nước đem ra mời khách, làm gì cũng bằng cả hai tay.
Trong khi khách nói chuyện với Cha Mẹ thì tuyệt đối tránh mặt không lai vãng, không được phép đùa giỡn hay nói chuyện lớn tiếng.
Trong lúc đang ăn không được nói chuyện, uống nước hay làm cho chén đũa kêu thành tiếng, nhai thức ăn không được phát ra tiếng sì sụp sột soạt, không ợ hơi vì như vậy là bất lịch sự..
.Con gái đến tuổi cập kê khi ngồi thì phải khép hai chân lại, không được phép nằm ngửa ở bất cứ đâu nếu không phải là trong buồng riêng đã đóng kín cửa. Các cô ấy cũng không được phép tự ý ra nhà trước chào khách nếu không được Cha Mẹ gọi.
Trò chuyện với bất cứ ai cũng phải dùng lời lẽ chuẩn mực, không được nói những từ ngữ dung tục không thanh tao đứng đắn.
Đi mà kéo lê chiếc dép kêu lẹt xẹt: bị đòn. Người lớn đang nói chuyện mà chen vào một câu thì gọi là ăn cơm hớt: bị đòn. Buổi trưa ăn cơm xong mà không chịu ngủ cứ đùa giỡn hoặc nói lớn tiếng: bị đòn… Con nít ngày xưa rất dễ ăn chổi lông gà với những tội trạng như vậy.
Chỉ cái chuyện ăn uống đi đứng nằm ngồi sinh hoạt thôi mà ngày xưa ta đã được ông bà cha mẹ giáo huấn rất kỹ. Qua đó đã hình thành nên nhiều thế hệ người miền Nam có tính cách lễ phép gia giáo khiêm cung khoan hòa như đã thấy…
Được thụ hưởng cung cách dạy dỗ của ông bà cha mẹ như vậy mà nếu ngày hôm nay mỗi người cố gắng truyền lại những điều tốt đẹp đó cho thế hệ con cháu thì đó chính là đã góp một phần quan trọng để giữ gìn danh tiếng cao quý đáng hãnh diện nhất của chúng ta: NGƯỜI MIỀN NAM !
Nguồn: Nguyễn An Chi
From: taberd-6 & NguyenNThu
TUYỆT ĐỐI BẤT XỨNG – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế
Lm. Minh Anh, Tgp. Huế
“Thưa Ngài, đúng thế, nhưng chó con ở dưới gầm bàn lại được ăn những mảnh vụn của đám trẻ nhỏ!”.
“Đừng khóc vì tôi, hãy khóc vì chính các bạn! Tôi đến với Cha của Đức Giêsu Kitô, Đấng sẽ – thông qua sự trung gian của Con Một Chí Ái – tiếp nhận tôi, mặc dù tôi là một tội nhân, tuyệt đối bất xứng. Trước nhan Ngài, nơi tôi hy vọng chúng ta sẽ gặp nhau để hát bài ca mới và mãi mãi hạnh phúc, cho đến muôn đời!” – John Bunyan.
Kính thưa Anh Chị em,
Như một tội nhân được xót thương, John Bunyan – trước khi lìa đời – cảm nhận sâu sắc tình yêu và niềm hy vọng nơi Thiên Chúa, Lời Chúa hôm nay xác định một chân lý: trước Thiên Chúa, bất cứ ai – kể cả các thánh – tất cả đều ‘tuyệt đối bất xứng!’.
Tin Mừng cho biết, Chúa Giêsu – một người ‘rất Do Thái’ – đang đứng trên phần đất của những người ngoại. Ở đó, Ngài ‘mạo hiểm’ thử thách đức tin của một người mẹ lương dân – người vừa đến ném mình dưới chân Ngài để xin chữa lành cho đứa con gái đang bị quỷ ám. Đây là câu chuyện dự đoán đức tin của những người ‘ngoại đạo tương lai’ sẽ trở thành Kitô hữu! Nghe lời cầu xin của cô, Chúa Giêsu đáp, “Phải để con cái ăn no trước đã, vì không được lấy bánh dành cho con cái mà ném cho chó con!”. Tại sao Ngài lại dùng những lời lẽ xem ra khá thô lỗ và lạnh lùng đến thế khi đáp lại một người mẹ ngoại giáo – vốn được người Do Thái gọi là những con chó? Ngài có thực sự nói những lời đó không? Tại sao? Có! Chúa Giêsu đã nói như thế!
Trước hết, đừng quên, bất cứ điều gì Chúa Giêsu nói và làm, luôn luôn là một hành vi yêu thương! Đó là một hành vi nhân ái ‘độc đáo’ của Ngài! Vậy làm thế nào để dung hoà sự mâu thuẫn ‘thanh thiên bạch nhật’ này với con người xót thương của Ngài? Đâu là chìa khoá để hiểu cuộc đối thoại ‘kỳ cục’ ấy? Hãy xem câu trả lời của người mẹ và kết thúc của cuộc gặp gỡ! Vâng, cô đã đáp lại với một lòng khiêm hạ thẳm sâu kèm theo một đức tin đáng kinh ngạc, “Thưa Ngài, đúng thế, nhưng chó con ở dưới gầm bàn lại được ăn những mảnh vụn của đám trẻ nhỏ!”. Chúa Giêsu đầu hàng; Ngài chiều cô, con cô được lành! Phải chăng Ngài đã thấy trước đức tin sâu sắc của cô nên cho cô một cơ hội để thể hiện nó hầu mọi người có thể nhìn thấy. Và cô đã làm như vậy. Điều Chúa Giêsu nói là đúng, “Chẳng ai xứng đáng” để đương nhiên có quyền hưởng nhận ân điển và lòng thương xót của Ngài. Không ai! Cả cô, con cô, bạn và tôi hoặc bất cứ ai – kể cả một vị thánh – tất cả đều ‘tuyệt đối bất xứng!’.
Anh Chị em,
Trong cuộc sống, thật dễ dàng để chúng ta rơi vào cái bẫy khi nghĩ rằng, chúng ta xứng đáng với lòng thương xót của Chúa, chúng ta có quyền được hưởng mọi ân huệ của Ngài. Và mặc dù Thiên Chúa vô cùng mong muốn tuôn đổ ân sủng và lòng nhân ái của Ngài một cách dồi dào trên cuộc sống chúng ta, nhưng điều cần thiết là chúng ta phải hiểu đầy đủ về sự ‘tuyệt đối bất xứng’ của mình – không có gì là đương nhiên cả! Thái độ của người phụ nữ là một mẫu gương hoàn hảo về cách thức chúng ta phải đến với Chúa.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, con là một tội nhân, giàu có tội lỗi, hoàn toàn không xứng đáng trước bao ơn lành của Chúa. Xin hoán cải trái tim con mỗi ngày hầu con bớt bất xứng!”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)
From: KimBang Nguyen
************************************************
Thứ Năm Tuần V Thường Niên, Năm Lẻ
✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mác-cô.
24 Khi ấy, Đức Giê-su đến địa hạt Tia. Người vào một nhà nọ mà không muốn cho ai biết, nhưng không thể giấu được. 25 Thật vậy, một người đàn bà có đứa con gái nhỏ bị quỷ ám, vừa nghe nói đến Người, liền vào sấp mình dưới chân Người. 26 Bà là người Hy-lạp, gốc Phê-ni-xi thuộc xứ Xy-ri. Bà xin Người trừ quỷ cho con gái bà. 27 Người nói với bà: “Phải để cho con cái ăn no trước đã, vì không được lấy bánh dành cho con cái mà ném cho chó con.” 28 Bà ấy đáp: “Thưa Ngài, đúng thế, nhưng chó con ở dưới gầm bàn lại được ăn những mảnh vụn của đám trẻ nhỏ.” 29 Người nói với bà: “Vì bà nói thế, nên bà cứ về đi, quỷ đã xuất khỏi con gái bà rồi.” 30 Về đến nhà, bà thấy đứa trẻ nằm trên giường, và quỷ đã xuất khỏi.
Trump có kế hoạch thua thiệt cho Ukraine và Gaza
Theo nhật báo WSJ
“Những gì ông ấy muốn trong cả hai tình huống là sự yên tĩnh, hòa bình, một thỏa thuận,” William Wechsler, giám đốc cấp cao của Trung tâm Rafik Hariri và Chương trình Trung Đông tại Hội đồng Đại Tây Dương, một nhóm nghiên cứu, cho biết. “Ít sự tham gia của Mỹ hơn và ít rủi ro hơn của Mỹ.”
Một câu hỏi đặt ra là liệu Trump có thử áp dụng kế hoạch của mình ở nơi khác hay không, chẳng hạn như Đài Loan , nơi đang ngày càng lo ngại rằng mong muốn của tổng thống về một thỏa thuận thương mại nhanh chóng với Bắc Kinh có thể khiến ông sử dụng hòn đảo dân chủ này làm con bài mặc cả.
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã tham dự cuộc họp của Nhóm liên lạc quốc phòng Ukraine tại trụ sở NATO ở Brussels vào thứ Tư. Ảnh: Omar Havana/AP
Cách tiếp cận không chính thống của Trump cũng có nguy cơ tạo ra ngõ cụt chiến lược mới.
Tại Ukraine, nỗ lực thúc đẩy hòa bình của Trump đã làm dấy lên một số lo ngại ở Kyiv rằng ông có thể tìm kiếm một thỏa thuận mà không có sự tham gia của đất nước này, nhằm tạm thời ngừng giao tranh nhưng không cung cấp đủ sự hỗ trợ cho Ukraine để chống lại nỗ lực khuất phục của Nga trong dài hạn.
Khi Trump tiết lộ hôm thứ Tư rằng ông và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý bắt đầu các cuộc đàm phán về một thỏa thuận hòa bình, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã trình bày tại Brussels các thông số của một thỏa thuận có thể loại trừ việc Kyiv đòi lại toàn bộ lãnh thổ bị Nga chiếm giữ, cũng như tư cách thành viên của Ukraine trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương và việc triển khai quân đội Hoa Kỳ làm lực lượng gìn giữ hòa bình.
Các quan chức châu Âu cho biết sự nhượng bộ của chính quyền đã làm mất đi đòn bẩy của Trump trước khi các cuộc đàm phán bắt đầu.
“Trump luôn nói về ‘hòa bình thông qua sức mạnh’, và đó chính xác là cách tiếp cận đúng đắn với người Nga,” một quan chức cấp cao của châu Âu cho biết. “Nhưng ở đây chúng ta vẫn chưa thực sự thấy được phần sức mạnh.”
Trong khi Trump tuyên bố với các phóng viên hôm thứ Tư rằng sẽ tiếp tục viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Kyiv, ông vẫn khẳng định rằng mong muốn hòa bình của Putin là chân thành, một quan điểm mà một số nhà phân tích cho là đáng ngờ.
Chưa có một Tổng thống Hoa Kỳ nào trước đây tại Nhà Trắng kể từ khi Israel được thành lập vào năm 1948 đề xuất việc di dời vĩnh viễn người Palestine khỏi Gaza, nơi mà hầu hết các tổng thống Hoa Kỳ đều coi là một phần của nhà nước Palestine sau này.
Người dân Palestine mua sắm tại một khu chợ giữa cảnh tàn phá ở phía nam Gaza. Ảnh: Abed Rahim Khatib/DPA/Zuma Press
Sự ủng hộ của công chúng Ả Rập và Israel đối với các quốc gia thù địch chung sống cạnh nhau đã giảm mạnh, đặc biệt là kể từ ngày 7 tháng 10 với biến cố khủng bố và bắt cóc con tin của Hámas. Tuy nhiên, đề xuất của Trump cũng bị người dân Israel và thế giới Ả Rập coi là không thực tế, có khả năng gây bất ổn cho các quốc gia như Ai Cập và Jordan có chung biên giới với Israel.
CHỌN LỰA KHÔN NGOAN – TGM Giu-se Vũ Văn Thiên
TGM Giu-se Vũ Văn Thiên
Đau khổ trong cuộc sống con người không phải là định mệnh. Đó là khẳng định của đa số các tôn giáo. Thiên Chúa không bao giờ là tác giả của sự dữ, vì bản tính của Ngài là tốt lành. Kinh Thánh Cựu ước khẳng định: “Thiên Chúa không làm ra cái chết, chẳng vui gì khi sinh mạng tiêu vong” (Kn 1,13). Lời khẳng định cho thấy rằng: quả là Thiên Chúa có thể cho phép sự dữ xảy ra, nhưng sự dữ không bao giờ có nguồn gốc từ Thiên Chúa.
Hiểu như trên, chúng ta không đổ lỗi cho Thiên Chúa về sự dữ hay điều bất hạnh xảy đến xung quanh mình. Hiện hữu trên đời, mỗi chúng ta có tự do chọn lựa và chịu trách nhiệm về sự chọn lựa này.
Trong Bài đọc I, trích sách ngôn sứ Giê-rê-mi-a, Thiên Chúa đã chúc phúc cho những ai tin tưởng phó thác nơi Chúa, và Ngài thấy nỗi bất hạnh của những kẻ tin tưởng người đời. Ngài cũng đặt song song hai sự chọn lựa để cho thấy sự khác biệt: Tin vào Chúa giống như cây trồng bên suối nước, bốn mùa hoa trái tốt tươi; tin người trần gian giống như cây giữa sa mạc, quanh năm khô cằn tàn lụi. Thánh vịnh 31 trong phần Đáp ca diễn tả cùng một ý tưởng với Bài đọc I. Tác giả còn nhắc đến những hậu quả mà ác nhân sẽ phải lãnh nhận. Họ sẽ như những vỏ trấu bị gió cuốn trôi và biến mất.
Bài Tin Mừng theo thánh Lu-ca ghi lại giáo huấn của Chúa Giê-su về hai hạng người, là những người sẽ được hạnh phúc và sẽ phải đau khổ. Có người hiểu cách nói của Chúa Giê-su là lời chúc dữ. Thực ra, Chúa không chúc dữ cho con người, nhưng Chúa cảm nhận được nỗi bất hạnh khốn khổ khi con người chỉ chạy theo những lạc thú và lợi lộc vật chất mà quên đi những giá trị vĩnh cửu. Người cũng dạy chúng ta phải thận trọng suy xét những hành động và quyết định trong cuộc sống hằng ngày, để cuộc sống không trở nên vô ích, nhưng tìm thấy niềm vui và hạnh phúc giữa những bon chen của đời thường.
Như trên đã nói, con người có tự do lựa chọn điều tốt hay điều xấu cho bản thân mình, cho hiện tại và cho tương lai. Cuộc sống này cũng giống như một bàn cờ khổng lồ, mà mỗi chúng ta đều đang là những người chơi cờ. Có những nước cờ đem lại chiến thắng vẻ vang; nhưng cũng có những nước cờ đem lại thất bại ê chề. Mỗi nước cờ đã đi, người chơi phải mang trách nhiệm, không thể làm lại được. Cuộc đời cũng thế, mỗi chúng ta phải khôn ngoan chọn lựa để không phải lãnh hậu quả tai hại về danh dự, nhân phẩm, của cải và nhất là hạnh phúc đời sau.
Đối với Ki-tô hữu, sự chọn Đức Ki-tô là một chọn lựa khôn ngoan. Người là mẫu mực và là lý tưởng cho chúng ta trong lời nói cũng như việc làm. “Ki-tô hữu” vừa có nghĩa là người được xức dầu như Chúa Giê-su, vừa là người phấn đấu để nên giống như Người. Thánh Phao-lô đã khẳng định (Bài đọc II): Đức Ki-tô không phải một gương mẫu giống như những vĩ nhân ở trần gian, nhưng Người là Con Thiên Chúa, Đấng quyền năng. Quyền năng ấy đã chứng minh qua sự phục sinh vinh quang. Giáo huấn của thánh Phao-lô cho thấy những tranh luận thời bấy giờ về việc Đức Giê-su phục sinh. Nhiều người đã phủ nhận sự kiện này, trong khi thánh Phao-lô lại coi đó là nền tảng đức tin cho đời sống Ki-tô hữu. Tình trạng này cũng vẫn tồn tại trong thế giới của chúng ta. Nhiều người coi việc Đức Giê-su sống lại là điều ảo tưởng, do các môn đệ của Người bày đặt ra. Lý do là họ chưa bao giờ chứng kiến một người đã chết mà ba ngày sau sống lại. Lập luận như thế là không hiểu mầu nhiệm nhập thể của Ngôi Hai Thiên Chúa. Đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể, vì Ngài đã dựng nên mọi vật từ hư vô và Ngài vẫn đang điều khiển công trình tạo thành của Ngài từng giây từng phút, nhờ đó mà mọi vật hiện hữu và chuyển vận theo một trật tự chung.
Tin vào Đức Giê-su là một chọn lựa cá nhân. Chọn lựa ấy càng ngày càng rõ nét và triệt để, từng bước thăng tiến với tuổi tác của chúng ta. Chọn lựa Đức Giê-su không phải chỉ là khẩu hiệu hay nhãn mác bề ngoài, nhưng là một lý tưởng, một đường hướng sống. Sự chọn lựa ấy sẽ chi phối lời nói, tư tưởng và hành động của Ki-tô hữu. Một khi đã chọn lựa Đức Ki-tô thì phải chuyên cần thực thi giáo huấn của Người và cố gắng nỗ lực để trở nên giống như Người trong hành động và lời nói. Khi chọn lựa Đức Ki-tô và tuân theo giáo huấn của Người, chúng ta sẽ là những người có phúc.
Trong cuộc sống, chọn lựa nào cũng đòi hỏi phải hy sinh. Quả vậy, người ta không thể tìm thấy niềm vui và hạnh phúc khi vừa tôn thờ Thiên Chúa vừa có những thực hành không phù hợp với giáo huấn của Ngài. Đó là sự tôn thờ ngẫu tượng, hay là lối sống dối trá, giả hình, vu khống và làm hại người khác. Người chọn lựa Chúa Giê-su và đi theo làm môn đệ của Người sẽ luôn dành cho Người những ưu tiên trong đời sống những thực hành của đời sống hằng ngày. Hạnh phúc hay bất hạnh, được cứu rỗi hay bị trầm luân, được khen thưởng hay bị kết án… tất cả đều do chúng ta tự do chọn lựa. Trước mặt chúng ta luôn có hai con đường. Nếu chúng ta chọn lựa con đường thánh thiện, Chúa sẽ luôn đồng hành và chúc phúc cho chúng ta.
TGM Giu-se Vũ Văn Thiên
From: Langthangchieutim
Hamas sẽ trả đủ 33 con tin vào Thứ Bẩy này?
Theo nhật báo WSJ
Một cảnh sát ở thủ đô Tel Aviv đứng tại một cuộc biểu tình kêu gọi thả các con tin bị Hamas bắt giữ. Ảnh: Alexi J. Rosenfeld/Getty Images
Israel và Hamas đã đồng ý giải quyết tranh chấp có nguy cơ làm chệch hướng lệnh ngừng bắn mong manh của họ sau khi thiết bị nhân đạo bắt đầu vào Gaza vào thứ năm và Hamas đã rút lại lời đe dọa sẽ không thả thêm bất kỳ con tin Israel nào nữa.
Nhóm chiến binh này đã đồng ý thả ba con tin tiếp theo mà họ đã đe dọa sẽ giữ lại sau khi nhận được sự đảm bảo từ các nhà trung gian rằng các đoàn lữ hành và thiết bị y tế sẽ được phép vào Gaza vào thứ năm, theo các nhà trung gian. Các quan chức Ai Cập cho biết các nỗ lực hòa giải đã “thành công trong việc vượt qua các trở ngại” đe dọa thỏa thuận. Israel vẫn chưa bình luận.
Đến thứ năm, một số lều trại đã được cho phép mở cửa ở khu vực này và hàng chục đoàn xe đang chờ tại cửa khẩu Rafah giữa Ai Cập và Gaza được lăn bánh. Khoảng 800 xe tải chở hàng viện trợ nhân đạo đã vào đến nơi hôm thứ năm, các nhà hòa giải cho biết.
Các nhà hòa giải cũng đang làm việc để đẩy nhanh việc thả sáu con tin còn sống sót, theo yêu cầu của Israel. Yêu cầu này được đưa ra sau khi các con tin được thả vào tuần trước trở về trông gầy gò và yếu ớt và các chi tiết bắt đầu xuất hiện về những điều kiện đáng lo ngại phải chịu đựng trong thời gian bị giam cầm , bao gồm một số con tin bị xích trong đường hầm mà hầu như không có thức ăn.
Xe tải chở hàng viện trợ cho Gaza ở Rafah, phía nam vùng đất này. Ảnh: hussam al-masri/Reuters
Bất chấp nghị quyết này, hai bên vẫn còn nhiều tranh chấp lớn hơn đang chờ ở phía trước.
Nhà báo Huy Đức chính thức bị truy tố tội ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ’
12-2-2025
Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Việt Nam đã hoàn tất cáo trạng truy tố nhà báo Huy Đức (tên thật là Trương Huy San) về tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” theo quy định tại điều 331, khoản 2 của Bộ luật Hình sự, báo chí trong nước đưa tin.
Nhà báo Huy Đức. Nguồn: AFP/ VOA
Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) hôm 12/2 đưa tin rằng cơ quan công tố này “đã chuyển hồ sơ vụ án này tới Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội để nghiên cứu, đưa ra xét xử theo thẩm quyền”.
Hãng tin nhà nước này dẫn cáo trạng, nói rằng trong thời gian từ năm 2015 đến năm 2024, ông Trương Huy San “đã tự thu thập thông tin, tài liệu, soạn thảo và đăng trên Facebook cá nhân “Truong Huy San (Osin Huy Duc)” nhiều bài viết, trong đó có 13 bài viết có nội dung xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.
Theo TTXVN, cáo trạng cho rằng các bài viết này “có số lượng tương tác, bình luận, chia sẻ lớn, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, nên cần thiết xử lý theo quy định pháp luật”.
Thông tấn xã Việt Nam cũng như báo chí trong nước không đăng cụ thể tên của 13 bài viết bị cáo buộc là “có nội dung xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.
Như VOA tiếng Việt đã đưa tin, cơ quan điều tra của Bộ Công an hôm 7/6 năm ngoái ra quyết định khởi tố và bắt tạm giam đối với nhà báo Huy Đức, ít ngày sau khi người thân và bạn bè cho biết ông “mất tích” từ ngày 1/6.
Không lâu trước khi bị bắt, trên trang Facebook cá nhân của ông mà sau đó không còn truy cập được, nhà báo Huy Đức đăng tải bài viết “Những suy nghĩ không rời rạc”, trong đó ông viết rằng “việc tái lập các ban Đảng thời ông Nguyễn Phú Trọng là một bước lùi về chính trị”.
“Tuy cảm phục mức độ liêm chính, về mặt vật chất, của ông Nguyễn Phú Trọng, dân chúng vẫn chưa thấy các dấu hiệu chứng tỏ sẽ có ‘đổi mới II’ trong nhiệm kỳ cuối của ông. Nếu cho đến ngày nghỉ hưu, ông không đưa ra được một lộ trình chính trị để đất nước dân chủ hơn, sự sạch sẽ của ông sẽ là vô nghĩa”, ông viết.
Trước đó, trong bài có tựa đề “Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi”, nhà báo Huy Đức viết rằng “thực tiễn nhiều năm qua cho thấy, không phải lực lượng công an đông mà đất nước an toàn hơn” và rằng “chưa bao giờ tội phạm phát triển phức tạp như vừa qua…”.
Sau khi ông Trương Huy San bị bắt, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho VOA tiếng Việt biết rằng phía Mỹ “thường xuyên kêu gọi Việt Nam tôn trọng và bảo vệ nhân quyền và các quyền tự do cơ bản cho tất cả mọi người ở Việt Nam, phù hợp với các nghĩa vụ và cam kết quốc tế của mình, đồng thời trả tự do cho tất cả những người bị giam giữ oan uổng”.
Bộ Ngoại giao Việt Nam thường bác bỏ các cáo buộc của các tổ chức quốc tế về việc Hà Nội vi phạm nhân quyền trong các vụ bắt giữ liên quan tới tội danh “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” và tuyên bố rằng chỉ có những người vi phạm pháp luật mới bị bắt giữ ở Việt Nam.
______
BBC: Nhà báo Huy Đức bị truy tố về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ
12-2-2025
Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao Việt Nam đã hoàn tất cáo trạng truy tố ông Trương Huy San, tức nhà báo Huy Đức, về tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” theo điều 331, khoản 2 Bộ luật Hình sự.
Cơ quan giữ quyền công tố này đã chuyển hồ sơ vụ án của nhà báo Huy Đức đến Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội để xét xử, truyền thông trong nước đưa tin hôm nay, 12/2/2025.
Theo cáo trạng, từ năm 2015 đến 2024, nhà báo Huy Đức – tác giả bộ sách Bên thắng cuộc, có bút danh Osin – đã đăng tải 13 bài viết trên Facebook cá nhân “có nội dung xâm phạm đến lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.
Cáo trạng cũng cho hay đây là các bài viết “có số lượng tương tác, bình luận, chia sẻ lớn, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, nên cần thiết xử lý theo quy định pháp luật”.
Báo chí trong nước dẫn lời cơ quan công tố rằng nhà báo Huy Đức khai nhận thông tin trong các bài viết là do ông tự thu thập và đánh giá.
Ông cũng nhận thức được rằng nội dung của các bài viết có thể gây ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước, tổ chức và cá nhân, “nhưng không có ý định chống Đảng hay Nhà nước”, theo báo Tuổi Trẻ.
Trước đó vào ngày 7/6/2024, Bộ Công an thông tin rằng Cơ quan An ninh điều tra thuộc bộ này đã ra quyết định khởi tố vụ án “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” xảy ra tại Hà Nội và các tỉnh, thành phố đối với nhà báo Huy Đức.
Cùng ngày, Cơ quan An ninh cũng đã khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Trần Đình Triển, Trưởng Văn phòng Luật sư Vì Dân, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội với cùng tội danh.
Nhà báo Huy Đức (trái) và Luật sư Trần Đình Triển. Nguồn: Bộ Công an
Bộ Công an thông báo vào thời điểm đó rằng kết quả điều tra ban đầu xác định ông Trương Huy San và ông Trần Đình Triển đã có hành vi vi phạm pháp luật, lợi dụng các quyền tự do dân chủ, đăng tải các bài viết trên mạng xã hội Facebook xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Trong khi bị bắt và khởi tố cùng ngày, cùng tội danh nhưng quy trình điều tra, truy tố và xét xử của ông Trần Đình Triển diễn ra khá nhanh.
Cụ thể, vào trung tuần tháng 12/2024, ông Triển bị truy tố.
Đến tháng 1/2025, ông Trần Đình Triển, người có học vị tiến sĩ luật, ông ra tòa, và bị tuyên án 3 năm tù vì tội danh “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” theo điều 331.
Tòa án cáo buộc ông Triển đã viết và đăng trên trang Facebook cá nhân của mình một số bài viết “có nội dung không xác thực” gây ảnh hưởng đến uy tín ngành tòa án và cá nhân chánh án tòa tối cao.
Cho dù ông Trần Đình Triển và một số luật sư khẳng định việc soạn thảo các bài viết trên là thực hiện quyền tự do ngôn luận là không có cơ sở, thì tòa nhận định hành vi của ông là “rất nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội”.
Trong khi đó, Về phần nhà báo Huy Đức, đến hôm nay cơ quan công tố mới chính thức truy tố, và vẫn chưa rõ ngày sẽ đưa ra tòa xét xử.
Trước khi bị bắt, Facebook mang tên Truong Huy San với hơn 370.000 người theo dõi đã có một số bài phản biện về hệ thống chính trị Việt Nam, đặc biệt là nói đến vai trò của Đại tướng Tô Lâm, lúc đó đã được bầu làm Chủ tịch nước, và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Trang Facebook này có đăng tải bài viết “Những suy nghĩ không rời rạc” vào ngày 28/5, trong đó ông bình luận về các vấn đề pháp quyền tại Việt Nam và viết rằng việc tái lập các ban Đảng thời ông Nguyễn Phú Trọng là “một bước lùi về chính trị”.
Bài viết này có đoạn:
“Tuy cảm phục mức độ liêm chính, về mặt vật chất của ông Nguyễn Phú Trọng, dân chúng vẫn chưa thấy các dấu hiệu chứng tỏ sẽ có ‘Đổi mới II’ trong nhiệm kỳ cuối của ông. Nếu cho đến ngày nghỉ hưu, ông không đưa ra được một lộ trình chính trị để đất nước dân chủ hơn, sự sạch sẽ của ông sẽ là vô nghĩa.”
Một bài viết khác có nhan đề “Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi” cũng trên trên Facebook Truong Huy San nói về quyền lực của Bộ Công an trong hệ thống chính trị và điều hành nhà nước.
“Việt Nam đang duy trì một thể chế tương đồng với Trung Quốc. Việt Nam nên học Trung Quốc ở những điều họ đúng: Bộ trưởng công an không phải là ủy viên bộ chính trị. Có lẽ Đảng Cộng sản Trung Quốc coi công an là công cụ của bộ chính trị chứ không để bộ chính trị trở thành con tin của công an.”
Ông cũng đề nghị “Bộ Công an cũng không nên cấu trúc như hiện nay mà nên tách chức năng điều tra khỏi lực lượng cảnh sát…”
“Không có quốc gia nào có thể phát triển bền vững dựa trên sự sợ hãi. Tôi tin là giờ đây, Đại tướng Tô Lâm sẽ tư duy như một nguyên thủ chứ không phải tư duy như một người nắm chắc Bộ Công an, đặt quyền lợi quốc gia lên trên lợi ích của ngành,” bài viết nêu.
Vào ngày 19/5, trước thềm họp thường kỳ Quốc hội khóa 15, Facebook Truong Huy San cũng có bài viết, trong đó lập luận rằng một người vừa làm chủ tịch nước vừa làm bộ trưởng Công an là trái với Hiến pháp.
Lúc bấy giờ, ông Tô Lâm đã được Đảng Cộng sản Việt Nam giới thiệu để Quốc hội bầu chủ tịch nước, trong khi ông vẫn chưa được miễn nhiệm chức bộ trưởng Công an và trong chương trình làm việc được công bố lúc bấy giờ của Quốc hội cũng không có nội dung miễn nhiệm này.
Lúc này, ông Tô Lâm đã trở thành Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng, thay cho ông Nguyễn Phú Trọng đã mất.
Phản ứng của các bên
Sau khi nhà báo Huy Đức bị bắt giữ, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) và một số tổ chức quốc tế khác đã đồng loạt lên tiếng yêu cầu chính phủ Việt Nam ngay lập tức trả tự do cho ông.
“Chính quyền Việt Nam cần trả tự do ngay lập tức cho nhà báo, blogger và tác giả nổi tiếng Huy Đức và bãi bỏ mọi cáo buộc đối với ông,” HRW lên tiếng trong thông cáo báo chí phát đi hôm 7/6.
Bà Patricia Gossman, Phó Giám đốc khu vực châu Á của HRW, nói: “Bằng việc bắt giữ sai trái ông Huy Đức, chính quyền Việt Nam đang nhắm vào một trong những nhà báo dũng cảm và có ảnh hưởng nhất của Việt Nam.
“Các nhà tài trợ quốc tế và các đối tác thương mại của Việt Nam nên tố cáo việc bắt giữ Huy Đức là một cuộc tấn công trắng trợn vào quyền tự do ngôn luận và kêu gọi thả ông ngay lập tức.”
Dự án 88, một nhóm đa quốc gia giám sát nhân quyền ở Việt Nam bình luận vụ bắt giữ nhà báo Huy Đức “thể hiện một cuộc tấn công đáng báo động vào quyền tự do báo chí và là vụ mới nhất trong một cuộc đàn áp đang diễn ra nhằm vào các nhà cải cách”.
Cédric Alviani, Giám đốc Văn phòng Tổ chức Phóng viên Không Biên giới châu Á-Thái Bình Dương, nói ngay trước khi có thông báo chính thức về vụ bắt giữ ông Huy Đức:
“Các bài viết của nhà báo độc lập Huy Đức là nguồn thông tin vô giá giúp công chúng Việt Nam tiếp cận những thông tin bị chế độ Việt Nam kiểm duyệt. Chúng tôi kêu gọi chính quyền Việt Nam thả ngay nhà báo này và cho khôi phục trang Facebook của ông.”
Đến tháng 9/2024, thời điểm Tổng Bí thư Tô Lâm có chuyến công du Mỹ, gần 100 trí thức trong và ngoài nước đã ký vào thư kêu gọi chính quyền Việt Nam trả tự do ngay lập tức cho nhà báo Huy Đức.
Trong danh sách ký tên vào thư ngỏ ngày 20/9 kêu gọi trả tự do cho nhà báo Huy Đức, có các tên tuổi như nhà văn Phạm Thị Hoài (Đức), nhà kinh tế Vũ Quang Việt (Mỹ), Giáo sư Tường Vũ (Mỹ), dịch giả Nguyễn Nguyệt Cầm (Mỹ), nhà văn Thomas A. Bass (Mỹ), nhà báo Katrin Bennhold (New York Times, Mỹ), Giáo sư Ben Kerkvliet (Úc)…
______
Mời đọc thêm: Truy tố bị can Trương Huy San về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ (TT). – Ông Trương Huy San bị cáo buộc ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ’ (VNE).