Ba’o Nguoi-Viet

November 25, 2025

Trân Văn/Người Việt

Sau video clip của người phụ nữ cư ngụ tại huyện Sông Hinh, Phú Yên (giờ là xã Ea Ly, Đắk Lắk) như đã tường thuật ở phần trước, trên mạng xã hội xuất hiện thêm những video clip khác.

Mộ một nạn nhân thiệt mạng trong đợt lũ được nhìn thấy vào ngày 24 Tháng Mười Một, năm 2025, tại thôn Phú Hữu, tỉnh Đắk Lắk. (Hình: Thanh Hue/Getty Images)

Ví dụ như video clip có thể tìm xem trên trang Facebook của Nguyễn Huy Vũ ghi lại cuộc trò chuyện của ai đó với hai người đàn ông vừa từ tâm lũ ra ngoài. Trong video clip ấy, hai người đàn ông cũng thuật lại chuyện nước đã giật sập một căn nhà là nơi trú ẩn của mấy chục người, nhưng người ta chỉ cứu được hơn mười người trong khi vẫn còn nhiều người kẹt lại bên trong. Anh Chi TV thì giới thiệu một video clip ghi lại cảnh vài mái tóc từ thi thể của những ai đó chưa rõ nhân dạng dập dềnh trong biển nước… Những video clip như vậy khiến công chúng sôi lên vì giận. Họ đòi câu trả lời cho những câu hỏi như: Hệ thống công quyền ở đâu, đã làm những gì để ngăn chặn thảm họa và cứu những nạn dân mà tính mạng chẳng khác gì chỉ mành treo chuông?

Trước trận bão dư luận càng lúc càng mạnh, nửa ngày sau, trang Facebook của Công An tỉnh Đắk Lắk xuất hiện status có tính chất cảnh cáo: Thông tin ‘sập nhà lầu, hàng chục người chết” tại xã Hòa Thịnh xuất hiện trên mạng xã hội là bịa đặt. Công An Tỉnh Đắk Lắk sẽ sớm vào cuộc xác minh, xử lý nghiêm đối tượng phao tin. Ngoài thông tin có tính chất cảnh cáo ấy, người dùng mạng xã hội bắt đầu được xem những ý kiến biện minh cho thủy điện, cho hệ thống công quyền. Tuy nhiên, cảnh cáo hay biện minh không khác gì đổ thêm dầu vào lửa.

Đã có những người như Đàm Ngọc mắng trên Facebook: Chúng mày ác lắm! Sau khi nêu ra hàng loạt câu hỏi như: Bạn đã bao giờ ngồi co ro vì lạnh và đói, mắt dán vào mực nước ngày càng cao, tay chân tím tái, nước càng dâng, sự lo âu vì sinh mạng của bạn ngắn dần? Bạn đã bao giờ lao vào dòng nước phụ giúp hàng xóm kéo con heo, con bò, kê cao giường tủ, cho chúng đứng trên đó? Bạn đã bao giờ nhìn thấy nhà đối diện bị dòng nước hung hãn đánh bật phần hiên phía trước rồi sập xuống? Bạn đã bao giờ được cha của bạn đặt trên lưng rồi bơi xéo dòng nước đưa bạn thoát đến chỗ cao hơn để bạn được sống rồi ông lại nhảy vào biển nước mênh mông bơi ngược về đưa những thành viên khác trong gia đình đến chỗ của bạn, may mắn là khi người cuối cùng được đưa ra khỏi nhà cũng là lúc nó sập xuống? Chưa đúng không? Còn nhiều hơn những kinh hoàng như thế – Đàm Ngọc lưu ý: Bạn có thể chưa nhưng tôi đã trải qua nhiều lần trong đời, từ khi còn rất nhỏ. Có lẽ chỉ dân miền Trung ở những vùng năm nào cũng có lũ lụt mới hiểu triệt để về tang thương mỗi khi nước về nên xin đừng vội kết luận khi bản thân chưa trải qua.

Theo Đàm Ngọc, với những thông tin, hình ảnh trên báo chí và mạng xã hội, bất kỳ người dân miền Trung nào từng sinh ra, lớn lên trong bão lũ đều thấu hiểu vì sao mọi thứ lại tồi tệ đến vậy, đều thấu hiểu chính quyền đã ở đâu trong thời khắc mà hàng vạn người dân cần họ hơn bao giờ hết nhưng chỉ có tiếng sóng và gió cùng màn đêm âm u như báo trước cho viễn cảnh bất hạnh và tang tóc đang chờ đón. Với lương tri và nhận thức tối thiểu của một con người ai cũng có thể hình dung, nước đã rút 1.5 mét mà chính quyền sở tại vẫn chưa tiếp cận được nạn dân thì khi ở đỉnh, nước lũ dâng lên kinh hoàng thế nào và cuốn phăng mọi thứ ra sao? Trong 48,000 người dân mắc kẹt, chỉ cần 0.1% thiếu may mắn trong mấy ngày ròng rã ấy, vừa đói, vừa khát, chỉ mỏi tay hay trượt chân rơi vào dòng nước hung hãn thì có thể có đến 48 con người mất mạng rồi bị cuốn ra biển và hãy nhớ sự tang thương đó mới chỉ ở một xã. Đàm Ngọc viết thêm: Chưa trầm mình trong nước lũ sẽ không biết rằng nước lũ lạnh như nước đá. Phẫn nộ khi có nhà báo ngoài Bắc khẳng định sẽ không có ai bị chết vì lạnh hay đói khát, hoặc một cô nhà thơ trong Nam cho rằng đợt lũ này chẳng có mấy người chết nên đừng nói quá. Gọi những người như thế là “chúng mày,” Đàm Ngọc mắng: Chúng mày đã nói những lời thất đức và ác lắm!

Đàm Ngọc là một trong những người từng trải nghiệm bão lũ còn Võ Thị Ý Yên là người trong cuộc. Cô cũng đặt câu hỏi: Mọi người biết cảm giác bất lực là gì không? Rồi cô tự trả lời: Là thấy người chết nhưng chỉ lấy dây cột lại ở chỗ nào đó cho đừng trôi mất vì những người cứu nạn còn phải đưa lương thực cho người sống, cứu những người đang kiệt sức đến nơi an toàn bởi họ đã bị dìm trong nước lũ ba, bốn ngày không có đồ ăn, không có quần áo để thay, nước lũ đã cuốn sạch mọi thứ. Đã có rất nhiều người chết đuối hoặc vì đói, lạnh, ngủ quên nên rơi xuống nước mà chết, chạy lũ sụp cầu bị nước cuốn đi… Đó là tình cảnh hiện tại của xã Hòa Thịnh tụi em và một số nơi khác như Đông Hòa, Phú Hòa, Tuy An… Phú Yên đang rất cần trợ giúp. Người có công giúp công, người có của giúp của, người không có gì xin giúp bằng cách chia sẻ cho mọi người biết để mọi người được sống và để chôn cất những người đã mất.

Không phải tự nhiên mà nhiều người nhấn mạnh, tô đậm yêu cầu của họ trên mạng xã hội: Hãy nói thật với dân về tổn thất nhân mạng và về hay/dở, đúng/sai trong ứng phó với đợt mưa lũ này. Đáp lại hệ thống truyền thông chính thức loan báo, công an Đắk Lắk đã tìm được người phụ nữ ở huyện Sông Hinh. Việc cô kể lại những điều mắt thấy, tai nghe giữa biển nước bị xác định là “không đúng sự thật,” cô sẽ bị xử lý vì “chưa kiểm chứng thông tin từ cơ quan chức năng” và cô đã “cúi đầu nhận tội” do “không lường trước được mức độ ảnh hưởng của thông tin.”

Sốt ruột, hăm hở đáp lại lời kêu cứu của đồng loại, kể lại những điều mắt thấy, tai nghe để thúc giục người khác tham gia trợ giúp trở thành nguyên nhân bị săn lùng, bị xử lý dẫu vô lý nhưng lại là chuyện có thật. Công an Đắk Lắk cho biết đã tìm ra 52 tài khoản trên Facebook, TikTok có “sai phạm” như người phụ nữ vừa đề cập và đã buộc 17 người viết “cam kết không tái phạm,” phạt hành chính năm người thu 37.5 triệu, yêu cầu 30 tài khoản gỡ bỏ nội dung vi phạm. Tin vừa kể khiến nhiều người như Nhân Võ buột miệng bình: Thật sự “khâm phục” khả năng thống kê, xác minh thông tin bịa đặt của cơ quan chức năng. Theo báo Tuổi Trẻ, chiều 22 Tháng Mười Một, 2025, nhiều khu vực thuộc xã Hòa Thịnh vẫn còn ngập sâu, vậy mà chính quyền đã có thể thống kê đưa ra kết luận!

Sau khi loan báo đã truy tìm và xử lý những người đưa thông tin có tính chất “bịa đặt,” Công An Tỉnh Đắk Lắk khuyến cáo rộng rãi: Trước những thông tin xấu độc, mỗi cán bộ, đảng viên và người dân cần hết sức tỉnh táo, lựa chọn thông tin tích cực để không bị nhầm tưởng, thay vào đó phải cảnh giác và kiên quyết phản bác những luận điệu xuyên tạc, phá hoại mà các thế lực thù địch tung ra… Vu Hoai Linh bình: Vãi! Không hiểu được logic này! Tại sao lại “lựa chọn thông tin tích cực” chứ không phải là sự thật? Còn nếu chưa biết sự thật thì cần phải có thái độ khách quan, có nơi nào mà “lựa chọn thông tin tích cực” lại được cho là một thái độ đạo đức? Giả dụ “thông tin tích cực” đó sai còn thông tin tiêu cực lại là sự thật thì lựa chọn sao đây? (còn tiếp)

---

 

Quang Nguyen Duy

 Dưới đây là danh sách các đập thủy điện tại Việt Nam, được tổ chức theo 63 tỉnh thành.

Thấy là oải luôn

Dữ liệu được tổng hợp từ các nguồn uy tín như Wikipedia, EVN và các trang chuyên ngành. Nhiều tỉnh/thành phố không có đập thủy điện (chủ yếu là các khu vực đồng bằng, đô thị hoặc không có sông lớn phù hợp), nên tôi chỉ liệt kê các tỉnh có đập. Đối với mỗi đập, tôi bao gồm tên, công suất (MW) và vị trí chi tiết nếu có (dựa trên dữ liệu có sẵn). Danh sách không bao gồm các dự án đang xây dựng hoặc đã ngừng hoạt động.Tôi sử dụng bảng để trình bày rõ ràng, nhóm theo vùng miền để dễ theo dõi.Miền BắcTỉnh/Thành

Danh sách đập thủy điện (Tên – Công suất MW – Vị trí chi tiết)

Điện Biên

– Nậm Mức (44 MW – xã Pú Xi, Tuần Giáo và Mường Mươn, Mường Chà, sông Nậm Mức)

– Trung Thu (30 MW – xã Trung Thu, Tủa Chùa và Pa Ham, Mường Chà, sông Nậm Mức)

– Nậm Núa (10.8 MW – xã Pa Thơm, Điện Biên, sông Nậm Nứa)

– Nậm Pay (7.5 MW – xã Nà Tòng, Tuần Giáo, sông Nậm Pay)

– Sông Mã 3 (29.5 MW – xã Phì Nhừ và Mường Luân, Điện Biên Đông, sông Sông Mã)

– Nà Lơi (9.3 MW – xã Thanh Minh, sông Nậm Rốm)

– Thác Trắng (6 MW – xã Nà Nhạn, sông Nậm Rốm)

Lai Châu

– Lai Châu (1200 MW – Tt. Nậm Nhùn, Nậm Nhùn, sông Sông Đà)

– Pắc Ma (140 MW – xã Mù Cả, Mường Tè và Ka Lăng, Mường Tè, sông Sông Đà)

– Bản Chát (220 MW – xã Mường Kim, Than Uyên, sông Nậm Mu)

– Nậm Bụm 1 (16 MW – xã Hua Bum, Nậm Nhùn, sông Nậm Bum)

– Nậm Bụm 2 (25 MW – xã Hua Bum, Nậm Nhùn, sông Nậm Bum)

– Nậm Cấu 1 (10 MW – xã Bum Tở, Mường Tè, sông Nậm Cấu)

– Nậm Cấu 2 (10 MW – xã Bum Tở, Mường Tè, sông Nậm Cấu)

– Nậm Củm 4 (54 MW – xã Mường Tè, Mường Tè, sông Nậm Củm)

– Nậm Đích 1 (18 MW – xã Khun Há, Tam Đường, sông Nậm Đích)

– Đông Pao (6.5 MW – xã Bản Hon, Tam Đường, sông Nậm Đích)

– Chu Va 2 (12 MW – xã Sơn Bình, Tam Đường, sông Nậm Giê)

– Nậm He (16 MW – xã Mường Tùng, Mường Chà, sông Nậm He)

– Nậm Cát (5 MW – xã Hoang Thèn, Phong Thổ, sông Nậm Cát)

– Nậm Lụm 2 (18 MW – xã Bản Lang, Phong Thổ, sông Nậm Lụm)

– Mường Kim 2 (10.5 MW – xã Mường Kim, Than Uyên và Hồ Bốn, Mù Cang Chải, Yên Bái, sông Nậm Kim)

– Nậm Mở 2 (12 MW – xã Khoen On, Than Uyên, sông Nậm Mở)

– Nậm Mở 3 (10 MW – xã Khoen On, Than Uyên, sông Nậm Mở)

– Nậm Mu 2 (10.2 MW – xã Mường Mùn)

– Nậm Na 1 (30 MW – xã Hoang Thèn, Phong Thổ, sông Nậm Na)

– Nậm Na 2 (66 MW – xã Huổi Luông, Phong Thổ và Phìn Hồ, Sìn Hồ, sông Nậm Na)

– Nậm Na 3 (84 MW – xã Chăn Nưa, Sìn Hồ, sông Nậm Na)

– Nậm Nghẹ (7.5 MW – xã Hua Bum, Nậm Nhùn, sông Nậm Nghẹ)

– Nậm Sì Lường 1 (30 MW – xã Pa Vệ Sử, Mường Tè, sông Nậm Sì Lường)

– Nậm Sì Lường 3 (21 MW – xã Pa Vệ Sử và Bum Tở, Mường Tè, sông Nậm Sì Lường)

– Nậm Sì Lường 4 (20 MW – xã Pa Vệ Sử và Bum Tở, Mường Tè, sông Nậm Sì Lường)

– Nậm Pạc (34 MW – xã Nậm Xe và Sin Suối Hồ, Phong Thổ, sông Nậm Xe)

Sơn La

– Sơn La (2400 MW – xã Ít Ong, Mường La, sông Sông Đà)

– Nậm Chiến 1 (200 MW – xã Ngọc Chiến, Mường La, sông Nậm Chiến)

– Huội Quảng (520 MW – xã Khoen On, Than Uyên và Chiềng Lao, Mường La, sông Nậm Mu)

– Nậm Chiến 2 (32 MW – xã Chiềng San, Mường La, sông Nậm Chiến)

– Pá Chiến (22 MW – xã Chiềng San, Mường La, sông Nậm Chiến)

– Nậm Giôn (20 MW – xã Nậm Giôn, Mường La và Chiềng Ơn, Quỳnh Nhai, sông Nậm Giôn)

– Nậm Khốt (14 MW – xã Ngọc Chiến, Mường La, sông Nậm Khắt)

– Nậm La (32 MW – xã Chiềng Xôm và Mường Bú, Mường La, sông Nậm La)

– Nậm Pia (15 MW – xã Chiềng Hoa, Mường La, sông Nậm Pia)

– Chiềng Ngàm Thượng (10 MW – xã Chiềng Ngàm, Thuận Châu, sông Suối Muội)

– Nậm Pàn 5 (34.5 MW – xã Mường Bú, Mường La, sông Nậm Pàn)

– Chiềng Công 1&2 (8 MW – xã Chiềng Công, Mường La, sông Nậm Pia)

– Háng Đồng A (16 MW – xã Háng Đồng, Bắc Yên, sông Sập)

– Háng Đồng A1 (8.4 MW – xã Háng Đồng, Bắc Yên, sông Sập)

– Suối Sập 3 (14 MW – xã Phiêng Ban, Bắc Yên và Suối Bau, Phù Yên, sông Sập)

– Sập Việt (21 MW – xã Sặp Vạt, Yên Châu, sông Sập)

– Tô Buông – Đông Khùa (10.1 MW – xã Tú Nang, Yên Châu, sông Tô Buông)

– Nậm Xá (9.6 MW – xã Chiềng Ân, Mường La, sông Nậm Xá)

– Xím Vàng 2 (6.6 MW – xã Xím Vàng và Hang Chú, Bắc Yên, sông Xím Vàng)

– Tà Cọ (30 MW – Tt. Sốp Cộp, Sốp Cộp, sông Nậm Công)

– Nậm Hóa 1 (18 MW – xã Mường Bám, Thuận Châu, sông Nậm Hua)

– Mường Hung (24 MW – xã Mường Hung và Chiềng Cang, Sông Mã, sông Sông Mã)

– Nậm Sọi (10 MW – xã Mường Cai, Sông Mã, sông Nậm Sọi)

Yên Bái

– Thác Bà (120 MW – Tt. Thác Bà, Yên Bình, sông Sông Chảy)

– Nậm Đông (21.4 MW – xã Túc Đán, Trạm Tấu)

– Ngòi Hút 2 (48 MW – xã Nậm Có, Mù Cang Chải)

– Khao Mang Thượng (24.5 MW – xã Khao Mang, Mù Cang Chải)

– Mường Kim (13.5 MW – xã Hồ Bốn, Mù Cang Chải)

– Trạm Tấu (30 MW – xã Trạm Tấu, Trạm Tấu)

– Văn Chấn (57 MW – xã Suối Quyền và An Lương, Văn Chấn)

– Đồng Sung (20 MW – xã Yên Phú và Đại Phác, Văn Yên)

Hòa Bình

– Hòa Bình (1920 MW – Tp. Hòa Bình, sông Sông Đà)

Tuyên Quang

– Tuyên Quang (342 MW – Tt. Na Hang, Na Hang, sông Sông Gâm)

– Chiêm Hóa (48 MW)

– Yên Sơn (90 MW – xã Quý Quân, Yên Sơn)

– Sông Lô 2 (28 MW – xã Yên Thuận, Hàm Yên)

– Sông Lô 6 (48 MW – xã Yên Thuận, Hàm Yên)

– Sông Lô 8A (27 MW – Tt. Tân Yên và xã Tân Thành, Hàm Yên)

– Sông Lô 8B (27 MW – xã Thắng Quân và Phúc Ninh, Yên Sơn)

Hà Giang

– Nho Quế 3 (110 MW – xã Lũng Pù và Sơn Vĩ, Mèo Vạc, sông Nho Quế)

– Nho Quế 1 (32 MW – xã Giàng Chu Phìn và Xín Cái, Mèo Vạc)

– Nho Quế 2 (48 MW – xã Giàng Chu Phìn và Xín Cái, Mèo Vạc)

– Sông Chảy 3 (14 MW – xã Tụ Nhân và Pờ Ly Ngài, Hoàng Su Phì)

– Sông Chảy 5 (16 MW – xã Thèn Phàng và Ngán Chiên, Xín Mần)

– Sông Chảy 6 (16 MW – Tt. Cốc Pài và xã Thèn Phàng, Xín Mần)

– Bắc Mê (45 MW – xã Yên Phong và Phú Nam, Bắc Mê)

– Nậm Lang (12 MW – xã Ngọc Long, Yên Minh)

– Sông Lô 2 (28 MW – xã Đạo Đức và Trung Thành, Vị Xuyên)

– Nậm Ly (5.1 MW – xã Quảng Nguyên, Xín Mần)

– Nậm Mạ (18 MW – xã Tùng Bá, Vị Xuyên)

– Sông Miện 1 (6 MW – xã Bát Đại Sơn, Quản Bạ và Na Khê, Yên Minh)

– Thái An (82 MW – xã Thái An, Quản Bạ)

– Thuận Hòa (38 MW – xã Thuận Hòa, Vị Xuyên)

– Nậm Mu (12 MW – xã Tân Thành, Bắc Quang)

– Sông Chừng (19.5 MW – Tt. Yên Bình, Quang Bình)

Cao Bằng

– Bảo Lạc A (30 MW – xã Cô Ba, Bảo Lạc)

– Bảo Lạc B (18 MW – xã Bảo Toàn, Bảo Lạc)

– Bảo Lâm 1 (30 MW – xã Lý Bôn, Bảo Lâm)

– Mông Ân (30 MW – Tt. Pác Miầu và xã Nam Quang, Bảo Lâm)

– Bảo Lâm 3 (46 MW – xã Đức Hạnh, Bảo Lâm)

– Bảo Lâm 3A (8 MW – xã Đức Hạnh và Lý Bôn, Bảo Lâm)

– Thân Giáp (6 MW – xã Đoài Dương, Trùng Khánh)

– Nà Lòa (6 MW – xã Bế Văn Đàn, Phục Hòa)

– Nà Tẩu (6 MW – xã Cai Bộ, Quảng Hòa)

– Tiên Thành (16.5 MW – xã Tiên Thành, Phục Hòa)

– Bình Long (6.5 MW – xã Bình Long, Hòa An)

– Hoa Thám (5.8 MW – xã Hoa Thám, Nguyên Bình)

Lào Cai

– Pa Ke (26 MW – xã Lùng Sui, Si Ma Cai và Pà Vầy Sủ, Xín Mần, Hà Giang)

– Tà Thàng (60 MW)

– Mường Hum (32 MW)

– Nậm Phàng (36 MW)

– Nậm Toóng (34 MW)

– Ngòi Phát (72 MW)

– Sử Pán 2 (34 MW)

Miền TrungTỉnh/Thành

Danh sách đập thủy điện (Tên – Công suất MW – Vị trí chi tiết)

Thanh Hóa

– Trung Sơn (260 MW – xã Trung Sơn, Quan Hóa, sông Sông Mã)

– Hồi Xuân (102 MW – xã Hồi Xuân và Thanh Xuân, Quan Hóa, sông Sông Mã)

– Sông Âm (13 MW – xã Tam Văn, Lang Chánh, sông Sông Âm)

– Trí Nang (5.4 MW – xã Trí Nang, Lang Chánh, sông Sông Cáy)

– Tam Thanh (7 MW – xã Tam Thanh, Quan Sơn, sông Sông Lò)

– Sơn Lư (7 MW – xã Sơn Lư, Quan Sơn, sông Sông Lò)

– Trung Xuân (10.5 MW – xã Trung Xuân, Quan Sơn, sông Sông Lò)

– Thành Sơn (30 MW – xã Thành Sơn và Trung Thành, Quan Hóa, sông Sông Mã)

– Bá Thước 1 (60 MW – xã Thiết Kế, Bá Thước, sông Sông Mã)

– Bá Thước 2 (80 MW – xã Điền Lư, Bá Thước, sông Sông Mã)

– Cẩm Thủy 1 (28.6 MW – xã Cẩm Thành và Cẩm Lương, Cẩm Thủy, sông Sông Mã)

Nghệ An

– Hủa Na (180 MW – xã Đồng Văn, Quế Phong, sông Sông Chu)

– Bản Vẽ (320 MW – xã Yên Na, Tương Dương, sông Sông Lam)

– Khe Bố (100 MW – xã Tam Quang, Tương Dương, sông Sông Lam)

– Ca Nan (1&2) (23 MW – xã Chiêu Lưu, Hữu Kiệm và Na Ngoi, Kỳ Sơn, sông Ca Nan)

– Nậm Cắn 2 (20 MW – xã Tà Cạ và Nậm Cắn, Kỳ Sơn, sông Nậm Cắn)

– Nậm Mô (18 MW – xã Tà Cạ, Kỳ Sơn, sông Nậm Mô)

– Xoỏng Con (15 MW – xã Tam Thái, Tương Dương, sông Chà Lạp)

– Hương Sơn (33 MW – xã Sơn Kim 1, Hương Sơn, sông Nậm Chốt)

– Đồng Văn (28 MW – xã Đồng Văn, Quế Phong, sông Sông Chu)

– Dốc Cáy (15 MW – xã Lương Sơn, Thường Xuân, sông Sông Chu)

– Cửa Đạt (97 MW – xã Xuân Mỹ, Thường Xuân, sông Sông Chu)

– Xuân Minh (15 MW – xã Xuân Cẩm, Thường Xuân, sông Sông Chu)

– Bản Cốc (18 MW – xã Châu Kim và Nậm Giải, Quế Phong, sông Nậm Giải)

– Sông Quang (32 MW – xã Châu Thôn, Quế Phong, sông Sông Hiếu)

– Bản Mồng (42 MW – xã Yên Hợp, Quỳ Hợp, sông Sông Hiếu)

– Nậm Nơn (20 MW – xã Lượng Minh, Tương Dương, sông Nậm Lam)

– Chi Khê (41 MW – xã Con Cuông và Tương Dương, sông Sông Lam)

– Nậm Pông (32 MW – xã Châu Hạnh và Châu Phong, Quỳ Châu, sông Nậm Pông)

– Châu Thắng (14 MW – xã Châu Thắng, Quỳ Châu và Tiền Phong, Quế Phong, sông Sông Quàng)

– Nhạn Hạc (59 MW – xã Mường Nọc, Quế Phong, sông Sông Quàng)

– Khe Thơi (12 MW – xã Lạng Khê, Con Cuông, sông Khe Thơi)

– Châu Thôn (27 MW – xã Châu Thôn, Quế Phong, sông Nậm Tột)

Thừa Thiên Huế

– A Lưới (170 MW – xã Hồng Hạ, A Lưới, sông A Sáp)

– Bình Điền (44 MW)

– Hương Điền (81 MW)

Quảng Nam

– A Vương (210 MW – xã Mà Cooih, Đông Giang, sông A Vương)

– Sông Bung 2 (100 MW – xã Zuôih và La Dêê, Nam Giang, sông Sông Bung)

– Sông Bung 4 (156 MW – xã Zuôih và Tà Pơơ, Nam Giang, sông Sông Bung)

– Đăk Mi 4 (190 MW – xã Phước Hiệp, Phước Sơn, sông Đăk Mi)

– Sông Tranh 2 (190 MW – xã Trà Tân, Bắc Trà My, sông Thu Bồn)

– Sông Bung 4A (49 MW)

– Sông Bung 5 (57 MW)

– Sông Tranh 3 (62 MW)

– Đăk Mi 3 (63 MW)

Quảng Ngãi

– Đăk Đrinh (125 MW – xã Sơn Dung và Sơn Mùa, Sơn Tây, sông Đăk Đrinh)

Bình Định

– An Khê – Kanak (173 MW – huyện Kbang và Tx. An Khê, Gia Lai; huyện Tây Sơn, Bình Định, sông Sông Ba)

– Định Bình (9.9 MW – xã Vĩnh Hảo, Vĩnh Thạnh, sông Sông Kôn)

– Văn Phong (6 MW – xã Bình Tường, Tây Sơn, sông Sông Kôn)

– Sông Côn 2 (63 MW)

Phú Yên

– Sông Ba Hạ (220 MW – xã Đức Bình Tây, Sông Hinh và Suối Trai, Sơn Hòa, sông Sông Ba)

– Krông H’năng (64 MW)

Khánh Hòa

– Sông Chò 2 (7 MW – xã Khánh Hiệp, Khánh Vĩnh, sông Sông Chò)

– Sông Giang 2 (37 MW – xã Khánh Trung, Khánh Vĩnh, sông Sông Giang)

– Ea Krông Rou (28 MW – xã Ninh Tây, Ninh Hòa, sông Ea Krông Rou)

Ninh Thuận

– Sông Pha (7.5 MW – xã Lâm Sơn, Ninh Sơn, sông Sông Pha)

– Hạ Sông Pha 1 (5.4 MW – xã Lâm Sơn, Ninh Sơn, sông Sông Pha)

– Hạ Sông Pha 2 (5.1 MW – xã Lâm Sơn, Ninh Sơn, sông Sông Pha)

– Sông Ông (8.1 MW – xã Quảng Sơn, Ninh Sơn, sông Sông Ông)

Bình Thuận

– Hàm Thuận – Đa Mi (475 MW – xã La Ngâu, Tánh Linh và La Dạ, Hàm Thuận Bắc, sông La Ngà)

– Đại Ninh (300 MW – huyện Đức Trọng, Lâm Đồng và Bắc Bình, Bình Thuận, sông Đa Nhim)

– Đan Sách 1 (6 MW – xã Đông Tiến, Hàm Thuận Bắc)

– Bắc Bình (33 MW – xã Phan Sơn và Phan Lâm, Bắc Bình, sông Ma Đế)

– Đan Sách 2&3 (5.5 MW – xã Đông Tiến, Hàm Thuận Bắc, suối Thị)

Miền Nam và Tây NguyênTỉnh/Thành

Danh sách đập thủy điện (Tên – Công suất MW – Vị trí chi tiết)

Kon Tum

– Plei Krông (100 MW – xã Sa Bình, Sa Thầy và Kroong, Tp. Kon Tum, sông Pô Kô)

– Sê San 3A (108 MW – xã Mô Rai, Sa Thầy và Ia Krai, Ia Grai, Gia Lai, sông Sê San)

– Sê San 4 (360 MW – xã Mô Rai, Sa Thầy và Ia O, Ia Grai, Gia Lai, sông Sê San)

– Thượng Kon Tum (220 MW – xã Đăk Kôi, Kon Rẫy và Đăk Tăng, Kon Plông, sông Đăk Snghé)

Gia Lai

– Ialy (720 MW – Tt. Ia Ly, Chư Păh, sông Sê San)

– Sê San 3 (260 MW – huyện Chư Păh, sông Sê San)

– Sê San 4A (63 MW)

– An Khê – Kanak (173 MW – như trên)

Đắk Lắk

– Buôn Kuốp (280 MW – xã Nam Đà, Krông Nô, Đắk Nông và Dray Sáp, Krông Ana, Đắk Lắk, sông Srêpốk)

– Srêpốk 3 (220 MW – xã Ea Nuôl và Tân Hòa, Buôn Đôn, Đắk Lắk và Ea Pô, Cư Jút, Đắk Nông, sông Srêpốk)

– BuônTua Srah (86 MW)

– Krông H’năng (64 MW)

– Srêpok 4 (80 MW)

– Srêpok 4A (64 MW)

– Srok Phu Miêng (51 MW)

Đắk Nông

– Đồng Nai 3 (180 MW – xã Đắk Plao, Đắk Glong và Lộc Lâm, Bảo Lâm, Lâm Đồng, sông Đồng Nai)

– Đồng Nai 4 (340 MW – Tt. Quảng Khê, Đăk GLong và Lộc Bảo, Bảo Lâm, Lâm Đồng, sông Đồng Nai)

– Đồng Nai 5 (150 MW – xã Đắk Sin, Đăk R’Lấp và Lộc Bắc, Bảo Lâm, Lâm Đồng, sông Đồng Nai)

– Đăk R’Tih (144 MW – Tx. Gia Nghĩa và xã Nhân Cơ, Đăk R’lấp, sông Đăk R’tih)

– Đăk Kar (12 MW – xã Đăk Sin, Đăk R’lấp, sông Đăk Kar)

– Đắk Nông 2 (16 MW – phường Nghĩa Tân, Gia Nghĩa, sông Sông Đắk Nông)

– Đăk Sin 1 (28 MW – xã Đăk Sin và Hưng Bình, Đăk R’lấp, sông Đăk R’ Keh)

– Quảng Tín (5 MW – xã Quảng Tín, Đăk R’lấp, sông Đăk R’lấp)

– Đăk Ru (6.9 MW – xã Đăk Ru, Đăk R’lấp, sông Đăk Ru)

– Đăk Rung 1&2 (14 MW – xã Trường Xuân, Đăk Song, sông Đồng Nai)

Lâm Đồng

– Đa Nhim (160 MW – Tt. D’Ran, Đơn Dương và Lâm Sơn, Ninh Sơn, Ninh Thuận, sông Đa Nhim)

– Đồng Nai 2 (70 MW – xã Tân Thượng, Di Linh và Tân Thanh, Lâm Hà, sông Đồng Nai)

– Đa Khai (8.1 MW – xã Đa Nhim, Lạc Dương)

– Đambol (10.2 MW – xã Lộc Bắc, Bảo Lâm)

– Đa M’bri (75 MW – xã Lộc Tân, Bảo Lâm; Phước Lộc, Đạ Huoai; Triệu Hải, Đạ Tẻh)

– Đa Nhim Thượng 2 (7.5 MW – xã Đạ Chais, Lạc Dương)

– Đa Siat (13.5 MW – xã Lộc Bảo, Bảo Lâm)

– Đại Nga (10 MW – xã Lộc Nga, Bảo Lộc và Lộc An, Bảo Lâm, sông Đa R’Nga)

– Đạ Dâng 2 (34 MW – xã Tân Thành, Đức Trọng và Tân Hà, Lâm Hà, sông Đa Dâng)

– Đạ Dâng – Đạ Chomo (23 MW – xã Lát, Lạc Dương và Phi Tô, Lâm Hà, sông Đạ Dâng)

– Bảo Lộc (40 MW – xã Lộc Nam, Bảo Lâm, sông La Ngà)

– Đắc Mê (5 MW – xã Đạ Long, Đam Rông, sông Đăk Mê)

Bình Phước

– Thác Mơ (225 MW – xã Đức Hạnh, Bù Gia Mập, sông Sông Bé)

– Đức Thành (30 MW – xã Thống Nhất, Bù Đăng, sông Đồng Nai)

– Đăk Glun (18 MW – xã Đăk Nhau, Bù Đăng, sông Đăk G’lun)

– Thác Mơ MR (75 MW)

Đồng Nai

– Trị An (400 MW – huyện Vĩnh Cửu, sông Đồng Nai)

Các tỉnh/thành còn lại (như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ, An Giang, Bạc Liêu, v.v.) không có đập thủy điện lớn hoặc nhỏ được ghi nhận trong dữ liệu hiện tại, chủ yếu do địa hình bằng phẳng hoặc không phù hợp cho thủy điện.

---

 

Tin Mừng Cho Người Nghèo

 Không thể hiểu được…

1. Một hệ thống…ối dồi ôi!

Xin đọc các thông tin rời rạc nhưng đầy ý nghĩa dưới đây, để thấy cái cách mà hệ thống đang vận hành là kỳ lạ đến như thế nào.

Báo Pháp luật TPHCM sáng nay đăng bài “Phú Yên cũ bị ‘dìm’ trong lũ dữ, trách nhiệm nằm ở đâu?”, trong đó nêu lên nhiều điểm chết người: Chánh văn phòng UBND xã Hòa Mỹ cho biết “có nhận thông báo về mức xả lũ của thủy điện Sông Ba Hạ và gửi thông báo, cảnh báo bà con sơ tán, di dời tài sản”; chủ tịch xã cũng khẳng định “Chúng tôi thông tin bằng cách hệ thống loa phát thanh, cho cán bộ xã đến từng thôn phát loa thông báo, cảnh báo trên hệ thống mạng xã hội, trang thông tin xã… Song nhiều người vẫn rất chủ quan.”

Nhưng người dân lại cho biết “Cứ nói xả lũ mà có nghe ai thông báo gì đâu, không biết xả bao nhiêu, chỉ thấy nước lên ào ào”.

Chủ tịch UBND phường Phú Yên cho hay địa phương được thông báo đầy đủ về hoạt động của thủy điện Sông Ba Hạ trong vòng mỗi giờ. Lúc cao điểm, các thông báo cập nhật diễn ra trong vòng mỗi 15 phút. “Thông tin về xả lũ của thủy điện được chuyển đến người dân cũng bằng các nhóm mạng xã hội, tin nhắn, thông qua các cuộc họp. Những điểm đi lại được thì gặp trực tiếp người dân thông báo” – ông Cảnh thông tin.

Tuy nhiên, khi được hỏi về việc người dân cho rằng họ không được thông báo dẫn đến bị động, ông Cảnh im lặng và ngắt điện thoại.

Chủ tịch tỉnh “thừa nhận công tác dự báo trong trận lũ lịch sử vừa rồi “không có trong kịch bản”, dẫn tới bị động”. PV hỏi là “Vì sao nhiều người dân nói họ không hề được thông báo, cảnh báo về đợt xả lũ với lưu lượng lớn chưa từng có?”. Ông Tuấn đáp: “Có thể trong lúc này nhiều người hoang mang, có người có thể nhận được, có khi không nhận được thông báo”.

Trên báo VnExpress, TS Nguyễn Quốc Dũng (Phó chủ tịch Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam) cho rằng “nếu các hồ thủy điện xả lũ sớm sẽ giảm được ngập, tuy nhiên đang thiếu đội ngũ tư vấn cho chủ tịch tỉnh ra quyết định này”. “Ông Dũng cho rằng “điều đáng lo là ai cũng đúng”, chủ đập khẳng định làm đúng quy trình, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai cũng ra lệnh đúng quy định. Nhưng địa phương lại thiếu đội ngũ tư vấn, đủ chuyên môn thủy văn, thủy lực để tham mưu chủ tịch tỉnh quyết định xả lũ sớm”. (dẫn Báo Thanh Niên).

Cũng trong bài này, ông Dũng đặt câu hỏi “nếu xả lũ sớm nhưng sau đó không mưa, thiếu nước sản xuất điện, ai chịu trách nhiệm? Trong quá khứ đã từng có thủy điện xả sớm khiến hồ cạn, không phát đủ điện và bị phạt nặng vì thiếu công suất”.

Việt Nam hiện đang chống thiên tai như thế nào:

Mỗi hồ vận hành riêng lẻ: Tập đoàn điện lực (EVN) quản lý hồ thuỷ điện của họ; Bộ NN&PTNT quản lý hồ thuỷ lợi; UBND tỉnh chỉ đạo khi có sự cố; Bộ TNMT dự báo mưa nhưng không có quyền chỉ đạo xả lũ.

Theo đó, trạm đo gửi số liệu (30–60 phút/lần) → người trực hồ báo cáo lên tỉnh → tỉnh xin ý kiến liên tỉnh hoặc bộ → ra lệnh xả.

Không có “bộ tổng chỉ huy chung”.

Ngày 22.11, UBND tỉnh Đồng Nai đã phải làm văn bản gửi tới 17 nhà máy thủy điện phối hợp cung cấp thông tin điều tiết xả tràn, xả lũ về hạ lưu của các hồ thủy điện trên lưu vực các sông Đồng Nai, La Ngà, Sông Bé. Đây là điển hình, minh chứng hung hồn cho việc mạnh ai nấy làm, ối a ba phèng, lốc bốc xoảng trước cuộc sống và tính mạng hàng triệu người dân.

2. Không thể tiếp tục theo cách cũ

TS Nguyễn Quốc Dũng (Phó chủ tịch Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam) nhận định “điều đáng lo là ai cũng đúng”, chủ đập khẳng định làm đúng quy trình, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai cũng ra lệnh đúng quy định. Nhưng địa phương lại thiếu đội ngũ tư vấn, đủ chuyên môn thủy văn, thủy lực để tham mưu chủ tịch tỉnh quyết định xả lũ sớm. Phần lớn cán bộ tham mưu hiện nay thuộc các Sở Nông nghiệp hoặc Công Thương, không phải chuyên gia chuyên sâu.

Sợ quá! Một cỗ máy mà mỗi quyết định được đưa ra sẽ ảnh hưởng đến hàng triệu người nhưng “Phần lớn cán bộ tham mưu hiện nay thuộc các Sở Nông nghiệp hoặc Công Thương, không phải chuyên gia chuyên sâu”!

Chúng ta không thể tiếp tục vận hành một “hệ thống chạy bằng cơm” theo cách này.

Trước tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, số lượng thủy điện vẫn đang ngày càng tăng lên, mà vẫn dùng “nồi đồng cối đá”, nặng tính hành chính quan liêu “chân không bén đất” thì không thảm họa mới là lạ.

Với công nghệ hiện đại như ngày nay phải có một hệ thống điện tử được vận hành hoàn toàn tự động, không thể tiếp tục “chạy bằng cơm” nữa. Hình dung rằng, mọi số liệu về lượng mưa, về lưu lượng dòng chảy, về mực nước trong các hồ… sẽ được thiết bị thông minh tự động truyền trực tiếp về máy chủ, hiển thị trên màn hình lớn của “bộ chỉ huy”. Chiếc máy này cũng tự động phân tích và ra lệnh, ví dụ: 15:00 xả hồ A, di dời dân xã B; 17:15 xả hồ C, di dời dân xã D, E…

Máy chủ sẽ tự động đẩy lệnh về các hồ chứa và các địa phương, hệ thống cảnh báo sẽ lập tức vang lên, người trực “ấn nút”, loa phóng thanh xã/phường phát đi thông báo, toàn bộ lực lượng phòng chống thiên tai được kích hoạt “ra quân”.

Các nước tiên tiến họ làm như vậy đó.

Chủ tịch tỉnh ở ta vốn không có chuyên môn, cơ quan tham mưu cũng không chuyên môn nốt, ngồi chờ nhận thông báo bằng giấy, đọc xong thì hạ du đã trôi nhà mất mạng. Đó là chưa nói còn phải “làm công văn xin các thủy điện ở tỉnh bên cung cấp thông tin xả lũ” nữa thì…chỉ còn nịt!

Phải dùng công nghệ, máy móc sẽ làm việc đó. Cứ ngồi nhìn lên bảng điện tử như nhìn màn hình chứng khoán ấy, các con số được cập nhật từng phút, lệnh được đồng bộ và trực quan, không thể cứ “mo cơm quả cà” mãi thế này được.

Đến bao giờ chúng ta mới thiết kế được một hệ thống tự động như vậy? Bốn chấm không đâu rồi mà cứ để diễn ra mãi tình trạng “chủ đập đúng, chủ tịch tỉnh cũng đúng, chỉ do người dân không kịp chạy”?

Thái Hạo

Nguồn FB Thái Hảo

---