GỌI MÃI TÊN NHAU: KHÚC TÌNH CA CỦA TUỔI XẾ CHIỀU-Lm. Anmai, CSsR

Lm. Anmai, CSsR

“Đời xin có nhau, Dài cho mãi sau, Nắng không gọi sầu, Áo xưa dù nhàu, Cũng xin bạc đầu, Gọi mãi tên nhau…”

Người ta thường ca tụng tình yêu đôi lứa ở cái thuở thanh xuân rực rỡ, nơi những nụ hôn nồng cháy và những lời thề non hẹn biển được trao nhau dưới ánh trăng. Nhưng có đi qua hết những giông bão của cuộc đời, có nếm trải đủ vị mặn chát của mồ hôi và nước mắt, người ta mới hiểu rằng: Tình yêu đẹp nhất không phải là tình yêu của tuổi trẻ, mà là cái nắm tay run rẩy khi về già.

Nhìn hình ảnh thật đẹp trong cái cõi tạm này – một người vợ ngồi bên giường bệnh của chồng, một người chồng đẩy xe lăn cho vợ dưới tàn cây xanh – lòng người ta bỗng chùng xuống. Câu tục ngữ ngàn đời của ông cha ta lại vang lên, thấm thía đến từng câu chữ: “Con nuôi cha không bằng bà nuôi ông, Con cháu đông không bằng ông chăm bà”.

Có ai đó đã từng nói, đời người là một vòng tuần hoàn. Chúng ta sinh ra là những đứa trẻ cần được chăm sóc, và khi về già, chúng ta lại trở về làm những “đứa trẻ” nua nua, yếu ớt. Nhưng sự khác biệt nghiệt ngã nằm ở chỗ: Khi ta bé, cha mẹ chăm ta với niềm hy vọng về tương lai; còn khi ta già, người bạn đời chăm ta với nỗi nơm nớp lo sợ về sự chia ly.

Nhìn bức ảnh người vợ ngồi bên mép giường bệnh viện, dáng người nhỏ bé, đôi mắt đăm đắm nhìn người chồng đang nằm thiêm thiếp, ta mới hiểu thế nào là “nghĩa tào khang”. Giường bệnh trắng toát, mùi thuốc sát trùng lạnh lẽo, tiếng máy móc kêu đều đều vô cảm. Trong cái không gian mà ranh giới giữa sự sống và cái chết trở nên mong manh ấy, con cháu dù có đông đúc, có hiếu thuận đến đâu cũng không thể nào túc trực 24/24. Chúng còn công việc, còn gia đình riêng, còn những lo toan của thời đại. Chỉ có bà – người đàn bà đã đi cùng ông từ thuở tóc còn xanh đến khi phai màu sương gió – là người duy nhất có thể ngồi đó, kiên nhẫn và bền bỉ.

“Con nuôi cha không bằng bà nuôi ông”. Cái “không bằng” ấy không phải để trách cứ con cái, mà là để khẳng định sự thấu hiểu tuyệt đối giữa hai người bạn đời. Con cái có thể chăm cha bằng trách nhiệm, bằng hiếu đạo, nhưng làm sao chúng hiểu được ông đau ở đâu chỉ qua một cái nhíu mày? Làm sao chúng biết ông muốn uống nước ấm hay nước nguội chỉ qua một ánh mắt? Chỉ có bà mới hiểu. Bà hiểu cái tính nết của ông, hiểu ông sợ cô đơn, hiểu ông cần một bàn tay quen thuộc nắm lấy khi cơn đau ập đến.

Cái áo xưa dù nhàu, cũng như thân xác của ông bà giờ đây đã héo hon. Nhưng chính trong cái hình hài tiều tụy ấy, tình nghĩa vợ chồng lại tỏa sáng rực rỡ nhất. Bà ngồi đó, không chỉ là chăm sóc thể xác, mà là đang “nuôi” tinh thần cho ông. Sự hiện diện của bà là liều thuốc an thần tốt nhất. Để ông biết rằng, dù cả thế giới ngoài kia có xoay vần thế nào, dù sức khỏe có tàn phai ra sao, thì bên cạnh ông vẫn còn có một người không bao giờ bỏ rơi ông. Đó là lời hứa “bạc đầu” trọn vẹn nhất.

Nếu bức ảnh trong bệnh viện gợi lên sự xót xa và cam chịu, thì bức ảnh người chồng đẩy vợ trên chiếc xe lăn đi dạo dưới tán cây lại gợi lên một niềm xúc động an yên đến lạ kỳ.

“Con cháu đông không bằng ông chăm bà”. Người đàn ông – phái mạnh, từng là trụ cột, là cây tùng cây bách che chở cho cả gia đình, nay lưng đã còng, chân đã chậm. Nhưng đôi tay ấy vẫn đủ sức đẩy chiếc xe lăn, đưa người bạn đời của mình đi qua những ngày tháng cuối cùng.

Có lẽ ngày xưa, ông từng chở bà trên chiếc xe đạp cũ kỹ đi qua những con đường làng gập ghềnh. Có lẽ ông từng đèo bà trên chiếc xe máy đi qua những năm tháng mưu sinh vất vả. Và giờ đây, khi đôi chân bà không còn đi vững, ông lại trở thành đôi chân của bà. Hành động đẩy xe lăn ấy chứa đựng cả một trời ân tình. Nó nói lên rằng: “Bà cứ yên tâm, dẫu bà không đi được nữa, tôi sẽ đưa bà đi. Tôi sẽ là đôi mắt để bà ngắm nhìn cuộc sống, là đôi chân để bà bước tiếp”.

Nhìn nụ cười móm mém hay ánh mắt bình thản của ông khi đẩy xe, ta thấy được sự bao dung vĩ đại. Đàn ông thường vụng về, ít nói, nhưng khi họ đã cúi xuống để chăm sóc người vợ đau ốm, thì sự chăm sóc ấy lại tỉ mỉ và ân cần hơn bất cứ ai. Không phải vì bổn phận, mà vì ông xót. Ông xót người phụ nữ đã dành cả thanh xuân để lo cho ông, sinh cho ông những đứa con, vun vén cho ông cái tổ ấm. Giờ đây, khi bà yếu đuối nhất, là lúc ông phải trả lại cho bà cái “nghĩa” của một đời người.

Dưới vòm cây xanh ấy, nắng không còn “gọi sầu” nữa. Nắng trở thành chứng nhân cho một tình yêu đã vượt qua quy luật của thời gian. Họ không cần nói những lời hoa mỹ. Chỉ cần ông còn đẩy, bà còn ngồi đó, thế là đủ. Thế là “Đời xin có nhau”.

Cuộc đời này, suy cho cùng, tiền tài danh vọng cũng chỉ là phù du. Khi nằm trên giường bệnh, khi ngồi trên chiếc xe lăn, chẳng ai mang theo được tiền bạc hay địa vị. Thứ duy nhất còn lại, thứ duy nhất có giá trị cứu rỗi linh hồn, chính là người đang nắm tay mình.

Chúng ta, những người trẻ, thường mải mê chạy theo những giá trị hào nhoáng bên ngoài mà đôi khi quên mất việc vun đắp cho cái gốc rễ của hạnh phúc gia đình. Chúng ta dễ dàng buông tay nhau khi gặp chút khó khăn, dễ dàng thay lòng đổi dạ khi thấy “chiếc áo” của đối phương đã “nhàu”. Nhìn hình ảnh của hai cụ, ta mới thấy mình thật nhỏ bé và nông cạn.

Để có được cái cảnh “bà nuôi ông”, “ông chăm bà” ấy, họ đã phải trải qua bao nhiêu lần cãi vã, bao nhiêu lần tha thứ, bao nhiêu lần nuốt nước mắt vào trong để giữ gìn mái ấm? Tình yêu của họ không phải là thứ tình yêu mì ăn liền của thời đại công nghệ. Đó là thứ tình yêu được tôi luyện qua lửa đỏ và nước lạnh, bền bỉ như đá, mềm mại như nước.

Hai câu thơ cuối: “Cũng xin bạc đầu / Gọi mãi tên nhau” nghe sao mà da diết. Tại sao lại là “gọi mãi tên nhau”? Bởi vì khi tuổi già ập đến, trí nhớ có thể phai mờ, con cháu có thể bị lãng quên, nhưng cái tên của người bạn đời – người đã cùng mình chia sẻ chăn gối suốt mấy mươi năm – là âm thanh thân thuộc nhất, là sợi dây neo giữ họ lại với cuộc đời này. Gọi tên nhau để biết mình vẫn còn tồn tại. Gọi tên nhau để biết mình không cô độc.

Cuộc đời mỗi người dài rộng lắm, nhưng cũng ngắn ngủi vô cùng. Rồi sẽ đến lúc mắt mờ, chân chậm. Rồi sẽ đến lúc ta chẳng còn thiết tha gì những chuyến đi xa, những bữa tiệc linh đình. Lúc ấy, hạnh phúc chỉ đơn giản là sáng thức dậy thấy ông ấy vẫn còn nằm bên cạnh, nghe tiếng ông ho húng hắng mà thấy yên lòng. Hạnh phúc là chiều chiều, bà ngồi trên xe lăn, ông đẩy đi dạo quanh sân viện dưỡng lão hay góc công viên, chẳng nói gì nhiều, chỉ cần nhìn nhau là hiểu.

Bài học từ hai bức ảnh và những câu thơ ấy không chỉ là ngợi ca tình già, mà còn là lời nhắc nhở cho tất cả chúng ta: Hãy sống và yêu thương người bạn đời của mình ngay từ hôm nay. Hãy trân trọng từng khoảnh khắc bên nhau khi còn khỏe mạnh. Để sau này, khi “nắng gọi sầu”, khi “áo xưa dù nhàu”, ta vẫn có thể tự hào mà nắm tay nhau đi đến tận cùng của sự bạc đầu, để được trọn vẹn cái đạo nghĩa phu thê thiêng liêng ấy.

Xin cầu chúc cho tất cả những cặp vợ chồng trên thế gian này, đều có đủ phước phần để được chăm sóc nhau lúc tuổi xế chiều, để được thực hiện trọn vẹn câu thề: “Răng long đầu bạc, trọn nghĩa phu thê”.

Lm. Anmai, CSsR

From: Tham Nguyen & KimBang Nguyen


 

BUỔI SÁNG MẸ KHÔNG ĐÁNH THỨC TÔI – Tác giả: Mirko Blagovic

Những Câu Chuyện Thú Vị

Tác giả: Mirko Blagovic

Dịch từ tiếng Nga: Chu Thị Hồng Hạnh

Tôi đã quen với việc mẹ đánh thức tôi mỗi ngày trước bữa sáng. Khi mở mắt, tôi nhận ra rằng mẹ đã đi. Mẹ đi và sẽ không bao giờ trở lại nữa. Không còn đồ của mẹ trong tủ, không có đôi giày ở cửa và tấm đệm đã được gấp gọn gàng sang một bên. Trên bàn, mẹ để lại một mảnh giấy:

Tôi có thể tự gọi mình là một người con xứng đáng sau tất cả những chuyện đã xảy ra không?

Đứng trước cửa viện dưỡng lão, tôi đau đớn nhìn mẹ già của tôi đứng bên cửa sổ. Trước đây, tôi đã chọn một cuộc sống thoải mái với vợ và đuổi mẹ đi, bây giờ tôi đau khổ vì hành động của mình. Làm sao tôi dám đối xử với mẹ ruột mình như thế?

Khi còn là một đứa trẻ, tôi đã mất cha. Ông rời bỏ chúng tôi từ sớm, và thay vì bắt đầu một cuộc sống mới, mẹ chọn tôi. Mẹ vẫn còn trẻ và đẹp, nhưng vấn đề chính là tôi. Người ta đã đề nghị mẹ kết hôn nếu bà để lại tôi, nhưng mẹ không bao giờ dám nghĩ đến việc bỏ rơi tôi. Bà từ chối tất cả các lời cầu hôn và tìm kiếm việc làm theo chuyên môn, bà là một thợ làm bánh. Bà thường nhận ca này đến ca khác để trả tiền thuê nhà, chi phí sinh hoạt và tiền học cho tôi.

Tay mẹ lúc nào cũng sưng đỏ vì liên tục làm bột, nhưng mẹ chưa bao giờ phàn nàn. Sau khi về nhà từ ca làm việc mệt mỏi, mẹ pha ấm trà và cho tôi ăn bánh nướng nóng hổi, dù có những ngày bà bị chậm lương. Mẹ thường nhìn tôi ăn và chỉ sau khi tôi no, bà mới bắt đầu ăn phần còn lại của tôi.

Một thời gian sau, tôi mới hiểu rằng mẹ sợ để tôi bị đói. Tình yêu của mẹ mạnh mẽ đến mức bà không ngần ngại hy sinh bản thân vì tôi. Mẹ thay thế cho cả thế giới đối với tôi, với mẹ như vậy tôi không cần cha nữa. Tôi nhớ mẹ thường nói rằng bà sẽ không bao giờ tái hôn để chồng mới không đối xử tệ với tôi.

Tuổi thơ của tôi trôi qua khá hạnh phúc, mẹ làm việc hết sức, thiếu ngủ, thiếu ăn, nhưng chưa bao giờ than thở. Sau đó, mọi thứ trở nên khó khăn hơn khi nhà máy nơi mẹ làm việc đóng cửa và bà bị viêm khớp ở các ngón tay. Mỗi cử động của bàn tay gây đau đớn không thể tả, và bà không thể làm việc nữa. Không nơi nào khác nhận bà vào làm.

Lúc đó, tôi học lớp cuối cấp và làm thêm ở một quầy bán hàng địa phương. Dọn dẹp, vứt rác, giúp sắp xếp hàng hóa, chuyển những hộp nặng, và đôi khi đứng quầy thu ngân. Tôi được trả công bằng thực phẩm và thỉnh thoảng bằng một ít tiền. Tôi dành dụm để mua thuốc cho mẹ và luôn cố gắng mang lại cho mẹ những tin vui. Biết rằng mẹ thực sự vui mừng khi nghe về thành tích học tập của tôi, tôi cố gắng hết sức để học giỏi. Sau khi tốt nghiệp với bằng đỏ, tôi nộp hồ sơ vào các trường đại học danh tiếng. Phản hồi đến khá nhanh, hầu hết các trường đều nhận tôi. Vì vậy, tôi và mẹ chuyển đến thành phố lớn.

Cuộc sống bắt đầu dần dần ổn định, sau giờ học tôi làm thêm ở quán cà phê và kho hàng. Tôi được trả công tốt, và số tiền đủ cho ăn uống, chi tiêu và các niềm vui khác. Tôi được phân một căn phòng trong ký túc xá vì là một trong những sinh viên xuất sắc nhất, nơi tôi và mẹ cùng sống. Tôi dẫn mẹ đi tham quan bảo tàng, nhà hát và rạp chiếu phim, mua váy cho bà và cố gắng làm cho bà vui.

Mọi thứ đều tuyệt vời cho đến khi tôi gặp cô ấy. Không biết cô ấy là tình yêu đầu tiên của tôi hay là kẻ phá hủy số phận của tôi? Học năm hai, tôi quen Lena. Chính các bạn cùng lớp đã giới thiệu chúng tôi, cô ấy là một cô gái thành phố, con nhà trí thức, rất thú vị và lập dị, khiến tôi mê mẩn ngay lập tức.

Bạn bè ghen tị vì tôi đã chinh phục được một cô gái khó tính như vậy. Thời gian trôi qua, mối quan hệ của chúng tôi phát triển, và một ngày cô ấy đề nghị chúng tôi sống chung. Tôi chưa sẵn sàng cho điều đó, nhưng cô ấy đe dọa sẽ chia tay, và tôi phải đồng ý. Chúng tôi không thể sống ở nhà cô ấy vì bố mẹ cô ấy không tán thành mối quan hệ của chúng tôi, nên chỉ còn lại căn phòng của tôi trong ký túc xá.

Cô ấy chưa gặp mẹ tôi, và tôi cũng không vội giới thiệu. Tôi xấu hổ khi phải giới thiệu mẹ tôi, một người phụ nữ mệt mỏi vì cuộc đời khó khăn, với một nhạc sĩ violon quý phái, mẹ của cô ấy trông rõ ràng tốt hơn. Điều này thật sai trái, nhưng tôi không thể làm gì được. Tôi cần nói chuyện với mẹ. Tôi biết rõ mình định nói gì, hiểu rằng tôi sẽ bỏ mẹ lại ngoài đường. Sau giờ học, tôi như thường lệ mở lời và sau đó đi vào chủ đề chính:

— Mẹ, con đã gặp một cô gái và chúng con định sống chung.

— Con trai, mẹ rất mừng cho con. Các con thật dũng cảm khi quyết định như vậy. Khi nào con giới thiệu mẹ với cô ấy?

— Không phải lần này. Mẹ, mà mẹ sẽ ở đâu?

— Mẹ… mẹ sẽ về quê sống với cô Clava, hàng xóm của chúng ta. Con đừng lo.

— Nhưng mẹ ở đó được bao lâu? Và có lẽ không thể miễn phí được?

— Cô Clava sống một mình và cần một người bạn chung phòng. Mẹ không cần tiền đâu con trai. Con hãy tiết kiệm và mua gì đó cho mình, ăn uống đầy đủ, dành tiền cho bạn gái của con. Mẹ sẽ cố gắng gửi tiền khi tìm được việc.

— Được rồi, mẹ. Vậy con tiễn mẹ ngày mai nhé?

— Ngày mai, con trai. Ngày mai. Con đi ngủ đi.

Tôi nhận ra sự đau đớn thoáng qua trong mắt mẹ mà bà không thể che giấu. Bà cố gắng giấu đi nỗi đau và nước mắt để không làm tôi buồn. Tôi hiểu rõ rằng mình đang hành xử như một người tồi tệ. Tôi đang gửi mẹ đi mà không biết bà sẽ sống ra sao, không tiền, không nhà, bị viêm khớp. Nhưng tôi chỉ muốn thoát khỏi bà càng nhanh càng tốt. Tình yêu đã che mờ mắt tôi. Tôi đi ngủ.

Buổi sáng, mẹ không đánh thức tôi như thường lệ. Khi mở mắt, tôi nhận ra rằng mẹ đã đi. Mẹ đi và sẽ không bao giờ trở lại nữa. Không còn đồ của mẹ trong tủ, không có giày ở cửa, và tấm đệm đã được gấp gọn gàng sang một bên. Trên bàn, mẹ để lại một mảnh giấy:

“Con trai, đừng lo lắng cho mẹ, mẹ sẽ ổn thôi. Mẹ không nhận ra rằng con đã trưởng thành và chín chắn. Mẹ biết con xấu hổ về mẹ, mẹ hiểu. Hãy nói với bạn gái của con rằng con không có mẹ, như vậy con sẽ không phải giới thiệu mẹ với cô ấy. Con trai yêu quý của mẹ, mẹ chúc con hạnh phúc và tình yêu. Hãy hạnh phúc, con trai, và đừng lặp lại số phận của mẹ. Nếu con cần giúp đỡ hoặc có chuyện gì xảy ra, hãy liên lạc với cô Clava. Mẹ sẽ ở đó.”

Đọc xong, mắt tôi tràn ngập nước mắt, tôi cảm thấy tồi tệ vô cùng. Tôi bắt đầu nhớ mẹ, biết rằng bà đã ở ngoài đường không nhà cửa, không một xu dính túi và bị bệnh. Nhưng chuyện đã rồi và Lenka của tôi đã sẵn sàng dọn đến sống với tôi.

Chúng tôi sống cùng nhau, và chẳng bao lâu sau tôi kết hôn với Lena. Lúc đầu, tôi muốn mời mẹ đến dự đám cưới, nhưng tôi thay đổi ý định, bởi mẹ đã tự đề nghị rằng tôi nên nói với mọi người là mình không có mẹ. Tôi đã làm như vậy. Sau sự việc đó, tôi không cố tìm mẹ, luôn có những việc khác xảy ra và tôi không có thời gian cho bà.

Sau khi con gái ra đời, tôi mới hiểu thế nào là làm cha mẹ. Tôi kể hết mọi chuyện với Lena về mẹ và những gì tôi đã làm với bà.

— Và bây giờ anh muốn tìm bà ấy?

Lena hỏi bằng giọng giận dữ.

— Không phải đâu, Lenka. Anh chỉ muốn biết liệu mẹ anh có ổn không, chỉ vậy thôi.

— Hay là anh định đưa mẹ về nhà? Làm sao em biết được bà ấy đã lang thang ở đâu suốt bao năm và mang về những bệnh tật gì cho nhà mình? Nghĩ đến con của anh đi, nó còn nhỏ mới sinh, rất nguy hiểm khi ở gần người lạ.

— Bà ấy không phải người lạ, mà là bà nội của con. Lần này em nói gì cũng được, nhưng anh phải đảm bảo rằng mẹ mình ổn.

Sau vài tuần tìm kiếm, tôi đã tìm thấy mẹ. Thì ra, cô Klava đã mất ngay sau khi chúng tôi chuyển đi và mẹ tôi không thể đến sống cùng bà. Tôi hỏi thăm tất cả những người hàng xóm cũ ở quê, nhưng không ai nhìn thấy mẹ. Quá đau khổ và tuyệt vọng, tôi đến con sông nơi mẹ đã dạy tôi bơi. Gần đó có một cây bạch dương, nơi hai mẹ con đã cùng dựng tổ chim. Khi kiểm tra tổ, tôi tìm thấy một lá thư cũ, nhàu nát, tôi biết ngay đó là thư của mẹ. Trong thư, mẹ viết:

“Con trai yêu dấu, nếu con đọc được lá thư này, nghĩa là con vẫn cần mẹ và đã đi tìm mẹ. Mẹ mong con vẫn ổn và con đang tìm mẹ để đảm bảo rằng mẹ vẫn bình an. Đừng lo cho mẹ, mẹ đang sống trong nhà dưỡng lão cách hai con phố từ trường đại học của con. Mẹ thường xuyên theo dõi con, con hạnh phúc và mẹ không muốn làm phiền con.”

Tôi vội vã lên xe và lái thẳng về nhà. Tôi không thể tin rằng mẹ đã ở gần mình suốt thời gian qua. Khi đến nhà dưỡng lão có tên “Hy Vọng”, họ báo với tôi rằng mẹ tôi đang ở đó. Họ tìm thấy mẹ lang thang ngoài đường vào mùa đông, khi bà đang đi xin ăn. Nghe đến đây, tóc tôi dựng ngược, mẹ tôi đã phải xin ăn ư? Hơn nữa, lại vào mùa đông? Tôi là con người gì đây? Tôi đã ở đâu suốt thời gian đó? Những câu hỏi tương tự cũng được người chăm sóc ở đó hỏi tôi, và tôi không thể trả lời. Sau ngần ấy năm, tôi hy vọng rằng mẹ sẽ tha thứ cho tôi. Khi mở cửa phòng của mẹ, tôi vô cùng ngạc nhiên. Mẹ đã già đi nhiều, rất nhiều, mặc bộ quần áo rách nát và thậm chí không nhận ra tôi.

— Mẹ… Mẹ ơi… Mẹ, là con đây.

Nước mắt không cho phép tôi thốt ra những gì đang chất chứa trong lòng. Tôi gục xuống bên chân mẹ, không dám ngẩng mặt lên. Tôi quá xấu hổ để nhìn thẳng vào mắt mẹ. Mẹ rơi nước mắt, xoa đầu tôi và nói:

— Con trai yêu của mẹ. Con đã tìm thấy mẹ. Mẹ đã chờ con, chờ mãi và tin rằng con sẽ tìm thấy mẹ.

— Mẹ, về nhà với con đi.

— Về nhà? Nhưng mẹ đâu có nhà.

— Có mà mẹ. Mẹ có nhà. Mẹ còn có cháu gái, con sẽ giới thiệu mẹ với cháu.

— Cháu gái? Con trai yêu!

Chúng tôi ôm nhau và nước mắt lại trào ra. Chúng tôi về nhà, và tôi hối hận vì đã không nói trước với Lenka. Cô ấy thậm chí không thèm chào hỏi mẹ tôi. Vừa bước vào cửa, cô đã bắt đầu la hét và trách móc mẹ tôi một cách thẳng thừng, yêu cầu mẹ tôi rời đi.

— Bà làm gì ở đây? Bà là ai? Anh ta đâu có mẹ, mẹ anh ta là một nhạc công và đã chết trong trận lũ khi đi lưu diễn.

Cô ấy nói những điều vô lý, chính xác hơn là những điều tôi đã bịa ra để lấy lòng cô ấy nhiều năm trước. Mẹ tôi tội nghiệp, tôi đã thật tàn nhẫn. Không kìm được cơn giận, tôi tát Lenka một cái và tuyên bố sẽ ly dị.

Cô ấy lập tức đe dọa rằng tôi sẽ không bao giờ được gặp con gái mình nữa, nhưng lúc đó tôi không còn quan tâm. Tôi không thể tha thứ cho chính mình vì đã đối xử với người đã yêu thương tôi hơn tất cả mọi thứ trên đời. Chỉ trong vài phút, cuộc sống của một con người có thể thay đổi mãi mãi. Chỉ vì vài phút bị cuốn vào cuộc cãi vã với Lenka, tôi đã không nhận ra mẹ đã rời đi.

Tôi lao ra khỏi tòa nhà, như kẻ mất trí, chạy đi tìm mẹ. Tim tôi ngừng đập… Đôi chân tôi như mềm nhũn… Phía trước là một đám đông tụ tập, một chiếc xe hơi bị móp méo và mẹ tôi nằm bất động gần đó. Đây chính là sự trừng phạt của tôi, và tôi phải sống với điều này. Không có tình yêu nào trên thế gian có thể thay thế tình yêu của mẹ. Không ai, không bao giờ có thể yêu bạn nhiều hơn mẹ. Không ai sẽ sẵn sàng hy sinh cuộc đời mình cho bạn như mẹ. Người phụ nữ này đã từng chọn tôi thay vì một cuộc đời mới, và tôi đã là người hạnh phúc nhất trên đời vì tôi có cơ hội được gọi một người tuyệt vời như thế là mẹ.

Với cảm giác tội lỗi và nỗi đau, tôi sống qua từng ngày. Tôi không cần gì và không cần ai cả, chỉ có tôi là người duy nhất phải chịu trách nhiệm cho tất cả. Và đối với tôi, không còn lý do để tiếp tục sống nữa, không thể sống một cách trọn vẹn khi trong lòng nặng trĩu.

Nếu bạn từng suy nghĩ về mẹ mình, hãy nhớ rằng, các mối quan hệ và hôn nhân là những thứ không bền vững và có thể thay thế. Nhưng chỉ có tình yêu của mẹ là vĩ đại nhất đối với con cái. Nếu bạn có người để gọi là mẹ, bạn là người hạnh phúc nhất trên đời… Hãy trân trọng mẹ, cha và những người sinh thành. Hãy yêu quý họ khi họ còn ở bên, bởi sau này, sẽ quá muộn và vô nghĩa. Bạn sẽ không thể tự tha thứ cho mình…

C.T.H.H

‐————

P/S Tôi tham gia rất nhiều nhóm truyện của các tác giả văn học Nga hiện đại và ngày nào tôi cũng đọc rất nhiều truyện. Đêm hôm qua tôi đã khóc khi đọc xong truyện này. Tôi giữ nguyên tên “Buổi sáng mẹ không đánh thức tôi” mà trong lòng rất muốn đổi lại là “Đứa con trời đánh”. Xin được giới thiệu truyện này cùng các cô chú, anh chị, bạn bè.

Ảnh st minh họa


 

TẠI SAO NGƯỜI CÔNG GIÁO LẠI LUÔN NHỚ ĐẾN CHÚA TỪNG GIÂY TỪNG PHÚT ?

Tổng hội Mân Côi CN Việt Nam – Tổng Đoàn Hiệp Sĩ Mân Côi 

LÝ DO SỐ 1 LÀ :

–  CHẾT LÀ HẾT. CHẾT KHÔNG MANG THEO ĐƯỢC GÌ NGOÀI TÌNH YÊU THƯƠNG.

Vinh hoa, phú quý, quyền lực, chức tước, bổng lộc, sắc đẹp, địa vị, tiền tài, danh vọng, hoành tráng, vinh quang, kiêu hãnh, đẳng cấp, thần tượng… chỉ là rác rưởi và phù vân trước trọng bệnh và cái chết.

Tất cả mọi thứ dù đẳng cấp, hoành tráng mấy đều sẽ qua đi. Tất cả chỉ là phù vân, là bông hoa đẹp, sớm nở tối tàn.

Ta là tro bụi rồi sẽ phải trở về với bụi tro.

Cả đời ta dùng đôi tay tham lam vơ vét của cải tiền tài, gia nghiệp ta đồ sộ đẳng cấp, rồi cuối đời cũng đôi tay ấy lại phải trắng tay xuôi xuống để mà ra đi.

Chỉ có Chúa là Tình Yêu Thương, chỉ có Chúa là Vĩnh cửu, chỉ có Chúa là Chúa, chỉ có Chúa là Đấng Thánh, chỉ có Chúa là Đấng Tối Cao, là cùng đích của kiếp người, còn mọi thứ trên thế gian này chỉ là tạm bợ, là hư vô, không có gì là tồn tại mãi mãi ngoài Chúa. ​

Chết là hết, chết không mang theo được gì ngoài Tình Yêu Thương, nên người khôn ngoan luôn sống có tình có lý, luôn sống yêu thương, luôn sống ngay thẳng, luôn bám chặt vào Chúa và luôn cậy trông phó thác nơi Ngài.

Nếu chúng ta không tin, thì xin hãy luôn tự hỏi xem cố Chủ tịch nước đẳng cấp Trần Đại Quang đã mang theo được gì sau khi ông ấy chết?

LÝ DO SỐ 2 LÀ:

– SINH HỮU HẠN, TỬ BẤT KỲ.

Ngày nay, qua thông tin FACEBOOK, ngày nào cũng có tin người chết. Chết bệnh, chết tai nạn. Chết trẻ, chết già. Đẹp chết, xấu chết. Giám mục chết, Linh mục chết. Ông Cha chết, bà sơ chết. 1 tháng tuổi chết, 1 tuổi chết, 10 tuổi chết, 20 tuổi chết, 30 tuổi chết, 60, 70, 100 tuổi chết… Nhiều. Nhiều lắm. Nhiều vô kể.

Sinh hữu hạn, tử bất kỳ. Ngày sinh thì có ngày có hạn, ngày chết thì không biết lúc nào.

Các cụ có câu CHẾT BẤT ĐẮC KỲ TỬ. Nghĩa là chết sững sờ, chết ngỡ ngàng, chết giật mình, chết bất ngờ, chết đột ngột, chết tươi, chết trẻ, đêm ngủ sáng dậy đã chết, khỏe vẫn chết.

Biết đâu đấy? Cái chết giống như thế sẽ đến với ta ngay đêm nay thì sao?

CHẾT KHÔNG ĐỢI TUỔI. CHẾT KHÔNG ĐỢI GIÀ.

Không biết những cái chết đó có làm ta giật mình nghĩ lại xem ta đã sống tốt xấu, thiện ác ra sao?

Không biết những cái chết đó có làm bài học cho ta, giúp ta tỉnh thức và sẵn sàng​ chờ ngày Chúa gọi?

Không biết những cái chết đó có làm ta luôn nhớ về mong manh phận người​, phù vân trần thế?

Không biết những cái chết đó có giúp ta buông bỏ ​những ​đam mê dục vọng, ​tham lam ​vật chất, ​say mê ​của cải,​ kiêu hãnh​ tài sản, ​sung sướng ​lạc thú không?

Không biết những cái chết đó có làm ta luôn nhớ xét mình sám hối ăn năn, ​sống chân thật, ​sống khiêm nhường, yêu thương và tha thứ​ hay không​?

NẾU CHỈ CÒN 1 NGÀY ĐỂ SỐNG, CHÚNG TA SẼ LÀM GÌ?

Tất cả các chức vụ và công việc chúng ta đang đảm nhận, dù có quan trọng mấy đi nữa, thì nó chỉ là con số “0” tròn trịa trước mặt Thiên Chúa. Chúng ta cần luôn nhớ: Không có mợ, thì chợ vẫn đông. Ai được giao nhiều, thì sẽ bị đòi lại nhiều.

Thiên Chúa đang cầm cuốn sổ “Thiên Tào”- sổ “Sinh Tử”. Ngài gạch đến tên ai, thì người đó phải ra đi.

VẬY TA CẦN PHẢI TỈNH THỨC SẴN SÀNG CHỜ ĐỢI.

Chính Chúa Giê-su đã phán:

Các con hãy tỉnh thức và cầu nguyện.

Các con hãy canh thức, vì Các con không biết ngày nào Chúa của Các con đến.

Các con hãy sẵn sàng, vì chính giờ phút Các con không ngờ, thì Con Người sẽ đến (Mt 24, 42-44)​

Phận người rất mong mang. Kiếp người rất vắn vỏi.

HÃY ĐẾN NGAY VỚI CHÚA KHI NGÀI CÒN CHO GẶP.

HÃY ĐẾN NGAY CẠNH NGÀI KHI NGÀI Ở KỀ BÊN.

LÝ DO THỨ 3 LÀ:

–  XA MẶT CÁCH LÒNG. TÂM TRÍ XA THÌ TÂM HỒN SẼ XA. XA THÌ RẤT KHÓ GẦN

Nếu ta nhủ lòng mình là thời gian còn dài. Mai quay về cũng chưa muộn. Rồi mai ta vẫn lặp lại cái điệp khúc đó. Cứ mai mai mai suốt. Trăm cái mai, ngàn cái cuốc. Mỗi cái mai là mỗi đoạn đường ta xa Chúa 1 chút. Xa 1 mét, xa 1 dặm, xa ngàn dặm, xa tít tắp mù khơi, xa mất hút.

Rồi càng ngày ta càng xa Chúa. Hình ảnh Chúa sẽ mờ dần trong tâm trí ta. Rồi ta sẽ quên Chúa rất nhanh. Mà nếu có nhớ, thì ta cũng quá xa Chúa rồi. Có quay lại cũng quá khó.

HÃY ĐẾN VỚI CHÚA NGAY TỪ LÚC NÀY.

HÃY ĐẾN VỚI CHÚA NGAY TẠI NHÀ MÌNH.

HÃY ĐẾN VỚI CHÚA NGAY TẠI VIỆT NAM.

ĐỪNG ĐẾN VỚI CHÚA KHI NGÀI ĐANG Ở BÊN MỸ. XA QUÁ, TA KHÔNG ĐẾN GẦN ĐƯỢC ĐÂU.

LÝ DO THỨ 4 LÀ: –  TA GẦN CHÚA THÌ TA SẼ LUÔN ĐƯỢC SỐNG TRÀN TRỀ TRONG ƠN NGHĨA CHÚA VÀ DỒI DÀO ÂN SỦNG CỦA NGÀI.

Chúa là Tình Yêu, là hoan lạc, là bình an, là niềm vui, là hạnh phúc, là Hồng Ân, là Thiên Đàng vinh phúc. Ta gần Chúa ta sẽ được sống vui tươi, có ý nghĩa và tràn đầy ơn Chúa. Ta sẽ ở trong Chúa và Chúa sẽ ở trong ta.

ĐÓ CHÍNH LÀ NHỮNG LÝ DO KHIẾN TA KHÔNG NÊN ĐỢI ĐẾN NGÀY MAI MỚI TRỞ VỀ VỚI CHÚA.

HÃY TRỞ VỀ VỚI CHÚA NGAY TỪ LÚC NÀY.

HÃY TRỞ VỀ VỚI CHÚA NGAY NGÀY HÔM NAY.

HÃY TRỞ VỀ VỚI CHÚA GIÂY PHÚT HIỆN TẠI.

Nhiệm vụ của chúng ta là, Hãy luôn tỉnh táo tích lũy kho tàng ở trên Trời vì giờ chết đến như KẺ TRỘM. Không ai biết, chẳng ai hay.

Nhiệm vụ của chúng ta là, hãy chăm sóc tốt thể xác nếu ta muốn sống lâu, nhưng đừng bao giờ quên chăm sóc thật tốt Linh hồn, vì rất có thể chúng ta sẽ chết ngay trong nay mai.

Nhiệm vụ của chúng ta là,

HÃY LUÔN NỖ LỰC SỐNG MẾN CHÚA & YÊU THƯƠNG THA NHÂN NHƯ CHÍNH BẢN THÂN MÌNH.

NGƯỜI KHÔN NGOAN NHẤT LÀ NGƯỜI LUÔN NỖ LỰC SỐNG MẾN CHÚA & YÊU NGƯỜI, SỐNG SÁM HỐI & KHIÊM NHƯỜNG, SỐNG YÊU THƯƠNG & THA THỨ GIÂY PHÚT HIỆN TẠI.

Hãy chăm sóc Tốt thể xác nếu bạn muốn sống lâu. Nhưng hãy luôn chăm sóc Tốt linh hồn vì có thể bạn sẽ chết vào ngày mai.

​Người khôn ngoan nhất là người luôn sẵn sàng chờ chết.​

Người khôn ngoan nhất là người luôn bám chặt vào Chúa.

Bi đát nhất của con người là sống vất vả, khó nhọc cả một đời, mà phải xuống đền tội ở Hỏa ngục, nơi giòi bọ không hề chết và lửa không hề tắt.

Cuộc đời, ai biết đâu ngày mai?

Cứ tưởng ta đây sống còn dài.

Ai ngờ nay còn, mai đã mất.

Chúa Trời không cứu là tại ai?

Lúc vui chẳng nhớ Chúa Trời.

Khi buồn thì lại: “Trời ơi! Hỡi Trời!

Ôi thôi! Đã quá muộn rồi.

Trời thì cũng chịu, Trời ơi làm gì?

Lạy Chúa, Chúa muốn cho con phải chết cách nào và chịu sự áy náy buồn phiền đau đớn khốn nạn thế nào trong giờ chết, thì con sẵn lòng chịu bởi tay Chúa từ bây giờ.

Lạy Chúa, con xin phó dâng linh hồn và xác con ở tay Chúa. Chúa đã phù hộ con ban ngày, thì xin Chúa cũng gìn giữ con ban đêm, kẻo sa phạm tội gì mất lòng Chúa hay là chết tươi ăn năn tội chẳng kịp. Chớ gì sống chết con được giữ một lòng kính mến Chúa luôn.

Lạy Chúa, dù có giây phút nào con vô tình quên Chúa, thì lạy Chúa, xin đừng bỏ quên con. ​

​Lạy Chúa Giê-su, con thành tâm tín thác vào Ngà​i.

Xin luôn nhắc nhở nhau và mãi cầu cho nhau.

Bài: Giuse Kích

(Nếu thấy ý nghĩa cho chính mình và mọi người, thì xin đừng quên Tạ ơn Chúa, rồi nhanh chóng chia sẻ cho người khác. Và xin cầu cho nhau)


 

Liệu người Công Giáo có nên sử dụng trí tuệ nhân tạo để tái tạo lại những người thân yêu đã khuất?- Đặng Tự Do

Các chuyên gia đưa ra ý kiến.

Đặng Tự Do –  27/Dec/2025

YouTube player

Các ứng dụng hứa hẹn giúp tái tạo phiên bản kỹ thuật số của các thành viên gia đình đã khuất bằng trí tuệ nhân tạo tiềm ẩn “mối nguy hiểm về mặt tâm linh” đối với người Công Giáo và những người khác có thể sử dụng công nghệ này thay cho quá trình thương tiếc lành mạnh, các chuyên gia cho biết.

Công ty trí tuệ nhân tạo 2wai đã gây ra tranh cãi trên mạng xã hội vào tháng 11 sau khi tiết lộ ứng dụng cùng tên, cho phép người dùng tạo ra các phiên bản kỹ thuật số của người thân yêu bằng cách sử dụng video và âm thanh.

Calum Worthy, đồng sáng lập ứng dụng, cho biết trong một bài đăng lan truyền trên X rằng công nghệ này có thể cho phép “những người thân yêu mà chúng ta đã mất được là một phần trong tương lai của chúng ta”. Video đi kèm cho thấy một gia đình liên tục tương tác với hình chiếu kỹ thuật số của người mẹ và người bà đã khuất, ngay cả nhiều năm sau khi bà qua đời.

Việc ra mắt ứng dụng đã nhận được lời khen ngợi từ một số nhà bình luận công nghệ, mặc dù cũng có khá nhiều phản ứng tiêu cực. Nhiều nhà phê bình lên án nó là “ghê tởm”, “ma quỷ” và “đáng sợ”, trong khi những người khác dự đoán rằng ứng dụng này sẽ được sử dụng cho những mục đích rùng rợn như sử dụng người thân đã khuất để quảng cáo trên internet.

Công nghệ ‘có thể làm gián đoạn quá trình đau buồn’

Công ty 2wai không phản hồi yêu cầu bình luận về vụ tranh cãi, mặc dù Giám đốc điều hành Mason Geyser đã nói với tờ Independent rằng quảng cáo này được cố tình tạo ra để “gây tranh cãi” nhằm “khơi dậy cuộc tranh luận trực tuyến kiểu này”.

Bản thân Geyser cho biết ông coi ứng dụng này như một công cụ để sử dụng với con cái mình, giúp lưu giữ những kỷ niệm của các thế hệ trước, chứ không phải là phương tiện để thiết lập mối quan hệ với một hình đại diện AI. Ông nói: “Tôi xem nó… như một cách để truyền lại những kỷ niệm đẹp mà tôi đã có với ông bà mình”.

Liệu một ứng dụng như vậy có phù hợp với quan niệm về cái chết của Giáo Hội Công Giáo — và cả những chủ đề trừu tượng, khó hiểu hơn như nỗi đau buồn — hay không vẫn chưa rõ ràng. Cha Michael Baggot, LC, phó giáo sư đạo đức sinh học tại Học viện Giáo hoàng Regina Apostolorum, thừa nhận rằng các hình đại diện AI “có khả năng nhắc nhở chúng ta về một số khía cạnh của những người thân yêu và giúp chúng ta học hỏi từ tấm gương của họ.”

Nhưng những bản sao kỹ thuật số như vậy “không thể nắm bắt được sự phong phú trọn vẹn của con người hiện hữu”, ngài nói, và chúng có nguy cơ “làm sai lệch di sản của người đã khuất” bằng cách tạo ra những cuộc trò chuyện và tương tác nằm ngoài tầm kiểm soát của người đã khuất.

Các nhà lãnh đạo Công Giáo thường xuyên đề cập đến cả gánh nặng của nỗi đau buồn và sức mạnh cứu chuộc của nó. Năm 2020, Đức Giáo Hoàng Phanxicô thừa nhận rằng nỗi đau buồn là “một con đường cay đắng”, nhưng nó có thể “giúp chúng ta mở mắt ra nhìn cuộc sống và giá trị thiêng liêng, không thể thay thế của mỗi người”, đồng thời giúp ta nhận ra “thời gian ngắn ngủi biết bao”.

Trong khi đó, vào tháng 10, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã nói với một người cha đang đau buồn rằng những người thương tiếc cái chết của người thân yêu phải “luôn giữ kết nối với Chúa, vượt qua nỗi đau lớn nhất với sự trợ giúp của ân sủng Ngài”.

Ngài nói rằng, sự Phục Sinh “không hề có sự nản chí hay đau đớn nào giam cầm chúng ta trong khó khăn cùng cực của việc không tìm thấy ý nghĩa trong sự tồn tại của mình.”

Brett Robinson, phó giám đốc Viện McGrath về Đời sống Giáo hội tại Đại học Notre Dame, cảnh báo rằng có “nguy hiểm về mặt tâm linh” trong công nghệ thoạt nhìn có vẻ như có thể hồi sinh những người thân yêu đã khuất.

Ông nói rằng công nghệ không phải là một sản phẩm trung lập, mà là một sản phẩm “có khả năng sâu sắc định hình nhận thức của chúng ta về thực tại, bất kể nội dung được hiển thị là gì”.

“Trong trường hợp tái hiện hình ảnh những người thân yêu đã khuất, chúng ta gặp một trường hợp mà các quan niệm trước đây về danh tính, sức sống và sự hiện diện đang được định hình lại theo hướng công nghệ,” ông nói.

“Nếu một người không còn tồn tại dưới hình dạng con người, cả thể xác lẫn linh hồn, có thể được ‘hồi sinh’ từ kho lưu trữ dấu vết kỹ thuật số về cuộc đời họ, thì thực chất chúng ta đang tương tác với ai hoặc với cái gì?” ông nói.

Robinson lập luận rằng các phương thức công nghệ hiện tại có những điểm tương đồng với các thế kỷ trước “khi vũ trụ tràn ngập sự hiện diện — sự hiện diện của Chúa, của các thiên thần, của ma quỷ và của phép thuật.”

Ông nói, vấn đề ở đây là “phép màu mới” của công nghệ hiện đại “đã tách rời khỏi vũ trụ có trật tự, phân cấp của tạo hóa và cõi tâm linh.”

Donna MacLeod đã làm việc trong lĩnh vực hỗ trợ người đau buồn trong nhiều thập niên. Bà bắt đầu tham gia tư vấn hỗ trợ người đau buồn theo tinh thần Công Giáo sau cái chết của con gái út vào năm 1988. Công việc hỗ trợ tang lễ đã phát triển thành Seasons of Hope, một chương trình hỗ trợ người đau buồn dành cho người Công Giáo, “tập trung vào khía cạnh tâm linh của việc thương tiếc người thân yêu đã khuất”.

MacLeod cho biết chương trình này là một chương trình về “lòng hiếu khách và tâm linh” nảy sinh trong một cộng đồng gắn kết chặt chẽ gồm những cá nhân đang trải qua nỗi đau mất mát.

“Nó giúp xây dựng cộng đồng giáo xứ,” bà nói. “Mọi người nhận ra rằng họ không đơn độc. Điều đó rất quan trọng đối với những người đang đau buồn — rất nhiều người cảm thấy rất cô đơn trong nỗi mất mát của mình.”

“Và xã hội mong đợi mọi người đều phải vượt qua,” cô tiếp tục. “Nhưng nỗi đau buồn có thời gian biểu riêng của nó. Những người đang đau buồn bắt đầu hiểu rằng Chúa ở bên họ và Ngài thực sự quan tâm đến họ. Sẽ có hy vọng và sự chữa lành ở cuối giai đoạn này.”

“Đó là làm những gì Chúa Kitô yêu cầu chúng ta làm – cùng nhau bước đi trong những lúc khó khăn,” bà nói.

Liên quan đến công nghệ avatar AI, MacLeod thừa nhận rằng những người đã mất người thân yêu coi việc “tìm kiếm sự kết nối” với người đã khuất là “ưu tiên hàng đầu”.

“Mọi người sẽ nói, ‘Tôi sẽ không xóa giọng nói của người thân yêu khỏi máy trả lời tự động của mình,’” bà nói. “Hoặc chúng tôi có những người xóa video ghi lại các buổi họp mặt gia đình để họ có thể nhìn thấy người thân yêu của mình một lần nữa.”

“Ai cũng muốn được giữ liên lạc với những người thân yêu của mình,” bà nói. “Điều này liên quan đến đức tin Công Giáo và sự hiệp thông của các thánh – mọi người cảm nhận được sự kết nối tâm linh này với những người thân yêu của họ.”

MacLeod tự nhận mình đang “phân vân” về việc các ứng dụng avatar AI có thể ảnh hưởng đến mọi người như thế nào. Bà thừa nhận có thể có “những rủi ro về mặt cảm xúc và tâm lý khi tương tác với các phiên bản AI của những người thân yêu”, mặc dù bà cho rằng nhiều người dùng “có thể xem qua, nhưng không quá bận tâm đến nó”, trừ khi họ có các vấn đề sức khỏe tâm thần tiềm ẩn.

Nhưng “khó khăn nằm ở chỗ một số người bị mắc kẹt trong giai đoạn phủ nhận”, bà nói. Những người đang đau buồn có thể trở nên tuyệt vọng trong hoàn cảnh như vậy, bà cho biết, và đôi khi phải nhờ đến những phương tiện như thầy bói hay nhà ngoại cảm, điều mà bà MacLeod nhấn mạnh rằng Giáo hội đã cấm rõ ràng.

Liệu các avatar AI có thuộc vào loại bị cấm đó hay không vẫn chưa rõ ràng. Giáo lý của Giáo Hội Công Giáo nghiêm cấm mọi nỗ lực “triệu hồi người chết”. Giáo hội cho rằng việc sử dụng các nhà ngoại cảm hoặc người có khả năng nhìn thấu tương lai “đều che giấu khát vọng quyền lực đối với thời gian, lịch sử và, xét cho cùng, đối với những người khác”.

Cha Baggot cho rằng các ứng dụng như của 2wai “thu thập dữ liệu về người đã khuất mà không bảo quản thi thể người đó”.

Ngài còn lập luận thêm rằng các avatar AI “cũng có thể làm gián đoạn quá trình thương tiếc bằng cách gửi những tín hiệu mơ hồ về việc người đã khuất còn sống hay không.”

Trong khi đó, Robinson thừa nhận rằng “việc muốn kết nối với những người thân yêu đã khuất là điều tốt”, và ông chỉ ra rằng chúng ta làm điều đó “một cách trang trọng thông qua lời cầu nguyện và các buổi tưởng niệm để tôn vinh những linh hồn thân yêu của chúng ta”.


 

Vì sao sếp nhà máy quốc phòng Nga tự thiêu ở Quảng trường Đỏ? – BBC

BBC

Hình ảnh các xe tăng và xe bọc thép của Nga bị phá hủy tại làng Dmytrivka, phía tây Kyiv, Ukraine hồi năm 2022

28 tháng 12/ 2025

Cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine đã mở ra một mỏ vàng tiềm năng cho Vladimir Arsenyev, theo Reuters.

Nhà khoa học 75 tuổi này đứng đầu một công ty tại Moscow chuyên sản xuất linh kiện cho thiết bị liên lạc dùng trong các kíp lái xe tăng.

Khi xe tăng Nga tiến vào Ukraine năm 2022, doanh nghiệp của ông ngập trong các đơn đặt hàng quốc phòng.

Nhưng những đơn hàng mà ông giành được hóa ra lại là chén thuốc độc, ông kể lại trong một loạt cuộc phỏng vấn. Đây là lần đầu tiên ông lên tiếng công khai về những khó khăn của mình. Ông đã phải tăng tốc sản xuất với tốc độ chóng mặt và giao hàng đúng hạn với mức giá do Bộ Quốc phòng Nga ấn định.

Thất bại là điều không thể chấp nhận. Gợi lại bóng ma của nhà độc tài Xô Viết Joseph Stalin, chính phủ Nga đã đe dọa các nhà sản xuất quốc phòng bằng án tù nếu họ không thực hiện đúng các nghĩa vụ hợp đồng.  

Đến mùa xuân năm 2023, nhà máy của Arsenyev đã bị chậm tiến độ sản xuất và các giám đốc cấp cao bắt đầu đấu đá lẫn nhau, theo các cuộc phỏng vấn với hai nhân vật chủ chốt và hồ sơ tòa án.

Sergei Mosiyenko, một cổ đông thiểu số, cho hay ông nhận thấy công ty sắp lỡ thời hạn bàn giao nên đã báo cáo vụ việc. “Bộ Quốc phòng là khách hàng,” ông nói. “Họ luôn luôn đúng.”

Vị giám đốc nhà máy nói những quan chức mà ông tìm đến để nhờ giúp đỡ đều phớt lờ ông.

 Khi công ty đang bên bờ vực phá sản, Arsenyev đã đi bộ vào Quảng trường Đỏ ở Moscow vào ngày 26 /7/2024. Phía ngoài Điện Kremlin, gần lăng của người sáng lập nhà nước Xô Viết Vladimir Lenin, ông đã đổ xăng lên người và tự thiêu.

Ông kể mình đã phải nằm viện nhiều tuần với những vết bỏng nặng.

Trả lời từ bệnh viện, Arsenyev phủ nhận việc các hợp đồng đang gặp rắc rối. Ông cho rằng những người muốn hãm hại ông đã gửi các khiếu nại vô căn cứ đến cơ quan chức năng.

“Tại sao một công ty – vẫn nhận được đơn hàng ngày càng nhiều và vẫn hoàn thành các đơn hàng đó – lại có thể đang chết dần được?” ông đặt câu hỏi. “Điều đó cho thấy có thể đang có một vấn đề nào đó.”

Điện Kremlin và Bộ Quốc phòng Nga đã không phản hồi các câu hỏi chi tiết về trường hợp của Arsenyev cũng như cách họ xử lý các hợp đồng quốc phòng nói chung.

Công nghiệp quốc phòng chịu áp lực

Hình ảnh những chiếc xe tăng Nga bị phá hủy gần làng Bohorodychne thuộc vùng Donetsk, Ukraine năm 2024

Những khó khăn tại công ty của Arsenyev, Viện Nghiên cứu Khoa học Trung ương Volna, đã phơi bày các áp lực đè nặng lên các doanh nghiệp quốc phòng Nga, vốn đã phải đối mặt với yêu cầu tăng tốc sản xuất trong nhiều năm qua.

Khó khăn của Arsenyev không phải là cá biệt, theo kết quả các phán quyết của tòa án Moscow.

Dựa trên các tài liệu được đăng tải trên trang web của các tòa án thẩm quyền chung tại Moscow, đã có ít nhất 34 người phải đối mặt với cáo buộc hình sự vì làm gián đoạn các đơn đặt hàng quốc phòng của nhà nước kể từ khi cuộc chiến Ukraine bắt đầu. Trong số đó có ít nhất 11 giám đốc công ty và 2 quản lý cấp cao.

Kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh đưa quân vào Ukraine vào tháng 2/2022, các nhà sản xuất của nước này đã tăng sản lượng đạn pháo, tên lửa, xe tăng và thiết bị không người lái (drone), vượt xa khả năng sản xuất hoặc nguồn cung từ các đồng minh phương Tây của Kyiv.

Tuy nhiên, theo Mathieu Boulegue, chuyên gia tư vấn tại Viện nghiên cứu Chatham House (Anh), cùng một số nhà phân tích an ninh phương Tây khác, lĩnh vực này cũng đang bị kìm hãm do sự kém hiệu quả và tham nhũng, dẫn đến chi phí leo thang, trì hoãn sản xuất và không đạt chỉ tiêu.

Trả lời phỏng vấn, ông Boulegue cho hay phản ứng của Điện Kremlin – bao gồm việc tập trung quyền quyết định vào Bộ Quốc phòng và tập đoàn quốc phòng nhà nước Rostec, đồng thời áp đặt các quy tắc cứng nhắc lên các nhà thầu – đang làm tổn hại đến khả năng đổi mới và hiện đại hóa của các công ty.

Trong một bài viết hồi tháng Bảy, ông Boulegue đánh giá trong ngắn hạn, điều này có thể sẽ không ảnh hưởng đến khả năng đe dọa của Nga đối với Ukraine và phương Tây, nhưng “sẽ khiến Nga khó duy trì sức cạnh tranh với các đối thủ của mình hơn”.

Tập đoàn Rostec đã bác bỏ và gọi những khẳng định về sự “suy thoái” của ngành công nghiệp quốc phòng Nga là “những câu chuyện tuyên truyền”.

“Mọi thứ của ngành công nghiệp quốc phòng Nga đều ổn,” Rostec tuyên bố trên tài khoản Telegram của mình. “Các đối thủ phương Tây chỉ có thể mơ về tốc độ tăng trưởng mà Rostec đang thể hiện.”

Tuy nhiên, rốt cuộc thì quân đội đã không nhận được các thiết bị cần thiết đúng hạn, theo Luch Factory – đơn vị lắp ráp các thiết bị liên lạc và thuộc sở hữu chung của Rostec thông qua một chuỗi công ty.

Trong báo cáo thường niên năm 2023, Luch Factory chỉ ra nguyên nhân một phần là do công ty của Arsenyev đã không cung cấp linh kiện đúng dự kiến, một cáo buộc mà Arsenyev phủ nhận. Báo cáo không nêu rõ quy mô đơn hàng hay thời gian trì hoãn là bao lâu.

Giám đốc Luch Factory, ông Andrei Pestryaev, từ chối cung cấp chi tiết.

Arsenyev cho biết một tranh chấp với chính phủ về giá linh kiện của Volna đã khiến công ty rơi vào tình trạng thiếu hụt tài chính.

Sau đó, các tài khoản của công ty đã bị phong tỏa do nợ thuế, theo thông tin từ Arsenyev và SPARK, một cơ sở dữ liệu do hãng thông tấn Interfax của Nga tạo ra để tổng hợp thông tin từ các hồ sơ doanh nghiệp và nhà nước. Lương nhân viên không được chi trả, dẫn đến các vụ kiện tụng.

“Chúng tôi đột nhiên thấy mình cận kề bờ vực phá sản,” ông Arsenyev nói.

Trang web của các nhân viên thi hành án cho thấy, khi họ được triệu tập để thu hồi nợ vào tháng 9/2024, họ đã không thể tìm thấy tài sản nào có thể tịch thu.

Để đáp ứng nhu cầu của quân đội, Luch Factory đã phải tự thiết kế và sản xuất phiên bản linh kiện riêng thay thế cho Volna, ông Pestryaev nói.

Tính đến tháng Một, các thiết bị của Luch Factory đang bị thiếu hụt, một thương nhân kinh doanh thiết bị quân sự, người cung cấp hàng cho các đơn vị tiền tuyến của Nga, cho hay trong điều kiện ẩn danh. Chưa thể xác định liệu tình trạng này còn tiếp diễn hay không. Ông Pestryaev từ chối bình luận.

Rostec đã không trả lời các câu hỏi về vụ việc này hay cách xử lý các hợp đồng quốc phòng. Phía quân đội cũng không đưa ra bình luận nào.


 

Sau ‘phụng sự’ tới thoái bộ và sốc – Trân Văn

Ba’o Nguoi-Viet

December 28, 2025

Trân Văn

Vingroup đã rút lại “đăng ký đầu tư” vào dự án “Đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam” (dự án ĐSTĐC Bắc Nam)! Nếu chịu khó theo dõi hoạt động của Vingroup từ thập niên 1990 đến nay thì điều đó là bình thường. Vingroup từng tuyên bố đầu tư vào nhiều lĩnh vực rồi buông ngay, hoặc ngừng giữa đường  (VinDS, Vinlink, VinExpress, VinMart, Vinsmart, Vinpearl Air,…), hay thu hẹp hoạt động như VinFast ở Mỹ, ở Liên Âu.

VinSpeed, một công ty con thuộc tập đoàn Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng bất ngờ rút khỏi dự án “Đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam.” (Hình minh họa: Vietnam Finance)

Tuy nhiên, vì nhiều lý do, quyết định vừa kể của Vingroup có một số điểm đáng bàn. Tháng Năm vừa qua, Vingroup đề nghị được đầu tư vào dự án ĐSTĐC Bắc Nam, dài 1,541 cây số kết nối Hà Nội và TP. HCM, với tổng vốn đầu tư khoảng $67 tỷ. Đề nghị đó khiến thiên hạ sửng sốt vì Vingroup muốn vay 80% giá trị suất đầu tư từ công quỹ với lãi suất 0% trong 35 năm. Điều đó chẳng khác gì đẩy rủi ro cho chính quyền, chính xác hơn là dân chúng chia nhau gánh vác.

Thế rồi đến Tháng Mười Một, Vingroup tuyên bố vẫn giữ ý định đầu tư vào dự án ĐSTĐC Bắc Nam nhưng sẽ loại bỏ TOD khỏi đề nghị đầu tư. TOD là viết tắt của “Transit Oriented Development,” phát triển đô thị định hướng giao thông công cộng, nôm na là thực hiện mô hình quy hoạch đô thị mà ở đó các khu dân cư, các trung tâm thương mại-dịch vụ sẽ được xây dựng quanh các trung tâm vận tải công cộng như nhà ga của hệ thống đường sắt, hệ thống metro, …

Bởi vì TOD đồng nghĩa với lợi nhuận – động lực đầu tư. Bỏ TOD có nghĩa là lắc đầu với nguồn lợi khổng lồ, nhưng Vingroup vẫn khẳng định sẽ theo đuổi dự án nên thiên hạ hoang mang. Có tờ báo của Việt Nam nhận định, đại ý: Đó là lựa chọn mang dấu ấn của “tinh thần phụng sự.” Nhà nước được một dự án đường sắt theo cách nhanh nhất, còn Vingroup được vị thế nhưng mất tiền, mất dòng tiền và thậm chí mất an toàn tài chính.

“Tinh thần phụng sự” ấy chỉ tồn tại chưa đầy một tháng bởi vì Vingroup vừa rút “đăng ký đầu tư” vào dự án ĐSTĐC Bắc Nam với lý do cần tập trung nguồn lực vào các dự án hạ tầng, năng lượng trọng điểm, để gia tăng năng lực cho quốc gia như: Khu đô thị thể thao Olympic tại Hà Nội với diện tích khoảng 9,000 héc ta, tổng vốn đầu tư từ $35 tỷ tới $38 tỷ. Tuyến đường sắt tốc độ cao Bến Thành – Cần Giờ, tổng vốn đầu tư khoảng $4 tỷ. Tuyến đường sắt tốc độ cao Hà Nội – Quảng Ninh, tổng vốn đầu tư khoảng $5 tỷ. Chưa kể Vingroup khẳng định đang dốc toàn lực cho hàng loạt dự án hạ tầng, công nghiệp, và năng lượng quan trọng khác như: Siêu đô thị biển Cần Giờ (tổng vốn đầu tư khoảng $2.5 tỷ). Nhà máy sản xuất thép VinMetal (tổng vốn đầu tư khoảng $380 triệu), hai nhà máy điện gió tại Hà Tĩnh (tổng vốn đầu tư khoảng $1.5 tỷ), nhà máy Nhiệt Điện LNG Hải Phòng (tổng vốn đầu tư khoảng $6.8 tỷ),…

Theo Vingroup, vì còn vài tập đoàn cả tư nhân lẫn nhà nước cũng muốn đầu tư vào dự án ĐSTĐC Bắc Nam nên việc tập đoàn này rút lui sẽ không ảnh hưởng đến việc triển khai dự án này. Vingroup khẳng định đó là vì trách nhiệm trước chính phủ nhằm bảo đảm sẽ thực hiện tốt những dự án đã được giao, góp phần phát triển hạ tầng giao thông, năng lượng tái tạo, và đô thị theo hướng hiện đại, bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và chất lượng sống của người Việt.

Chưa rõ chính phủ Việt Nam có chia sẻ quan điểm này hay không nhưng trên thực tế, quyết định của Vingroup làm không ít người sốc, trong đó có những cá nhân, những nhóm rót vốn đầu tư vào thị trường chứng khoán. Theo Thị Trường Tài Chính (TTTC – chuyên san của Kinh Tế và Đô Thị), từ Tháng Bảy, sau khi Vingroup công bố sẽ tham gia dự án ĐSTĐC Bắc Nam, cổ phiếu VIC tăng một mạch 230.54% từ mức 45,950 đồng/cổ phiếu lên 169,900 đồng/cổ phiếu.

Còn tờ Tuổi trẻ thì kể rằng tin Vingroup quyết định rút lại “đăng ký đầu tư” vào dự án ĐSTĐC Bắc Nam làm nhóm cổ phiểu của tập đoàn đồng loạt giảm hết biên độ. Trong khi Tuổi Trẻ gọi đó là “nằm sàn” thì TTTC gọi đó là “lau sàn.” Znews cho biết, không chỉ nhà đầu tư vào các cổ phiếu liên quan tới Vingroup bị ảnh hưởng mà các nhà đầu tư vào những cổ phiếu khác cũng bị vạ lây. Thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua cú rơi đột ngột chỉ trong vòng vài phút cuối phiên 25 Tháng Mười Hai. VN-Index mất khoảng 40 điểm.

VnExpress ước đoán “cú rơi đột ngột vừa kể” có thể khiến tài sản của ông Phạm Nhật Vượng tổn thất khoảng $1.9 tỷ. CafeF thì nhận định, “vốn hóa thị trường của hệ sinh thái Vingroup bị thổi bay hàng trăm nghìn tỷ đồng qua các phiên sau tin rút lui” nhưng không ai, nơi nào thử tính xem các nhà đầu tư với tư cách cá nhân, đặc biệt những người gần đây bắt đáy cổ phiếu VIC/H với giá cao đã thiệt hại ra sao.

Trong thực tế, chuyện doanh nghiệp đa ngành đột ngột chuyển hướng không hiếm, nhưng việc quảng bá rầm rộ những dự định, kế hoạch của Vingroup tạo ra sự hưng phấn nơi công chúng, thu hút sự quan tâm của thị trường, khiến cố phiếu tăng giá. Cũng vì vậy, khi Vingroup thoái bộ, đặc biệt là khi họ rút khỏi những dự án có quy mô lớn, được kỳ vọng cao, rất khó xác định thiệt hại mà các nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán phải gánh chịu!

***

Không phải tự nhiên mà gần đây, nhiều người bày tỏ sự lo ngại trên mạng xã hội về các đại dự án mà Vingroup được chọn để đầu tư như siêu đô thị biển Cần Giờ, khu đô thị thể thao Olympic tại Hà Nội, các tuyến đường sắt tốc độ cao,… Với những gì đã biết và đang thấy, không ai rõ kết quả sẽ như thế nào. Liệu việc triển khai có tạo ra thêm cú sốc nào cho kinh tế-xã hội Việt Nam vốn đang thiếu cả niềm tin về tương lai lẫn nhiều yếu tố để ổn định? [đ.d.]


 

Giảm Án Hàng Loạt Quan Chức Nhận Hối Lộ: Một Phán Quyết Gây Bức Xúc

Ba’o Dat Viet

December 23, 2025

Phiên phúc thẩm kéo dài gần hai tuần tại Hà Nội đã khép lại hôm 22 Tháng Mười Hai với kết quả khiến dư luận không khỏi chua chát: hàng loạt quan chức cấp cao từng giữ trọng trách ở Vĩnh Phúc và Quảng Ngãi được giảm án đáng kể, dù tội danh nhận hối lộ đều đã rõ ràng.

Báo Tuổi Trẻ cho biết nhân vật gây chú ý nhất – Hoàng Thị Thúy Lan, cựu bí thư Tỉnh Ủy Vĩnh Phúc, người gắn với giai thoại “một ngón tay, một triệu đô” – được giảm án từ 14 năm xuống còn 11 năm 6 tháng tù. Lý do mà Hội Đồng Xét Xử đưa ra: bị cáo xuất trình thêm huân chương, bằng khen, cùng nhiều tình tiết về “hoàn cảnh gia đình khó khăn” và “mắc nhiều bệnh”.

Sự khoan hồng này không phải trường hợp cá biệt. Lê Duy Thành, cựu chủ tịch tỉnh Vĩnh Phúc, được giảm từ 12 năm xuống còn tám năm rưỡi tù, chỉ vì đã nộp thêm tiền “khắc phục hậu quả” và được đánh giá là “tích cực hoạt động thiện nguyện”. Phạm Hoàng Anh, cựu phó bí thư thường trực tỉnh, cũng được giảm từ tám xuống sáu năm tù.

Điều gây phản ứng mạnh trong dư luận hải ngoại lẫn trong nước là việc nhiều cựu lãnh đạo tỉnh khác – như Phạm Văn Vọng, Phùng Quang Hùng, Hà Hòa Bình – không chỉ được giảm án mà còn chuyển thành án treo, một mức độ khoan dung hiếm thấy với tội nhận hối lộ hàng chục tỷ đồng. Ngay cả hai bị cáo ở Quảng Ngãi, Lê Viết Chữ và Đặng Văn Minh, dù không kháng cáo nhưng vẫn được giảm án nhờ “gia đình và nhiều tổ chức” xin giúp.

Nhìn lại hồ sơ vụ án, sự khoan hồng này càng khó lý giải. Theo bản án sơ thẩm, các lãnh đạo tỉnh đã “lợi dụng chức vụ quyền hạn”, nhận tiền của Nguyễn Văn Hậu để tạo điều kiện cho tập đoàn Phúc Sơn và công ty Thăng Long trúng các dự án, gói thầu. Tổng số tiền mà Hậu bỏ ra để “bôi trơn” lên đến 132 tỷ đồng – tương đương hơn $5 triệu. Riêng Lan thu gần $2 triệu; Thành hưởng lợi gần 50 tỷ đồng.

Những khoản hối lộ khổng lồ ấy nhằm đổi lấy chỉ đạo và can thiệp trái luật: không thu hồi dự án vi phạm, không dừng hoạt động, cho gia hạn tiến độ… Nói cách khác, lợi ích doanh nghiệp được đặt lên trên pháp luật và quyền lợi của người dân – một thực trạng vốn quá quen thuộc dưới sự cai trị của bộ máy Cộng Sản Việt Nam.

Điều khiến cộng đồng hải ngoại chú ý đặc biệt là thái độ của bị cáo Lan trong phiên sơ thẩm. Khi được nói lời sau cùng, bà ta “khóc nghẹn”, xin lỗi tổng bí thư Tô Lâm trước khi xin lỗi đảng bộ và người dân Vĩnh Phúc. Hình ảnh ấy, đối với nhiều người, phơi bày rõ bản chất của bộ máy quyền lực: quan chức phạm tội không hướng về nhân dân – những người họ gây thiệt hại – mà trước hết tìm cách lấy lòng cấp trên, như một chìa khóa để được giảm nhẹ hình phạt.

Ở một đất nước nơi quyền lực đảng đứng trên pháp luật, nơi giới chức có thể đưa ra huân chương, bằng khen hay đơn xin giảm án từ “nhiều tổ chức” để đổi lấy tự do, bản án phúc thẩm này chỉ củng cố thêm niềm tin rằng hệ thống tư pháp của Nhà Cầm Quyền Việt Nam không phục vụ công lý, mà phục vụ sự ổn định của chính nó.

Trong lúc người dân chịu hậu quả từ tham nhũng, ngân sách thất thoát và niềm tin vào nhà nước tiếp tục mòn mỏi, những phán quyết kiểu này lại gửi đi một thông điệp đầy nản lòng: có tiền, có quyền, thì án tù chỉ là chuyện có thể thương lượng.

Một lần nữa, Bộ máy Cộng Sản Việt Nam cho thấy họ có thể mạnh tay với dân thường, nhưng lại vô cùng mềm mỏng với chính các quan chức của mình – kể cả khi họ nhận hàng triệu đô la hối lộ ngay giữa ban ngày.


 

HOÀI MONG LÊN TIẾNG – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Bà không rời bỏ Đền Thờ, những ăn chay cầu nguyện, đêm ngày thờ phượng Thiên Chúa”.

“Không nỗi buồn nào lớn hơn nỗi buồn của một quả phụ rảo bước mỗi ngày đến nghĩa trang; ở đó, cô đứng lặng trân một vài phút trước khi bắt đầu một ngày mới. Cô ấy biết, một phần của cô đang ở đó; và phần kia, ở trong bổn phận thường ngày!” – Robert Slater.

Kính thưa Anh Chị em,

Tin Mừng hôm nay không nói đến một quả phụ ủ dột, nhưng nói đến Anna, một quả phụ mà lòng vui như hội, đã để ‘hoài mong lên tiếng’ thành một chứng tá.

Luca không phác hoạ một quả phụ bị giam trong ký ức mất mát, nhưng một quả phụ vui tươi hồn nhiên. Suốt bảy mươi bảy năm, “bà không rời bỏ Đền Thờ, những ăn chay cầu nguyện, đêm ngày thờ phượng Thiên Chúa”. Nhà của Chúa là nhà của bà; và chính sự gắn bó bền bỉ ấy giúp bà đọc được dấu chỉ của Thiên Chúa. Đó không phải là sự lặp lại vô hồn của thói quen, nhưng là một đời chờ đợi được ủ men trong cầu nguyện. Sự chờ đợi hàng chục thập kỷ đã trở thành lựa chọn sống; cũng chính sự trung tín ấy làm cho bà nhạy cảm với ‘gió’ của Thánh Thần. Nếu hôm ấy Anna ở lại phòng, nếu bà bỏ một buổi cầu nguyện… có lẽ lịch sử cứu độ vẫn tiếp diễn; nhưng bà đã không có mặt trong khoảnh khắc một đời đợi chờ. “Mọi thứ đến với người biết chờ – với điều kiện người ấy biết mình đang chờ điều gì!” – Woodrow Wilson.

Vì thế, khi Thánh Gia lên đền thánh, Anna cùng Simêon được Thánh Thần thúc đẩy mà có mặt. Trước Hài Nhi nhỏ bé, gánh nặng tuổi tác dường như tan biến. Cả hai nhận ra nơi đứa trẻ ấy một sức mạnh mới, mở ra cho họ một nhiệm vụ mới. Nhìn Simêon ẵm Hài Nhi, bà lập tức nhận ra đứa trẻ ấy là ai; niềm hoài mong dài suốt một đời bỗng tìm được tiếng nói. Bà ca ngợi Thiên Chúa và nói về trẻ Giêsu cho mọi người. Từ đây, ‘hoài mong lên tiếng’ – hướng lên Thiên Chúa trong ngợi khen, hướng về tha nhân trong loan báo. “Cuộc sống goá bụa lâu dài của bà dành cho việc thờ phượng trong đền thờ và tham gia vào việc mong đợi sự cứu chuộc Israel đã ‘lên đến đỉnh điểm’ trong cuộc gặp gỡ của bà với Hài Nhi!” – Bênêđictô XVI.

Anh Chị em,

Chỉ một câu, Luca đã vẽ nên chân dung một con người thánh thiện. Cuộc đời ấy khác xa cuộc đời của quả phụ ngày ngày ra nghĩa trang; nó không bị giam trong quá khứ, nhưng mở ra cho tương lai. Thiên Chúa ước mong trái tim mỗi người chúng ta – như trái tim Anna – luôn quy hướng về Ngài, ‘hoài mong’ Ngài, một hoài mong không khép kín, nhưng đủ chín để có thể lên tiếng và nhạy cảm trước bao việc Ngài làm trong thế giới, một thế giới xám xịt, đầy buông xuôi và mệt mỏi. “Chỉ trong bóng tối bạn mới thấy được những vì sao!” – Martin Luther King. Ước gì đời sống cầu nguyện của chúng ta cũng cho phép ‘hoài mong lên tiếng’, để mỗi người trở thành một tia hy vọng, một dấu chỉ sống động – Dấu Chỉ Giêsu!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, dạy con yêu thích cầu nguyện, giục con ‘rảo bước’ đến ‘đền thờ’ mỗi ngày; bởi lẽ, con ‘hoài mong’ Chúa, Chúa ‘hoài mong’ con – và nhất là thế giới cũng hoài mong Ngài!”, Amen.

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

**********************************************

Lời Chúa Thứ Ba, 30/12, ngày thứ 6 trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh

Bà nói về Hài Nhi cho hết những ai đang mong chờ ngày cứu chuộc Giê-ru-sa-lem.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.     Lc 2,36-40

36 Khi ấy, có một nữ ngôn sứ là bà An-na, con ông Pơ-nu-ên, thuộc chi tộc A-se. Bà đã nhiều tuổi lắm. Từ khi xuất giá, bà đã sống với chồng được bảy năm, 37 rồi ở goá, đến nay đã tám mươi tư tuổi. Bà không rời bỏ Đền Thờ, những ăn chay cầu nguyện, đêm ngày thờ phượng Thiên Chúa. 38 Cũng vào lúc ấy, bà tiến lại gần, cảm tạ Thiên Chúa, và nói về Hài Nhi cho hết thảy những ai đang mong chờ ngày Thiên Chúa cứu chuộc Giê-ru-sa-lem.

39 Khi hai ông bà đã hoàn tất mọi việc như Luật Chúa truyền, thì trở về thành của mình là Na-da-rét, miền Ga-li-lê. 40 Còn Hài Nhi ngày càng lớn lên, thêm vững mạnh, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa.


 

Ở Thụy Điển, có một sáng kiến nhỏ bé nhưng khiến người ta phải mỉm cười thật lâu

Những Câu Chuyện Thú Vị

Người cao tuổi sống trong các viện dưỡng lão được “mượn” chó từ trại cứu hộ để cùng nhau đi dạo mỗi tuần. Không phải để huấn luyện, không phải để trị liệu theo cách khô khan, mà đơn giản là để cùng bước chậm lại, cùng thở và cùng hiện diện.

Điều ít ai biết là chương trình này ra đời từ một thực tế rất đời thường. Nhiều người cao tuổi từng có thú cưng suốt nửa đời người, nhưng khi về già, họ không còn đủ sức khỏe hay điều kiện để nuôi một con chó trọn vẹn. Trong khi đó, các trại cứu hộ lại có rất nhiều chú chó cần vận động, cần được vuốt ve và cần cảm giác được ai đó chờ đợi. Thế là hai thế giới tưởng như xa nhau ấy được kết nối bằng… một sợi dây dắt chó.

Mỗi tuần, các cụ già đội mũ, khoác áo, tay cầm dây dắt, chậm rãi bước ra ngoài cùng những chú chó từng bị bỏ rơi. Không ai vội vàng. Chó không thúc ép, người cũng không bị giục giã. Chỉ có tiếng bước chân đều đều, hơi thở hòa nhịp và cảm giác mình có lý do để ra ngoài hôm nay. Nhiều nhân viên chăm sóc cho biết, những cụ trước đây gần như không muốn rời phòng, nay lại háo hức hỏi: “Hôm nay đến lượt tôi dắt chó chưa?”.

Lợi ích không chỉ nằm ở vận động thể chất. Các bác sĩ và người chăm sóc ghi nhận rõ rệt sự cải thiện về tâm trạng, khả năng ăn uống và giao tiếp xã hội của người cao tuổi. Với các chú chó, những buổi đi dạo đều đặn cùng con người lớn tuổi – nhẹ nhàng, kiên nhẫn – lại giúp chúng trở nên bình tĩnh hơn, thân thiện hơn và dễ được nhận nuôi hơn. Một vòng tròn tử tế cứ thế hình thành, không cần khẩu hiệu, không cần chiến dịch truyền thông rầm rộ.

Nhưng có lẽ điều sâu sắc nhất nằm ở chỗ này: chó không hỏi bạn đã từng là ai, không quan tâm bạn còn lại bao nhiêu sức. Chúng chỉ biết bạn đang ở đó. Và với nhiều người cao tuổi, cảm giác được một sinh linh khác tin tưởng, chờ đợi và bước đi cùng mình – dù chỉ một vòng quanh khu nhà – là liều thuốc tinh thần vô cùng quý giá.

Giữa một thế giới ngày càng số hóa, câu chuyện từ Thụy Điển nhắc chúng ta rằng đôi khi, chữa lành không đến từ công nghệ cao hay phương pháp phức tạp, mà từ những kết nối rất giản dị. Một con đường nhỏ, một buổi chiều yên tĩnh, một người già và một chú chó – thế là đủ để cả hai cùng khỏe hơn, cả về thể chất lẫn tâm hồn.

#ChuyenTuTe #NhanVan #NguoiGia #ChoCuuHo #ChuaLanhTinhThan #KetNoiConNguoi #DulichVanHoa #Plutos_Sales #Hotdeal365 #Dulichvanhoa

ST.


 

KHÚC THÁNH THẦN – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Thánh Thần hằng ngự trên ông!”.

Niềm vui đích thực không ở nơi vô tín, cũng không ở của cải, quyền lực hay địa vị; nó chỉ được tìm thấy trong Chúa Kitô, nơi đời người bắt đầu cất lên khúc Thánh Thần!

Kính thưa Anh Chị em,

Các bài đọc hôm nay gặp nhau ở một điểm chung: những con người để đời mình trở thành ‘khúc Thánh Thần’. Đó là cụ Simêon, đôi bạn trẻ Maria – Giuse, và tất cả những ai, theo Gioan, “ở lại trong ánh sáng”.

Luca giới thiệu Simêon bằng một nét bút tài tình với ba lần nhắc đến Thánh Thần. “Thánh Thần hằng ngự trên ông”; “ông được Thánh Thần linh báo”; và “được Thần Khí thúc đẩy”. Simêon không chỉ là một cụ già đạo đức, nhưng là người sống cùng Thánh Thần. Ông lắng nghe linh hứng của Ngài, để Ngài hướng dẫn từng bước, và sẵn sàng lên đường khi được giục giã. Nhờ đó, giữa bao người qua lại trong đền thờ, ông nhận ra Hài Nhi nhỏ bé kia chính là Đấng Kitô. Ẵm lấy Ngài trong tay, Simêon cất tiếng hát Nunc dimittis. Cả một đời chờ đợi, giờ đây, được kết tinh thành ‘khúc Thánh Thần’, vang lên trong bình an. “Tiếng thì thầm của Thánh Thần còn hay hơn mọi tiếng la lớn, dẫn con nhẹ nhàng về phía đúng đắn!” – 7 Loaves & Fishes.

Bên cạnh đó, Giuse và Maria, những con người ngoan ngoãn với các chuyển động của Thánh Thần. Cách riêng Maria, Mẹ không đặt bất cứ một trở ngại nào cho công trình của Ngài. Gioan Phaolô II nói, “Đức Maria đã trung thành đáp ứng mọi yêu cầu của Thiên Chúa, đáp ứng mọi chuyển động của Chúa Thánh Linh!”. Trước cửa đền, Mẹ lắng nghe lời tiên tri của Simêon, “Con Trẻ sẽ là dấu chỉ bị chống báng, và một lưỡi gươm sẽ đâm thâu tâm hồn!”. Maria đón nhận lời ấy trong thinh lặng. Mẹ chấp nhận lưỡi gươm không phải vì hiểu hết, nhưng vì đã trao trọn đời mình cho Thánh Thần. “Đừng bao giờ nghi ngờ cách Chúa làm việc nơi con. Hãy tôn trọng việc Ngài thực hiện trong tâm hồn con bằng thinh lặng!” – John Hardon.

Và theo Gioan, những ai “tòng thuộc Thánh Thần” còn là những con người “bước đi trong ánh sáng”, nghĩa là đi trên con đường Đức Giêsu đã đi và yêu anh chị em mình như Ngài yêu. Ở đâu có tình yêu ấy, ở đó con người “biết Thiên Chúa”, và tình yêu Thiên Chúa trở nên hoàn hảo. Đời sống của họ, dù âm thầm, vẫn trở nên một khúc ca bền bỉ, được Thánh Thần ngân lên giữa trần gian. “Chỉ có tình yêu mới biến những việc bình thường thành ánh sáng!” – Chiara Lubich.

Anh Chị em,

“Thánh Thần hằng ngự trên ông!”. Đức Phanxicô nhận xét, “Khi Maria đặt Hài Nhi Giêsu vào vòng tay Simêon, ông bắt đầu hát – cử hành một “phụng vụ” đích thực. Mỗi khi Chúa Giêsu được đặt vào giữa dân Ngài, niềm vui lại bừng nở!”. “Khi Đức Kitô ở giữa, niềm vui và bình an nở rộ ngay cả trong gian khó!” – Timothy Keller. Cũng thế, chỉ có điều này mới làm cho cuộc sống chúng ta trở nên phong phú và giữ cho tâm hồn chúng ta được sống: đặt Chúa Giêsu vào nơi Ngài thuộc về, giữa dân Chúa! Thánh Vịnh hôm nay vang lên cùng một tâm tình, “Trời vui lên, đất hãy nhảy mừng!”.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, dạy con sống lắng nghe; để cả đời con trở thành ‘khúc Thánh Thần’ – vang lên trong thinh lặng, khép lại trong bình an!”, Amen.

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

********************************************

Lời Chúa Thứ Hai, 29/12, ngày thứ 5 trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh

Ánh sáng soi đường cho dân ngoại.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.    Lc 2,22-35

22 Khi đã đủ thời gian, đến ngày các ngài phải được thanh tẩy theo luật Mô-sê, bà Ma-ri-a và ông Giu-se đem con lên Giê-ru-sa-lem, để tiến dâng cho Chúa, 23 như đã chép trong Luật Chúa rằng : “Mọi con trai đầu lòng phải được thánh hiến, dành riêng cho Chúa”. 24 Ông bà cũng lên để dâng của lễ theo Luật Chúa truyền, là một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu non. 25 Hồi ấy ở Giê-ru-sa-lem, có một người tên là Si-mê-ôn. Ông là người công chính và sùng đạo, ông những mong chờ niềm an ủi của Ít-ra-en, và Thánh Thần hằng ngự trên ông. 26 Ông đã được Thánh Thần linh báo là ông sẽ không thấy cái chết trước khi được thấy Đấng Ki-tô của Đức Chúa. 27 Được Thần Khí thúc đẩy, ông lên Đền Thờ. Vào lúc cha mẹ Hài Nhi Giê-su đem con tới để làm điều người ta quen làm theo luật dạy, 28 thì ông ẵm lấy Hài Nhi trên tay, và chúc tụng Thiên Chúa rằng :

29“Muôn lạy Chúa, giờ đây
theo lời Ngài đã hứa,
xin để tôi tớ này được an bình ra đi.
30Vì chính mắt con được thấy ơn cứu độ
31Chúa đã dành sẵn cho muôn dân :
32Đó là ánh sáng soi đường cho dân ngoại,
là vinh quang của Ít-ra-en Dân Ngài.”

33 Cha và mẹ Hài Nhi ngạc nhiên vì những điều người ta nói về Người. 34 Ông Si-mê-ôn chúc phúc cho hai ông bà, và nói với bà Ma-ri-a, mẹ của Hài Nhi : “Cháu bé này được đặt làm duyên cớ cho nhiều người Ít-ra-en ngã xuống hay đứng lên. Cháu còn là dấu hiệu bị người đời chống báng. 35 Còn chính bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thâu tâm hồn bà. Như vậy, những ý nghĩ từ thâm tâm nhiều người sẽ lộ ra.”


 

NẾU CÓ KIẾP SAU… ANH SẼ KHÔNG BAO GIỜ YÊU EM!- Truyen ngan HAY

Góc nhìn An Nam

Anh là một chàng sinh viên nghèo!

Làm thêm vất vả để kiếm thêm tiền trang trải học phí. Em là tiểu thư cành vàng lá ngọc con nhà giàu có khá giả, gia đình có tới mấy osin.

Lần đầu tiên về quê đến cây quế, rau lang…., và cả ngò gai, em cũng không phân biệt được.

Anh gặp em lần đầu tiên trong ngày khai giảng. Em đứng đó vui cười với đám bạn, mải mê làm đổ ly sữa lên váy trắng… Ngượng ngùng, anh đưa em áo khoác che vết loang. Giây phút ấy em mãi không quên anh.

Bốn năm học đại học, em muốn giúp anh nhiều lắm, muốn cuộc sống anh đỡ vất vả vì phải vừa học vừa làm. Đưa tiền cho anh. Anh đâu có nhận, anh nói anh không làm được cho em thì thôi…

Tốt nghiệp, đáng lẽ chia tay, chỉ là tình yêu thời đại học thôi mà…!

Nhưng em đã quyết định theo anh.

Gia đình em phản đối quyết liệt, nhưng em vẫn chọn cho mình người đàn ông của cả cuộc đời.

Nên vợ nên chồng, về quê sống trong căn nhà lụp xụp của mẹ anh. Rồi em mang thai, nhiều khi trái gió trở trời người đau ê ẩm.

Anh thương em, mùa đông cũng như hè đi làm kiếm thêm tiền nuôi vợ.

Thế rồi trong một tai nạn xe, anh liệt đôi chân. Nằm một chỗ ở nhà, tất cả mọi việc đều trông cậy vào em. Ba mẹ em nghe tin… xót dạ, thương yêu đến đón em về nhưng em từ chối!

Chữa bệnh cho anh, em bán hết mọi thứ trong nhà, cuối cùng chiếc nhẫn cưới ba phân vàng 18 kara cũng hết…

Ba mẹ em thấy con gái khổ nhiều, lại cho tiền.

Cứ thế cuộc sống nghèo ở một vùng quê cứ lặng lẽ đau buồn trôi qua!

Em làm giáo viên, anh nằm nhà viết sách. Em đã trút bỏ hình ảnh lá ngọc cành vàng năm nào để trở thành người vợ đảm đang. Đi chợ đã biết trả giá từng ngàn, quần áo bình thường, cân đo đong đếm còn tốt hơn những người phụ nữ khác vì em có học hành…

Bác sĩ bảo chồng em không còn đi được nữa, nhưng em không tin, hàng ngày vẫn bóp chân cho anh, hy vọng một phép màu, kỳ tích sẽ đến…

Ngày ấy, em nghe có một bác sĩ châm cứu rất giỏi. Em chở anh lên xe, đường dài hơn 20 cây số, đưa anh đi châm cứu hai ngày một lần không kể ngày nắng ngày mưa, ngày lạnh ngày nóng.

Anh nhìn em khóc: “Nếu còn có kiếp sau, anh sẽ không bao giờ yêu em nữa, em quá khổ vì anh!”.

Một năm sau phép màu đến thật sự, chân anh hồi phục cũng là lúc anh nhận được giải thưởng Quốc tế từ những cuốn sách anh viết. Không ai nghĩ sẽ có ngày hôm nay…!

Rồi họ mời sang Pháp thuyết trình ba năm, anh do dự, em nói: “Anh phải đi, cơ hội không đến hai lần đâu anh…!”.

Nhìn lại quãng đời, em đâu còn trẻ đẹp như xưa… Chồng, con, vất vả, thân hình gầy gò ốm yếu!

Pháp là đất nước của tình yêu, nhiều người nói anh đi sẽ không trở lại. Em chỉ mỉm cười đáp lại: “Em và anh đã trải qua bao nhiêu sóng gió, nếu vì một việc thế này em không sợ mất anh!”.

Ba năm sau anh về, không báo trước, muốn dành cho em một sự bất ngờ. Nhưng vừa xuống xe anh đến nhà…, đã thấy em đứng đó. Anh hỏi sao biết anh về mà ra đón, em trả lời:

-“Em chờ ở đây mỗi ngày, chỉ cần là xe lạ chạy ngang, em hy vọng nó dừng lại, em không bỏ qua chuyến nào…!”.

Anh nhìn vợ rồi khóc mà nói: “Nếu còn có kiếp sau, anh sẽ không bao giờ yêu em, tình yêu của em làm anh đau lắm, đau lắm, tình yêu của em đã khiến em chịu quá nhiều khổ đau!”

Em đáp trả lời anh: “Tình yêu luôn luôn là khổ đau cay đắng. Tình yêu như một bông hoa sen, hoa sen đẹp nhưng nó có cái nhụy sen, hạt sen rất đắng. Nếu còn có kiếp sau, em sẽ vẫn muốn được yêu anh!”.

  • Đinh Trực sưu tầm

Ảnh lên màu: by Thái Sơn

Chuyện của Sơn


 

Đức Giáo Hoàng Leo XIV và cuộc chiến với Trump – Trúc Phương/Người Việt

Ba’o Nguoi-Viet

December 27, 2025

Trúc Phương/Người Việt

Kể từ khi Đức Giáo Hoàng Leo XIV – vị giáo hoàng đầu tiên sinh ra tại Mỹ – lên ngôi vào Tháng Năm, 2025, mối quan hệ giữa Tòa Thánh Vatican và Tòa Bạch Ốc dưới thời Tổng Thống Donald Trump bắt đầu bước vào giai đoạn căng thẳng.

Đức Giáo Hoàng Leo XIV vẫy tay chào các tín hữu khi ngài đến trên xe trước khi đọc thông điệp và ban phép lành Urbi et Orbi cho thành phố và toàn thế giới, trong khuôn khổ lễ Giáng Sinh, tại Quảng Trường Thánh Phêrô ở Vatican hôm 25 Tháng Mười Hai, 2025. (Hình minh họa: Tiziana FABI / AFP via Getty Images)

Khi Vatican không thể không lên tiếng

Xuất thân từ Chicago và với kinh nghiệm mục vụ dài năm tại Mỹ Latin, Đức Giáo Hoàng Leo XIV liên tục chỉ trích chính sách nhập cư cứng rắn, kế hoạch can thiệp quân sự vào Venezuela cũng như một số khía cạnh ngoại giao của chính quyền Trump. Những phát ngôn thẳng thắn của Ngài không chỉ phản ánh lập trường truyền thống của Giáo Hội Công Giáo về phẩm giá con người mà còn đánh dấu sự chuyển hướng mạnh mẽ hơn trong cách Giáo Hội Mỹ đối phó với chính quyền hiện tại.

Mới đây, ngày 18 Tháng Mười Hai, Đức Giáo Hoàng Leo XIV bổ nhiệm Giám Mục Ronald Hicks, 58 tuổi, làm tổng giám mục mới của Tổng Giáo Phận New York – một trong những giáo phận quan trọng nhất nước Mỹ, nơi được xem là “thủ đô của các tổng giám mục trên thế giới.” (“Archbishop Capital of the World”).

Đây được xem là động thái mang tính biểu tượng cao, thể hiện đường lối quyết liệt hơn của tòa thánh trong vấn đề nhập cư. Giám Mục Hicks, gốc Chicago như chính Đức Giáo Hoàng Leo XIV, từng có nhiều năm làm việc tại El Salvador và Mexico, nổi tiếng với những cuộc vận động giúp người nghèo và tận tình hỗ trợ trẻ mồ côi và trẻ bị bỏ rơi. Kinh nghiệm cá nhân với người di cư từ Mỹ Latinh khiến Giám Mục Ronald Hicks trở thành biểu tượng cho cộng đồng Công Giáo Hispanic ngày càng lớn mạnh tại Mỹ.

Việc bổ nhiệm Giám Mục Ronald Hicks diễn ra đúng vào thời điểm chính quyền Trump đẩy mạnh chiến dịch trục xuất hàng loạt và kiểm soát biên giới nghiêm ngặt. Tân Tổng giám mục Hicks sẽ thay thế Hồng Y Timothy Dolan – tròn 75 tuổi và vừa từ chức theo quy định giáo luật.

Nổi tiếng giao tiếp khéo léo và có mối quan hệ thân thiện với Tổng Thống Trump, Hồng Y Dolan từng chủ trì buổi cầu nguyện tại hai lần nhậm chức của ông Trump (2017 và 2025). Dưới thời Hồng Y Dolan, Giáo Hội Mỹ gần như luôn né tránh đối đầu trực tiếp các chính sách nhập cư của ông Trump. Gần đây, Hồng Y Dolan bị chỉ trích dữ dội khi so sánh Charlie Kirk, nhà hoạt động chính trị bảo thủ bị ám sát vào Tháng Chín, với Thánh Phaolô! (“Pope Leo appoints pro-migrant archbishop of New York, signaling Church’s more robust approach to Trump”/CNN).

Ngược lại, Giám Mục Hicks được đánh giá là người luôn biết lắng nghe, xây dựng cầu nối xã hội và không mang “tinh thần chiến tranh văn hóa.” Nhà bình luận Công Giáo Michael Sean Winters nhận định tân tổng giám mục New York sẽ “tuân theo đường hướng của Đức Giáo Hoàng Leo XIV,” với trọng tâm bảo vệ người nghèo, người di cư và công bằng xã hội – những giá trị cốt lõi trong giáo huấn Công Giáo. Việc bổ nhiệm trên nhận được sự ủng hộ từ Hồng Y Blase Cupich của Chicago, người thân cận với Đức Giáo Hoàng Leo XIV và giữ vai trò quan trọng tại Văn Phòng Giám Mục Vatican.

Chỉ vài tuần trước khi công bố việc bổ nhiệm Giám Mục Hicks, Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ (United States Conference of Catholic Bishops – USCCB) đã phát đi thông điệp đặc biệt, trong một động thái hiếm thấy, lên án “việc trục xuất hàng loạt một cách không phân biệt” và “dùng ngôn từ hạ thấp nhân phẩm” nhằm vào người nhập cư của chính quyền Trump.

Với 216 phiếu thuận, năm phiếu chống và ba phiếu trắng, ngày 12 Tháng Mười Một, USCCB ra tuyên bố: “Chúng tôi hết sức lo ngại khi thấy trong cộng đồng chúng ta đang lan rộng bầu không khí sợ hãi và bất an xung quanh việc lập hồ sơ (người nhập cư) và thực thi luật di trú. Chúng tôi cũng vô cùng đau buồn trước thực trạng tranh luận hiện nay và việc bôi nhọ, quỷ hóa người di dân” (“A Christian Answer to Trump and Trumpism Is Finally Here/The New York Times”).

Đức Giáo Hoàng Leo XIV trực tiếp dẫn dắt làn sóng chỉ trích này. Trong các phát biểu gần đây, Ngài gọi việc đối xử người di cư tại Mỹ là “vô nhân đạo” và nhấn mạnh rằng những kẻ tự xưng “ủng hộ sự sống” nhưng cổ xúy “việc đối xử vô nhân đạo với người di cư” thì khó có thể được coi là “pro-life.”

Ngày 4 Tháng Mười Một, khi một số nhà báo nêu tình trạng đối xử tồi tệ nhằm vào những người bị nhốt tại một trại giam ICE ở Broadview, Illinois; và việc chính quyền từ chối một phái đoàn, trong đó có một giám mục Công Giáo, vào trại giam để làm lễ dâng Mình Thánh Chúa cho tù nhân, Đức Giáo Hoàng Leo XIV trả lời, bằng cách viện dẫn Kinh Thánh, rằng vào ngày tận thế, “chúng ta sẽ được hỏi, bạn đã đối xử với người ngoại quốc như thế nào?” (Đức Giáo Hoàng Leo XIV ám chỉ lời trong Ma-thi-ơ 25:35: “Vì xưa Ta đói, các ngươi cho ăn; Ta khát, các ngươi cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi tiếp rước.”).

Với người Công Giáo, việc giúp người nghèo và người bị thiệt thòi nói chung luôn là nền tảng của đức tin. Theo một thống kê, có đến hơn 2,000 đoạn Kinh Thánh quy định hoặc ủng hộ việc phục vụ người nghèo và tận hiến cho công lý. Tiếng nói chỉ trích của các giám mục về chính sách tàn bạo nhằm vào người nhập cư đang tạo sức ảnh hưởng mạnh. Khắp nơi, từ New Jersey đến California, các linh mục và mục sư dẫn đầu những cuộc biểu tình, tẩy chay lực lượng ICE và đưa ra các sáng kiến chống lại hành động tàn bạo của ICE (“Who can tame Trump? An unlikely candidate is emerging: the Catholic church”/The Guardian).

Tòa Bạch Ốc vs. Vatican

Không dừng lại ở vấn đề nhập cư, Đức Giáo Hoàng Leo XIV còn lên tiếng mạnh mẽ về chính sách đối ngoại của Trump. Ngài kêu gọi Trump không sử dụng vũ lực để lật đổ Tổng Thống Nicolás Maduro của Venezuela. “Với bạo lực, chúng ta sẽ không thắng,” Ngài nhấn mạnh. Đức giáo hoàng lo rằng việc Mỹ tăng cường hiện diện quân sự tại Caribe, thực hiện 21 cuộc tấn công vào những con tàu tình nghi vận chuyển ma túy (khiến ít nhất 83 người thiệt mạng), cùng lời đe dọa trực tiếp nhắm vào Nicolás Maduro chỉ làm tình hình thêm căng thẳng, và cuối cùng người dân Venezuela là những kẻ chịu khổ.

Về Ukraine, Đức Giáo Hoàng Leo XIV cảnh báo kế hoạch hòa bình của ông Trump – vốn nhượng bộ Nga và gần như loại bỏ sự can dự Châu Âu – đang đe dọa phá vỡ liên minh truyền thống xuyên Đại Tây Dương. “Không thể tìm kiếm thỏa thuận hòa bình mà không có Châu Âu,” Đức Giáo Hoàng Leo XIV khẳng định sau cuộc gặp Tổng Thống Volodymyr Zelensky của Ukraine. Ngài cũng chỉ trích những phát ngôn của ông Trump khi gọi lãnh đạo Châu Âu là “yếu kém” và nói châu lục này đang “suy tàn.”

Tòa Bạch Ốc dĩ nhiên phản ứng gay gắt. Thư Ký Báo Chí Karoline Leavitt bác bỏ cáo buộc việc “đối xử vô nhân đạo” với người nhập cư và đổ lỗi cho chính sách thời Biden. Phần mình, ông Trump tỏ ra “ngạc nhiên” trước các chỉ trích từ đức giáo hoàng, nói mình “chẳng nghe ông ấy nói gì cả,” và nhắc rằng anh trai của đức giáo hoàng – ông Louis Prevost – là người ủng hộ MAGA nhiệt tình (“White House pushes back on Pope Leo’s statement that immigrants are subject to ‘inhuman treatment’ in the US”/Politico).

Sự đối đầu giữa Vatican và Tòa Bạch Ốc không phải mới. Ngày 18 Tháng Hai, 2016, (cố) Đức Giáo Hoàng Phanxicô (người Argentina) từng nói: “Kẻ nào chỉ nghĩ đến việc xây những bức tường, bất kể ở đâu, chứ không phải xây những cây cầu, thì kẻ ấy không phải là người theo đạo Cơ Đốc. Điều này không có trong Phúc Âm.”

Giờ đây, với Đức Giáo Hoàng Leo XIV – một người Mỹ – cuộc xung đột mang tính nội tại hơn. Nhà bình luận Công Giáo Austen Ivereigh nhận xét Đức Giáo Hoàng Leo XIV đang “đặt ra một áp lực lớn lên chính quyền Mỹ, đặc biệt với những người Công Giáo trong nội các Trump như JD Vance hay Marco Rubio.” Trong khi đó, chuyên gia Anna Rowlands từ đại học Durham University (Anh) bình luận rằng kinh nghiệm “làm người di cư” của chính đức giáo hoàng tại Peru đã định hình lập trường của Ngài, đặc biệt việc bảo vệ quyền được đoàn tụ gia đình cũng như nhu cầu tinh thần của người bị giam giữ.

Phe bảo thủ gọi Đức Giáo Hoàng Leo XIV là “Giáo hoàng thức tỉnh” (woke pope). Cần nhắc lại, chủ nghĩa dân tộc Kitô giáo (Christian nationalism) xưa giờ vẫn đồng hành chặt chẽ với phong trào MAGA. Tuy nhiên, với tư cách là đức giáo hoàng người Mỹ đầu tiên, Đức Giáo Hoàng Leo XIV lợi thế mà không bất kỳ chính trị gia nào, kể cả Trump, có được. Đó là việc đánh động trực tiếp đến lương tâm hàng chục triệu người Mỹ mà không bị coi là “có sự can thiệp từ bên ngoài.” Cũng cần nhấn mạnh: ông Trump, 79 tuổi, chỉ “gọi gió hô mây” ba năm nữa; trong khi đó, Đức Giáo Hoàng Leo XIV 70 tuổi, từ nay đến khi về với nước Chúa, sẽ cai quản cộng đồng giáo dân 1.3 tỷ người trong đó có 20% dân số Mỹ.

Sức mạnh chính trị, trong bất kỳ giai đoạn lịch sử nào, không là một tính chất vĩnh hằng. Chỉ có việc đặt phẩm giá con người làm trung tâm mới mang lại giá trị trường tồn. Chống lại bạo lực lẫn sự thiếu đạo đức, Đức Giáo Hoàng Leo XIV kêu gọi “công lý, đoàn kết và sự tôn kính thực sự với sự sống.” Từ Dinh Thự Giáo Hoàng ở Castel Gandolfo cách Rome khoảng 25 km – nơi Ngài thường xuyên tiếp xúc báo chí, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đưa ra một thông điệp có sức lay động, không chỉ với Washington mà cả toàn cầu: Phẩm giá con người không thể bị bóp nát bởi bàn tay chính trị thô lậu và không thể được biện minh bằng bất kỳ lý lẽ bất nhân nào. [dt]