Category: BÌNH LUẬN- SỰ KIỆN

Lê Ngọc Công

Năm 1970, các nhà khoa học Mỹ bắt đầu có những nghiên cứu, đánh giá tác động xấu đến môi trường của các công trình thủy điện. Năm 1980, chính phủ Mỹ đã ban hành chính sách phá bỏ các công trình nầy nhằm phục hồi lại môi trường.Tính đến cuối năm 2024, nước Mỹ đã đầu tư trên 1,52 tỷ USD để phá bỏ 2.240 đập thủy điện lớn, và hiện tại, họ đang tiếp tục công cuộc nầy rầm rộ như một phong trào để trả lại môi trường tự nhiên. Thay vào đó họ có nhiều chính sách phát triển điện gió và điện năng lượng mặt trời.

Tính đến nay, nước Mỹ đã có 1.372 trang trại điện gió và 5.712 trang trại điện mặt trời. Bên cạnh đó, chính phủ Mỹ cũng khuyến khích người dân phát triển điện mặt trời áp mái nhà bằng cách hỗ trợ 30% cho mỗi hộ thông qua khấu trừ thuế. Tính đến thời điểm nầy nước Mỹ đã có 4.700.000 hộ dân dùng điện mặt trời áp mái nhà, chiếm 3,76%.

Cũng cần nói thêm rằng, nước ta, với diện tích nhỏ hơn một tiểu bang của nước Mỹ ( bằng 78% so với Cali ) nhưng đang có đến 818 dự án thủy điện, trong đó có 385 công trình đang vận hành. Và theo hiệp hội Đập & Nước Việt Nam, trong giai đoạn 2025 đến 2035 sẽ mở rộng thêm 13 nhà máy thủy điện với công suất 2.649MW.

( Nguồn: Tổng hợp từ AI, Wikipedia và báo chí trong nước )

Từ Fb Võ Đắc Danh

---

 

BBC News Tiếng Việt

UYỂN NGỮ MỚI: ‘VẬN HÀNH ĐIỀU TIẾT QUA TRÀN XẢ SÂU’

Trong thảm họa lũ lịch sử tại Miền Trung, việc các đập thủy điện xả nước được cho là đã khiến tình hình thêm nghiêm trọng, gây nên cảnh tàn phá, chết chóc ở nhiều nơi.

Báo Thanh Niên có bài viết với lời lẽ đầy chua xót: “Quy trình thủy điện xả lũ hiện nay không thể đổ lỗi cho ai. Chủ hồ thủy điện xả lũ đúng quy trình, chủ tịch UBND tỉnh làm đúng phận sự và chỉ có người dân là chạy không kịp.”

Báo VnExpress đưa tin: “Mưa lớn khiến nước dâng nhanh cùng với hồ thuỷ điện Đa Nhim xả lũ, nhiều gia đình huyện Đơn Dương cũ trở tay không kịp, nhà cửa hư hỏng, tài sản bị cuốn trôi.”

Mới đây, UBND thành phố Đà Nẵng đã có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ, trong đó kiến nghị nhiều nội dung liên quan quy trình vận hành, điều tiết xả lũ của hồ thủy điện.

Thành phố kiến nghị xem xét thay từ “xả lũ” bằng cụm từ “vận hành điều tiết qua tràn xả sâu”.

Sử dụng uyển ngữ, nói giảm nói tránh để làm nhẹ vấn đề là điều không mới trong chính trị tại Việt Nam.

Một trong những ví dụ nổi bật về nói giảm nói tránh, dùng uyển ngữ là việc bỏ phiếu với ba mức “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm” và “tín nhiệm thấp”; thay vì đơn giản là hai mức “tín nhiệm” và “không tín nhiệm”.

Trong nhiều vụ công an đánh người dân, chính quyền và báo chí thường sử dụng cụm từ “tác động vật lý” thay cho “đánh” hay “hành hung”.

Một số ví dụ khác:

“ngừng việc tập thể” = “đình công”

“tụ tập đông người” = “biểu tình”

“xổ số thể thao” = “cá cược”

#BBCNewsTiengViet #LulutMienTrung

Một đập thủy điện đang xả lũ (ảnh minh họa)

---

 

Trí thức Việt Nam

 Facebook Trung Đào chia sẻ:

“Hãy suy nghĩ thật kỹ trước khi gõ một lời vô tâm.

Chỉ những ai sinh ra và lớn lên giữa miền Trung bão lũ mới thấu hết nỗi ám ảnh mỗi khi nước dâng đục ngầu và trắng xoá.

Còn với nhiều người khác, ở chỗ cao ráo mọi thứ chỉ là những hình ảnh thấy qua màn hình – nên rất dễ buông lời phán xét.

Bạn đã bao giờ run lạnh, đói và nhìn mực nước dâng lên từng phút, cảm giác sinh mạng người thân và  mình bị rút ngắn lại?

Bạn đã bao giờ thấy Ba mình vừa cứu cả gia đình rồi vừa lao đi cứu heo bò, kê giường tủ giúp hàng xóm?

Bạn đã thấy dòng nước cuốn sập một căn nhà phá toang cánh cửa chính chỉ trong vài giờ chưa?

Bạn đã từng được Cha cõng bơi lội ngược dòng để đến chỗ cao thoát chết chưa?

Chưa đúng không?

Tất cả những điều đó, tôi đã trải qua từ nhỏ đến lớn. Và đến hôm nay, khi trở thành người đi cứu hộ chuyên nghiệp, tôi vẫn gọi điện mỗi ngày để trấn an Mẹ rằng con bình an.

Miền Trung mình quen bão lũ, nhưng Phú Yên – Khánh Hòa – Bình Định lần này là thảm họa thật sự (không kinh nghiệm, không chủ động, không chuẩn bị ).

Với lương tri tối thiểu, ai cũng hiểu: khi nước dâng đỉnh điểm, đó là ranh giới sinh tử. Chỉ một cái trượt chân là mất mạng. Nước lạnh đến mức tê buốt như đá, phụ nữ mang thai chỉ cần ngâm vài giờ là sẩy thai.

Ấy vậy mà vẫn có người buông lời vô cảm: “Lũ này chết mấy người đâu, đừng nói quá!”

Xin đừng tạo khẩu nghiệp. Chết chỉ một người thôi là đã quá nhiều. Bà con đang xin quan tài, không phải xin thức ăn.

Hãy nói những lời có tâm.

Hãy thương nhau khi hoạn nạn.

Vì chỉ cần một lời vô tình… cũng có thể làm đau thêm một trái tim đang kiệt sức”.

---

 

Kim Dao Lam

 Fb Tuan Tran Duc

Chúng mày ác lắm.

Có lẽ chỉ có dân miền Trung, nhưng phải ở chính những vùng lũ lụt năm nào cũng có, mới thấu hiểu được triệt để mỗi khi nước dâng về một màu trắng xóa tang thương. Còn ngược lại, tôi xin nói thẳng, tất cả chỉ nghe hay xem qua những thước phim mà thôi. Nên xin đừng vội kết luận điều chi, khi mà bản thân chúng ta chưa hề tường tận thực tế.

 

Bạn đã bao giờ ngồi co ro trong lạnh lẽo và đói, mắt dán vào mực nước ngày càng dâng lên, tay chân tím tái, cứ nước càng dâng lên cảm giác lo sợ sinh mạng của bạn dần rút ngắn lại? Chưa đúng không?

Bạn đã bao giờ lao vào dòng nước, khi nước vẫn đang lên, cùng phụ giúp nhà hàng xóm, kéo con heo, con bò, kê cao giường tủ, cho nó ngồi lên đó chưa? Chưa đúng không?

Bạn đã bao giờ nhìn thấy nhà đối diện, dòng nước hung hãn chảy mạnh như thác, chỉ vài tiếng thôi, thì căn nhà ấy bật ngược phần hiên trước lên, rồi đổ ập xuống chưa? Chưa đúng không?

Bạn đã bao giờ, được cha của bạn, đặt bạn trên lưng, rồi bơi xéo ngược dòng, đưa bạn thoát đến gò đất cao hơn, để bạn được sống.  Rồi cha của bạn, lại nhảy vào dòng nước mênh mông cố bơi về đưa những thành viên khác. May mắn, lần trở về đưa được người cuối cùng thoát ra khỏi căn nhà, thì cũng là lúc nó đổ sập xuống. Chưa đúng không?

Và còn nhiều hơn những kinh hoàng như thế. Bạn có thể chưa, chứ tất cả những thứ ấy, tôi đều đã trải qua nhiều lần trong đời, từ khi còn rất nhỏ, và cả sau này.

Những ngày qua, tôi điện thoại về cho mẹ tôi ở quê nhà, hằng ngày cả chục lần, chỉ để hỏi nước có lên không? Và tôi nói với mẹ tôi rằng, năm nay quê mình (Quảng Ngãi) có lẽ may mắn hơn những tỉnh khác. Chứ Phú Yên, Khánh Hòa, với lượng mưa, kèm lưu lượng xả lũ như vậy, những địa phương ấy sẽ là thảm họa.

Tờ Tuổi Trẻ đưa tin:

“Ông Lê Văn Thìn – Bí thư Đảng ủy phường Đông Hòa – cho biết phần lớn diện tích phường ngập sâu trong nước, không thể tiếp cận ở nhiều vị trí dù biết có người cầu cứu.

Ngay cả quốc lộ 1, nơi cao nhất, cũng ngập nhiều đoạn khiến xe cộ kẹt dài. Hàng chục ngàn người dân đang mắc kẹt, chưa thể tiếp cận vì sóng lớn, nước xiết. Phương tiện đường bộ không vào được, mà ca nô cũng cực kỳ khó di chuyển”, ông Lê Văn Thìn nói.

Theo ông Thìn, thiệt hại do trận lũ kinh hoàng này là “vô cùng lớn”. Đến thời điểm này, phường đã ghi nhận ít nhất 7 người chết, còn số mất tích vẫn chưa thể thống kê.

Theo ông Thìn, mưa lũ khiến toàn bộ địa bàn vẫn ngập sâu, chia cắt hoàn toàn. Nước đã rút khoảng 1,5m so với đỉnh điểm, nhưng nhiều khu vực vẫn chưa thể tiếp cận.

Đến nay trên tổng số 48.000 dân của phường thì mới cứu hộ và sơ tán được về khoảng 100 người, con số quá nhỏ nhưng công tác cứu hộ vẫn còn gặp nhiều khó khăn.”

Đọc những thông tin này, tôi tin rằng bất kì người dân miền Trung nào, đã từng sinh ra, lớn lên trong bão lũ, đều thấu hiểu vì sao mọi thứ lại tồi tệ đến vậy? Đều thấu hiểu chính quyền đã ở đâu trong thời khắc mà hàng vạn người dân cần bóng dáng của họ hơn bao giờ hết.

Thế nhưng, chỉ có tiếng sóng và gió, cùng màn đêm âm u, như báo trước cho viễn cảnh bất hạnh và tang tóc đang chờ đón số phận những người dân.

Với lương tri và nhận thức tối thiểu của một con người, chúng ta đều có thể hình dung, nước đã rút 1,5m, nhưng lực lương của chính quyền sở tại vẫn chưa tiếp cận được, thì khi ở thời khắc đỉnh điểm của nước lũ dâng lên, nó kinh hoàng đến thế nào, và cuốn phăng  mọi thứ ra sao?

Rồi chúng ta cũng có thể tính toán được rằng, 48.000 người dân kia, chỉ cần nếu không may mắn 0,1% thôi, thì có thể đến 48 con người phơi bụng lều phều như cá chết, rồi bị cuốn trôi ra biển cả. Nghĩ đến điều này, để mà nguyện cầu những phép mầu cho nhau tất cả được bình an.

Chuyện tang thương đó, là mới chỉ ở một xã mà thôi. Xin nhớ cho điều này.

Và bạn cũng có thể hình dung, trong mấy ngày ròng rã ấy, vừa đói vừa khát, chỉ sơ sẩy mỏi tay, hay trượt chân rơi vào dòng nước hung hãn là chết. Nhiều người trong chúng ta, chưa trầm mình trong nước lũ, để biết rằng độ lạnh của nó như nước đá vậy. Đàn bà vừa mang thai vài tháng, ngâm mình trong nước lũ, là sẩy thai. Chi tiết này, chỉ muốn nói lên mức độ khắc nghiệt và độc hại của nó.

Ấy vậy mà, tôi đọc đâu đó, có nhà báo bán sâm ngoài miền Bắc, có thể viết rằng, sẽ không có ai bị chết vì lạnh hay đói khát cả. Trong Nam, thì có cô nhà thơ kiêm nhà từ thiện nọ, cũng có thể hùng hồn tuyên bố, đợt lũ này chết chẳng mấy người, đừng nói quá lên. Chết chẳng mấy người, mà chính nữ nhà thơ này, giờ đây xin liên hệ với linh mục, ở giáo xứ nào đó ở Phú Yên, để xin đặt 28 cỗ quan tài tạm trong nhà thờ…

Chúng mày đã nói những lời và làm những chuyện thất đức và ác lắm..

FB Đàm Ngọc

---

 

Tu Le

 ĐẬP THỦY ĐIỆN VÀ NHỮNG DÒNG SÔNG ĐANG KÊU CỨU

Mấy chục năm nay, người ta quen nói rằng: xây thủy điện là phát triển, là bắt dòng sông phải phục vụ cho cuộc sống văn minh. Nghe thì đúng, nhưng nếu nhìn vào những gì đang xảy ra ở miền Trung, ta sẽ thấy một điều rất cũ của loài người: hễ cứ chạy theo lợi trước mắt mà quên cái gốc thì sớm muộn gì cũng trả giá.

Dòng sông xưa vốn hiền, mùa mưa thì đầy, mùa nắng thì cạn, nhưng cái nết của sông là biết điều hòa. Cái gì thừa thì tự chảy đi, cái gì thiếu thì chắt chiu cho ruộng nương. Núi rừng hai bên che chở, giữ cho đất đai khỏi trôi, cho nước khỏi dồn xuống quá nhanh. Sông và rừng, hai thứ đó, gắn bó như hơi thở với lồng ngực. Mất một thứ, thứ kia cũng suy.

Rồi người ta bắt đầu ngăn sông, bít suối, chặt rừng làm thủy điện. Ban đầu là vài công trình lớn, tính toán kỹ lưỡng, có người giỏi xem xét, có người chịu trách nhiệm thực sự. Những công trình đó, dù có chiếm đất, có đổi dòng, nhưng vì được làm bài bản nên ít gây họa. Nhưng đến khi phong trào thủy điện vừa và nhỏ lan rộng, mỗi tỉnh vài chục dự án, mỗi con suối một cái đập, thì sự cân bằng nghìn đời của thiên nhiên đã bị phá đứt.

Phá một quả đồi để làm thủy điện không chỉ là mất cây. Mất cây thì đất không bám, đất không bám thì mưa xuống là trôi, trôi xuống là nghẹt dòng, lấp suối, tạo nên những cơn lũ hung hãn như người ta thấy mấy ngày nay. Bà con vùng dưới chân núi vẫn nói: ngày xưa mưa lớn cũng chỉ lên đến sân, sao giờ mưa vừa vừa đã ngập mái nhà. Đó không phải điều ông trời thay đổi. Đó là lòng người đổi trước.

Nhiều doanh nghiệp làm thủy điện chỉ nghĩ đến điện bán được bao nhiêu, chứ không nghĩ đến người dân sống dưới chân đập. Họ giữ nước trong hồ cho đầy để chạy máy, để lời lãi nhiều hơn. Đến khi nước quá ngưỡng, buộc phải xả, họ xả ào một cái, vừa xả vừa nói là đúng quy trình. Quy trình thì có thể đúng, nhưng lòng người thì sai. Cái sai đó, dân nghèo lãnh đủ: nhà trôi, trâu bò mất, mùa màng trắng tay. Còn doanh nghiệp chỉ mất một bản thông báo.

Nhà nước có trách nhiệm lớn trong chuyện này. Đáng lẽ những dự án nằm ở vùng rừng đầu nguồn, vùng đồi dốc, vùng có khả năng gây họa cho hạ du phải được xem xét thật kỹ, thậm chí kiên quyết không cho làm. Nhưng có thời điểm, giấy phép cấp ra rất dễ, báo cáo đánh giá tác động môi trường chỉ làm cho có, thanh tra kiểm tra thì theo kiểu xem hồ sơ nhiều hơn xem thực địa. Khi lợi ích chen vào, người ta dễ quên mất rằng mỗi dòng sông có linh khí, mỗi cánh rừng có bổn phận, và mỗi quyết định sai có thể khiến bao gia đình phải leo lên mái nhà để trốn lũ.

Người dân miền Trung không trách trời. Họ quen với nắng gió, quen với mưa bão, quen chịu thiệt thòi. Nhưng họ không quen với cảnh nước từ trên núi đổ xuống như pháo kích, không quen với tiếng còi xả lũ lúc nửa đêm, không quen với cảnh sáng ra chỉ thấy trời, nước và những tiếng kêu cứu lạc giọng. Mưa là của trời, nhưng lũ lớn bất thường này là của lòng người.

Muốn sửa sai thì phải bắt đầu từ chỗ sai nhất: dừng ngay việc làm thủy điện tràn lan ở những vùng nhạy cảm. Công trình nào đã gây họa, vận hành thiếu trách nhiệm thì phải xem xét lại, thậm chí đóng cửa. Phải xem rừng là tài sản lớn nhất, không thể bán rẻ cho vài chục megawatt điện. Phải xem dòng sông là mạch sống, không phải nơi để đặt bao nhiêu đập cũng được. Và phải xem an toàn của người dân là giới hạn cuối cùng, không được ai phép vượt qua.

Làm được điều đó thì dân mới yên lòng, rừng mới hồi sinh, sông mới trở lại nhịp chảy xưa. Còn nếu vẫn để lợi nhuận dẫn đường, để sự dễ dãi lấn át lương tri, thì miền Trung còn ngập nữa, còn tang thương nữa. Khi ấy, ta không thể trách trời đất. Chỉ có thể trách chính mình đã để những dòng sông kêu cứu quá lâu mà không nghe.

---

 

Võ Thị Diệu Hằng    

1/ Lễ Tạ Ơn thời xa xưa 2/ Nguyên nhân cuộc du hành sang châu Mỹ – Tàu Mayflower 3/ Nơi đến không định trước 4/ Khó khăn lúc đầu 5/ Định ngày lễ Tạ Ơn a) Lễ Tạ Ơn tại Mỹ b/ Lễ tạ ơn tại Canada 6/ Các món ăn 7/ Tem cho lễ Thanksgiving 7/Hình ảnh của Mayflower 1/ Lễ Tạ Ơn thời xa xưa Trong nhiều thế kỷ, lễ tạ ơn bên Âu châu  do  những  nguyên do khác  nhau như ăn mừng thắng trận, mừng mùa gặt hái thành công lớn hay mừng vua vừa được làm bịnh… Nghi lễ Thanksgiving  được tổ chức lần đầu tại miền Bắc nước  Mỹ, năm 1578, khi  nhà  thám hiểm Martin Frobisher đến tân Thế giới. Ông đã tổ chức  lễ này để tạ ơn Trời đã bảo vệ ông và các thủy thủ trong cuộc hành trình nguy hiểm trên biển cả. Có tám quốc gia trên thế giới chính thức tổ chức lễ Tạ ơn: Argentina, Brazil, Canada, Nhật, Đại Hàn, Liberia, Thụy Sĩ và Hoa Kỳ  Truyền thống lấy một ngày hay một mùa để cảm tạ ơn trên đã có từ thời xa xưa mà tổ tiên chúng ta muốn chứng tỏ lòng biết ơn  của họ , để làm các vị thần bớt nóng giận.  Từ đó nghi lễ cứ tiếp tục..  Tại Hy lạp thời cổ đại, hàng  năm có tổ chức  lễ hội để cúng dường Demeter,  nữ thần chăm nom mùa bắp, làm tiệc tùng và nhiều hội để cùng vui với nhau.  Mỗi năm, người La Mã tổ chức một kỳ lễ hội cho mùa gặt lớn, tên là Cerelia để thờ lạy Ceres với những trò chơi, diễn hành và  lễ lạc  Lễ gặt hái Sukkoth vào mùa Thu của người  Do Thái vẫn còn tồn  tại từ ba ngàn năm đến nay Một trong những biểu tượng của sự tạ ơn, là cái sừng dê biểu hiệu sự phồn thịnh. Cái sừng tượng trưng  múa màng tốt, là do chuyện thần thoại Hy Lạp: Zeus tặng cho Amalthea cái tù và bằng sừng dê như một cử chi biết ơn bà đã nuôi ông  bằng sữa dê lúc ông còn nhỏ, rằng sừng này sẽ mang  lại sự phồn thịnh cho những ai bà  muốn ban phước.  Trong nhiều thế kỷ, lễ tạ ơn bên Âu châu  có  những  lý do khác  nhau như thắng trận, mùa gặt hái thành công lớn, vua vừa được làm bịnh...  Nghi lễ Thanksgiving  được tổ chức lần đầu tại miền Bắc nước  Mỹ, năm 1578, khi  nhà  thám hiểm Martin Frobisher đến tân Thế giới. Ông đã tổ chức  lễ này để tạ ơn Trời đã bảo vệ ông và các thủy thủ trong cuộc hành trình nguy hiểm trên biển cả. 2/ Nguyên nhân cuộc du hành sang châu Mỹ – Tàu Mayflower Cho đến nửa thế kỷ sau, ngày 26/11/1620, khi một nhóm người di dân Pilgrims từ Âu châu sang Hoa kỳ bằng tàu Mayflower. Họ gồm102 thực dân người Anh trong số đó có một người đàn bà có mang, một số thủy thủ khoảng 25-30 người và 35 người  rất sùng  đạo Tin lành đã bị  vua Jacques đệ nhất  đuổi ra khỏi xứ . Họ đặt tên là nhóm Các Cha hành hương Pilgrim (Pilgrim Fathers hay Pères Pèlerins) .  Đầu tiên , họ thử đến Leyde, Hòa Lan nhưng nhà nước Âu châu làm họ thất vọng.  Tại Anh, có những  cuộc nổi loạn tôn giáo làm lộ ra sự xuống dốc của nền quân chủ và chế độ độc tài Cromwell. Anh quốc bị nạn chiến tranh 30 năm. Bên Pháp, cũng  không hơn gì với sự nhiếp chính của Marie de Médicis sau khi vua Henri IV bị ám sát… Do đó nhóm người này quyết định sáng tạo một “Jérusalem mới” ở Mỹ. Lúc đó nữ hoàng  Elizabeth đệ nhất khuyến khích cho dân đến  vùng Virginia (tên của nữ hoàng), do người Anh đô hộ.  3/ Nơi đến không định trước Các Pilgrims  lên tàu vào tháng  9 năm 1620 , trên chiếc Mayflower, một thuyền buồm trọng tải 180 tấn. Cuộc hành trình náo động, lạnh và nguy hiểm. Nước đá lạnh tràn vô tàu khiến mọi người sợ hãi, rồi nơi sàn tàu bằng gỗ xảy ra  tai nạn về lửa nên  người ta phải ăn thức  ăn  lạnh. Nhiều hành khác  đau bịnh.  Trong khi còn trên biển, bà Elizabeth Hopkins sinh một con trai mà bà đặt tên là Oceanus. Và sau khi tàu cập bến tại hải cảng Provincetown, thì Susanna White cũng cho ra đời một bé trai, đặt tên là Peregrine (nghĩa là “người đã làm một chuyến du hành”). Chỉ một thủy thủ và một hành khách chết. Sau  65 ngày trên biển lạnh, , vào ngày 21 tháng 11 năm 1620 (theo lịch Julien là ngày 11/11, lúc đó Anh quốc  đang dùng) tàu đến Cape Cod, sau cuộc hành trình dài 2750 hải lý (1 mile = 1,852 km). Cap Cod là một bờ biển chưa ai đặt chân tới (sau này là Massachusetts. Tuy  biết là đã đi sai đường, nhưng họ phải xuống tàu, và ký ngay ngày hôm đó một hiệp ước  sống  hòa hợp với dân bản xứ. Đó là Maryflower Compact Act, trong đó ghi những gì phải làm khi định cư. Họ lập một nền dân chủ địa phương hữu hiệu để sau này sẽ mở ra một đại hội, lấy tên là General Court, để bầu những tổng đốc, những  viên chức  hành chánh, lập ra luật lệ, điều hành thuế má và thành lập các tòa án. Từ năm 1639, thuộc địa càng ngày càng rộng  lớn  ra, không thể mời tất cả các  trại chủ hội họp, nên họ phải bầu người đại diện đi họp thay họ. 4/ Khó khăn lúc đầu Họ tới Plymouth Rock ngày 11 tháng 12 năm 1620.  Vừa xuống tàu là họ ký bản hiệp ước  hòa bình với người dân da đỏ khi vực  láng giềng  (Narranganset và  Wampanoag) . Có nhiều cuộc chạm trán nho nhỏ, nhưng  không  quan trọng  lắm. Họ phải đi tìm chỗ ở khá hơn bởi vì lúc đó là mùa đông đầu tiên của họ, một mùa đông quá lạnh và đầy giông bão . Sau 6 tháng lên đất liền, thời tiết khắc khe và thiếu thốn, cùng với bệnh dịch  đã làm cho 46 người trong số 102 người tới nơi chết trước mùa Xuân, trong đó có 14 người vợ (trong số  18 người cả thảy), 13 người chồng (trong số 24 người) . Những người sống sót nhờ ăn thịt gà tây hoang và bắp do người dân da đỏ cung cấp.   May mắn thay mùa gặt năm 1621  thành công giúp những  người di dân sống sót nên họ quyết định làm lễ  Tạ Ơn Trời. William Bradford đã tổ chức  lễ Thansgiving đấu tiên, tháng 11 năm 1621. Họ mời 91 người Mỹ bản xứ (thổ dân da đỏ) đã giúp họ sống còn cho năm đầu tiên của họ trên đất Mỹ vì đã cung cấp lương thực và dạy họ trồng bắp và săn thú rừng. Vài tuần sau, người Da đỏ bắt đầu lo lắng vì biết là người da trắng sẽ ở lại đó, nên  họ cho một nhóm 50 binh sĩ mang  một nắm mũi tên gắn với nhau bằng da rắn để tỏ lòng hiếu khách. Bradford đáp lại thịnh tình đó bằng cách gởi đến người Da đỏ một da rắn dồn thuốc súng  và đạn. Và hoà bình thành lập giữa hai cộng đồng. 5/ Định ngày lễ Tạ Ơn a) LễTạ Ơn tại Mỹ Truyền thống kể rằng nhà cầm quyền Massachussets William Bradford đã định ngày lễ này lần đầu tiên vào năm 1621, khi làm bữa tiệc chung chia giữa những di dân Mỹ và những người thổ dân da đỏ khi họ giúp những thực dân sống sót vào những ngày đầu Ðông Lễ Tạ Ơn đã được cử hành trên khắp nước Mỹ, nhưng mỗi nơi mỗi khác, tùy phong tục của những người di dân nên  ngày lễ không đồng nhất. Nhưng khi các di dân Mỹ bắt đầu đứng lên chống lại đế quốc Anh để giành độc  lập và khi George Washington  thoát khỏi cuộc bao vây ở  Valley Forge, ông đã  tuyên bố ngày lễ quốc gia Thanksgiving đầu tiên vào ngày 26 tháng 11 năm 1789.  Đến năm 1830 dân tộc bắt đầu chia rẽ, các tiểu bang miền Bắc  thành lập ngày lễ Tạ Ơn  và sau đó bà Sarah Josepha  Hale đi cổ động trên khắp nước Mỹ để có được một ngày lễ Tạ Ơn đồng nhất cho tất cả các tiểu bang.  Đến khi  Nam Bắc nước Mỹ phân tranh, các tiểu bang miền Nam đòi ly khai, tổng thống Abraham Lincoln lấy ngày lễ Thanksgiving để nhắc đến công ơn của các di dân Pilgrims đầu tiên đã dựng nên nước Mỹ. Ông làm tăng thêm ý nghĩa của lễ năm 1863 và định ngày cho lễ này hàng năm vào thứ Năm cuối cùng của tháng 11 Trong nhiệm kỳ của tổng thống Franklin Delano Roosevelt, vào những năm 1940, là thời kỳ Đệ Nhị Thế Chiến,  Quốc Hội Mỹ đang trong thời kỳ chiến tranh, đã biểu quyết ngày lễ Tạ Ơn là ngày quốc lễ của toàn thể liên bang để tưởng nhớ tới những công  lao những người đã hy sinh và ông Franklin Delano Roosevelt quy định lấy ngày thứ Năm của tuần lễ thứ 4 của tháng 11.  b/ Lễ tạ ơn tại Canada: Thứ Hai của tuần lễ thứ 2 của tháng  10 Lễ thanksgiving của Canada đầu tiên khoảng 43 năm trước khi những người Pilgrim tới Plymouth Rock năm 1620. Khoảng 1576, một nhà hàng hải người Anh Martin Frobisher cập bến tại Baffin Island và tính định cư tại đó. Ông làm lễ tạ ơn tại một nơi mà ngày nay có tên là Newfoundland vì đã  sống sót sau chuyến hành trình dài trên đại dương. Sau đó những người định cư khác đến và những  buổi lễ cho những người tới nơi bình yên tại đây cũng được tổ chức  tại Âu Châu trong mùa gặt hái. Về chuyện  mùa gặt làm lễ tạ ơn thì bên Âu châu đã có từ hai ngàn năm trước  6/ Các món ăn: Ngày xưa, lễ Tạ ơn kéo dài ba ngày. Tuy nhiên họ không  thực sự chỉ ăn gà tây (turkey, dindon) bởi vì chữ “turkey” lúc  bấy giờ dùng để chỉ gà tây, gà, chim cút, chim trĩ … Chắc chắn là họ không làm bánh nướng  nhân bí ngô bởi vì họ không có bột và đường; và phần đông  không  ăn  khoai tây vì họ cho khoai tây độc (khoai tây khi nẩy mầm rất độc , đó là khả năng tự vệ của khoai tây chống  lại các côn trùng, nên  đừng ăn phần khoai ở chỗ mầm đang nhú). Ngày nay, trong dịp lễ này gia đình đoàn tụ. Khách có thể mang theo món ăn cho lễ nhưng nhất là không có quà cáp Gà tây: Cho dù những người hành hương có ăn gà tây hay không cho lễ Thanksgiving đầu tiên, thịt gà tây  luôn luôn được gắn liền với lễ này  Bí đỏ: Là loại rau đã cứu sống  những người hành hương trong mùa lạnh kinh khủng đầu tiên ấy, đã trở thành món ăn quan trọng gần như thịt gà tây. 7/ Tem cho lễ Thanksgiving Năm 2000  được tuyên bố là năm quốc tế cho lễ Thanksgiving, và ngày đầu năm này, 01/01/2000, ba văn phòng của Liên Hiệp Quốc ngụ tại Gabrielle Loire (Pháp) và Rorie Katz (Hoa Kỳ)   8/ Hình ảnh của Mayflower Sau khi rời Plymouth, những  ngày đầu tiên, gió tốt yên lành. Nhưng sau đó mây đen ùn ùn kéo tới từ phía Bắc..  Cơn giông bão bắt đầu. Một trong những hành khách tên William Bradford bị ngọn khổng  lồ sóng quét ra khỏi khoang tàu và được cứu như một phép lạ. Ông  là người thứ 13 ký tờ  Mayflower Compact Act và cũng có mặt trong buổi lễ Tạ Ơn  lần đầu. Ông sinh 10 con  và  82 cháu. Tưởng tượng  nếu như ông  buông tay và không được cứu sống thì sẽ không có hai ông tổng thống Bush và Roosevelt và Humphrey Bogart bởi vì các vị này là cháu chắt của John Howland và Elizabeth Tilley http://www.mikehaywoodart.co.uk Dr Mike Haywood họa sĩ chuyên vẽ tranh và chân dung về biển Bài đọc thêm: George Washington Abraham Lincoln Franklin Delano Roosevelt From: NguyenNThu

Bản dịch của cố Gs. TRẦN DUY NHIÊN

 Con tạ ơn Chúa vì chồng của con cứ phàn nàn

 khi bữa cơm chưa dọn kịp,bởi lẽ anh ấy đang ở ngay bên cạnh con, chứ không phải bên ai khác.

 Con tạ ơn Chúa vì con của con cứ càu nhàu

 khi phải phụ rửa chén đĩa cho con,bởi lẽ thằng bé đang ở nhà chứ không phải lêu lổng ngoài đường.

 Con tạ ơn Chúa vì số thuế thu nhập mà con phải trả quá cao,

bởi lẽ như thế nghĩa là con đang có một công việc tốt để làm.

 Con tạ ơn Chúa vì có nhiều thứ phải dọp dẹp sau bữa tiệc nhỏ,

bởi lẽ như thế nghĩa là con luôn được bạn bè quý mến kéo đến chơi.

 Con tạ ơn Chúa vì quần áo con bỗng trở nên hơi chật,

bởi lẽ như thế nghĩa là con đang được đủ ăn. 

 Con tạ ơn Chúa vì cái bóng của con cứ ở sát bên con, nhìn con làm việc,

bởi lẽ như thế nghĩa là con đang được sống tự do ngoài nắng.

 Con tạ ơn Chúa vì nền nhà cần quét, cửa sổ cần lau, màng xối cần sửa,

bởi lẽ như thế nghĩa là con còn đang có một mái nhà để cư ngụ.

 Con tạ ơn Chúa vì hóa đơn đóng tiền điện nước của tháng này lại tăng cao,

bởi lẽ như thế nghĩa là Con đang được ấm áp.

 Con tạ ơn Chúa vì cái bà ngồi phía sau con trong Nhà Thờ

hát sai tông lạc nhịp,bởi lẽ như thế nghĩa tai con còn nghe được rất tinh tế.

 Con tạ ơn Chúa vì một đống đồ rất lớn phải giặt và ủi,

bởi lẽ như thế nghĩa là con có đầy đủ quần áo để ăn mặc tử tế.

 Con tạ ơn Chúa vì các cơ bắp trong người con

nó mệt rũ ra vào cuối ngày,bởi lẽ như thế nghĩa là con có sức để làm việc nhiều.

 Con tạ ơn Chúa vì tiếng đồng hồ reo to thật sớm vào buổi sáng,

bởi lẽ như thế nghĩa là con còn đi lại, hít thở và cười nói,

bởi lẽ như thế nghĩa là con đang còn sống được thêm một ngày nữa.

 Và cuối cùng…

 Con tạ ơn Chúa vì đã nhận được quá nhiều E-mails gửi về,

bởi lẽ như thế nghĩa là con vẫn còn có nhiều bạn bè đang nhớ đến con

 Con gửi bài này để bạn bè con hiểu rằng:

 “Thiên Chúa luôn đến với con người bằng một quả tim yêu thương,

cho dù chúng ta đang ở trong bất cứ tình trạng nào !” 

---

 

Happy ThanksGiving 

Tạ ơn Chúa – hôm nay ta còn sống

Mắt còn nhìn, còn đọc được e-mail

Đời còn vui, đâu đến nỗi cô liêu

Thêm kiến thức, thêm từ tâm hỷ xả !

 

Tạ ơn Thân hữu gần xa

Hàng ngày chia sẻ cùng ta đủ điều

E-mail nhận được bao nhiêu

Là bao tình cảm thương yêu chan hòa !

S.T.

 L.M. Mark Link, S.J.

Tập san Catholic Digest có mục thường xuyên được gọi là “The Open Door” (Cửa Rộng Mở). Trong mục này thường có hai hay ba câu chuyện do độc giả gởi đến. Những câu chuyện này kể lại sự hoán cải trở lại đạo Công Giáo của độc giả.

 Có một câu chuyện thật cảm động về chàng thành niên lớn lên trong một gia đình Công Giáo, từng tích cực hoạt động trong Giáo Hội, và sau đó gia nhập chủng viện.

 

Rồi đến những năm đầy xáo trộn thời chiến tranh Việt Nam. Trong thời gian này, ba sinh viên ở một đại học Ohio bị giết trong lúc biểu tình phản đối chiến tranh. Những cuộc dấy loạn về sắc tộc như xé nát nhiều thành phố trong nước Mỹ. Các nhà lãnh đạo quốc gia bị ám sát. Mọi sự bỗng dưng trở nên rời rạc. 

Chàng thanh niên này rời chủng viện, tham gia phong trào chống chiến tranh, từ bỏ Giáo Hội, và chế nhạo đức tin mà trước đây anh từng ấp ủ. 

Gia đình anh bàng hoàng vì sự thay đổi này. Và khi thái độ của anh ngày càng thù nghịch với tôn giáo, họ đã hoàn toàn tuyệt vọng. 

Sau đó là Tuần Thánh và trong Thứ Sáu Tuần Thánh năm 1970, chàng thành niên, lúc ấy 22 tuổi, lái xe ngang qua một nhà thờ Công Giáo. Anh nhận ra tên của cha xứ trên tấm bảng trước nhà thờ. Đó là vị linh mục anh rất kính trọng. Điều gì đó đã thúc đẩy anh dừng xe và đi vào nhà thờ. 

Khi bước vào cửa, nghi thức Tôn Kính Thánh Giá bắt đầu. Anh ngồi ở hàng ghế cuối cùng. Anh theo dõi dân chúng xếp hàng lên hôn thánh giá, trong khi ca đoàn hát bài “Were You There When They Crucified My Lord?” (Bạn có ở đó khi họ đóng đinh Chúa không?) 

Và rồi điều gì đó thật lạ lùng đã xảy ra. Anh viết: 

“Trong con người tôi, điều gì đó đột ngột xảy ra và tôi bắt đầu khóc. Sau khi dằn được xúc động, tôi nhớ lại sự bình an mà từ lâu tôi đã bỏ lại nơi nhà thờ. Đức tin đơn sơ mà giờ đây tôi đang chứng kiến thì dường như có ý nghĩa hơn là điều tôi tuyên xưng. Tôi bước ra khỏi ghế và quỳ xuống hôn Thánh Giá. Vị linh mục nhận ra tôi, ngài đến ôm lấy tôi.” 

“Từ ngày đó trở đi,” anh cho biết, “tôi trở nên một người Công Giáo tái sinh.” 

Anh kết thúc với nhận xét sau: “Tại sao tôi dừng xe ở nhà thờ đó vào ngày hôm ấy, cho đến giờ tôi vẫn không hiểu, nhưng tôi biết rằng tôi thật sung sướng với các kết quả.” 

****************

Tôi thích câu chuyện này vì nó thích hợp với các bài đọc trong ngày lễ “Chúa Giêsu là Vua” hôm nay. 

Vì bài Phúc Âm diễn tả một thanh niên vô tôn giáo cách đây hai ngàn năm, Anh là một tên trộm cướp, với đầy giận dữ trong lòng nhưng anh đã hoàn toàn thay đổi cuộc đời vào ngày Thứ Sáu Tuần Thánh đầu tiên ấy. 

Và điều thay đổi cuộc đời của người thanh niên này cách đây hơn hai ngàn năm cũng chính là điều thay đổi anh chủng sinh trong câu chuyện trên đây.  Đó chính là việc đóng đinh Đức Kitô. 

Và điều mà Đức Kitô trên thập giá đã nói với người trộm thì Người cũng nói với anh chủng sinh: “Ta hứa với con là hôm nay con sẽ ở với Ta trên thiên đàng.” 

Thật khó có bài đọc nào thích hợp hơn để kết thúc năm phụng vụ.  Bài đọc đã tóm lược lý do tại sao Chúa Giêsu đến trong thế gian.  Chính là để tha thứ cho tội nhân, như tên trộm-và như anh chủng sinh.

Và điều này đưa chúng ta đến việc áp dụng tất cả những điều này vào thực tế đời sống chúng ta.  Đó là: 

–  Điều Chúa Giêsu đã làm cho người trộm lành và anh chủng sinh, Người cũng muốn làm cho mỗi người chúng ta.

–  Người muốn tha thứ tội lỗi chúng ta, bất kể có to lớn đến đâu và lâu đời đến đâu.

–  Người muốn nói với chúng ta điều mà Người đã nói với tên trộm và anh chủng sinh:
“Ta hứa với con là hôm nay con sẽ ở với Ta trên thiên đàng.” 

Đây là tin mừng khiến chúng ta quy tụ nơi đây để mừng lễ Chúa Kitô Vua.

Đây là tin mừng mà Chúa Giêsu muốn đi vào cuộc đời chúng ta và thi hành cho chúng ta điều mà Người đã làm cho tên trộm và anh chủng sinh. 

Đây cũng là tin mừng mà Thánh Phaolô đã diễn tả  trong bài đọc thứ hai của Chúa Nhật hôm nay: 

[Thiên Chúa] đã cứu chúng ta khỏi quyền lực tối tăm và đưa chúng ta một cách bình an đến vương quốc của Con yêu dấu của Người, mà nhờ Người chúng ta được tự do, đó là, chúng ta được tha thứ mọi tội lỗi.”

L.M. Mark Link, S.J.

From: Langthangchieutim

---

 

Lê Châu An Thuận

Mỗi phút trôi qua, đều có người rời xa thế giới này.

Tuổi tác không liên quan gì đến điều đó.

Tất cả chúng ta đều đang xếp hàng mà không hề nhận ra.

Chúng ta không bao giờ biết có bao nhiêu người đang ở phía trước mình.

Chúng ta không thể quay lại.

Chúng ta không thể ra khỏi hàng.

Chúng ta không thể tránh khỏi hàng.

Vì vậy, trong khi chúng ta đang xếp hàng,

Hãy tận hưởng từng khoảnh khắc.

Hãy bước những bước đầu tiên.

Đặt ra những ưu tiên.

Hãy dành thời gian.

Hãy làm cho người khác hạnh phúc.

Hãy biến những điều nhỏ nhặt thành lớn lao.

Hãy khiến ai đó mỉm cười.

Hãy yêu thương hết mình.

Hãy giữ gìn sự bình yên.

Hãy nói với gia đình bạn rằng bạn yêu họ nhiều như thế nào.

Đừng hối tiếc.

Hãy sống hết mình

---