Trung Quốc vẫn đang tiến hành chiến dịch ‘Vùng xám’ để củng cố quyền lực

Theo báo WSJ

Từ vùng Biển Đông và Eo biển Đài Loan đến những dãy núi băng giá của dãy Himalaya, Trung Quốc đang theo đuổi chiến dịch bành trướng không ngừng nghỉ, hoạt động ở vùng ranh giới mơ hồ giữa chiến tranh và hòa bình để mở rộng quyền lực trên khắp châu Á.

Bắc Kinh cân nhắc cẩn thận từng động thái với mục đích duy trì dưới ngưỡng hành động có thể gây ra xung đột trực tiếp. Nhưng từng bước một, họ đã tiến sâu hơn vào các khu vực tranh chấp, làm đối thủ kiệt sức và làm xói mòn sức mạnh của họ bằng hàng ngàn nhát cắt. Cho dù đó là các cuộc thăm dò của máy bay chiến đấu, các cuộc diễn tập của tàu tuần duyên hay việc xây dựng dần dần các khu định cư dân sự mới, Trung Quốc liên tục mở rộng ranh giới trong cái mà các nhà chiến lược an ninh gọi là “vùng xám”. Họ thử nghiệm giới hạn của những gì mà đối thủ của họ coi là hành vi có thể chấp nhận được, leo thang một chút với mỗi hành động mới.

Biển Đông

Không nơi nào có thể nhìn rõ hơn vào chiến lược vùng xám của Trung Quốc hơn Biển Đông, nơi Bắc Kinh đã dần dần thay đổi cán cân quyền lực để trở thành thế lực thống trị.

Tuyến đường thủy này là đối tượng của một loạt các yêu sách cạnh tranh, nhưng căng thẳng chủ yếu xuất phát từ tuyên bố của Trung Quốc rằng họ có quyền đối với hầu hết Biển Đông. Điều đó khiến họ bất đồng với nửa tá chính phủ khác cũng có yêu sách ở đó. Nó cũng tạo ra căng thẳng với Hoa Kỳ, quốc gia không muốn một động mạch quan trọng của thương mại toàn cầu biến thành một cái ao của Trung Quốc.

Bắc Kinh đã thắt chặt quyền kiểm soát Biển Đông thông qua một loạt các bước đi kéo dài hơn một thập kỷ.

Bắt đầu vào năm 2013 bằng cách biến các rạn san hô thành đảo nhân tạo. Sau đó, họ liên tục quân sự hóa các đảo này bằng đường băng, hệ thống radar và tên lửa. Vào thời điểm đó, một số nhà lãnh đạo quân sự Hoa Kỳ đã bác bỏ các cơ sở này , cho rằng chúng sẽ là mục tiêu dễ dàng trong một cuộc xung đột. Nhưng các căn cứ trên đảo đóng vai trò then chốt trong giai đoạn tiếp theo của chiến dịch vùng xám của Bắc Kinh: thiết lập sự hiện diện liên tục, không gì sánh kịp trên khắp Biển Đông.

Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc bắt đầu sử dụng các tiền đồn để nghỉ ngơi, tiếp nhiên liệu và trú ẩn khỏi thời tiết xấu, cho phép họ thực hiện các cuộc tuần tra dài mà không cần phải quay trở lại cảng nhà cách xa hàng trăm dặm. Số lượng tàu tăng lên và chúng được hỗ trợ bởi một lực lượng ngầm mạnh mẽ khác, bầy tàu đánh cá hoạt động như một lực lượng dân quân hàng hải để tăng cường sự hiện diện của Trung Quốc. 

Hai hạm đội này lớn nhất trong số các hạm đội cùng loại, hiện đang có mặt ở khắp Biển Đông, vượt xa các đối thủ của chúng từ các quốc gia đối thủ. Hoạt động song song, chúng di chuyển, tụ tập và giao tranh, thực thi ý chí của Trung Quốc, tập trung ở những điểm nhạy cảm hầu như mọi lúc và đẩy các đối thủ ra khỏi vùng biển mà các quốc gia đó được hưởng theo luật pháp quốc tế.  

Philippines, một đồng minh của Hoa Kỳ, đã gánh chịu hậu quả nặng nề nhất của cuộc tấn công này kể từ năm 2022. Trung Quốc đã sử dụng các chiến thuật hung hăng , hạn chế khả năng hoạt động của Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này. Đấu trường vùng xám dữ dội nhất nằm ngay cạnh bờ biển Philippines, cách xa Trung Quốc. Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn chiếm ưu thế và mạnh mẽ khẳng định yêu sách của mình.