BBC: Cuốn sách mới “Stalin Waiting for Hitler 1928-1941” của Stephen Kotkin vừa ra mắt ở Anh nói Stalin không phải một kẻ điên mà là nhà Marxist thực thụ.
Các t…ội ác khủng khiếp của Stalin xảy ra chỉ đơn giản là vì ông ta theo đuổi không khoan nhượng logic của chủ nghĩa Marx.
Sau khi Lenin qua đời năm 1924, chỉ đến năm 1929, Stalin đã hoàn toàn làm chủ bộ máy chính trị Liên Xô và không ai dám đặt câu hỏi về quyền lực của ông ta, theo Stephen Kotkin, Giáo sư trưởng bộ môn nghiên cứu về Nga tại Đại học Princeton, Hoa Kỳ.
Đánh vào chính bộ máy
Nhưng cuốn sách mang tên ‘Stalin đợi Hitler’ đã bỏ ra hai phần ba để giải thích vì sao Stalin đã quyết định thanh lọc tiếp tục bộ máy Đảng, Nhà nước và Hồng quân Liên Xô.
Nhà độc tài đã tung ra liên tiếp các chiến dịch bắt và giết, nhằm vào các “kẻ thù tưởng tượng” bên trong.
Chỉ trong hai năm 1937-38, công an Liên Xô đã bắt hơn 1,5 triệu công dân và xử bắn 682 nghìn người.
Đa số các ủy viên trung ương Đảng, các tướng Hồng quân đều bị xử bắn.
Trong 10 đô đốc của Hải quân Liên Xô, chín người bị Stalin ra lệnh thủ tiêu.
Cuộc Đại Khủng Bố (Great Terror) trong thập niên 1930 làm lu mờ đợt Khủng bố Đỏ (Red Terror) sau khi phái Bolshevik giành chiến quyền năm 1917.
Theo Stephen Kotkin, chỉ trong hai năm của năm 1918, có ít nhất 6185 vụ xử bắn mà chính quyền mới thực hiện.
Con số này gần bằng 6321 vụ xử tử mà chính quyền Nga Hoàng thực hiện trên toàn đế chế Nga trong 100 năm trước đó.
Nhưng vào giai đoạn trước Thế Chiến 2, số người bị thiệt mạng trong các vụ bắn giết, hành hình, và tù đày trên toàn các nước cộng hòa của Liên Xô thời Stalin lên tới nhiều triệu.
Mục tiêu của Stalin mà ông ta thực sự tin vào, là để “cải tạo toàn bộ xã hội theo mô hình cộng sản”, từ nông thôn tới thành thị.
Hơn 120 triệu nông dân bị cưỡng bức “hợp tác hóa”, và quá trình này đã gây ra nạn đói ở Vựa lúa của Liên Xô là Ukraine, nơi từ 5 đến 7 triệu người bị chết.
Hợp tác hóa đã tiêu diệt toàn bộ tầng lớp trung nông và địa chủ ở Liên Xô với khoảng 5 triệu ‘kulak bị bắt, bị đi đày và một con số lớn bị giết.
Cuồng tín nhưng không bị điên
Tuy thế, Stephen Kotkin bác bỏ một thuyết khá phổ biến ở Phương Tây rằng Stalin bị điên, hoặc có vấn đề tâm thần, hoặc bị tổn thương tâm lý hồi nhỏ nên đâm ra thù oán, nghi ngờ người xung quanh một cách bệnh hoạn.
… http://www.bbc.com/vietnamese/world-41803852
Nóng : Sập hầm bãi thử hạt nhân Bắc Triều Tiên chôn vùi 200 nạn nhân ?
TP: Khoảng 100 công nhân đã mắc kẹt khi một đường hầm đang xây dựng tại bãi thử hạt nhân …Punggye-ri của Triều Tiên bất ngờ đổ sụp, hãng thông tấn Yonhap dẫn nguồn TV Asahi của Nhật Bản cho biết.
Một sự cố tương tự xảy ra ngay sau đó có thể đã lấy mạng thêm khoảng 100 người khác, khi những người này đang cố giải cứu các công nhân mắc kẹt trong vụ sập hầm đầu tiên.
Thông tin chi tiết về sự cố nghiêm trọng nói trên hiện chưa được tiết lộ.
Nghị sĩ Hàn Quốc Kyeong Dae-soo ngày 31/10 cho biết Triều Tiên đã lấy cắp kế hoạch chi tiết về các tàu được trang bị tên lửa và tàu ngầm chưa xác định trong vụ trộm tài liệu mật từ Tập đoàn Kỹ thuật Hàng hải và Đóng tàu Daewoo của Hàn Quốc.
Trước đó, các chuyên gia đã cảnh báo rằng khu vực bãi thử Punggye-ri của Triều Tiên đang có dấu hiệu mất ổn định sau khi trải qua sáu đợt thử hạt nhân, bao gồm đợt thử mới nhất và mạnh nhất được tiến hành hồi đầu tháng Chín.
Hôm qua, 30/10, Giám đốc Cơ quan khí tượng thủy văn Hàn Quốc Nam Jae-cheol cho biết trong một cuộc họp của nghị viện rằng vụ thử hạt nhân thứ sáu của Bình Nhưỡng có thể khiến khu vực đồi núi quanh bãi thử sạt lở nặng nề và rò rỉ chất phóng xạ.
Bãi thử Punggye-ri là địa điểm thử hạt nhân duy nhất của Triều Tiên được biết tới cho đến thời điểm hiện tại. Địa điểm thử nghiệm nằm trong lòng đất, dưới chân núi Mantap.
Hôm 3/9, tại đây đã diễn ra vụ thử hạt nhân lần thứ sáu của chính quyền Chủ tịch Kim Jong-un. Vụ nổ này có sức công phá ước tính là 250 kiloton (tương đương 250.000 tấn thuốc nổ TNT), mạnh hơn 16-17 lần so với quả bom nguyên tử của Mỹ ném xuống Hiroshima (Nhật Bản) vào năm 1945.
Theo Yonhap, cuộc thử nghiệm hạt nhân mới nhất của Triều Tiên đã gây ra một loạt các vụ lở đất và các cơn địa chấn ở vùng núi gần bãi thử Punggye-ri, dẫn tới nguy cơ gây sập cửa đường hầm
Buổi tiếp kiến chung của Đức Thánh Cha, 18-10-2017
VATICAN. Trong buổi tiếp kiến chung 30.000 tín hữu hành hương, sáng ngày 18-10-2017, ĐTC mời gọi các tín hữu giữ vững hy vọng đứng trước cái chết.
Mở đầu buổi tiếp kiến, mọi người nghe đọc bài Tin Mừng theo Thánh Gioan (11,23-27) kể lại đối thoại giữa Chúa Giêsu và hai bà chị của ông Lazarô mới qua đời và được Chúa cho sống lại. “Tôi là sự sống lại và là sự sống…!”
Trong bài huấn dụ, ĐTC nói về đề tài “Phúc cho những người chết trong Chúa”. Đây là bài thứ 37 trong loạt bài giáo lý về đức hy vọng Kitô giáo.
Bài giáo lý của ĐTC
“Hôm nay tôi muốn đối chiếu niềm hy vọng Kitô với thực tại sự chết, một thực tại mà nền văn minh tân tiến ngày nay ngày càng có xu hướng xóa bỏ. Vì thế, khi cái chết đến, những người ở cạnh chúng ta hoặc chính chúng ta không được chuẩn bị và thiếu cả những kiến thức sơ đẳng thích hợp để nói lên những lời ý nghĩa về mầu nhiệm sự chết, mầu nhiệm này dầu sao đi nữa vẫn còn nguyên. Tuy nhiên, những dấu chỉ đầu tiên của nền văn minh nhân loại được diễn tả qua mầu nhiệm cái chết. Chúng ta có thể nói rằng con người đã sinh ra cùng với sự tôn kính người chết.
Các nền văn minh khác, cổ kính hơn nền văn minh chúng ta, đã có can đảm nhìn thẳng vào cái chết. Đó là một biến cố được những người cao niên kể lại cho các thế hệ trẻ, như một thực tại không thể tránh né được, buộc con người phải sống một cái gì đó tuyệt đối. Thánh vịnh thứ 90 nói: “Xin dạy chúng con đếm những ngày đời và chúng con sẽ được một tâm hồn khôn ngoan.” (c. 12). Những lời này đưa chúng ta đến một thái độ thực tiễn lành mạnh, xua đuổi sự ham ước được toàn năng. Chúng ta “hầu như là hư vô”, như một thánh vịnh khác vẫn nói (x. 88,48); những ngày đời chúng ta qua mau: giả sử chúng ta sống trăm tuổi đi nữa, nhưng rốt cuộc chúng ta thấy tất cả chỉ là một hơi thở thoáng qua.
Vì thế, cái chết vạch trần cuộc đời chúng ta. Làm cho chúng ta khám phá thấy rằng những hành động kiêu hãnh, giận dữ và oán ghét chỉ là hư vô. Chúng ta cay đắng nhận thấy mình đã không yêu thương cho đủ và đã không tìm kiếm những gì là thiết yếu. Và trái lại, chúng ta thấy điều thực sự tốt lành mà chúng ta đã gieo vãi: đó là những tình cảm quý mến đối với những người mà chúng ta hy sinh cho, và giờ đây họ đang cầm tay chúng ta.
Thái độ của Chúa Giêsu trước cái chết
Chúa Giêsu đã soi sáng mầu nhiệm cái chết của chúng ta. Qua cách cư xử của Ngài, Chúa cho chúng ta cảm thấy đau khổ khi một người thân ra đi. Ngài cũng cảm thấy sao xuyến sâu xa trước ngôi mộ người bạn Lazarô của ngài, và bật khóc (Ga 11,35). Qua thái độ đó, chúng ta thấy Chúa Giêsu rất gần gũi, như người anh của chúng ta.
Và lúc đó Chúa Giêsu cầu nguyện với Chúa Cha, là nguồn mạch sự sống, và truyền cho Lazarô ra khỏi mồ. Và đã xảy ra như vậy. Niềm hy vọng Kitô kín múc từ thái độ của Chúa Giêsu đối với cái chết của con người: tuy cái chết ấy hiện diện trong chương trình tạo dựng, nhưng nó không phải là vệt làm ô danh kế hoạch tình thương của Thiên Chúa, Đấng Cứu Thế muốn chữa chúng ta khỏi điều ấy.
Ở một số nơi khác, các sách Tin Mừng kể lại một người cha có một đứa con cái bị bệnh nặng, và với lòng tin, ông cầu xin Chúa Giêsu chữa con ông (x. Mc 5,21-24.35-43). Không có hình ảnh nào cảm động hơn hình ảnh một người cha, hoặc một người mẹ với đứa con bị bệnh. Và tức khắc Chúa Giêsu lên đường với người ấy, ông tên là Giairo. Trên đường đi, có một người từ nhà ông Giairo đi tới nói rằng con gái của ông đã chết nên không cần phải làm phiền Thầy nữa. Nhưng Chúa Giêsu nói với ông Giairo: “Ông đừng sợ, nhưng hãy tin tưởng!” (Mc 5,36). Chúa Giêsu biết rằng người ấy bị cám dỗ phản ứng giận dữ và tuyệt vọng, và ngài khuyên ông giữ nguyên ngọn lửa nhỏ đã được đốt lên trong tâm hồn ông, đó là đức tin: “Đừng sợ, nhưng hãy giữ cho ngọn lửa ấy tiếp tục cháy sáng!” Rồi khi đến nhà, Chúa đã đánh thức em bé gái từ cõi chết và trở lại em bé còn sống cho những người thân của em.
Giêsu đặt chúng ta trên lằn ranh này của đức tin. Với bà Marta đang khóc vì em bà là Lazarô đã chết, ngài nêu lên ánh sáng của một tín điều: “Tôi là sự sống lại và là sự sống; ai tin tôi, thì dù có chết, cũng sẽ sống; ai sống mà tin tôi, thì sẽ không chết đời đời. Con có tin điều này không?” (Ga 11,25-26). Đó là điều Chúa Giêsu lập lại với mỗi người chúng ta mỗi khi cái chết xảy đến tước mất sự sống và những tình cảm quý mến. Toàn thể cuộc sống của chúng ta diễn ra giữa một bên là đức tin và bên kia là vực thẳm sợ hãi. “Tôi không phải là sự chết, tôi là sự sống lại và là sự sống, con có tin điều này không?”
Giữ vững đức tin trước cái chết
Tất cả chúng ta đều bé nhỏ và yếu đuối trước mầu nhiệm sự chết. Nhưng thật là hồng phúc nếu trong lúc ấy chúng ta giữ trong tâm hồn ngọn lửa đức tin! Chúa Giêsu sẽ cầm tay chúng ta, như ngài đã cầm tay con gái ông Giairô, và lặp lại một lần nữa “Talità kum” (Hỡi con nhỏ, hãy trỗi dậy!) (Mc 5,41). Chúa sẽ nói với chúng ta, với mỗi người chúng ta “Con hãy trỗi dậy, hãy sống lại!”
Đó là niềm hy vọng của chúng ta trước cái chết. Đối với người tin thì đó là một cánh cửa hoàn toàn mở toang; đối với người nghi ngờ, thì đó là một tia sáng lọt qua một cửa hé mở, không bị khép kín hoàn toàn. Nhưng đối với tất cả chúng ta đó sẽ là một ân phúc, khi ánh sáng này soi sáng cho chúng ta.
Chào thăm
Sau bài giáo lý bằng tiếng Ý trên đây, các LM thông dịch viên lần lượt tóm lược trong các sinh ngữ khác nhau cùng với những lời chào thăm và nhắn nhủ của ĐTC.
Bằng tiếng Pháp, ngài đặc biệt chào thăm các học sinh thuộc nhiều trường học ở Pháp, cũng như các tín hữu hành hương đến từ Thuỵ Sĩ. Ngài nói: Khi cuộc sống chúng ta gặp phải những thử thách và đau khổ, chúng ta hãy nhớ rằng Chúa Giêsu đã nói với chúng ta: “Thầy là sự sống lại và là sự sống.” Tôi cầu nguyện để cuộc hành hương của anh chị em ở Roma giúp anh chị em luôn giữa cho ngọn lửa đức tin và hy vọng luôn cháy sáng trong tâm hồn anh chị em.
Bằng tiếng Anh, ĐTC nhắc đến các tín hữu đến từ nhiều nước như Anh quốc, Ecosse, Malta, Hoà Lan, Na Uy, Thuỵ Điển, Nga, Trung Quốc, Hoa Kỳ và nhiều nước khác, đồng thời ngài nói: Xin Chúa Kitô củng cố anh chị em và gia đình trong đức tin, biến anh chị em thành những chứng nhân hy vọng trong thế giới ngày nay, đặc biệt đối với những người đang sống trong đau khổ.
Bằng tiếng Ý, Đức Thánh Cha chào thăm các tín hữu thuộc Giáo phận Conversano-Monopoli đến đây hành hương cùng với Đức GM giáo phận, nhân kỷ niệm Năm Thánh Mẫu của giáo phận.
Ngài cũng nhắn nhủ các bạn trẻ, các bệnh nhân và các đôi tân hôn: “Hôm nay là lễ kính Thánh Luca, Thánh sử Tin Mừng và là y sĩ. Hỡi các bạn trẻ quý mến, ước gì chứng tá cuộc sống của Thánh Luca thúc giục chúng con có những chọn lựa can đảm về tình liên đới và dịu dàng. Hỡi anh chị em bệnh nhân, dựa theo giáo huấn của Thánh Luca, anh chị em có thể tìm thấy nơi Chúa Giêsu phương dược cho những đau khổ của anh chị em. Và hỡi anh chị em tân hôn, anh chị em hãy xin thánh Luca cầu bầu cho để cuộc sống gia đình mới của anh chị em không bao giờ thiếu sự quan tâm tới những ngừơi đau khổ.”
Dân chúng Triều Tiên ngày càng bất mãn với ông Kim Jong Un nên đã lén tấn công các tượng đài họ Kim (Ảnh: Getty)
Triều Tiên có thể đang trên bờ vực của cuộc nội chiến vì người dân địa phương phẫn nộ nhắm tới những khu tưởng niệm và tượng đài tôn vinh các lãnh tụ họ Kim, Express đưa tin.
Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã yêu cầu tăng cường an ninh tại các địa điểm như vậy để ngăn chặn các “thế lực thù địch” phá hoại những bức tượng và những bức tranh hoành tráng.
Số lượng các bức tranh và các bức tượng bằng đồng ngày càng nhiều để tôn vinh 3 nhà lãnh đạo họ Kim trong bối cảnh nhà lãnh đạo hiện nay đang cố gắng tìm kiếm sự nổi tiếng như cha và ông nội mình.
Nhưng với tình trạng nghèo khổ và nạn đói thường xuyên diễn ra trên đất nước, người dân đang giận dữ vì sự bất bình đẳng và ngày càng có những biểu hiện thiếu kìm chế với ông Kim và chính phủ của ông, theo Express.
Đặc biệt, người dân đang nản chí khi chính phủ tập trung nhiều nguồn lực hơn vào chương trình vũ khí hạt nhân và chiến tranh, trong khi dân chúng đang đói khát. Vì vậy, họ đã nhắm mục tiêu vào các di tích để bày tỏ sự phản đối.
Một công dân Triều Tiên nói với một cơ quan thông tấn Hàn Quốc rằng đèn an ninh hiện đang được sử dụng để ngăn chặn bất cứ ai tấn công các bức tượng hoặc các đài kỷ niệm khác.
Ông nói: “Các cơ quan liên tục nói rằng sử dụng đèn chiếu sáng các bức tượng và tranh vẽ của 3 vị tướng dòng dõi Núi Paekyu và giữ gìn cẩn thận để đảm bảo các phần tử thù địch không thể làm hỏng chúng”.
Các tượng đài Kim Jong Un, Kim Jong Il và Kim Il Sung là những nơi ‘thiêng liêng’ tại Triều Tiên. (Ảnh: Getty)
Và một chuyên gia Nhật Bản khẳng định những người bất đồng chính kiến Triều Tiên đang nhắm đến các bức tượng như là biểu tượng cho những vấn đề của đất nước.
Giáo sư Toshimitsu Shigemura của Đại học Waseda nói với Telegraph: “Đã có những báo cáo về những sự cố nhắm vào những bức tượng và di tích của gia đình Kim, đặc biệt là ở các vùng hẻo lánh của đất nước. Và so với quá khứ, những sự cố này đang trở nên thường xuyên hơn”.
Giáo sư Shigemura nói ông Kim đã mất sự ủng hộ của dân chúng Triều Tiên, đặc biệt là trong thế hệ trẻ.
“Chính quyền địa phương không có lựa chọn nào khác ngoài việc tăng cường an ninh xung quanh các di tích này bởi vì nó có thể làm cho công việc của họ trở nên tồi tệ hơn nếu các cuộc biểu tình bắt đầu lan rộng”, Giáo sư Shigemura nói.
“Các thế hệ trẻ hơn của Triều Tiên ít tôn trọng Kim Jong Un và chúng ta đang bắt đầu thấy biểu hiện đã đến với bề mặt. Mặc dù hứa rất nhiều, Kim Jong Un lại không có thành công đáng kể và mọi người biết điều đó. Mọi người đều muốn đủ ăn và có mức sống tốt hơn, họ không quan tâm đến vũ khí hạt nhân và tên lửa. Họ đang hỏi tại sao phải tiêu tốn rất nhiều tiền cho những thứ đó trong khi họ đang đói”, Giáo sư Shigemura nói thêm.
Ksenia Sobchak, 35 tuổi, là người dẫn chương trình kiêm diễn viên và người mẫu nổi tiếng tại Nga. Sobchak trở thành cái tên gây chú ý trong thời gian gần đây khi cô tuyên bố sẽ ra tranh cử ghế Tổng thống Nga trong cuộc bầu cử vào năm tới.
Sobchak là con gái của cố Thị trưởng St Petersburg Anatoly Sobchak – người từng tuyển ông Putin vào làm việc tại tòa thị chính thành phố trong thập niên 1990. Ông Anatoly Sobchak được xem là người thầy giúp Tổng thống Putin khởi đầu sự nghiệ…p chính trị.
Không chỉ có cha là chính trị gia, mẹ của Ksenia Sobchak, bà Lyudmila Narusova, cũng là một nghị sĩ tại hạ viện Nga. Sau khi tốt nghiệp từ Đại học MGIMO danh tiếng ở Moscow, Ksenia Sobchak trở thành MC của chương trình truyền hình thực tế Dom 2 và nhanh chóng gặt hái được thành công sau đó.
Hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan ở Nam Hàn. (Hình: AP)
SEOUL, Nam Hàn (NV) – Bắc Hàn hôm Thứ Hai lên tiếng cảnh cáo là Mỹ coi chừng “sẽ bị giáng đòn không thể tưởng” vào bất cứ lúc nào, sau mấy tuần không thấy có lời lẽ khiêu khích.
Bản tin của hãng thông tấn UPI cho hay hãng thông tấn KCNA của nhà nước Bắc Hàn nói rằng cảnh cáo này được đưa ra để đáp lại điều mà chế độ Bình Nhưỡng gọi là các phát biểu có tính cách gây hấn từ phía Mỹ.
Bản tin KCNA nói rằng “Trump có thể nói về sự ‘yên tĩnh trước cơn bão’, nhằm mục đích ngây thơ là đe dọa chúng tôi, nhưng chính Mỹ mới là kẻ sợ hãi và tuyệt vọng.”
Bản tin của KCNA cho biết thêm rằng “thời đại tin tưởng vào Mỹ nay đã hoàn toàn qua đi.”
Theo UPI, lời cảnh cáo được đưa ra trong lúc cựu Tổng Thống Mỹ Jimmy Carter cho thấy ông sẵn sàng quay trở lại Bình Nhưỡng để giảm thiểu sự căng thẳng.
Ông Carter, người trước đây từng viếng thăm Bình Nhưỡng năm 1994 để gặp ông nội của chủ tịch Kim Jong Un (Kim Chính Vân) là Kim Nhật Thành (Kim Il Sung), cũng cho hay ông sẵn sàng làm việc với Tổng Thống Donald Trump để giải quyết vấn đề Bắc Hàn. (V.Giang)
Các binh sĩ Afghanistan trong cuộc huấn luyện ở Kabul. (Hình: AP Photo/Massoud Hossaini)
WASHINGTON, DC (NV) – Ít nhất 152 quân nhân Afghanistan được gửi sang tu nghiệp đã bỏ trốn từ năm 2005 tới nay, và tình hình này không thấy sẽ cải thiện trong thời gian tới, theo bản báo cáo của cơ quan thanh tra được công bố hôm Thứ Sáu.
Bản tin của Fox News nói rằng chánh thanh tra đặc biệt về tái thiết Afghanistan cho hay có 12 trong số 152 người bỏ trốn vẫn chưa tìm thấy được tính tới ngày 7 Tháng Ba năm nay.
Có 70 người trong số này ra khỏi Mỹ; 39 người được điều chỉnh tình trạng cư trú hợp lệ; và 27 người khác bị bắt giữ, trả về nước hoặc trong tiến trình làm thủ tục trả về nước.
Có ba người quay lại trình diện và trở về căn cứ huấn luyện ở Mỹ.
“Có quá nhiều vấn đề về tình trạng này, thật khó mà biết bắt đầu từ đâu,” theo lời Thượng Nghị Sĩ Chuck Grassley (Cộng Hòa-Iowa), chủ tịch Ủy Ban Tư Pháp Thượng Viện, cho hay trong bản thông cáo gửi tới báo chí. “Điều này không tốt cho an ninh quốc gia Mỹ, không tốt cho quân đội Afghanistan, và cũng không tốt cho người đóng thuế ở Mỹ.”
Bản tin Fox News nói rằng các quân nhân Afghanistan bỏ trốn bị coi là mối đe dọa an ninh ở Mỹ vì họ được huấn luyện quân sự, trong tuổi chiến đấu, và rất ít khi bị bắt lại.
Hầu như tất cả các quân nhân Afghanistan bỏ trốn khi tới Mỹ từ năm 2005 tới nay là các sĩ quan.
Phần lớn đều ở cấp trung úy hay đại úy.
Những người này bỏ trốn từ các căn cứ ở khắp nước Mỹ, gồm cả căn cứ không quân Lackland ở Texas, nơi họ học tiếng Anh; căn cứ Rucker ở Alabama; Fort Benning ở Georgia; Fort Leonard Wood ở Missouri; và Fort Huachuca ở Arizona, cũng theo Fox News. (V.Giang)
Số phận các Quốc gia Cộng sản hoặc theo đường lối XHCN ở châu Phi sau năm 1989:
Algeria – Bạo loạn Tháng Mười 1988, cuộc nổi dậy Hồi giáo ở Algeria 1991, đã buộc nước này phải từ bỏ chế độ độc đảng chuyển sang cuộc bầu cử đa đảng năm 1995.
Angola – Chính phủ MPLA cầm quyền đã từ bỏ chủ nghĩa Mác-Lênin vào năm 1991 và đồng ý với Hiệp định Bicesse trong cùng năm, tuy nhiên cuộc Nội chiến Angola giữa hai đảng MPLA và UNITA bảo thủ vẫn tiếp tục trong một thập kỷ nữa.
Cape Verde – Đảng cầm quyền châu Phi độc lập của Cape Verde đã cắt giảm hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa và viện trợ nước ngoài gây áp lực cho chính phủ để cho phép bầu cử đa đảng vào năm 1991.
Cộng hòa Dân chủ Congo – Chính quyền của Denis Sassou Nguesso bị áp lực phải từ bỏ Chủ nghĩa Mác – Lênin vào năm 1991. Quốc gia này đã có những cuộc bầu cử vào năm 1992 và thành lập Cộng hòa Congo vào năm 1993.
Cộng hoà dân chủ liên bang Ethiopia – Một hiến pháp mới được thực hiện vào năm 1987, và sau khi Liên Xô và Cuba sụp đổ, chính quyền quân sự Cộng sản Derg do Mengistu Haile Mariam lãnh đạo đã bị đánh bại bởi phe nổi dậy trong cuộc Nội chiến ở Ethiopia và trốn chạy vào năm 1991.
Cộng hoà Madagascar – Chủ tịch nước Chủ nghĩa xã hội, ông Didier Ratsiraka bị lật đổ.
Mali – Chính quyền của Moussa Traoré đã bị lật đổ, Mali thông qua một hiến pháp mới; Tổ chức các cuộc bầu cử đa đảng. Cuộc nổi dậy năm 1990 và cuộc đảo chính năm 1991.
Mozambique – Cuộc nội chiến ở Mozambiku giữa FRELIMO và các đảng bảo thủ RENAMO đã kết thúc thông qua hiệp định năm 1992. FRELIMO sau đó đã từ bỏ chủ nghĩa xã hội và với sự ủng hộ của Liên hợp quốc đã tổ chức nhiều cuộc bầu cử.
São Tomé and Príncipe – Phong trào Giải phóng Lao động São Tomé và Príncipe / Đảng Xã hội đã cắt giảm hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa và các viện trợ nước ngoài gây áp lực cho chính phủ cho phép bầu cử đa đảng vào năm 1991.
Somalia – Rebelling Somali đã lật đổ chính quyền quân sự Cộng sản của Siad Barre trong cuộc Cách mạng Somali.
Tanzania – Đảng Chama Cha Mapinduzi cầm quyền đã cắt giảm hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa và các viện trợ nước ngoài gây áp lực cho chính phủ cho phép bầu cử đa đảng vào năm 1995.
Tunisia – Đổi tên Đảng Cộng sản Tunisia ở Phong trào Ettajdid năm 1993 và đổi tên Đảng Destourian Xã hội Chủ nghĩa trong Cuộc Hiến pháp Lập hiến Dân chủ năm 1988.
Zambia – Đảng Thống nhất Quốc gia đã cắt giảm hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa và viện trợ nước ngoài gây áp lực cho chính phủ cho phép bầu cử đa đảng vào năm 1991.
Seychelles – Dân chủ hoá năm 1991. Guinea-Bissau – Dân chủ hoá năm 1991. Chad – Dân chủ hoá năm 1991. Burkina Faso – Dân chủ hoá năm 1990. Sierra Leone – Sự khởi đầu của cuộc nội chiến Sierra Leone vào năm 1990 và cuộc đảo chính năm 1992. Gắn liền với cuộc chiến này là nội chiến ở nước láng giềng Liberia
Riêng Zaire, tức cộng hòa dân chủ Congo ngày nay, rơi vào cuộc nội chiến từ năm 1996 tới tận ngày nay. Nhiều nhóm vũ trang tham gia nội chiến là những nhóm phiến quân được đào tạo bởi Che Guevara hồi những năm 60 vẫn hoạt động đến những năm 2005.
Zimbabwe là nước kiên trì nhất với XHCN, đất nước vẫn duy trì đường lối này đến năm 1999.
Châu Phi từng là châu lục có nhiều nước theo đường lối XHCN nhất thế giới, nhưng phần lớn các nước chỉ mang tính định hướng trong hiến pháp chứ không xây dựng XHCN toàn diện như các nước châu Âu và châu Á. Đa phần các nước châu Phi sau khi dành độc lập những năm 50, 60 đã duy trì quan hệ gần gũi với Liên Xô và các nước XHCN vì đã ủng hộ cuộc chiến dành độc lập của họ. Đến nay hầu hết các nước châu Phi đã từ bỏ XHCN. Chỉ còn Ai Cập, Lybia, Tanzania và Zimbabwe là giữ lại hiến pháp dựa trên XHCN, nhưng chính phủ Gadafi ở Lybia và Mubarak ở Ai Cập đã bị lật đổ trong “Mùa xuân Arap’ năm 2011.
Ảnh: Người dân Ethiopia ăn mừng bên cạnh bức tượng Lenin bị giật sập ở thủ đô Addis Ababa-bức tượng Lenin duy nhất ở châu Phi-sau khi chính phủ độc tài thân Liên Xô của Mengistu Haile Mariam bị lật đổ. Mengitsu phải trốn lưu vong sang Zimbabwe và bị tòa án ở Ethiopia kết án tử hình vắng mặt. Thủ tướng sau này của Ethiopia Addisu Legese đã nói: “Mengitsu là nỗi sỉ nhục với đức vua ( ý nói đến Haile Selassie I- anh hùng chống quân Ý xâm lược) và những người đã chiến đấu để bảo vệ đất nước này khi mang về đây bức tượng tên đồ tể của nhân loại. Hắn không bao giờ được tha thứ”.
Lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong Un trong bản tin nói về vụ phóng thử phi đạn hôm 16/9/17
Phát biểu trước cuộc hội thảo ở thủ đô Washington ngày 19/10, Giám đốc CIA, Mike Pompeo, nhấn mạnh ông ‘hết sức lo ngại’ về mối đe dọa tăng tiến từ Triều Tiên và khả năng mối đe dọa này có thể khơi mào một cuộc đua võ khí hạt nhân trên khắp Đông Á.
“Họ đã tiến qua xa trong việc này và giờ là lúc phải suy nghĩ cách làm sao chặn đứng bước cuối cùng,” ông Pompeo nói.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ, ông H.R. McMaster, cho biết Washington đang chạy đua để giải quyết tình hình.
“Chúng ta chưa cạn thời gian nhưng đang hết thời gian,” ông McMaster phát biểu tại cùng buổi hội thảo.
Bình luận của hai giới chức này được đưa ra giữa lúc căng thẳng Mỹ và Triều Tiên đang dâng cao sau cuộc thử nghiệm hạt nhân mới nhất của Bình Nhưỡng hồi tháng trước.
Dù cảnh báo rằng Triều Tiên chỉ vài tháng nữa thôi là có thể nhắm mục tiêu Mỹ, Giám đốc CIA cẩn trọng rằng đe dọa hạt nhân Triều Tiên ‘mạnh’ cỡ nào và liệu Bình Nhưỡng có thể chuyển nhiều đầu đạn hạt nhân tới các mục tiêu hạt nhân hay không vẫn còn là những câu hỏi chưa có lời đáp.
“Luôn có nguy cơ. Tình báo không phải lúc nào cũng hoàn hảo,” ông cho biết, đồng thời nói thêm rằng có bằng chứng cho thấy Bình Nhưỡng có thể nhận sự trợ giúp từ Iran.
Ông cũng cảnh báo mỗi một cuộc thử nghiệm của Triều Tiên đều làm tăng khả năng của một cuộc đua võ trang.
Cùng ngày, Tổng thống Nga Vladimir Putin khuyến cáo chớ dùng võ lực loại trừ đe dọa hạt nhân Triều Tiên vì sẽ không có hiệu quả.
Các giới chức Triều Tiên cũng đã nhiều lần cảnh cáo Mỹ chớ có hành động khiêu khích.
Đầu tuần này, phó đại sứ Triều Tiên tại Liên hiệp quốc, ông Kim In Ryong, cảnh báo chiến tranh có thể nổ ra bất cứ lúc nào.
Ngoài ra, Bình Nhưỡng cũng tố cáo Mỹ chuẩn bị chiến tranh, viện dẫn sự hiện diện của hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan và các cuộc tập trận ở phia đông bán đảo Triều Tiên.
Nhà tang (quàn người chết), nhà ga, nhà trẻ, nhà trường, nhà tù, nhà chùa, nhà thương, nhà chó … khắp lục địa TQ cùng phải xem tv, hoan hô đại hội 19 ĐCSTQ.
Đây có là lý do cá mập cắn cáp quang đoạn qua Hồng Kông, để dân TQ, VN khó vào mạng Internet, để dân tập trung xem TV từ Tuyên giáo CS Bắc Kinh ?
“Loạt ảnh tẩy não toàn dân tại Đại hội 19: “Người chết cũng không bỏ sót”
Song song với Đại hội 19 được khai mạc, Trung Quốc cũng bắt đầu mô thức tẩy não toàn dân.
Trong buổi sáng ngày 18/10, tức ngày khai mạc Đại hội 19, Trung Quốc đã cưỡng chế toàn dân tại Đại Lục tập thể xem trực tiếp Đại hội 19. Toàn Trung Quốc có đến 99% các kênh truyền hình đều đồng bộ phát trực tiếp lễ khai mạc, trên thì có các đơn vị cơ quan, dưới thì có trường học, mẫu giáo các nơi, không bỏ qua đối tượng nào.
Trong thời gian diễn ra lễ khai mạc, các cơ quan, đơn vị lớn nhỏ cũng liên tiếp đăng lên Weibo để khoe quan chức lớn nhỏ đang tổ chức cùng nhau xem tivi, “chăm chỉ” học tập báo cáo công tác của Chủ tịch Tập Cận Bình.
Các bức ảnh trên mạng cho thấy, bệnh nhân nằm trên giường nghỉ ngơi, phạm nhân bị giam giữ, người trong tôn giáo, sinh viên, học sinh tiểu học, trung học, thậm chí các bạn nhỏ ở trường mẫu giáo cũng đều ngồi xếp hàng để xem trực tiếp Đại hội 19. Những nơi công cộng như ga tàu, cũng đều phát trực tiếp đại hội trên màn hình lớn để người đi đường xem.
Phát chương trình Đại hội 19 cho trẻ mẫu giáo xem
Bảng hiển thị chương trình phát sóng của các kênh truyền hình khác nhau ở Trung Quốc vào dịp Đại hội 19
Phát chương trình Đại hội 19 cho trẻ mẫu giáo xem
Phát chương trình Đại hội 19 trong nhà tù Trung Quốc
Chó cũng xem chương trình Đại hội 19
Phát chương trình Đại hội 19 cho trẻ mẫu giáo xem
Tù nhân xem chương trình Đại hội 19
Phát chương trình Đại hội 19 cho nhà sư xem
Phát chương trình Đại hội 19 cho trẻ mẫu giáo xem
Phát chương trình Đại hội 19 cho bệnh nhân xem
Phát chương trình Đại hội 19 cho nhà sư xem Dư luận trên internet cũng phối hợp với “giai điệu chính”, trên Weibo cũng xuất hiện nhiều chủ đề liên quan tới Đại hội 19. Tuy nhiên bản tin của Đài VOA cho biết, phần lớn những chủ đề này lại không cho phép để lại bình luận, tổng số các chủ để có hơn 1 tỷ lượt xem, nhưng những bình luận qua kiểm duyệt và được để lại chỉ có mấy trăm, và toàn bộ bình luận này đều là bình luận khen ngợi. Trên đường phố, còn xuất hiện rất nhiều biểu ngữ tẩy não, ngay cả trên xe đạp cũng treo những thông tin chính trị. Điều làm người ta khó hiểu là, nhà tang lễ Tấn Nghi Quán ở Lan Châu cũng treo biểu ngữ “Chào mừng Đại hội 19”, có cư dân mạng đùa cợt “ngay cả người chết cũng không tha”, “so với Bắc Hàn còn Bắc Hàn hơn”.
18-10-1989 Đông Đức và Hungary đã chuyển đổi sang dân chủ thế nào?
“Vào ngày này năm 1989, các quốc gia nằm dọc Bức màn Sắt, Đông Đức và Hungary, đã có những bước đi quan trọng trong việc chấm dứt sự thống trị của chủ nghĩa Cộng sản ở nước họ, thay thế nó bằng nền chính trị dân chủ hơn và kinh tế thị trường tự do.
Tại Hungary, Đảng Cộng sản đã tan rã vào ngày 07/10, theo sau đó là việc dỡ bỏ hàng rào thép gai vốn đã chia cắt Hungary và Áo bấy lâu nay. Hành động này đã chính thức đánh dấu sự kết thúc của Bức tường Berlin như là một chướng ngại vật ngăn cản di chuyển giữa Đông và Tây Đức. Giờ đây, người Đông Đức chỉ cần đơn giản đi đến Hungary, từ đó qua Áo và tiếp tục đi đến Tây Đức. Cũng chẳng mấy ngạc nhiên khi Bức tường Berlin sụp đổ không lâu sau đó.
Vào ngày 18/10, hiến pháp Hungary được sửa đổi để cho phép một hệ thống chính trị đa đảng và bầu cử tự do (diễn ra vào năm 1990). Nhiều biện pháp kiểm soát của nhà nước đối với nền kinh tế đã được loại bỏ và Hungary tiến tới một hệ thống thị trường tự do có giới hạn. Các cuộc biểu tình của công nhân, sinh viên, và nhiều nhóm người khác trên khắp cả nước đã ban hành tuyên bố tố cáo “tội ác” trong quá khứ của chế độ cộng sản.
Sự thay đổi có lẽ thậm chí còn kịch tính hơn ở Đông Đức, nơi mà vào ngày 18/10, sự cai trị kéo dài gần 20 năm của nhà cộng sản Erich Honecker đi đến hồi kết. Honecker giữ chức Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Đông Đức từ năm 1971, và trở thành người đứng đầu nhà nước từ năm 1976. Không còn sự ủng hộ từ Liên Xô, Bức tường Berlin thì sụp đổ (thông qua hành động của Hungary) và chính phủ của ông phải hứng chịu sự chỉ trích rất lớn từ người dân Đông Đức, Honecker đã trốn sang Liên Xô và bị thay thế bằng một chế độ cải cách hơn. Sau này, ông quay trở lại Đông Đức, và đã bị xét xử và kết tội giết người hàng loạt vì cái chết của những người tị nạn Đông Đức cố gắng vượt qua Bức Tường Berlin kể từ khi nó được dựng lên vào năm 1961. Tuy nhiên, ông đã được giảm án vì tình trạng sức khoẻ yếu.
Egon Krenz đã lên thay thế Honecker làm lãnh đạo Đảng Cộng sản. Krenz nhận được nhiều sự ủng hộ nhờ vai trò làm trung gian hòa giải trong các cuộc biểu tình hồi đầu tháng 10. Vào ngày 07/10, chỉ bốn tháng sau vụ thảm sát Quảng trường Thiên An Môn tại Trung Quốc, Honecker đã ra lệnh cho quân đội bắn súng vào cuộc biểu tình ở Leipzig. May mắn thay, Krenz, khi đó đang phụ trách an ninh, đã đến Leipzig hai ngày sau để hủy bỏ mệnh lệnh của Honecker. Nỗ lực của Krenz để cứu hình ảnh của đảng bằng cách ngăn chặn bạo lực đã giúp cuộc cách mạng dân chủ được tiến hành một cách không bạo lực.
Các hành động ở Đông Đức và Hungary không chỉ phản ánh sự bất mãn ngày càng tăng của người dân đối với hơn 40 năm cai trị của chế độ cộng sản, mà còn cho thấy sự kiểm soát ngày càng suy yếu của Liên Xô đối với các nước vệ tinh Đông Âu của mình.”
Lo sợ sự trỗi dậy của các đầu sỏ chính trị như số phận của Liên bang Xô Viết, chính quyền Bắc Kinh đang không ngừng để mắt đến tầng lớp doanh nhân giàu có mới nổi của Trung Quốc, những người dần nắm trong tay quyền lực kinh tế thực sự.
Tập Cận Bình (trái) và tỷ phú Ngô Tiểu Huy
Trước khi được Đảng Cộng sản (ĐCS) Trung Quốc “trao ấn” cầm quyền thêm 5 năm, ông Tập Cận Bình dường như là bậc thầy của tất cả các hoạt động điều tra. Với quyền lực kinh tế và quốc phòng tập trung trong tay, ông Tập đang sử dụng quân đội và bộ máy quyền lực để kiểm soát chặt chẽ mọi hoạt động trong Trung Quốc.
Hàng loạt các quan chức tham nhũng – một số trong đó là các đối thủ chính trị, trong khi những người còn lại bị liên quan đến trong đường dây tham nhũng – đều bị lĩnh án tù. Thậm chí những người bất đồng chính kiến cũng như các nhà hoạt động xã hội đều bị cho ra rìa hoặc bị giam giữ.
Tuy nhiên, cuộc đối đầu chính trị quan trọng nhất ở thời điểm hiện tại của ông Tập lại rất ít được biết đến. Khi ông Tập đã nắm gọn bộ máy Đảng và quân đội trong tay, chỉ còn đối thủ duy nhất bây giờ mà ông phải đối mặt là tầng lớp doanh nhân giàu có mới nổi của Trung Quốc.
Nhà lãnh đạo ĐCS Trung Quốc thừa biết kết cục bi thảm đã xảy đến với sự sụp đổ Liên minh Xô viết, và đang lo lắng về kết cục tương tự liệu có lặp lại đối với ông và các đồng minh thân cận – sự trỗi dậy của các đầu sỏ chính trị Nga, những doanh nhân đã nắm lấy quyền kiểm soát tài sản nhà nước, đưa họ trở thành các tỷ phú và có được quyền lực chính trị mạnh mẽ. Ông Tập quyết tâm không để điều đó xảy ra tại Trung Quốc.
Một số ông trùm tài chính mới nổi của Trung Quốc đã thách thức quyền lực chính phủ; một số khác đã buộc phải theo “guồng” sau những lần đụng độ với chính phủ; tuy nhiên, hầu hết đều đang giữ được cái đầu lạnh và chỉ tập trung vào việc kinh doanh của họ.
Mặc cho việc các doanh nhân có đang chấp thuận theo Tập hay không, bằng bản năng của một nhà lãnh đạo độc tài chuyên chế, Tập Cận Bình muốn dập tắt mọi tầng lớp mà ông cho là có tiềm năng ảnh hưởng đến quyền lực và ngăn chặn họ ngay từ trong trứng nước.
Chiến dịch của ông Tập nhằm kiểm soát khu vực kinh tế tư nhân dường như đã bắt đầu một cách sốt sắng vào tháng 6/2017, với sự biến mất của một doanh nhân nổi tiếng, người có tầm ảnh hưởng lớn đến thế hệ tỷ phú mới trong nước, ông Ngô Tiểu Huy (Wu Xiaohui), Chủ tịch của Tập đoàn bảo hiểm Anbang.
Chỉ vài tháng trước đó, ông Ngô đã dẫn đầu các cuộc đàm phán để chi 14 tỷ USD mua lại khách sạn Starwood trước khi thương vụ bị đổ vỡ. Không ai còn nghe đến ông kể từ khi ông bị giam giữ.
Theo đánh giá của Andy Rothman, nhà đầu tư chiến lược của Matthews Asia tại San Francisco, từ sự khởi đầu trong những năm 1990, thế hệ doanh nhân này hiện chiếm đến 3/4 tổng sản lượng nền kinh tế Trung Quốc, và sử dụng hơn 80% lao động tại các thành phố.
“Khu vực kinh tế tư nhân đã và sẽ luôn là động lực chính thúc đẩy nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng trong suốt thập kỷ qua và cả trong tương lai. Điều đó là không thể tranh cãi,” ông Rothman nói. “Có nhiều người ở Berkeley, nơi tôi sống, tin vào lý thuyết Mac-Lenin hơn là ở Bắc Kinh.”
Trong khi tầng lớp doanh nhân mới nổi của Trung Quốc không tin vào chủ nghĩa Mác, các nhà lãnh đạo Trung Quốc lại ôm giữ một quan niệm khác: “Nếu chúng ta đi chệch khỏi hay từ bỏ chủ nghĩa Mác, đảng của chúng ta sẽ đánh mất linh hồn và phương hướng,” ông Tập nói trong một cuộc họp giữa các quan chức cao cấp trong tháng 9.
Cùng tuần đó, đảng và chính phủ lần đầu tiên đã đưa ra tuyên bố quy định về thế nào là “doanh nhân Trung Quốc”, và phẩm chất đầu tiên là “yêu nước”.
Tại Đại hội Đảng ngày 18/10 tại Bắc Kinh, các đảng viên cho rằng thách thức kinh tế chủ yếu của ông Tập là làm sao để cải cách khối doanh nghiệp nhà nước đang đầu tư dàn trải và thua lỗ.
Nhưng quan điểm này lại mâu thuẩn với chính nó. Bởi rất khó để cải cách các dự án nhà nước không hiệu quả, nhưng mặt khác, chúng lại luôn là một phần không thể tách rời thể chế Trung Quốc, khi mà các vị trí chủ chốt trong đó được sắp đặt bởi chính đảng.
Trái lại, khu vực tư nhân lại được hình thành bên ngoài sự kiểm soát của đảng. Mượn sự tương đồng từ lý thuyết địa chính trị phổ biến được gọi là “bẫy Thucydides” – nguy cơ xung đột giữa một bá chủ cũ và các thế lực mới – mà nói, các doanh nhân Trung Quốc là một thế lực mới đang lên thách thức lại quyền lực lâu năm đã được thiết lập của ĐCS Trung Quốc.
Ông Ding Xueliang thuộc Đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông cho biết: “Luật bất thành văn từ trước thời Tập là, nếu các doanh nhân sử dụng mạng lưới kinh doanh của họ để thâu tóm quyền lực chính trị, đảng sẽ nhanh chóng tìm cách triệt tiêu họ ngay lập tức.” Nhưng sự trỗi lên mạnh mẽ của tầng lớp doanh nhân Trung Quốc đã cho thấy rằng đảng không còn có thể “một tay che cả bầu trời”, kiểm soát khu vực tư nhân mãi được nữa.
Khi khu vực kinh tế tư nhân của Trung Quốc phát triển nở rộ, điều này đã đi ngược lại một điểm cốt lõi trong lý thuyết của Lenin, vốn coi mọi lực lượng đối nghịch với đảng cộng sản đều là kẻ thù cần bị triệt tiêu. Do đó, việc ông Ngô Tiểu Huy bị bắt giữ và các doanh nhân giàu có bị phá rồi khác dường như là một điều quen thuộc trong những cuộc đối đầu giữa đảng và tầng lớp doanh nhân.
Một cựu đại lý ô tô, người đã kết hôn với cháu gái của cựu lãnh đạo Trung Quốc – Đặng Tiểu Bình cho biết, ông Ngô đã bị cưỡng chế từ bỏ một số thương vụ thâu tóm lớn ngoài Trung Quốc, bao gồm thương vụ mua lại khách sạn Waldorf Astoria nổi tiếng ở New York năm 2014.
Ước tính vào giữa năm 2012, trước khi bị đảng loại bỏ, tập đoàn của ông đã chi hơn 20 tỷ USD mua chuộc các quan chức chính phủ. Dường như danh tiếng, địa vị và những thương vụ táo bạo đã khiến ông Ngô trở thành mục tiêu cho lãnh đạo ĐCS muốn nhắc nhở lớp CEO mới nổi của Trung Quốc rằng ai mới thực sự là người làm chủ cuộc chơi.
Một số ông trùm điều hành các công ty tư nhân lớn khác cũng đã bị triệt tiêu theo cách tương tự trong cùng khoảng thời gian này.
Vào tháng 7, ông Tập đã ngăn chặn Ngân hàng nhà nước Trung Quốc cho vay mới đối với Tập đoàn bất động sản Wanda, công ty sở hữu nhà hát AMC để mở rộng ra nước ngoài. Và dưới áp lực của chính quyền Trung Quốc, Chủ tịch tỷ phú của Wanda, ông Vương Kiện Lâm (Wang Jianlin) đã buộc phải từ bỏ thương vụ, giá cổ phiếu của Wanda sau đó đã bị sụt giảm mạnh do tin đồn ông bị cấm rời khỏi Trung Quốc.
(Đón đọc phần 2)
Tác giả: Richard McGregor, Wall Street Journey. Chân Hồ