Phụ nữ Việt Nam bị xe chạy ngược chiều tông chết ở Ohio

Ba’o Dat Viet

October 13, 2024

Một gia đình tại Quận Warren đang trải qua nỗi đau lớn khi mất đi người mẹ yêu thương, bà Huệ Nguyễn, 64 tuổi, trong một tai nạn thảm khốc. Vụ việc xảy ra vào tháng 8 khi bà bị một chiếc xe đi ngược chiều đâm trực diện trong lúc kẻ gây tai nạn đang bị cảnh sát truy đuổi. Bà Huệ đã qua đời vào ngày 7 tháng 10, sau một thời gian dài chiến đấu giành giật sự sống trong bệnh viện.

Theo lời con gái bà, Như-Ý Đào, bà Huệ đã bị đâm khi đang trên đường đi làm, vào một buổi sáng thứ Ba bình thường. Vụ tai nạn xảy ra khi bà rẽ từ Xa Lộ Liên Tiểu Bang I-75 vào Xa Lộ Tiểu Bang 129. Cuộc sống của gia đình bà Huệ đã thay đổi hoàn toàn chỉ trong chốc lát, khi người mẹ của họ bị thương nặng và phải nhập viện.

Như-Ý chia sẻ sự đau đớn khi mất mẹ quá sớm, ở tuổi 39, và cảm thấy mất mát không thể chịu đựng nổi. Bà Huệ đã cố gắng hồi phục sau tai nạn, nhưng tình hình xấu đi khi bà bị nhiễm trùng nặng, dẫn đến cái chết thương tâm.

Gia đình bà Huệ vẫn đang chờ kết quả điều tra về vụ tai nạn, và chưa có thông tin cụ thể về tội trạng của kẻ gây ra. Như-Ý bày tỏ sự bất lực và cảm thấy công lý trở nên vô nghĩa khi mẹ cô không còn nữa. Thủ phạm vụ đâm xe, theo lời cô, là người không có bảo hiểm, khiến vụ việc càng trở nên nghiêm trọng hơn.

Trong lúc chờ đợi sự thật được làm sáng tỏ, Như-Ý muốn chia sẻ về cuộc đời và con người của mẹ mình. Bà Huệ Nguyễn là người đã đến Mỹ vào thập niên 1980 sau Chiến tranh Việt Nam và tự gây dựng cuộc sống từ con số không. Bà làm việc chăm chỉ để nuôi dưỡng gia đình và luôn tận tâm lo cho con cái. Là một thợ làm móng, bà Huệ nổi tiếng với tính cách cởi mở và sự quan tâm chu đáo đối với khách hàng, khiến mọi người rất quý mến bà.

Bên cạnh công việc, bà Huệ còn là một đầu bếp tài ba, luôn bày tỏ tình yêu thương qua những bữa ăn ngon cho gia đình. Ngay cả khi nằm viện, bà vẫn lo lắng rằng các con có thể không ăn uống đầy đủ. Như-Ý kể lại rằng dù mẹ mình không thể nói rõ lời, bà vẫn cố gắng dặn dò con cái hãy chăm sóc bản thân và đừng để bụng đói.

Sự ra đi của bà Huệ không chỉ để lại nỗi đau cho gia đình mà còn khiến nhiều người thương tiếc, đặc biệt là những khách hàng đã quen với sự ấm áp và quan tâm của bà.


 

CÓ 3 ĐIỀU ĐỪNG BAO GIỜ KỂ LỂ VỚI BẤT KỲ AI, CÀNG IM LẶNG VẬN MAY CÀNG TỚI

Gieo Mầm Ơn Gọi

SỐNG TRÊN ĐỜI CÓ 3 ĐIỀU ĐỪNG BAO GIỜ KỂ LỂ VỚI BẤT KỲ AI, CÀNG IM LẶNG VẬN MAY CÀNG TỚI

Giao tiếp đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống, là cầu nối giữa người với người. Giao tiếp tốt giúp chúng ta dễ dàng tạo thiện cảm với mọi người xung quanh. Tuy nhiên, lộc từ miệng mà vào, họa cũng từ miệng mà ra.

Người thông minh rất giỏi ăn nói, họ biết khi nào nên nói, khi nào nên im lặng. Để thành công trong cuộc sống, có 3 điều nhất định đừng bao giờ kể lể với ai, càng im lặng vận may càng tới.

  1. Đừng nói quá nhiều về bản thân

Khi bạn nói ít đi, bạn sẽ có nhiều thời gian để lắng nghe hơn. Bạn càng cố gắng chia sẻ về bản thân, khả năng bạn chú tâm đến những gì đối phương nói càng thấp. Nói ít làm nhiều là một kiểu ứng xử khôn ngoan trên đời, khoe khoang một cách mù quáng sẽ chỉ khiến người khác coi thường và dè bỉu bạn.

Giữ mồm giữ miệng, đừng nói nhanh, tôn trọng người khác chính là chừa chỗ cho bản thân một đường lùi và tạo dựng mối quan hệ tốt với mọi người xung quanh. Khiêm tốn và thận trọng là phải cư xử với thái độ khiêm tốn. Dù bạn có học hành xuất sắc, giàu có, năng lực thượng thừa hay được mọi người tán thưởng, bạn cũng nên học cách khiêm tốn và thận trọng trong lời ăn tiếng nói hàng ngày.

Học cách đối nhân xử thế, chu đáo trong mọi việc, hành sự thận trọng, bớt hình tượng, xây dựng mối quan hệ tốt, vận may tự nhiên sẽ đến với bạn. Quan tâm đến người khác nhiều hơn và nhận lấy sự ưu ái từ họ, đây là cách duy nhất để cả hai bên đều có lợi và được quý nhân phù trợ.

  1. Đừng nói về bí mật của bản thân ở khắp mọi nơi

Cổ nhân xưa có câu, thứ khó đoán nhất trên đời chính là lòng người, một số chuyện có thể do người nói vô tình, người nghe hữu ý.

Không phải ai cũng có thể giữ bí mật và sự riêng tư cho bạn, một khi bạn không dè dặt với người khác thì việc đem điểm yếu của mình cho người khác biết, lúc đó bạn lại càng lo lắng hơn.

Không phải ai cũng có thể giữ bí mật và chuyện riêng tư cho bạn, một khi bạn không quyết định chia sẻ bí mật với một ai đó, đồng nghĩa bạn đã để lộ điểm yếu cho đối phương nắm giữ.

Trong sâu thẳm mỗi người đều có điều gì đó ít nhiều không thể nói ra, và đó chính là phòng tuyến cuối cùng của chúng ta. Giữ kín bí mật không để người khác biết chính là một loại trách nhiệm với bản thân.

Khi những bí mật và sự riêng tư của bạn bị lộ ra, cả thế giới sẽ biết được con người thật sự của bạn. Bạn sẽ mất đi phòng tuyến bảo vệ cuối cùng. Với bạn, đó là bí mật “sống để bụng, chết mang theo”, nhưng với người khác, đó chỉ như một trò đùa.

Chia sẻ với bạn bè là tốt, nhưng không phải chuyện gì cũng có thể nói hết ra. Bạn có nhiều loại, bạn tốt và bạn xấu. Bạn tốt hôm nay cũng có thể trở thành bạn xấu ngày mai. Xã hội này quá phức tạp, chuyện gì giữ được cho riêng mình, hãy giữ thật chặt.

Sống trên đời, đừng có dã tâm làm tổn thương người khác, và luôn phải đề phòng những kẻ xấu xung quanh. Chúng luôn rình rập đợi ngày bạn lộ sơ hở, điểm yếu để làm tổn thương bạn.

Hãy luôn chừa một lối thoát cho chính mình, đừng để lộ hết những bí mật của bản thân. Chính miệng mình, bạn còn không khống chế được, làm sao bạn có thể điều khiển được miệng lưỡi thiên hạ?

Người biết giữ mồm, giữ miệng sẽ không gặp xui xẻo. Bí mật là điều chỉ có một người biết, nếu có người thứ hai thì sẽ có người thứ ba, thứ tư và thậm chí là nhiều hơn thế nữa.

  1. Đừng reo rắc nỗi lo của bản thân

Thực tế, mỗi người đều có những nỗi buồn và mối bận riêng. Không có quá nhiều người trên thế giới thực sự quan tâm đến bạn như bạn kỳ vọng. Và không ai muốn trở thành “chiếc xe rác” chứa đầy ưu phiền của người khác.

Hãy tự mình nếm trải những đau khổ, tự chữa lành những tổn thương và đừng nói những điều mình có thể làm với quá nhiều người. Người hiểu bạn thì ít, kẻ cười nhạo, thấy phiền sẽ luôn nhiều hơn.

Không ai muốn nghe bạn phàn nàn và ngược lại, chính chúng ta cũng không muốn nghe những lời than thở từ người khác. Những muộn phiền của bạn không phải là chuyện người ngoài muốn quản là được. Do đó, hãy cố gắng truyền đi nguồn năng lượng tích cực, mọi người luôn thích sự vui vẻ. Hòa khí sinh tài lộc, may mắn sẽ đến với bạn.

St


 

Nỗi buồn lớn nhất của người trung niên-Bởi Đăng Dũng

Kimtrong Lam – U 70 LVC.

Nỗi buồn lớn nhất của người trung niên không phải là không có tiền mà là họ sống theo 4 cách sau

Bởi Đăng Dũng – 15/10/2024

Nội dung bài viết

  1. Tâm phiền muộn
  2. Con cái bất hiếu
  3. Vợ chồng bất hòa
  4. Người trụ cột gia đình không tốt

Có người nói, nỗi buồn lớn nhất trong cuộc đời đó là không có tiền trong tay, kỳ thực không phải vậy, không có tiền chúng ta cũng có thể gắng gượng được, nhưng nếu rơi vào bốn kết cục này ở tuổi trung niên thì thật đáng buồn.

  1. Tâm phiền muộn

Khi một người bước vào tuổi trung niên, điều đáng sợ nhất là: lòng tràn ngập sự tuyệt vọng.

Sự giúp đỡ của người khác không cách nào khiến bạn cảm động. Tương lai của bản thân luôn thấy mờ mịt. Điều tìm kiếm không phải là một sự đột phá; mà là giậm chân tại chỗ, chẳng ai muốn để ý tới, cảm giác bơ phờ, mệt mỏi suốt cả ngày.

Tuổi trung niên lười biếng, nó sẽ làm cho mọi người sa sút tinh thần, sẽ gây bất hòa trong gia đình. Khi có tình huống này, bạn phải thay đổi!

Cuộc sống của một người thực ra rất đơn giản, lý lịch của một người ảnh hưởng đến hai mươi năm đầu tiên của bạn, và sự chăm chỉ của bạn ảnh hưởng đến ba mươi năm cuối cùng của bạn, nhưng một trái tim sáng suốt và đầy yêu thương sẽ ảnh hưởng đến cả cuộc đời của bạn.

  1. Con cái bất hiếu

Một số người nói, điều hạnh phúc nhất trên đời là nuôi dạy được những đứa trẻ biết ơn. Khi con người đến tuổi trung niên, nỗi đau lớn nhất là con cái bất hiếu và vô ơn.

Vào lúc này, thân làm cha mẹ, họ luôn cảm thấy vô cùng bất lực.

Thành công của con cái đối với cha mẹ là gì? Đó không phải để cho cha mẹ chúng ta một cuộc sống xa hoa, mà là để họ hạnh phúc cuối đời khi chúng ta dành nhiều thời gian hơn cho họ.

Rất nhiều người trung niên cả đời vì con cái vất vả, nhìn thấy con cái có thể tự lực cánh sinh, thậm chí có thể chủ động hiếu thuận với mình, đó chính là niềm vui lớn nhất của các bậc cha mẹ.

Một ngày nào đó bạn sẽ hiểu rằng chúng ta là những người hạnh phúc nhất trên đời khi cha mẹ còn sống và chúng ta có một mái nhà để trở về sau sóng gió cuộc đời khiến ta mệt mỏi.

  1. Vợ chồng bất hòa

Khi một người bước vào tuổi trung niên, điều bất lực và khó chịu nhất là giữa vợ chồng với nhau không có gì để nói, họ luôn thờ ơ với nhau.

Vào lúc này, chúng ta cần phải thay đổi, đừng để ngôi nhà ấm áp của bạn trở nên lạnh lẽo như hầm băng.

Hôn nhân giữa vợ và chồng, đó là mối quan hệ gần gũi nhất ngoài mối quan hệ huyết thống. Đàn ông và phụ nữ ở độ tuổi trung niên, đừng sống cuộc sống như một cuộc chiến, hôn nhân không hề dễ dàng nên phải được trân trọng.

  1. Người trụ cột gia đình không tốt

Giai đoạn trung niên, áp lực xã hội là một khía cạnh; sự bất hòa trong gia đình thậm chí còn nặng nề hơn.

Một số người chủ gia đình luôn tìm kiếm rắc rối, kiếm chuyện khi không có chuyện gì xảy ra, nếu người đứng đầu mà sống không có sự thấu hiểu nó sẽ ảnh hưởng đến cả gia đình.

Vào lúc này, là người ở độ tuổi trung niên, chúng ta không được nóng giận, giải quyết mọi chuyện một cách từ từ và kiên nhẫn giao tiếp vơi mọi người.

Sự hòa hợp giữa những người lớn tuổi, điều này góp phần tạo nên sự hòa hợp trong bầu không khí gia đình.

Lúc còn trẻ, chúng ta luôn nghĩ người hạnh phúc nhất là người có thật nhiều tiền, là người có thể đi du lịch nhiều nơi, được làm một công việc với mức lương cao ngất ngưởng.

Nhưng đến khi trưởng thành, chúng ta mới dần ngộ ra hạnh phúc đơn giản chỉ là cả gia đình đều mạnh khỏe và bình an.

Tiền kiếm cả đời cũng không bao giờ là đủ. Thay vì khổ tâm kiếm tiền, hãy học cách trân trọng sức khỏe và yêu thương gia đình và bản thân hơn.

Đăng Dũng biên dịch

Nguồn: aboluowang


 

Vì con người không chịu thực hiện hòa bình ở chính mình.- Nguyên Phong dịch

Suy Niệm Mỗi Ngày

Từ khi con người có mặt trên trái đất này đã có hết cuộc chiến này đến cuộc chiến khác. Chiến tranh có bao giờ chấm dứt được?

Thực ra chiến tranh chỉ là sự biểu lộ trạng thái bên trong chúng ta, là sự phóng đại các động tác hàng ngày của chúng ta. Sở dĩ mỗi ngày nó một trầm trọng hơn là do kết quả các hoạt động  kỹ nghệ và óc sáng tạo của con người.

Chiến tranh không thể chấm dứt nếu các nguyên nhân gây nên cuộc chiến vẫn còn. Nếu có một cây cổ thụ thật lớn và ta muốn tiêu diệt nó. Ta không thể leo lên vặt hết lá cây được, vặt lá này nó lại mọc lá khác phải không các bạn? Cách duy nhất là đốn tận gốc rễ.

Nguyên nhân chiến tranh bắt nguồn từ các tham vọng, giận dữ, oán hận, đầu óc quốc gia, bộ lạc, tinh thân phe phái, đố kỵ, ganh ghét… Tận diệt được các thói xấu này là chấm dứt chiến tranh.

Phương pháp duy nhất là làm một cuộc cách mạng trong tâm hồn. Chỉ khi nào loài người ý thức điều này và thay đổi quan niệm sống, xóa bỏ lòng thù hận thì họ sẽ thấy bình an. Tiếc rằng ai cũng chỉ nhìn thấy sự sai quấy nơi người khác nên mới có tình trạng ngày nay.

Hòa bình và thiện chí cần đi đôi với nhau, nên không ai có thể thực hiện hòa bình khi lòng còn đây oán thù, ghen ghét, muốn bóc lột kẻ khác để mưu lợi cho cá nhân mình hay phe phái mình.

Tất cả các hội nghị, các mưu tính để mang lại hòa bình cho nhân loại đều thất bại vì con người không chịu thực hiện hòa bình ở chính mình.

Trích Hành Trình Về Phương Đông

Nguyên Phong dịch

Bác l’Abbé Pierre – Tác Giả: Hoàng Quốc Dũng

Bác l’Abbé Pierre

Ba’o Dan Chim Viet

Tác Giả: Hoàng Quốc Dũng

14/09/2024

Nhiều phụ nữ tố cáo ông l’Abbé lạm dụng tình dục

Nước Pháp có một nhân vật đã thực sự vĩ đại, l’Abbé Pierre. Nói về ông thì không biết đến bao giờ mới hết. Công trạng của ông như trời, như biến. Người Việt Nam nói chung cũng không biết nhiều về ông, nhưng ông thực sự đã nổi tiếng không những Pháp mà cả trên thế giới. Dưới đây là tóm tắt 1 phần cuộc đời và công trạng của ông.

.L’Abbé Pierre, tên thật là Henri Grouès, là một nhân vật tiêu biểu trong cuộc chiến chống đói nghèo và bất công xã hội ở Pháp. Sinh năm 1912, ông đã cống hiến cả cuộc đời mình cho những người nghèo, trở thành biểu tượng của sự đoàn kết tương thân và hào phóng.

Được thụ phong linh mục năm 1938, ông tham gia kháng chiến trong Thế chiến thứ hai, giúp đỡ người Do Thái và những người kháng chiến thoát khỏi Đức Quốc xã. Nhưng phải sau chiến tranh, ông mới cống hiến hết mình cho sự nghiệp của người nghèo. Năm 1949, ông thành lập phong trào Emmaüs, một mạng lưới hỗ trợ những người vô gia cư và những người bị loại trừ khỏi xã hội. Mục tiêu của phong trào là khôi phục phẩm giá và hy vọng cho những người không còn gì cả, bằng cách cho họ việc làm việc và tái hòa nhập họ trở lại xã hội.

.L’Abbé Pierre đã cống hiến cả cuộc đời mình để tố cáo sự bất bình đẳng trong xã hội Pháp và thường phải trả giá bằng sự hy sinh cá nhân to lớn của ông . Ông sống giản dị, từ chối mọi đặc quyền và không ngừng đấu tranh cho một thế giới công bằng hơn. Hành động của ông đã có tác động sâu sắc đến xã hội Pháp, ảnh hưởng đến các chính sách về nhà ở xã hội và việc bảo vệ những người nghèo nhất.

.Phong trào Emmaus, do Abbé Pierre thành lập năm 1949, đã trở thành một tổ chức quốc tế chống lại tình trạng nghèo đói. Có mặt tại hơn 40 quốc gia, phong trào hiện có gần 400 nhóm trên khắp thế giới. Phạm vi của nó vượt xa viện trợ nhân đạo đơn giản, bởi vì Emmaüs mang đến cho những người đang trong hoàn cảnh bấp bênh phương tiện để xây dựng lại cuộc sống của họ, đặc biệt thông qua việc làm và tái hòa nhập xã hội.

.Emmaüs hoạt động theo mô hình doanh nghiệp xã hội độc đáo. Những người được giúp đỡ, được nhận vào doanh nghiệp được gọi là «bạn đồng hành», họ sống và làm việc trong các cộng đồng Emmaüs. Những cộng đồng này phục hồi, sửa chữa và bán lại các đồ vật được quyên góp (đồ nội thất, quần áo, thiết bị điện tử, v.v.), từ đó tạo ra thu nhập để tài trợ cho các hoạt động của họ. Mô hình kinh tế tuần hoàn này cho phép Emmaüs độc lập về tài chính, đồng thời có tác động tích cực đến môi trường thông qua việc tái chế và tái sử dụng đồ vật. Khi phải vứt đồ dùng trong nhà mà còn có thể dùng được, người Pháp thường mang đến các trung tâm Emmaus để cho. Và khi cần mua đồ dùng rẻ tiền, người Pháp cũng lại đến các cửa hàng của Emmaus.

.Di sản của ông tiếp tục tồn tại thông qua phong trào Emmaus, phong trào vẫn hoạt động cho đến ngày nay để giúp đỡ những người gặp hoàn cảnh bấp bênh trên khắp thế giới. Cho đến khi qua đời vào năm 2007, l’Abbé Pierre vẫn là tiếng nói mạnh mẽ ủng hộ những người bị lãng quên trong xã hội, thể hiện các giá trị của lòng nhân ái, sự đoàn kết tương thân và tính nhân văn.

.Ngoài ra, cộng đồng Emmaüs còn tham gia vào nhiều sáng kiến khác nhau như hỗ trợ người vô gia cư, bảo vệ quyền có nhà ở và giúp đỡ người nhập cư.

.Ngày nay, phong trào Emmaus có khoảng 18.000 người trên khắp thế giới. Trong số đó, có khoảng 7.500 bạn đồng hành sống và làm việc tại các cộng đoàn, cùng hàng nghìn tình nguyện viên và nhân viên hỗ trợ các hoạt động của phong trào.

.L’Abbé Pierre đã cống hiến cả đời mình cho xã hội nói chung. Hình ảnh của ông là hình ảnh của một con người miệt mài đấu tranh cho người nghèo, chống bất công trong xã hội. Uy tín và danh tiếng của ông cao ngất trời. Ông là một thần tượng vĩ đại. Người ta đã làm cả phim về ông. Để dễ hiểu và so sánh với Việt Nam, có thể nói bác l’Abbé Pierre cũng giống như bác hồ ở Việt Nam.

.Bác Abbé Pierre đã rời cõi đời năm 2007, nhưng di sản của bác vẫn còn đó, vẫn hoạt động, vẫn cứu sống được biết bao nhiêu con người. Để ghi nhớ công lao của bác, tên của bác đã được đặt cho biết bao đường phố, công trình, trường học….

.Thần tượng, sụp đổ

.Sự ra đi của thần tượng mở đường cho sự sụp đổ của thần tượng. Từ tháng 07/2024, nhiều phụ nữ đã mạnh dạn lên tiếng tố cáo bác l’Abbé Pierre lạm dụng tình dục đối với họ. Cho đến nay đã có 24 người và vụ việc đã bắt đầu từ năm 1950 cho đến năm 2.000. Nói chung vu việc này rất li kỳ và dài dòng, tôi không muốn mô tả ở đây để tránh làm bài dài. Chỉ biết rằng nhiều cuộc điều tra đã được tiến hành và đó là sự thật hiển nhiên. Có trường hợp xẩy ra khi nạn nhân mới 9 tuổi. Nhiều hội đoàn đòi truy tố và phải có 1 tòa án phán xét bác l’Abbé Pierre. Tuy nhiên, việc này đụng phải hai vấn đề cơ bản: 1. Kẻ phạm tội đã chết cách đây 17 năm. Luật pháp của Pháp không cho phép tố tụng một người đã chết vì cho rằng người đã chết không thể tự bảo vệ được mình. 2. Đa số các vụ việc đã quá thời hạn tố tụng. Cho đến nay, theo như tờ Figaro cho biết là chưa có ai kiện chính thức bác l’Abbé Pierre.

.Một chi tiết cần biết là, nếu không có vụ kiện bác Abbé Pierre thì vẫn có thể có vụ kiện những người khác biết về « tội trạng » của bác Abbé Pierre mà không chịu tố cáo.

Tuy không có bản án cho bác Abbé Pierre, nhưng các nạn nhân cũng sẽ được bồi thường. Các cơ quan chức năng đang làm việc điều tra để giải quyết việc này.

.Có hai câu hỏi đặt ra là:

.1. Tại sao các nạn nhân bây giờ mới lên tiếng ? Đa số các nạn nhân đều cho rằng bác l’Abbé Pierre là bậc thánh nhân. Nếu họ lên tiếng lúc đó, không ai nghe họ, nên họ không dám lên tiếng. Chuyện này thì đúng thật. Cũng như những năm 90 đổ về trước ở Việt Nam ta, nếu có ai đó nói bác hồ thế này thế kia thì chắc chắn sẽ bị cả xã hội lên án, con đường vào tù mở rộng thênh thang và cái chết gần như chắc chắn.

.2. Thánh nhân đã trở thành « tội phạm » thì bây giờ làm gì với các dấu vết của thánh nhân? Đa số người Pháp đồng tình với việc phải xóa tên bác l’Abbé Pierre trên các công trình công cộng. Được hỏi về vấn đề này trên đài truyền hình số 5 của Pháp hôm qua 12/09, cựu TT F. HOLLANDE cũng đồng tình với quan điểm này.

.Những lời buộc tội mới chống lại l’Abbé Pierre đã làm lung lay di sản của ông, đã thúc đẩy các tổ chức do ông thành lập, chẳng hạn như Emmaus và Quỹ Abbé Pierre, phải thực hiện các biện pháp quyết liệt. Họ tuyên bố đóng cửa vĩnh viễn bảo tàng dành riêng cho l’Abbé Pierre và thay đổi tên của quỹ. Cộng đồng Emmaus ở Toulouse hôm qua cũng quyết định dỡ tên bác l’Abbé Pierre trên tường và các tòa nhà của họ….

.NGƯỜI PHÁP KHÁC NGƯỜI VIỆT NAM: Bác L’ Abbé Pierre đối với người Pháp là cực kỳ thân thương, một thần tượng lớn. Nhưng người Pháp cũng rất cách mạng. Một khi thần tượng bị sụp đổ do chính lỗi lầm của họ thì người Pháp cũng không ngần ngại hạ bệ thần tượng. Tuy nhiên, hạ bệ thần tượng, người Pháp không xóa bỏ lịch sử cũng như sự nghiệp của thần tượng.

.NGƯỜI VIỆT NAM KHÁC NGƯỜI PHÁP: Người không đáng là thần tượng cũng trở thành thần tượng. Một khi đã trở thành thần tượng(nhiều khi toàn do các huyền thoại) thì thần tượng mãi mãi là thần tượng. Thần tượng là thánh, không hề có lỗi lầm gì và tuyệt đối cấm đụng vào thần tượng.

.Chúng ta nên hành xử như thế nào đối với thần tượng? Như người Pháp hay như người Việt Nam?

.Bác hồ với bác l’Abbé(đọc là La bê)

Trong hai bác đó nên chê bác nào?

.Hoàng Quốc Dũng


 

Bài phản biện của Đào Tiến Thi về đề tài “Dân chủ hoá xã hội” của TSKH Nguyễn Quang A.

Mạc Van Trang 

THAM KHẢO

“Anh Nguyễn Quang A đã dày công nghiên cứu (về quá trình dân chủ hóa) Cảm ơn anh Nguyễn Quang A rất nhiều.

Thưa các anh chị, tôi cũng xin nêu một vài suy nghĩ.

Mọi thứ anh NQA trình bày, anh đều theo phương pháp khoa học. Về kinh tế học, tôi là người ngoại đạo, tôi chỉ quan sát, trải nghiệm và cảm nhận bằng trực giác thì thấy khác anh NQA nhiều.

  1. Nếu xuất phát điểm chỉ căn cứ vào kinh tế thì rất không đủ. Tôi nghĩ cái chính là thể chế. Hàn Quốc, Đài Loan và các nước Đông Nam Á có xuất phát điểm (sau Thế chiến II) về thể chế khác hẳn VN. Nếu có độc tài thì chỉ là độc tài cá nhân, mang tính tạm thời chứ nền tảng của họ vẫn là nền dân chủ (mô phỏng phương Tây), còn VN thì thể chế được xây dựng theo học thuyết Mác Lê, cụ thể theo mô hình LX và TQ.
  2. Độc tài ở VN là độc tài “có lý luận”, ngoan cố (*), chỉ trừ khi bị dồn vào chân tường có nguy cơ “xuống hố cả nút” (chế từ chữ XHCN, cách nói hồi cuối thập niên tám mươi) chứ không bao giờ tự giác chuyển đổi. Riêng Mông Cổ có xuất phát điểm (1921) là thể chế XHCN nhưng họ có truyền thống văn hóa – lịch sử rất khác ta (tôi sẽ nói ở bài riêng).
  3. Sinh thời cụ Nguyễn Khắc Viện đã nhận xét: CN Mác Lê vào các nước Phi châu rất khó khăn, trong khi đó vào VN rất dễ, là vì VN có truyền thống Nho giáo. Tôi thấy quả là Nho giáo có nhiều điểm giống Mác Lê thật: trọng tôn ty trên dưới (trên có quyền sai nhưng dưới thì không), trọng ổn định chứ không trọng phát triển, trọng đóng kín chứ không trọng mở ra, trọng truyền thống chứ không trọng sáng tạo,… CN Mác Lê vào VN trở nên sâu rễ bền gốc. Tất nhiên, HQ, ĐL cũng có Nho giáo nhưng Nho giáo của họ có chọn lọc chứ không nô lệ như VN (**)
  4. Khi TQ mở cửa, phương Tây hy vọng cùng với kinh tế, quá trình dân chủ hóa ở TQ cũng sẽ diễn ra. Nhưng thực tế không những không có mà chính quyền CS còn siết chặt thêm. VN vào thời điểm bắt đầu đổi mới, cùng với kinh tế đã có trào lưu dân chủ hóa. Nhưng rồi LX và Đông u sụp đổ, ĐCSVN đứng đầu lúc đó là NVL cuống cuồng lo sợ, đã vội đóng sập cánh cửa dân chủ và từ đấy bám chặt lấy Đảng CS Tàu để bảo vệ CNXH. Đến ông NPT thì không những đóng mà còn bắt vít cho thật chặt. Tất cả những việc làm của ông ấy trong lúc cầm quyền chỉ có mục đích bảo vệ chế độ, không có gì khác.
  5. Để bảo vệ các giá trị của nền DCTS, Mỹ và phương Tây thường đặt điều kiện cho mỗi hiệp định kinh tế, mỗi chuyến viếng thăm, tuy nhiên, như ta thấy, cách này mỗi ngày một nhàm, mỗi ngày một chiếu lệ, thậm chí nói mà không làm cũng chẳng sao. Có lẽ vì thị trường 100 triệu người + tài nguyên phong phú + địa chính trị quá quan trọng, tất cả đều quá hấp dẫn với họ nên họ bỏ qua hết các vấn đề dân chủ, nhân quyền.
  6. Chính quyền VN ý thức rằng đã làm ăn với thế giới phương Tây thì sớm muộn, ít nhiều các yếu tố dân chủ cũng du nhập vào VN cho nên họ chặn trước. Càng mở rộng làm ăn với thế giới phương Tây họ càng siết chặt DC.
  7. Gần một năm nay tôi sống chủ yếu ở quê, vùng nông thôn nhưng đang thành thị hóa. Tôi luôn tìm mọi cách quan sát, trải nghiệm thì thấy dân mình chỉ cần no cơm ấm cật hoặc nếu no cơm ấm cật rồi thì lo làm giàu Ngày nay không còn cảnh đói khát nhưng tệ nạn ăn uống ngày càng bành trướng. Cỗ bàn triền miên, suốt bốn mùa. Rồi múa hát nữa (cả người già bây giờ cũng ham đi múa hát). Dân ta ngày càng ham ăn chơi (có lẽ đó cũng là một cách CQ cố làm tha hóa dân chúng). Tôi không hề thấy dân mình có khát vọng tự do dân chủ gì cả.”

…………………………………………………….

(*) Ông NPT từng nói “Mất chế độ là mất tất cả”. Vậy cũng có nghĩa là ông ta làm tất cả để bảo vệ chế độ.

(**) Nhiều giáo sư thầy tôi cho rằng Nho giáo ở VN lẽ ra đã chết khi người Pháp cai trị, nhưng rồi cụ Hồ đã làm sống lại Nho giáo.

9/10/2024

ĐTT


 

Giải Nobel và chuyện chăn gà-Hoàng Dũng

Ba’o Tieng Dan

Hoàng Dũng

12-10-2024

Hình dưới đây chụp ngày 21.1. 2017, cho thấy quan chức Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang xin lỗi văn nghệ sĩ – tất nhiên là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc và văn nghệ sĩ xứ kim chi, chứ không phải là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và văn nghệ sĩ xứ ta.

Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Cho Yoon-sun bị cáo buộc chịu trách nhiệm về việc lập ra danh sách đen gồm ngót chục nghìn nghệ sĩ và nhân vật văn hóa dám phê phán chính phủ đương nhiệm của Tổng thống Park Geun-hye.

Ảnh trên mạng

Đáng chú ý trong danh sách đen, có những người nổi tiếng, đang làm sáng danh Hàn Quốc trên trường quốc tế.

Như đạo diễn Park Chan-wook, trước đó đã đoạt nhiều giải thưởng, mà danh giá nhất là giải của Liên hoan phim Cannes (Giải thưởng lớn Liên hoan phim Cannes 2004, Giải thưởng Ban Giám khảo Liên hoan phim Cannes 2009. Nói thêm: Năm 2022 Park Chan-wook còn đoạt Giải thưởng Đạo diễn xuất sắc nhất Liên hoan phim Cannes. Nói ngoài: Năm 2021, Park Chan-wook được mời làm đạo diễn cho bộ phim truyền hình chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết đoạt giải Pulitzer của Viet Thanh Nguyen The Sympathizer).

Và như Han Kang (đọc theo Hán Việt là Hán Giang, đồng âm với tên con sông chảy qua Seoul), người chiến thắng Giải thưởng Man Booker quốc tế chỉ một năm trước đó và mới hôm qua chiến thắng Giải Nobel Văn chương.

Dư luận Hàn Quốc dậy sóng, giới trí thức sôi sục. Thực ra, người bị đưa vào danh sách sách đen chỉ bị một chế tài khá nhẹ nhàng, nhất là nếu xem xét với tiêu chuẩn của nước Nam ta: sẽ bị loại khỏi các khoản trợ cấp nghệ thuật của chính phủ, chứ không ai bị ở tù hay quấy nhiễu gì. Tuy thế, dân tình vẫn phẫn nộ: danh sách đen này đã khơi dậy những ký ức về chế độ kiểm duyệt và áp bức dưới thời nhà độc tài Park Chung-hee, cha của Tổng thống Park Geun-hye. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được cho là có nhiệm vụ bảo vệ quyền tự do và sự sáng tạo trong biểu đạt nghệ thuật, ấy vậy mà cơ quan này lại xâm phạm chính điều đó.

Ngày 21.1.2017 Cho Yoon-sun bị bắt. Ngày 23.1.2017, đài BBC tiếng Anh đăng hình xin lỗi vừa dẫn (xem https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-38716305).

Thuật lại những chuyện trên đây ở nước bạn, mà ngậm ngùi nghĩ đến nước ta.

Đoạt Giải Nobel Văn chương ư? Quá khó! Nhưng còn khó hơn, là nâng cao mặt bằng dân trí. Mà dân trí, theo nghĩa rộng, không chỉ là hiểu biết, là kiến thức, mà còn là nhiệt huyết để cùng nhau bảo vệ lẽ phải, là sự dũng cảm hành xử theo đúng quyền công dân của mình, nghĩa là bao trùm cả dân khí như cụ Phan Châu Trinh cổ võ. Hàn Quốc có thể vẫn còn rơi rớt thói đàn áp người dân của nửa thế kỷ độc tài từ Park Chung-hee đến Chun Doo Hwan. Nhưng dân Hàn Quốc đã khác xưa. Họ đồng loạt mạnh mẽ phản đối danh sách đen, vạch rõ tính chất vô pháp vô thiên của nó. Mà bộ máy cầm quyền của Hàn Quốc cũng không còn như cũ: nó khởi động ngay các tiến trình tư pháp cần thiết và hành động quyết liệt: lần đầu tiên tại Hàn Quốc một bộ trưởng chính phủ đương nhiệm bị bắt giữ.

Chính trên cái nền móng vững chắc này mà văn hóa Hàn Quốc lừng lững phát triển! Cả kinh tế, cả văn hóa! Bỏ xa Việt Nam!

Ở ta có bao nhiêu “danh sách đen”? Khó có câu trả lời chính xác.

Thời Nhân văn – Giai phẩm nhiều nhà văn bị tù ngục đã đành, mà ngay cả những nhà văn may mắn không bị giam giữ vẫn bị đày đọa, không chỉ họ và cả con cái họ. Đến thời Đổi Mới, một vài người được trao giải thưởng, hiểu như một động thái sửa sai của nhà nước nhưng tuyệt nhiện không ai được công khai xin lỗi.

Còn ngày nay, tuy không nói ra, ai cũng biết ông này thì được xuất hiện trên báo, còn ông kia thì không; chị nọ lúc này chỉ được đăng ở những tờ báo nhỏ, ít ai chú ý, trong khi bà kia thì muốn đăng đâu thì đăng miễn Ban biên tập thuận lòng. Vẫn chưa tiệt được cái nọc chỉ điểm: này là bài thơ cạnh khóe lãnh đạo; nọ là cuốn sách bôi đen chế độ. Chưa có lĩnh vực nào mà sự cảnh giác lại được đề cao như lĩnh vực văn hóa – tư tưởng; người ta chăn trí thức như chăn gà, cứ sợ họ đi lạc.

Mỉa mai là trong khi cứ ra sức bảo vệ một nền móng thấp và kém như thế, một vị lãnh đạo đứng đầu nhà nước vẫn cứ nuôi mộng tưởng: “Tôi luôn mong ước một ngày không xa Việt Nam sẽ có nhà văn đạt giải thưởng Nobel văn chương, mang đến niềm tự hào cho đất nước”. (Xem https://tuoitre.vn/chu-tich-nuoc-mong-mot-ngay-khong-xa-viet-nam-co-nha-van-doat-giai-nobel-20220109134103037.htm).


 

Thu nhập trung bình của người lao động ở Việt Nam chỉ đạt 306 đô la một tháng trong quý 3

Ba’o Dat Viet

October 11, 2024

Theo số liệu mới được công bố bởi Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân của người lao động Việt Nam trong quý 3 năm nay đạt 7,6 triệu đồng mỗi tháng, tương đương khoảng 306 đô la Mỹ. Mức thu nhập này đã tăng nhẹ so với các quý trước, cụ thể là thêm 180.000 đồng so với quý 2 và gần 520.000 đồng so với cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, nhiều tờ báo trong nước như Lao Động, Quân Đội Nhân Dân và Dân Việt cho rằng đây là mức tăng “không đáng kể”, nhất là trong bối cảnh giá cả sinh hoạt không ngừng leo thang.

Tổng cục Thống kê cũng công bố các con số chi tiết về mức thu nhập giữa các nhóm khác nhau. Lao động nam có thu nhập trung bình 8,7 triệu đồng mỗi tháng, cao hơn lao động nữ, với mức thu nhập là 6,5 triệu đồng, tức là thấp hơn 1,3 lần so với nam giới. Ngoài ra, khoảng cách về thu nhập giữa khu vực thành thị và nông thôn cũng khá rõ rệt. Người lao động ở thành thị có thu nhập bình quân 9,3 triệu đồng/tháng, cao hơn 1,4 lần so với mức 6,6 triệu đồng/tháng của người lao động tại các vùng nông thôn.

Mặc dù có sự tăng trưởng nhẹ về thu nhập, nhiều tờ báo lớn của Việt Nam, bao gồm Công An Nhân Dân và Lao Động, đều chỉ ra thực tế rằng với mức thu nhập bình quân khoảng 6-7 triệu đồng/tháng, người lao động đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trong cuộc sống. Giá cả tăng cao làm cho việc trang trải các nhu cầu cơ bản như ăn uống, tiền xăng xe, điện nước và tiền thuê nhà trở nên ngày càng chật vật. Không ít người rơi vào tình cảnh “bữa no bữa đói” và không có khả năng tích lũy tài chính, đứng trước nguy cơ bị “nghèo hóa”.

Về lực lượng lao động, số liệu của Tổng cục Thống kê ước tính rằng Việt Nam hiện có 52,7 triệu người lao động từ 15 tuổi trở lên trong quý 3, tăng hơn 114.000 người so với quý trước. Tính chung trong 9 tháng đầu năm 2024, số lượng người có việc làm đạt 51,4 triệu, tăng thêm 212.000 người so với cùng kỳ năm 2023. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động trong quý 3 là 2,24%, trong khi tỷ lệ thất nghiệp trung bình của 9 tháng đầu năm là 2,26%. Cả hai chỉ số này đều giảm nhẹ so với năm trước, nhưng mức giảm được cho là không đáng kể.

So sánh với các nước khác trong khu vực ASEAN, thu nhập bình quân hàng tháng của người lao động Việt Nam xếp thứ 7, cao hơn các nước như Lào, Campuchia, Myanmar và Đông Timor, nhưng thấp hơn so với Singapore, Thái Lan, Brunei, Malaysia, Philippines và Indonesia. Điều này cho thấy mặc dù Việt Nam đã có những bước tiến nhất định về phát triển kinh tế, thu nhập của người dân vẫn còn khoảng cách lớn so với một số quốc gia phát triển hơn trong khu vực.


 

Hoa Kỳ: Do Thái không được tàn phá Lebanon giống như ở Gaza

  • Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã nói chuyện với Tổng thống Joe Biden hôm nay trước cuộc bỏ phiếu của Nội các Israel về phản ứng đối với cuộc tấn công bằng tên lửa của Iran và sau khi chuyến đi của Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant tới Hoa Kỳ bị hủy bỏ, các quan chức Israel và Hoa Kỳ nói với NBC News.
  • Theo thông cáo, Nhà Trắng cho biết Biden đã nhắc lại cam kết của mình đối với an ninh của Israel và nhấn mạnh sự cần thiết của một thỏa thuận ngoại giao để chấm dứt giao tranh ở Lebanon.
  • Netanyahu cho biết Lebanon phải đối mặt với “sự tàn phá và đau khổ” như Gaza trừ khi người dân của họ nổi dậy chống lại Hezbollah . Nhà Trắng đã phản ứng lại, nói rằng “chúng ta không thể và sẽ không thấy Lebanon biến thành một Gaza khác”. Cho đến nay, hơn 1.400 người đã thiệt mạng và 1,2 triệu người đã phải di dời ở Lebanon.
  • Khoảng 400.000 người bị mắc kẹt ở phía bắc Gaza, nơi “không có hồi kết cho địa ngục” vì họ không có nơi nào an toàn để chạy trốn khỏi cuộc tấn công mới của Israel, người đứng đầu cơ quan Liên hợp quốc về người tị nạn Palestine cho biết. Số người chết ở Gaza đã vượt quá 42.000, các quan chức địa phương cho biết.

 

Netanyahu đã nói rõ rằng ông muốn thay đổi “cán cân quyền lực” ở Trung Đông, như ông đã nói vào cuối tuần trước. Cho đến nay, điều đó có nghĩa là tấn công Gaza và làm suy yếu Hamas, trước khi xóa sổ cấu trúc chỉ huy của Hezbollah , bao gồm cả việc giết chết thủ lĩnh quyền lực Hassan Nasrallah.

Cả hai mặt trận này đều gây ra tổn thất lớn cho người dân Palestine và Lebanon, với hơn 41.000 người thiệt mạng ở Gaza và hơn 1.000 người, trong đó có 100 trẻ em, thiệt mạng trong chiến dịch ném bom của Israel tại Lebanon, theo các quan chức địa phương.

Lần cuối cùng Iran bắn tên lửa vào Israel cách đây sáu tháng, Washington đã thuyết phục Israel kiềm chế không đáp trả mạnh mẽ.  Lần này , Netanyahu ra hiệu phản ứng cứng rắn hơn.Quân đội cho biết còi báo động không kích đã vang lên ở miền trung Israel vào ngày 1 tháng 10, một ngày sau khi quân đội tiến hành các chiến dịch trên bộ vào miền Nam Lebanon nhằm vào các vị trí của Hezbollah.

Người dân Israel trú ẩn dưới một cây cầu ở Tel Aviv vào đêm thứ ba.Jack Guez / AFP – Hình ảnh Getty
 
 

“Iran đã phạm một sai lầm lớn tối nay — và họ sẽ phải trả giá,” ông nói hôm thứ Ba sau vụ tấn công. “Chế độ ở Iran không hiểu được quyết tâm tự vệ và quyết tâm trả đũa kẻ thù của chúng ta.”

Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant cảnh báo Iran rằng nước này sẽ “phải trả giá đắt”, trong khi Đại sứ Israel tại Liên Hợp Quốc Danny Danon cho biết Iran sẽ “gánh chịu hậu quả đau đớn”.

Một số người ở Israel và nhiều nơi khác đang khuyến khích đất nước tận dụng cơ hội này để tiến hành một cuộc tấn công đầy tham vọng và chưa từng có nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran.

Halakhah and Omnicide: Legality of Tactical Nuclear Weapons under ...

Bom nguyên tử chiến thuật của  Israel, ảnh của ShuttleStock

Các chuyên gia vũ khí tin rằng Israel có khoảng 90 vũ khí hạt nhân, mặc dù đồng minh của Hoa Kỳ chưa bao giờ thừa nhận điều đó.Các chuyên gia vũ khí tin rằng Israel có khoảng 90 vũ khí hạt nhân, mặc dù đồng minh của Hoa Kỳ chưa bao giờ thừa nhận điều đó.

Matthew Savill, giám đốc khoa học quân sự tại Viện Royal United Services, một tổ chức nghiên cứu tại London, đã viết trong một bài phân tích vào cuối tuần này rằng một trong những lý do khiến Israel chưa nhắm mục tiêu vào các cơ sở này là vì Iran đã sử dụng Hezbollah như một biện pháp răn đe.

Bây giờ, khi mối đe dọa từ Hezbollah rõ ràng đã giảm đi, nhiều tiếng nói nổi bật đang kêu gọi Israel tấn công.

“Chúng ta phải hành động *ngay bây giờ* để phá hủy chương trình hạt nhân của Iran, các cơ sở năng lượng trung tâm của nước này, và làm tê liệt chế độ khủng bố này,” cựu Thủ tướng Naftali Bennett viết trên X.

Những chiếc vòi của con bạch tuộc đã bị tê liệt tạm thời — giờ thì đến phần đầu. Chúng ta phải loại bỏ mối đe dọa khủng khiếp này đối với tương lai của con em chúng ta.”

Israel tấn công Lebanon
Các cuộc không kích của Israel vào Lebanon không chỉ làm rung chuyển Hezbollah mà còn giết chết thường dân và phá hủy cơ sở hạ tầng phi quân sự, chẳng hạn như vụ nổ này ở Beirut hôm thứ Tư.Hassan Ammar / AP
 
 

 Chính quyền của Tổng thống Joe Biden cho biết họ đã làm việc suốt ngày đêm để ngăn chặn một cuộc chiến tranh lan ra rộng lớn hơn, chỉ để thất vọng và bất ngờ trước liên minh Netanyahu dường như ngày càng ít lắng nghe.

Tuần này, Washington đã gửi thêm hàng nghìn quân tới khu vực này, và các tàu chiến của nước này ở Địa Trung Hải đã giúp Israel bắn hạ một số tên lửa của Iran được phóng vào thứ ba.

 

Hành trình Việt – Mỹ: Từ xung đột đến đối tác và tương lai dân chủ hóa Việt Nam

Ba’o Tieng Dan

Vũ Đức Khanh

10-10-2024

Quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ là một trong những câu chuyện đầy biến động nhất trong lịch sử ngoại giao thế kỷ 20 và 21. Từ cuộc chiến tranh tàn khốc kéo dài gần hai thập niên, đến việc bình thường hóa quan hệ vào năm 1995, và cuối cùng là nâng cấp lên đối tác chiến lược toàn diện vào ngày 10 tháng 9 năm 2023.

Sự thay đổi ngoạn mục này không chỉ là câu chuyện về lợi ích chiến lược của hai quốc gia, mà còn phản ánh sự biến đổi sâu rộng của hệ thống chính trị thế giới và sự chuyển dịch quyền lực trong khu vực châu Á. Nhưng tại sao Mỹ lại chọn cách tiếp cận như vậy với Việt Nam, và tương lai nào đang chờ đợi Việt Nam trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ – Trung ngày càng căng thẳng? Đặc biệt, điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến tiến trình dân chủ hóa mà nhiều người Việt Nam, đặc biệt giới trẻ, đang mong mỏi?

  1. Giai đoạn 1945 – 1975: Xung đột và thất bại

Sau khi Việt Nam tuyên bố độc lập năm 1945, ban đầu Hoa Kỳ giữ thái độ trung lập, nhưng cuộc Chiến tranh Lạnh đã thay đổi tất cả. Chính quyền Truman và sau đó là Eisenhower, Kennedy, và Johnson đều nhìn nhận Việt Nam qua lăng kính ngăn chặn sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản, được thể hiện rõ qua “Thuyết Domino” nổi tiếng của Tổng thống Eisenhower: “Nếu một nước Đông Dương rơi vào tay cộng sản, các nước xung quanh sẽ lần lượt sụp đổ theo”.

Từ năm 1961, Hoa Kỳ bắt đầu can dự trực tiếp hơn vào cuộc chiến tranh Việt Nam, với số lượng quân Mỹ đạt đỉnh điểm hơn 500,000 người vào năm 1968. Số liệu cho thấy, Hoa Kỳ đã chi hơn 168 tỷ USD cho cuộc chiến (theo giá trị hiện tại). Nhưng dù nỗ lực quân sự lớn đến đâu, Hoa Kỳ cũng không thể thắng. Khi Tổng thống Nixon đưa ra chính sách “Việt Nam hóa chiến tranh” vào cuối những năm 1960, “mục tiêu của Mỹ không còn là chiến thắng mà là rút lui trong danh dự”.

  1. Giai đoạn 1995 – 2023: Từ bình thường hóa đến đối tác

Bước ngoặt lịch sử đến vào năm 1995 khi Tổng thống Bill Clinton tuyên bố bình thường hóa quan hệ với Việt Nam, một quyết định đầy chiến lược mà nhiều nhà phân tích cho rằng đã được chuẩn bị từ thời George H. W. Bush cuối thập niên 1980. Chính quyền Bush đã nhận ra rằng, dù chiến tranh kết thúc, Đông Nam Á vẫn là khu vực quan trọng trong chiến lược toàn cầu của Mỹ, đặc biệt khi Trung Quốc bắt đầu trỗi dậy.

Trong bài phát biểu năm 1995, Clinton tuyên bố: “Bình thường hóa không chỉ để chữa lành vết thương chiến tranh, mà còn là sự nhìn nhận về tầm quan trọng của Việt Nam trong tương lai khu vực châu Á – Thái Bình Dương“. Quyết định này phản ánh một cách tiếp cận thực dụng: Mỹ cần một Việt Nam độc lập, kiên cường, có khả năng chống lại ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc.

Từ đó, quan hệ thương mại giữa hai nước phát triển nhanh chóng, với kim ngạch thương mại song phương tăng từ 450 triệu USD năm 1995 lên hơn 124 tỷ USD năm 2022. Việt Nam trở thành một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ tại Đông Nam Á. Điều này cũng dẫn đến sự hợp tác về an ninh, đặc biệt khi căng thẳng Biển Đông leo thang. Việt Nam dần trở thành một đối tác chiến lược quan trọng, nhưng sự khác biệt về thể chế chính trị vẫn là rào cản.

  1. Từ năm 2023 đến nay: Đối tác chiến lược toàn diện và tương lai dân chủ hóa Việt Nam 

Ngày 10 tháng 9 năm 2023, Tổng thống Joe Biden và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã long trọng thông báo nâng cấp quan hệ Việt – Mỹ lên hàng “Đối tác chiến lược toàn diện”. Trong bài phát biểu, Biden ca ngợi: “Quan hệ giữa hai nước chúng ta là minh chứng cho khả năng vượt qua quá khứ và xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn“. Đây là bước đi lớn nhất trong ba thập niên kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ.

Nhưng tại sao Mỹ lại nâng cấp quan hệ với một Việt Nam cộng sản thay vì thúc đẩy thay đổi chế độ? Có hai yếu tố chiến lược quan trọng:

– Chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương: Mỹ cần một mạng lưới đối tác mạnh mẽ để kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc, và Việt Nam có vị trí chiến lược quan trọng trong khu vực này. Câu chuyện này đã được cảnh báo từ cuối những năm 1980 khi các nhà hoạch định chính sách tại Washington dự đoán rằng Trung Quốc sẽ trở thành đối thủ cạnh tranh số một của Mỹ trong thế kỷ 21. Việc bình thường hóa với Việt Nam, từ thời Bush cho đến hiện tại, là một phần trong lộ trình dài hạn nhằm củng cố vị thế của Mỹ ở châu Á.

– Thực dụng chính trị: Thay vì tập trung vào thay đổi chế độ, Mỹ chọn hợp tác với chính quyền hiện tại ở Việt Nam nhằm đạt được những mục tiêu chiến lược lớn hơn. Điều này không có nghĩa là Mỹ từ bỏ giá trị dân chủ, nhưng là một sự điều chỉnh linh hoạt trong chính sách đối ngoại.

  1. Dân chủ hóa: Sự tất yếu và sức mạnh niềm tin

Một câu hỏi lớn hiện nay là liệu Việt Nam có thể thay đổi chính trị và hướng tới dân chủ hóa hay không. Trong suốt ba thập niên qua, mặc dù Mỹ không công khai yêu cầu cải cách chính trị từ Việt Nam, nhưng nhiều dấu hiệu cho thấy sự chuyển đổi là điều tất yếu.

– Thứ nhất, lịch sử đã chứng minh rằng các chế độ toàn trị, dù mạnh mẽ đến đâu, cuối cùng cũng phải đối mặt với sức ép thay đổi. Như Tổng thống John F. Kennedy đã từng nói: “Những ai ngăn cản cách mạng hòa bình sẽ làm bùng nổ cách mạng bạo lực”. Câu chuyện về sự sụp đổ của Liên Xô vào năm 1991 là minh chứng rõ ràng cho điều này. Liên Xô, với hệ thống kiểm soát toàn diện, cuối cùng cũng không thể tồn tại trước sức ép cải cách và tự do hóa.

– Thứ hai, các phong trào dân chủ tại châu Á cũng là nguồn cảm hứng mạnh mẽ. Sự thành công của phong trào dân chủ tại Hàn Quốc và Đài Loan đã cho thấy rằng các quốc gia Đông Á, vốn có những giai đoạn lịch sử độc tài, cũng có thể chuyển đổi sang dân chủ mà vẫn duy trì được sự ổn định và phát triển kinh tế.

– Thứ ba, lực lượng trí thức trẻ Việt Nam, với sự tiếp cận rộng rãi với công nghệ thông tin và văn minh phương Tây, đã bắt đầu hình thành những suy nghĩ độc lập và mong muốn thay đổi. Đây chính là lực lượng sẽ dẫn dắt tiến trình dân chủ hóa trong tương lai.

  1. Không có gì là không thể: “YES WE CAN”

Lịch sử quan hệ Việt – Mỹ không chỉ là câu chuyện của những biến động chính trị và kinh tế, mà còn là minh chứng cho sức mạnh của sự thay đổi và khả năng vượt qua quá khứ. Ngày nay, khi Việt Nam và Mỹ đã trở thành đối tác chiến lược toàn diện, tương lai dân chủ hóa tại Việt Nam không còn là điều không tưởng. Như Barack Obama từng nói: “Change will not come if we wait for some other person or some other time. We are the ones we’ve been waiting for. We are the change that we seek“. Nghĩa là: Sự thay đổi sẽ không đến nếu chúng ta chờ đợi người khác hoặc thời điểm khác. Chúng ta là những người mà chúng ta đã chờ đợi. Chúng ta là sự thay đổi mà chúng ta tìm kiếm.

Sự chuyển đổi dân chủ tại Việt Nam là điều tất yếu. Với niềm tin, sự kiên định và sự đồng lòng của thế hệ trẻ, Việt Nam sẽ có cơ hội vươn lên trở thành một quốc gia tự do, dân chủ và thịnh vượng. Và không có gì là không thể: “YES WE CAN”.