Yếu tố quyết định bây giờ là xem vi-rút lây lan mạnh mẽ như thế nào. Theo Drosten, vi-rút hiện nay vẫn chưa thích nghi tốt với cơ thể con người sau một thời gian ngắn như vậy. Để cho vi-rút lan rộng bằng mọi cách, chúng cần dựa vào cái gọi là “sự kiện siêu lan rộng”. “Siêu lây lan” không phải bắt đầu từ một người như chúng ta thường nghe giải thích, rằng họ mang một số lượng vi-rút đặc biệt lớn và do đó lây nhiễm cho nhiều người.
Đúng hơn là, việc lây nhiễm hàng loạt xuất phát từ cách hành xử nào đó đã tạo điều kiện thuận lợi cho vi-rút lây nhiễm, Drosten nói. “Nếu ai đó tổ chức tiệc sinh nhật và mời 50 người khách, đó có thể là một sự kiện siêu lan rộng.”
Những sự kiện như vậy có thể nâng cao chỉ số sinh sản “R0” của một bệnh dịch. Chỉ số này cho biết, một người bị nhiễm bệnh có thể lây nhiễm tiếp cho bao nghiêu người. Để ngăn chặn một ổ dịch, chỉ số này phải được ép xuống thấp hơn một.
“Nếu chúng ta ngăn cản các sự kiện siêu lây lan như vậy, mọi thứ đều có thể tốt lên”, Drosten nói. Sau đó, vụ dịch có thể được chấm dứt.
Vài tuần tới là rất quan trọng
Để chặn dịch, điều cần thiết là mọi người phải được hiểu tường tận. “Mọi người cần biết rằng đang có một căn bệnh và nó có thể lây truyền như thế nào.” Đó là biện pháp phòng ngừa tốt nhất chống lại vi-rút. Thay đổi cách hành xử là điều quan trọng trước hết và trên cùng. Nói cách khác: “Bữa tiệc sinh nhật không được phép diễn ra.”
Nhà dịch tễ học của đại học Harvard, Michael Mina nói rằng, để kiềm chế nạn dịch, chúng ta phải biết vi-rút đang ở đâu, ai có khả năng bị nhiễm bệnh cao nhất và vi-rút lây lan ở đâu, thí dụ trong bệnh viện hay là nơi mua bán. “Bằng cách liên tục theo dõi các đường dây tiếp xúc của con người, chúng ta sẽ có nhiều kinh nghiệm hơn.”
Mina tin rằng vài tuần tới là rất quan trọng. Nếu người ta ghi nhận ngày càng nhiều trường hợp trên khắp thế giới, người ta có thể hạ bớt qui định bảo vệ phần nào và tập trung nhiều hơn vào phương cách, làm thế nào để giảm thiểu thiệt hại do đại dịch gây ra.
Tác giả: Florian Schumann, ZEIT Online ngày 13.2.2020
Người dịch: Tôn Thất Thông
Đăng lại từ Diễn Đàn Khai Phóng (Diendankhaiphong.org)
