November 9, 2025
WASHINGTON, DC (NV) – Trong lúc chính phủ Mỹ bước sang ngày thứ 40 đóng cửa kỷ lục lịch sử, chính quyền Donald Trump ra lệnh cho các tiểu bang “lấy lại” mọi khoản chi tiền thực phẩm SNAP, quen gọi là food stamp, vốn được chuyển trễ cho người dân trong Tháng Mười Một, nhật báo New York Times loan tin hôm Chủ Nhật, 9 Tháng Mười Một.
Theo bản công văn ban hành hôm Thứ Bảy của Bộ Nông Nghiệp (USDA), các tiểu bang được yêu cầu “ngay lập tức rút lại mọi hành động đã thực hiện trong việc gửi đầy đủ trợ cấp SNAP Tháng Mười Một”. Văn bản cũng cảnh báo: nếu không tuân thủ, “USDA có thể hủy phần ngân sách liên bang cho chi phí hành chính của tiểu bang.”
Quyết định này khiến hơn 40 triệu người Mỹ thu nhập thấp rơi vào cảnh đói giữa mùa lễ Tạ Ơn.
Tối Cao Pháp Viện tạm ngăn lệnh buộc chính phủ chi đầy đủ trợ cấp
Trước đó một ngày, Thẩm phán Ketanji Brown Jackson đã ban hành lệnh tạm thời chặn phán quyết buộc chính phủ Trump phải chi trả toàn bộ trợ cấp SNAP, sau khi Bộ Tư pháp đệ đơn kháng cáo khẩn cấp.
Lệnh này cho phép chính phủ tiếp tục kế hoạch chỉ chi trả khoảng 65% mức hỗ trợ thông thường, viện lý do “thiếu ngân sách.”
Thẩm phán Jackson nói rõ, phán quyết của bà chỉ mang tính tạm thời, không đánh giá giá trị pháp lý của vụ kiện, nhưng mở ra khoảng trống pháp lý để chính quyền Trump trì hoãn việc chi trả đầy đủ thực phẩm cho người dân.
Một số tiểu bang đã kịp “chạy nước rút” để cứu dân
Trước khi lệnh tạm dừng của Tối Cao Pháp Viện có hiệu lực, nhiều tiểu bang hành động cấp tốc để cấp tiền cho dân:
Wisconsin đã chuyển $104 triệu đô-la trợ cấp cho 337,000 gia đình ngay trong đêm.
Oregon cho biết nhân viên “làm việc suốt đêm” để cấp tiền cho toàn bộ hộ gia đình trước khi lệnh bị ngăn.
Hawaii cũng “chạy đua với thời gian” để gửi hết tiền trong ngày Thứ Sáu.
California, New Jersey, Pennsylvania, Washington và nhiều tiểu bang khác cũng phát hành toàn bộ tiền SNAP cho Tháng Mười Một trước khi lệnh chặn được ban hành.
Trong lúc đó, nhiều tiểu bang khác phải dừng lại giữa chừng, khiến hàng triệu người chưa nhận được một đồng nào.
Trump: “Không phát SNAP cho tới khi Dân Chủ mở cửa chính phủ”
Tổng Thống Donald Trump tuyên bố trên mạng Truth Social hôm Thứ Ba rằng ông sẽ giữ lại toàn bộ trợ cấp SNAP cho đến khi “phe Cấp Tiến Dân Chủ chịu mở cửa chính phủ.”
“Trợ cấp SNAP, vốn tăng hàng tỷ đô-la trong nhiệm kỳ của kẻ gian xảo Joe Biden, sẽ chỉ được cấp khi phe Cấp Tiến mở cửa chính phủ — và không sớm hơn!”
Theo ước tính của Bộ Nông Nghiệp Mỹ, chương trình SNAP hỗ trợ khoảng 41,7 triệu người Mỹ, tức 1 trong 8 người dân, với chi phí $8,5–$9 tỷ mỗi tháng.
Câu chuyện đói gần Lễ Tạ Ơn: “Tài khoản trống trơn”
Tại Newark, tiểu bang New Jersey, Jasmen Youngbey, một bà mẹ đơn thân đang học đại học, cho biết tài khoản trợ cấp của cô bằng $0, buộc phải xếp hàng ở trung tâm phát thực phẩm cứu đói: “Không phải ai cũng có tiền mặt để mua đồ ăn, nhất là khi giá thực phẩm đang tăng như bây giờ,” cô nói.
Nhiều người khác nói họ chỉ biết “chờ may mắn,” không biết khi nào tiền sẽ về.
Khi “cái đói” trở thành công cụ cai trị — và nước Mỹ đang bước vào một thí nghiệm nguy hiểm
Trong lịch sử nhân loại, cái đói chưa bao giờ chỉ là một hiện tượng sinh học hoặc là kết quả thiên tai mà đây cũng là một công cụ chính trị, được những tầng lớp nắm quyền sử dụng để kiểm soát, trừng phạt và khuất phục người dân.
Ở Liên Xô thời Stalin, hàng triệu nông dân Ukraine bị bỏ đói trong Nạn Đói Holodomor (1932–1933) chỉ vì họ chống lại chính sách tập thể hóa. Nhà độc tài Stalin khóa kho thóc, cắt nguồn cung lương thực và buộc dân phải quỳ gối trước chính quyền để được ăn.
Ở Bắc Hàn, cái đói trở thành “vũ khí trung thành,” người dân phải chứng minh lòng trung thành tuyệt đối để nhận được khẩu phần gạo từ nhà nước.
Ở Campuchia thời Khmer Đỏ, bát cơm cũng là hình phạt: ai nghi ngờ chế độ, bị xem là “phản cách mạng”, sẽ bị bỏ đói đến chết trong các trại lao động.
Ngày nay, khi nhìn lại cuộc đối đầu chính trị trong vụ “shutdown năm 2025,” người ta thấy thấp thoáng hình bóng của những chế độ ấy, chỉ có điều khác là được “gói” trong hình thức dân chủ.
Tổng Thống Donald Trump ngon giấc trong phiên họp về giảm gía thuốc tại Tòa Bạch Ốc hôm 6 Tháng Mười Một. (Hình: Andrew Harnik/Getty Images)
Hành pháp ra lệnh chặn tiền thực phẩm của 42 triệu người nghèo, rồi tuyên bố công khai rằng “SNAP sẽ chỉ được cấp lại khi phe Dân Chủ mở cửa chính phủ.” Đó không còn là một tranh cãi ngân sách. Đó là một hành động trừng phạt dân chúng để đạt lợi ích chính trị.
Nước Mỹ lần đầu tiên trong lịch sử chứng kiến cảnh người nghèo trở thành con tin, còn bữa ăn trở thành công cụ thương lượng quyền lực.
Hình ảnh một người mẹ trẻ ở New Jersey, mở điện thoại thấy tài khoản trợ cấp thực phẩm bằng $0, phải xếp hàng ở nhà thờ để xin sữa cho con, là phiên bản hiện đại của những người nông dân Ukraine đứng trước kho thóc bị niêm phong năm 1933.
Không phải vì Mỹ thiếu tiền mà vì giới quyền lực chọn dùng “cái đói” như một thông điệp chính trị
Các chế độ độc tài xưa đói hóa dân chúng để dễ trị, thì hôm nay, một chính phủ trong nền dân chủ lớn nhất thế giới đang học cách dùng đói để ép Quốc Hội.
Nếu một nền dân chủ chấp nhận để hàng chục triệu người đói khát chỉ vì một người muốn chứng minh sức mạnh chính trị, thì chúng ta đang chứng kiến sự trở lại của một thứ chuyên chế cũ — khoác chiếc áo mới của luật pháp.
Và nếu nước Mỹ hôm nay chấp nhận điều đó thì Holodomor của thế kỷ 21 có thể không diễn ra trên cánh đồng, mà trong những siêu thị đầy hàng hóa — nơi người nghèo chỉ có thể đứng nhìn, vì chính phủ khóa tài khoản thực phẩm của họ. (MPL)