Ngoại giao chiến lang là một hình thức đối đầu của ngoại giao công chúng được các nhà ngoại giao Trung Quốc áp dụng vào cuối những năm 2010. Cách tiếp cận này trái ngược với các hoạt động ngoại giao trước đây nhấn mạnh vào việc sử dụng hùng biện, hợp tác và tránh gây tranh cãi.
Ngoại giao chiến lang thường mang tính hiếu chiến, với những người ủng hộ lên tiếng chỉ trích gay gắt những lời chỉ trích được cho là nhắm vào chính phủ Trung Quốc , Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cầm quyền và các chính sách liên quan trên phương tiện truyền thông xã hội và trong các cuộc phỏng vấn, đôi khi tham gia vào các cuộc ẩu đả hoặc các hình thức ép buộc khác với đối thủ của họ.
Ngoại giao chiến lang được coi là một phần trong nỗ lực của Tổng bí thư ĐCSTQ Tập Cận Bình nhằm củng cố “quyền lực diễn ngôn” của Trung Quốc trong chính trị quốc tế và phản ánh cuộc đấu tranh tư tưởng với thế giới phương Tây .
Tại sao kể từ năm 2021 nó đã bắt đầu giảm bớt và nay chiến lang đã gần như không thấy nữa?
Phản ứng của người dân nước ngoài đối với ngoại giao chiến lang
Peter Martin đã lưu ý rằng mặc dù “nhiều nhà ngoại giao Trung Quốc nhận thức được rằng phản ứng đối với ngoại giao chiến lang rất tiêu cực và thực sự gây tổn hại đến lợi ích của Trung Quốc trong nhiều trường hợp… những người có sự nghi ngờ cần phải giữ suy nghĩ của mình cho riêng mình ngay bây giờ, nếu không họ sẽ phải đối mặt với hậu quả chính trị”. Martin lưu ý xu hướng này “giống như trong các giai đoạn ngoại giao quyết đoán trước đây của Trung Quốc, đối tượng chính là các chính trị gia trong nước. Do đó, phản ứng của người nước ngoài và người ngoài cuộc không phải là động lực hàng đầu đối với các nhà ngoại giao Trung Quốc”.
Một đặc điểm khác của đường lối ngoại giao chiến lang đó là tấn công kinh tế.
Victor Cha thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tuyên bố rằng có 16 quốc gia và hơn 120 công ty toàn cầu đã phải chịu sự ép buộc kinh tế từ Trung Quốc thông qua các cuộc tẩy chay thương mại, thuế quan trừng phạt và “vũ khí hóa” sự phụ thuộc lẫn nhau về thương mại từ năm 2008 đến năm 2022.
Trước dịch COVID, Chính sách ngoại giao chiến lang của Trung Quốc đã được dân trong nước Trung Quốc đón nhận tích cực. Trong cơ quan thiết lập chính sách đối ngoại của Trung Quốc, những nhân sự lớn tuổi có xu hướng không ủng hộ cách tiếp cận chiến binh sói.