TAIPEI – Các công ty Đài Loan đầu tư nhiều vào Đông Nam Á và Nam Á hơn Trung Quốc lần đầu tiên vào năm 2022, một bộ trưởng nội các nói với Nikkei Asia, khi Bắc Kinh phô trương sức mạnh kinh tế của mình để gây áp lực với cử tri trước cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan.
Bộ trưởng Bộ Kinh tế Đài Loan Wang Mei-hua cho biết trong một cuộc phỏng vấn độc quyền hôm thứ Ba: “Đây là lần đầu tiên vào năm 2022, khoản đầu tư của Đài Loan vào Đông Nam Á và Nam Á thực sự vượt qua Trung Quốc”. “Chúng tôi nghĩ xu hướng này sẽ chỉ tiếp tục do sức ép từ căng thẳng thương mại Mỹ-Trung.”
Bà gọi đây là một cột mốc quan trọng trong nỗ lực của Tổng thống Thái Anh Văn nhằm xoay trục sang khu vực và tránh xa Trung Quốc theo Chính sách hướng Nam mới được đưa ra vào năm 2016. Đầu tư của Đài Loan vào các quốc gia Đông Nam Á và Nam Á, bao gồm cả Ấn Độ, đạt 5,2 tỷ USD vào năm 2022, vượt qua con số 5 tỷ USD đổ vào Trung Quốc trong cùng thời kỳ, Wang nói.
Bắc Kinh đang điều tra Đài Loan vì bị cáo buộc dựng lên các rào cản thương mại và nói rằng cuộc điều tra của họ sẽ hoàn tất một ngày trước cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 13/1, một động thái mà ông Vương cho rằng “rất có động cơ chính trị”.
Trung Quốc chưa bao giờ cai trị Đài Loan nhưng coi hòn đảo 23,5 triệu dân này là lãnh thổ của mình và không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực để chiếm giữ. Bắc Kinh đã nhiều lần tố cáo chính quyền bà Thái và ứng cử viên tổng thống Lai Ching-te của Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) cầm quyền vì bảo vệ chủ quyền của Đài Loan.
“Trên thực tế, trong mọi cuộc bầu cử tổng thống, Trung Quốc đều sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để tìm cách gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử ở Đài Loan”, ông Wang nói, đề cập đến việc Bắc Kinh sử dụng các hạn chế thương mại để ép buộc cử tri chọn ứng cử viên ưa thích của họ. Bà chỉ ra việc Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cảnh báo Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình không can thiệp vào cuộc bầu cử ở Đài Loan.
Bộ trưởng cảnh báo: “Chúng tôi thấy trước các phương tiện gây áp lực kinh tế từ Trung Quốc sẽ chỉ tăng chứ không giảm”.
Chính phủ Trung Quốc hồi tháng 8 cáo buộc Đài Loan vi phạm Thỏa thuận khung hợp tác kinh tế song phương (ECFA) bằng cách áp đặt các hạn chế đối với các sản phẩm của Trung Quốc. Bắc Kinh đe dọa chấm dứt thuế quan ưu đãi đối với hàng hóa Đài Loan đã được thỏa thuận theo ECFA, trong một cảnh báo ngầm gửi tới cử tri Đài Loan.
Một số người, bao gồm cả các đảng đối lập của Đài Loan, lo lắng rằng cuộc điều tra có thể dẫn đến việc chấm dứt hoặc chấm dứt một phần ECFA, nhưng ông Wang cho biết tác động của động thái đó sẽ tương đối nhỏ.
Wang đã dành sự nghiệp của mình trong ngành công vụ sau khi được đào tạo thành luật sư. (Ảnh của Lai Yung-hsiang)
Wang cho biết: “Khối lượng thương mại giữa Đài Loan và Trung Quốc thực sự rất lớn. Năm 2022, khối lượng xuất khẩu của chúng tôi sang Trung Quốc là 185,7 tỷ USD, nhưng lượng sản phẩm ECFA thực tế là 20,6 tỷ USD”. “Nếu ECFA bị chấm dứt, tác động thực sự sẽ tương đối nhỏ xét về tổng khối lượng xuất khẩu của chúng tôi sang Trung Quốc, nhưng nó sẽ ảnh hưởng đến nhiều ngành công nghiệp truyền thống hơn”.
Ngoài các mối đe dọa của ECFA, gần đây Bắc Kinh đã thắt chặt hơn nữa bằng cách cấm thêm nhiều sản phẩm nông nghiệp của Đài Loan và tiến hành các cuộc điều tra vào các nhà máy của Foxconn Technology sau khi người sáng lập Terry Gou tuyên bố tranh cử tổng thống với tư cách là một ứng cử viên độc lập.
Động thái của Bắc Kinh nhằm tăng cường giám sát Gou, mặc dù ông muốn có mối quan hệ chặt chẽ hơn với Trung Quốc, và các chiến thuật gây áp lực của họ làm suy yếu lời kêu gọi của các ứng cử viên tổng thống đối lập Hou Yu-ih của Quốc dân đảng và Ko Wen-je của Đảng Nhân dân Đài Loan về quan hệ kinh tế thân thiện hơn với Trung Quốc . Gou đã rút khỏi cuộc đua vào thứ Sáu tuần trước, điều này có thể giúp củng cố phiếu bầu cho phe đối lập.
Người phát ngôn của DPP Cho Kuan-ting cho biết cuộc điều tra thương mại là cách Trung Quốc nhắm vào bà Vương, nữ thành viên nội các cấp cao nhất trong chính phủ của bà Thái và được cho là bộ trưởng quan trọng nhất ngoài quốc phòng và an ninh quốc gia. Công việc của cô liên quan đến việc giám sát các lĩnh vực quan trọng như an ninh kinh tế và năng lượng, cũng như thương mại, công nghiệp, đầu tư nước ngoài và quan trọng nhất là lĩnh vực bán dẫn quan trọng của Đài Loan…
Đầu tư ngày càng tăng của Đài Loan vào Đông Nam và Nam Á là di sản mà chính quyền đương nhiệm tự hào. “Chúng tôi chưa nói về việc ‘giảm rủi ro’ vào thời điểm đó [năm 2016], nhưng nguyên tắc là như nhau: Đừng bỏ tất cả trứng vào cùng một giỏ,” Wang nói, đề cập đến Chính sách hướng Nam mới.
Các nhà cung cấp công nghệ quan trọng của Đài Loan đã đẩy nhanh động thái đa dạng hóa khỏi Trung Quốc sau khi cuộc chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh leo thang vào năm 2018. Trong thời gian này, nhiều khách hàng Mỹ đã yêu cầu các nhà cung cấp của họ xây dựng năng lực tại Đài Loan và các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Thái Lan và Ấn Độ. trước tình hình bất ổn địa chính trị.
Wang cho biết, xu hướng này càng trở nên rõ ràng hơn trong năm nay, đồng thời chỉ ra rằng khoản đầu tư vào Đông Nam Á và Ấn Độ của các công ty Đài Loan đạt 4,3 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2023, so với chỉ 1,26 tỷ USD của Trung Quốc trong cùng kỳ.
“Sau chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, các cuộc thảo luận về các sản phẩm điện tử liên quan đến an ninh mạng, từ máy chủ đến sản phẩm mạng, đã xuất hiện”, ông Wang nói và cho biết thêm rằng yêu cầu của khách hàng Mỹ và châu Âu rời khỏi Trung Quốc sẽ chỉ làm giảm thêm lợi ích của Đài Loan. dấu chân sản xuất ở đó.
Ông Wang cho biết, Đài Bắc đã tuân thủ chặt chẽ các quy định và kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ, và cái gọi là Danh sách thực thể của Washington – về cơ bản là danh sách đen thương mại của nước này – đóng vai trò là khuôn mẫu cho chuỗi cung ứng công nghệ của Đài Loan, đặc biệt là lĩnh vực bán dẫn.
“Chúng tôi nghiên cứu rất chặt chẽ các quy định kiểm soát xuất khẩu của Mỹ, vì các công ty của chúng tôi sử dụng nhiều công nghệ có nguồn gốc từ Mỹ”, ông Wang nói và cho biết thêm rằng chính phủ Mỹ cũng cử các chuyên gia kiểm soát xuất khẩu của họ tới Đài Loan để giải thích chi tiết về các quy tắc đó.
Chính phủ Mỹ tháng trước đã thắt chặt hơn nữa các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, hạn chế bán chip trí tuệ nhân tạo của tập đoàn chip Nvidia của Mỹ sang Trung Quốc, cũng như hạn chế xuất khẩu thêm thiết bị sản xuất chất bán dẫn sang các nước bao gồm Trung Quốc, Việt Nam và Trung Đông nhưng ngoại trừ Israel. Thiết bị sản xuất chip rất quan trọng để các công ty nâng cao năng lực sản xuất chip của mình.
Đài Loan sẽ sớm làm theo những động thái đó. Trong năm nay, chính phủ sẽ ban hành danh sách các công nghệ quan trọng cần được bảo vệ, Giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia Wellington Koo nói với Nikkei Asia gần đây.