Về việc Nhà thờ Tân Hương

Về việc Nhà thờ Tân Hương

Trọng kính Cha Đông,

Tôi mới có địa chỉ Email của cha do em tôi cho, nên xin phép trao đổi đôi lời với cha về vụ xây lại Nhà thờ Tân Hương trên đường Nguyễn Huệ, Kontum. Nghe các em tôi cho hay Cha Sở Giáo xứ Tân Hương thông báo sẽ xây lại Nhà thờ bằng bê-tông, nghĩa là sẽ phá bỏ nhà thờ cũ, tôi rất bức xúc và cảm thấy bất lực không thể làm gì được. Bởi vì dù gì tôi cũng là giáo dân gốc Tân Hương nhưng đã xa xứ rất lâu (trên 70 năm) không có tư cách để góp ý kiến trong vụ nầy. Vả lại ở tuổi U90, tôi không còn lanh lợi và bén nhậy để giúp được gì nữa.

Vì thế, tôi cầu cứu đến cha, khẩn khoản xin cha dùng uy tín vốn có của cha để can thiệp vào công việc nói trên cho Dân Chúa và Giáo phận Kontum được nhờ.

Để vắn gọn, tôi chỉ xin nói về giá trị lịch sử của ngôi nhà thờ từng gắn kết với sự hình thành và phát triển của Giáo phận Kontum trên miền rừng núi nầy.

Nhà thờ Tân Hương (1926) hợp cùng với Nhà Thờ Gỗ (1913), Toà Giám Mục (Chủng viện) (1935), Hang đá Đức Mẹ Lộ Đức Phương Nghĩa (1928), Tu viện Dòng Ảnh Phép Lạ (1942), Trường đào tạo Yao Phu Kuenôt (1908, đã bị Nhà nước trưng dụng sau 1975)… tạo nên một quần thể (cụm) kiến trúc của “Phố Đạo Tây Nguyên”. Về mặt nghệ thuật, những vòm (voutes) gỗ cà chít bên trong thiết kế theo phong cách Gothic rất đặc trưng Kontum thời hoang sơ, lúc còn cây rừng nhiều, được coi là vô giá. Nhà thờ cổ kính còn nuôi dưỡng đức tin của nhiều thế hệ với biết bao kỷ niệm thời thơ ấu khi rước lễ lần đầu, thêm sức… và ghi nhớ công ơn của các thừa sai MEP, đặc biệt hai cha sở tuyệt vời (với thế hệ tôi) là Cố Hiền (Alberty) (1874-1959) và Cố Nhì (Hutinet) (1877-1967) v.v…

Tôi thiết nghĩ đập phá một công trình như thế là có tội lớn với tiền nhân. Tại sao phải giữ lại Phố cổ Hội An, tại sao phải bỏ ra hàng trăm tỉ để giữ nguyên vẹn Nhà Thờ Đức Bà Sài Gòn, xa hơn nữa bên trời Tây, tại sao chính quyền Pháp huy động một số tiền khổng lồ để phục hồi nguyên trạng Nhà thờ Đức Bà Paris bị cháy rụi chứ không thay thế bằng một công trình mới nguy nga hiện đại hơn? Kontum sẽ là gì nếu không còn Nhà thờ Gỗ. Cách đây khoảng 25 năm, khi cần nới rộng Nhà thờ Gỗ, cha Liên, lúc đó làm Tổng Đại diện, phải nhờ ông anh họ của tôi (KTS Nguyễn Hữu An) thiết kế thêm mà không làm thay đổi cấu trúc của toà nhà. Tương tự đối với họ đạo Tân Hương khi không còn ngôi nhà thờ cũ thân yêu! Nếu cần nới rộng nhà thờ để có thêm chỗ cho số giáo dân hiện nay (gần 2.500 người), cha sở có thể lập một Uỷ ban gồm nhiều giáo dân chuyên môn để tổ chức thi vẽ và chọn hoạ đồ phù hợp hơn hết với mô hình của nhà thờ cũ, như vậy ít tốn kém hơn rất nhiều.

Đến đây tôi không khỏi thắc mắc, tại sao Toà Giám mục lại quá dễ dải để cho một cha sở có thể đưa ra một quyết định hệ trọng như vậy mà không cần tham khảo ý kiến của Toà Giám mục, Hội đồng linh mục và giáo dân trong họ đạo. Nhất là trong trường hợp vị linh mục lại có vài chút tật (manie) muốn áp đặt cho giáo xứ như thích bê-tông hoá hay sợ ma rồi đòi chặt hết cây cối trong khuôn viên nhà xứ để khỏi thấy bóng cây chập chờn ban đêm mà quên rằng trồng cây cho lớn mới khó chứ chặt bỏ thì quá dễ… Có thể nói: Cha sở thì nhất thời, gián dân mới vạn đại.

Đôi lời mộc mạc kính xin trao đổi với cha như một lời cầu cứu của một người con xa xứ nhưng lòng trí luôn hướng về quê hương Kontum, đặc biệt với bà con đồng bào Thượng nghèo khổ.

Trọng kính chào và cảm ơn cha trong tình yêu thương của Chúa Ki-tô và Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp.

Hồ Công Hưng

Tái bút: Khi vận động xây nhà thờ Phương Hoà, cách đây khoảng 15 năm, cha Đỗ Hiệu (cùng đi với em trai Đỗ Tri) vào Sài Gòn có ghé nhà tôi ở Phú Lâm, tôi đã giới thiệu với cha Trịnh Tín Ý, nhà thờ Vính Sơn, đường 3 tháng 2 và Hội đồng Giáo xứ Chí Hoà ở Tân Bình. Nhắc đến kỷ niệm nầy, tôi muốn chứng tỏ tôi cũng ủng hộ việc xây dựng nhà Chúa như là nơi thờ phượng xứng đáng, khi cần thiết, mặc dù trong thâm tâm, xin thú thật với cha, tôi vẫn coi việc củng cố đức tin cho giáo dân là điều quan trọng hơn nhiều, ví dụ như khuyến khích và tạo điều kiện cho các bạn trẻ đọc mỗi ngày một đoạn Lời Chúa để trở nên chứng nhân sống dộng cho Tin Mừng v.v…

Hình mái vòm nhà thờ Tân Hương.

Được xem 1 lần, bởi 1 Bạn Đọc trong ngày hôm nay