Category: Tin Việt Nam

Báo Tiếng Dân

Nikkei Asia

Tác giả: Yuji Nitta

Cù Tuấn, biên dịch

4-8-2023

Bà Thủy, CEO VinFast nói chuyện với Chủ tịch HĐQT Phạm Nhật Vượng. Ảnh trên mạng

Tóm tắt: VinFast đang rất khó khăn để tạo ra lợi nhuận trong bối cảnh tiền đầu tư trả trước quá lớn.

HÀ NỘI – Tập đoàn Vingroup của Việt Nam đã đặt cược lớn vào việc toàn cầu sẽ chuyển sang dùng xe điện. Nhưng hoạt động kinh doanh xe điện của họ rất khó để cất cánh, bị sa lầy do thị trường nội địa chậm tiếp nhận điện khí hóa và việc triển khai gặp khó khăn trên thị trường Mỹ.

VinFast, nhánh xe điện của tập đoàn này, tự hào có một cơ sở sản xuất tiên tiến trên đảo Cát Hải ở thành phố cảng Hải Phòng.

Đây là “cơ sở sản xuất đẳng cấp thế giới với 90% quy trình được tự động hóa”, Giám đốc điều hành VinFast Lê Thị Thu Thủy cho biết trong chuyến thăm địa điểm này gần đây.

Bà Thủy nói: “Sức mạnh của VinFast nằm ở tốc độ. Chúng tôi có thể làm những việc mà các nhà sản xuất hiện có với hệ thống [ra quyết định] phức tạp không thể làm được“.

Năm 2019, VinFast trở thành công ty Việt Nam đầu tiên sản xuất xe xăng tại Việt Nam. Công ty này đã chuyển sang xe điện vào năm 2021 trong nỗ lực thúc đẩy quá trình điện khí hóa toàn cầu, trước khi từ bỏ hoàn toàn việc sản xuất xe chạy bằng xăng vào năm 2022.

Thiết kế nội thất cho các dòng xe của VinFast bắt chước xe điện của gã khổng lồ Tesla trong việc loại bỏ các đồng hồ đo vật lý và công tắc để chuyển sang một màn hình lớn ở trung tâm bảng điều khiển. Tất cả bốn mẫu xe điện của công ty, bao gồm cả xe thể thao đa dụng, đều được sản xuất tại nhà máy ở Hải Phòng, với đội ngũ nhân viên bao gồm các kỹ thuật viên và kỹ sư nước ngoài đến từ khoảng 30 quốc gia.

Một chuyên gia máy ép đến từ Brazil với gần 30 năm kinh nghiệm tại Hyundai Motor và các nhà sản xuất ô tô khác cho biết ông gia nhập Vinfast để đón nhận một thách thức mới. Một chuyên gia Thổ Nhĩ Kỳ giám sát quá trình lắp ráp đến từ nhà sản xuất ô tô châu Âu Stellantis. Các công nhân khác đã đến đây từ Toyota Motor, General Motors và Tesla.

Nhưng tỷ lệ sử dụng vẫn còn thấp tại nhà máy Hải Phòng trên, trong bối cảnh nhu cầu trong nước khá ảm đạm. Thị trường xe truyền động 4 bánh (4WD) của Việt Nam còn nhỏ, với quy mô hàng năm từ 400.000 đến 500.000 chiếc do xe truyền động 2 bánh (2WD) giá rẻ được ưa chuộng hơn tại quốc gia này. Xe điện, bao gồm cả xe điện của các công ty đối thủ như Tesla, hiếm khi xuất hiện trên đường phố.

VinFast chỉ bán được 7.400 xe vào năm 2022. Giả sử năng lực sản xuất của nhà máy ở Hải Phòng là 38 chiếc mỗi giờ, hoặc tối đa là 250.000 chiếc mỗi năm, thì hiệu suất sử dụng nhà máy đối với việc sản xuất xe điện vào năm ngoái chỉ ở mức khoảng 3%.

Ngoài việc lắp đặt các cơ sở sạc điện tại các khu vực đô thị như Hà Nội, Vingroup đang sản xuất pin ô tô cùng với công ty Contemporary Amperex Technology của Trung Quốc (CATL) và cũng đã bắt đầu tái chế pin. Công ty này đã tham gia vào thị trường taxi xe điện và đang hợp tác với một công ty khởi nghiệp ứng dụng gọi xe.

Để khuyến khích những người tiêu dùng còn nghi ngờ về xe điện, công ty thậm chí đã bắt đầu quảng bá dịch vụ mua lại những chiếc xe điện đã qua sử dụng sau 5 năm.

“Các công ty trong Vingroup bổ sung cho nhau và chuyên môn của chúng tôi có thể tạo ra sức mạnh tổng hợp”, bà Thủy nói.

Trong khi cố gắng nuôi dưỡng thị trường trong nước, VinFast cũng có ý định giành lấy một phần thị trường khổng lồ ở Mỹ, nhưng việc tung xe điện ra quá vội vàng đã dẫn đến một chuyến đi gập ghềnh.

Sau một thời gian trì hoãn, công ty này đã buộc phải thu hồi tất cả 999 chiếc xe đã được vận chuyển đến Mỹ trong đợt đầu tiên. Lỗi phần mềm gây ra việc thu hồi là một mối lo ngại ngay cả trước khi xuất khẩu xe sang Mỹ. Việc khởi động sản xuất tại nhà máy của VinFast ở Mỹ, dự kiến có công suất sản xuất hàng năm là 150.000 chiếc, cũng đã bị lùi lại từ tháng 7 năm 2024 đến năm 2025 hoặc muộn hơn.

Do phải chi trước nhiều khoản tiền, hoạt động kinh doanh sản xuất của VinFast – bao gồm cả xe điện – đang báo lỗ 14 nghìn tỷ đồng (khoảng 590 triệu USD) trong nửa đầu năm 2023. Con số này là cải thiện nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái với khoản lỗ 16 nghìn tỷ đồng.

“Đến năm 2024, doanh số sẽ đạt 60.000 đến 70.000 xe và EBITA [thu nhập trước lãi vay, thuế và khấu hao] sẽ là hòa vốn”, nhà sáng lập Vingroup Phạm Nhật Vượng cho biết vào tháng 5. “Chúng tôi sẽ có thể tạo ra lợi nhuận trong năm tài chính 2025“. Nhưng triển vọng khá u ám.

Ông Vượng được mệnh danh là ông vua bất động sản Việt Nam. Công việc kinh doanh mì ăn liền mà ông bắt đầu ở Ukraine vào năm 1993 là bước đi đầu tiên của ông với tư cách là một doanh nhân. Vào những năm 2000, ông đã đầu tư số tiền kiếm được từ liên doanh đó vào một cơ sở thương mại và một khu nghỉ dưỡng ở quê nhà. Đón đầu làn sóng tăng trưởng kinh tế nhanh chóng, ông trở thành một trong những người giàu nhất Việt Nam.

Ông Vượng là một người nhạy bén, dám chấp nhận rủi ro và nhanh chóng từ bỏ công việc kinh doanh khi ông thấy chúng sẽ thất bại. Trước đây, Vingroup đã từng lấn sân sang điện thoại thông minh và TV, nhưng ông Vượng đã quyết định rút lui chỉ sau hai hoặc ba năm. Ông đã tìm cách tạo ra một thương hiệu đồ gia dụng trong nước nhưng không thể cạnh tranh với các đối thủ hàng đầu của Trung Quốc và Hàn Quốc.

Đó là lý do tại sao quyết định của ông Vượng nhằm hỗ trợ VinFast với 1 tỷ đô la từ tài sản cá nhân của chính mình vào mùa xuân này có thể được coi là một dấu hiệu cho thấy cam kết sâu sắc của ông đối với hoạt động kinh doanh xe điện.

Tuy nhiên, ông Vượng không thể chỉ ngồi chờ VinFast cất cánh. Mặc dù đã đầu tư hàng tỷ đô la, nhưng chi phí trả trước sẽ còn tăng thêm do việc xây dựng nhà máy ở Mỹ, cũng như chi phí nghiên cứu và phát triển.

Doanh thu của toàn tập đoàn đã tăng lên trong 10 năm qua, nhưng lợi nhuận đã không theo kịp, khiến tập đoàn rơi vào tình trạng lỗ ròng vào năm 2021. Khi tổng tài sản của tập đoàn tăng nhanh sau năm 2019, khi công ty bắt đầu sản xuất xe ô tô chạy xăng, hiệu quả sử dụng tài sản của công ty trở nên xấu đi. Giá cổ phiếu của Vingroup hiện tại chưa bằng một nửa so với mức đỉnh trước khi bắt đầu sản xuất xe điện.

Việc niêm yết chứng khoán của VinFast tại Mỹ, vốn được chờ đợi từ lâu, cũng gặp nhiều khó khăn. VinFast đã gấp rút nộp đơn đăng ký niêm yết vào cuối năm 2022, nhưng con đường đến với đợt chào bán lần đầu ra công chúng gặp nhiều cản trở. Vào tháng 5, VinFast chuyển sang niêm yết thông qua việc sáp nhập với một công ty mua lại đặc biệt, công ty này sẽ tổ chức cuộc họp cổ đông vào ngày 10 tháng 8 để thông qua việc sáp nhập.

Báo Tiếng Dân

Huy Đức

9-8-2023

Trong lịch sử tư pháp của Việt Nam mà tôi quan sát, hiếm khi có một vụ trọng án mà cơ quan điều tra chịu bó tay. Không ít vụ án được phá trong một thời gian kỷ lục. Nhưng, cũng hiếm khi tôi thấy những vụ án oan nghiêm trọng nhất được chủ động phát hiện bởi các cơ quan tố tụng.

Năm 1983, cho dù mang “trái tim trong trắng” [kịch Lưu Quang Vũ], ông Nguyễn Sỹ Lý vẫn bị giam cầm 2.000 ngày. Và, ông Lý chỉ được minh oan khi một người bạn tù được tha trước, âm thầm giúp ông tìm ra thủ phạm. Ông Huỳnh Văn Nén cũng chỉ nhìn thấy ánh sáng sau 17 năm nhờ hung thủ, bị giữ tình cờ trong một vụ vi phạm luật giao thông, tự thú. Ông Nguyễn Thanh Chấn ở tù 10 năm cho đến khi hung thủ tự đến đồn công an.

Chuyện không phải của thời mông muội. Chỉ mới cách đây 10 năm, 7 thanh niên ở Sóc Trăng cũng chỉ được minh oan sau 4 tháng tạm giam nhờ hai nữ hung thủ cướp của giết người ra đầu thú.

Những người chịu “án oan thế kỷ”, trong phòng tạm giam, đều khai nhận “hành vì giết người” hoàn hảo. Trừ 7 thanh niên ở Sóc Trăng, tất cả, khi đứng trước tòa, đều phản cung và đều bị tòa căn cứ “án tại hồ sơ”, bác bỏ. Và, chỉ khi hung thủ thật bị lương tâm cắn rứt khai ra, những gì họ tố cáo bị bức cung mới được xác nhận hóa ra là đúng.

Với hai tử tù Nguyễn Văn Chưởng và Hồ Duy Hải, nếu thực sự oan, không rõ, chúng ta có thể chờ đợi lương tâm của những người đã tiến hành tố tụng hay lại phải chờ lương tâm hung thủ.

Khi nhậm chức, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng yêu cầu công tác xét xử “không được để xảy ra oan sai”. Đây là điều mà những người tiền nhiệm ông cũng đều nhấn mạnh.

Không phải lúc nào thông điệp này cũng được diễn dịch giống nhau. Nó tùy thuộc vào một hệ thống tư pháp sợ OAN cho thường dân hay chỉ sợ cái SAI của mình bị phát hiện.

Tôi không biết hiện nay, ngành tòa án có còn giữ tiêu chí “án bị cải sửa” làm căn cứ bình xét thi đua và căn cứ để tái bổ nhiệm thẩm phán nữa không. Sợ sai, sợ án bị cải sửa là lý do mà các cơ quan tố tụng rất khó từ bỏ một tiền lệ rất sai là họp án [“ba bộ đồng tình…”] và thỉnh thị án.

Nếu một nền tư pháp vận hành theo hướng để dân không bị OAN, nền tư pháp đó phải luôn đặt ra khả năng tố tụng có thể SAI. Không phải tự nhiên mà ngay từ xa xưa loài người đã nghĩ đến việc tách bạch các cơ quan tố tụng và phân ra nhiều cấp xét xử.

Một nền tư pháp mà hướng tới mục tiêu hoàn hảo, các cơ quan tố tụng không bao giờ sai thì chỗ của những người thực sự bị oan là ở trong tù chứ chưa chắc đã phải là những người được tuyên vô tội.

Tôi đã từng phỏng vấn tử tù “Phước Tám Ngón” và có mặt tại pháp trường cái buổi sáng 3 bị án trong vụ Tamexco bị bắn. Trừ những loại giết người do bệnh lý, thích chơi trò cân não với cơ quan điều tra, phần lớn những hung thủ thật sự giết người rất ít khi kêu oan. Chúng chấp nhận đã vay [mạng người] thì trả.

Chúng ta đang nghe những lời kêu oan từ hai bị án Nguyễn Văn Chưởng và Hồ Duy Hải. Chúng ta có thể vĩnh viễn không biết sự thật nằm ở đâu. Nhưng, tôi nghĩ những người tiến hành tố tụng trong hai vụ án này biết rõ.

Chúng ta đã phải đợi cho đến khi hung thủ thật sự ra đầu thú mới biết là Nguyễn Sỹ Lý, Huỳnh Văn Nén, Nguyễn Thanh Chấn bị oan. Nhưng, những người tiến hành tố tụng chắc chắn đã biết điều đó khi họ bắt đầu sử dụng nhục hình và mớm cung bị cáo.

Đã từng có khá nhiều hung thủ thật ra đầu thú để minh oan cho người gánh án thay mình; nhưng, trong nền tư pháp nước ta, ít khi có một cán bộ từng tiến hành tố tụng tự nhận là mình sai để minh oan cho nạn nhân của chính mình và cộng sự.

Trong các vụ án oan như Nguyễn Sỹ Lý, Huỳnh Văn Nén, Nguyễn Thanh Chấn… đều có vi phạm tố tụng nghiêm trọng. Chúng ta chứng kiến, việc khăng khăng tuyên bố “sai phạm tố tụng” nhưng “không làm thay đổi bản chất vụ án” đáng sợ thế nào.

Một nền tư pháp mà chỉ sợ lộ ra cái SAI sẽ không bao giờ tránh được OAN [khiên – cho dân].

Cứ tống vào tù một dân oan là cấp phép tự do cho một tên tội phạm [hung thủ trong vụ án Huỳnh Văn Nén từng gây án đâm, chém trong thời gian ông Nén bị tù oan].

Không có mô hình tư pháp nào hoàn hảo. Mô hình ưu việt hơn không phải là có khả năng lập thành tích “phá án 100%”, là không phải không có “án bị cải sửa” mà là có khả năng tự phát hiện sai sót.

Mục tiêu của một nền tư pháp là công lý chứ không chỉ là phá án. Chính vì thế mà trong nhiều trường hợp, các cơ quan tố tụng phải chấp nhận thua; bởi, một khi các cơ quan tố tụng cứ khăng khăng thắng sẽ không có chỗ cho công lý.

PHẠM ĐÌNH TRỌNG

Án mạng giết hại thiếu tá công an Nguyễn Văn Sinh đêm 14.7.2007 ở đường vào cảng Đình Vũ, thành phố Hải Phòng là bản án quá đơn giản, không có gì phức tạp, không khó phá án, không khó tìm ra bàn tay vấy máu nạn nhân Nguyễn Văn Sinh.

Nhưng cũng như vụ án hai cô gái ở bưu điện Cầu Voi, Thủ Thừa, Long An bị giết hại tối 13.1.2008, cơ quan điều tra không hướng vào truy tìm kẻ thủ ác đích thực nên vội vàng huỷ tang vật vụ án. Con dao, cái thớt ở chỗ hai cô gái bị giết, dính máu nạn nhân đương nhiên cũng có cả dấu vết bàn tay tội ác. Con dao bị giấu nhẹm. Cái thớt bị thiêu trong đống lửa. Cảnh sát điều tra ra chợ mua dao thớt mới thay thế chỉ cốt cho có tang vật thì rõ ràng họ không cần truy tìm kẻ đích thực giết hai cô gái.

Tang chứng của thủ phạm đích thực bị huỷ bỏ mất tăm tích để tạo ra tang chứng áp đặt bằng bạo lực nhục hình ép cung, buộc tội người ngoại phạm. Bạo lực nhục hình ép cung đã tạo ra nhiều bản án tử hình oan rải ra trong không gian rộng lớn trên cả nước và kéo dài trong thời gian nhiều chục năm qua mà những tử tù oan Huỳnh Văn Nén, Hàn Đức Long, Nguyễn Thanh Chấn và những cái chết oan như Ngô Thanh Kiều là dẫn chứng.

Bản án tử hình Nguyễn Văn Chưởng cũng trong vòng xoáy bạo lực nhục hình, ép cung như bản án tử hình với Huỳnh Văn Nén, Nguyễn Thanh Chấn, Hàn Đức Long nhưng khủng khiếp hơn, trắng trợn hơn và trùng trùng nhiều tầng lớp áp đặt hơn. Thiếu minh bạch, không có ánh sáng công lí nên trong bản án tử hình oan Nguyễn Văn Chưởng thấy lù lù những bóng đen, những khoảng tối trùm xuống bản án . Bịt bùng nhất, nặng nề nhất và khủng khiếp nhất là ba bóng đen Đỗ Hữu Ca, Dương Tự Trọng và Trương Hoà Bình.

Trong đó hai bóng đen tạo ra bản án tử hình oan cho Chưởng là Đỗ Hữu Ca và Dương Tự Trọng. Bóng đen Trương Hoà Bình, Chánh án Toà án Tối Cao đủ tầm bao phủ chặn kín cánh cửa giải oan, xoá án oan cho dân đen lương thiện Nguyễn Văn Chưởng. Bóng đen bịt kín buồng giam tử tù Nguyễn Văn Chưởng không còn một khe hở cho ánh sáng công lí soi vào đến nỗi Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội Nguyễn Văn Hiện đã từng là Chánh án Toà án Tối cao phải ngửa mặt lên trời than cho phận dân đen phải chịu oan khiên tức tưởi và tuyệt vọng: “Vụ án Nguyễn Văn Chưởng có phát hiện sai sót thì cũng hết đường kháng nghị!”

Án mạng giết thiếu tá công an Nguyễn Văn Sinh đêm mưa gió 14.7.2007 ở đường vào cảng Đình Vũ, Hải Phòng xảy ra khi đại tá Ca đang là trưởng phòng điều tra tội phạm kiêm phó giám đốc công an Hải Phòng. Vụ án xảy ra khi Ca đang hau háu nhìn lên chiếc ghế giám đốc và thượng tá Trọng là phó của Ca ở phòng điều tra tội phạm đang nôn nóng chờ Ca lên giám đốc để lại chiếc ghế trưởng phòng điều tra tội phạm kiêm phó giám đốc công an thành phố cho Trọng. Thèm khát chức quyền, có vụ án xảy ra, cả hai đều lấy bạo lực, nhục hình, ép cung làm phép màu phá án nhanh. Ca và Trọng đều rất rành phá án nhanh bằng bạo lực. Lúc này càng phải tỏ ra là người hùng phá án nhanh, ghi điểm son để lên chức.

Người dân và chính quyền tranh chấp đất đai chỉ là tranh chấp dân sự thường tình của cuộc sống vốn luôn phát sinh mâu thuẫn. Tranh chấp đất đai đã và đang diễn ra gay gắt trên khấp đất nước. Công an cưỡng chế thu hồi đất tay khiên, tay dùi cui dàn hàng ngang đối mặt với hàng ngàn dân giữ đất kéo dài suốt nhiều năm. Khi căng thẳng nhất công an cũng chỉ vung tay, vung chân với dân. Dữ dội nhất cũng chỉ dùi cui khua loang loáng, gạch đá bay rào rào. Không ở đâu công an nỡ dàn trận, xả súng bắn dân tranh chấp đất đai với chính quyền.

Nhưng trong tranh chấp giữa gia đình nông dân Đoàn Văn Vươn với chính quyền huyện Tiên Lãng, Hải Phòng về mảnh đất gia đình Vươn đã đổ mồ hôi, đổ cả máu khai hoang lấn biển, Ca và Trọng đã huy động hơn một trăm tay súng công an dàn thế trận đối đầu bằng súng đạn với dân, xả đạn vào ngôi nhà đơn sơ, mỏng manh nơi vợ con Vươn, nơi đàn bà và trẻ con đang nương náu. Nổ súng bắn vào đàn bà, trẻ con, bắn vào người dân một nắng hai sương khai hoang lấn biển, mở đất sản xuất làm ra của cải và đóng thuế cho nhà nước mà Ca hỉ hả sung sướng khoe trận đánh đẹp. Phá án nhanh của đại tá Ca, của thượng tá Trọng là vậy! Phá án bằng bạo lực tàn bạo, man rợ, không còn tính người.

Án mạng giết thiếu tá Sinh có màu sắc, có bóng dáng cuộc thanh toán của xã hội đen, của thế giới ngầm. Không hề có chỉ dấu của vụ giết người, cướp của. Giết người cướp của phải nhằm vào người có của và tay không, yếu thế. Chẳng dại gì nhằm vào công an có súng. Công an đi công vụ trong đêm cũng chẳng ai mang theo của. Có chăng chỉ vài đồng tiền lẻ. Một vụ cướp có tổ chức, có chủ mưu mà Chưởng bị vu cho là chủ mưu không khi nào ra tay giết một mạng người chỉ vì vài đồng tiền lẻ.

Trời mưa gió. Đêm khuya. Đường vắng. Thiếu tá Sinh mặc áo mưa đi xe máy một mình thì không thể là đi tuần. Lâu không thấy Sinh về, đồng đội của Sinh là cảnh sát Phạm Hồng Quang đi tìm thấy Sinh bị giết thì ứng xử của Quang cũng cũng không phải là ứng xử của một cảnh sát với một án mạng, lại là án mạng với đồng đội của mình.

Với cảnh sát, xử lí án mạng là việc thường ngày, là kĩ năng nghiệp vụ. Nghiệp vụ phá án hàng đầu cảnh sát nào cũng phải thuộc lòng là bảo vệ hiện trường, bảo quản nguyên trạng tang vật. Nhưng Quang đến nơi Sinh bị giết liền xoá bỏ ngay hiện trường, thu giấu ngay tang vật.

Quang lột áo mưa, áo cảnh sát, dép…của Sinh gửi ở phòng bảo vệ công ty gần nơi án mạng. Quang thu giữ điện thoại di động, khẩu súng ngắn của Sinh đến chiều hôm sau, 15.7.2007 mới giao lại cho đơn vị đưa vào tang vật vụ án. Quang giữ điện thoại của Sinh một đêm và nửa ngày, liệu lịch sử những cuốc liên lạc của điện thoại có còn nguyên vẹn và đầy đủ?

Vội vàng xoá bỏ nguyên trạng hiện trường vụ án, Quang như muốn che giấu nguyên nhân đích thực dẫn đến cái chết của Sinh. Đây là chi tiết rất quan trong, một hướng cần khai thác đến nơi đến chốn để truy tìm ra kẻ thủ ác đích thực.

Nhưng Ca và Trọng không quan tâm đến sự việc và con người có thật trong vụ án. Ỷ vào bạo lực, có sự táng tận lương tâm, có sự trống rỗng tính người để bắt bất kì dân đen, thân cô thế cô nào cho nếm bạo lực “trận đánh đẹp” của Ca, cho nếm nhục hình, ép cung của đàn em Ca và Trọng, đều phải nhận tội giết người. Đó là thủ thuật phá án nhanh nhất của Ca và Trọng.

Chưởng đã kê khai các cuộc gọi đi, gọi đến điện thoại của Chưởng, 0974.863.087, tối ngày 14.7.2007 là căn cứ rất xác đáng, đủ cơ sở xác định vị trí và hành vi của Chưởng ở thời điểm xảy ra vụ án giết thiếu tá Sinh. Xác minh điều đó là xác minh sự ngoại phạm của Chưởng nên Ca và Trọng lờ đi. Ca và Trọng chỉ dùng bạo lực, nhục hình, ép cung mới nhanh chóng buộc Chưởng phải nhận tội giết thiếu tá Sinh đêm 14.7.2007!

Bạo lực nhục hình, ép cung của lũ cô hồn trong trại giam của công an Hải Phòng chưa đủ, Ca và Trọng còn liên kết với công an Bắc Giang, nơi có nhà gim Kế với những cô hồn máu lạnh, thành thục xài bạo lực, nhục hình, ép cung tạo ra những án oan tử hình Nguyễn Thanh Chấn, Hàn Đức Long chấn động cả nước. Bị đòn nhừ tử ở trại giam công an Hải Phòng, Nguyễn Văn Chưởng lại bị dẫn giải lên Bắc Giang, tống vào nhà giam Kế cho những cô hồn đã buộc Hàn Đức Long, Nguyễn Thanh Chấn chỉ được lựa chọn một trong hai sự nghiệt ngã: Hoặc nhận tội giết người. Hoặc ân đòn đến chết. Với sự ra đòn của những cô hồn đó, dù không giết người, Chưởng cũng phải nhận tội giết người để được sống mà kêu oan.

Bạo lực, nhục hình, ép cung cả với những tiếng nói trung thực. Nguyễn Trọng Đoàn, em Chưởng, Trần Quang Tuất, Trịnh Xuân Trường cùng quê với Chưởng đã viết giấy xác nhận tối 14.7.2007 Chưởng có mặt ở quê, thôn Trung Tính, xã Bình Dân, huyện Kim Thành, Hải Dương, cách nơi án mạng giết thiếu tá Sinh 40 cây số. Bạo lực, nhục hình, ép cung buộc Đoàn, Tuất, Trường phải viết giấy bác bỏ giấy xác nhận cũ, phải viết lại theo lời mớm của công an.

Đỗ Hữu Ca và Dương Tự Trọng đã làm ra bản án tử hình của Nguyễn Văn Chưởng bằng bạo lực nhục hình, ép cung như vậy. Những bản án tử hình oan với Huỳnh Văn Nén, Hàn Đức Long, Nguyễn Thanh Chấn, Nguyễn Văn Chưởng, Hồ Duy Hải tạo nên bóng đen trung cổ man rợ trùm lên nền văn minh sông Hồng, trùm lên đất nước văn hiến đang cùng loài người đi vào nền văn minh sáng lạn, văn minh tin học.

Báo Tiếng Dân

Blog RFA

Gió Bấc

8-8-2023

Ba ngày qua, trước nguy cơ cái chết oan ức được báo trước của “tử tù” Nguyễn Văn Chưởng, dư luận xã hội mang Facebook sôi sục kêu oan, kiến nghị hoãn thi hành án… Ngược lại, 800 tổ chức Báo chí Cách mạng là “cơ quan ngôn luận của đảng, là tiếng nói của nhân dân” lại đồng loạt im lặng.

Sư im lặng bối rối, sự im lặng ngoan ngoãn của đàn cừu phục tùng ngọn roi của kẻ chăn, bỏ mặc cho sinh mạng của đồng loại, đồng bào. Cơ quan ngôn luận của đảng cạn chữ, tiếng nói của nhân dân lại yếu hơi đến thế sao? Phải giương cao chính nghĩa chỉ ra đích danh “thế lực thù địch” đang chống phá đi chứ?

Ngay chiều 4-8, khi nhà báo Nguyễn Đức đưa thông tin gia đình “tử tù” Nguyễn Văn Chưởng kêu cứu xin hoãn thi hành án, mạng xã hội Facebook và báo chí truyền thông tiếng Việt đã bùng lên cơn bão thông tin phản đối, kiến nghị. 21 giờ ngày 6-8, dùng từ khóa “tử hình Nguyễn Văn Chưởng” trên mạng tìm kiếm Google có đến 1,420,000 lượt kết quả (1).

Từ các cơ quan truyền thông quốc tế như BBC, RFA, …. báo chí việt ngữ ở hải ngoại như Người Việt, Đất Việt, Sài Gòn Nhỏ … các trang mạng xã hội như báo Tiếng Dân, Chân Trời Mới, Luật Khoa tạp chí đồng loạt đăng thông tin kêu cứu từ gia đình Nguyễn Văn Chưởng, ý kiến của những người có liên quan như Luật sư Lê Văn Hòa, nguyên Vụ trưởng Ban Nội Chính Trung Ương, từng là tổ trưởng tổ giám sát vụ án này 8 năm trước, phân tích hồ sơ vụ án có nhiều sai phạm tố tụng nghiêm trọng, nhiều hồ sơ bị mất, vật chứng vụ án bị đánh tráo, nhiều bị cáo khai bị tra tấn, ép cung, chứng cứ ngoại phạm Nguyễn Văn Chưởng, vào thời điểm xảy ra vụ án Chưởng có mặt tại Hải Dương cách hiện trường vụ án hơn 40km không được xem xét. Tất cả các kênh thông tin này đều theo một hướng phản biện, cho rằng việc buộc tội Nguyễn Văn Chưởng giết người là không có cơ sở và thi hành án tử hình oan là nền tư pháp tăm tối và phi nhân.

Những hình ảnh ông Nguyễn Trường Chinh, cha ruột Chưởng, cắt tay lấy máu viết thư kêu oan cho con, mẹ và em Chưởng trương lời kêu gọi hoãn thi hành án, liên tục cập nhật trên mạng xã hội, gây xúc động lòng người.

Đặc biệt từ ngày 5-8, trên mạng xã hội đã có trang đăng KIẾN NGHỊ HOÃN THI HÀNH ÁN TỬ TÙ NGUYỄN VĂN CHƯỞNG thu thập được gần 3000 chữ ký và đang tiếp tục cập nhật. Thỉnh nguyện thư này gửi đến Chủ tịch Nước Võ Văn Thưởng, tóm tắt ý kiến của Luật sư Hoàng Văn Quánh (Ðoàn luật sư TP Hà Nội), người bảo vệ cho Nguyễn Văn Chưởng ở phiên phúc thẩm, cho biết, tại tòa, cả hai anh em Chưởng khai bị đánh đập nên phải nhận tội. Các bản cung phía dưới chữ ký Chưởng đều viết chữ “EC” (tức bị ép cung). “Tôi cho rằng việc kết tội Chưởng giết người là chưa có cơ sở”.

Thỉnh nguyện thư cũng nhắc quan điểm của Viện Kiểm Sát Nhân Dân Tối Cao quyết nghị Giám đốc Thẩm vụ án đề nghị Tòa án nhân dân tối cao hủy bản án hình sự phúc thẩm. Quyết định kháng nghị nêu rõ vụ án có một số vấn đề cần phải làm rõ, đề nghị xem xét về phần hình phạt theo hướng giảm nhẹ cho Nguyễn Văn Chưởng từ tử hình xuống chung thân. Nhưng TANDTC đã bác bỏ kiến nghị này mà không có cơ sở buộc tội vững chắc. Gia đình bị án liên tục kêu oan từ đó đến nay.

Thư Thỉnh Nguyện đề nghị: “Chúng tôi khẩn thiết kiến nghị Chủ tịch nước ra quyết định hoãn thi hành án để bảo vệ mạng sống của công dân Nguyễn Văn Chưởng trong vụ việc có dấu hiệu oan sai. Quyết định của Chủ tịch nước cũng là cơ hội để thể hiện cam kết cải thiện nền tư pháp, bảo vệ quyền con người của công dân” (2).

Đặc biệt, nhà báo Nguyễn Đức, Biên Tập viên báo Pháp Luật TP.HCM, liên tục tác nghiệp và cập nhật thông tin trên Facebook cá nhân và kênh Youtube về những diễn tiến mới của vụ việc. Đích thân Nguyễn Đức đã gửi tin nhắn và nhận được tin nhắn phản hồi từ Chủ Tịch Nước Võ Văn Thưởng. Một số đại biểu Quốc Hội gửi tin nhắn cho Chủ Tịch Nước và cũng nhận được phản hồi. Ông Lưu Bình Nhưỡng, nguyên đại biểu Quốc Hội nhiều khóa, hiện là Phó Ban Dân Nguyện Quốc Hội, cũng gửi tin nhắn cho Chủ tịch Nước và nhận được phản hồi.

Nguyễn Đức cũng gặp, trao đổi và ghi lại phát biểu ý kiến ông Lưu Bình Nhưỡng, khẳng định rằng “Có đủ căn cứ để Chủ tịch nước cho hoãn thi hành án tử và giao cấp thẩm quyền xem xét theo thủ tục đặc biệt đối với tử tù Nguyễn Văn Chưởng… để tránh oan khuất” (2b).

Ông Lưu Bình Nhưỡng đã nêu ra những vi phạm tố tụng, thiếu cơ sở buộc tội của bản án đã được Viện Kiểm Sát Tối Cao quyết nghị, đồng thời chỉ ra Bộ Luật Tố Tụng năm 2015 đã mở ra điều luật mới để xem xét lại các bản án Giám Đốc Thẩm có vi phạm nghiêm trọng. Ông Nhưỡng còn khẳng định, ngoài Hồ Duy Hải và Nguyễn Văn Chưởng, Việt Nam còn có nhiều bản án tử hình chưa có cơ sở vững chắc, vì vậy ông kiến nghị Chủ Tịch Nước cần cân nhắc hết sức thận trọng khi ký các quyết định bác các đơn xin ân xá.

Để khách quan, Chủ Tịch Nước không nên nghe ý kiến một chiều từ các cơ quan giúp việc, mà phải thành lập Hội Đồng Tư Vấn xét đơn ân xá độc lập. Theo ông đây là vấn đề cần hết sức cẩn trọng vì là công lý của nền tư pháp và còn là quyền con người.

Phải nói là các tác nghiệp của nhà báo Nguyễn Đức thật sắc sảo, nhạy bén và rất chính danh, bảo vệ sự công bằng, minh bạch của nền tư pháp. Nhưng đáng tiếc là toàn bộ các nội dung tác nghiệp ấp không được chuyển tải lên tờ báo Pháp Luật TP.HCM mà Nguyễn Đức đang là Biên Tập Viên, mà chỉ phổ cập trên Facebook cá nhân.

Xét về tôn chỉ, mục đích thì đề tài này đúng hoàn toàn phù hợp và là sở trường đắc địa của báo Pháp Luật TP.HCM. Hơn 20 năm trước, tờ báo này cũng từng đi đầu đấu tranh xây dựng nền tư pháp công bằng nói chung và đấu tranh cho những nạn nhân bị án oan. Báo từng theo đuổi đấu tranh cho một tử tù ở Đồng Nai bị oan nhưng theo pháp luật thời đó đã hết cấp xét xử. Bị án chết vì bệnh. Ông Vũ Đức Khiển, Phó chủ Tịch Quốc Hội, thời đó đã thân hành đến gia đình tử tù này thắp nhang như một cách giải oan. Vậy tại sao trong lần này Nguyễn Đức phải đơn độc lên tiếng với tư cách cá nhân mà không có điểm tựa từ cơ quan báo chí mà mình đang cộng sự?

Nhìn lại kết quả tìm kiếm trên Google, không riêng báo Pháp Luật TP.HCM mà toàn bộ 800 tờ báo lề phải đều đồng lòng ngậm miệng trước bản án oan này. Trên 1 triệu lượt thông tin về thi hành án Nguyễn Văn Chưởng đếu từ báo chí nước ngoài và mạng xã hội. Ngay tờ báo Tuổi Trẻ từng có những thông tin tường thuật có giá trị về vụ án thì bài mới nhất thông tin về vụ này là “Vụ tử tù Nguyễn Văn Chưởng đã “hết đường” kháng nghị” từ năm 2014 (3)

Vì sao 800 tờ báo đảng, báo nhà nước, báo chí cách mạng hay còn gọi là báo lề phải báo quốc doanh lại tự nguyện câm lặng, tự khước từ quyền thông tin trước một sự kiện quan trọng ảnh hưởng đến sinh mạng của công dân? Bản án đúng sai còn là  lằn ranh giữa minh bạch, công bằng, nhân đạo hoặc tối tăm, bất công và man rợ của nền tư pháp. Lựa chọn sư im lặng trước bản án tử hình oan ức là a tòng với nền tư pháp man rợ, phục tòng và phục vụ cho một thế lực ác quỷ đội lốt con người.

Phải chăng đúng như người ta nói 800 tờ báo này có chung ông Tổng Biên Tập và chính ông Tổng ra lệnh cấm hoặc chưa cho phát lệnh nói nên tất cả đồng thủ khẩu như bình.

Nhà nước công sản hằng rêu rao vai trò của báo chí. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã từng xưng tụng theo bài bản chung về vai trò báo chí là “Báo chí đã trở thành lực lượng xung kích, tin cậy của Đảng và Nhà nước trên mặt trận thông tin, tuyên truyền. Với đội ngũ hùng hậu trên 18.000 nhà báo được cấp thẻ, có tính chuyên nghiệp cao và tiếp cận nhanh với công nghệ báo chí, truyền thông hiện đại, người làm báo thực sự là người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, văn hóa như Bác Hồ kính yêu đã dạy: “Ngòi bút của các bạn cũng là những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính, trừ tà”.

Vị Thủ Tướng cũng chia sẻ vấn đề hết sức “xôi thịt” trong cuộc cạnh tranh báo chí và mạng xã hội là “ “Tôi cũng xin chia sẻ những khó khăn mà báo chí và đội ngũ những người làm báo đang phải đối mặt, nhất là trong bối cảnh báo chí chính thống bị mạng xã hội cạnh tranh khốc liệt cả về mức độ ảnh hưởng, thị phần thông tin và quảng cáo…” (4)

Báo chí chiến đấu hết mình vì đảng, cạnh tranh giành quảng cáo với mạng xã hội còn chuyện sống chết, oan ưng của dân, chuyện công bằng xã hội, chuyên chế của ông an, bất công của tòa án, báo chí cách mạng ngậm miệng ăn tiền dành phần cho mạng xã hội.

Một nhiệm vụ quan trọng, chiêu sở trường của báo chí cách mạng là gắp lửa bỏ tay người đã được Tuyên Giáo đảng khẳng định trong bài “Vai trò của báo chí trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch”. Ngay trong vụ chuyến bay giải cứu hàng đàn cán bộ cấp cao của 5 bộ ngành bóp cổ hút máu dân ngay cơn hoạn nạn, báo CAND vẫn tìm thấy thế lực thù địch nói xấu nhà nước.

Sao đến nay báo chí chưa xuất chiêu này? Chắc còn bất ngờ, trí tuệ của những con … người quen đi theo lề phải chưa phân định được Viện Kiểm Sát Nhân Dân Tối Cao, ông Phó Ban Dân Nguyện Quốc Hội, nhà báo Nguyễn Đức ai sẽ là kẻ xấu, là thù địch.

Sự dũng cảm đơn độc tác nghiệp trên mạng xã hội của nhà báo Nguyễn Đức quả là sự đơn độc đến mong manh. Mong rằng đừng có thêm oan án mới!

1- https://www.bing.com/search?q=t%e1%bb%ad+h%c3%acnh+nguy%e1%bb%85n+v%c4%83n+ch%c6%b0%e1%bb%9fng&FPIG=9FED807D7A1342069CEC98687FC7A36C&first=11&FORM=PERE

2-https://secure.avaaz.org/community_petitions/en/chu_tich_nuoc_vo_van_thuong_chanh_an_tand_tp_hai_p_kien_nghi_hoan_thi_hanh_an_tu_tu_nguyen_van_chuong/

2b- https://www.facebook.com/nxdien2k15/videos/296830626263902

3- https://tuoitre.vn/vu-tu-tu-nguyen-van-chuong-da-het-duong-khang-nghi-723209.htm

4- https://dantri.com.vn/xa-hoi/thu-tuong-bao-chi-dang-phai-canh-tranh-khoc-liet-voi-mang-xa-hoi-20190621223044483.htm

Báo Tiếng Dân

Thái Hạo

7-8-2023

Cô giáo Lê Thị Dung và tác giả. Ảnh: FB tác giả

Chiều qua cô giáo Lê Thị Dung cùng con trai ghé chơi Tào Sơn. Đây là lần đầu tiên tôi được gặp và trò chuyện cùng cô, sau câu chuyện dài bi thương từ một bản án mà có lẽ tất cả chúng ta đều đã biết.

Chúng tôi không ngồi cùng nhau được lâu, vì trời chiều sắp tối và đường về thì xa. Khoảng 1 giờ đồng hồ, cảm xúc lẫn lộn, buồn vui… Trong câu chuyện của chúng tôi có Nguyễn Văn Chưởng, có những cô Lịch, cô Tuất, cô Giang…

Tôi hỏi cô những băn khoăn mà lâu nay vẫn giữ trong lòng.

– Cô có hận những kẻ đã gây nên oan khốc cho mình không?

– Không. Nhưng vẫn tiếp tục kêu oan.

Sau những đày đọa, phẫn nộ, đau xót, uất ức của một trận “sóng gió bất kỳ”, giờ ngồi trước mặt tôi là một cô giáo nhẹ nhõm, nhìn những gì đã qua như nhìn một tai nạn trong cuộc đời. Cái tai nạn mà cô gọi là “trong họa có phúc”.

Tôi nói, nhìn thấy cô trên những trang FB của bạn bè sau khi cô được trở về nhà, tấm hình nào cũng đẫm nước mắt. Cô nói, không, cô chỉ khóc với những người thân yêu, chưa từng khóc trước công an, tòa án.

Trong hoàn cảnh tù đày, “người ta” đề nghị với cô rằng “nhận đi, rồi sẽ được về”, gia đình cũng vì thương, sợ và tin vào “lời hứa” mà khuyên cô nhượng bộ. Cô nói, “Thuê luật sư cho mẹ. Cái mẹ cần là danh dự. Mẹ có thể chết ở đây, chứ không thể đánh mất danh dự”.

Cô tâm sự rằng, trước khi sự ác đổ sập xuống đầu mình, cô là một người “vô cùng Mác-xít”, là một người “rất Bôn-sê-vích”. Cô lý tưởng và tin một cách trong sáng vào những điều tốt đẹp. Cô đã tận tâm và giữ mình trong sạch, ngay thẳng, một lòng với giáo dục, với tổ chức và các đồng chí của mình. Sự việc xảy ra khiến cô không giải thích được, rằng tại sao bỗng chốc tất cả đều trở nên xa lạ và méo mó đến không thể nhận ra được nữa. Tất cả mọi thứ bỗng sụp đổ ngay trước mắt, từ một tòa lâu đài nguy nga đêm trước, đến đống gạch vụn ngổn ngang sáng hôm sau.

Bị giam cầm khắc nghiệt hơn 15 tháng, cái “phúc” của cô là khỏi bệnh, không còn đau đầu, bệnh dạ dày cũng biến mất. Cô nói, khi còn công tác, vừa lao tâm khổ tứ với công việc lại vừa phải đương đầu triền miên với đơn tố cáo, với áp lực thanh tra nhũng nhiễu, thường xuyên phải “làm việc” và chống chọi với đủ ban ngành, cấp bậc; rồi ròng rã đi đòi sự thật, công lý và danh dự. Cô như kiệt sức và sinh ra đủ thứ bệnh trên thân.

Niềm tin sụp đổ, cũng như người gánh nặng đường xa bỗng một ngày phát hiện ra một sự thật cay đắng rằng trên vai là đá chứ không phải bạc vàng. Trút bỏ, buồn đau ngơ ngác đấy, nhưng là buông xuống, thân tâm bỗng trở nên nhẹ nhàng, rồi cũng hồi sinh…

Chia tay, tôi cứ nghĩ mãi. Một người như cô giáo Dung, là một đảng viên ngay thật, tận tụy, coi danh dự trọng hơn sự sống, nhưng cuối cùng đã “bị loại”, là vì sao. Và rồi còn ai ở lại?

Nghĩ đến 25 nghìn giáo viên khối công lập đã bỏ việc trong 2 năm qua, rồi lại nghĩ đến bạn bè tôi – hàng chục đồng nghiệp giỏi giang và có phẩm cách nhà giáo tử tế – họ cũng đã rời bỏ bục giảng trong giằng xé ngậm ngùi, vì không chịu đựng được nữa những nhiêu khê, đè nén, bất công.

Tự hỏi, tương lai nào cho xã hội khi người tốt cứ mãi “bị loại” nốc-ao như thế?