Category: SƯU TẦM

Ba’o Tieng Dan

Blog RFA

Gió Bấc

23-4-2024

Suy cho cùng thì mỗi kỳ đại hội đảng giống như cuộc luận kiếm trong chuyện chưởng Kim Dung. Các cao thủ dù là đồng môn hay khác phải cũng phải lấy hết sức bình sinh thi triển tuyệt học võ công, loại trừ nhau để tranh ngôi minh chủ.

Tuy nhiên, lần này luận kiếm diễn ra khá sớm. Trước đại hội từ một hai năm, cái lò chống tham nhũng cháy rừng rực, đốt cả củi tươi, cả cây cổ thụ. Ngày 13-5-2023, tiếp xúc cử tri Đông Anh, Hà Nội trả lời về xử lý cán bộ tham nhũng, “người đốt lò vĩ đại” đã mở ra bước ngoặt mới cho các đối tượng đã bị lộ hoặc sa cơ thất thế được rời sàn đấu an toàn, đồng thời kích hoạt công cuộc thanh trừng.

“Khuyến khích là thôi. Nếu đã vi phạm rồi, thấy tay nhúng chàm rồi tốt nhất là xin thôi. Thế là nhẹ nhàng, nhân văn nhất. Ta đã xử rồi. Lúc đầu có người xuyên tạc bảo phe nọ, cánh kia đánh nhau, nhưng càng ngày càng thấy đó là nhân văn, nhân ái, nhân tình, mở đường cho mà tiến bộ, đâu phải cứ cốt xử cho thật nặng“.

Ông Trọng còn nhấn mạnh: “Anh nào địa phương không làm được thì xử lý, thay anh ấy đi. Đã không xứng đáng thì thôi từ chức đi. Đó là nhân đạo, nhân ái, nhân tình. Gần đây, rất nhiều trường hợp thế rồi và đang còn nữa, các đồng chí cứ chờ xem. Nếu địa phương không làm được, trên này T.Ư làm hộ” (1).

Chỉ trong vòng mấy tháng, đã có 4/18 đại cao thủ của Bộ Chính Trị phải ngậm ngùi rời khỏi đấu trường. Phạm Bình Minh, Nguyễn Xuân Phúc, Trần Tuấn Anh và Võ Văn Thưởng dù vị trí hiện nay có khác nhau nhưng đều có điểm chung là các ứng cử viên sáng giá của tứ trụ trong đại hội 14. Cả bốn đều rời sàn đấu bằng con đường tự nguyện xin từ chức theo cánh cửa “khoan hồng, nhân văn” của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Công khai trên hệ thống tuyên truyền của đảng, bốn đại cao thủ này đều tự xin gác kiếm vì “trách nhiệm người đứng đầu” để cấp dưới làm sai.

Với Nguyễn Xuân Phúc là “chịu trách nhiệm chính trị của người đứng đầu khi để nhiều cán bộ, trong đó có 2 phó thủ tướng, 3 bộ trưởng có vi phạm, khuyết điểm, gây hậu quả rất nghiêm trọng; 2 phó thủ tướng đã xin thôi giữ các chức vụ, 2 bộ trưởng và nhiều cán bộ bị xử lý hình sự” (2).

Với Trần Tuấn Anh là “chịu trách nhiệm chính trị của người đứng đầu khi để nhiều tổ chức Đảng, đảng viên cấp dưới vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng, bị xử lý kỷ luật, có trường hợp bị xử lý hình sự” (3).

Với Võ Văn Thưởng là: “vi phạm quy định về những điều đảng viên không được làm, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng và chịu trách nhiệm người đứng đầu theo các quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước” (4).

Nói mất chức vì trách nhiệm người đứng đầu chẳng qua chỉ là cái cớ, cái bình phong che chắn, lớp hóa chất tẩy rửa cho bàn tay nhúng chàm. Vì nếu thật sự chỉ vì cấp dưới sai phạm, người đứng đầu xứng đáng phải từ chức hơn ai hết phải là Nguyễn Phú Trọng. Từ trước đến nay chưa có Tổng Bí Thư nào mới hơn nửa nhiệm kỳ đã có hơn 20 Ủy viên Trung ương, 4 Ủy Viên Bộ Chính trị đương nhiệm phải mất chức, thậm chí nhiều người phải vào tù.

Về quy trình, tất cả bốn trường hợp trên đều theo kịch bản chung: Từ kết luận, đề xuất của Ủy Ban Kiểm Tra, Ban Chấp Hành Trung Ương họp bất thường ra quyết định. Thế nhưng có một sự thật, sau mỗi đại “cao thủ” này đều có “bang hội”, cái vòi bạch tuộc tham nhũng, bóc lột xương máu người dân đến tận xương tủy, giá trị tài sản chiếm đoạt hàng ngàn tỉ. Sau lưng Phúc là Việt Á. Sau lưng Phạm Bình Minh là chuyến bay giải cứu. Sau lưng Trần Tuấn Anh là tập đoàn tham nhũng ở Bộ Công Thương, Điện Lực, Xăng Dầu. Sau lưng Võ Văn Thưởng là tập đoàn Phúc Sơn.

Cái Ủy ban Kiểm tra “sang trọng” ngồi duyệt xét, kết luận, báo cáo, đề nghị Trung ương kỷ luật những “củi gộc” này cũng chỉ là một cấp thẩm quyền theo thủ tục đánh giá lại hồ sơ đánh án của công an. Cả bốn “thanh củi” trên đều gục ngã bởi tuyệt kỹ công phu “Tô Nhất Chỉ”của Tô Đại Tướng. Yếu quyết của công phu này là đánh sập doanh nghiệp sân sau, tóm gáy chân rết trung gian thân tín. Dù là cổ thụ bị chặt hết rễ, cành hay thân cây cũng phải chết.

“Tô Nhất Chỉ” sức mạnh vô song như Cửu Dương Thần Công và Nhất Dương Chỉ của Vương Trùng Dương, Đoàn Dự, bốn đại cao thủ đều quy phục không dám phản đòn. Ấy vậy mà trong cuộc chiến mới đây, “Tô Nhất Chỉ” đã xuất chiêu nhưng va phải “Nghệ Vương Công” và trong thế bất phân thắng bại.

Tin đồn về cuộc chiến Tô Đại Tướng cưa ghế Huệ Vương lan tràn trên mạng xã hội như sấm động trời nam. Cả báo chí quốc tế xa gần cũng lưu ý. Diễn biến đã qua cho thấy: Tin đồn từ chuyện khởi tố tập đoàn Thuận An sân sau, bắt giam đệ ruột Phạm Thái Hà … hầu hết đều đúng và đi trước tin chính thống của “lề đảng” hàng tuần, thậm chí hàng tháng.

Thế nhưng, tin đồn và dự đoán kết quả thì con lùng nhùng. Lúc cho rằng Huệ Vương đã buông gươm, khi thông tin Huệ Vương không nhân tội và “yêu cầu làm rõ, có hay không một thế lực lộng quyền, tiếm quyền trong đảng, âm mưu hạ bệ ông, thao túng chính trường” (5). Quả bóng đang còn trong chân của Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương. Phải lập đoàn kiểm tra trong vòng 60 ngày để kết luận báo cáo Bộ Chính Trị.

Phối kiểm lại các thông tin chính thống của đảng, có thể thấy Huệ Vương thật sự chưa thúc thủ. Với bốn đại cao thủ trước đây, khi đàn em thân tín được công bố đã bắt giam, hầu hết đều im tiếng rời khỏi chính trường. Huệ Vương hoàn toàn ngược lại. Dư luận cho rằng Phạm Thái Hà (thư lý xuyên suốt cho Huệ Vương từ thời làm kiểm toán, Bộ Tài Chính, Thành Ủy Hà Nội và hiện nay), bị bắt từ ngày 15-4. Đánh chó không kiêng chủ nhà, không nêu chức danh chung chung như các Thư ký khác bị bắt, ngày 22-4 báo chí công bố thông tin của tướng Tô Ân Xô nêu đích danh “Bắt ông Phạm Thái Hà, phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, trợ lý Chủ tịch Quốc hội” như lời đe dọa (6).

Hơn ai hết Huệ Vương biết những điều này. Thế nhưng chiều cùng ngày, trên báo chí, Huệ Vương vẫn bản lĩnh vững vàng, dự họp Thường Vụ Quốc Hội góp ý dự Luật Địa chất và Khoáng sản (7).

Sự bình tĩnh, tự tin đối đầu với cơ quan điều tra không chỉ thể hiện ở Huệ Vương mà còn cả ở chân rết cấp dưới. Sau khi khởi tố vụ án ở tập đoàn Thuận An, cơ quan điều tra C03 có văn bản yêu cầu một số địa phương báo cáo thông tin về các dự án của Thuận An đang thi công tại địa phương, trong đó có tỉnh Đăk Lăk. Một lãnh đạo của tỉnh này đã “hiên ngang” trả lời báo chí:

“Sau khi Bộ Công an có văn bản, UBND tỉnh Đắk Lắk đã chỉ đạo đơn vị sự nghiệp của tỉnh là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và Nông nghiệp phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk cung cấp hồ sơ theo yêu cầu. Còn báo cáo thế nào là việc của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và Nông nghiệp phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk và Bộ GTVT. Tỉnh Đắk Lắk không có văn bản nào” (8).

Cần nhớ rằng, Bí thư Đắk Lắk tiền nhiệm là ông “tiến sĩ chân vịt” Bùi Văn Cường nổi tiếng, hiện là Tổng Thư Ký Quốc Hội, cánh tay phải của Huệ Vương. Nếu không có sự chống lưng này thì bố bảo ông lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Lắk cũng không dám trả lời ngang ngạnh như vậy.

Một số tình tiết ấy cho thấy Huệ Vương chưa dễ dàng thúc thủ. Công phu “Nghệ Vương Công” có thể cầm cự “Tô Nhất Chỉ” không chỉ 60 ngày mà còn có thể đảo ngược thế cờ.

“Nghệ Vương Công” là gì? Ai cũng biết Huệ Vương phát tích và cầm đầu phe cánh Nghệ An đang có 14 Uỷ viên Trung ương đảng, 4 Uỷ viên Bộ Chính trị tại khóa 13. Nếu liên kết với Hà Tĩnh và một số địa phương, các đại cao thủ còn lại, Bộ Chính Trị sẽ là thành trì vững chắc bảo vệ Huệ Vương.

Theo quy trình của đảng, nếu Huệ Vương không tự buông gươm, quần hùng Bộ Chính Trị, Ban Chấp Hành Trung Ương sẽ xử lý bằng bỏ phiếu. Yếu tố phe cánh, thế lực, tiền bạc trong bỏ phiếu cực kỳ quan trọng. Chạy chức, chạy quyền, chạy án được thì ắt có chạy phiếu.

Nguyễn Phú Trọng từng thất bại trong bỏ phiếu kỷ luật đồng chí X. Thậm chí cả tiểu tốt như Tất Thành Cang  khi đưa ra bỏ phiếu cũng không thể khai trừ. Vì vậy, dù kết luận kiểm tra có khách quan, nghiêm ngặt, Tô Đại Tướng vẫn chưa chắc thắng. Huống hồ chi trong đoàn kiểm tra lần này, giang hồ hắc – bạch đan xen.

Để buộc Huệ Vương quy hàng, e rằng không thể chỉ dùng mỗi chiêu “Tô Nhất Chỉ” với cường độ nhẹ nhàng như bốn lần trước. Tướng Nguyễn Việt Thành phải mất nhiều tháng trời mất ngủ, phải đưa Hải Bánh về Tiền Giang chăm sóc mới lấy được lời khai nhận tội giết Dung Hà. Tô Đại Tướng sẽ phải dùng binh lực để quy phục thêm cao thủ. Không tạo phiếu bằng tiền thì phải tạo bằng quyền. Phải mở lại “hồ sơ thần chết”, lưu ý những lá phiếu tì vết phải bỏ đúng định hướng.

Sẽ có nhiều doanh nghiệp sân sau lên thớt để sân trước phục tùng. Người ta đã nghe điểm danh một số tên tuổi lẫy lừng. Trong 60 ngày sắp tới, đấu trường sẽ có thêm nhiều diễn biến bất ngờ.

Ngoài ra, Huệ Vương còn có ân sủng vừa triều kiến Tập Hoàng, được ban cho nụ cười tươi hiếm có. Không rõ vô tình hay hữu ý, ngay trong lúc đấu trường đang bất phân thắng bại, Bộ trưởng Tư pháp Trung Quốc đến thăm Việt Nam gặp cả Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng ban Nội chính Phan Đình Trạc và cả Tô Lâm, đây cũng là biến số đầy bí ẩn. Đương nhiên tác động, sự lựa chọn của Tập Đế hoàn toàn không vì lợi ích của người dân Việt.

Yếu tố quan trọng khác là sức khỏe, niềm tin, ý chí của “người đốt lò”. Đã thật sự muốn truyền ngôi Minh Chủ hay vẫn muốn là ứng viên giấu mặt?

Nói theo nhà thơ Nguyễn Duy, trong cuộc luận kiếm này, dù Tô Nhất Chỉ hay Nghệ Vương Công chiến thắng, thì nhân dân đều thất bại. Mục tiêu của họ vẫn chỉ là ngôi Minh Chủ, đặc quyền đặc lợi cho cá nhân, phe nhóm. Tài nguyên đất nước, nhân lực, chủ quyền quốc gia sẽ bị vắt kiệt trong thể chế hỗn mang này.

_________

Chú thích:

1- https://thanhnien.vn/tong-bi-thu-neu-thay-tay-nhung-cham-roi-thi-tot-nhat-la-xin-thoi-185230513122147693.htm

2- https://tuoitre.vn/chu-tich-nuoc-nguyen-xuan-phuc-thoi-giu-chuc-uy-vien-bo-chinh-tri-uy-vien-trung-uong-dang-khoa-13-20230116162443784.htm

3- https://tuoitre.vn/ong-tran-tuan-anh-thoi-giu-chuc-uy-vien-bo-chinh-tri-uy-vien-trung-uong-dang-khoa-xiii-2024012611164621.htm

4- https://vnexpress.net/trung-uong-dong-y-ong-vo-van-thuong-thoi-chuc-chu-tich-nuoc-4722542.html

5- https://baotiengdan.com/2024/04/22/cai-ket-nao-cho-vuong-dinh-hue/

6- https://tuoitre.vn/bat-ong-pham-thai-ha-pho-chu-nhiem-van-phong-quoc-hoi-kiem-tro-ly-chu-tich-quoc-hoi-20240416175515436.htm

7-https://tuoitre.vn/chu-tich-quoc-hoi-vuong-dinh-hue-gop-y-du-luat-dia-chat-va-khoang-san-20240422185223708.htm

8- https://nld.com.vn/lanh-dao-tinh-dak-lak-len-tieng-ve-goi-thau-cua-tap-doan-thuan-an-19624041915051581.htm

Bơm 24 tỷ USD cứu SCB: Bơm đến bao giờ? Cứu được không? Ai sẽ nhận được tiền?

11:20 | Posted by BVN4

BBC – 20 tháng 4 2024

Chính phủ Việt Nam đã bơm 24 tỷ USD để cứu SCB sau khi khách hàng ồ ạt tháo chạy khỏi ngân hàng này. Tiền gửi của SCB hiện đã giảm 80%, xuống còn khoảng 6 tỷ USD. Liệu nhà nước có tiếp tục bơm tiền để SCB không sụp đổ? Nếu ngưng bơm tiền thì kịch bản có thể xảy ra là gì?

Chụp lại hình ảnh: Khả năng hồi phục của ngân hàng SCB được đánh giá là “rất thấp”.Nguồn hình ảnh: GETTY IMAGES, BBC

Việc Ngân hàng Nhà nước bơm 24 tỷ USD cho SCB được coi là “vô tiền khoáng hậu” do khối lượng tiền mặt khổng lồ được bơm vào, sự phức tạp của vụ việc và mức độ tác động hiện tại cũng như tiềm ẩn đối với hệ thống tài chính Việt Nam.

Reuters là hãng tin tung ra thông tin và số tiền vụ giải cứu, trích từ các báo cáo mà hãng tin này có được.

Về việc cung cấp tiền để cứu SCB, Phó Thống đốc thường trực Ngân hàng Nhà nước, ông Đào Minh Tú, nói với báo giới hôm 19/4 rằng “đến nay, ngân hàng SCB vẫn đang hoạt động ổn định và NHNN sẽ tiếp tục xây dựng một lộ trình để từng bước tái cơ cấu ngân hàng này”.

Ông Tú không nói về con số cho SCB vay, mà chỉ nói: “Cho vay thì phải đảm bảo thu hồi nợ”.

‘Xe tải chở tiền’ đi cứu ngân hàng

Chụp lại hình ảnh: Bức ảnh ngày 10/1/2024 chụp y tá Nga (tên đã thay đổi để bảo vệ danh tính nạn nhân), một người đã nghỉ hưu nằm trong số 42.000 nạn nhân của vụ bê bối lừa đảo liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và SCB. Nguồn hình ảnh: GETTY IMAGES

Từng có các vụ bơm tiền giải cứu trong lịch sử ngành ngân hàng Việt Nam, dù với quy mô nhỏ hơn.

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính-ngân hàng có 45 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này tại Mỹ và Việt Nam, nói với BBC News Tiếng Việt rằng ông đã chứng kiến hai trường hợp nhà nước bơm tiền cứu ngân hàng theo nhiều cách.

“Năm 2012, Ngân hàng ACB lâm vào hoàn cảnh khó khăn. Lúc đó có tin tổng giám đốc ACB trốn qua Mỹ. Rất nhiều người đã đến ACB để rút tiền. Tại thời điểm đó, tôi có mặt ở Việt Nam và đã thấy Ngân hàng Nhà nước (NHNN) dùng xe tải đem tiền mặt đến ACB để giúp ngân hàng này trả tiền cho khách”, Tiến sĩ Hiếu nói với BBC từ Hà Nội.

“Lần thứ hai là năm 2015, lúc đó tôi là Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Xây dựng Việt Nam. Đó cũng là thời điểm NHNN mua lại ba ngân hàng, gồm Ngân hàng Xây dựng Việt Nam, Ocean Bank (OCB) và GP bank (GPB).

“Trường hợp này nhà nước không bơm tiền mặt để cứu ba ngân hàng mà dùng biện pháp thâu tóm với giá 0 đồng. Sau đó, NHNN giao ba ngân hàng này cho những ngân hàng lớn nhất của Việt Nam và có vốn nhà nước, trong đó có Vietcombank và BIDV, tiếp quản.

“Cho đến bây giờ, sau 9 năm, ba ngân hàng này vẫn đang hoạt động nhưng trong tình trạng hết sức ngặt nghèo”.

Về khả năng các ngân hàng hoàn tiền cho nhà nước, Tiến sĩ Hiếu nói rằng ông không có thông tin cụ thể số tiền đã bơm là bao nhiêu và có trả không, khi nào. Nhưng ông nhận định khả năng cao ACB đã trả hết vì ngân hàng này đã hồi phục sau đó và hiện là một trong những ngân hàng làm ăn hiệu quả.

Với ba ngân hàng được mua lại, ông cho biết là “tình trạng tài chính tới nay ngày càng suy sụp”.

Bơm tiền cho SCB đến bao giờ?

Chụp lại hình ảnh: Bà Trương Mỹ Lan bị buộc tội đóng vai trò chính trong vụ rút ruột hơn 12 tỷ USD từ SCB. Nguồn hình ảnh: GETTY IMAGES

Hiện nợ xấu của SCB đã lên tới 97%. Nếu không có nguồn thu, SCB sẽ không có khả năng trả lại tiền gửi cho khách hàng, với số tiền hiện còn phải trả là 6 tỷ USD – chiếm hơn 1% GDP Việt Nam năm 2023.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, nếu nhà nước tiếp tục bơm tiền vào để trả thì khách hàng tiền gửi của SCB may mắn.

Nhưng nếu nhà nước, vì lý do nào đó, ngưng bơm tiền, thì số phận 6 tỷ USD tiền gửi này “rất mong manh”.

“Dự trữ ngoại hối quốc gia của chúng ta có đâu đó 100 tỷ thôi. Và bây giờ phải dùng 6 tỷ USD để thanh toán cho tiền gửi của SCB.

Mặc dù không dùng ngoại tệ để mà thanh toán, nhưng số tiền mà chúng ta phải thanh toán lên đến 6% trên tổng dự trữ ngoại hối của nhà nước”, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu phân tích khi được hỏi về việc NHNN có thể bơm tiền cho SCB đến khi nào.

Chụp lại hình ảnh: Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính-ngân hàng. Nguồn hình ảnh: GETTY IMAGES

Khả năng nhận lại tiền của khách hàng SCB ‘rất mong manh’

Trong trường hợp ngân sách cạn kiệt hoặc vì lý do nào đó nhà nước phải ngừng bơm tiền cho SCB, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu cho rằng có ba kịch bản chính.

Một là nhà nước có thể in thêm tiền để tiếp tục bơm cho SCB. Trong trường hợp này, dòng tiền đi vào lưu thông sẽ gây lạm phát, nợ công cao.

Thứ hai, chính phủ Việt Nam sẽ phải làm “việc chẳng đặng đừng” là đưa SCB ra tòa để mở thủ tục phá sản. Như vậy, ngoài khoản bảo hiểm tiền gửi mà mỗi khách hàng có thể nhận được là 125 triệu đồng, khách sẽ phải đợi tòa phán quyết về số phận ngân hàng này.

Nếu tòa tuyên SCB phá sản và yêu cầu SCB trả nợ các chủ nợ theo thứ tự ưu tiên thì khách gửi tiền mới có cơ hội được trả lại tiền, còn nếu không, hoặc mất trắng, hoặc phải đợi cho đến khi nào tất cả tài sản của SCB được thanh lý.

“SCB cũng chẳng còn bao nhiêu tài sản để thanh lý. Do đó, ngoài bảo hiểm tiền gửi là khoản 125 triệu đồng thì tôi nghĩ khả năng khách hàng nhận được phần tiền gửi còn lại là rất thấp”,Tiến sĩ Hiếu nhận định.

Việc này, Tiến sĩ Hiếu nói với BBC, làm ông “thực sự đau lòng”, vì “rất nhiều người gửi tiền tại SCB là những người về hưu, gia đình thu nhập thấp và các doanh nghiệp”.

Trong trường hợp SCB không làm thủ tục phá sản, kịch bản thứ ba là NHNN có thể chỉ định chuyển giao SCB cho một ngân hàng thương mại tại Việt Nam, sau khi kết thúc giai đoạn kiểm soát đặc biệt, theo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi). Nhưng việc này diễn ra như thế nào thì phải đợi tới ngày 1/7/2024, khi luật này có hiệu lực.

“Vấn đề nằm ở chỗ, với số nợ khổng lồ và nợ xấu tới 97% của SCB, hiện không có ngân hàng nào sẵn sàng tiếp quản. Trong trường hợp bắt buộc phải chuyển giao, thì tương lai của cả ngân hàng nhận chuyển giao và ngân hàng bị chuyển giao là SCB có lẽ không sáng sủa lắm.

“Vì ngân hàng được chuyển giao thường không có khả năng trả nợ nên sẽ gây ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh, gây thiệt hại cho các ngân hàng được chỉ định tiếp nhận”.

“Ngoài ra, nó cũng ảnh hưởng tới toàn xã hội, vì các ngân hàng lớn có số lượng khách hàng rất lớn và tổng tài sản lớn. Ví dụ bốn ngân hàng Vietcombank, Citibank, BIDV và Agribank chiếm 40% tổng tài sản của cả hệ thống ngân hàng tại Việt Nam. Như vậy khi các ngân hàng này chịu thiệt hại do phải gánh thêm ngân hàng thua lỗ thì sẽ ảnh hưởng tới cả hệ thống ngân hàng và toàn bộ nền kinh tế Việt Nam”, Tiến sĩ Hiếu nói.

Thời điểm này, Tiến sĩ Hiếu cho rằng chính phủ Việt Nam không muốn để SCB phá sản, do có nguy cơ xảy ra tình trạng khách hàng tháo chạy khỏi các ngân hàng, đưa cả hệ thống ngân hàng Việt Nam vào khủng hoảng.

Do đó, khả năng cao là chính phủ Việt Nam sẽ chọn cách chuyển giao bắt buộc SCB cho một ngân hàng lớn được chỉ định.

‘Nguy cơ một SCB khác trong tương lai’

Là một chuyên gia tài chính-ngân hàng nhiều kinh nghiệm, Tiến sĩ Hiếu nói ông thấy đây là một trường hợp “vô tiền khoáng hậu” mà sau 15 năm từ Mỹ về Việt Nam làm việc, ông chưa từng thấy.

“Chúng ta cần phải can đảm rút kinh nghiệm từ trường hợp của bà Trường Mỹ Lan, vụ Vạn Thịnh Phát và SCB. Với tôi, đây là một bài học rất lớn.

“Có rất nhiều vụ kiện, nhiều đại án trong ngành ngân hàng trong khoảng chục năm qua, nhưng tôi chưa thấy trường hợp nào lớn như vụ này, kéo dài cả chục năm như vụ này. Chúng ta phải nhìn thấy một điều là chúng ta đã nhắm mắt là ngơ cho một tình trạng như vậy kéo dài rất lâu, ở một mức độ rất lớn”, Tiến sĩ Hiếu nói.

Ông Hiếu cho rằng cần minh bạch ai là người chịu trách nhiệm trong việc để một vụ việc như vậy kéo dài.

Ông cũng nhấn mạnh mối nguy hiểm của “lợi ích nhóm”, trong đó các đại gia bất động sản như bà Trương Mỹ Lan thường nắm những vị trí quan trọng trong hệ thống ngân hàng, sau đó dùng quyền lực để thao túng và lũng đoạn.

“Nếu nền tài chính Việt Nam, nếu hệ thống ngân hàng Việt Nam vẫn còn bị tác động bởi lợi ích nhóm, trong đó có lợi ích nhóm bất động sản, thì tôi e rằng có thể chúng ta sẽ có một SCB khác trong tương lai.

“Tôi mong rằng đây là thông điệp mà tôi muốn gửi cho Đảng, Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính”, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu nói với BBC.

Nguồn: BBC Tiếng Việt

Ba’o Nguoi-Viet

April 19, 2024

Văn Nam/SGN

Trong câu chuyện tỷ phú Trương Mỹ Lan bị kết án tử hình vì đã gian lận chiếm số tiền tương đương 3% GDP Việt Nam, Hà Nội nói án tử này là để làm gương, thế nhưng các đối tác từ Liên Minh Châu Âu lại lên tiếng chỉ trích.

Nhà phân tích thời sự Việt Nam, David Hutt, nhận định trên tờ DW rằng có cái gì đó cần phải được nhìn rõ hơn trong vụ án này.

Bà Trương Mỹ Lan bị kết án tử hình trong phiên tòa xử vụ án Vạn Thịnh Phát vừa diễn ra tại Sài Gòn. (Hình: ZNews)

Bà Trương Mỹ Lan, 67 tuổi, bị kết án tử hình do cáo buộc tham ô khoảng $12.5 tỷ (11.7 tỷ euro), tương đương khoảng 3% GDP năm 2022 của Việt Nam, toàn bộ rút ra từ Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Sài Gòn (SCB).

Bà Lan cũng nợ bất hợp pháp phần lớn cổ phần của ngân hàng, và bị kết tội cho phép các khoản vay dẫn đến khoản lỗ 25.2 tỷ euro.

Tòa án TP.HCM cho rằng án tử là đích đáng, vì hành động của bà “làm xói mòn niềm tin của người dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước cầm quyền.” Đại diện Viện Kiểm Sát cho rằng Lan phải bị ‘tẩy chay khỏi xã hội mãi mãi.”

Nhiều ý kiến tranh luận xoay quanh án tử hình này. Tường Vũ, giáo sư kiêm giám đốc Trung Tâm Nghiên Cứu Mỹ-Việt tại đại học Oregon of University, cho biết Đảng Cộng Sản muốn gửi thông điệp tới xã hội Việt Nam rằng họ “nghiêm túc trong việc chống tham nhũng,” và muốn nhắc nhở cộng đồng doanh nghiệp rằng những sai phạm đang bị che giấu, đừng ảo tưởng mọi thứ có thể thoát khỏi sự điều tra của chính quyền.

Tuy nhiên, một thành viên cấp cao của cộng đồng doanh nghiệp Âu châu tại Việt Nam yêu cầu giấu tên cho biết, việc tuyên án tử hình Trương Mỹ Lan thật sự là một “con dao hai lưỡi.”

Người này nói: “Một mặt, điều đó cho thấy Việt Nam nghiêm túc trong việc giải quyết nạn tham nhũng, và điều đó đáng được hoan nghênh. Nhưng từ quan điểm tình cảm của người Âu châu, dùng án tử hình là điều khó chấp nhận được.”

Người phát ngôn của EU, Peter Stano, từng nói với tờ DW rằng Brussels phản đối mạnh mẽ án tử hình vào mọi lúc và trong mọi trường hợp. Ông cho biết thêm, EU kêu gọi Việt Nam “đưa ra lệnh tạm dừng áp dụng hình phạt tử hình nhằm xóa bỏ hình phạt tử hình.”

Còn ông Lê Hồng Hiệp, thành viên cấp cao tại Chương Trình Nghiên Cứu Việt Nam của Viện ISEAS–Yusof Ishak ở Singapore, cho biết có thể tòa phúc thẩm sẽ hủy bỏ bản án tử hình.

Ông lưu ý, trước đây các tòa án đưa ra các bản án tử hình để gây áp lực buộc các bị cáo phải tiết lộ thêm thông tin về tội của họ, giúp nhà nước bù đắp những tổn thất.

“Nếu bà Lan hợp tác hơn, có thể mức án của bà ấy có thể được giảm xuống còn chung than,” ông Hiệp nói.

Các nhà phân tích cũng cho rằng Đảng Cộng Sản phải cân bằng giữa việc đề nghị khoan hồng để có thêm thông tin về nơi ở của tài sản bị đánh cắp, từ yếu tố răn đe rõ ràng của bản án tử hình dành cho bà Lan.

Việt Nam mở rộng mạng lưới chống tham nhũng

Năm 2016, Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí Thư Đảng Cộng Sản phát động một chiến dịch chống tham nhũng quy mô lớn, dẫn đến việc sa thải hoặc bỏ tù hàng ngàn quan chức đảng và lãnh đạo doanh nghiệp.

Hai chủ tịch nước, trong đó có ông Võ Văn Thưởng vào tháng trước, từ chức vì bị cáo buộc có dính líu tham nhũng.

Bà Lan và gia đình bà kiếm được một khối tài sản nhỏ trong lĩnh vực khách sạn và nhà hàng trong những ngày đầu của chủ nghĩa tư bản không được kiểm soát vào những năm 1990, sau khi Đảng Cộng Sản Việt Nam áp dụng nền kinh tế thị trường vào năm 1986.

Năm 2001, bà đứng đầu việc sáp nhập giữa SCB đang bị bao vây và hai tổ chức cho vay khác. Các công tố viên, những người được cho là cung cấp hàng tấn tài liệu in làm bằng chứng, khẳng định bà Lan đã sử dụng ngân hàng làm máy rút tiền cá nhân của riêng mình.

Theo cơ quan công tố, bà Lan mua khoảng 90% cổ phần của SCB thông qua các công ty vỏ bọc và các công ty ủy quyền, bất chấp luật pháp Việt Nam cấm các cá nhân nắm giữ hơn 5% cổ phần của bất kỳ ngân hàng nào.

Nhưng cách rút ruột ngân hàng SCB của bà Lan không mới, mà tin đồn về sự tham nhũng của bà Lan xì xầm trong nhiều năm, đặc biệt qua các dấu hiệu bà và các cộng sự thân cận mua rất nhiều bất động sản đắc địa ở TP.HCM.

Chồng của bà, ông Eric Chu Nap-kee, quốc tịch Hong Kong, bị kết án 9 năm tù vì vai trò của ông trong vụ bê bối, trong khi cháu gái của bà bị phạt 17 năm tù. Bốn giám đốc điều hành, bao gồm cả cơ quan quản lý ngân hàng trung ương, bị tuyên án chung thân.

Ngân hàng SCB thuộc sở hữu của bà Trương Mỹ Lan, chủ tịch tập đoàn Vạn Thịnh Phát. (Hình: Saigon Times)

Những lo ngại về ngành ngân hàng Việt Nam

Trong những năm gần đây, chiến dịch chống tham nhũng được gọi là chiến dịch “đốt lò” của Việt Nam ngày càng nhắm vào các công ty tư nhân, đặc biệt là các công ty trong lĩnh vực tài chính.

Chiến dịch này tạo ra hình ảnh Việt Nam như một quốc gia đang cố làm sạch nạn tham nhũng tràn lan ở nhiều quốc gia Đông Nam Á. Nhưng Chỉ số Cảm Nhận Tham Nhũng năm 2023 của Tổ Chức Minh Bạch Quốc Tế, dành cho Việt Nam chỉ giảm từ 42 xuống 41 trên thang điểm 0-100, trong đó 0 có nghĩa là tham nhũng cao.

Bên cạnh đó, quy mô các vụ án tham nhũng bị phát hiện trong những năm gần đây đặt ra câu hỏi về mức độ tham nhũng còn tồn tại trong hệ thống kinh tế Việt Nam, mà vụ án bà Lan chỉ là một trong vô số điểm tù mù đáng lo ngại của ngành ngân hàng và tài chính Việt Nam lúc này.

Người ta nhìn thấy sự yếu kém về quản lý, đặc biệt qua sự kiện bà Lan và các cộng sự có vẻ dễ dàng ăn cắp hơn $12 tỷ từ một ngân hàng tư nhân.

Phiên tòa xét xử một vụ lừa đảo quy mô lớn khác trên thị trường chứng khoán liên quan đến ông Trịnh Văn Quyết, nguyên chủ tịch Tập Đoàn Bất Động Sản FLC, nhiều khả năng sẽ bắt đầu trong năm nay. Các công tố viên đang tìm cách kết án ít nhất 51 người liên quan đến vụ bê bối này, sau khi cuộc điều tra kết thúc vào Tháng Hai.

Những nỗ lực chống tham nhũng đang ảnh hưởng rõ đến việc ra quyết định hoạt động ở cấp địa phương. Đây thật sự là con dao hai lưỡi.

Các quan chức nhà nước chột dạ trước án tử của ba Lan, và được cho là ngày càng lo sợ sẽ bị buộc tội làm sai, đến mức giờ đây họ ngần ngại đưa ra những quyết định có tính rủi ro, đặc biệt là ký hoạt động đối với các dự án cơ sở hạ tầng cần thiết. Vì một quyết định sai lầm có thể khiến họ phải chi tiêu nhiều hơn, dẫn đến việc họ bị buộc tội thất thoát tiền, và cả chuyện vào tù.