Bài phân tích của báo Điện Tín Anh – Telegraph
California không bị phá sản. Chưa. Nhưng nó đang tiếp tục theo cách sẽ thúc đẩy nó bị rơi vào tình trạng giống như vậy. Vấn đề cơ bản là những người cấp tiến điều hành tiểu bang – và chính trị truyền thống của dân California không chọn bất cứ điều gì nếu không thuộc về chính sách của nhóm tiến bộ – đã không tìm ra điều cơ bản nhất về thu nhập dựa vào hệ thống thuế. Bạn không thể cứ chi tiêu tăng theo lũy tiến trên một hệ thống đánh thuế lũy tiến.
Vấn nạn hiện tại là nghiêm trọng đáng kể. Thâm hụt dự kiến cho năm tới là 68 tỷ đô la. Hầu hết chúng ta không có thước đo về quy mô của sự thâm hụt ngân sách này, đó là 30% thâm thủng ngân sách đối với tất cả mọi thứ họ sẽ chi tiêu. Đây cũng là một sự đảo ngược so với thặng dư dự đoán 100 tỷ USD chỉ mới có hai năm trước.
Làm thế nào mà điều đó xảy ra?
Vấn đề chiến thuật nhỏ dẫn đến sự đảo ngược này không phải là lần đầu xảy ra, đó là thói quên cho phép các chính trị gia có sổ séc ở bất cứ mục chi tiêu nào. Một khi có dòng tiền chảy vào ngân sách bằng cách đánh thuế lũy tiến thì mọi nhóm lợi ích và cử tri trong hệ thống chính trị đều được phân bổ nhiều tiền thuế hơn để chi tiêu. Đó là cách hệ thống chính trị hoạt động, yêu cầu các chính trị gia tiết kiệm giống như khăng khăng đòi những đứa trẻ giữ đồ ăn ngọt để dành cho đến tuần tới. Vì vậy, mỗi khi kho bạc California nhận được một số tiền, có vô số kế hoạch chi tiêu tất cả những thứ đó và hơn thế nữa. Những kế hoạch đó luôn tăng chi tiêu hàng năm và đòi hỏi nó cần phải được duy trì trong tương lai. Vì vậy, khi doanh thu giảm, thâm hụt trở thành một con yêu tinh, như đang thấy bây giờ. Cắt giảm chi tiêu là vô cùng khó khăn vì bây giờ nó có nghĩa là gây thất vọng cho quần chúng và chiến đấu chống lại mọi nhóm lợi ích và cử tri chính trị phái tiến bộ-Progressive.
Vấn đề lớn hơn, mang tính cấu trúc, là hệ thống thuế California theo tiến bộ quá lố. Toàn bộ 50% thuế thu nhập tiểu bang (bản thân nó có thể lên tới 13,3%, trên mức cao nhất của Liên bang là 37%) đến từ 1% người nộp thuế hàng đầu. Hầu hết trong số đó, 33%, chỉ đến từ 0,1% hàng đầu. Đòi tiền người giàu là hành động tiến bộ khủng khiếp, tất nhiên là như vậy. Nhưng nó cũng hoàn toàn không thể cậy dựa vào. Đối với những người có thu nhập cao nhất, họ không làm tiền từ lương, chúng là thu nhập trong kinh doanh. Nền kinh tế suy thoái và những khoản thu nhập cao nhất đó giảm mạnh. Thị trường chứng khoán giảm và tăng vốn chuyển sang thua lỗ. Lãi suất tăng và giao dịch nhà đất giảm, giết chết nguồn thu từ thuế giao dịch. Chính xác những gì đang xảy ra ngay bây giờ, làm giảm đáng kể dòng tiền chảy vào để trả cho tất cả những lời hứa chính trị đó.
…Các chính trị gia California đã nhìn vào nền dân chủ xã hội châu Âu và thấy rằng nó là tốt. Nhưng họ đã thất bại trong việc học bài học về thuế. Bạn không thể mua quà tặng được tài trợ bằng thuế cho tất cả mọi thành phần xã hội bằng cách chỉ đánh thuế người giàu. Bạn phải đánh thuế tất cả mọi người, theo phong cách châu Âu – thuế suất VAT hấp dẫn, thuế biên chế, thuế thu nhập đáng kể của tầng lớp trung lưu. Hệ thống thuế của châu Âu ít tiến bộ hơn so với Hoa Kỳ vì lý do này – đó là cách bạn tài trợ cho nền dân chủ xã hội. Đối với thu nhập của người giàu, do đó, doanh thu thu được từ việc đánh thuế họ, rất khác nhau.
Như các nhà chính trị California đang nhận thấy, khi họ tăng lãi suất để bù đắp cho thâm hụt ngân sách, hậu quả là những người giàu có, và doanh nghiệp của họ, khởi hành đến tiểu bang Texas.
Chúng ta có thể nghĩ rằng điều này đang chiếu sáng, có thể là điều đáng buồn, nhưng bạn không thể tạo tiến bộ xã hội chỉ bằng cách sử dụng ví tiền của người giàu. Một bài học mà tất cả các chính trị gia, không chỉ những người ở California, có thể rút ra một cách hữu ích.
Kẻ đi tìm:
Một vài con số thành công của Tiểu Bang Texas, thặng dự ngân sách 32,7 tỷ USD cho dù Tiểu Bang không có thu nhập từ thuế lợi tức đánh vào cư dân của Texas. Đó là khoản thặng dư ngân sách khổng lồ mà Texas sẽ có vào cuối năm 2023.
Thặng dư 32,7 tỷ USD của Texas tương đương với quy mô ngân sách của Nam Carolina. Nó lớn hơn ngân sách của 24 bang.
Hơn mười hai năm qua hầu như ngân sách tiểu bang Texas chưa hề bị thâm thủng.
