Các tàu của lực lượng dân quân biển Trung Quốc đã tiếp cận một khu vực mà hải quân Ấn Độ và các nước ASEAN đang tập trận ở Biển Đông, hai nguồn tin Ấn Độ cho biết ngày 8/5.
Một chuyên gia độc lập tại Việt Nam cho rằng Bắc Kinh dường như đang sử dụng lực lượng dân quân để đe dọa và phá rối cuộc tập trận hải quân này.
Bắc Kinh không trả lời các câu hỏi của Reuters về vụ việc bị cáo buộc và động cơ.
Chính phủ Ấn Độ và Việt Nam từ chối bình luận.
Giai đoạn hai ngày trên biển của Cuộc tập trận hàng hải ASEAN-Ấn Độ (AIME 2023) bắt đầu hôm 7/5 với sự tham gia của các tàu hải quân và máy bay từ Ấn Độ, Việt Nam, Thái Lan, Philippines, Indonesia và Brunei.
Các nguồn tin Ấn Độ cho biết họ đang ở trong Vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam thì các tàu Trung Quốc di chuyển về phía họ. Tuy nhiên, các tàu dân quân và tàu hải quân đã vượt qua nhau mà không có bất kỳ sự đối đầu nào, họ nói.
Nhà chức trách Ấn Độ đang theo dõi hoạt động của ít nhất 5 tàu dân quân, theo các nguồn tin, những người không muốn tiết lộ danh tính vì họ không được phép nói chuyện với giới truyền thông.
Họ cho biết một tàu nghiên cứu của Trung Quốc cũng đang đi theo những chiếc tàu này tới cùng khu vực.
Ông Ray Powell, người đứng đầu Dự án Myoushu trên Biển Đông tại Đại học Stanford, cho biết những chiếc tàu này thuộc hạm đội dân quân Qiong Sansha Yu trong khu vực.
Lực lượng dân quân như vậy bao gồm các tàu đánh cá thương mại phối hợp với chính quyền Trung Quốc vì các mục tiêu chính trị ở Biển Đông. Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc trong quá khứ đã bác bỏ sự tồn tại của bất kỳ lực lượng dân quân nào như vậy.
Bà Vân Phạm, quản lý của Sáng kiến Đại sử ký Biển Đông (SCSCI), một tổ chức phi lợi nhuận độc lập giám sát dữ liệu theo dõi tàu thuyền, cho biết đây không phải là lần đầu tiên “cái gọi là tàu cá” của Trung Quốc xuất hiện và đe dọa tàu chiến của các nước khác.
“Vì vậy, có khả năng cuộc tập trận đã bị gián đoạn… mô hình đã bị phá vỡ và một số tàu phải thay đổi hướng đi”, bà nói với Reuters.
Bà Phạm cho biết tàu nghiên cứu Trung Quốc Xiang Yang Hong 10 có lúc đã tiến gần đến một tàu chiến Việt Nam trong khoảng cách 10 dặm.
Đây là cuộc tập trận hàng hải ASEAN-Ấn Độ đầu tiên (AIME-2023) và được hải quân Ấn Độ và Singapore đồng tổ chức.
Một số nước láng giềng ven biển của Trung Quốc đã cáo buộc nước này sử dụng các tàu công vụ và dân quân để quấy rối và đe dọa các tàu đánh cá và tàu quân sự của họ ở Biển Đông.
Trung Quốc trong nhiều năm đã tuyên bố chủ quyền đối với toàn bộ Biển Đông và rất nhạy cảm với sự hiện diện của quân đội các nước khác trong khu vực.
Quan hệ giữa Ấn Độ và Trung Quốc cũng xuống dốc kể từ sau cuộc đụng độ giữa quân đội của họ ở dãy Himalaya vào năm 2020 khiến 24 binh sĩ thiệt mạng.
Bô Ngoại Giao Trung Quốc phản bác
Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm thứ Ba 9/5 bác bỏ những cáo buộc cho rằng các tàu thuyền thuộc lực lượng dân quân biển của Trung Quốc đã cố tình tiếp cận một khu vực trên Biển Đông nơi hải quân của Ấn Độ và các nước ASEAN đang diễn tập.
Một chuyên gia độc lập tại Việt Nam cho rằng Bắc Kinh dường như sử dụng lực lượng dân binh để hăm dọa và phá rối cuộc diễn tập hải quân.
“Theo như chúng tôi hiểu, các tàu nghiên cứu khoa học và đánh cá của Trung Quốc thực hiện các hoạt động sản xuất và làm việc bình thường trong các vùng biển thuộc quyền tài phán của Trung Quốc”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc trả lời khi Reuters đề nghị đưa ra bình luận.
“Thế giới bên ngoài chớ có đưa ra những lời buộc tội vô căn cứ hoặc tự nhiên gây ra rắc rối”, bộ này nói thêm.