Tấn công Quốc hội mới chỉ bước đầu
Translated from Washington Post QAnon reshaped Trump’s party and radicalized believers. The Capitol siege may just be the start
Thuyết âm mưu trên mạng mô tả Trump như một thiên sứ chiến đấu chống lại những người theo tà đạo Satan trong ‘chính phủ ngầm.’
Drew Harwell, Isaac Stanley-Becker, Razzan Nakhlawi and
Craig Timberg, ngày 13 tháng 1, 2021
Đám đông tham dự cuộc biểu tình “Ngăn chặn trộm phiếu” vào ngày 6 tháng 1 ở Washington. (Hình ảnh Spencer Platt / Getty)
Thuyết âm mưu QAnon đã gây tổn hại nặng nề cho nền dân chủ, khi nhiều người mặc áo có chữ “Q”, mang theo còng tay, dây trói, và súng ống, đi chiếm Quốc hội ngày 6 tháng một vừa qua. Hai phụ nữ tin vào QAnon đã tử vong trong cuộc nổi loạn này – bây giờ họ lại còn được tưởng niệm tử vì đạo bởi những người theo QAnon. Mặc dù cuộc nổi loạn thất bại, nhưng nó đã đánh dấu một khoảng khắc quan trọng của QAnon trong việc cực đoan hóa nhiều người Mỹ, thay đổi hình hài của đảng Cộng Hòa, và siết chặt lại sự cực đoan của các nhóm cực hữu.
Được nuôi nấng bởi thời đại internet, QAnon là một trong những động lực chính cho người nổi loạn, trong đó có anh chàng cởi trần, mặc áo lông, được biết như “Q Shaman” được chụp hình trong phòng họp Thượng Viện. QAnon là thuyết âm mưu vô chứng cớ cho rằng Trump đang dẫn đầu trận chiến chống lại những âm mưu của những ai trong chính phủ ngầm, đang thờ phượng satan, và buôn bán con nít cho đường dây tình dục. Người theo QAnon cùng bắt tay với các nhóm cực đoan và da trắng thượng đẳng, sau khi tìm thấy nhau trên các trang mạng internet như TheDonald.win và Parler; 8kun and Telegram. Facebook và Twitter đang cố gắng kiềm hãm những nỗ lực có tổ chức cuả các nhóm cực đoan nhằm lan rộng tổn thất. Twitter đã xóa hơn 70,000 tài khoản phát tán thuyết âm mưu, vào đó gián tiếp công nhận ảnh hưởng tệ hại của QAnon.
Mặc dù tiếng nói của QAnon ít hẳn trong thời gian qua, nhưng sự hiện diện còn đó của QAnon cho thấy rằng thuyết âm mưu vẫn tự sinh tồn. Càng ngày càng thêm nhiều thuyết âm mưu khác nhau, tự phát để giải thích cho các hiện tượng thực, dựa theo niềm tin của họ, làm sao để đảo ngược kết quả bầu cử, hay bạo động khi cần. Sau ngày nổi loạn, QAnon đã có thêm hơn 40,000 thành viên trên mạng xã hội Gab. Nhiều ngàn người cũng tham gia vào các nhóm QAnon khác trên Telegram.
Cho dù Trump có thoái vị, trong giới bảo thủ đã có hai dân biểu Cộng Hòa mang niềm tin QAnon, Marjorie Taylor Greene (Ga.) and Lauren Boebert (Colo.). Trong khi các dân cử Cộng Hòa khác viết tweet hô hào QAnon. Một số dân biểu tiểu bang đã đứng sau nó cùng lúc họ ủng hộ Trump tố cáo gian lận, mặc dù bị tòa từ chối vì không có bằng chứng.
Hạ nghị sĩ năm nhất Lauren Boebert (R-Colo.), Một người ủng hộ thuyết âm mưu QAnon vô căn cứ, bỏ phiếu tại Hạ viện tại Điện Capitol Hoa Kỳ vào tuần này. (Katherine Frey / The Washington Post)
Hạ nghị sĩ Marjorie Taylor Greene (R-Ga.), tại Điện Capitol Kỳ vào ngày 3 tháng 1, cũng đã lên tiếng ủng hộ thuyết âm mưu của QAnon. (Katherine Frey / The Washington Post)
Trong khi cả nước bàng hoàng về cuộc nổi loạn Quốc Hội, thì QAnon cho ra nhiều thuyết. Có lúc chúng trái ngược nhau. Ví dụ như việc nổi loạn là điều cần làm, cùng lúc họ cho rằng đã bị sắp đặt để sa bẫy, hay bị các nhóm antifa khích động – nói chung là đổ lỗi cho người khác. “Mọi người đều biết rằng cuộc nổi loạn Quốc Hội đã được dựng lên bởi nhóm cực tả antifa”, Tướng Không Quân về hưu Thomas McInerney tuyên bố trong một video được chia sẻ rộng rãi trên twitter để tạo ra một câu chuyện khác với sự thật.
Các chuyên gia theo dõi thuyết âm mưu QAnon tin rằng khi tổng thống Biden nhậm chức, sẽ tự nhiên tăng thêm sự chán ghét và tự nạn nhân hóa vô căn cớ của những người theo thuyết QAnon. Trump được coi là người ngoài chính trị, chống lại kẻ thù ẩn nấu, ngay cả khi ông còn trong Nhà Trắng. Sau khi ông rời chức, niềm tin đó sẽ củng cố thêm. “Đảng Dân Chủ ở Nhà Trắng sẽ tạo thêm một động lực cho thuyết âm mưu,” theo Giáo Sư luật Georgetown Mary B. McCord, người từng là quan chức an ninh quốc gia tại Bộ Tư Pháp.
Đã nhiều năm, QAnon đã lan truyền một thuyết bạo động giữa tốt vs. xấu, tin rằng, Trump là một thiên sứ từ Sách Khải Huyền, ngự xuống phàm thế để chống lại và làm tan rã chính phủ ngầm, đường dây buôn bán trẻ con và người thờ phượng Satan nhận được sự hậu thuẫn của truyền thông – Một ngày nào đó sẽ lộ ra tất cả sự thật. Họ gọi ngày đó là ngày “Cơn Bão hay #Storm“,
Những người ủng hộ cổ vũ bằng dấu hiệu QAnon khi Tổng thống Trump chuẩn bị phát biểu tại “Cuộc biểu tình giữ nước Mỹ vĩ đại” vào ngày 1 tháng 8 năm 2019, ở Cincinnati. (Jabin Botsford / The Washington Post)
QAnon gần đây đã bỏ nhiều thời gian tung ra nhiều tin giả về gian lận bầu cử, trong đó có hai luật sư Sidney Powell và L. Linwood, người dẫn đầu cố gắng lật ngược bầu cử không thành cho Trump. QAnon chú trọng hơn vào “Ngừng trộm phiếu” (Stop the Steal), nên khi Trump kêu gọi mọi người “Hãy đến và làm tung lên – Be there – be wild”, vào ngày nổi loạn, QAnon và người ủng hộ Trump cho rằng đây là lời kêu gọi hành động.
Một người biểu tình ủng hộ Trump đeo QAnon, đối mặt với cảnh sát tại Điện Capitol Hoa Kỳ vào ngày 6 tháng 1. (Shannon Stapleton / Reuters)
Một trong hai người đã chết vì cuộc nổi loạn, cô Rosanne Boyland đã sẵn sàng nghe lời “hiệu triệu” của Tổng Thống, đến từ Georgia để tiếp tục tranh đấu, theo lời ghi của cô trên Facebook, như Tổng Thống khích động “đánh đến địa ngục – Fight like hell”. Cô Boyland, 34 tuổi, là một trong bốn người ủng hộ Trump chết. Trên Facebook, cô là người tin tưởng rằng thuyết QAnon và đội ngũ Trump sẽ mang lại cứu rỗi cho xã hội. Người thứ hai chết là cô Ashli Babbit, một sĩ quan không quân, tin thuyết QAnon, bị cảnh sát bắn chết. Cả hai người được thương tiếc bởi nhóm tin QAnon như tử vì đạo. Douglas A. Jensen – người dẫn đầu một nhóm nổi loạn, Jacob Anthony Chansley – “Q Shaman”, Jo Rae Perkins – người tranh cử Thượng nghị sĩ thất bại tại Oregon, đều tin vào thuyết âm mưu QAnon. Người theo QAnon, cảm thấy họ được thêm sức khi nhìn thấy đóng góp của họ trong nổi loạn chống lại kẻ thù của anh hùng Trump của họ. Bà Tamara Towers Parry, từ Seatle, một người tin vào QAnon, nói rằng Q một ngày nào đó, sẽ được nhắc tới trong mọi cuốn sách lịch sử. Bà chia sẻ:”Chúng tôi mới đánh vào tòa nhà Quốc hội và tôi nói ngay, rất kịch tính”. Bà nói về hành động trèo qua cửa sổ bị đập bể và tránh các hơi cay”Mắt chúng tôi bị cháy, nhưng so sánh với các vị lập quốc, đó là điều ít nhất chúng tôi có thể làm”. Rồi bà ta nói rằng ông Biden, và các vị dân chủ khác, sẽ sớm vào tù.
Dân Biểu Bennie Thompson, chủ tịch ban an ninh nội vụ nói “QAnon là một tâm điểm cho những nhóm cực đoan trong đó có Boogaloo, dân quân cực hữu, da trắng thượng đỉnh, Nazis, v.v.” Thượng nghị sĩ Mark Warner của Virginia trong Ban Tình báo nói QAnon có một khả năng nối kết, chiêu phục các thuyết âm mưu và các nhóm lại với nhau, và tạo ra hậu quả xã hội thực tế.
QAnon đang sửa soạn cho một cuộc tấn công mới vào cuối tuần này, và có thể đến ngày nhậm chức Tổng Thống và thứ Tư. Một video được chia sẻ rộng rãi, sưu tập những lời nói của Trump, hứa hẹn là sẽ có “Kinh động tại Thủ Đô”
Nhưng lần này, chính phủ đã sửa soạn sẵn 150000 binh lính quốc gia, để giữ trật tự.
Các thành viên của Lực lượng Vệ binh Quốc gia tập trung trong khuôn viên của tòa nhà Quốc Hội vào thứ Ba. (Michael Reynolds / EPA-EFE / Shutterstock)
Sau cuộc nổi loạn, khi Trump xác nhận sẽ có chuyển đổi quyền lực vào ngày 20 tháng một – mặc dù có vài thanh viên QAnon nghĩ Trump phản bội, nhưng những người khác vẫn tin vào kế hoạch của Q và cho rằng tuyên bố của Trump chỉ là mật mã của hành động, và Trump sẽ không bỏ chức vị. Cùng lúc, phấn khích của QAnon không giảm và còn đi sâu hơn vào thuyết âm mưu, để giải thích cho sự việc đang xảy ra. Một nhóm đưa ra lời chỉ dẫn cách thức sống trong xáo trộn, chỉ dẫn súng ống, hay tập luyện thân thể chờ thời. Một số cho rằng nhóm ủng hộ BLM và antifa khích động cuộc nổi loạn. Một số cho rằng laptop của bà Pelosi chứa đựng nhiều tài liệu khiêu dục trẻ em cho nhóm thượng lưu. Nhóm khác lại cho rằng, Trump đang chuyển giao quyền lực cho chính ông, hay Tướng Michael Flynn sẽ nắm quyền lực qua quân đội.
Cách phản ứng của các lãnh đạo Cộng Hòa về QAnon không rõ ràng. “Một ngày buồn”, cựu dân biểu Cộng Hòa Tom Graves nói “Đây không phải chúng ta” – khi được vặn hỏi thêm, ông không dám nói thêm. Trong khi các dân biểu quốc hội không đề cập nhiều đến QAnon, người tin QAnon, khi thấy các mạng xã hội đóng sập các tài khoản bạo động, cho rằng quân đội Mỹ đang bắt đầu đóng cửa truyền thông thế giới, để mở đầu cho cuộc bắt bớ và hầu toà của các nhóm chính trị thượng lưu
Tất cả các thuyết âm mưu cùng đưa vào một giả thuyết chung. Là có một ngày, Tổng Thống Trump sẽ bóc trần sự thật cho tất cả mọi người cùng xem. Lý do chúng ta phải qua những xáo động này, theo họ:”Để cho mọi người giác ngộ, căm phẫn, và sẵn sàng đòi hỏi chứng cớ và công bằng”. Ngày đó, đã được tiên đoán rất nhiều lần, nhưng hầu như ngày đó đến rồi đi – thực tế vẫn như thế – nhưng ngày đó vẫn ở trước mắt – và theo nhưng ai tin vào thực tế, sẽ không bao giờ đến.
Người Tóm Tắt: L. Tạ
Biên tập: Cookie Duong