Ba’o Dan Chim Viet

Tác Giả: Hoàng Quốc Dũng –

18/10/2025

Tôi thường hay viết về những vấn đề rắc rối, nhiều khi khiến người đọc nhức đầu, và cũng làm cho không ít người ghét tôi. Hôm nay, để thay đổi không khí và chuộc tội, tôi xin kể chuyện nhẹ nhàng hơn — vẫn là chuyện đời, nhưng dễ nghe hơn một chút.

Lừa đảo có muôn hình vạn trạng. Hôm nay, tôi kể lại một kiểu lừa rất hay mà rất có thể bạn chưa từng nghe.

Kẻ làm tiền giả

Có một ông A, vốn là người khá giả, hám tiền, sống ở Paris, có nhiều căn nhà cũ kỹ cho thuê vào năm 1937. Ông cũng sống ngay trong tòa nhà ấy. Trong cùng tòa nhà, có một bà B tương đối lớn tuổi, bị chứng mất ngủ. Ban đêm, bà thường đứng bên cửa sổ nhìn sang căn phòng đối diện và phát hiện người thuê nhà bên kia (anh T) không bao giờ ngủ, cứ đi đi lại lại suốt đêm, rồi đến sáng thì biến mất.

Bà B mách lại với ông A chủ nhà. Ông A thấy anh T là người lịch sự, đàng hoàng, luôn trả tiền thuê đúng hạn, nên cũng không nghi ngờ. Nhưng bà B lại hay thóc mách, nằng nặc đòi ông A phải điều tra, thậm chí còn nghi anh T là kẻ khủng bố.

Một đêm, ông A cầm súng lục, dùng chìa khóa dự phòng mở cửa phòng anh T, bất ngờ xông vào. Anh T sợ tái mặt, quỳ lạy van xin ông A đừng bắn. Ông A nhìn quanh và thấy căn phòng đầy những dụng cụ in ấn. Bi Ép hỏi, T run rẩy khai rằng mình đang làm tiền giả.

Anh T nói tiền anh in giống thật 100%, rồi đưa cho ông A hai tờ 1.000 franc, bảo ông cứ thử tiêu ngày mai.

Hôm sau, ông A mang tiền ra chợ tiêu, chẳng ai nghi ngờ gì. Thậm chí ông còn vào Ngân hàng Trung ương đổi tờ 1.000 franc thành tiền lẻ, cố ý nói nhân viên kiểm tra kỹ. Họ xác nhận hoàn toàn bình thường.

Thấy tiền giả mà như thật, lòng tham của ông A trỗi dậy. Đêm sau, ông lại lên gặp anh T, đòi chia một nửa số tiền in được, nếu không sẽ tố cáo cho cảnh sát. T sợ quá nên đồng ý.

Sau đó, A hỏi một đêm làm được bao nhiêu tờ. T đáp chỉ làm được hai tờ. A sốt ruột hỏi sao không tăng năng suất, T nói phải mua thêm một máy hiện đại hơn, giá 10 triệu. Ông A về đếm lại tiền, chỉ có 5 triệu, bèn tìm đến bà B kể lại hết chuyện và rủ đầu tư. Bà B tham tiền nên cũng góp 5 triệu.

Đêm hôm sau, ông A mang 10 triệu đến đưa cho T, bảo mai đi mua máy. Sáng hôm sau, T biến mất, không bao giờ quay lại.

A và B câm lặng, chẳng dám tố cáo vì sợ liên lụy. Họ không biết rằng T đã nghiên cứu kỹ từ đầu, thuê phòng chỉ để giả vờ làm tiền giả. Tiền mà T đưa cho A thử là tiền thật, nên cả ngân hàng cũng không nghi ngờ. Một cú lừa quá quái chiêu!

Sau này, T tiếp tục hành nghề lừa đảo, rồi cũng bị bắt. Trong lời khai, hắn kể lại vụ này — khiến cảnh sát vừa buồn cười vừa khâm phục.

Ngày xưa, con người cũng đã biết lừa nhau đến mức tinh vi như thế đấy.

Chuyện ngày nay

Đừng tưởng chỉ Việt Nam mới có chuyện lừa đảo qua điện thoại. Gần đây, điện thoại di động của tôi ở Pháp cũng liên tục nhận được các cuộc gọi lừa đảo. Bọn này tinh vi hơn, dùng số thuê bao thật ở Pháp để tăng độ tin cậy. Nhưng gặp phải tôi thì đúng là “gặp hạn”.

Chuyện lừa đảo qua mạng đã trở thành một hiện tượng toàn cầu. Người Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề. Từ những vụ lừa nhỏ lẻ ban đầu, nay nó đã trở thành một ngành công nghiệp với quy mô khổng lồ, thậm chí có sự đồng lõa của một số chính quyền.

Những “nhà máy lừa đảo” đầu tiên do mafia Trung Quốc lập ra vào khoảng năm 2010 tại Campuchia, quanh khu casino ở Sihanoukville, rồi lan sang Myanmar.

USIP (United States Institute of Peace) — Viện Hòa bình Hoa Kỳ, một cơ quan nghiên cứu độc lập do Quốc hội Mỹ tài trợ — có trụ sở ở Miến Điện với ông Jason Tower là giám đốc. Ông là chuyên gia nghiên cứu về vấn đề lừa đảo này.

Kèm theo bài viết này, tôi có bản đồ các « nhà máy » lừa đảo ở Đông Nam Á.

Tại những địa điểm này, có các tòa nhà kiên cố, được bảo vệ nghiêm ngặt. Theo USIP, các “nhà máy” này do mafia Trung Quốc tổ chức và điều hành, có sự bảo kê của chính quyền sở tại.

Điều gây sốc là số lượng và quốc tịch của những người bị lừa đến làm việc ở đây. Ước tính có 150.000–200.000 người, đến từ khắp nơi trên thế giới, thậm chí có cả người Pháp. Ở trung tâm “KK số 3”, có một nhóm lớn người Pháp chuyên lừa… người Pháp.

Số đông nhất vẫn là người châu Phi và châu Á.

Theo ông Jason Tower, ngành công nghiệp lừa đảo này kiếm được khoảng 70 tỷ USD mỗi năm, trong đó 46 tỷ từ châu Á, 5 tỷ từ Mỹ. FBI cũng có các số liệu về số người và số tiền của Mỹ bị lừa.

Những vụ lừa lớn thường không chỉ là “tiền điện, tiền nước” mà là các trò đầu tư tiền ảo, đánh vào lòng tham.

Các “nhân viên” trong đó cũng chỉ được hưởng một phần nhỏ, rồi bị ép tiêu tiền trong các dịch vụ mại dâm…

Một khi đã bị đưa vào đó thì không có đường ra. Nhiều người bị giam giữ, tra tấn, bán như nô lệ thời trung cổ. Một số quốc gia đã phải bỏ tiền chuộc công dân của mình. Tôi không biết VN ta có chuộc được công dân nào không.

Thậm chí, có những vụ bắt cóc người để đưa vào làm việc trong các “nhà máy lừa đảo”. Điển hình là vụ Hoang Xing, diễn viên Trung Quốc bị bắt cóc, khiến Bắc Kinh phải cử đoàn đặc nhiệm sang giải cứu.

May mắn là gần đây, các nước lớn — nhất là Anh và Mỹ — đã bắt đầu hành động mạnh để triệt phá hệ thống này. Nhưng công việc không hề dễ dàng, vì chúng được bảo kê bởi chính quyền sở tại, thậm chí có khi bởi nguyên thủ quốc gia.

Dù các “nhà máy” không nằm trong lãnh thổ Trung Quốc, nhưng mọi đường dây đều do người Trung Quốc cầm đầu. Mức độ dính líu của quan chức Bắc Kinh tới đâu thì chưa rõ, nhưng có một điều chắc chắn: Trung Quốc vẫn là kẻ hưởng lợi cuối cùng.

Một vài lời cảnh tỉnh

Mỗi người chúng ta đều phải cảnh giác để tránh bị thiệt hại. Những nguyên tắc cơ bản nhất để không bị lừa là:

Không tham. Ai cho không bất cứ thứ gì thì cũng không lấy — vì không ai cho không ai cái gì cả.

Không tin. Mọi lời hứa, mọi tin nhắn, mọi cú điện thoại nói đến tiền, dù là người quen, đều từ chối luôn.

Không chuyển tiền, không cung cấp thông tin cá nhân, nhất là mã OTP hay mật khẩu ngân hàng cho bất kỳ ai.

Lừa đảo xưa nay vẫn thế: chỉ khác ở chỗ phương tiện tinh vi hơn, còn lòng tham của con người thì vẫn y nguyên.

---

 

 Tu Le is at Gota Coffee

Khi còn trẻ, ta dễ nghĩ rằng niềm vui là thứ được ban tặng từ bên ngoài: một cái ôm, một buổi họp mặt đông vui, một người yêu luôn nhắn tin mỗi tối. Nhưng rồi đời sống dạy ta một điều chậm rãi mà chắc chắn: hạnh phúc thật sự không nằm ở những tiếng cười xôn xao, mà nằm ở sự bình yên bên trong, lúc chẳng còn ai bên cạnh.

Có người già đi giữa phố, tay cầm túi xách nhỏ, dáng lặng lẽ như cái bóng dài của hoàng hôn. Thấy cụ ngồi ở công viên, nhẩn nha ăn một cái bánh mì nhỏ, mắt vẫn ánh lên niềm vui, tôi chợt nhận ra: người biết tự vui với chính mình, là người đã học được điều quan trọng nhất sau bao năm tháng bôn ba.

Người ta có thể sống giữa con cháu sum vầy, nhưng lòng vẫn thấy cô đơn. Bởi sự có mặt về thể xác không thể thay thế sự đồng hành của tâm hồn. Con cháu có thể hiếu thảo, có thể chăm lo từng bữa ăn, từng viên thuốc. Nhưng không ai có thể đi cùng ta vào giấc mơ đêm khuya, không ai sống thay những nỗi trống vắng âm thầm trong lòng.

Rồi sẽ đến lúc những buổi tụ họp thưa dần, ai cũng bận rộn với đời mình. Những tin nhắn thưa thớt, những cuộc gọi vội vã. Nếu ta không học cách tự làm bạn với chính mình, thì những tháng năm sau cùng của cuộc đời dễ trở thành những ngày dài thở dài.

Vì vậy, tập tự vui với mình không phải là buông xuôi, mà là buông bớt. Buông những kỳ vọng không cần thiết. Buông sự lệ thuộc vào người khác để được hạnh phúc. Buông cái thói quen đòi hỏi đời phải giống như trong mơ. Rồi ta mới thấy: sống nhẹ lòng là một nghệ thuật, mà ai cũng cần học, nhất là khi tuổi đã xế chiều.

Đừng chờ ai đó rảnh rang mới rủ ta đi uống cà phê. Hãy tự chọn một quán quen, tự kêu món mình thích, và lặng lẽ nhìn người qua lại như một thước phim đời. Đừng chờ con cháu nhớ ngày sinh nhật, hãy tự mua tặng mình một món quà – nhỏ thôi, nhưng ý nghĩa. Một chậu hoa, một cuốn sách, một cái bánh. Cuộc đời, có khi chỉ cần vậy là đủ để lòng ấm.

Người già sống thanh thản là người không giận con cháu vì ít gọi điện, không trách người thân vì không hỏi thăm đều đặn. Bởi người ấy hiểu rằng: ai rồi cũng có hành trình riêng, đâu thể quanh quẩn mãi bên nhau được. Cái quý của đời không nằm ở việc người khác nhớ mình mỗi ngày, mà ở chỗ mình nhớ thương họ một cách yên bình, không oán trách.

Tự pha một ly trà, tự đi bộ vài vòng quanh hồ, tự xem một bộ phim cũ từng thích. Đó không phải là những hành động nhỏ nhặt. Đó là những bài tập thảnh thơi giúp ta trở về với chính mình. Cuộc đời này, ai rồi cũng sẽ đối diện với những buổi chiều lặng gió, những đêm không ai bên cạnh. Học cách vui với những điều nhỏ nhất – ấy là đang chuẩn bị cho một tuổi già không tủi thân.

Người già hạnh phúc không phải người có nhiều tiền, nhiều nhà, mà là người có một tâm hồn đầy đủ. Đầy từ sự biết ơn. Đầy từ những kỷ niệm đã qua mà không tiếc nuối. Đầy từ sự bằng lòng với hiện tại, dù nó chẳng còn bao nhiêu náo nhiệt.

Có những thứ mất đi rồi ta mới biết quý, nhưng cũng có những thứ, chỉ khi buông bớt, ta mới thấy đời thảnh thơi hơn. Tình thân, nếu có – xin trân trọng. Nếu thưa vắng – xin nhẹ lòng. Sức khỏe, còn được bao nhiêu – hãy gìn giữ và trân quý. Ngày nào còn đi lại được, còn nghe được tiếng chim hót sáng mai – ngày đó còn là một món quà.

Tuổi già không nên chỉ là chuỗi ngày lặp lại, sống mòn. Tuổi già cũng có thể là mùa đẹp nhất, nếu ta biết sống chậm, sống sâu, sống tử tế – trước hết là với chính mình.

Sống đến ngần này tuổi, ai cũng từng trải qua mất mát, từng gãy đổ, từng hy vọng rồi thất vọng. Nhưng nếu sau tất cả, ta vẫn có thể mỉm cười với một buổi sáng đầy nắng, thấy lòng dịu lại khi nghe một khúc nhạc cũ, thì có nghĩa là ta đang sống thật sự, không cần ai thay mình, cũng không cần đám đông phải công nhận.

Và có lẽ, bài học lớn nhất của đời người – sau bao năm thăng trầm, chính là:

Biết tự vui, tự an, tự thương lấy mình.

____

#gotacoffee – #ngườiviếtgiữahaimiền

---

 

Gieo Mầm Ơn Gọi

Sr Mây Trắng, SPP

Chúng ta của thời đại hôm nay sống giữa vô vàn mối liên hệ: qua mạng xã hội, công việc, gia đình, bạn bè. Nhưng càng nhiều kết nối, dường như ta lại càng cô đơn. Cô đơn không còn là khoảng trống bên ngoài, mà là một nỗi trống vắng bên trong nơi con người cảm thấy lạc lõng ngay giữa những tiếng cười, giữa muôn lời nói, giữa chốn đông người.

Cô đơn, trong chiều sâu của nó, không chỉ là thiếu vắng người khác, mà là một lời mời gọi đối diện với chính mình. Khi mọi ồn ào tạm lắng xuống, khi những vai diễn xã hội được tháo bỏ, ta bỗng đứng trần trụi trước sự thật về bản thân với những khát vọng, nỗi sợ, và câu hỏi chưa có lời đáp. Chính trong cô đơn, con người được thử thách: hoặc chạy trốn, hoặc can đảm đi sâu vào nội tâm để tìm lại bản ngã thật.

Nhiều người sợ cô đơn, vì trong đó ta không còn điểm tựa. Nhưng có lẽ, chính nơi tận cùng của nỗi cô đơn, con người mới chạm được vào chiều sâu của tồn tại. Ở đó, ta nhận ra rằng mọi mối tương quan đều mong manh, chỉ có sự hiện diện của chính mình và của Đấng Tuyệt Đối là vững bền. Cô đơn, nếu biết đón nhận, không còn là nỗi buồn, mà trở thành con đường dẫn đến tự do và thức tỉnh.

Trong ánh sáng đức tin, cô đơn không phải là sự vắng bóng của Thiên Chúa, mà là không gian để Ngài đến gần hơn. Khi ta cảm thấy bị bỏ rơi, Ngài lại âm thầm hiện diện; khi ta tưởng mình lạc lõng, chính Ngài đang dìu ta qua đêm tối của tâm hồn. Cô đơn trở thành một thứ ân sủng giúp ta lắng nghe tiếng Chúa thì thầm giữa im lặng, và nhận ra rằng chỉ nơi Ngài, con tim con người mới tìm được sự bình an thật sự.

Cô đơn vì thế không còn là kết thúc, mà là một khởi đầu mới nơi con người gặp lại chính mình, gặp lại Thiên Chúa, và từ đó có thể bước ra, trao tặng tình yêu sâu hơn cho cuộc đời.

Lạy Chúa, giữa những ồn ào của cuộc sống hôm nay, khi lòng con trở nên trống rỗng và cô đơn bao phủ, xin cho con đủ can đảm để không trốn chạy, nhưng dám ở lại trong thinh lặng, để nghe được tiếng Ngài đang nói trong sâu thẳm tâm hồn. Xin biến nỗi cô đơn của con thành nơi gặp gỡ, nơi con nhận ra tình yêu Ngài vẫn âm thầm hiện diện, và để từ đó, con biết ra đi trao ban bình an và tình thương cho những người cũng đang cô đơn như con. Amen.

Sr Mây Trắng, SPP

---