Theo Các Báo Quốc Tế và Nhật Báo Phố Wall – WSJ
Các tập đoàn khổng lồ của Mỹ hoan nghênh nhà lãnh đạo Trung Quốc, mặc dù một số người thất vọng vì thiếu kế hoạch thúc đẩy quan hệ kinh doanh một cách có thực chất
Ngày 16 tháng 11 năm 2023.
Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc phát biểu tại bữa tối với khoảng 300 người, trong đó có các lãnh đạo doanh nghiệp lớn của Mỹ. ẢNH: JEFF CHIU/ASSOCIATED PRESS
SAN FRANCISCO
Vốn nước ngoài đang chạy trốn khỏi Trung Quốc. Tuy nhiên, trong chuyến đi đầu tiên tới Mỹ sau 6 năm, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã không đưa ra động thái thuyết phục các doanh nghiệp và nhà đầu tư Mỹ quay trở lại.
Thay vào đó, tại bữa tối với các giám đốc công ty Mỹ và các vị khách khác, ông Tập đã tìm cách tranh thủ sự giúp đỡ của các tập đoàn Mỹ trong việc xoa dịu căng thẳng song phương , nhấn mạnh không gian để cả hai quốc gia cùng làm việc – chủ đề trong cuộc gặp của ông với Tổng thống Biden vào thứ Tư trước đó. Trong suốt bài phát biểu của mình, ông Tập tự mô tả mình là một nhà lãnh đạo của nhân dân và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố mối quan hệ song phương thông qua trao đổi giữa người với người, nhưng không đề cập cụ thể đến thương mại hoặc đầu tư.
Ông Tập nói: “Trung Quốc đang theo đuổi sự phát triển chất lượng cao và Hoa Kỳ đang hồi sinh nền kinh tế của mình”. “Có rất nhiều cơ hội cho sự hợp tác của chúng ta.”
Tham dự có các giám đốc điều hành bao gồm Tim Cook của Apple và Black Rock, Qualcomm, Boeing, KKR, FedEx, Pfizer và các công ty lớn khác của Mỹ, họ đều có đầu tư vào Trung Quốc và có tổng giá trị thị trường hàng nghìn tỷ USD. Tesla, CEO Elon Musk và SalesForce, với Giám đốc điều hành Marc Benioff, đã chào đón Tập trong buổi chiêu đãi trước bữa tối nhưng không ở lại ăn tối.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình hôm thứ Tư đã tìm cách tranh thủ sự giúp đỡ của các doanh nghiệp Mỹ để giảm bớt căng thẳng – chủ đề trong cuộc gặp trước đó của ông với Tổng thống Biden. ẢNH: BRENDAN SMIALOWSKI/AGENCE FRANCE-PRESSE/GETTY IMAGES
Khán giả tập trung tại Hyatt Regency ở trung tâm thành phố San Francisco, đã dành cho ông Tập sự hoan nghênh nhiệt liệt khi nhà lãnh đạo Trung Quốc bước lên sân khấu, được giới thiệu bởi công ty bảo hiểm Chubb qua ông Giám đốc điều hành Evan Greenberg . Họ hoan nghênh bài phát biểu của ông nhiều lần, kể cả khi ông chỉ ra khả năng Trung Quốc gửi thêm gấu trúc sang Mỹ. “Chúng tôi sẵn sàng tiếp tục hợp tác với Hoa Kỳ về bảo tồn gấu trúc,” Tập nói.
Tuy nhiên, có một số sự vắng mặt đáng chú ý so với bữa tối tương tự ở Seattle vào năm 2015 khi Tập mời các CEO công nghệ cao cấp, trong đó có người sáng lập Alibaba Jack Ma, đến dự . Lần này, mặc dù bữa tối diễn ra ở trung tâm công nghệ San Francisco, nhưng hầu như không có doanh nhân Trung Quốc nào và cũng có ít nhà lãnh đạo công nghệ Hoa Kỳ hơn, chẳng hạn như Meta, Giám đốc điều hành Mark Zuckerberg không có mặt, mặc dù bữa tối ở gần Thung lũng Silicon.
Thời cuộc thay đổi và khó khăn hơn cho các doanh nghiệp nào gắn bó với Trung Quốc
Nhưng đối với các CEO Mỹ, hình ảnh bị nhìn thấy là họ uống rượu và ăn tối với nhà lãnh đạo Trung Quốc, nay thay đổi kể từ năm 2015, trong bối cảnh các nhà lập pháp ở Washington ngày càng giám sát chặt chẽ hơn.
Mike Gallagher, Chủ tịch Ủy ban Lựa chọn Hạ viện về Trung Quốc, đang yêu cầu hai nhà tài trợ chính cho bữa tối vinh danh ông Tập – Ủy ban Quốc gia về Quan hệ Mỹ-Trung và Hội đồng Doanh nghiệp Mỹ-Trung – tiết lộ tên của những người đã mua vé. Giá vé vào cửa là 2.000 USD mỗi người hoặc phí 40.000 USD để ngồi cùng bàn với nhà lãnh đạo Trung Quốc. Ông gọi việc chi tiêu là vô lương tâm vì “cuộc diệt chủng chống lại hàng triệu đàn ông, phụ nữ và trẻ em vô tội ở Tân Cương ” của Trung Quốc. Trung Quốc phủ nhận cáo buộc đó.
Rủi ro đối với các doanh nghiệp hoạt động tại Trung Quốc cũng tăng lên đáng kể. Các nhà tư vấn quản lý, kiểm toán viên và các công ty khác của phương Tây đã bị tấn công, điều tra và giam giữ. Trong khi đó, luật gián điệp và bảo mật dữ liệu mới có nguy cơ hình sự hóa các hoạt động kinh doanh thông thường.
Điều đó tạo nên sự tương phản chói tai với thông điệp “hợp tác đôi bên cùng có lợi” của Tập Cận Bình. Một giám đốc điều hành doanh nghiệp cấp cao của Mỹ tham dự bữa tối cho biết: “Ông ấy không hề đưa ra gợi ý nào về việc nhượng bộ doanh nghiệp hoặc thậm chí quan tâm đến việc đầu tư nhiều hơn vào nền kinh tế Trung Quốc”. “Bài phát biểu là sự tuyên truyền hay nhất.”
Một người khác nói thêm: “Làm sao anh ấy có thể không nói bất cứ điều gì về thương mại và đầu tư cho khán giả?”
Ông Tập đến San Francisco trong tuần này với sứ mệnh kép là ổn định quan hệ với Mỹ và khôi phục niềm tin của nhà đầu tư vào nền kinh tế Trung Quốc. Với cuộc khủng hoảng nợ và suy thoái kéo dài, Tập và các cấp dưới của ông muốn ngăn chặn dòng vốn nước ngoài chảy ra trong nhiều năm đã giúp thúc đẩy tăng trưởng của Trung Quốc. cản trở nỗ lực đó là chương trình nghị sự về an ninh quốc gia của chính nhà lãnh đạo nhằm ngăn chặn các mối đe dọa từ bên ngoài trước sự phát triển.
Giám đốc điều hành Apple Tim Cook, cùng với các lãnh đạo và giám đốc điều hành của BlackRock, Boeing và những hãng khác, đã tham dự bữa tối thứ Tư với nhà lãnh đạo Trung Quốc. ẢNH: NG HAN GUAN/ASSOCIATED PRESS
Danny Russel, cựu quan chức cấp cao về châu Á trong chính quyền Obama, hiện là phó chủ tịch Viện Chính sách Xã hội Châu Á, cho biết: “Ông ấy đã đạt được một số tiến bộ trong lần đầu tiên với Biden”. “Việc thứ hai sẽ khó khăn hơn.”
Theo phân tích của Wall Street Journal về dữ liệu Trung Quốc, các công ty nước ngoài có xu hướng rút lợi nhuận ra khỏi Trung Quốc hơn là tái đầu tư, thu về hơn 160 tỷ USD tổng thu nhập từ Trung Quốc trong sáu quý liên tiếp tính đến cuối tháng 9 .
Các giám đốc điều hành Phố Wall ngồi cùng bàn với Tập
Khoảng 44 khách ngồi cùng bàn với ông Tập trong bữa tối hôm thứ Tư, gồm bữa ăn ba món bao gồm bít-tết, cà ri rau và bánh tart trái cây. Trong số đó có những người ở Phố Wall, bao gồm Fink, người sáng lập Bridgewater Associates Ray Dalio , Giám đốc điều hành Blackstone Stephen Schwarzman và đồng Giám đốc điều hành KKR Joseph Bae . Tổng cộng có hơn 300 người tham dự bữa tối.
Sự u ám ngày càng gia tăng của nền kinh tế Trung Quốc trong năm nay đã giúp Tập Cận Bình ngồi vào bàn đàm phán với Biden với mối quan tâm mới về cam kết. Nhưng về cơ bản, chống lại Mỹ vẫn là cốt lõi trong chính sách đối ngoại của Tập Cận Bình. Và Tập vẫn tin rằng hệ thống của Trung Quốc cuối cùng sẽ chiếm ưu thế so với hệ thống của phương Tây—“Phương Đông đang trỗi dậy, phương Tây đang suy thoái,” như ông nói—mặc dù quá trình này có thể không phải là một đường thẳng, những người thân cận với quyết định của Bắc Kinh cho biết- làm.