Thoạt nhìn, không có công ty ô tô nào khác có vẻ có vị thế tốt hơn Ford để vượt qua hàng rào thuế quan vừa được Tổng thống Trump công bố. Trong số tất cả các xe ô tô, xe bán tải và xe SUV mà Ford bán tại Mỹ, 80% được sản xuất trong nước—một trong những tỷ lệ cao nhất của bất kỳ hãng sản xuất ô tô lớn nào. Xe bán tải F-150 của hãng—xe bán chạy nhất tại Mỹ và là động cơ mang lại lợi nhuận cho công ty—được sản xuất tại Hoa Kỳ. Nhiều bộ phận của xe cũng được sản xuất trong nước: khung từ Kentucky, ống xả khói từ Michigan, động cơ từ Ohio.
Nhưng khi nhìn vào bên trong chiếc F-150, …Có hàng ngàn bộ phận được chuyển qua biên giới từ Mexico và những nơi khác. Hơn một nửa giá trị các bộ phận của xe tải đến từ bên ngoài Hoa Kỳ—ít nhất là hai chục quốc gia, bao gồm máy phát điện và bánh xe từ Mexico và lốp xe từ Hàn Quốc.
Bắt đầu từ tháng tới, mỗi bộ phận đó có thể phải chịu mức thuế mới là 25%. Vì vậy, mặc dù xe tải của Ford được sản xuất tại trung tâm nước Mỹ, thuế nhập khẩu có thể làm tăng giá trung bình lên hàng nghìn đô la. Thuế đối với các bộ phận có thể khiến Ford mất 6% doanh thu, theo phân tích của công ty tài chính Bernstein.
Đối với đối thủ truyền kiếp General Motors, các giám đốc điều hành ở đó đang phải vật lộn với những vấn đề lớn hơn. Kể từ khi Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (Nafta) có hiệu lực vào những năm 1990, GM đã chuyển một lượng lớn công việc nhà máy của mình qua biên giới, đặc biệt là đến Mexico. Chi phí lao động rẻ hơn ở đó đã cho phép GM chế tạo không chỉ những chiếc xe nhỏ hơn, ít tốn kém hơn mà còn cả những chiếc xe bán tải lớn, đắt tiền.
Ngày nay, GM nhập khẩu số lượng xe nhiều gấp ba lần Ford, bao gồm gần một nửa số xe bán tải bán tại Hoa Kỳ, Chevrolet Silverado và GMC Sierra. Công ty cũng nhập khẩu những chiếc SUV thể thao nhỏ từ Hàn Quốc. Thuế đối với các bộ phận sẽ khiến chi phí của GM tăng vọt, nhưng thuế quan đối với ô tô lắp ráp cũng sẽ ảnh hưởng nặng nề đến công ty, khiến công ty phải chịu áp lực lợi nhuận lớn.
Nhà máy General Motors ở Ramos Arizpe, Mexico. Ngành công nghiệp xe cộ và phụ tùng ô tô sử dụng gần hai triệu người trong nước. Ảnh: daniel becerril/Reuters
Những người quan sát trong và ngoài ngành tin rằng thuế quan có thể giáng một đòn nặng nề vào hai gã khổng lồ trong ngành sản xuất ô tô của Mỹ. Một giám đốc điều hành ngành công nghiệp ô tô Hoa Kỳ đã mô tả ba hậu quả tiềm tàng của chính sách thuế quan của ông Trump đó là: “Tạm Được, Tệ và Thảm Họa nguyên tử Chernobyl”.
Một chiếc Model T trên đường dốc lắp ráp tại nhà máy Ford ở Highland Park, Mich., khoảng năm 1914. Ảnh: Hulton Archive/Getty Images
Dự báo lợi nhuận cho thấy những lo lắng như vậy là có cơ sở. Các nhà phân tích Phố Wall dự đoán rằng mức thuế quan mới có thể khiến GM, Ford và hãng sản xuất xe Jeep Stellantis mất hàng tỷ đô la mỗi năm, trong đó GM phải chịu gánh nặng lớn nhất.
Vào những năm 1930, nhà máy River Rouge khổng lồ của Ford gần trụ sở chính tại Dearborn là khu phức hợp nhà máy lớn nhất thế giới. Hơn 100.000 người làm việc tại đây vào thời kỳ đỉnh cao—gấp 25 lần số lượng nhà máy thông thường hiện nay. Ford đã sản xuất gần như mọi thứ tại chỗ. Thép thô sẽ đổ vào một đầu của khu phức hợp rộng lớn trên bờ sông Rouge đục ngầu, và những chiếc Model T đen bóng sẽ lăn bánh ra đầu kia.
Tuy nhiên, ngay cả khi đó, công ty vẫn dựa vào việc nhập khẩu nguyên liệu thô từ khắp nơi trên thế giới. Công ty nổi tiếng sở hữu các đồn điền cao su ở Brazil để có thể sản xuất hàng triệu lốp xe.
Ford và các nhà sản xuất ô tô khác đã trở nên phụ thuộc vào Mexico và các quốc gia có chi phí thấp khác không chỉ đối với các mặt hàng đắt tiền như động cơ và hộp số. Các nhà sản xuất ô tô thường lấy nhiều linh kiện rẻ hơn—bố phanh, bọc ghế, chốt—từ nước ngoài. Các giám đốc điều hành cho biết những mặt hàng hàng hóa như vậy rất khó để sản xuất tại Hoa Kỳ với lợi nhuận.
Một ví dụ là dây điện, vỏ dây và cáp phân phối điện qua ô tô. Chúng rất khó chế tạo và đòi hỏi rất nhiều lao động thủ công, đó là lý do tại sao việc sản xuất chúng đã chuyển sang Mexico, Trung Mỹ và các quốc gia có mức lương thấp khác.
Nhà sản xuất xe điện Tesla bị ảnh hưởng rất ít bởi mức thuế quan mới vì hãng này sản xuất tất cả xe bán tại Hoa Kỳ trong nước và nhập hầu hết các bộ phận tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết công ty này vẫn mua hệ thống dây điện, một thành phần chính của xe điện, từ các nhà cung cấp ở phía nam biên giới.