June 5, 2025
HÀ NỘI – Niềm tin mù quáng vào “thuốc Đông y gia truyền ba đời” đang khiến nhiều người bệnh ở Việt Nam rơi vào cảnh thập tử nhất sinh, khi những viên thuốc tưởng chừng “lành như cam thảo” thực chất lại chứa độc tố âm thầm tàn phá gan, thận và các cơ quan nội tạng.
Báo Dân Trí ngày 2 Tháng Sáu đưa tin, tình trạng sử dụng thuốc Đông y không rõ nguồn gốc hiện lan rộng khắp Việt Nam, bất chấp cảnh báo từ giới chuyên môn và các cơ quan chức năng. Người bán lợi dụng tâm lý sính “thuốc lành”, “thuốc tổ truyền” của người dân để thổi phồng công dụng, tung ra thị trường những loại thuốc trôi nổi, chưa được kiểm chứng, thậm chí chứa chất độc.
Một trường hợp điển hình là người đàn ông 53 tuổi, từng bị bác sĩ chỉ định tán sỏi thận với tỷ lệ thành công lên đến 99%. Nhưng thay vì điều trị theo y khoa, ông này chọn uống “thuốc gia truyền” được giới thiệu có thể “đánh tan sỏi không đau đớn.” Một năm sau, khi trở lại bệnh viện, cả hai quả thận của ông đã hỏng hoàn toàn, chức năng thận chỉ còn dưới 10%, và từ đó buộc phải sống nhờ máy chạy thận.
Tương tự, một phụ nữ 45 tuổi mắc xơ gan do viêm gan mạn tính, thay vì tiếp tục dùng thuốc kháng virus theo chỉ định, lại nghe lời người quen mua một loại thuốc Đông y “gia truyền ba đời” có cam kết “chữa khỏi 100%”. Sau 5 tháng sử dụng, bà trở lại bệnh viện trong tình trạng gan bị nhiễm độc nặng, xơ hóa nghiêm trọng – hậu quả của loại thuốc tự chế không rõ thành phần.
Theo ông Bùi Đắc Sáng, thành viên Hội Đông Y Hà Nội, không thể phủ nhận toàn bộ giá trị của thuốc Đông y. Nhiều bài thuốc cổ truyền vẫn được nghiên cứu, cấp phép và lưu hành hợp pháp. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là tình trạng mạo danh “thần y”, “gia truyền ba đời”, “chữa bách bệnh”… đang tràn lan, đặc biệt trên nền tảng mạng xã hội.
Thực tế, các loại thuốc “gia truyền” thường được pha trộn thêm corticoid – chất chống viêm, giảm đau bị lạm dụng – hoặc cả thuốc trị tiểu đường từng bị cấm từ thập niên 1970. Một số thuốc còn chứa độc tố như thạch tín (arsenic), nếu không được loại bỏ đúng quy trình sẽ trở thành chất độc nguy hiểm cho gan, thận và thần kinh.
Bác sĩ Phạm Quang Khải, Bệnh viện E Hà Nội, cảnh báo: “Các loại thuốc này có thể khiến người bệnh cảm thấy triệu chứng thuyên giảm, như ít đau hơn, dễ chịu hơn… nhưng thực tế, chính lúc đó các cơ quan đang bị phá hủy từng ngày. Khi đến bệnh viện thì thường đã quá muộn.”
Năm 2022, Google từng buộc phải gỡ bỏ hơn 2.000 quảng cáo thuốc “gia truyền ba đời”, “cam kết khỏi bệnh”, “thần y nổi tiếng”… trên YouTube vì vi phạm chính sách quảng cáo y tế.
Thời gian qua, cơ quan chức năng cũng đã triệt phá nhiều đường dây sản xuất thuốc Đông – Tây y giả. Tuy vậy, nạn buôn bán thuốc “gia truyền” trôi nổi, quảng bá rầm rộ trên mạng xã hội vẫn chưa có dấu hiệu chững lại.