Vào thứ Hai, hai tàu tuần duyên Philippines đang trên đường đi tiếp tế cho một địa điểm khác của Philippines ở Biển Đông, khi tàu qua khu vực gần Sabina Shoal thì chạm trán với tàu tuần duyên Trung Quốc. Vụ va chạm xảy ra cách Sabina Shoal từ 21 đến 23 hải lý về phía đông nam. Philippines cho biết mặc dù bị hư hại, các tàu vẫn tiếp tục nhiệm vụ của mình.
Tarriela, người phát ngôn của lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines, cho biết trong cuộc họp báo vào tháng 5/2024 rằng, “Nếu chúng ta không giám sát và bảo vệ nơi này, có lẽ trong những tháng tới, chúng ta sẽ lại bị sốc khi thấy họ mở rộng hòn đảo ở bãi cạn Sabina”.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với bãi cạn Sabina, nằm cách đảo Palawan của Philippines 140km (86 dặm) về phía tây, khối đất liền lớn gần nhất. Nó cách khối đất liền lớn gần nhất của Trung Quốc là đảo Hải Nam hơn 1.000km.
Nhìn chung, lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines cho biết trong cuộc họp báo vào tháng 5 rằng họ ghi nhận sự hiện diện đông đảo của Trung Quốc tại địa điểm này, bao gồm các chuyến thăm của tàu hải quân và trực thăng Trung Quốc, tàu bảo vệ bờ biển và tàu dân quân biển.
Các thợ lặn Philippines được giao nhiệm vụ nghiên cứu khu vực này cũng phát hiện ra những thứ trông giống như san hô chết và bị nghiền nát, được đổ xuống nước tại nhiều địa điểm khác nhau xung quanh bãi cạn, lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines cho biết. Họ nói rằng đó có thể là tiền thân của hoạt động cải tạo đất có thể xảy ra. Trung Quốc có lịch sử xây dựng các đảo nhân tạo ở Biển Đông, một số trong đó hiện là căn cứ quân sự.
Ảnh vệ tinh của Sabina Shoal, một rạn san hô không có người ở nằm cách bờ biển phía tây của Philippines chỉ 75 hải lý. Ảnh: Gallo Images/Orbital Horizon/Getty Images
Khi Manila có lập trường cứng rắn hơn đối với các yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông và xích lại gần Hoa Kỳ hơn, họ đã phải chịu áp lực dữ dội từ Bắc Kinh—cả về mặt ngoại giao và trên biển. Các tàu Trung Quốc đã sử dụng nhiều chiến thuật mạnh mẽ xung quanh Bãi Cỏ Mây, từ phun vòi rồng và đâm vào tàu Philippines cho đến đe dọa quân nhân Philippines bằng rìu và dao . Các tàu tuần duyên của Trung Quốc thường đi cùng với tàu dân quân biển, đông hơn nhiều so với Philippines.
Không giống như Second Thomas Shoal, Sabina Shoal không phải là tiền đồn quân sự và không được coi là điểm nóng, nhưng căng thẳng đã âm ỉ ở đó trong nhiều tháng. Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với cả hai địa điểm này—nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Philippines—cũng như đối với phần lớn Biển Đông. Một phán quyết năm 2016 của tòa trọng tài quốc tế cho rằng các yêu sách của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý, điều mà Bắc Kinh đã bác bỏ.
Trung Quốc đã tăng cường sự hiện diện của các tàu dân quân biển tại địa điểm này và cũng đã cử các tàu nghiên cứu. Trong một cuộc họp báo vào tháng 5 với các nhà báo, lực lượng tuần duyên Philippines đã báo cáo về sự hiện diện của ba tàu nghiên cứu Trung Quốc tại Sabina Shoal.
Hoa Kỳ lên án hành động của Trung Quốc. Đại sứ của Hoa Kỳ tại Manila, MaryKay Carlson, cho biết trên X rằng Hoa Kỳ “ủng hộ Philippines trong việc lên án các hành động nguy hiểm của Cảnh sát biển Trung Quốc”, gây nguy hiểm đến tính mạng và gây thiệt hại cho các tàu của cảnh sát biển.
