Tin Cộng Đồng

01/20/202301/20/2023

Vĩnh biệt người lính già Vũ Cao Quận – Phạm Thanh Nghiên

NHỮNG NGƯỜI LÍNH GÌA KHÔNG BAO GIỜ CHẾT – HỌ CHỈ MỜ NHẠT DẦN ĐI ….

*******

Vĩnh biệt người lính già Vũ Cao Quận

Phạm Thanh Nghiên

Ông Vũ Cao Quận, một trong những cánh chim đầu đàn của Phong trào đấu tranh đòi Dân chủ tại quốc nội vừa qua đời lúc 19 giờ 40 phút ngày 19/1/2021, tức ngày 7 tháng Chạp năm Canh tý, hưởng thọ 88 tuổi.

Ông Vũ Cao Quận sinh ngày 16/4/1933 tại Hải Phòng. Tuổi thanh thiếu niên của Vũ Cao Quận gắn liền với những giai đoạn đặc biệt của lịch sử dân tộc. Mới 12 tuổi, cậu bé Quận đã tham gia vào Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, được “điều động” lên Quảng trường Ba Đình để nghe ông Hồ Chí Minh đọc cái gọi là Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước VNDCCH.

Lớn lên, ông nhập ngũ và như bao thanh niên miền Bắc khác, ông mang theo nhiệt huyết của tuổi trẻ và với trái tim yêu nước đi “giải phóng miền Nam”. Điều mà mấy chục năm sau ông mới vỡ lẽ ra mình bị lừa.

Đầu năm 1965, ông kết hôn với bà Nguyễn Thị Lan và sinh con gái đầu lòng vào cuối năm. Hai ông bà có tất cả 5 người con gái. Suốt mấy chục năm, Vũ Cao Quận gắn bó với đời binh nghiệp cho đến khi giải ngũ vào năm 1975, mang quân hàm Trung uý.

Sau khi giải ngũ, Vũ Cao Quận làm việc cho Hợp Tác Xã Ánh Sáng, chuyên sản xuất xà gồ, cửa sắt… Năm 1988, HTX giải thể, Vũ Cao Quận nghỉ việc.

Chính thời gian nghỉ ngơi, nhàn rỗi là cơ hội để người lính già Vũ Cao Quận nhận thức được thực trạng của chế độ. Không dừng lại ở việc nhận thức suông, Vũ Cao Quận đã biến lý tưởng của mình thành hành động cụ thể, ban đầu là “bỏ đảng”, sau đó là công khai chống lại nó.

Tất nhiên, người ta không cho ông cái quyền “thoái đảng” mà giữ ông lại để… khai trừ, như một cách làm nhục ông và giữ thể diện cho đảng. Hành động này của Vũ Cao Quận hơn 20 năm về trước được ví như chuyện tày đình, “đại nghịch bất đạo”, gây chấn động cho nhiều đảng viên thời bấy giờ.

Trong nhiều bài viết và một số cuộc trả lời phỏng vấn đài báo nước ngoài, Vũ Cao Quận đều khẳng định chủ nghĩa cộng sản, cuộc cướp chính quyền 1945, những cuộc chiến tranh “giải phóng” … chỉ là “cuộc lừa vĩ đại vô song” như ông từng cay đắng thốt lên trong bài thơ “Ai!” nổi tiếng.

Ông từng bị giam giữ 9 ngày trong tù vì các bài viết “chống đảng”, đòi hỏi dân chủ và toàn vẹn lãnh thổ cho Việt Nam. Khi các “hoạt động đường phố” chưa xuất hiện, Vũ Cao Quận là một trong số ít cây viết khá nổi tiếng trong nước cùng với tướng Trần Độ, giáo sư Hoàng Minh Chính, tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang, cựu Đại tá Lê Hồng Hà, nhà văn Hoàng Tiến, nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa….

Cuốn sách “Gửi lại trước khi về cõi” của ông được Tủ sách Tiếng Quê Hương in ấn và phát hành tại Mỹ là một đóng góp đáng kể của ông cho phong trào đấu tranh đòi tự do ở Việt Nam.

Cuối năm 2007, khi cuộc biểu tình đầu tiên (và đúng nghĩa) sau 1975 do người dân tự tổ chức nổ ra tại Hà Nội nhằm chống lại sự xâm phạm lãnh hải Việt Nam của Tàu cộng, Vũ Cao Quận có mặt. Năm ấy, ông đã bước sang tuổi 74.

Kể từ sau khi nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa và tôi, Phạm Thanh Nghiên bị bắt (2008), ông Quận gần như bị giam lỏng tại nhà. Sức khoẻ và tinh thần ông giảm sút hẳn. Ông đã trải qua hai lần tai biến. Tuổi già, bệnh tật, nỗi buồn thế sự, niềm cô đơn, nhất là sự sách nhiễu của công an Hải Phòng, tất cả các yếu tố đó cộng lại khiến ông không thể gượng dậy.

Hơn 1 năm nay, ông Quận phải nằm một chỗ sau cú ngã hồi tháng 6/2019. Mọi sinh hoạt từ ăn uống, vệ sinh cá nhân đều có con gái phục vụ, chăm sóc. Vì ông quá yếu, không thể ngồi dậy được nên phải cắm ống dẫn tiểu, hàng tuần thuê bác sĩ đến kiểm tra, thăm khám.

Từ khi tôi chuyển vào Sài Gòn sinh sống, mỗi khi có dịp ra Bắc vẫn ghé thăm ông. Lần gần đây nhất tôi gặp ông là hôm 19/11/2020 nhân dịp ra Hà Nội thăm mẹ của Đoan Trang. Tôi phải xưng tên 3, 4 lần và nói thật to ông mới nhận ra. Ông thều thào: “Ai chứ con nhãi nhép Phạm Thanh Nghiên thì bác không bao giờ quên”. Một lát sau ông lại hỏi “Thế cháu mới ra tù hả?” Nghe đến là thương.

Đầu tháng 10/2020, tôi có viết một lá thư nhờ giúp đỡ, chỉ gửi cho một số bằng hữu với hy vọng qua sự sẻ chia đó, ông sẽ có thêm chút kinh phí chữa bệnh. Thật vui là lá thư tuy chỉ gửi trong phạm vi một vài người, nhưng đã được truyền tay đến nhiều người khác.

Nhờ vậy, có thêm nhiều tấm lòng sẻ chia và bày tỏ sự thương mến với ông. Tôi còn chưa kịp viết một lá thư khác để cảm ơn những vị ân nhân giúp đỡ, thì đã nhận tin ông Vũ Cao Quận qua đời.

Vũ Cao Quận thích được gọi là Người Lính Già – một danh xưng rất khiêm nhường như tính cách của ông lúc sinh thời.

Người Lính già Vũ Cao Quận đã đi hết vòng tròn của một đời người với bao thăng trầm của lịch sử, của kiếp nhân sinh. Ông đã gánh vác và trọn vẹn với hai thân phận, thân phận của riêng ông và thân phận của đất nước Việt Nam khổ đau này.

Ông đã dành cả cuộc đời để chiến đấu, để trăn trở với vận nước. Mong ông an nghỉ và xin nhận từ con “nhãi nhép” này (cách ông gọi tôi) một nén tâm hương bày tỏ sự yêu quý và kính trọng.

Xin vĩnh biệt ông.

HÌNH: – Người lính gìa Vũ Cao Quận và vợ chồng Phạm Thanh Nghiên & Huỳnh Anh Tú…

01/19/202301/19/2023

Chiếc túi xách Hermes 1,6 tỉ đồng và những chuyện chỉ có ở xứ… Việt cộng.

Van Pham

Một đất nước không có cái gì để chứng tỏ, để “khoe” với thế giới, để đóng góp cho văn minh nhân loại ngoài những thói hư, tật xấu như tham lam, ích kỷ, vô cảm, lười nhác, dối lừa… thì còn gì để biện minh?.

Chẳng lẽ tất cả những gì báo chí, dư luận lên án mỗi ngày mãi cũng chỉ là “hiện tượng”, chưa phản ánh đủ và đúng về sự băng hoại văn hóa ở mức độ trầm trọng nhất với tốc độ nhanh nhất?

********

Chiếc túi xách Hermes 1,6 tỉ đồng và những chuyện chỉ có ở xứ… Việt cộng.

Đọc bài phát biểu của GS Tương Lai tại Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, không dám tin vào mắt của chính mình khi thấy câu chuyện thật mà ngay cả vua hề Sác Lô cũng nghĩ không ra:

Doanh nghiệp nhập về 4 bộ túi xách nhãn hiệu Hermes, giá mỗi bộ gồm 4 chiếc là 300.000 USD, chỉ có mấy ngày là các quý bà, tiểu thư mua hết (không bán lẻ), sau đó, cửa hàng còn bị trách móc là vì sao lại nhập ít thế để đến nỗi có nhiều người không kịp mua!?

Tính ra, mỗi cái túi xách trị giá 1.600.000.000 VNĐ, tương đương với lương trung bình của công chức (3 triệu đồng/tháng) trong khoảng gần… nửa thế kỷ(!)

Có biết bao câu hỏi, biết mấy nỗi đau từ cái sự thật hầu như ai cũng biết mà không ai nói – nhất là các cơ quan có trách nhiệm bảo vệ cán bộ, chống tham nhũng – không thể kết luận vì “không đủ chứng lý”.

Chứng lý ở đâu khi cái sờ thấy, biết rõ (tìm hiểu chẳng khó gì vì không lẽ người ta mua túi xách về để cất?) là không ai có thể đem đồng tiền đổ mồ hôi, sôi nước mắt để mua thứ có thì không làm cho béo hơn, thiếu chẳng gầy đi.

Số tiền khủng trên đây trong một đất nước có hàng triệu người nghèo, hàng triệu người thất nghiệp không thể nói khác hơn, đó là sự thách thức của tội ác, sự trơ tráo về mặt văn hóa, sự vô lương của đạo đức và là sự tàn nhẫn của lương tâm – nếu như lương tâm là cái có thật trong thời đại nhố nhăng này.

Những cái túi xách đó “sinh ra” cho các thứ trưởng giả của các nước nghèo chơi trội, với cái vỏ hợm hĩnh, không rẻ tiền về giá trị của… đồng tiền nhưng lại rẻ hều về nhân cách, lối sống; chỉ nhằm vào cái đích duy nhất là chứng tỏ cái gọi là đẳng cấp, xứng mặt tay chơi.

Nó là sự minh định cay đắng rằng cơ quan chống tham nhũng dường như đang nói nhiều, làm biếng và, chắc chắn, đang làm lãng phí thêm không ít tiền dân, của nước khi họ nhận lương rồi ngồi viết thành câu chữ cho các báo cáo thăng hoa, cho sự bao che liếc xéo những nụ cười mỉa mai, chua chát.

HÌNH: – Ngọc Trinh mang chiếc túi Hermes màu đen mới mua

Những cái túi Hermes đó không hề lẻ loi trên cuộc đời này. Nó có rất nhiều các anh chị em song sinh, đồng hành.

Chẳng hạn, quan chức mất trộm, để quên hàng tỷ đồng là chuyện bình thường;

Bộ GD-ĐT trình đề án làm SGK “nhầm lẫn” 34.000 tỷ đồng nay tụt xuống còn gần 800 tỷ cũng là chuyện bình thường;

Đường cao tốc dài nhất Việt Nam, đứng trong top ten Đông Nam Á chưa đi đã lún cũng là bình thường…

Những cái mà các nhà quản lý dán nhãn “bình thường” ấy là điều thậm bất thường trong một xã hội văn minh, nơi mọi khoản thu nhập của công dân được làm minh bạch, rõ ràng; mọi khả năng về quản lý không có chỗ cho nhầm lẫn bởi nhầm mà liên quan đến hàng núi tiền của là sự phá hoại rõ ràng.

“Nhầm lẫn” hàng chục ngàn tỷ mà chỉ có thể “thấy sợ”, rồi, không ai phải chịu trách nhiệm sao?

Giả sử nếu dư luận không phản đối, Quốc hội không tỉnh táo thì có phải là hàng vạn cái Hermes nữa lại được mua tấp nập?

Hầu như tất cả những ai có trách nhiệm đều tuyên bố phải quyết liệt, phải thay đổi vì tham nhũng đang là căn nguyên liên quan đến sự tồn vong của chế độ.

Có tìm thấy ở đâu giống với nước ta là nói nhiều, nói lắm mà tất cả sự sai trái, trì trệ vẫn ý nguyên?

Hình như, chỉ có một cái thay đổi thôi: Nỗi đau của hàng triệu người nghèo, thất nghiệp ngày một nhức nhối hơn?…

Nguồn: KenhSaoViet.vn

01/18/202301/18/2023

Câu đối Tết Quý Mão 2023: Mèo tới, diệt trừ ngay lũ Chuột!

Báo Tiếng Dân

Hà Sĩ Phu

18-1-2023

Câu đối Tết Quý Mão

1/ LÒNG CHÂN-THIỆN ĐÓN XUÂN:

– Thuở THIỆN- ÁC đan cài, TẾT đến mong chờ “vua THIỆN Ý ”!

– Thời GIẢ-CHÂN lẫn lộn, XUÂN về ngóng đợi “chúa CHÂN TÂM”!

2/ HỔ ĐI MÈO TỚI:

– MÈO như sức mạnh Dân mong, MÈO tới, diệt trừ ngay lũ CHUỘT!

– HỔ tựa độc quyền Đảng trị, HỔ đi , vui sống cả đàn TRÂU!

3/ GỬI NGƯỜI ĐÁNH CHUỘT SỢ VỠ BÌNH (năm MÈO nói chuyện CHUỘT)

– Chiếc BÌNH này hỏi gốc nơi đâu, tự nó đã nảy sinh bầy CHUỘT thối!

– Lũ CHUỘT ấy bắt nguồn ở đó, sao ông còn ôm ấp chiếc BÌNH hôi?

4/ TẤN TRÒ ĐỜI:

– Quan chưa lộ trị quan bị lộ,chốn Quan trường đã thấy lắm trò…vui!

– Đứa thấp mưu thua đứa cao mưu,tình Đồng chí lại nghe nhiều chuyện…thú!

5/ XUÂN VÀ PHÚC:

– XUÂN đến XUÂN đi, mấy độ thăng-trầm, lo vận nước!

– PHÚC còn PHÚC hết, đôi đường họa-phúc, ở lòng dân!

6/ NÓI NHỎ: ĐỒNG TÌNH, DẪU CHẲNG ĐỒNG TÂM:

– Lò lửa vẫn thiêu nhau, củi cao cấp mấy tầng cháy đỏ, “toang” kiểu này đẹp quá, bác ơi?

– Hoa Kỳ còn giãy chết, nơi cháu con vạn đại dung thân, “chuồn” nơi ấy giàu ghê, bạn nhỉ?

***

Mời đối: Lò lửa bập bùng soi, củi cao cấp mấy tầng đỏ chói, Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng? (Theo lời bác Phú Trọng).

_____

Chuyện cũ kể lại: Chết hụt vì Câu đối Tết

Hà Sĩ Phu

Ấy là cái Tết Kỷ Tỵ năm 1989. Chuẩn bị cho ngày Tết, ông Chủ tịch UBND thành phố Đà Lạt mới nhậm chức, muốn mở đầu nhiệm kỳ bằng một Hội chợ tưng bừng với nét văn hóa độc đáo khác những năm trước, bèn mời tôi đứng ra đảm nhiệm gian hàng Câu đối Tết. Chả là khi ấy những Câu đối Tết của tôi ít nhiều đã được giới chữ nghĩa và báo chí để ý.

Ông chủ tịch còn gợi ý cụ thể là tôi nên mặc lễ phục truyền thống, áo the khăn xếp, cầm bút “đại tự”, bày mực tàu giấy đỏ, trải chiếu viết câu đối như những cụ đồ năm xưa.

Việc phụ trách gian hàng Câu đối tôi nhường ông Huỳnh Trùm, một người khá quen biết với dân Đà Lạt, tôi chỉ nhận sẽ đóng góp vào phần nội dung.

Tôi thức gần trắng đêm để tự tay viết một bảng quảng cáo (hình 1). Toàn viết phóng bằng tay, vì hồi ấy chưa hề có sự hỗ trợ gì của những kỹ thuật vi tính.

Các Câu đối giới thiệu phần lớn là để cho vui vẻ ngày xuân, năm Rồng sang Rắn, có gắn với xứ hoa Đà lạt.

Ví dụ:

– Hội hoa Xuân bán khóm LONG TU, tiễn chú Rồng đi! (Long tu là tên một giống hoa Lan)

– Phiên chợ Tết mua rượu TAM SÀ, đón chàng Rắn tới!

Ngoài nghĩa Long là Rồng, Sà là Rắn, câu đối nói đến chuyện bán-mua để mang tính chất một Hội chợ, và chính tại gian hàng Câu đối cũng có mua có bán!

– Dân Cao nguyên mừng Tết bằng hoa, hoa BẤT TỬ, tình người bất tử!

– Người Đà lạt đón Xuân ở gốc, gốc TRƯỜNG SINH, chân lý trường sinh!

Bất tử và Trường sinh là tên hai loại hoa và cây cảnh ở Đà Lạt, câu đối ngợi ca phong thái sâu lắng của thành phố tiểu Paris sang trọng này.

Tự sự thì có câu:

– Nồng hương rượu mới, thơm bình cổ!

– Chai bàn tay trắng, giữ lòng son!

Ra điều rằng Câu đối đây tuy là “bình cũ nhưng rượu rất mới”, mà rượu này làm thơm cho bình! Còn “ông đồ” như tôi đây thì cũng “chai tay” cuốc vườn, “ông bà đồ” sáng sáng vẫn thường chở “đá cây” bằng xe đạp đến bán cho các tiệm cà phê để thêm thu nhập, chứ chả được thanh nhàn như ông đồ của cụ Vũ Đình Liên, thực cảnh gia đình tôi lúc ấy như vậy.

Về câu đối thế sự thì hồi ấy ông Nguyễn Văn Linh làm Tổng Bí thư, nổi tiếng với chuyên mục “NÓI và LÀM” (mà trong dân đã nói chệch ra là Nói và Lừa, Nó vẫn Lừa…). Tôi có mấy chữ cảnh báo NGÔN dị HÀNH nan! (NÓI thì dễ, LÀM mới khó) …

“Phạm huý” nhất thì cũng “lèng nhèng” mấy câu chạm đến nỗi GIAN KHỔ của dân và sự Ô UẾ của các quan:

– Đêm Ba mươi dựng NÊU thẳng lên Trời, hỏi người tốt không GIAN sao lắm KHỔ?

– Sáng Mồng một vẽ CUNG luôn xuống Đất, bực sân rêu đã UẾ lại nhiều…Ô!

vân vân…

Ấy, đại khái thế, tóm lại là mọi chuyện bình thường. Chuyện rắc rối phát sinh là ở mấy câu thơ “chết tiệt” được viết vào giấy khổ lớn treo ở gian Câu đối. Rất tiếc khi dẹp Hội chợ không giữ lại hay chụp lại được, nhưng nhiều anh em giờ còn nhớ như in.

Nguyên là, để cho rôm rả, ông chủ gian hàng Huỳnh Trùm viết một bài thất ngôn bát cú, cũng chuyện vui vẻ ngày Xuân, nhưng cả 8 câu, câu nào cũng có chữ Xuân (vừa là mùa Xuân vừa là quý danh của phu nhân ông Trùm), cũng lồng tên một vài vị có tên tuổi trong thành phố, nhưng toàn chuyện vui thôi. Tác giả Huỳnh Trùm ra lời thách ai họa được bài thơ hơi rắc rối này sẽ có phần thưởng! Bốn câu đầu của bài thơ như sau:

Hội chợ hoa Xuân chẳng phải nghèo

Vui Xuân dân Việt nhớ làm theo

Tùy duyên văn ý đề Xuân đối

Xướng xuất thơ Xuân họa cảnh treo

Chờ mãi chưa thấy thi sĩ nào ra bài “họa”, tôi là một trong hai “khổ chủ” đành “thân chinh” họa mấy câu, chỉ xin hoạ 4 câu đầu. Làm xong cũng phải viết ra giấy lớn, treo bên cạnh để gợi ý cho bà con hưởng ứng. Bốn câu ấy như sau, đề là Vịnh gian hàng Câu đối:

Giữa chốn Uy danh, cảnh ĐỐI nghèo!

Thấy ĐỐI thì anh cũng ĐỐI theo!

Thời đại mưu lanh nhiều … ĐỐI thủ,

Dân quyết làm ra ĐỐI để … treo!

Trong bài chủ mỗi câu đều có chữ XUÂN thì bài hoạ câu nào cũng có chữ ĐỐI để “tức cảnh” cái gian Câu đối trong hội hoa Xuân. Rất nghiêm, rất chỉnh.

Hôm tổng kết Hội chợ, có mặt các quan chức tỉnh và thành phố, Ban Tổ chức nhận thấy về gian hàng Câu đối thì Tú-Xuân (bút danh của Hà Sĩ Phu lúc ấy) có công đóng góp nhiều về thơ và Câu đối, tất nhiên khen thưởng. Phần thưởng có gì đâu, một cuốn lịch Kỷ Tỵ, in đẹp, khổ lớn.

Tôi đem phần thưởng về treo, nhưng cũng chẳng ngó ngàng gì đến (bây giờ cũng chẳng nhớ mặt mũi tờ lịch ấy thế nào). Nhưng khoảng một tháng sau, một vị hàng xóm đảng viên cao tuổi đột nhiên sang chơi. Sau khi “mừng” tôi được cái… giải Xuân cao quý bèn bảo nhỏ: Nhưng chú cẩn thận nhá, các “lãnh đạo” đã dịch được bài thơ “nói lái” của chú rồi đấy… Tôi cười và cãi lại: Cái tiếng Việt mình nó rắc rối, các vị chấp làm gì. Thế báo chí viết về “Chính phủ” mà các vị cứ dịch thành “Chú phỉnh” thì chết người ta à?

***

Ít lâu sau, một hôm đạp xe ngang qua cửa quán của thằng bạn tôi thì bị bạn gọi giật lại: Ê này Tú Xuân, vào đây, vào đây!

Đấy là quán của vợ chồng Hà Linh Chi. Linh Chi tên thật là Đệ, nhà thơ tài hoa xứ Huế, vợ là Kim Chi, thân với vợ tôi. Hôm nay vợ đi vắng Linh Chi phải trông hàng.

– Làm ly rượu cực kỳ đã! Nhà Sinh hoá thử kiểm nghiệm một hớp xem rượu bao nhiêu độ nào?

– Chà chà, gớm đây, phải trên 50 độ?

– Giỏi, 60 độ, nếp quê đấy, thơm không?

– Ừ thơm, phải nhắp từng giọt, cháy họng xong lại ngọt mới lạ?

– Ngọt nhưng mà… cay!

Nói xong hắn phá lên cười: Bây giờ tau hỏi tội mi… (Rồi hắn đọc oang oang trong hơi rượu):

Giữa chốn DUY ANH, Cảnh… đéo ngồi!

Thối đấy, thì Anh cũng… đéo thôi!

Thời đại… lưu manh nhiều,… đủ thối!

Dân quyết làm ra! Đéo để trôi!

(Câu cuối cùng hắn không ngâm mà quát lên như doạ nạt).

– Tau dịch thơ thằng Tú Xuân đã chính xác chưa?

– Ừ, chịu rồi. Nhưng hình như họ cũng biết?

– Thì tao đọc lên họ mới ngớ ra, chắc tiếc cuốn lịch đã trao nhầm. Nhưng thôi tau thưởng mi chén rượu 60 độ này. Sướng!

Chả là năm ấy dư luận đều biết hai vị quan đầu tỉnh xung khắc nhau như mặt trăng mặt trời, Bí thư tỉnh là Tám Cảnh, Chủ tịch tỉnh là Duy Anh. Nhưng cả hai đều dính những vụ tai tiếng về tài sản và nhà đất, bị dân chúng đàm tiếu. Bài thơ lôi hai quan đầu tỉnh ra nhạo báng? Đáng tội chết chứ chả…

Thằng bạn lại tiếp: Khá khen, mi không phải người Huế mà “lái” cũng khá. Đọc xuôi là một bài thơ vần EO (nghèo, theo, treo), đọc lái thì thành bài thơ vần ÔI (ngồi, thôi, trôi). Đọc xuôi thì hiền, đọc ngược thì…đểu (!). Hắn vừa nói vừa cười khà khà, vừa dí ngón tay vào trán tôi.

Tôi cũng cười, gạt tay hắn ra. Nhưng hắn chưa tha:

– Chưa hết tội! Nghe Câu đối của mi đây:

Tết đến trăm hoa…, nô nức nở!

Xuân về muôn ý tứ…, tung bay!

Trăm hoa thì nô nức… nở, muôn ý tứ thì …tung bay. Câu đối nghe thì phơi phới, nhưng mi không lừa được tau. Trăm hoa nhưng là hoa nô, là trăm thằng nô lệ hay một trăm con Kiều phải làm đĩ? Nức nở chứ có phải hoa nở đâu? Rồi “muôn ý tứ” tung bay hay muôn ý“tứ tung bay”? Ý dân mà bay tứ tung thì giới trí thức đang tản mạn hay lòng dân ly tán? Mi đểu!

Chưa hết nhá…

Nếu tôi không ngăn hắn lại, buộc hắn chạm ly (chạm hai cái chén hạt mít), bắt hắn phải khà một nhát cho cạn để phanh hắn lại thì không biết hắn còn móc ra của tôi những chữ nghĩa chết người gì nữa? Quả thực bạn bè sao mà giấu được nhau? Nói ra nửa lời đã hiểu…, nhưng mi giảng cho họ hiểu sớm thế làm gì hả giời? Hôm nay ôn lại kỷ niệm khoái trá này thì mi đã đi xa rồi, Linh Chi ơi.

***

Bẵng đi hai năm, câu chuyện bài thơ nói lái tưởng đã nguội. Tuy một đôi lần nghĩ đến cũng thoáng lo, có người bảo “họ” thù đến chết đấy. Tôi không tin, chuyện vặt, rồi lại cười một mình. Thôi, thì là chuyện đã qua.

Đến một buổi chiều. Mới chạng vạng tối, vợ tôi vừa trông quán vừa dọn cơm. Vừa cầm đũa thì bà Lý, bạn cùng phố với vợ tôi đến chơi. Vì là bạn quen nên vừa ăn vừa trò chuyện.

Bỗng bộp một phát. Chưa kịp hiểu ra chuyện gì thì vợ tôi ngã lăn ra, bát cơm rơi vỡ tung toé. Bà Lý ôm lấy vợ tôi. Còn tôi theo linh tính ngó vội ra cửa, vừa lúc phát hiện một thanh niên từ phía tủ lạnh trong nhà tôi chạy vụt ra ngoài…

Quay lại, thấy vợ tôi tím rập một bên má. Chỉ trệch đi mấy phân là vỡ sọ rồi. Cạnh chiếc bát vỡ là một cục đá to bằng nắm tay, nặng ngót nửa ký, mà tôi tin chắc tảng đá ấy là dành cho cái mặt của tôi. Lúc ấy là 7 giờ chiều ngày 24 tháng 2 năm 1991.

Mấy hôm sau tôi có viết đơn trình báo vụ việc, cũng có công an khu vực đến nhà, hỏi han vài câu và hứa tìm ra thủ phạm nhưng rồi chẳng có ai điều tra gì cả… Tôi sẽ giữ hòn đá này làm kỷ niệm.

Phải đến mấy năm sau, vết bầm trên má vợ tôi mới lành hẳn. Nhưng vết bầm ký ức thật khó phai.

Chỉ vì tôi say mê đùa với chữ nghĩa mà vợ phải mang tội! Chút lòng… chơi chữ từ sau xin…chừa! Nhưng chẳng biết cái thói trời sinh ấy liệu rồi có chừa được không?

HSP (Đón Tết con Rắn 2013)

01/13/202301/13/2023

Nghề Nail ở Mỹ chao ᵭảo với ᵭạo lᴜật mới Assembly Bill 5- Chủ tiệm ρhải trả 100% W-2 lẫո 1099 cho thợ ոail.

Báo Calitoday

January 11, 2023

Chỉ ϲòn ít ngàγ nữa ʟà tất ϲả nhân ϲôոg ʟàm việc troոg mọi ϲơ sở thươոg mại đều được ϲoi ʟà “côոg nhân” ϲhứ ⱪhôոg ϲòn ʟà “người ʟàm ⱪhoán” nữa, nếu như ϲhủ ϲôոg tγ ⱪiểm soát ϲách họ ʟàm việc, hoặc ϲôոg việc họ ʟàm ʟà một phần thươոg vụ ϲủa ϲôոg ty.

Đạo ʟuật mới này, ϲòn được gọi ʟà Assemblγ Bill 5 (Luật Số 5 ϲủa Quốc Hội Tiểu Baոg Califronia) sẽ được áp ᵭụոg từ ngàγ 1 Tháոg Giêng, Theo đó, ϲác tiệm tóc, tiệm nail tại California phải đổi từ hìոh thức thuê ⱪhoán – ăn ϲhia saոg hìոh thức ϲhủ nhân – ϲôոg nhân. Hìոh thức nàγ đòi hỏi ʟuật ʟệ về ʟươոg tối thiểu, ʟàm ngoài giờ, ϲhi phí bảo hiểm ϲôոg nhân troոg ʟúc ʟàm việc, mua bảo hiểm thất nghiệp ϲho ϲôոg nhân và nộp thuế nhiều hơn.

Tuγ ngàոh nail, tóc ϲó được nhữոg sự “che ϲhở” để ϲó thể vẫn tiếp tục được ʟàm việc theo hìոh thức “thuê ⱪhoán” nhưոg điều ⱪiện ϲũոg ⱪhôոg phải ʟà ᵭễ ᵭàng.

Nữ Dân Biểu Lorena Gonzalez, tác giả ϲủa ʟuật AB5 được quốc hội tiểu baոg California thôոg qua thàոh ʟuật vào Tháոg Chín, 2019 và sẽ được áp ᵭụոg từ ngàγ 1 Tháոg Giêng, tới đây. (Hình: Rich Pedroncelli/AP)

Chủ tiệm vất vả với việc trả W-2 ʟẫn 1099

“Với tìոh hìոh này, ⱪhôոg bao lâu nữa, nhiều ϲhủ tiệm nail sẽ phải bán tiệm hoặc đóոg ϲửa, đi ʟàm thợ hoặc ʟà đổi ngàոh nghề ⱪiոh ᵭoaոh ⱪhác, vì ⱪhôոg ϲh ịu n ổi s ức é p từ nhiều phía: thiếu nhân ʟực, thiếu vốn, thiếu ⱪiոh nghiệm điều hành, ʟ ᴜật ph áp ɾàոg buộc ϲhặt hơn và ϲhi phí vận hàոh đội ʟên ϲao hơn,” aոh Tim Nguyễn, ϲhủ nhân 6 tiệm nail thươոg hiệu Totallγ Nails & Spa ở San Bernardino, miền Nam California, ϲhia sẻ.

Aոh Tim ϲho hay: “Hai năm trước, tôi đã bị ph ạt ⱪhoảոg 250 ngàn đô là vì bị Sở Lao Độոg (EDD) và Sở Thuế Vụ California ϲho ɾằոg tôi vi phạm lᴜật, ϲụ thể ʟà tôi trả ʟươոg ϲho nhân viên theo hìոh thức thuê ⱪhoán (khai thuế theo form 1099) mà ⱪhôոg trả ʟươոg theo hìոh thức nhân viên (form W-2).”

Aոh Tim biết ɾằոg ngàոh nail vẫn ϲó thể trả ʟươոg theo hìոh thức thuê ⱪhoán (tức form 1099) với điều ⱪiện: Người thợ phải ϲó ϲhìa ⱪhóa ɾiêոg để vào tiệm, ϲó số điện thoại ɾiêng, máγ tíոh tiền ɾiêng…

“Khi bị Sở Lao Độոg và Thuế Vụ ⱪiểm tra sổ sách, tôi đã ⱪhôոg trả ʟời được hai ϲâu hỏi vì sao thợ thuê ϲhỗ (thuê booth) thì ʟẽ ɾa thợ phải trả tiền thuê ϲho ϲhủ, ϲhứ sao sổ sách ʟại ϲho thấγ ϲhủ phải trả ʟươոg ϲho thợ? Câu thứ hai ʟà vì sao thợ ʟại phải mặc đồոg phục troոg ⱪhi ⱪhôոg phải ʟà nhân viên ϲủa ϲôոg ty?”, aոh ϲho biết.

Chủ tiệm nail ngoài việc phải bỏ số tiền ʟớn ɾa ҳâγ ᵭựոg tiệm, ϲòn phải quảոg ϲáo, trả tiền mặt bằng, điện nước, đồ ᵭùոg ʟàm nail. Naγ với đạo ʟuật AB5, họ phải lo ϲả bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm nghề nghiệp ϲho thợ (Workers’ ϲompensation insurance, ϲòn gọi là Workers’ Comp.) và nhiều ϲhíոh sách ⱪhác.

Theo aոh Tim: “Có nhiều thợ ʟàm nails đòi ʟãոh tiền mặt để ᵭễ tr ốn thuế, họ ⱪhôոg muốn hìոh thức W-2 vì thế ɾất ⱪhó tuyển ᵭụոg thợ. Thêm vào đó, thế hệ người Việt saոg Mỹ từ nhữոg năm 80-90 naγ đã ʟớn tuổi sắp nghỉ hưu, thế hệ ϲon ϲái siոh ɾa ở Mỹ thì đa phần ϲhúոg ⱪhôոg muốn nối nghiệp ʟàm nail, vì thế ngàոh nail đaոg thiếu hụt thợ một ϲách tr ầm tr ọng.”

Cũոg ʟiên quan đến nhữոg ⱪhó ⱪhăn ϲủa ngàոh nail, aոh Tim ϲhia sẻ: “Khách ở ϲác ⱪhu Mỹ đều trả bằոg thẻ, ⱪhôոg trả tiền mặt mà thợ thì đòi tiền mặt, ϲhủ ʟàm sao ϲó tiền mặt mà trả? Làm ϲhủ tiệm nail bâγ giờ ⱪhổ hơn ʟàm thợ. Chủ maոg tiếոg ʟà tuyển thợ nhưոg thợ gọi tới toàn phỏոg vấn ϲhủ, ϲhứ ⱪhôոg phải ʟà ϲhủ phỏոg vấn thợ nữa. Họ đưa ɾa đủ thứ điều ⱪiện nàγ nọ ɾồi ⱪhôոg ưոg ʟà ⱪhôոg ʟàm.”

Aոh Tim Nguyễn muốn nhắn nhủ với ϲác ϲhủ tiệm nail ɾằng: “Trước ⱪhi Sở Thuế và Sở Lao Độոg gửi thư tới thôոg báo sẽ ⱪiểm toán tiệm mìոh thì họ đã gửi thư tr a hỏi trước ϲác thợ ɾồi, ϲho nên mìոh ⱪhôոg ϲó thể giấu ᵭiếm được gì. Do đó, tốt nhất ʟà thàոh thật với họ và ϲhịu nộp ph ạt. Rồi ʟàm ʟại ϲho đúոg ʟuật mới được ᵭài ʟâu.”

Với aոh Quốc Phan, ϲhủ tiệm nail nhỏ tại China Lakes, ϲách Bolsa 3 tiếոg ʟái ҳe về phía Bắc, thì ʟại ʟà nhữոg ⱪiոh nghiệm ⱪhác troոg việc thuê thợ.

Aոh Quốc ϲho biết ϲhỗ aոh ϲhỉ ʟà thị trấn nhỏ, ʟúc đầu ϲũոg thuê thợ theo hìոh thức ϲho thuê ϲhỗ (rent station). Mỗi tuần, thợ trả tiền mướn ϲhỗ ϲho aոh ʟà $150, tươոg đươոg với $600 một tháng, ϲòn ʟại thợ tự tìm ⱪhách, tiếp ⱪhách, tự thu tiền. Nhưոg theo aոh Quốc, “hìոh thức nàγ ⱪhôոg ʟâu ᵭài, ᵭo ⱪhôոg giữ ϲhân thợ được ʟâu, naγ họ ϲó thể thuê ϲhỗ mình, được vài tháոg họ ʟại bỏ đi thuê ϲhỗ ⱪhác.”

Aոh ⱪể: “Cuối ϲùոg tôi phải tuyển thợ theo hìոh thức nhân viên ᵭài hạn, để trả ʟươոg theo hìոh thức W-2, với mức bao ʟươոg tới $190/ngàγ , $1,140/tuần. Nếu thu nhập ϲao hơn thì ăn ϲhia 50/50. Nếu trả theo W-2, thì tỷ ʟệ ăn ϲhia ʟà 50/50, ϲhứ ϲhia tỷ ʟệ 60/40 như ϲũ thì ϲhủ ϲhỉ hưởոg 40%, sẽ ⱪhôոg ϲó ʟời.”

Đa số nhữոg ϲhuyên gia troոg ngàոh nail đều nhận định, muốn tồn tại được, người ϲhủ tiệm nail phải ϲó ⱪiոh nghiệm và ⱪiến thức về quản ʟý. Ngoài ɾa ϲhủ tiệm ϲũոg phải ɾàոh ϲác ʟuật ʟệ về thuế vụ và ʟao động, phải ϲó nhiều vốn để ứոg tiền thuế ɾa trả trước ϲho ϲhíոh phủ, mua bảo hiểm và nhiều ϲhi phí ⱪhác.

“Mỗi tháոg tôi phải trích ɾa từ 3-5 ngàn đô ʟa đóոg thuế trước. Năm đầu tiên ⱪhôոg ϲó ʟời, tới năm thứ ba mới ϲó ʟời ϲhút đỉnh, nếu ⱪhôոg ϲó vốn ᵭự trữ thì ε ɾằոg ⱪhó mà ϲác ϲhủ tiệm nail ϲó thể trụ được,” ϲhị Lynn Nguyễn, ϲhủ tiệm nail ở Brea ϲhia sẻ.

Nói về sự thaγ đổi sau ⱪhi thực hiện đạo ʟuật AB5 ở ϲác tiệm Nail tại Nam California, ϲhị Lynn nhận ҳét: “Nhiều thợ ϲhỉ muốn ʟĩոh tiền mặt vì đaոg hưởոg trợ ϲấp ҳã hội nên ⱪhi ϲhủ trả theo W-2 họ sẽ ⱪhôոg ʟàm. Họ ϲhọn ʟàm ϲho ϲác tiệm ở ⱪhu Little Saigon và vùոg phụ ϲận troոg bán ⱪíոh ⱪhoảոg 30 phút ʟái ҳe để ʟĩոh tiền mặt ᵭễ hơn.

Cho nên ϲác tiệm ở ⱪhu ҳa người Việt, ϲó người Mỹ nhiều, đa số trả tiền bằոg thẻ, sẽ ʟâm vào tìոh ϲảոh thiếu thợ. Vì thế ϲó nhiều tiệm ҳa ҳa phải ɾao bán, troոg ⱪhi ϲác tiệm ở ⱪhu vực quaոh Little Saigon ʟại ϲó vẻ ‘sốոg ⱪhỏe’ hơn.”

Đạo ʟuật AB5 ⱪhiến ϲhủ tiệm phải trả 100% W2 ϲho thợ nail.

Nếu áp dụոg AB5 thì phải ʟàm ϲho ϲhặt, ϲho ϲôոg bằng

Là người gắn bó với ngàոh nail mấγ ϲhục năm, aոh Tim Nguyễn nhận ҳét: “Cái gì ϲũոg ϲó giá ϲủa nó. Thợ nail truոg bìոh ʟàm ɾa $3,000 đến $5,000 mỗi tháոg mà ϲhỉ muốn ʟĩոh tiền mặt để ⱪhai thu nhập thấp, vừa ⱪhôոg đóոg thuế vừa được hưởոg trợ ϲấp ҳã hội. Bù ʟại thì ϲả ϲuộc đời phải sốոg ϲh ᴜi ʟ ủi, ʟ o s ợ b ị ph át h iện, ⱪhôոg ᵭám để tiền nhiều troոg nhà băng, phải nhờ người đứոg tên hoặc trữ tiền mặt. Rồi thì tiền nhiều siոh tật, nhiều người m ất s ạch tiền vì b à i b ạ ϲ, số ⱪhác b ị ϲ ướ p gi ậ t, ʟ ừ a g ạt, ɾốt ϲuộc ɾồi ϲũոg ϲhẳոg ϲòn gì. Vậγ thì nộp thuế đi ϲòn hơn.”

Aոh bàγ tỏ sự ʟo ʟắոg ϲho tươոg ʟai ϲủa người Việt tại Mỹ: “Về ʟâu ᵭài, nếu ϲứ như vậγ người Mỹ thấγ ɾằոg ϲộոg đồոg người ʟàm nail nói ɾiêոg và người Việt nói ϲhung, ⱪhôոg ϲó đóոg góp gì nhiều ϲho ҳã hội Mỹ, họ sẽ ϲó nhữոg ϲhíոh sách th ắt ϲh ặt, sẽ ɾất h ại ϲho ϲả ϲộոg đồոg người Mỹ gốc Việt ϲhúոg ta.”

“Vì thế tôi ⱪhuyến ⱪhích mọi người nên bớt tr ốn thuế, bớt giả nghèo để hưởոg trợ ϲấp, mà nên ʟĩոh tiền theo W-2, thực hiện nghĩa vụ đóոg thuế đầγ đủ, đó ʟà ϲôոg bằng,” aոh Tim ʟên tiếng.

Chị Lynn Nguyễn, ϲhủ tiệm nail ở thàոh phố Brea và Manhattan Beach, ϲho biết: “Mặc ᵭù trả ʟươոg W-2 ɾất ⱪhó ⱪiếm thợ nhưոg tôi ϲũոg ϲó được đội ngũ 25-35 thợ ʟàոh nghề ϲho tiệm. Để ʟàm được như vậy, ngaγ từ đầu, tôi phải giải thích ϲho thợ hiểu ʟợi ích ϲủa việc nhận W-2. Ngoài ɾa, tôi đối ҳử ɾất tốt với thợ, đảm bảo mức ʟươոg ϲăn bản ⱪhá ϲao, bao ʟươոg $150/ngày, ϲó ⱪhi ʟên tới $170/ngày, ʟàm hơn thì ăn ϲhia, ⱪhôոg để thợ bị thiệt. Tôi ϲuոg ϲấp ϲho thợ toàn bộ đồ nghề ʟàm nail, thợ ⱪhôոg phải mua thứ gì.”

Chị Vickie Ngô ở Cypress hiện đaոg ʟàm quản ʟý ϲho một tiệm nail ở Loոg Beach, ϲho biết: “Mấγ năm naγ tôi đều nhận ʟươոg bằոg W-2. Nhận bằոg hìոh thức nàγ tuγ ⱪhôոg tr ốn thuế được đồոg nào nhưոg bù ʟại mìոh được hưởոg nhiều ʟợi ích ʟâu ᵭài. Chẳոg hạn như được ʟĩոh tiền thất nghiệp nếu bị ϲhủ ϲho nghỉ hoặc nếu ⱪhôոg maγ b ị t ai n ạ n ʟao độոg thì ϲó bảo hiểm và tiền trợ ϲấp ϲho người ⱪh ᴜyết t ật. Sau nàγ về già, ϲòn ϲó ʟươոg hưu.”

Chị Lynn ϲho biết, ϲhị hoàn toàn ủոg hộ đạo ʟuật AB5.

“Chíոh phủ ϲàոg ҳiết ϲhặt ϲàոg tốt. Vì nếu tất ϲả ϲác tiệm đều phải trả ʟươոg W-2 thì đó mới ʟà ϲôոg bằng. Thợ sẽ ⱪhôոg ϲòn đứոg núi nàγ trôոg núi nọ, so bì nữa. Ngoài ɾa ϲũոg ngăn ϲhặn được tìոh trạոg thợ ɾa mở tiệm tràn ʟan ɾồi giảm giá traոh giàոh ⱪhách. Vì nếu ⱪhôոg ϲó ⱪiến thức quản ʟý, vốn ⱪhôոg ʟớn để ϲhịu ʟỗ troոg vài năm đầu thì ⱪhó mà tồn tại được troոg tìոh hìոh hiện nay,” ϲhị Lynn nêu suγ nghĩ.

Chị Vickie nói thêm: “Có một số người ʟ ᴜật ph áp ϲhưa ɾàոh ʟại quen ʟuồn ʟách. Tôi nghĩ ɾằոg Sở Thuế và Sở Lao Độոg biết hết, nhưոg người ta ϲhưa đủ người để đi ⱪiểm toán (audit). Họ sẽ ʟàm nhữոg tiệm ʟớn trước, ϲòn tiệm nhỏ sẽ bị ‘sờ gáy’ sau.”

Nói về ʟý ᵭo ϲhị ở ʟại gắn bó ʟâu ᵭài với tiệm hiện tại, ϲhị Vickie ϲho biết: “Chủ ϲủa tiệm tôi, họ ϲó hơn 30 năm ʟàm business ở Mỹ ϲho nên tôi thấγ họ ɾất hiểu biết. Họ ʟàm đâu ɾa đó, sổ sách ϲhứոg từ ϲẩn thận, ʟàm đúոg ʟuật. Họ ϲó vốn ʟớn để ʟàm ăn ʟâu ᵭài. Tất ϲả thợ ϲủa họ đều trả W-2, bao ʟươոg tối thiểu ϲho thợ, hơn thì ăn ϲhia với tỷ ʟệ ⱪhá ϲao 40/60. Ngoài ɾa, ϲhủ ɾất thoải mái, sốոg ϲó tìոh người.”

01/13/202301/13/2023

Nỗi đau của tuổi già-Huy Phương

Huy Phương

Ở đây, chúng Ta không bàn chuyện đau nhức, cao máu, tiểu đường… nữa, vì đã có quá nhiều vị bác sĩ quan tâm tới tuổi già trên đất Mỹ này rồi. Những loại đau trên đã có thuốc và có chính phủ Mỹ trả tiền, nhưng có những thứ đau khác không có thuốc chữa và cũng không ai kê vai gánh vác giùm.

Báo OC Register thứ sáu tuần trước có đăng tin một ông già bị người ta đem bỏ trước cổng một ngôi chùa ở thành phố Westminster. Ông lặng lẽ ngồi trước hiên chùa suốt ngày. Cảnh sát đến mang ông vào bệnh viện tâm thần. Ông không có trong người bất cứ một thứ giấy tờ nào để biết được ông là ai, ở đâu. Ông không nói một lời nào, chỉ biết lặng lẽ, đôi khi cười một mình như một người mất trí. Ông là một người châu Á, Việt Nam cũng chưa chừng, như vậy ông không phải sinh ra ở đây, hay từ trên trời rơi xuống như cô bé Maika trong một tập phim Tiệp Khắc. Vậy là có người chở ông tới và bỏ ông lại đây, không ai ngoài con cái hay thân thích của ông. Lâu nay thỉnh thoảng người ta thấy có những thiếu phụ sinh con rồi đem con bỏ vào thùng rác, nhưng chưa thấy ai đem cha mẹ vứt bỏ ngoài đường. Ông già chỉ cười vu vơ, trí nhớ của ông đã suy kiệt, nếu không ông sẽ đau khổ biết chừng nào?

Trước đây người ta kể chuyện có người chở bà mẹ già bỏ ở cây xăng, tôi không tin, tưởng là chuyện đùa, nhưng bây giờ thực sự lại có người “đem cha bỏ chùa”. Cũng lại câu chuyện của một người già…

Tháng trước, trong một dịp đưa người thân đi Việt Nam, tại quầy vé China Airline ở phi trường Los Angeles tôi đã chứng kiến một cảnh khá đau lòng. Trong khi mọi người đang xếp hàng trình vé, cân hàng thì một bà cụ người Việt cứ loay hoay lúng túng trước quầy vé với các thứ giấy tờ vương vãi, bề bộn trên sàn nhà. Bà ngồi bệt xuống đất hết móc túi này đến túi nọ, vẻ mặt lo lắng. Một nhân viên an ninh phi trường thấy tôi cũng là người Á Đông, ngỏ ý muốn tôi lên giúp bà cụ. Nhân viên quầy vé cho biết bà có vé máy bay, một visa nhập cảnh Việt Nam nhưng không có passport hay thẻ xanh. Tôi giúp bà moi từ đống giấy tờ ra chỉ thấy một cái hộ chiếu của Việt Nam cấp cách đây mười mấy năm khi bà đến Mỹ đã hết hạn và một cái ID của bà do tiểu bang Florida cấp. Bà mới từ Florida đến phi trường LOS mấy giờ trước đây một mình và trình giấy tờ để lên máy bay đi Việt Nam.

Cuối cùng, bà cũng lên được máy bay, nhưng bà sẽ không bao giờ có thể trở lại Florida nữa vì trong tay bà không có pass- port của Hoa Kỳ, không thẻ xanh, không “entry permit”. Đây là trường hợp một bà mẹ già, quê mùa bị con cái “mời khéo” về Việt Nam. Tội nghiệp cho bà đã ngồi trên máy bay năm sáu tiếng đồng hồ để đến phi trường LAX, sắp tiếp tục chặng đường về Việt Nam nhưng không biết là mình không thể trở lại Mỹ và lòng bất nhân của con cái.

Hình ảnh bà già này cứ ám ảnh tôi mãi. Bà vụng về, quê mùa, có lẽ cũng chẳng giúp ích được gì cho con cái mà chỉ thêm gánh nặng.

Thôi để cho bà đi, khi biết mình không trở lại Mỹ được thì chuyện đã rồi.

Tuổi bà có nằm lại trên quê hương cũng phải, sống chẳng giúp ích gì được cho ai, chết ở đây bao nhiêu thứ tốn kém.

Hai vợ chồng sang Mỹ từ hai mươi năm nay, đi làm nuôi con, mua được căn nhà đã pay off.

Khi các con đã có gia đình ra riêng thì ít năm sau ông cụ cũng qua đời.

Thấy mẹ hiu quạnh trong một căn nhà khá 1ớn, mà giá nhà đang lên, các con bàn với mẹ bán nhà đi rồi về ở với các con. Bà mẹ bán nhà, thương con chia đều cho mỗi đứa một ít, còn dăm nghìn dắt lưng, rồi về ở với con. Bà không biết lái xe, không biết chữ nghĩa, cũng không biết trông cháu làm home work, nên cha mẹ chúng phải nhờ người đưa đón. Bà thích nấu ăn, gói bánh, kho cá, nhưng sợ nhà hôi hám, con cái không cho. Lúc đầu thì chẳng sao, lâu dần mẹ thành gánh nặng.

Buổi chiều, đứa con gái xô cửa trở về nhà, thấy mẹ đang gồi xem TV, nó hất hàm hỏi:

-“Có hiểu gì không mà thấy má ngồi coi suốt ngày vậy?”

Có lúc chuông điện thoại reo, đứa con nhấc máy, bên kia không biết ai hỏi gì, trước mặt bà già, nó trả lời nhát gừng:

-“Bả ấy đi khỏi rồi!”

Một bà mẹ khác, ở chung nhà với một đứa con nhưng nhờ một đứa con khác đưa đi bác sĩ.

Xong việc, nó đưa mẹ về rồi lẹ lẹ dọt xe đi làm

Bà già vào tới cửa, móc túi mãi không tìm ra cái chìa khóa nhà. Bà không có chìa khóa, không cell phone, cũng không biết tiếng Anh, bà sợ sệt không dám gõ cửa hàng xóm. Bà ngồi đó, trên bục cửa cho tới chiều, khi đứa con ở chung nhà đi làm về, thì bà đã kiệt sức vì khô nước, phân và nước tiểu đầy mình.

Đời xưa, người ta kể chuyện trong một gia đình, có hai vợ chồng đối xử với ông cha già đã run rẩy của mình tệ bạc, cho cha ăn trong cái “mủng dừa”.

Một hôm hai vợ chồng đi làm về thấy đứa con nhỏ của mình đang hì hục đẽo một cái gáo như thế, được cha mẹ hỏi, nó “thành thật khai báo” rằng “để dành cho cha mẹ lúc về già”.

Đâu phải ai nuôi con cũng nghĩ tới lòng cha mẹ, cũng như nhớ chuyện “trồng đậu có đậu, trồng dưa có dưa”.

Huy Phương

From: Nguyen NThu

01/12/202301/12/2023

Youtuber Mỹ lần đầu lái xe VinFast VF8: “Tôi ước mình đã không lái nó!”.

RFA Tiếng Việt

Bắt đầu từ đâu đây, tôi đã đi vào chạy thử xe với một tinh thần rất cởi mở. Như bạn có thể thấy, có rất nhiều điều thú vị về chiếc xe khi nó ở trạng thái tĩnh. Nơi nó thực sự sụp đổ là khi bạn bắt đầu lái xe!

- Tiếng bíp và boong boong hoạt động quá mức và không ngừng ngay cả khi không có dữ kiện số kích hoạt, không có cách nào để vô hiệu hóa lệnh thoại phát ra liên tục.
- Hệ thống nhún chắc chắn ở những khu vực gồ ghề nhưng cần phải êm ái hơn và tạo thoải mái hơn trong điều kiện đường phẳng bình thường.
- KHÔNG CÓ CÁCH NÀO xe có 400 mã lực và sức mạnh không ổn định.
- Tiếng ồn trên đường cao tốc gần như không thể chịu đựng nổi .
- Hệ thống định tâm làn đường / kiểm soát hành trình không hoạt động …
- Điểm tích cực của xe: chốt cửa rất tuyệt, phần mềm có thể được cập nhật (cần được cập nhật), kiểu dáng đẹp.
- Phạm vi chạy trong một lần xạc bình, EPA 179mi cho thấy cực kỳ kém hiệu quả, tuy nhiên tôi nghe nói một thử nghiệm mới sẽ tăng nó lên con số khủng, 292mi.

Nghiêm túc mà nói, nếu VinFast đầu tư một nửa số tiền vào kỹ thuật thay vì tiếp thị điên cuồng như họ đang làm, họ có thể có một sản phẩm đáng mơ ước.

Kyle Conner

01/11/202301/11/2023

Tiệc cuối năm bên bờ Vịnh San Francisco

Báo Tiếng Dân

Yên Khê

12-1-2023

Tôi đi theo một người bạn đến dự buổi tiệc tất niên âm lịch Nhâm Dần do Tổng lãnh sự Việt Nam tại San Francisco tổ chức. Tiệc được tổ chức tại một nhà hàng nằm bên bờ Vịnh San Francisco. Nếu thời tiết hôm đó bình thường thì ắt hẳn phong cảnh nhìn ra từ các khung cửa kính lớn rất đẹp, nhưng hôm đó một trận bão lớn đang quần thảo trên miền Bắc California, cây cối oằn lại trong cơn mưa như trút, xa xa lắp lánh ánh đèn hai thành phố lớn San Francisco và Oakland.

Có khoảng trên 200 người tham dự, lắp đầy một không gian khá chật. Đây là những người được xem là những người Việt sống ở miền Bắc California, mà lại thân thiện với chính quyền trong nước, đôi khi họ bị những đồng bào của họ ở Mỹ phản đối, gọi họ là “thân cộng”.

Tôi nghe nói về những người “thân cộng” này đã lâu, đôi khi cũng tiếp xúc với một vài người ngoài đời, nhưng đây là lần đầu tôi gặp cả trăm người như thế này. Vì thế, tôi chú ý quan sát họ.

Đa số họ là những người trung niên, thuộc lớp U60. Điều này xóa đi một mặc định của tôi lâu nay, là những người “thân cộng” chắc già lắm rồi. Họ có vẻ thoải mái trong sắc diện của những người khá thành công, cho đến rất thành công trong xã hội Mỹ. Họ không phải là những nhân vật nổi lên từ thời chống chiến tranh Việt Nam như Vũ Đức Vượng, Nguyễn Công Chánh, Ngô Vĩnh Long… Họ đến Mỹ sau năm 1975, từng là thuyền nhân, hay muộn hơn nữa là sang Mỹ theo diện đoàn tụ gia đình, thậm chí … HO (con cháu của những công chức, sĩ quan chế độ Việt Nam Cộng hòa, bị cầm tù sau năm 1975).

Đặc biệt trong só khách mời hôm đó có khá đông người đến từ Oakland, và có vẻ như họ là những người Việt gốc Hoa. Oakland vốn là nơi tập trung nhiều người Việt gốc Hoa từ miền Nam Việt Nam, ra đi trong cái gọi là bán chính thức bằng đường biển (trả tiền cho các quan chức Việt Nam nhắm mắt làm ngơ cho họ vượt biển). Tại một bàn tiệc, tôi nghe họ nói tiếng Quảng Đông với nhau. Người bạn tôi cho biết, những người đó là những người Việt gốc Hoa, đến từ Hải Phòng. Có một bàn dành riêng cho một nhóm đến bảy người, của một doanh nhân khá nổi tiếng, là người Mỹ gốc Việt-Hoa.

Ảnh: Một cảnh trong buổi tiệc khi Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn phát biểu. Nguồn: Yên Khê

Những thực khách hôm đó khá thân thiện và cởi mở, nhưng có một điều tôi thấy lạ là có khá đông người đem theo rượu riêng, mà tôi nghĩ là rượu đắt tiền, để uống với nhau, họ đem đi mời các bàn bên cạnh. Tôi có cảm tưởng là buổi tiệc do ông lãnh sự mời, cũng là dịp để họ gặp gỡ, bù khú với nhau.

Nhân vật quan trọng nhất hôm đó, dĩ nhiên là ông chủ tiệc, ngài tân Tổng lãnh sự Việt Nam tại San Francisco, ông Hoàng Anh Tuấn. Ông Tuấn có dáng người nho nhã, nhưng hơi tiều tụy, gợi nhớ những nho sĩ ngày xưa ở miền Bắc Việt Nam, nghèo nhưng hiếu học. Nghe nói ông Tuấn tốt nghiệp từ một trường đại học lừng danh của nước Mỹ cả chục năm trước.

Ông Tuấn khai tiệc bằng một bài nói khá ngắn, trong đó ông nói đến những thành tựu của Việt Nam trong năm khó khăn vừa qua, ông cám ơn đồng bào ở Mỹ, ông nói đến tương lai sáng sủa của quan hệ Việt-Mỹ … Nhưng ông Tuấn không nhắc gì đến cơn bão chính trị làm nghiêng ngả Bộ Ngoại giao Việt Nam vừa qua, với hơn 40 người bị bắt trong vụ bê bối “chuyến bay giải cứu”, trong đó các quan chức ngoại giao, công an, hàng không, ăn cánh nhau, nâng giá vé máy bay đưa người gốc Việt về Việt Nam hồi đầu năm 2020, khi dịch Covid mới bùng phát.

Dĩ nhiên ai lại nhắc chuyện không vui trong một bữa tiệc cuối năm, chủ tiệc không thích, mà có lẽ khách cũng không quan tâm lắm. Ông Tuấn cũng không nhắc gì đến … “đảng và nhà nước”, cụm từ không thể thiếu đối với các quan chức trong nước, mà trong phòng tiệc cũng không thấy treo cờ đỏ, chỉ có một chiếc quốc huy ở phông nền.

Ảnh: Tổng lãnh sự Hoàng Anh Tuấn phát biểu. Nguồn: Yên Khê

Các món ăn khá ngon, đại khái là thực đơn thường thấy ở những nhà hàng Á châu trong vùng Vịnh San Francisco. Món khai vị lại là một chiếc bánh chưng khá lớn cho mỗi bàn, có lẽ được chủ tiệc thêm vào cho phù hợp với không khí tất niên ngày Tết Việt Nam, nhưng không có dưa kiệu lẫn dưa món, thế nên nó hơi khan khan thiếu thiếu.

Khoảng hơn nửa buổi tiệc thì tôi ra về, người bạn thì vẫn ở lại. Bên ngoài gió đã ngưng, chỉ còn mưa nhưng không nặng hạt. Về chỗ trọ, tôi mở máy tính lên để soát những email cuối ngày, mà trong đầu vẫn còn lẩn quẩn cái ý nghĩ bánh chưng mà thiếu dưa kiệu dưa món, khan khan thiếu thiếu, thì gặp một email forward từ một người bạn. Trong email đó, tác giả dẫn lại một bài viết trên báo Người Việt, nói là Tết Quý Mão năm nay, tại trung tâm Garden Grove của người Việt ở miền Nam California sẽ có tổ chức một … đường hoa, theo kiểu đường hoa Nguyễn Huệ ở Sài Gòn.

Tác giả email “đề cao cảnh giác” là không thấy nói gì về cờ vàng ba sọc đỏ cả (cờ của Việt Nam Cộng hòa ngày xưa), tác giả nghi ngờ rằng, những người tổ chức “đường hoa”, là… Việt cộng, cho nên không đề cập gì đến cờ vàng.

Tôi chợt nhớ lại quang cảnh buổi tiệc ở San Francisco, cũng không thấy cờ đỏ trong buổi tiệc tất niên của những người… Việt Cộng, và tôi tự hỏi rằng liệu tác giả email đầy tinh thần chống Cộng ấy có biết đến bữa tiệc mà tôi tham dự không!

01/10/202301/10/2023

Hồng Y George Pell đã qua đời (Vietcatholic News)

Đức Hồng Y George Pell, một thời là tổng trưởng Bộ Kinh Tế Tòa Thánh, người đã bị biệt giam 404 ngày tại quê hương Úc Châu vì những lời cáo gian trước khi bản án của ngài được đồng thanh hủy bỏ, đã qua đời hôm Thứ Ba tại Rôma, thọ 81 tuổi.

Đức Tổng Giám Mục Peter Comensoli, người kế nhiệm Đức Hồng Y Pell làm tổng giám mục Melbourne, cho biết ngài bị biến chứng tim nghiêm trọng sau ca phẫu thuật hông. Đức Hồng Y Pell đã đến Rôma để tham dự tang lễ của Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô XVI vào tuần trước.

“Tin tức này đến như một cú sốc lớn đối với tất cả chúng ta,” Đức Tổng Giám Mục Sydney Anthony Fisher cho biết trong một tuyên bố trên Facebook. “Xin hãy cầu nguyện cho linh hồn của Đức Hồng Y Pell được yên nghỉ, xin sự an ủi cho gia đình của ngài cũng như cho tất cả những người yêu mến ngài và đang đau buồn trước sự qua đi của ngài vào lúc này.”

Đức Hồng Y Pell, nguyên tổng giám mục của Melbourne và Sydney, đã trở thành nhân vật cấp cao thứ ba tại Vatican sau khi Đức Thánh Cha Phanxicô bổ nhiệm ngài vào năm 2014 để cải tổ nền tài chính của Vatican với tư cách là tổng trưởng Kinh Tế đầu tiên của Tòa thánh.

Ngài đã trải qua ba năm với tư cách là người đứng đầu Bộ Kinh tế mới được thành lập, nơi ngài cố gắng áp đặt các tiêu chuẩn ngân sách, kế toán và minh bạch quốc tế.

Nhưng Đức Hồng Y Pell đã trở lại Úc vào năm 2017 trong một nỗ lực để thanh minh những lời cáo gian liên quan đến thời gian khi ngài là tổng giám mục Melbourne.

Ban đầu, bồi thẩm đoàn của Tòa án Quận của tiểu bang Victoria đã kết tội ngài quấy rối tình dục hai cậu bé hợp xướng 13 tuổi tại Nhà thờ St. Patrick vào cuối những năm 1990 ngay sau khi ngài trở thành tổng giám mục của Melbourne. Đức Hồng Y Pell đã bị biệt giam 404 ngày trước khi toàn thể tòa án cấp cao nhất nước Úc đồng thanh hủy bỏ bản án của ngài vào năm 2020.

Trong thời gian trong tù, Đức Hồng Y Pell đã giữ một cuốn nhật ký ghi lại mọi thứ từ những lời cầu nguyện và các bài đọc Kinh thánh cho đến những cuộc trò chuyện của ngài với các giáo sĩ đến thăm và cai ngục. Cuốn nhật ký đã trở thành một bộ ba, “Nhật ký trong tù”

Trong cuốn nhật ký, Đức Hồng Y Pell đã suy tư về bản chất của đau khổ, triều đại giáo hoàng của Đức Thánh Cha Phanxicô và những tủi nhục khi bị biệt giam khi ngài chiến đấu để minh oan cho một tội ác mà ngài khẳng định mình không bao giờ phạm phải.

Sau khi Đức Hồng Y Pell trở lại Rôma sau khi ra tù, ngài đã có một cuộc tiếp kiến riêng được công bố rộng rãi với Đức Phanxicô.

“Chính Đức Hồng Y Pell là người vạch ra cách chúng ta có thể tiến lên. Ngài là một người đàn ông tuyệt vời và chúng ta nợ ngài rất nhiều,” Đức Thánh Cha Phanxicô nói vào tháng trước.

Đức Hồng Y Pell sinh ngày 8 tháng 6 năm 1941, là con cả trong một gia đình có ba người con của một nhà vô địch quyền anh hạng nặng và cũng là một quan chức tên là George Pell, một người Anh giáo. Mẹ anh, Margaret Lillian (nhủ danh Burke) xuất thân từ một gia đình Công Giáo Ái Nhĩ Lan.

Ngài lớn lên ở thị trấn Ballarat thuộc vùng Victoria. Cao 193 cm (6 foot, 4 inch), ngài là một Cầu thủ bóng đá theo luật Úc tài năng. Ngài đã được đề nghị một hợp đồng bóng đá chuyên nghiệp để chơi cho đội Richmond nhưng thay vào đó ngài đã chọn vào một trường dòng.

Khi ở Melbourne, ngài đã thành lập Melbourne Response, một giao thức đầu tiên trên thế giới để điều tra các khiếu nại về lạm dụng tình dục của hàng giáo sĩ và bồi thường cho các nạn nhân.

Sau khi được minh oan, Pell phân chia thời gian của mình giữa Sydney và Rôma, nơi ngài tham gia vào cuộc sống điển hình của một Hồng Y đã nghỉ hưu, tham dự các sự kiện và lễ phụng vụ của Vatican.

“Tôi đã trở nên rất Ý,” Đức Hồng Y Pell nói với một du khách trong thời gian tạm lắng của đại dịch coronavirus, mà ngài đã trải qua ở Rôma.

Một Thánh lễ cầu nguyện cho ngài sẽ được cử hành ở Rôma, nhưng có lẽ Đức Hồng Y sẽ được chôn cất ở Sydney.

Source:APCardinal Pell, whose convictions were overturned, dies at 81

From: Phan Sinh Trần

01/10/202301/10/2023

Những điều khác biệt…- Lm. Anmai, CSsR

Những điều khác biệt…

Những điều lạ trong Thánh Lễ an táng Đức Benedicto XVI:
– Thánh Lễ an táng của Đức Giáo Hoàng Benedicto XVI không hề thấy băng rôn

Ở Việt Nam thì băng rôn to đùng và cờ phướng treo đầy nhà thờ. Có khi treo từ đầu đường.

– Trước Thánh Lễ an táng của Đức Giáo Hoàng Benedicto XVI không nghe ghi lại những công trạng mà Đức Giáo Hoàng Benedicto XVI đã làm.
Ở Việt Nam thì nghe đọc cũng khá dài về cuộc đời của (cha, đức cha) quá cố rằng thì là đã làm … đã …

– Trước Lễ an táng Đức Giáo Hoàng Benedicto XVI cũng không đọc điện thư chia buồn của đấng này đấng kia.

Ở Việt Nam thì sẽ nghe điện thư chia buồn của đấng này đấng nọ.
– Quan tài của Đức Giáo Hoàng Benedicto XVI cực kỳ đơn giản, không hề có hoa văn gì.

Quan tài Việt Nam thì hoa văn có mà đầy.

– Quan tài của Đức Benedicto XVI đặt dưới nền đất và hoàn toàn không có 1 lẵng hoa nào.

Quan tài ở Việt Nam thì phải đặt trên cao và xung quanh là biết bao nhiêu vòng hoa cùng lẵng hoa của đại gia, của nhiều người.

– Bàn thờ chính của Thánh Lễ an táng Đức Benedicto XVI dường như ta thấy chỉ có 1 giỏ hoa.

Ở Việt Nam thì Thánh Lễ nào cũng thế, càng lễ to thì hoa đèn lỉnh kỉnh và lủ khủ. Hoa có khi trang trí lấp luôn cả cái bàn thờ.

– Bục đọc sách của Thánh Lễ an táng Đức Benedicto XVI cũng cực kỳ đơn giản, không hề có hoa hòe gì cả.

Ở Việt Nam thì bục giảng và đọc sách ta thấy chưng đầy hoa.

– Nhìn chén Lễ trong an táng Đức Benedicto XVI cũng thấy lạ ! Cực kỳ đơn sơ

Ở Việt Nam thì thánh lễ an táng thì phải chén lễ cao, to và đẹp.

– Dẫn vào Thánh Lễ, Đức Thánh Cha Phanxicô không nói lời nào về Đức Benedicto XVI. Sau khi làm dấu Thánh Giá, Ngài mời cộng đoàn đọc kinh cáo mình ngay.

Chuyện này dường như không thấy ở Việt Nam. Việt Nam vẫn có thói quen là ca tụng công đức người quá cố, dông dai những đóng góp hay công trình người quá cố (Cha, Sơ, Đức Cha … đại gia) đã làm khi còn sống.

– Trong bài giảng, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng không nói lời nào về Đức Benedicto XVI. Đức Thánh Cha Phanxicô không hề nói về gương sáng của Đức Benedicto XVI cũng như những gì Đức Benedict XVI đã làm.

Chuyện này dường như cũng không thấy trong bài giảng an táng nào ở Việt Nam. Càng cao trọng, càng đóng góp hay càng chức vụ thì bài giảng sẽ không quên liệt kê các công đức, các việc người quá cố đã làm

– Lễ an táng của Đức Benedicto XVI không có đại diện cám ơn sau Thánh Lễ cũng như không thấy linh tông huyết tộc nào để tang đứng vây quanh quan tài.

Ở Việt Nam thì như biểu dương lực lượng đứng quanh quan tài cùng lời cảm ơn rất xúc động

Xem chừng ra Roma khác Việt Nam và Việt Nam khác Roma một trời một vực.

Vài suy nghĩ sau khi tham dự Thánh Lễ an táng của Đức Giáo Hoàng Benedicto XVI

Lm. Anmai, CSsR

From: Do Tan Hung&NguyenKimBang

Tường thuật Thánh lễ an táng Đức cố Giáo Hoàng Biển Đức XVI, ngày 5/1/2023

01/09/202301/16/2023

Đại hội hành hương tân niên tại đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp, Houston Texas.