Category: Tin Việt Nam

Tại Nó Chớ Ai 

Tưởng Năng Tiến

 Có lẽ không người ngoại quốc nào đã để lại ấn tượng sâu đậm nơi nước Việt, như bác Lê Nin. Chỉ riêng bức tượng của Người tại Hà Nội (thôi) cũng đủ khiến cho lắm người thắc mắc: Ông Lênin ở nước Nga/ Cớ sao ông đến vườn hoa nước này?

Cớ sao ư? Báo Nhân Dân, số ra ngày 23 tháng 04 năm 2010, nêu rõ: “Sự gặp gỡ của Nguyễn Ái Quốc với chủ nghĩa Lê-nin là một cuộc gặp lịch sử… Chủ tịch Hồ Chí Minh hồi tưởng: Luận cương của Lê-nin làm cho tôi rất cảm động, phấn khởi, sáng tỏ, tin tưởng biết bao. Tôi vui mừng đến phát khóc lên.”

Sau đó, sau khi “phát khóc” và lau nước mắt/nước mũi xong, bác Hồ liền thỉnh ngay bác Lê về thờ nên mới có Suối Lê Nin (với Núi Các Mác) cùng hình ảnh – cũng như tượng đài – của cả hai ông trưng bầy khắp mọi nơi, để lập ra một tôn giáo mới, thay thế cho Phật/Chúa/Thánh Thần/Ông Bà/Tiên Tổ … các thứ.

Ngoài Lenin và Karl Marx, bác Hồ còn “nhập khẩu” nhiều vỹ nhân khác nữa (Engels, Stalin, Mao Zedong …) và tất cả đều được “mạ đồng/mạ kền” sáng chói khiến không ít người dân Việt đã hết lòng sùng kính:  

 “Năm ấy anh mười tám tuổi. Cả làng đói lăn chiêng. Ai cũng lo đi kiếm miếng ăn hàng ngày. Thế mà bỗng nhiên anh đi biền biệt suốt nửa tháng trời, đêm không ngủ ở nhà. Thỉnh thoảng anh mới về nhà lấy cái quần cái áo, rồi lại đi ngay…

Có một lần nhà vắng người, anh rút trong người ra một cuốn sổ to bằng bàn tay, dày chừng một trăm trang, rồi bảo tôi ngồi ngay ngắn trên ghế đẩu, đưa cuốn sổ cho tôi xem. Anh không cho tôi sờ tay vào, mà tự tay anh giở từng trang.

Tôi hồi hộp dán mắt vào: Chà, thích quá, toàn ảnh, trang nào cũng dán vài tấm ảnh. Những tấm ảnh thiêng liêng: Các Mác, Ăng- ghen, Lê-nin, Mao Trạch Đông, Sta-lin … (Võ Văn Trực. Cọng Rêu Dưới Đáy Ao. NXB Hội Nhà Văn: Hà Nội, 2007. Bản điện tử do talawas thực hiện).

Cái đám “cầm lái vỹ đại” này chỉ hết “thiêng liêng” sau khi bào huynh của tác giả – Võ Quang Hiền – tham gia vào Chiến Dịch Cải Cách Ruộng Đất (1953 – 1956) ngay tại làng quê của mình. Từ đó, ông “tự diễn biến/tự chuyển hóa” rất nhiều và cũng rất nhanh:

 “Con đường tham gia công tác xã hội của anh xuống từng nấc thang: sĩ quan quân đội, cải cách ruộng đất, cán bộ thông tin xóm, Đảng viên trơn… và cuối cùng là phó thường dân! Tưởng là ‘dứt bỏ đường công danh’, vui thú điền viên tham gia việc làng việc xóm cho vui, đến bây giờ anh mới nhận thức ra rằng việc làng việc xóm cũng là việc xã hội, mà làm ‘việc xã hội’ là thế nào cũng bị va chạm, xô xát.

Anh hoàn toàn dành thì giờ lo việc gia đình nhưng vẫn bị Đảng uỷ để ý, cho là ‘phần tử bất mãn’, là ‘cố ý chống đối’… Thì ra cái ‘cọng rêu dưới đáy ao’ mà anh tưởng là ‘yên thân’ như các nhà nho ngày trước, có ngờ đâu cái cọng rêu ấy trong thời buổi này cũng phải đối mặt với mọi biến động của xã hội…”

Chung cuộc, kẻ “bất mãn” và “cố ý chống đối” bị các đồng chí của mình … “hành” cho đến chết luôn:

“Tôi đặt lên ngôi mộ tấm ảnh của anh – không phải tấm ảnh gày gò của ông lão sáu mươi, mà là tấm ảnh người thanh niên cường tráng những năm tháng hào hùng ở Việt Bắc: mặc áo trấn thủ, đội mũ lưới đính quân hiệu. Hàng trăm cặp mắt chăm chăm nhìn vào tấm ảnh, chợt thức dậy trong tiềm thức của họ những kỷ niệm về anh và về làng xóm thuở Cách mạng sơ khai.”

Nhà văn Võ Văn Trực quả là khéo nói (hay khéo lách) chớ cách mạng thì bao giờ mà chả thế – bất kể “sơ khai” hoặc “thoái trào” – và lúc nào mà không “chuyên chính” với những kẻ đi trật đường ray Cộng Sản.

Vi Đức Hồi – nguyên trưởng ban tuyên giáo, giám đốc trường đảng, thường vụ huyện ủy huyện Hữu Lũng tỉnh Lạng Sơn – là một nạn nhân tiêu biểu của Đảng và Nhà Nước VN, vào giai đoạn “thoái trào” này. Tuy thuộc thế hệ đến sau nhưng ông vẫn trưởng thành với niềm tin (hừng hực) không khác chi lớp tiên phong.

Hồi ký (Đối Mặt) của ông ghi lại không ít những câu chữ “sung sướng” đến ngất ngây:

“Khi tôi đọc cương lĩnh đầu tiên của đảng năm 1930, tôi thật sung sướng vì đảng chỉ ra rằng: Khi cách mạng giải phóng dân tộc thành công, đảng đưa cả nước ta tiến thẳng lên chủ nghĩa xã hội, bỏ qua tư bản chủ nghĩa. Xã hội mà đảng hướng tới là một xã hội đỉnh cao của sự văn minh nhân loại, ở đó sẽ không còn chế độ người bóc lột người, mọi người sống với nhau bình đẳng bác ái, nhà nước là của dân, do dân và vì dân…”

Nội dung Cương Lĩnh Đầu Tiên của Đảng (ta) e chỉ là bản copy Luận Cương Của Lenin thôi chớ không có chi khác cả, ngoài vài chỗ ngắt câu, và mấy dấu chấm phẩy. Bởi thế nên Vi Đức Hồi không “sung sướng” được luôn, và cũng chả được lâu. Những trang sau trong cuốn hồi ký Đối Mặt, không thiếu những cụm từ vô cùng cay đắng: “đảng nói không biết ngượng, đảng nói một đàng làm một nẻo, đảng nói như hát hay…”

Mỗi lúc ông một thêm xa lánh Đảng, rồi trở nên “đối mặt” với nó, và bị khai trừ. Sau đó – cũng như ông Võ Quang Hiền, hồi giữa thế kỷ trước – Vi Đức Hồi cũng quyết định biến mình thành một “cọng rêu dưới đáy ao,” nơi làng quê khốn khó của mình:

 “Quê tôi, một trong những Xã nghèo nhất Nước ta, là một trong 9 Xã của Tỉnh Lạng sơn và là một trong hai Xã duy nhất của Huyện Hữu lũng chưa có bóng dáng điện lưới quốc gia; là Xã vùng sâu,vùng xa, Xã đặc biệt khó khăn …

Tôi mua được một chục cặp lợn con, giúp cho 10 hộ nghèo nhất ở làng tôi để họ chăn nuôi, khi nào lợn xuất chuồng bán thì hoàn trả gốc cho tôi, để tôi chuyển cho hộ khác. Nhiều người phấn khởi, nhận lợn và cảm ơn.

Tin này Xã báo cáo Huyện… Thường trực Huyện uỷ triệu tập cuộc họp cán bộ chủ chốt ở xã Tân lập (quê tôi) để nghe cơ sở báo cáo tình hình. Huyện uỷ quán triệt: đây là một trong những âm mưu rất nguy hiểm của các thế lực thù địch chống phá cách mạng nước ta, hơn lúc nào hết, chúng ta phải nêu cao cảnh giác cách mạng, chặn đứng mọi hành động nhằm lôi kéo quần chúng nhân dân, gây mất ổn định an ninh chính trị…”

Thế là thay vì trở thành một cọng rêu để có thể được nằm yên dưới đáy ao, Vi Đức Hồi phải nằm trong lòng nhà tù cách mạng.

Câu chuyện của các bác Mác/Lê qua hai thế hệ người Việt thượng dẫn (tưởng) cũng đã đủ ê chề nhưng chưa hết. Cuối tháng 9 năm 2021, báo đài Nhà Nước đều đồng loạt và hớn hở loan tin:

• Về cậu bé 10 tuổi đọc Lênin toàn tập: Hứng thú với sách như với đồ chơi, bánh kẹo  
• Cậu bé 10 tuổi quyết tâm đọc toàn bộ Lê Nin toàn tập
• CẬU BÉ 10 TUỔI ĐỌC LÊNIN TOÀN TẬP
• Cậu bé 10 tuổi đam mê khám phá lịch sử, từ nhỏ đã đọc bộ Lê Nin

Con cái nhà ai mà quá đã (và quá đáng) vậy, Trời? Thiệt là vô phúc. Cũng tại NÓ hết trơn chớ còn ai vô đây nữa!

Tưởng Năng Tiến
10/2021

Chế độ phản động, phồn vinh giả tạo, công nghiệp hóa đại bại!

Bởi  AdminTD

Jackhammer Nguyễn

4-10-2021

Bắt đầu từ ngày 1/10/2021, hàng ngàn người đi xe gắn máy lũ lượt rời bỏ Sài Gòn. Có nơi họ bị công an, dân phòng chặn lại, không cho đi. Có nơi họ sụp xuống van xin các “viên chức” dân phòng cho họ đi. Có nơi xảy ra ẩu đả giữa hai bên.

Chuyện gì xảy ra ở nước Việt Nam Cộng sản vào năm 2021 vậy? Thành phố Sài Gòn bị quân đội cộng sản tấn công, làm cho dân chúng chạy loạn giống như 30/4/1975?

Sài Gòn không bị một đạo quân cộng sản tấn công, mà bị quân Covid tấn công. Quân đội cộng sản không tấn công Sài Gòn, mà đang chiếm đóng Sài Gòn, và thất bại thảm hại trước quân Covid. Sau bốn tháng giữ thành, quân cộng sản đại bại, làm cho gần 20 ngàn… dân thường thiệt mạng.

Dĩ nhiên khi tôi viết ra những dòng này, những người cộng sản Việt Nam sẽ rất bực bội, dù ngôn ngữ tôi dùng chính là ngôn ngữ chiến tranh sắt máu của họ: “chống dịch như chống giặc”, “không thắng không về”…

Tuy nhiên trong trận thất thủ Sài Gòn năm 1975 thì người tử trận đa số là binh lính hai bên, còn trận đại bại 2021, tuyệt đại đa số người tử trận là dân thường.

Nhưng khi nhìn những dòng người lam lũ trên các nẻo đường ra khỏi thành Sài Gòn, tôi không nghĩ tới trận đại bại trước Covid của những người cộng sản, vì tôi đã nói về nó rồi, nhiều người khác cũng đã nói về nó, vì sự đại bại ấy rất hiển nhiên, dù rằng chắc chắn người cộng sản sẽ lại tuyên bố chiến thắng, như cái thói quen thắng lợi tinh thần kiểu AQ của họ.

Tôi nghĩ về “công cuộc đổi mới” gần 40 năm nay của họ (bắt đầu từ năm 1986). Thật ra cái từ “đổi mới” này chỉ là một cái từ được tạo ra do thói cưỡng từ đoạt lý của người cộng sản, họ có làm gì mới đâu, họ tạo ra những cái trở ngại trên những điều bình thường, sau đó những trở ngại ấy cản trở chính họ, thế là họ phá đi, quay về những cái cũ bình thường.

Sau khi cái cũ bình thường ấy vận hành được một thời gian, dân chúng dễ thở hơn với những nhu cầu cơ bản, những người cộng sản bèn cao hứng đặt ra những mục tiêu … công nghiệp hóa, mà nghe đâu tới năm 2020, theo kế hoạch họ đã phải hoàn thành bao nhiêu phần trăm rồi.

Nhưng những dòng người chạy loạn Covid chứng minh rằng, công cuộc công nghiệp hóa của người cộng sản đại bại.

Một số phân tích khẽ khàng và hiếm hoi trên báo chí của Đảng Cộng sản Việt Nam cũng đủ chứng minh cho sự đại bại ấy, như trong bài báo sau đây của tờ Vietnamnet: Vạn người kéo về quê, ai cứu lấy doanh nghiệp.

Bài báo trích lời một quan chức thuộc Bộ Lao động: “Qua đại dịch Covid, điều dễ nhận ra là lao động không an cư lạc nghiệp, mà luôn ở trạng thái ngụ cư”.

Vị quan chức của Bộ Lao động này chắc chắn là một đảng viên cộng sản, cho nên ông ta phải biết khái niệm mà ông tổ chủ nghĩa cộng sản là Karl Marx đưa ra rằng, giới chủ tư bản luôn muốn giữ một lực lượng nhân công rẻ mạt để kiếm càng nhiều tiền lời càng tốt.

Chế độ của vị quan chức này thực hiện đúng những điều mà Marx phê phán.

Điều này dẫn tới một hiện tượng mà những người cộng sản Việt Nam hay chỉ trích xã hội miền Nam trước kia là “phồn vinh giả tạo”. Nay, sau hàng chục năm làm việc vất vả trong những nhà máy, cư trú trong những phòng trọ 2m2 một người, những người thợ có gốc từ miền quê Việt Nam đã tạo nên những khu phố lấp lánh đèn có vẻ rất phồn vinh của Sài Gòn, mà bản thân không còn một đồng nào sau bốn tháng phong tỏa. Nếu không gọi đó là “phồn vinh giả tạo”, thì gọi là gì?

Thật ra nó giả tạo với hàng chục triệu người dân vừa bỏ quê lên phố, nhưng nó là thật với bộ máy cán bộ nhũng lạm và bất tài lộ rõ ra trong cơn khủng hoảng, nó cũng là thật với một tầng lớp cư dân trung lưu ở các đô thị gắn chặt quyền lợi với chế độ, và dĩ nhiên nó là thật với các ông chủ tư bản, từ Mỹ, Pháp, Anh, cho đến Nhật, Hàn, Đài Loan, Trung Quốc.

Các ông chủ tư bản ở đâu cũng giống nhau, chỉ khác là tại phương Tây, họ bị một xã hội dân sự tự do kềm chế, với những nghiệp đoàn đủ mạnh, với những cuộc bầu cử mà người dân góp phần quyết định các nhân vật điều hành quốc gia. Ở Việt Nam, Trung Quốc, hay các quốc gia độc tài khác, nghiệp đoàn không tồn tại, không có bầu cử. Tại Trung Quốc và Việt Nam lại còn có thêm một bộ máy sai nha rất kinh hoàng ở mức làng xã, tổ dân phố.

Tầng lớp sai nha này luôn là một công cụ đàn áp của nhà nước cộng sản từ thời cải cách ruộng đất, nhân văn giai phẩm, bao cấp ngăn sông cấm chợ, cải tạo tư bản công thương nghiệp,… cho đến tận hôm nay, không có gì thay đổi. Sự không thay đổi đó nằm ở nguyên nhân ý thức hệ, cho rằng xã hội phải được duy trì bằng bạo lực (bạo lực cách mạng), mà hơn nữa phải liên tục sử dụng bạo lực (cách mạng liên tục). Lực lượng sai nha đó chính là xương sống của chế độ, một chế độ dựa trên mô hình chuyên chính (chuyên chế) vô sản rất phản động của Lenin.

Vì nó là xương sống của chế độ phản động này cho nên chế độ phải bằng mọi giá duy trì nó. Biểu hiện cụ thể nhất là danh sách ưu tiên tiêm vắc xin trong những ngày đầu dịch mới bùng phát. Trong danh sách này công an và bộ đội được xếp ưu tiên hơn tầng lớp dân chúng hơn 65 tuổi. Lớp người già này là lớp dễ bị gục ngã nhất vì Covid.

Bà Vũ Kim Hạnh, một người từng là nòng cốt của chế độ (cựu tổng biên tập tờ Tuổi Trẻ) đã phải thốt lên:  Ai chủ trương không tiêm vaccine cho người già?

Với tính chất phản động của chế độ, Hà Nội đã quyết định hy sinh tầng lớp người già của Việt Nam để cứu đám sai nha của chế độ. Điều này trở thành gậy ông đập lưng ông, vì người già, người nghèo sống chật hẹp ở khu lao động gục ngã như rạ, tạo ra những ổ dịch lây lất không chấm dứt, tàn phá hệ thống y tế công cộng, vốn nghèo nàn của Việt Nam.

Công nghiệp hóa đại bại thực ra chỉ là chuyện đã thành quá khứ. Điều quan trọng hiện nay là duy trì sự sống của nền kinh tế, khi hàng chục ngàn công nhân sẽ không trở lại làm việc trong thời gian trước mắt.

Hãy nhìn tựa bài của tờ Vitenamnet: Vạn người kéo về quê, lấy ai cứu doanh nghiệp.

Đảng Cộng sản Việt Nam có vẻ chỉ quan tâm tới doanh nghiệp, túi sữa của bộ máy nhũng lạm và tầng lớp sai nha tàn bạo, không quan tâm tới tầng lớp công nông trong lá cờ búa liềm của họ.

Tháo chạy

Bởi  AdminTD

Lâm Bình Duy Nhiên

2-10-2021

Ngày đầu tháng mười, đây là lần thứ ba, người dân Sài Gòn đã tìm đường tháo chạy khỏi thành phố này.

Những hình ảnh tạo nên nhiều cảm xúc mạnh, thống thiết, lo lắng. Một nỗi buồn xâm chiếm tâm hồn. Sau vài tháng “chống chọi” đại dịch, với sự thật bị bưng bít, che giấu, người dân Sài Gòn vẫn còn chưa thoát khỏi cơn ác mộng nghiệt ngã…

Dòng người tìm cách vượt những chốt kiểm soát, đạp đổ những vòng kẽm gai được dựng lên để ngăn chặn người dân là những hình ảnh sống động, tượng trưng cho nỗi sợ hãi về một kịch bản xã hội bị phong tỏa một lần nữa.

Có cả những người dân đớn đau, quỳ lạy lực lượng an ninh. Họ van xin như để được “thoát khỏi” một thành phố bị cô lập, tang thương và chết chóc.

Trong cái thành phố sầm uất và phồn thịnh này, vẫn có rất nhiều mảnh đời cơ cực của những người dân lao động, làm thuê. Chính họ đã góp phần không nhỏ cho sự phát triển và giàu có của Sài Gòn. Họ đến từ những tỉnh thành lân cận. Họ để lại tất cả, từ gia đình đến kỷ niệm để tìm đường mưu sinh tại đây.

Những người làm lụng cực lực và đứng bên lề của sự hào nhoáng. Từ khi chỉ thị 16 được ban ra nhằm đối phó với đại dịch, họ cùng với hàng triệu người dân Sài Gòn bị rơi vào sự phong tỏa nghiêm ngặt, phi lý và phi khoa học. Họ bị “trói chân” tại đây, không việc làm, không tiền bạc, không lương bổng, sống trong túng quẫn, đói khát và nỗi nhớ nhà tha thiết.

Họ, những người nghèo khổ, đến từ tứ xứ, chính là những kẻ dễ dàng bị bỏ quên nhất trong bối cảnh khó khăn chung của thành phố. Họ bị chính quyền buông xui, bỏ mặc trong các chỉ thị chạy đua theo thành tích “chống giặc” Covid.

Chính vì thế, họ chỉ mong được tháo chạy khỏi cái thành phố trống vắng và bị giãn cách này. Ít ra, dẫu có bị thiếu thốn, cơ cực, nhưng ít nhiều cũng còn có người thân, vợ chồng, cha mẹ, con cái bên cạnh.

Tiếc thay, nhà cầm quyền lại luôn độc quyền quyết đoán: chống dịch như chống giặc. Giặc chưa xong nhưng dân tình lại khổ sở, hoang mang và nghèo khổ trăm bề. Những người lãnh đạo lại chỉ hô hào những khẩu hiệu sáo rỗng, kêu gọi người dân hãy ở lại để tiếp tục “đóng góp” cho thành phố!

Đóng góp gì nữa? Những đồng tiền sau cùng hay tiếp tục bào mòn sức lực, gồng mình chịu đói để làm đẹp hình ảnh một thành phố đã “đập tan kẻ thù” dưới sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của lãnh đạo?

Sức chịu đựng của đồng bào quả thật kinh khủng. Từ mấy chục năm qua, người cộng sản đã thành công khi áp đặt nỗi sợ hãi bao trùm toàn xã hội. Trấn áp, đàn áp và đe dọa luôn là những thứ vũ khí vô hình nhưng hiệu quả vô cùng để làm câm bặt sự phản kháng, dẫu thưa thớt và yếu ớt!

Và ngay cả khi sự đói khát cận kề, sự túng quẫn không lối thoát đe dọa toàn xã hội thì bộ máy cầm quyền vẫn an tâm tồn tại.

Cho đến bao giờ? Chỉ có người dân mới có thể có câu trả lời thỏa đáng cho câu hỏi thương tâm và cấp bách trên!

***

Đào Tuấn: Vì sao họ bỏ mà đi

Khu hộp tôn này là một dãy trọ ở Thủ Đức. Thứ trưởng Bộ Lao động Nguyễn Văn Hồi kể trong đợt khảo sát vừa rồi, ông gặp trường hợp có gia đình 5-6 người sống trong căn phòng chỉ 7m2.

Ảnh trên mạng

5-6 người và 7m2. Không hiểu họ ăn ở sinh sống thế nào khi mà chỉ thở thôi đã vật vã rồi. Nhưng đó chưa phải là sự tồi tệ nhất. Ông Trần Việt Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp TP.HCM nói: Nhiều phòng trọ chỉ 10m2, mà có tới 10 người chen nhau chung sống.

Trước phong tỏa, họ chia ca ngày đêm đi làm cũng đỡ. Bốn tháng hơn 120 ngày lockdown tất cả chui một chỗ 24/24. Không gian kín mít ở những nhà trọ ổ chuột như này chính là lý do vì sao số F0 dựng đứng suốt mấy tháng giời.

Ông Việt Anh nói một câu kinh khủng: Hàng ngày họ chứng kiến những F0 ở khu trọ đi rồi không thấy quay về nữa…

Người phụ nữ áo vàng là Huỳnh Thị Mỹ Vân (quê Trà Vinh) hôm qua đã quyết về quê bằng được.

Ảnh trên mạng

Bốn tháng, hai vợ công nhân may không một xu thu nhập, không có nguồn trợ cấp ngoài chút lương thực được các mạnh thường quân cứu giúp. Tài sản là “3 tháng tiền trọ còn nợ”, và gia đình 4 người “không còn nổi 1.000 đồng”.

“1.000 đồng, sao trụ nổi. Đợt trước, chúng tôi đã ra về nhưng bị chặn lại, giờ cỡ nào cũng phải về, phòng trọ đã trả rồi mà cũng không còn gì để ăn cả”- lời Vân.

Hai bức ảnh, đủ trả lời cho câu hỏi vì sao những đoàn người tháo chạy khỏi SG, quỳ lạy, phá rào, ném đá… làm mọi cách để được về quê.

Không biết khi ban hành một chính sách những người dấu đè chữ ký có bao giờ hình dung nổi những thân phận mà họ vẫn gọi là đồng bào như này!!!

S.T.T.D Tưởng Năng Tiến – Một Bà Mai Nữa

Thứ Sáu, 10/01/2021 

tuongnangtien

Tôi biết bà Trần Thị Mai qua một cuộc phỏng vấn của ký giả Việt Hùng, vào hôm 23 tháng 3 năm 2016, trước khi bà sang Lào để tìm xác chồng – cố Đại Úy Nguyễn Văn Đương. Ông tử trận vào hôm 24 tháng 2 năm 1971, và được  người đời biết đến qua tác phẩm nổi tiếng (“Anh Không Chết Ðâu Anh”) của nhạc sỹ Trần Thiện Thanh: Anh không chết đâu anh, người anh hùng mũ đỏ tên Đương / Tôi vẫn thấy đêm đêm một bóng dù sáng trên đồi máu…

Tuy thế, có lẽ không ai hay biết (và cũng chả ai “thấy”) gì về cuộc sống của người cô phụ còn ở lại, cho đến khi bà lên tiếng trả lời những câu hỏi (thiết thân) trên nhật báo Người Việt :

“Vì hoàn cảnh quá khó khăn, tôi làm đủ thứ nghề mà vẫn không khá được. Các con tôi đều không được học hành đàng hoàng. Lớn lên một tí thì hai đứa con trai lớn vì không chịu nổi hoàn cảnh và đã đến tuổi đi “bộ đội” (trên 18 tuổi, luật của CSVN là bắt đi nghĩa vụ quân sự), nên đã bỏ trốn qua Campuchia làm nghề cạo mủ cao su. Rồi cả hai đều mất vì những căn bệnh hiểm nghèo…

“Với tôi thì tuổi đã già, tôi không mong muốn gì hơn là có thể được sang vùng Hạ Lào năm xưa, để hỏi thăm về tin tức anh Ðương. Tôi biết là rất khó có thể tìm được xương cốt của ảnh, nhưng ít ra tôi có thể chứng kiến được vùng đất nơi anh ấy đã bỏ mạng.”

Mong ước của bà Nguyễn Thị Mai thì hơi khác. Tuy cũng giản dị thôi (“được chôn cất sau khi nhắm mắt”) nhưng e vẫn là điều bất khả. Tôi tình cờ gặp người phụ nữ đồng hương này trong quán cơm Ba Số Bẩy, ở khu chợ Tô Sanh (Phnom Penh) khi bà đang chào mời thực khách mua vé số – loại xổ hàng ngày – phát hành từ những tỉnh thuộc Đồng Bằng Sông Cửu Long.

Qua vài câu trao đổi “tâm tình,” tôi mới biết thêm được những nỗi truân chuyên trong kiếp sống tha hương của một bà Mai khác. Cũng như quả phụ Nguyễn Văn Đương, chồng của bà Nguyễn Thị Mai là một người lính miền Nam đã tử trận từ lâu. Và cả hai cùng đều đang bước vào tuổi đã xế chiều trong hoàn cảnh khốn cùng.

Bà Nguyễn Mai quê ở huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh, nơi mà chỉ cần vài giờ xe là đã vượt sang xứ khác – xứ Chùa Tháp. Tuy thế, bà chưa bao giờ trở lại cố hương vì không còn thân bằng quyến thuộc gì nơi chốn cũ.

Bà chấp nhận Cambodia làm mảnh đất dung thân. Quê hương thứ hai – may thay – đủ bao dung cho một người Việt lâm vào bước đường cùng (không chồng, không con, không tiền, không nhà, và không cả manh giấy tùy thân) nên kẻ tha phương vẫn sống được lây lất qua ngày.

Mặc dù không còn có thể đi đứng được dễ dàng vì sức khỏe và tuổi tác, bà Mai vẫn còn kiếm được mười lăm/hai mươi ngàn đồng riels mỗi ngày, nghĩa là khoảng trăm hai đến trăm năm mươi Mỹ Kim hàng tháng. Chỉ cần nửa số tiền này cũng đã đủ để thuê được một chỗ tắm rửa, và ngủ nghỉ qua đêm :

• Tui đi lòng vòng suốt ngày mà, mệt thì ngồi, được cái người Miên họ dễ lắm chú à. Họ cho mình ngồi trong quán nghỉ, cho xài cầu tiêu cầu tiểu thoải mái, và có khi còn cho đồ ăn dư luôn nữa.

Khi nghe hỏi về ước nguyện hiện tại của mình, bà Mai nhỏ giọng :

• Tui không có mong ước gì hết trơn, hết trọi. Bây giờ còn đi bán được ngày nào thì hay ngày đó thôi. Có điều tui lúc nào cũng thấy khuây khoả vì có lũ nhỏ bao quanh, và đứa nào cũng sẵn sàng “bán dùm vé ế cho ngoại Mai kẻo tội.” Đêm về thì có chỗ để nằm, không ai đụng chạm phiền phức gì mình. Chỉ sợ khi chết bỏ xác ở đây, không ai chôn cất, chú ơi!

Năm rồi tôi không có dịp trở lại Nam Vang. Không biết bà Nguyễn Mai xoay trở ra sao trong những ngày tháng dịch bệnh nơi xứ lạ. Cầu mong cho bà chị vẫn được an lành, dù biết đây chỉ là một lời … cầu âu. Đời vẫn vốn không nương người thất thế mà. Nói chi đến thân phận nắng mưa thui thủi quê người một thân của một người già góa bụa! 

Tuần rồi thì tôi biết thêm một bà Mai nữa, qua bài tường thuật (“Trở Về Nhà Chăm Chồng Bệnh Nặng Là Lý Do Không Chính Đáng”) trên báo Công Luận, phát hành vào hôm 15 tháng 09 năm 2021, của phóng viên Hoàng Tuấn :

Nhận tin báo mẹ ở quê bị bệnh, ngày 28/6, bà Trương Thị Tuyết Mai (SN 1967) từ nhà ở quận Bình Tân, TP. HCM đi xe máy về xã Tường Đa, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre để chăm sóc…

Dự tính đến ngày 15/9, khi TP. HCM hết giãn cách thì bà Mai sẽ trở về nhà. Nhưng nghe tin chồng …bị bệnh nặng, không ai chăm sóc, nên ngày 11/9 bà đã Mai đã đến Văn phòng UBND tỉnh Bến Tre để xin giấy đi đường.

Tại đây đã cấp cho bà Mai một Giấy xác nhận với nội dung gửi: Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 các cấp; các trạm, chốt kiểm soát phòng chống dịch Covid-19 các địa phương hỗ trợ, tạo điều kiện cho bà Trương Thị Tuyết Mai được rời khỏi Bến Tre đến phường Bình Hưng Hòa A, quận Bình Tân, TP. HCM…

Khi đến tại một chốt kiểm soát ở khu vực Tân An, Long An, lực lượng ở đây không cho bà Mai đi tiếp với lý do: Giấy xác nhận của UBND tỉnh Bến Tre không có số hiệu. Yêu cầu quay lại xin cấp giấy khác. 

“Trình bày hoài mà họ không cho, họ yêu cầu phải bổ sung nội dung nên tôi phải chạy xe máy quay lại Bến Tre xin cấp giấy khác để kịp về trong ngày,” bà Mai nói… 

Đinh ninh lần này sẽ được trở về nhà suôn sẻ, không ngờ khi tới chốt kiểm soát đầu tiên thuộc địa bàn huyện Bình Chánh, TP. HCM, nơi đây cách Bến Tre gần 100km, bà Mai bị lực lượng kiểm soát nơi đây chặn lại. Sau khi kiểm tra giấy tờ, những cán bộ tại chốt kiểm soát không cho bà Mai đi tiếp, mà yêu cầu quay về nơi xuất phát với lý do: Chăm chồng bệnh là lý do không chính đáng. 

“Tôi trình bày, năn nỉ mà anh công an mặc áo vàng khăng khăng không cho, anh ấy bắt tôi quay lại, nếu không sẽ lập biên bản xử phạt”, bà Tuyết Mai bức xúc.

Nhiều vị thức giả cũng “bức xúc” không kém!

• Bỉnh bút của Tạp Chí Luật Khoa, Yên Khắc Chính: “Có thể thấy trong hầu hết các quyết sách chống dịch của chính quyền, chỉ có người dân là chịu tác động trực tiếp và phải gánh hậu quả, các quan chức thì không. Điều này vi phạm một trong những nguyên tắc nền tảng nhất của mọi xã hội văn minh: nguyên tắc đối xử công bằng (equal treatment principle)… Khi xã hội xuất hiện khủng hoảng, sự bất bình đẳng này càng lộ rõ.”
• Blogger Trân Văn(VOA): “Trong đại dịch, công dân có còn là con người hay không phụ thuộc vào việc viên chức hữu trách của các địa phương có… thích hay không!”
• S Mạc Văn Trang: Sao họ coi dân như những kẻ nô lệ dưới thời thực dân phong kiến, như anh Pha, chị Dậu vậy?
• Nhà văn Nguyễn Viện: “Không biết từ bao giờ, người ta đã không còn nhận ra phẩm giá của mình bị chà đạp. Và vì thế, người ta chấp nhận bị chà đạp như một điều hiển nhiên. Không thắc mắc, không phản đối. Ai sao mình vậy.  Đấy là một tâm thức khốn cùng của kẻ nô lệ.”

Ba bà Mai kể trên thuộc hai thế hệ. Cả ba đều đã trải qua một kiếp nhân sinh mà “phẩm giá” người dân bị chà đạp một cách rất tự nhiên.” Nếu may mắn mà “CNXH có thể hoàn thiện ở Việt Nam” vào cuối thế kỷ này, như kỳ vọng của ông TBT Nguyễn Phú Trọng, chả hiểu sẽ phải cần thêm bao nhiêu bà Mai (tiếp tục) sống “với tâm thức khốn cùng” như thế nữa?