September 15, 2025
SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Sụt lún, triều cường và mưa lớn gia tăng đã khiến Sài Gòn, nhất là khu phía Nam bị ngập nặng, ảnh hưởng nhiều đến đời sống người dân và kinh tế-xã hội.
Báo Tuổi Trẻ hôm 15 Tháng Chín dẫn kết quả nghiên cứu phúc trình tại hội thảo “Kết quả mới nhất về quan trắc lún bề mặt tại Sài Gòn và đồng bằng sông Cửu Long bằng kỹ thuật InSAR,” do Trường Đại Học Tài Nguyên và Môi Trường tổ chức, cho thấy hiện nay Sài Gòn có tốc độ lún trung bình trên toàn thành khoảng 2-5 cm mỗi năm.
Theo kết quả nghiên cứu, khu vực dọc sông Sài Gòn và khu Nam Sài Gòn là những nơi sụt lún nặng nhất. (Hình: Bùi Nhi/Tuổi Trẻ)
Đáng chú ý, tại những khu vực có nền địa chất yếu, tập trung nhiều công trình thương mại dọc sông Sài Gòn như các khu vực từ cầu Sài Gòn đến cầu Ba Son và vùng phía Nam thành phố, tốc độ lún lên đến 7-8 cm mỗi năm.
Trong khi đó, phúc trình mới nhất của Sở Nông Nghiệp và Môi Trường TP.HCM vào thời điểm Tháng Mười Một, 2024, cho thấy việc sụt lún nền đất ở Sài Gòn bắt đầu xuất hiện từ năm 1990 và tốc độ sụt lún hiện nay “nhanh gấp hai lần mực nước biển dâng (khoảng 1cm/năm).”
Năm 2013, Bộ Tài Nguyên và Môi Trường thực hiện kiểm tra hệ thống mốc cao độ quốc gia và các dự án chống ngập tại Sài Gòn, so sánh số liệu đo đạc năm 2005 và 2014, cho thấy chỉ trong vòng 10 năm, tốc độ lún ở Sài Gòn là 10 cm, có nơi hơn, khiến thành phố này ngày càng “chìm dần.”
Các nơi bị lún gồm các quận, huyện trước đây như Bình Chánh, phía Nam quận Bình Tân và quận 8; phía Tây quận 7; phía Bắc quận 2; phía Đông quận 12; phía Tây Nam quận Thủ Đức và phía Tây Bắc huyện Nhà Bè, với tổng diện tích 239 cây số vuông.
Đặc biệt, tại quận Bình Tân trước đây như Trung Tâm Văn Hóa quận ở phường An Lạc lún đến 73.3 cm/10 năm; khu công nghiệp Tân Tạo, phường An Lạc A lún 73.2 cm/10 năm. Còn Trung Tâm Y Tế Huyện Bình Chánh trước đây lún 44 cm/10 năm.
Nhận định về tình trạng sụt lún trên, Phó Giáo Sư Tiến Sĩ Lê Trung Chơn, viện trưởng Viện Nghiên Cứu Phát Triển Bền Vững thuộc Trường Đại Học Tài Nguyên và Môi Trường TP.HCM, cho biết nguyên nhân thường tập trung vào bốn yếu tố chính là nền địa chất yếu, suy giảm mực nước ngầm, hoạt động giao thông vận tải (tải động) và công trình dân dụng, tốc độ đô thị hóa (tải tĩnh – khu vực Tân Cảng, Ba Son là điển hình).
Nhiều tuyến đường ở Sài Gòn cứ hễ trời mưa là ngập. (Hình: Phan Diệp/Thanh Niên)
Ông Chơn cũng cho rằng, sụt lún bề mặt đất tại Sài Gòn “đã là một thực tế khách quan hiện hữu mà thành phố cần phải đối diện.” Dù diễn ra từ từ, nhưng hậu quả của sụt lún đất kết hợp với biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan, triều cường gia tăng sẽ gây nên những hậu quả rất nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn đến hạ tầng kỹ thuật, công trình dân sinh và phát triển kinh tế-xã hội.
“Nếu Sài Gòn thiếu giải pháp ứng phó kịp thời thì vài năm nữa sẽ giống như Jakarta, Indonesia, phải dời thủ đô khỏi Jakarta về Nusantara, nằm trên đảo Borneo vì Jakarta đang chìm dần. Hiện tại tốc độ lún của Sài Gòn còn vượt qua Jakarta. Nếu không có giải pháp kịp thời thì ngập lụt sẽ xảy ra thường xuyên hơn, tác động sẽ nhiều hơn,” ông Chơn nói. (Tr.N)