Chị không thấy đất nước mình đã thay đổi nhiều lắm sao?

Ba’o Dan Chim Viet

Tác Giả: Đàn Chim Việt

13/11/2025

Dân oan khắp nơi vì những chính sách xã hội bất cập

Tôi thấy nhiều người bình luận:

“Chị không thấy đất nước mình đã thay đổi nhiều lắm sao? Ngày xưa đường đất, giờ đường bê tông; ngày xưa nhà tranh, giờ nhà tầng. Sao chị không thấy sự phát triển đó để khen?”

Nghe rất ngu ngơ.

Bởi vì một đứa trẻ, dù không ai dạy, nó cũng sẽ lớn.

Bạn không thể tự hào rằng “ngày xưa tôi cao 80cm, giờ tôi 1m70” — vì đó là quy luật sinh học, không phải thành tựu.

Cũng vậy, một quốc gia sau hàng chục năm hòa bình mà có đường bê tông, có nhà cao tầng, không phải là điều để hãnh diện.

Đó là điều tự nhiên phải có, nếu con người còn làm việc và thời gian còn trôi đi.

Cái đáng nói là: khi bạn lớn lên, bạn trở thành người tử tế hơn, hay chỉ là một thân xác to hơn?

Một đất nước thật sự phát triển không đo bằng số tầng cao ốc, mà bằng mức độ tự do, công bằng và phẩm giá của người dân.

Bê tông có thể che mưa, nhưng không thể che sự bất công.

Đường nhựa có thể chạy nhanh, nhưng không thể chạy trốn khỏi nỗi sợ nói thật.

Và GDP có thể tăng, nhưng nếu niềm tin của con người giảm, thì đó không phải là phát triển – mà là phình to trong ảo tưởng.

Nếu muốn tự hào, hãy so với những nước cùng xuất phát điểm:

Hàn Quốc sau chiến tranh nghèo đói, 60 năm sau trở thành nền kinh tế công nghệ.

Nhật Bản từ đống tro tàn, vươn lên thành quốc gia văn minh bậc nhất thế giới.

Singapore không có tài nguyên, nhưng xây được nhà nước liêm chính, dân được tôn trọng.

Còn Việt Nam?

Sau gần nửa thế kỷ, người dân vẫn phải “xin” từng giấy tờ, “chạy” từng thủ tục, “đóng” từng khoản không tên.

Nếu đó là “phát triển”, thì xin hỏi: phát triển cho ai?

Cái đáng sợ nhất không phải là nghèo, mà là tự mãn trong nghèo trí tuệ.

Người ta tưởng rằng bê tông là biểu tượng của văn minh, mà quên rằng văn minh bắt đầu từ cách con người đối xử với nhau.

Một quốc gia có thể có đường cao tốc, nhưng nếu dân phải cúi đầu trước cửa quyền, thì đó chỉ là một xã hội được tráng xi măng lên sự sợ hãi.

Đừng khoe rằng đất nước đã khác xưa, khi điều duy nhất khác là lớp sơn ngoài tường.

Hãy hỏi xem:

– Con người có được tôn trọng hơn không?

– Tiếng nói của dân có được lắng nghe không?

– Và luật pháp có còn phục vụ công lý hay phục vụ quyền lực?

Bởi vì, một đất nước không thể gọi là phát triển, nếu người dân vẫn phải xin để được sống đúng luật.

Khi người dân phải nuôi cả nhà nước – đó không phải là phát triển.

Ở Việt Nam, từng đứa trẻ vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường đã phải đóng tiền để “xây dựng đất nước”, “ủng hộ đồng bào thiên tai”, “xây trường học”.

Những em bé mới mười tuổi đã bắt đầu gánh nghĩa vụ “cứu người lớn” — trong khi người lớn ấy là những người đang được trả lương để quản lý quốc gia.

Mỗi khi bão lũ xảy ra, thay vì có quỹ dự phòng quốc gia được vận hành minh bạch, thì chính phủ lại ngửa tay xin tiền dân.

Từng người nông dân, công nhân, bà bán hàng rong, chủ tiệm tạp hoá, thậm chí từng lớp học, từng doanh nghiệp nhỏ… đều phải “đóng góp cứu trợ”.

Và rồi có người vẫn nói:

“Đất nước mình đã thay đổi nhiều rồi mà.”

Thay đổi ư? Khi người dân vẫn phải trả tiền cho những thứ lẽ ra thuộc về phúc lợi

Một đất nước đứng thứ 5 về quy mô kinh tế ở Đông Nam Á, nhưng trẻ em vẫn không được học miễn phí, bệnh nhân vẫn phải “đặt phong bì” để được nằm viện, và người già vẫn phải sống nhờ con cái, thay vì được bảo đảm bằng hệ thống an sinh.

Nếu đó gọi là “thay đổi”, thì đó là sự thay đổi trên giấy, chứ không phải trong phẩm giá con người.

Ở các quốc gia phát triển, người dân nộp thuế để được bảo vệ.

Còn ở Việt Nam, người dân nộp thuế, rồi lại bị kêu gọi đóng góp để vá lỗi của chính bộ máy.

Người dân trả tiền cho trường, rồi trường vẫn xuống cấp.

Trả tiền cho bệnh viện, rồi vẫn phải mang thuốc từ nhà.

Trả tiền cho quỹ thiên tai, rồi khi lũ về, người dân vẫn tự bơi trong nước mắt của mình.

Đó không phải là “phát triển” – mà là một vòng luẩn quẩn của sự bóc lột hợp pháp hoá bằng khẩu hiệu.

Còn những “điều tích cực” mà các bạn nói là gì?

Các bạn bảo: “Hãy nhìn vào những điều tích cực chứ.”

Vậy xin chỉ cho tôi: điều tích cực nào khiến người Việt hôm nay sống hạnh phúc hơn, công bằng hơn, hay ít sợ hãi hơn?

GDP đó có cao hơn những quốc gia từng thua xa Việt Nam ba mươi năm trước hay không?

Hãy thử nhìn quanh: bao nhiêu người lao động đang sống lay lắt với đồng lương không đủ trang trải.

Những con đường bê tông mà các bạn tự hào —chính là nơi từng đứa trẻ phải đạp xe sát bên container, xe khách, xe tải, vì không có nổi một làn đường an toàn cho người dân.

Đường có thể phẳng, nhưng sinh mạng con người lại gập ghềnh hơn bao giờ hết.

Ngay cả trong bệnh viện – nơi lẽ ra là chỗ cuối cùng còn lại của nhân đạo –

đã bao nhiêu người phải chết trước cánh cửa cấp cứu, chỉ vì không kịp nộp viện phí, chỉ vì y tá, bác sĩ còn bận “hỏi giấy tờ”?

Đó là cái mà bạn gọi là “phát triển” sao?

Một xã hội nơi mạng người rẻ hơn một chữ ký, nơi sự sống phải xếp hàng chờ được phép cứu, thì mọi chỉ số GDP đều vô nghĩa.

Nếu đó là “phát triển”, thì xin lỗi — đó không phải là tiến bộ, mà là sự thích nghi của người dân với bất công.

Một quốc gia không thể được gọi là “phát triển” khi trẻ em phải đóng góp để cứu người lớn,

khi người dân phải quyên góp cho những sai lầm của chính quyền, và khi người nộp thuế phải nộp thêm lần nữa để được đối xử như con người.

Thay đổi thật sự không nằm ở màu của bê tông, mà ở màu của lương tri.

Và chừng nào người dân còn phải đi xin công lý, thì mọi con đường lát nhựa chỉ là lớp sơn mỏng trên một nền đất mục.

Hong Thai Hoang


 

‘CHUYỆN NGUYỄN NGỌC NGẠN VỀ VIỆT NAM KHÔNG BAO GIỜ XẢY RA’ (BBC)

BBC News Tiếng Việt 

Tối 12/11 (giờ Việt Nam), trang Facebook chính thức của Trung tâm Thúy Nga đăng một bức thư ngỏ của nhà văn, MC nổi tiếng Nguyễn Ngọc Ngạn, trong đó ông nhắc lại quyết định “không bao giờ về Việt Nam”.

Ông Ngạn thông báo rằng những video lan truyền trên YouTube với nội dung “Nguyễn Ngọc Ngạn đã về Việt Nam, hoặc Nguyễn Ngọc Ngạn sắp về Việt Nam, hay Nguyễn Ngọc Ngạn vừa viết tâm thư xin về Việt Nam!” là “vô căn cứ nhưng vẫn lôi kéo được cả triệu người vào coi rồi ồn ào bàn tán”.

Trong thư, ông cũng nhắc đến cuộc trả lời phỏng vấn với BBC News Tiếng Việt vào năm 2024, khi ông xuất hiện tại Bangkok, Thái Lan trong show diễn Giã Từ Sân Khấu (Paris by Night 134), thôi vai trò là người dẫn chương trình Paris By Night sau ba thập niên, mà trong đó ông nói rằng “không có ý định về Việt Nam”.

Ông cũng tái khẳng định “chuyện Nguyễn Ngọc Ngạn về Việt Nam không bao giờ xảy ra”.

Ngoài ra, nhà văn cũng bức xúc với những video do AI (trí tuệ nhân tạo) tạo ra trên mạng, sử dụng giọng nói và hình ảnh của ông để câu view kiếm tiền.

Ông Ngạn cho hay ông đã làm ngơ với những người giả mạo ông trên những kênh như “Nguyễn Ngọc Ngạn Radio”, “Nguyễn Ngọc Ngạn kể chuyện ma…” nhưng cuối cùng phải lên tiếng do những nội dung này đi quá xa.

“Họ phát biểu nội dung chính trị và gán cho tôi qua giọng nói AI (trí tuệ nhân tạo). Nhiều người hốt hoảng lầm tưởng là tôi đã thay đổi lập trường! Chưa kể nhiều chuyện thời sự trong nước cũng được họ lôi ra và gán cho tôi. Chẳng hạn cuốn phim Mưa Đỏ, rồi chuyện cô Trương Ngọc Ánh và vài nghệ sĩ khác bị bắt, họ cũng kéo tôi vào!” bức tâm thư của ông viết.

“Năm nay tôi đã ngoài 80, đã về hưu hơn 3 năm, không muốn nhìn thấy tên mình, hình mình và nhất là nghe giọng nói giả tạo của mình trên YouTube nữa,” ông tuyên bố.

Ông Nguyễn Ngọc Ngạn quê tỉnh Sơn Tây cũ (nay thuộc Hà Nội), theo gia đình di cư vào Nam năm 1954.

Trước năm 1975, ông là quân nhân, đồng thời làm thầy giáo. Sau ngày Sài Gòn sụp đổ, ông phải đi trại cải tạo và được trả tự do năm 1978, rồi tìm đường vượt biển ra nước ngoài với người vợ đầu cùng con trai lúc đó được hơn 4 tuổi.

Chuyến hải hành kinh hoàng đó đã đưa ông sang được bên kia bờ đại dương, nhưng lại bị mất đi 2 người thân yêu nhất là vợ và con. Sau đó, ông sang định cư tại Canada.

Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn là một hiện tượng trong sinh hoạt văn học nghệ thuật của cộng đồng người Việt hải ngoại lẫn trong nước.

Được biết đến nhiều nhất qua vai trò MC và những video kể chuyện ma, ông cũng là nhà văn Việt ở hải ngoại có sách bằng tiếng Anh được xuất bản là tác phẩm “The Will of Heaven” [Nxb Dutton, 1982] viết về trại học tập cải tạo, về đời sống tại Việt Nam sau ngày 30/4/1975 dưới chế độ chủ nghĩa xã hội.

Getty Images/ BBC

#BBCNewsTiengViet #NguyenNgocNgan #trungtamThuyNga


 

 VinFast: Phiên tòa Berlin và hành trình gập ghềnh ở Mỹ-Bùi Văn Phú

Bùi Văn Phú

Bùi Văn Phú [bbc.com/vietnamese 12.11.2025]

Phiên tòa tại Đức và những chiếc xe phủ bụi tại Mỹ, VinFast đang trải qua một hành trình gập ghềnh ở bên ngoài biên giới Việt Nam.

Tháng 11/2021, VinFast đem xe ô tô chạy bằng điện qua Mỹ chào hàng lần đầu tiên trong một cuộc triển lãm quốc tế ở thành phố Los Angeles.

Là công ty ô tô còn non trẻ của Việt Nam, VinFast ra đời năm 2017, nên sự kiện “đem chuông đi đánh xứ người” gây chú ý trong cộng đồng người Việt và nhiều người đã đến xem. MC Nguyễn Cao Kỳ Duyên đã nhiệt tình quảng cáo cho VinFast ngay tại nơi triển lãm, khi cô trả lời PhoBolsaTV rằng dù cô đã đặt mua Tesla, nhưng sẽ hủy và chờ năm sau mua xe VinFast.

Một người bạn của tôi kể khi ghé gian hàng VinFast dịp này đã được chiêu đãi nhiều món ăn ngon, rượu thơm.

Xem hình ảnh về cuộc triển lãm được lan truyền trên mạng xã hội, tôi thấy thiết kế ngoại hình của VinFast trông đẹp không thua các xe mini SUV của Honda, Toyota, Volvo, BMW hay Hyundai, KIA, là những thương hiệu được ưa chuộng từ nhiều năm qua tại Hoa Kỳ.

Qua năm 2022, VinFast cũng đưa mặt hàng tham gia triển lãm ôtô ở Las Vegas và New York. Đến tháng 4, công ty bắt đầu nhận đơn của khách hàng ở Mỹ đặt mua VF8 hay VF9 và chỉ cần đặt trước 200 đôla. Trong các đợt khuyến mãi, VinFast còn tặng quà nghỉ dưỡng ba đêm ở khu du lịch VinPearl, Nha Trang cho những người đặt mua xe.

Nhiều phòng trưng bày xe VinFast được mở ra ở California – tại các thành phố Santa Monica, Commerce, San Diego ở miền nam và San Mateo, Corte Madera, Berkeley và Richmond ở miền bắc.

Cùng lúc, VinFast đầu tư xây dựng một khu lắp ráp tại bang Bắc Carolina, bờ đông nước Mỹ, với kinh phí đầu tư 4 tỉ đôla và tuyên bố sẽ tạo ra 7.500 việc làm, ban đầu dự kiến bắt đầu vận hành vào năm 2024. Dự án này đã được Tổng thống Joe Biden lên tiếng khen vào lúc đó.

Tôi đã ghé qua vài nơi trưng bày VinFast ở vùng Vịnh San Francisco và có thể nói bề ngoài và nội thất của xe trông đẹp. Về động cơ hay pin xe, tôi không biết vì chưa bao giờ làm chủ một chiếc xe chạy bằng điện và cũng không có hiểu biết nhiều về kỹ thuật.

Theo lời nhân viên tiếp thị tại cửa hàng VinFast ở thành phố Berkeley, đã có 70.000 người trong và ngoài Việt Nam đặt mua xe, tuy không có con số riêng cho khách hàng ở Mỹ, nhưng ông nói xe sẽ được giao vào cuối năm 2022.

Nhà máy VinFast đặt ở Hải Phòng. Công ty dùng công nghệ thiết kế của Ý, máy xe từ Đức và pin chạy xe từ Trung Quốc. Mẫu xe VF8 và VF9 xuất khẩu qua Mỹ có giá trên 50.000 đôla và người mua có thể được hoàn trả 7.500 đôla theo chính sách năng lượng sạch của Hoa Kỳ thời Tổng thống Joe Biden.

Vào tháng 11 năm 2022, có một buổi lễ xuất quân ở bến cảng Hải Phòng đưa 999 xe VinFast đầu tiên vào thị trường Mỹ với sự hiện diện của Thủ tướng Phạm Minh Chính và Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper.

Sau chuyến hải hành vài tuần vượt Thái Bình Dương, vào ngày 15/12, con tàu VinFast chầm chậm lướt sóng dưới cầu Golden Gate tiến vào Vịnh San Francisco. Sau vài ngày qua các thủ tục hải quan và kiểm tra, tàu vào bến cảng dành cho xe ô tô ở Benicia.

Trưa ngày 19/12/2022, tôi vào cảng, nhìn những chiếc xe VinFast chạy từ tàu xuống bến, rồi vào bãi đậu, lòng không khỏi ngạc nhiên khi thấy đoàn xe đang chuyển bánh trên đất Mỹ là đến từ quê cũ của mình. Việt Nam nay thực sự đã có thể xuất khẩu xe ô tô! Có thật như thế không? Tôi muốn trực tiếp chứng kiến giờ phút lịch sử này, dù trước đó vài hôm nhiều tạp chí chuyên về ô tô ở Mỹ đã đăng những bài viết không thuận lợi về VinFast.

Ngày 13/12, các trang Dot.la Motortrend.com đăng bài có nhan đề nêu thắc mắc nếu VF8 chỉ chạy được 180 dặm cho mỗi lần sạc bình mà giá 55.000 đô la thì có thể cạnh tranh trong thị trường xe điện ở Mỹ được không?

Trang mạng Jalopnik.com ngày 14/12 có bài dài của Kevin Williams, The VinFast VF8 is simply not ready for America (Nói đơn giản thì VinFast VF8 chưa sẵn sàng cho Hoa Kỳ). Tác giả là phóng viên chuyên về ô tô mà VinFast đã mời sang thăm xưởng lắp ráp của công ty ở Hải Phòng, mọi chi phí do VinFast đài thọ. Ông cũng đã được lái thử xe VF8 khi đến thăm khu du lịch VinPearl, Nha Trang. Ông nêu nhận xét dòng xe VF8 quá tệ, chưa đủ tiêu chuẩn để vào thị trường Mỹ.

Một chi tiết tác giả đưa lên trong bài là khi đến thăm xưởng lắp ráp VinFast vào 10 giờ sáng mà ông thấy vắng công nhân làm việc, người đại diện VinFast nói họ đang ăn trưa.

Dù về lâu dài xe VinFast tốt xấu ra sao, nhưng ngày 20/12 trang Carscoops.com đưa tin ô tô sản xuất ở Việt Nam đã đạt đủ các tiêu chuẩn Mỹ để bán cho khách hàng.

Giữa tháng 5/2023, có thêm một chuyến tàu chở 1.879 xe VinFast đến Mỹ, cập cảng Benicia cho xuống hàng 1.098 xe, số còn lại được đem vào thị trường Canada.

Ngày 12/5, giới phê bình xe lại có những bài viết tiêu cực về Vinfast trên các tạp chí ô tô.

Bài trên Freencarreports.com có nhan đề Review: Don’t buy the VinFast 2023 VF8 City Edition (Trải nghiệm xe: Đừng mua VinFast 2023 VF8 City Edition).

Mack Hogan, sau khi chạy thử và thấy xe rung lắc mạnh, đã viết trên tạp chí Roadandtrack.com như sau: “Công ty đã đem vào thị trường một sản phẩm cho cảm giác chưa hoàn thiện và đáng xấu hổ.”

Các bài viết vào thời điểm này trên Motortrend.com Theautopian.com cũng khuyên khách hàng không nên mua xe VinFast, sau khi các tác giả chạy thử xe và phát hiện hàng loạt lỗi.

Một người Việt ở San Jose, cô Katie Vuong, đưa chuyện xe VinFast lên Facebook, tôi có hỏi và cô kể rằng người giúp việc đưa đón con cô đi học mỗi ngày với xe VinFast, nhưng trong vài tháng mà thấy chị ấy đổi xe mấy lần. Chị cho biết mỗi lần xe có trục trặc, công ty đổi ngay cho một xe mới để chạy trong khi chờ sửa xe bị hư.

Chính sách bảo hành của VinFast đã đáp ứng tốt cho khách hàng. Còn bảo hiểm cho xe VinFast đắt rẻ ra sao, tôi hỏi một người quen là nhân viên công ty State Farm và được biết giá bảo hiểm hai chiều cho VinFast VF8 là 1.700 đô la cho sáu tháng, cũng bằng với bảo hiểm cho Tesla.

Sau ba năm vào thị trường Mỹ, VinFast đã vài lần yêu cầu chủ xe đem xe đến nơi sửa chữa để điều chỉnh vài lỗi kỹ thuật, gọi là recall. Những điều chỉnh lỗi như thế cũng xảy ra với các thương hiệu xe khác đang lưu hành ở Mỹ.

Có một tai nạn xảy ra lúc 9 giờ tối ngày 24/4/2024 tại thành phố Pleasanton, vùng Vịnh San Francisco, liên quan đến xe VinFast được truyền thông đưa tin. Một gia đình 4 người đã tử nạn khi xe đang chạy thì tông vào một cây bên đường làm xe bốc cháy.

Trong vụ tai nạn này, người lái không phải là chủ xe. Một đồng nghiệp của người bị nạn cho biết trong quá khứ chiếc xe đã có vấn đề với tay lái, vì thế Cục An toàn Giao thông Quốc gia (National Highway Traffic Safety Administration, NHTSA) đã vào cuộc để điều tra và chưa có kết quả, theo nhật báo Los Angeles Times ngày 23/5/2024.

Ngày 12/9/2024, Reuters đưa tin NHTSA cũng bắt đầu tiến hành điều tra về hệ thống hỗ trợ giữ làn đường (Lane Keep Assist System) của một số xe VinFast, sau khi có 14 báo cáo trục trặc tay lái trong số 3.118 xe đã được bán ra tại Mỹ.

Sau ba năm có mặt tại thị trường Mỹ, không thấy VinFast quảng cáo bán xe trên truyền hình hay báo chí Mỹ và cũng không công khai con số xe đã bán được tại Hoa Kỳ.

Theo quan sát riêng, dựa trên những chuyến tàu VinFast cập cảng ở Mỹ và số lần nhìn thấy xe trên đường phố vùng Vịnh San Francisco, nơi tôi sinh sống, và trong những lần xuống Quận Cam ở nam California trong hai năm qua, tôi ước đoán VinFast đã bán được chừng 4.000 chiếc tại Mỹ, hầu hết bán cho người Việt ở California, nhiều nhất là miền Nam California.

Còn theo báo chí trong nước, VinFast bán được 2.636 tại California vào năm 2024.

Không chỉ đem xe qua Mỹ bán, ngày 15/8/2023, VinFast còn gây chú ý khi lên sàn chứng khoán NASDAQ ở New York, với mã cổ phiếu VFS, giá 15 đô la một cổ phiếu, hai tuần sau lên 82 đô la và hai tháng sau xuống còn vài đô la. Hiện tại, giá một cổ phiếu chỉ ở mức khoảng trên 3 đô la từ nhiều tháng qua.

Dự án xây dựng xưởng xe VinFast ở bang Bắc Carolina nay đã dời ngày hoàn tất đến năm 2028.

Khi ông Phạm Nhật Vượng đem sản phẩm VinFast ra thị trường quốc tế, nhiều người thắc mắc vì sao trình độ kỹ thuật của Việt Nam còn kém mà lại đem xe ô tô xuất khẩu sang Mỹ, làm sao cạnh tranh được trong thị trường ở một xứ tự do kinh doanh, khách hàng là vua và đã có nhiều thương hiệu xe được khách hàng chuộng từ lâu.

Tôi phát hiện những thông tin không tốt cho VinFast từ nước ngoài đều bị chặn và không tờ báo trong nước nào đưa tin về các sự cố của VinFast xảy ra ngay tại Việt Nam. Những người phản ánh lỗi xe VinFast trên mạng xã hội cũng bị rất nhiều người vào bình luận tấn công, chỉ trích.

Mới nhất, hồi tháng 9/2025, ông Phạm Nhật Vượng đã trình báo và khởi kiện 68 tổ chức và cá nhân với cáo buộc họ dùng mạng truyền thông xã hội để “vu khống”, “phỉ báng”, “bôi nhọ” về sản phẩm của tập đoàn VinFast và cá nhân ông.

Vụ xử đầu tiên hôm 4/11/2025 đã diễn ra tại một tòa dân sự ở thành phố Berlin, với nguyên đơn là ông Phạm Nhật Vượng và công ty Vinfast Germany GmbH ở Đức kiện tờ báo mạng Thoibao.de, do ông Lê Trung Khoa làm chủ bút, về việc đăng những bài viết có tính bôi nhọ, phỉ báng hay vu khống công ty VinFast và cá nhân ông Vượng.

Phán quyết của tòa chỉ cấm ông Lê Trung Khoa một điều là không được nhắc lại những lời phát biểu mang tính vu khống rằng Vinfast đã tìm cách hối lộ. Nếu không tuân lệnh tòa, ông Khoa sẽ bị phạt tiền 250.000 euro và tù từ 6 tháng đến 2 năm.

Còn những điểm khác mà VinFast muốn tòa xử ông Khoa – về việc nói xấu ông Vượng hay những phê bình tiêu cực về sản phẩm của VinFast và về công ty này – thì tòa cho đó là quyền tự do biểu đạt, phát biểu ý kiến.

Trả lời BBC News Tiếng Việt hôm 8/11, ông Lê Trung Khoa cho biết ông là người thắng trong vụ án vì ông sẽ chỉ phải trả 20% án phí, còn VinFast trả 80%.

Báo trong nước, như đã từng bao che và bênh vực cho VinFast trước nay, đưa thông tin trái ngược, xem như ông Phạm Nhật Vượng thắng lớn trong vụ kiện, rồi sau đó biên tập lại, lược bỏ các từ “chiến thắng”, “thắng kiện”, khi tập đoàn VinFast và ông Vượng cho biết họ sẽ kháng án.

Khi có ai đó phơi bày khuyết điểm của xe VinFast và nói những gì không đúng về cá nhân ông Phạm Nhật Vượng, nếu ông thấy mình bị vu oan thì đâm đơn kiện họ ra tòa để đòi lại sự công bằng cho sản phẩm và trả lại thanh danh cho ông; đó là điều bình thường.

Nhưng sau khi có phán quyết của tòa mà truyền thông trong nước lại cho rằng ông Phạm Nhật Vượng thắng cuộc thì không còn mấy ai tin VinFast, tin báo chí trong nước; như nhiều người đã không tin vào hồ sơ tài chính của công ty này khi được đăng trên báo phát hành tại Việt Nam.

VinFast phải trả 80% án phí và nếu số tiền đó có lên đến cả trăm nghìn đô la thì vẫn là quá nhỏ so với tài sản của VinFast. Nhưng không phải có nhiều tiền mà VinFast có thể che giấu được sự thật, hay có thể bắt những người phê bình, chỉ ra lỗi của sản phẩm phải im lặng.

Tháng 9 vừa qua, tôi có ghé lại phòng trưng bày xe của VinFast ở Berkeley thì thấy đã đóng cửa. Đến trung tâm bán xe và dịch vụ sửa xe lớn nhất trong vùng Vịnh San Francisco của VinFast, trong khu Auto Plaza ở thành phố Richmond, thì không còn thấy treo bảng hiệu VinFast. Văn phòng đóng cửa, bên trong trống trơn, bãi đậu xe còn vài chiếc VinFast chưa bán được, phủ đầy bụi.

– Tác giả là giảng viên đại học cộng đồng và là một nhà báo tự do từ vùng Vịnh San Francisco, California.


 

Trân Văn/ NV: Đảng vi quý, xã tắc vi thứ chi, dân vi khinh!

Tiếng Dân News

Nhiều cơ quan truyền thông ở Việt Nam vừa lược thuật cảnh báo của Ngân Hàng Thế Giới (World Bank – WB) rằng đến 2050, GDP của Việt Nam sẽ giảm ít nhất 12.5% nếu không có những biện pháp hữu hiệu để kinh tế-xã hội Việt Nam thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trong cảnh báo vừa kể, WB tiếp tục nhắc lại viễn cảnh vốn đã được mô tả từ lâu: Một nửa diện tích của đồng bằng sông Cửu Long có thể sẽ chìm trong nước, tước đi sinh kế của hàng triệu người, gia tăng nguy hiểm cho an ninh lương thực quốc gia.

Tương lai Việt Nam không chỉ có sự u ám riêng trong lĩnh vực nông nghiệp. Biến đổi khí hậu khiến nước biển dâng cao còn đe dọa sinh hoạt, sinh kế của dân cư các khu vực duyên hải, khoảng 70% dân số và 433 khu công nghiệp tạo ra 90% hàng hóa xuất cảng sẽ bị ngập.

Ngoài tác động nguy hiểm của nước biển dâng cao, nhiệt độ tăng cao cũng sẽ ảnh hưởng đến nhiều nhà máy, xí nghiệp. Khoảng 1.3 triệu lao động, trong đó 70% là phụ nữ sẽ phải gánh chịu hậu quả của yếu tố này.

Mưa to, bão lớn vì biến đổi khí hậu còn gây ngập lụt. WB ước đoán, đến năm 2030, tỷ lệ hệ thống giao thông bị hư hỏng do ngập lụt sẽ tăng khoảng 40%. Nguy cơ các cảng biển quan trọng ở TPHCM, Hải Phòng bị ngập sẽ tăng gấp năm lần so với hiện nay, gây gián đoạn cho việc vận chuyển từ 68,000 tấn đến 106,000 tấn hàng hóa/ngày, thiệt hại sẽ vào khoảng $89 triệu/ngày.

Để dễ hình dung thiệt hại, WB dẫn thiệt hại mà trận bão Yagi năm 2024 từng khiến cảng Hải Phòng mất $955 triệu làm ví dụ minh họa.

Những yếu tố như nhiệt độ cực đoan, cung cấp điện gián đoạn, mưa lũ cực đoan,… đã, đang và sẽ còn làm năng suất lao động của Việt Nam giảm, lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu bị bào mòn.

Từ sự yếu kém của hạ tầng và bảo trì, WB lưu ý, thiệt hại sẽ lan truyền như hiệu ứng domino – hệ thống giao thông tê liệt vì tác động của biến đổi khí hậu sẽ làm mạng lưới cung ứng – phân phối (logistics) của Việt Nam tê liệt. Ứng phó chậm trễ chừng nào thì nội lực sẽ suy giảm chừng đó.

Do chậm chạp trong ứng phó, đến 2050, có thể sẽ có từ 100,000 đến 1.1 triệu người bị đẩy xuống dưới ngưỡng nghèo. Nguy cơ bần cùng vì không đủ điều kiện tự bảo vệ trước thiên tai ở nhóm lao động kỹ năng và thu nhập thấp, cũng như các gia đình sống ở những khu vực như ven biển, đồng bằng, nông thôn được dự đoán là “đặc biệt cao.” Nếu không sớm đầu tư vào năng lượng sạch, nâng cao khả năng thích ứng của nông nghiệp, khả năng chống chịu của đô thị, thành tựu tích lũy từ tăng trưởng sẽ bị biến đổi khí hậu quét sạch.

Theo WB, tác động của biến đổi khí hậu có thể làm tăng trưởng giảm đều đặn 0.5 %/năm. Do vậy, nguồn thu cho ngân sách sẽ giảm trong khi chi tiêu sẽ tăng để khắc phục hậu quả, vào năm 2050, tài khóa có thể thâm hụt thêm 0.8% GDP…

***

Trong sáu tháng vừa qua, dân chúng Việt Nam choáng váng vì thiên tai dồn dập, hai cụm từ “bất thường” và “vượt mức lịch sử” liên tục được lập đi, lập lại. Thiên tai đổ đến dưới đủ mọi dạng: Hạn hán, nước mặn xâm nhập, dông lốc và đặc biệt là mưa to, bão lớn, sạt lở.

Riêng tác động của mưa, bão đã vắt kiệt nội lực của quốc gia lẫn nhiều cá nhân, gia đình. Ở miền Bắc, thiệt hại do tác động của mưa, bão khiến hàng trăm ngàn gia đình ở Hà Nội, Thái Nguyên, Cao Bằng, Lào Cai, Hòa Bình, Phú Thọ, Tuyên Quang, Bắc Giang, Bắc Ninh,… khánh kiệt.

Miền Trung cũng thế. Người Việt bất lực và xót xa nhìn những Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng,… bị thiên tai tàn phá.

Sau những Bến Tre, Tiền Giang, Kiên Giang,… với hàng trăm ngàn gia đình phá sản do thiếu nước ngọt mất trắng hoa lợi từ lúa, rau trái, tôm cá, tới lượt Cà Mau rúng động vì bờ biển sạt lở trên diện rộng, đất đai sụt lún,…

Thiệt hại do đủ loại thiên tai không còn được tính bằng ngàn tỷ mà là hàng chục ngàn tỷ, chưa kể thiệt hại về sinh mạng lên tới vài trăm. Tuy nhiên đó là những tổn thất có thể đo, đếm từ những đổ nát công khai, nếu có thể đo đếm thiệt hại của từng cá nhân, gia đình, đơn vị tính chắc chắn phải là trăm ngàn tỷ. Song đó chỉ là thiệt hại trước mắt. Tác động lâu dài của thiên tai khi nông thôn, đô thị, hạ tầng bị tàn phá, cũng như cá nhân và gia đình kiệt quệ đối với sự ổn định và cơ hội phát triển kinh tế-xã hội dẫu rất lớn nhưng không dễ ước đoán.

Đáng ngại là tác động của biến đổi khí hậu đối với Việt Nam đã được cảnh báo từ thập niên 1990. Đến 2009, chính quyền Việt Nam công bố kịch bản đầu tiên để ứng phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng cao nhưng thực tế cho thấy họ chưa bao giờ xem điều chỉnh để thích ứng là chuyện sống còn của quốc gia, dân tộc. Vì không tính đến khả năng chống chịu, quy hoạch và nỗ lực phát triển chỉ tạo thêm những khu vực bị thiệt hại nặng nề do dễ ngập hơn, mức nước lụt cao hơn, rút chậm hơn, đồng bằng lún sụt, ven biển sạt lở nghiêm trọng hơn!

Trong sáu tháng vừa qua, dẫu thiên tai là chuyện nhãn tiền nhưng dường như cả hệ thống chính trị lẫn hệ thống công quyền chỉ dồn tâm lực, trí lực và sức lực vào những thứ như “sắp xếp lại giang sơn” và “kiện toàn nhân sự” bằng kỷ luật, điều chuyển, chỉ định…

***

Cách nay khoảng 2,500 năm, Mạnh Tử – một triết gia Trung Quốc – cho rằng “Dân vi quý, xã tắc vi thứ chi, quân vi khinh” (dân là quý nhất, sau đó là xã tắc tức quốc gia, còn vua là nhẹ nhất). Cha ông người Việt cũng nghĩ như vậy nên nhiều triều đại (Lý, Trần, Lê) đề cao tư tưởng “ý dân là ý trời.” Không phải tự nhiên mà Lý Thái Tổ khẳng định “Trên thuận thiên thời, dưới theo ý dân” khi quyết định dời kinh đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) ra Thăng Long (Hà Nội), hay Nguyễn Trãi nhấn mạnh “việc nhân nghĩa cốt ở yên dân” khi viết Bình Ngô Đại Cáo.

Quan sát những diễn biến tại Việt Nam, so tác động càng ngày càng đáng ngại của thiên tai đến kinh tế-xã hội với trọng tâm hoạt động của chính quyền Việt Nam ắt sẽ thấy, “lấy dân làm gốc”chỉ là khẩu hiệu. Thực tế cho thấy “đảng vi quý” còn “xã tắc vi thứ chi” và “dân vi khinh.” [kn]

https://baotiengdan.com/…/dang-vi-quy-xa-tac-vi-thu…/

Hình ảnh ngập lụt ở Huế, ngày 3 Tháng Mười Một, 2025. (Hình minh họa: Thanh Hue/Getty Images)


 

Tuổi thọ người Việt Nam gần 74, nhưng ‘10 năm sống chung với bệnh tật’

Ba’o Nguoi-Viet

November 11, 2025

SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Dù tuổi thọ trung bình đạt gần 74 tuổi, nhưng người dân ở Việt Nam phải trải qua khoảng 10 năm cuối đời trong bệnh tật, đối mặt với gánh nặng “bệnh tật kép.”

Theo báo VnExpress, thông tin trên được các chuyên gia loan báo tại hội thảo khoa học “Định hướng phát triển học phần vaccine trong đào tạo sau đại học,” do Đại Học Y Dược TP.HCM tổ chức hôm 10 Tháng Mười Một.

Bác sĩ khám cho một bệnh nhân cao niên ở Sài Gòn. (Hình: Thùy An/VnExpress)

Tại Đông Nam Á, tuổi thọ của đàn ông Việt Nam xếp thứ năm, trong khi phụ nữ xếp thứ hai, song số năm sống khỏe mạnh lại không tương xứng. Trung bình, một người lớn tuổi mắc 3-4 bệnh nền, ảnh hưởng nghiêm trọng đến phẩm chất cuộc sống.

Theo Quỹ Dân Số Liên Hợp Quốc (UNFPA), Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ “già hóa dân số nhanh nhất thế giới.” Dự báo, vào năm 2035, số người từ 60 tuổi trở lên sẽ đạt khoảng 21 triệu người. Dân số già hóa cùng tỷ lệ bệnh mạn tính gia tăng đã khiến xã hội “ngày càng dễ tổn thương trước các bệnh truyền nhiễm.”

Tiến Sĩ Trương Hồng Sơn, phó tổng thư ký Tổng Hội Y Học Việt Nam, cho biết mô hình bệnh tật tại Việt Nam đã thay đổi rõ rệt. Nếu 50 năm trước, các bệnh truyền nhiễm như tả, lỵ là nguyên nhân chính gây ra chết người, thì nay 80% ca tử vong đến từ các bệnh không lây nhiễm.

Cụ thể, cứ mười người qua đời thì bệnh tim mạch chiếm hết bốn ca, ung thư hai ca, còn lại là bệnh đái tháo đường và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).

Người cao niên sống trong một viện dưỡng lão ở Lĩnh Nam, Hà Nội. (Hình: Phan Dương/VnExpress)

Theo Tiến Sĩ Sơn, lối sống hiện đại là một trong những nguyên nhân chính. Cuộc sống bận rộn đã khiến nhiều người ở Việt Nam lạm dụng thực phẩm chế biến sẵn, sinh hoạt thiếu điều độ. Chế độ dinh dưỡng mất cân đối, lười vận động, thiếu ngủ kinh niên và căng thẳng kéo dài góp phần làm sức khỏe suy giảm.

Bên cạnh đó, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu cũng làm tăng gánh nặng bệnh tật cho người dân Việt Nam. (Tr.N) [kn]


 

Mỹ: Các thượng nghị sĩ Dân Chủ và Cộng Hòa đạt thỏa thuận chấm dứt “tình trạng đóng cửa chính phủ”

RFI

Sau bốn mươi ngày « shutdown », các thượng nghị sĩ của hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa Mỹ đã đạt được một thỏa thuận để chấm dứt tình trạng tê liệt ngân sách. Đợt « đóng cửa chính phủ » lần này kéo dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, đã ảnh hưởng đến hàng triệu người Mỹ: Nhiều công chức bị sa thải, những người khác vẫn phải làm việc mà không được trả lương, chưa kể đến những người bị cắt các khoản trợ cấp thiết yếu.

Lãnh đạo phe thiểu số Dân Chủ tại Thượng Viện, Chuck Schumer, ra họp báo về vụ “shutdow”. Ảnh minh họa. AP Chụp ngày 30/09/2025. REUTERS – Jonathan Ernst

Anh Vũ

Thông tín viên Loubna Annaki từ New York tường trình :

“Thỏa thuận đạt được tối nay là một chiến thắng đối với người dân Mỹ”, thượng nghị sĩ Angus King tuyên bố. Lần lượt, tám nghị sĩ đã tách khỏi lập trường của đảng Dân Chủ lên tiếng giải thích về sự lựa chọn của mình.

Đối với thượng nghị sĩ Dân Chủ Jeanne Shaheen, việc chấm dứt tình trạng shutdown (đóng cửa chính phủ) đã trở thành một nhu cầu cấp thiết…

Bà nói: “Khi tôi trò chuyện với các cử tri ở New Hampshire, các vị có biết họ nói gì với tôi không? Họ hỏi: ‘Tại sao các vị không cùng nhau làm việc để giải quyết các vấn đề của đất nước?’”

Nhờ những lá phiếu của các nghị sĩ Dân Chủ này mà các thượng nghị sĩ Cộng Hòa cuối cùng có thể thúc đẩy việc thông qua văn kiện nhằm bảo đảm cung cấp tài chính cho chính phủ đến tháng Giêng.

Thỏa thuận tạm thời này dự kiến sẽ cho phép khôi phục chương trình hỗ trợ lương thực chính, hủy bỏ việc sa thải hàng nghìn công chức liên bang, và tổ chức một bỏ phiếu về việc gia hạn các khoản trợ cấp của Luật Obamacare. Chính điểm này là trọng tâm tranh chấp giữa đảng Dân Chủ và đảng Cộng Hòa. Phe Dân Chủ yêu cầu có bảo đảm để kéo dài các khoản trợ cấp dự kiến sẽ hết hạn vào cuối năm nay.

Thỏa thuận đạt được vẫn còn cần được Hạ Viện thông qua. Tuy nhiên, Donald Trump đã sớm bày tỏ sự hài lòng trước bước tiến này. Thời gian kéo dài của tình trạng shutdown đang bắt đầu đè nặng lên đảng của tổng thống Mỹ.


 

Nạn nhân vụ ngộ độc bánh mì ở Sài Gòn lên đến 270 người

Ba’o Nguoi-Viet

November 10, 2025

SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Sau ba ngày, số bệnh nhân bị ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì gà xé mua tại hệ thống hai tiệm bánh mì cóc Bích ở Sài Gòn không ngừng tiếp tục tăng thêm.

Theo phúc trình của Phòng Nghiệp Vụ Y thuộc Sở Y Tế TP.HCM và ghi nhận của báo Dân Trí tại các bệnh viện, tính đến chiều 10 Tháng Mười Một, đã có 14 bệnh viện tiếp nhận 270 bệnh nhân bị ngộ độc sau khi ăn bánh mì gà xé Bích mua tại hai tiệm nằm trên đường Nguyễn Thái Sơn, phường Hạnh Thông, và Lê Quang Định, phường Bình Lợi Trung, Sài Gòn.

Khoa Cấp Cứu, bệnh viện Quân Y 175 tiếp tục ghi nhận hàng chục bệnh nhân nhập viện sau khi ăn bánh mì Bích. (Hình: NT/Dân Trí)

Cụ thể, bệnh viện Quân Y 175 hơn 175 ca; bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh 26 ca; bệnh viện Nhân Dân Gia Định 52 ca; bệnh viện Quốc Tế Becamex chín ca; bệnh viện Đa Khoa Trung Mỹ Tây bảy ca; bệnh viện Nhi Đồng 2 chữa trị hai ca…

Số bệnh nhân trên lần lượt nhập viện từ hôm 5 Tháng Mười Một đến nay, do bị tình trạng nhiễm trùng ruột phải nhập viện theo dõi. Họ có chung triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, nôn, sốt… sau khi ăn bánh mì cóc Bích, được giới thiệu là “siêu phẩm chất” trên các trang mạng xã hội như TikTok, Facebook, YouTube…

Bác Sĩ Huỳnh Văn Mười Một, phó Khoa Cấp Cứu, bệnh viện Tâm Anh, cho biết: “Đây là các biểu hiện thường gặp trong ngộ độc thực phẩm, niêm mạc dạ dày và ruột bị vi khuẩn tấn công gây đau bụng quặn, nôn ói, tiêu chảy, sốt…”

Sở Y Tế TP.HCM đã báo cáo Ủy Ban Nhân Dân thành phố và Bộ Y Tế về vụ ngộ độc tập thể này, đồng thời chỉ đạo các bệnh viện điều trị bệnh nhân theo phác đồ ngộ độc thực phẩm.

Nói với báo Dân Trí, bà Phạm Khánh Phong Lan, giám đốc Sở An Toàn Thực Phẩm TP.HCM, cho biết vì mới chỉ tìm thấy vi khuẩn Salmonella trên một bệnh nhân nên chưa thể kết luận đây là tác nhân gây ra ngộ độc thực phẩm hàng loạt.

Tiệm bánh mì Bích trên đường Nguyễn Thái Sơn, phường Hạnh Thông, hiện đã đóng cửa. (Hình: Hải Yến/Người Lao Động)

“Sở An Toàn Thực Phẩm TP.HCM phối hợp lực lượng hữu trách thành lập đoàn điều tra. Hai cơ sở bán bánh mì Bích đã tạm ngừng hoạt động, toàn bộ thực phẩm và nguyên liệu bị niêm phong, lấy mẫu kiểm nghiệm. Đoàn kiểm tra đang mở rộng xác minh các trường hợp liên quan tại nhiều bệnh viện để xác định nguyên nhân, xử lý theo quy định,” bà Lan nói.

Việc ngộ độc tập thể sau khi ăn bánh mì thường hay xảy ra ở Việt Nam.

Trước đó, báo Tuổi Trẻ hôm 30 Tháng Mười Một, 2024, loan tin sau khi ăn bánh mì kẹp thịt của tiệm bánh mì, xôi Cô Ba Bến Đình ở thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu trước đây, 379 người phải nhập viện cấp cứu do bị ngộ độc, trong đó ông TVR, 71 tuổi, ở phường 11, thành phố Vũng Tàu, đã không qua khỏi do liên tục bị nôn ói và tiêu chảy dù được bệnh viện Đa Khoa Tỉnh Bà Rịa tích cực cứu chữa. (Tr.N) [kn]


 

Johnson triệu tập Hạ Viện để bỏ phiếu mở cửa, đối mặt ‘bóng ma’ Epstein

Ba’o Nguoi-Viet

November 10, 2025

WASHINGTON, DC (NV) – Sau hơn hai tháng cho đóng cửa Hạ Viện, kể từ giữa Tháng Chín, Chủ tịch Hạ Viện Mike Johnson (Cộng Hòa-Louisiana) ra lệnh triệu tập khẩn cấp các dân biểu quay trở lại Washington để chuẩn bị bỏ phiếu về thỏa thuận mở cửa chính phủ vừa được Thượng Viện thông qua hôm Chủ Nhật, đánh dấu bước tiến đầu tiên trong nỗ lực chấm dứt cuộc đóng cửa chính phủ dài nhất trong lịch sử Mỹ, theo CNBC hôm Thứ Hai, 10 Tháng Mười Một.

Trong tuyên bố gửi đến các dân biểu, ông Johnson cho biết sẽ thông báo chính thức trước 36 giờ về thời điểm bỏ phiếu, dự kiến diễn ra ngày Thứ Tư, nếu Thượng Viện hoàn tất thủ tục trong thời gian tới. “Sẽ có những ngày dài và những đêm dài để bù đắp cho thời gian bị mất,” ông Johnson nói.

Chủ Tịch Hạ Viện Mike Johnson. (Hình: Tom Brenner/Getty Images)

Thoả thuận đạt được cuối tuần qua đã nhận 60 phiếu thuận tại Thượng Viện, trong đó có 52 Cộng Hòa, bảy Dân Chủ và một độc lập, đủ vượt qua rào cản thủ tục filibuster. 

Gói ngân sách này tài trợ cho chính phủ đến hết Tháng Giêng năm 2026, đảo ngược hơn 4,000 vụ sa thải nhân viên liên bang, bảo đảm trả lương đầy đủ cho công chức, đồng thời cấp ngân sách cho chương trình thực phẩm SNAP đến Tháng Chín năm 2026, cứu trợ hơn 42 triệu người Mỹ có thu nhập thấp.

Điểm gây tranh cãi là thỏa thuận không bao gồm việc gia hạn tín dụng thuế Affordable Care Act, quen gọi là Obamacare, vốn ảnh hưởng trực tiếp đến hơn 24 triệu người dân đang được trợ giá bảo hiểm. Thay vào đó, phe Cộng Hòa chỉ cam kết sẽ cho bỏ phiếu vào Tháng Mười Hai theo yêu cầu của phe Dân Chủ, điều khiến nhiều nghị sĩ cấp tiến bất mãn, cho rằng “chỉ là một lời hứa suông chính trị.”

Tuy nhiên, cuộc trở lại của Hạ Viện lần này đang bị phủ bóng bởi một tranh cãi mang màu sắc chính trị và đạo đức: Đó là việc ông Mike Johnson từ chối tuyên thệ cho nữ dân biểu đắc cử Adelita Grijalva (Dân Chủ–Arizona), người thắng cử trong cuộc bầu đặc biệt ngày 23 Tháng 9.

Điều đáng lưu ý là khi chính thức tuyên thệ bà Grijalva sẽ trở thành lá phiếu thứ 218, đủ để kích hoạt một nghị quyết lưỡng đảng yêu cầu công khai toàn bộ hồ sơ Jeffrey Epstein, bao gồm danh sách những người là khách hàng của cố tỷ phú phải vào tù liên quan đến mua bán tình dục trẻ vị thành niên.

Hồi Tháng Bảy, nhật báo Wall Street Journal loan tin bà Pam Bondi, bộ trưởng tư pháp, đã báo cho Toà Bạch Ốc biết là tên Tổng Thống Donald Trump có tên trong hồ sơ Epstein.

Văn phòng của ông Johnson phủ nhận động cơ chính trị, cho rằng việc trì hoãn tuyên thệ chỉ là “vấn đề lịch họp do Hạ Viện tạm ngưng hoạt động vì đóng cửa.” Tuy nhiên, giới quan sát tại Washington nhận định đây là một quyết định bất thường, khi trong tiền lệ Quốc Hội hiện đại, không có chủ tịch Hạ Viện nào từng trì hoãn việc tuyên thệ dân biểu đắc cử sau khi kết quả được tiểu bang chứng nhận.

Giới phân tích cho rằng động thái này cũng thể hiện nỗ lực của Johnson nhằm duy trì thế đa số mong manh 219–214 của Cộng Hòa, đặc biệt khi nội bộ đang chia rẽ về ngân sách và quyền lực giữa nhóm trung dung và phe MAGA cực hữu.

Trong khi đó, nhiều tổ chức dân sự và nghiệp đoàn kêu gọi Quốc Hội mở cửa lại chính phủ ngay lập tức để chấm dứt tình trạng hàng trăm nghìn công chức liên bang không được trả lương, dịch vụ công cộng bị tê liệt, và an ninh sân bay lẫn hệ thống thực phẩm bị đình trệ.

“Người dân Mỹ đã chịu đựng đủ rồi,” Thượng Nghị Sĩ John Thune (Cộng Hoà–South Dakota) phát biểu. “Không thể tiếp tục lấy miếng ăn của dân làm con tin cho quyền lực chính trị.”

Nếu Hạ Viện thông qua dự luật trong tuần này và Tổng thống Donald Trump ký ban hành, chính phủ liên bang có thể chính thức hoạt động trở lại trước cuối tuần. 

Tuy nhiên, dư luận cho rằng vụ Johnson–Grijalva–Epstein có thể trở thành điểm bùng phát mới trong cuộc đấu giữa minh bạch và quyền lực, một cuộc chiến có khả năng định hình không chỉ vận mệnh của Quốc Hội, mà còn cả niềm tin công chúng vào nền dân chủ Mỹ sau 2025. (MPL)


 

Chuyện 3 người ở Lý Sơn đúng là khó tin

Những câu chuyện Nhân Văn – Hùng Vương 

Khi sóng đánh lật úp thuyền thúng:

  1. Khi lật thúng, Đồn Biên phòng và địa phương huy động tàu ra cứu nhưng bất thành vì sóng lớn
  2. Bão số 13 với sức mạnh được đánh giá là có thể “thổi bay 1 chiếc xe container” theo lời của Tuệ Zero hay ngồi thiền.
  3. Chỉ 1 người còn ôm được thành thúng, 2 người còn lại trôi mất dấu

Ở đất liền, nhà cửa còn bị gió xé toang, vậy mà làm sao cả 3 người họ có thể sống sót thần kì ngoài ngoài biển khơi giữa những cơn sóng dữ ngay tâm bão?

“Tôi ngửa mặt lên trời uống nước mưa”, ông Quang kể và cho biết lúc biển động mạnh, cua cá nhỏ bị sóng đánh trồi lên mặt nước, ông cố vớt đưa vào miệng để lấy sức cầm cự.

Nhiều lần thấy tàu đi qua, ông Quang bơi, la hét, nhưng tiếng người bị nuốt chửng giữa sóng

Đến khi tàu Hải Nam 39 xuất hiện, ông nhìn vào hướng đi của tàu và tìm cách bơi đón đầu theo hướng tiếp cận mũi mới thành công, được cứu.

Bản thân mình từng thả nổi trên biển nhưng là kiểu thư giản lúc sóng yên biển lặng, chứ có tý gió, sóng nó dập 1 chút là say mèm.

Trong khi họ lênh đênh 42 giờ trên biển trong bão Kalmaegi, phải uống nước mưa, ăn cua sống để lấy sức đến lúc được cứu.

Tôi nghĩ chỉ có dân biển với kinh nghiệm, kỹ năng bơi lội, sức khỏe, thể lực, ý chí và khát khao được sống mới có thể sinh tồn trong hoàn cảnh như vậy.

Câu chuyện như này tưởng chừng chỉ có trong tiểu thuyết Ỷ Thiên Đồ Long Ký hư cấu của Kim Dung.

Nhưng ở Lý Sơn, ba con người nhỏ bé ấy đã viết nên một trang thật


 

NGỌT NGÀO HAI TIẾNG “DẠ –THƯA”

Xuyên Sơn

https://youtu.be/Zuad5rbSPqI

Khi xеm lại ᴄáᴄ ρhim nhựa ᴄủa Sài Gòn làm tɾướᴄ năm 75, hᴏặᴄ ɡần hơn,

nếᴜ xеm ᴄáᴄ ᴄô, ᴄhú ᴄa sĩ ᴄủa thế hệ tɾướᴄ 75 tɾả lời ρhỏnɡ νấn, ᴄáᴄ bạn dễ dànɡ nhận thấy ɾằnɡ khônɡ baᴏ ɡiờ thiếᴜ νắnɡ tiếnɡ dạ tiếnɡ thưa tɾᴏnɡ đối đáρ νới nhaᴜ, dù đó là nói ᴄhᴜyện νới nɡười lớn tᴜổi hơn hᴏặᴄ nhỏ tᴜổi hơn thì đềᴜ như νậy.

Hᴏànɡ Oanh – ᴄô ᴄa sĩ – ᴄựᴜ nữ sinh Gia Lᴏnɡ qᴜê ở Mỹ Thᴏ, khi tɾả lời ρhỏnɡ νấn ᴄủa ᴄáᴄ đài ở hải nɡᴏại, νẫn xưnɡ là “dạ thưa ᴄhị”, “dạ ᴄhưa anh”…dù nɡười đối diện ᴄhỉ đánɡ tᴜổi ᴄᴏn ᴄháᴜ.

Điềᴜ đó khônɡ ρhải ᴄhỉ ᴄó tɾᴏnɡ ρhim ảnh hay tɾᴏnɡ ᴄáᴄ đᴏạn ρhỏnɡ νấn, đó là một nét νăn hóa nói ᴄhᴜyện thônɡ thườnɡ ᴄủa Sài Gòn xưa, νà ít nhiềᴜ νẫn ᴄòn ᴄhᴏ đến nay đối νới nhữnɡ nɡười Sài Gòn ɡốᴄ.

Nɡười Sài Gòn thân tình, lịᴄh sự, khônɡ tɾịᴄh thượnɡ, lᴜôn nói ᴄhᴜyện một ᴄáᴄh hòa nhã νà “nɡọt” như νậy khônɡ biết từ baᴏ ɡiờ, khônɡ ρhải nɡọt thеᴏ kiểᴜ khеn lấy lònɡ hay xã ɡiaᴏ.

Mà là nhữnɡ tiếnɡ dạ, thưa, ᴄám ơn, xin lỗi… đã nằm sẵn tɾᴏnɡ tim νà nằm nɡay ᴄửa miệnɡ.

Nhữnɡ tiếnɡ dạ thưa đó, nɡày nay ᴄó lẽ tɾở thành thứ qᴜý hiếm. Xưa ᴄó mà nay tự nhiên biến mất, ᴄó ρhải là dᴏ ᴄᴜộᴄ sốnɡ hiện đại qᴜá νội νànɡ, nɡười ta ᴄắt bớt ᴄhữ nɡhĩa đi để nói ᴄhᴏ nhanh, ρhù hợρ νới ᴄhủ nɡhĩa yêᴜ ᴄᴜồnɡ sốnɡ νội,

hay là dᴏ ɡiá tɾị ᴄủa νật ᴄhất đã tỉ lệ nɡhịᴄh νới ɡiá tɾị ᴄủa ᴄᴏn nɡười?

Nhắᴄ νề tiếnɡ dạ, tiếnɡ thưa là tôi lại nhớ đến ᴄụ Bùi Giánɡ khi đưa 2 ᴄhữ này νô bài thơ nɡắn ᴄủa ônɡ νề Hᴜế như saᴜ:

Cô nươnɡ mắt nɡọᴄ ɾănɡ nɡà 

Nhìn bồ tát ɡọi ɾằnɡ là: dạ thưa

– Dạ thưa ρhố Hᴜế bây ɡiờ

Vẫn ᴄòn núi Nɡự bên bờ sônɡ Hươnɡ

Dạ thưa ᴄủa ᴄᴏn ɡái Hᴜế nó kháᴄ νùnɡ miền kháᴄ, ɾất nhỏ nhẹ νà nɡọt như mía lùi.

Sốnɡ ở ᴄᴜộᴄ đời ᴄhưa lâᴜ lắm, nhưnɡ ᴄũnɡ νừa đủ để tôi nhận ɾa một điềᴜ ɾằnɡ nɡười ta ᴄó thành ᴄônɡ hay khônɡ, qᴜá nửa là tùy thᴜộᴄ νàᴏ thái độ ᴄủa họ khi ɡiaᴏ tiếρ νới mọi nɡười, đó là nhữnɡ tiếnɡ dạ, thưa… làm mát lònɡ nɡười kháᴄ.

Đó khônɡ ρhải là sự xᴜn xᴏе lấy lònɡ, mà đó là νăn hóa ɡiaᴏ tiếρ thônɡ thườnɡ ɡiữa nhữnɡ ᴄᴏn nɡười νăn minh νà lịᴄh sự.

Mà thú thật là tôi thì ᴄhưa thấy nɡười nàᴏ ᴄó sự nɡhiệρ thành ᴄônɡ (tự thân) mà khônɡ νăn minh, lịᴄh sự ᴄả.

Xin ᴄhéρ ɾa đây ᴄâᴜ ᴄhᴜyện đượᴄ kể tɾên mạnɡ, khônɡ biết là ᴄó thật là sánɡ táᴄ, nhưnɡ đọᴄ xᴏnɡ nɡẫm thì thấy nó ɾất đời thườnɡ νà qᴜеn thᴜộᴄ tɾᴏnɡ ᴄᴜộᴄ sốnɡ:

*** Vàᴏ một bᴜổi ᴄhiềᴜ mᴜộn, saᴜ khi mᴜa ít đồ từ ᴄhợ bướᴄ ɾa, tᴜi thấy một bà ᴄụ ᴄhừnɡ bảy mươi.

Bà ăn mặᴄ đẹρ đẽ thẳnɡ thớm, tóᴄ bới ᴄaᴏ, ɡươnɡ mặt tɾanɡ điểm nhẹ, bày ᴄhiếᴄ bàn xếρ ɾa saᴜ đᴜôi xе mình, đặt mấy nải ᴄhᴜối xanh tɾên đó.

Nɡanɡ qᴜa, bà ᴄười thật tươi νới tᴜi:

– Cậᴜ ơi, mᴜa ɡiùm tᴜi nải ᴄhᴜối đi ᴄậᴜ, ᴄhᴜối xiêm đеn nhà tɾồnɡ nɡᴏn lắm.

Cái thằnɡ ᴄhẳnɡ mấy khi ăn ᴄhᴜối định ᴄám ơn ɾồi lướt qᴜa nhưnɡ đành dừnɡ lại.

Có lẽ bị nắm níᴜ bởi ᴄái ɡiọnɡ nói qᴜá ᴄhừnɡ nɡọt.

– Baᴏ nhiêᴜ một nải νậy bà ơi?

– Dạ thưa ᴄậᴜ, năm đồnɡ.

Cái này là ᴄhᴜối xiêm đеn nên nó mắᴄ hơn ᴄhᴜối thườnɡ một ᴄhút.

– Vậy bà ᴄhᴏ ᴄᴏn hai nải nhе.

– Cậᴜ ơi, sắρ tối ɾồi, hay là ᴄậᴜ lấy ɡiúρ bà ɡià bốn nải này lᴜôn đi.

Ăn hổnɡ hết mình bỏ tủ lạnh hᴏặᴄ nấᴜ ᴄhè hay làm ᴄhᴜối ᴄhiên ᴄũnɡ nɡᴏn. Chưn ᴄẳnɡ tᴜi bị khớρ, nɡồi từ ᴄhiềᴜ ɡiờ bán đượᴄ ᴄó một nải.

Tối ɾồi, ᴄậᴜ lấy hết, tᴜi tính 18 đồnɡ thôi.

– Dạ đượᴄ ɾồi, bà lấy hết ᴄhᴏ ᴄᴏn đi.

Bà ᴄẩn thận ɡói mỗi nải νô từnɡ bịᴄh ɾiênɡ, ᴄòn dặn dò thêm ᴄáᴄh ρhân biệt ᴄhᴜối xiêm đеn νà xiêm thườnɡ.

Thằnɡ tᴜi ᴄứ đứnɡ xớ ɾớ hᴏài, hỏi thăm đủ thứ.

Là để đượᴄ nɡhе ᴄái ɡiọnɡ nói nɡọt mềm, đượᴄ nɡhе ᴄái ᴄáᴄh nói ᴄủa một nɡười Sài Gòn, khi tɾướᴄ mỗi ᴄâᴜ tɾả lời, bà đềᴜ “dạ thưa ᴄậᴜ”.

Thấy đâᴜ đó bónɡ dánɡ bà nội bà Tư, thấy mình như đanɡ đứnɡ ɡiữa ᴄái νùnɡ đất đã từnɡ đượᴄ lớn lên, νới nhữnɡ ᴄᴏn nɡười hiền hᴏà, khiêm nhườnɡ νà qᴜá đỗi nɡọt nɡàᴏ tɾᴏnɡ ứnɡ xử.

Tự nhiên thấy qᴜê hươnɡ ở nɡay tɾân ᴄhỗ này, nɡọt nɡàᴏ νô ρhươnɡ.

Bà Tư, bà nội hay bà bán ᴄhᴜối ᴄủa tᴜi, ᴄhẳnɡ ai đượᴄ họᴄ ᴄaᴏ nhưnɡ ᴄái νăn hᴏá ứnɡ xử ᴄủa họ saᴏ mà νăn minh mà dễ thươnɡ qᴜá tɾời qᴜá đất. ***

nhacxua.vn4

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=4441395305913788&id=100001300874988


 

Báo động: Trump ra lệnh các tiểu bang phải ‘lấy lại’ tiền food stamp đã phát cho dân

Ba’o Nguoi-Viet

November 9, 2025

WASHINGTON, DC (NV) – Trong lúc chính phủ Mỹ bước sang ngày thứ 40 đóng cửa kỷ lục lịch sử, chính quyền Donald Trump ra lệnh cho các tiểu bang “lấy lại” mọi khoản chi tiền thực phẩm SNAP, quen gọi là food stamp, vốn được chuyển trễ cho người dân trong Tháng Mười Một, nhật báo New York Times loan tin hôm Chủ Nhật, 9 Tháng Mười Một.

Theo bản công văn ban hành hôm Thứ Bảy của Bộ Nông Nghiệp (USDA), các tiểu bang được yêu cầu “ngay lập tức rút lại mọi hành động đã thực hiện trong việc gửi đầy đủ trợ cấp SNAP Tháng Mười Một”. Văn bản cũng cảnh báo: nếu không tuân thủ, “USDA có thể hủy phần ngân sách liên bang cho chi phí hành chính của tiểu bang.”

Nhân viên tình nguyện để thực phẩm trên hè phố ở Washington DC giúp giới chức liên bang không được lãnh lương và người nhận food stamp không nhận phúc lợi Tháng Mười Một. (Hình: Oliver Contreras/AFP via Getty Images)

Quyết định này khiến hơn 40 triệu người Mỹ thu nhập thấp rơi vào cảnh đói giữa mùa lễ Tạ Ơn.

Tối Cao Pháp Viện tạm ngăn lệnh buộc chính phủ chi đầy đủ trợ cấp

Trước đó một ngày, Thẩm phán Ketanji Brown Jackson đã ban hành lệnh tạm thời chặn phán quyết buộc chính phủ Trump phải chi trả toàn bộ trợ cấp SNAP, sau khi Bộ Tư pháp đệ đơn kháng cáo khẩn cấp.

Lệnh này cho phép chính phủ tiếp tục kế hoạch chỉ chi trả khoảng 65% mức hỗ trợ thông thường, viện lý do “thiếu ngân sách.”

Thẩm phán Jackson nói rõ, phán quyết của bà chỉ mang tính tạm thời, không đánh giá giá trị pháp lý của vụ kiện, nhưng mở ra khoảng trống pháp lý để chính quyền Trump trì hoãn việc chi trả đầy đủ thực phẩm cho người dân.

Một số tiểu bang đã kịp “chạy nước rút” để cứu dân

Trước khi lệnh tạm dừng của Tối Cao Pháp Viện có hiệu lực, nhiều tiểu bang hành động cấp tốc để cấp tiền cho dân:

Wisconsin đã chuyển $104 triệu đô-la trợ cấp cho 337,000 gia đình ngay trong đêm.

Oregon cho biết nhân viên “làm việc suốt đêm” để cấp tiền cho toàn bộ hộ gia đình trước khi lệnh bị ngăn.

 Dân chúng ở Miami, Florida, xếp hàng lãnh thực phẩm cứu đói trước trung tâm cứu trợ Curley’s House Food Bank. (Hình: Joe Raedle/Getty Images)

Hawaii cũng “chạy đua với thời gian” để gửi hết tiền trong ngày Thứ Sáu.

California, New Jersey, Pennsylvania, Washington và nhiều tiểu bang khác cũng phát hành toàn bộ tiền SNAP cho Tháng Mười Một trước khi lệnh chặn được ban hành.

Trong lúc đó, nhiều tiểu bang khác phải dừng lại giữa chừng, khiến hàng triệu người chưa nhận được một đồng nào.

Trump: “Không phát SNAP cho tới khi Dân Chủ mở cửa chính phủ”

Tổng Thống Donald Trump tuyên bố trên mạng Truth Social hôm Thứ Ba rằng ông sẽ giữ lại toàn bộ trợ cấp SNAP cho đến khi “phe Cấp Tiến Dân Chủ chịu mở cửa chính phủ.”

“Trợ cấp SNAP, vốn tăng hàng tỷ đô-la trong nhiệm kỳ của kẻ gian xảo Joe Biden, sẽ chỉ được cấp khi phe Cấp Tiến mở cửa chính phủ — và không sớm hơn!”

Theo ước tính của Bộ Nông Nghiệp Mỹ, chương trình SNAP hỗ trợ khoảng 41,7 triệu người Mỹ, tức 1 trong 8 người dân, với chi phí $8,5–$9 tỷ mỗi tháng.

Câu chuyện đói gần Lễ Tạ Ơn: “Tài khoản trống trơn”

Tại Newark, tiểu bang New Jersey, Jasmen Youngbey, một bà mẹ đơn thân đang học đại học, cho biết tài khoản trợ cấp của cô bằng $0, buộc phải xếp hàng ở trung tâm phát thực phẩm cứu đói: “Không phải ai cũng có tiền mặt để mua đồ ăn, nhất là khi giá thực phẩm đang tăng như bây giờ,” cô nói.

Nhiều người khác nói họ chỉ biết “chờ may mắn,” không biết khi nào tiền sẽ về.

Một nữ công chức liên bang bế con xin thực phẩm ở trước trụ sở Bộ Nông Nghiệp hôm 30 Tháng Mười. (Hình: Oliver Contreras/AFP via Getty Images)

Khi “cái đói” trở thành công cụ cai trị — và nước Mỹ đang bước vào một thí nghiệm nguy hiểm

Trong lịch sử nhân loại, cái đói chưa bao giờ chỉ là một hiện tượng sinh học hoặc là kết quả thiên tai mà đây cũng là một công cụ chính trị, được những tầng lớp nắm quyền sử dụng để kiểm soát, trừng phạt và khuất phục người dân.

Ở Liên Xô thời Stalin, hàng triệu nông dân Ukraine bị bỏ đói trong Nạn Đói Holodomor (1932–1933) chỉ vì họ chống lại chính sách tập thể hóa. Nhà độc tài Stalin khóa kho thóc, cắt nguồn cung lương thực và buộc dân phải quỳ gối trước chính quyền để được ăn.

Ở Bắc Hàn, cái đói trở thành “vũ khí trung thành,” người dân phải chứng minh lòng trung thành tuyệt đối để nhận được khẩu phần gạo từ nhà nước.

Ở Campuchia thời Khmer Đỏ, bát cơm cũng là hình phạt: ai nghi ngờ chế độ, bị xem là “phản cách mạng”, sẽ bị bỏ đói đến chết trong các trại lao động.

Ngày nay, khi nhìn lại cuộc đối đầu chính trị trong vụ “shutdown năm 2025,” người ta thấy thấp thoáng hình bóng của những chế độ ấy, chỉ có điều khác là được “gói” trong hình thức dân chủ.

Tổng Thống Donald Trump ngon giấc trong phiên họp về giảm gía thuốc tại Tòa Bạch Ốc hôm 6 Tháng Mười Một. (Hình: Andrew Harnik/Getty Images)

Hành pháp ra lệnh chặn tiền thực phẩm của 42 triệu người nghèo, rồi tuyên bố công khai rằng “SNAP sẽ chỉ được cấp lại khi phe Dân Chủ mở cửa chính phủ.” Đó không còn là một tranh cãi ngân sách. Đó là một hành động trừng phạt dân chúng để đạt lợi ích chính trị.

Nước Mỹ lần đầu tiên trong lịch sử chứng kiến cảnh người nghèo trở thành con tin, còn bữa ăn trở thành công cụ thương lượng quyền lực.

Hình ảnh một người mẹ trẻ ở New Jersey, mở điện thoại thấy tài khoản trợ cấp thực phẩm bằng $0, phải xếp hàng ở nhà thờ để xin sữa cho con, là phiên bản hiện đại của những người nông dân Ukraine đứng trước kho thóc bị niêm phong năm 1933.

Không phải vì Mỹ thiếu tiền mà vì giới quyền lực chọn dùng “cái đói” như một thông điệp chính trị

Các chế độ độc tài xưa đói hóa dân chúng để dễ trị, thì hôm nay, một chính phủ trong nền dân chủ lớn nhất thế giới đang học cách dùng đói để ép Quốc Hội. 

Nếu một nền dân chủ chấp nhận để hàng chục triệu người đói khát chỉ vì một người muốn chứng minh sức mạnh chính trị, thì chúng ta đang chứng kiến sự trở lại của một thứ chuyên chế cũ — khoác chiếc áo mới của luật pháp.

Và nếu nước Mỹ hôm nay chấp nhận điều đó thì Holodomor của thế kỷ 21 có thể không diễn ra trên cánh đồng, mà trong những siêu thị đầy hàng hóa — nơi người nghèo chỉ có thể đứng nhìn, vì chính phủ khóa tài khoản thực phẩm của họ. (MPL)


 

40 phi trường bị cắt giảm chuyến bay do chính phủ đóng cửa

Ba’o Nguoi-Viet

November 6, 2025

WASHINGTON, DC (NV) – Hàng chục phi trường lớn khắp nước Mỹ sắp bị cắt giảm chuyến bay do chính phủ vẫn đóng cửa, theo USA Today hôm Thứ Năm, 6 Tháng Mười Một.

Hôm Thứ Tư, ông Sean Duffy, bộ trưởng Giao Thông Vận Tải, loan báo 40 phi trường lớn sẽ bị cắt giảm 10% chuyến bay. Trước đó trong tuần này, ông cảnh báo chuyến bay có thể bị cắt giảm do nhân viên kiểm soát không lưu đang chịu nhiều áp lực.

Hành khách xếp hàng tại Phi Trường Quốc Tế George Bush ở Houston, Texas, hôm Thứ Năm, 6 Tháng Mười Một. (Hình: Brandon Bell/Getty Images)

“Sẽ có thêm chuyến bay bị hủy, nhưng chúng tôi sẽ phối hợp với hãng hàng không để làm việc này sao cho có thệ thống,” ông Duffy cho hay trong buổi họp báo hôm Thứ Tư.

Ông Bryan Bedford, giám đốc Cơ Quan Hàng Không Liên Bang (FAA), cũng cho biết cơ quan này sẽ làm việc với hãng hàng không về cách cắt giảm chuyến bay.

“Chúng tôi sẽ không làm bất cứ điều gì gây mất an toàn cho việc đi lại bằng phi cơ ở Mỹ,” ông Bedford khẳng định.

FAA cảnh báo hàng loạt phi trường lớn, bao gồm ở thành phố New York, Atlanta và Los Angeles, sẽ bị cắt giảm chuyến bay từ Thứ Sáu tuần này nếu phía Cộng Hòa và Dân Chủ không đạt thỏa thuận chấm dứt đóng cửa chính phủ, theo CNN. Theo dự trù, có tới 1,800 chuyến bay bị cắt giảm một ngày, AP đưa tin.

Sau đây là danh sách 40 phi trường dự trù bị cắt giảm chuyến bay, nhưng danh sách này có thể thay đổi khi FAA công bố danh sách chính thức, theo ABC News và CBS News.

-Anchorage International (ANC)

-Hartsfield-Jackson Atlanta International (ATL)

-Boston Logan International (BOS)

-Baltimore/Washington International (BWI)

-Charlotte Douglas International (CLT)

-Cincinnati/Northern Kentucky International (CVG)

-Dallas Love (DAL)

-Ronald Reagan Washington National (DCA)

-Denver International (DEN)

-Dallas/Fort Worth International (DFW)

-Detroit Metropolitan Wayne County (DTW)

-Newark Liberty International (EWR)

-Fort Lauderdale/Hollywood International (FLL)

-Honolulu International (HNL)

-Houston Hobby (HOU)

-Washington Dulles International (IAD)

-George Bush Houston Intercontinental (IAH)

-Indianapolis International (IND)

-New York John F. Kennedy International (JFK)

-Las Vegas Harry Reid International (LAS)

-Los Angeles International (LAX)

-New York LaGuardia (LGA)

-Orlando International (MCO)

-Chicago Midway (MDW)

-Memphis International (MEM)

-Miami International (MIA)

-Minneapolis/St. Paul International (MSP)

-Oakland International (OAK)

-Ontario International (ONT)

-Chicago O`Hare International (ORD)

-Portland International (PDX)

-Philadelphia International (PHL)

-Phoenix Sky Harbor International (PHX)

-San Diego International (SAN)

-Louisville International (SDF)

-Seattle/Tacoma International (SEA)

-San Francisco International (SFO)

-Salt Lake City International (SLC)

-Teterboro (TEB)

-Tampa International (TPA)

Hôm Thứ Tư, USA Today liên lạc với một loạt hãng hàng không về việc cắt giảm chuyến bay.

Trong thông báo nội bộ gửi nhân viên và được chia sẻ với USA Today, ông Scott Kirby, tổng giám đốc United Airlines, cho hay hãng này chỉ cắt giảm chuyến bay cấp vùng và chuyến bay nội địa nào không liên hệ với phi trường chính của họ.

Ông Kirby cho biết hành khách nào bay trong thời gian chuyến bay bị cắt giảm sẽ hội đủ điều kiện được hoàn tiền nếu không muốn bay “cho dù chuyến bay của họ không bị ảnh hưởng.” Cả hành khách mua vé loại không được hoàn tiền cũng hội đủ điều kiện được hoàn tiền.

American Airlines (AA) loan báo họ dự trù “đại đa số” hành khách của họ sẽ không bị ảnh hưởng. “Khi nào lịch bay có thay đổi, chúng tôi sẽ chủ động liên lạc với khách hàng bị ảnh hưởng,” AA cho hay. Hãng này cũng kêu gọi “giới lãnh đạo ở Washington” chấm dứt đóng cửa chính phủ.

Southwest Airlines cho biết họ “đang đánh giá kế hoạch cắt giảm chuyến bay của FAA ảnh hưởng ra sao đối với lịch bay của chúng tôi và sẽ liên lạc trực tiếp với khách hàng càng sớm càng tốt.”

Trả lời khách hàng trên mạng xã hội X, JetBlue lưu ý, “Vui lòng để ý chuyến bay của quý vị có bị ảnh hưởng hay không, quý vị sẽ nhận được email càng sớm càng tốt. Chúng tôi cảm ơn quý vị đã thông cảm.”

Delta Air Lines chuyển câu hỏi của USA Today cho Bộ Giao Thông Vận Tải và FAA.

Allegiant và Spirit chưa trả lời câu hỏi của USA Today. (Th.Long) [kn]