January 24, 2025
Một người bị kết án 34 tội danh trọng tội lại nghiễm nhiên làm chủ Tòa Bạch Ốc, chuyện chưa từng có trong lịch sử chính trị nước Mỹ.
Ông Donald J. Trump, người vừa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống, bị tuyên án trong vụ án tiền bịt miệng ở Manhattan, thay vì bị tống vào tù hay chịu một hình phạt thích đáng, lại được nhận bản án “tha bổng vô điều kiện.”
Phiên tòa xét xử ông Trump không chỉ là một sự kiện pháp lý thông thường, mà là cuộc đối đầu giữa quyền lực và công lý, giữa sự giàu có và trách nhiệm. Phiên tòa được mở ra sau khi một bồi thẩm đoàn kết luận ông Trump với 34 tội danh làm giả hồ sơ kinh doanh. Những tội danh này bắt nguồn từ một khoản tiền $130,000 được trả cho ngôi sao khiêu dâm Stormy Daniels, một hành động nhằm che đậy mối quan hệ tình ái của ông, và ảnh hưởng đến cuộc bầu cử năm 2016. Các công tố viên chỉ ra rằng khoản tiền này được che giấu một cách có hệ thống thông qua các giao dịch kinh doanh giả mạo của Tập đoàn Trump.
Thẩm phán Juan Merchan, người chủ trì phiên tòa, đã đưa ra một quyết định gây tranh cãi khi tuyên bố rằng một bản án “tha bổng vô điều kiện” là “lựa chọn hợp pháp duy nhất” để tránh xâm phạm đến vị trí tổng thống cao nhất của đất nước. Ông thừa nhận “tội nhân” với tư cách là tổng thống đắc cử, sẽ được hưởng những “biện pháp bảo vệ pháp lý đặc biệt.” Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng những biện pháp này không hề làm giảm đi mức độ nghiêm trọng của tội ác hay biện minh cho hành vi phạm tội dưới bất kỳ hình thức nào.
Bản án không có hình phạt này, mặc dù không có tính răn đe, lại là một bước ngoặt trong hành trình pháp lý đầy rắc rối của ông Trump. Nó cho thấy sự phức tạp và đôi khi là mâu thuẫn trong hệ thống pháp luật Mỹ, nơi mà quyền lực chính trị và vị thế xã hội có thể làm mờ đi ranh giới giữa công lý và đặc quyền. Các chuyên gia pháp lý đã nhận định rằng bản án “tha bổng vô điều kiện” tuy không hiếm trong các vụ án cấp thấp, nhưng lại cực kỳ hiếm trong các vụ án trọng tội.
Trước khi phiên tòa tuyên án diễn ra, ông Trump và đội ngũ luật sư của mình ra sức tìm cách trì hoãn và hủy bỏ phiên tòa. Họ đưa ra những yêu cầu lên tòa phúc thẩm, tòa án cấp cao nhất của New York và thậm chí cả Tòa Án Tối Cao, lập luận rằng với tư cách là tổng thống đắc cử, ông Trump nên được hưởng quyền miễn trừ truy tố như một tổng thống đương nhiệm. Tuy nhiên, tất cả các yêu cầu này đều bị bác bỏ.
Phiên tòa không chỉ là một sự kiện pháp lý, mà còn là một câu chuyện kịch tính về sự trỗi dậy và sa ngã của một người đàn ông đã làm đảo lộn chính trường Mỹ. Bảy tháng trước đó, ông Trump phải đối mặt với các công tố viên và công chúng trong một phiên tòa hình sự chưa từng có đối với một cựu tổng thống. Toàn bộ sự chú ý của giới truyền thông và công chúng đổ dồn vào phiên tòa này, phơi bày những bí mật về các mối quan hệ ngoài luồng của ông và những nỗ lực che đậy trước cuộc bầu cử năm 2016. Ông Trump kiên quyết phủ nhận tất cả các cáo buộc này, nhưng bồi thẩm đoàn đưa ra phán quyết cuối cùng.
Bản án “tha bổng vô điều kiện” không phải là sự tha thứ hoàn toàn, mà là sự thỏa hiệp đầy tính toán, cách để hệ thống pháp luật Mỹ có thể “giải quyết” tình huống chưa từng có mà không làm suy yếu vị thế của tổng thống. Nhưng điều này cũng cho thấy quyền lực chính trị có thể đóng vai trò quan trọng trong việc định hình kết quả của các vụ án pháp lý, đặc biệt là đối với những người có vị trí cao trong xã hội.
Ông Trump được tuyên trắng án về mặt hình phạt, không thể xóa đi thực tế rằng ông là một tội phạm, mà còn tới 34trọng tội, điều mà không một tổng thống Mỹ nào trong lịch sử từng trải qua. Bản án này là dấu ấn không thể xóa nhòa trong lý lịch của một người dân bình thường, huống chi là một tổng thống, một vết nhơ trong lịch sử nước Mỹ, và một cái tát vào mặt công lý.
Hơn thế nữa, ông Trump bị kết án trước khi nhậm chức lần thứ hai tại Tòa Bạch Ốc, tạo ra một tiền lệ nguy hiểm: một tội phạm vẫn có thể trở thành tổng thống của một quốc gia. Điều này làm xói mòn niềm tin vào hệ thống pháp luật và chính trị của Mỹ, đặt ra câu hỏi: liệu nước Mỹ có đang hạ thấp tiêu chuẩn đạo đức và trách nhiệm cho những người nắm giữ quyền lực cao nhất hay không.
Nhiều người Mỹ và cả thế giới đã theo dõi phiên tòa xét xử ông Trump với sự bất bình và hoài nghi. Quyết định không áp đặt hình phạt với ông Trump, không phải là sự công bằng, mà là sự thỏa hiệp mang tính chính trị, gây tranh cãi gay gắt về việc liệu quyền lực chính trị có thể làm lu mờ công lý hay không. Trong trường hợp của ông Trump, dường như quyền lực của một tổng thống đắc cử đã vượt lên trên những nguyên tắc cơ bản của luật pháp.
Ông Trump trở thành tổng thống với một tiền án có thể làm tổn hại nghiêm trọng đến uy tín của nước Mỹ trên trường quốc tế. Các đồng minh của Mỹ có thể đặt câu hỏi về cam kết của nước Mỹ đối với pháp quyền và các giá trị dân chủ. Các đối thủ của Mỹ có thể lợi dụng tình hình này để tấn công và làm suy yếu vị thế của Mỹ trên toàn cầu. Tuy nhiên, bất chấp những tranh cãi và sự hoài nghi, một bộ phận không nhỏ người dân Mỹ vẫn tin tưởng vào Trump và ủng hộ ông. Họ cho rằng phiên tòa là một cuộc “săn phù thủy” chính trị, một nỗ lực của phe đối lập nhằm làm mất uy tín của ông. Họ bỏ qua những sai phạm và chỉ trích đạo đức của ông để tập trung vào những chính sách và quan điểm mà họ ủng hộ.
Thực tế cho thấy, sự chia rẽ sâu sắc trong xã hội Mỹ không chỉ dừng lại ở quan điểm chính trị, mà còn lan rộng đến cách nhìn nhận về công lý và đạo đức. Ông Trump bị kết án hình sự mà vẫn được bầu làm tổng thống, cho thấy một bộ phận lớn người dân Mỹ sẵn sàng bỏ qua những hành vi sai trái của các nhà lãnh đạo, nếu họ đồng ý với những chính sách của người họ bỏ phiếu bầu. Trong bối cảnh đó, nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Trump chắc chắn sẽ đầy rẫy những thách thức và tranh cãi. Việc ông bị kết án sẽ tiếp tục là một chủ đề nóng bỏng trong các cuộc tranh luận chính trị và có thể ảnh hưởng đến các chính sách và quyết định của chính quyền.
Nước Mỹ đang phải đối mặt với hàng loạt câu hỏi khó: công lý có thể bị ảnh hưởng bởi quyền lực chính trị? Đạo đức và trách nhiệm có còn là những giá trị quan trọng trong nền chính trị Mỹ? Một người bị kết án hình sự có thể trở thành tổng thống, có phải là điều bình thường? Những câu hỏi này không có câu trả lời dễ dàng, nhưng cần phải được đặt ra và thảo luận một cách nghiêm túc. Nếu không, nước Mỹ có thể sẽ phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng trong tương lai.