Trí tuệ nhân tạo – AI của Trung Quốc tiến vào thị trường một cách tiềm ẩn không vang dội

HỒNG KÔNG, ngày 28 tháng 7 (Reuters Breakingviews)

Trung Quốc phải đối mặt với một nỗ lực lâu dài để giành ưu thế trí tuệ nhân tạo.

Họ muốn trở thành người dẫn đầu trong lĩnh vực này vào năm 2030 và nhà nước trong tháng này đã tiết lộ các quy tắc mới quản lý công nghệ AI, luật mới có ít hạn chế phiền hà hơn so với dự kiến. Nhưng các hệ sinh thái trực tuyến khép kín, sự kiểm soát của Bắc Kinh đối với nội dung internet và việc Mỹ hạn chế xuất khẩu chất bán dẫn sang nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sẽ cản trở tiến trình.

Có nhiều kỳ vọng về những gì mà Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa có thể đạt được với công nghệ được coi là có khả năng giải quyết một số thách thức cấp bách nhất trên hành tinh. “Trong thời đại của AI, nơi dữ liệu là dầu khí mới, Trung Quốc là Ả Rập Saudi mới”, nhà đầu tư cổ phiếu mạo hiểm Lee Kai-fu đã tuyên bố vào năm 2018. Lý do cho sự tự tin bao gồm các kho dữ liệu bao gồm mọi thứ, từ thanh toán kỹ thuật số đến thương mại điện tử. như sự hỗ trợ của chính phủ và một đội quân doanh nhân đang phát triển. Chuyển nhanh đến ngày hôm nay và mọi thứ trông kém hấp dẫn hơn nhiều.

Các quy định mới nhất của Trung Quốc về AI tổng quát

AI, nơi các thuật toán được đào tạo trên bộ dữ liệu khổng lồ và thông tin đầu vào của người dùng học cách thực hiện các tác vụ phức tạp (của con người) – sẽ mở đường cho các nhà vô địch công nghệ của nước này tung ra sản phẩm để cạnh tranh với ChatGPT của OpenAI. Theo chính sách mới sẽ có hiệu lực vào tháng tới, các nhà cung cấp dịch vụ cho công chúng phải nộp bản đánh giá bảo mật. Điều đó ngụ ý rằng những lo ngại về an ninh quốc gia sẽ hạn chế sự phát triển của công nghệ và sẽ gây thêm tổn thất cho ngành mà Chủ tịch Tập Cận Bình đã nhắm mục tiêu trong một cuộc đàn áp tàn bạo kéo dài hai năm nhằm kiềm chế sự “mở rộng tư bản một cách vô trật tự”.

Phạm vi và yêu cầu nghiêm ngặt hơn so với các khu vực khác như Hoa Kỳ, nơi các quy tắc và quy tắc ứng xử tự nguyện chỉ mới bắt đầu được xem xét. Ví dụ, Liên minh Châu Âu đang cố gắng thúc đẩy luật chủ yếu nhắm vào các ứng dụng AI “rủi ro cao”, chẳng hạn như những ứng dụng có thể được sử dụng để tác động đến kết quả bầu cử và các nền tảng có hơn 45 triệu người dùng. Tuy nhiên, so với dự thảo hồi đầu tháng 4 của Trung Quốc, trong đó có những yêu cầu gần như bất khả thi như yêu cầu nội dung do AI tạo ra phải đúng và chính xác, thì phiên bản mới nhất có vẻ thiết thực và cho thấy Bắc Kinh nghiêm túc trong việc hỗ trợ lĩnh vực non trẻ ở một mức độ nào đó. Đáng chú ý, các quy tắc mới chỉ áp dụng cho các dịch vụ hướng tới người tiêu dùng, cho thấy các sản phẩm kinh doanh có thể được cung cấp nhiều quyền hạn hơn.

Robin Li, sáng lập viên của công ty Baidu

Điều đó sẽ có lợi cho các công ty như nhà điều hành công cụ tìm kiếm Baidu, công ty lớn đầu tiên của Trung Quốc đưa ra câu trả lời nhằm cạnh tranh với ChatGPT.

Các nhà phân tích tại Goldman Sachs cho rằng nhóm kinh doanh trị giá 50 tỷ USD do Robin Li dẫn đầu sẽ là một trong những nhóm ứng viên đầu tiên được chấp thuận thương mại hóa chatbot của họ, hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm và ước tính các sản phẩm AI có thể tăng doanh thu hàng năm lên 13% vào năm 2025.

Tuy nhiên, Trung Quốc đang phải đối mặt với một loạt thách thức độc địa. Theo Wall Street Journal, Washington có thể sớm thắt chặt các hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc bằng cách nhắm mục tiêu vào chất bán dẫn AI . Việc cắt quyền thu mua các chip do Nvidia  hoặc AMD  bán ra có thể khiến Baidu và các đồng nghiệp phải thụt lùi hàng năm trời.

Hơn nữa, quốc gia này cho dù đã có thể đi trước phương Tây về thanh toán di động, v.v., nhưng Internet của Trung Quốc bị thống trị bởi một số ít gã khổng lồ đã xây dựng những khu vườn có tường bao quanh, nơi các nền tảng giữ thông tin và dữ liệu người dùng cho riêng họ. Điều đó có nghĩa là các công ty khác nhau sẽ có quyền truy cập vào các loại dữ liệu rất khác nhau. Đó là một lý do khiến các nhà phân tích của Bernstein định giá Tencent và ByteDance, mới là các công ty có ứng dụng video và mạng xã hội có phạm vi tiếp cận lớn nhất trong nước, là những ứng cử viên AI triển vọng nhất.

Có những rào cản khác mà các công ty phải điều hướng. Yêu cầu kiểm duyệt nghiêm ngặt là một. Tường lửa internet của Trung Quốc cấm công dân của họ truy cập nội dung chưa được phê duyệt sẽ hạn chế lượng thông tin mà các công ty có thể sử dụng để đào tạo các mô hình AI của họ, có khả năng khiến các công ty trong nước gặp bất lợi trước các đồng nghiệp phương Tây.

Một vấn đề khác là làm thế nào để kiếm tiền từ AI

 Microsoft gần đây cho biết họ sẽ tính phí 30 đô la một tháng cho các tính năng AI tổng quát trong phần mềm văn phòng được sử dụng rộng rãi của mình. Thật khó để thấy làm thế nào các nhà cung cấp phần mềm hoặc đám mây của Trung Quốc như Alibaba, có thể tính giá cao cho các doanh nghiệp đại lục, vốn thua xa các đối tác toàn cầu của họ khi nói đến chi tiêu cho công nghệ thông tin…

Có lẽ sự không chắc chắn lớn nhất là liệu Tập Cận Bình có cho phép các công ty tư nhân hiện đang dẫn đầu về AI phát triển mạnh hay không. Nó sẽ mâu thuẫn với những nỗ lực của chính phủ nhằm tăng cường kiểm soát đối với một số ngành công nghiệp trong vài năm qua. Trong khi các quan chức hiện đang trấn an các nhà đầu tư rằng môi trường cho các doanh nghiệp kinh doanh sẽ được cải thiện, các yêu cầu cấp phép và các quy tắc AI mới nhất cho thấy Bắc Kinh sẽ kiểm soát chặt chẽ lĩnh vực này và coi đây là lĩnh vực mang tính chiến lược cao. Điều đó có thể giải thích rõ nhất lý do tại sao Alibaba được niêm yết tại Hoa Kỳ vào tháng 5 đã công bố kế hoạch tách biệt hoàn toàn hoạt động kinh doanh dữ liệu và đám mây của mình. Thời điểm AI của Trung Quốc đã đến, nhưng hứa hẹn ít hơn nhiều so với hy vọng ban đầu.

(Tác giả là người phụ trách chuyên mục Breakingviews của Reuters. Các ý kiến ​​​​bày tỏ là của riêng cô ấy. Lọc lại để thêm liên kết.)

Bạn có thể theo dõi @mak_robyn trên Twitter