Dân chủ vs Trump: Ai sẽ thắng?
- Mai Vũ Phạm
13 tháng 6, 2022 
Ảnh: JABIN BOTSFORD/POOL/AFP via Getty Images
Sáng ngày 13 Tháng Sáu, phiên điều trần công khai điều tra cuộc bạo loạn tấn công Điện Capitol ngày 6 Tháng Giêng, đã trình bày cho dư luận Mỹ dữ liệu chứng minh vai trò then chốt của Donald Trump.
Một trong những mục tiêu chính của phiên điều trần là để người dân Mỹ được trực tiếp nghe – nhìn những quan chức hàng đầu và đồng minh thân cận của Trump, tất cả đều thuộc đảng Cộng Hòa, đồng loạt phủ nhận các tuyên bố gian lận bầu cử của Trump. Đội ngũ chiến dịch tranh cử của Trump, cộng đồng tình báo cũng như Bộ Tư pháp của chính phủ Trump, và các quan chức Cộng hòa tại các tiểu bang đều nói với Trump: “Không có gian lận trong cuộc bầu cử tổng thống!”
Cựu Bộ trưởng Tư Pháp William Barr, và người quản lý chiến dịch tranh cử cho Trump, Bill Stepien, đồng thanh nhấn mạnh rằng cáo buộc gian lận mà Trump loan báo là VÔ CĂN CỨ. Hai quan chức cao cấp thân cận của Trump cũng khẳng định những tuyên bố mà hai luật sư của Trump, Rudy Giuliani và Sidney Powell, đưa ra về việc các phiếu bầu bị thay đổi, đều SAI SỰ THẬT và ĐIÊN CUỒNG.
Trong một đoạn video, Barr khai rằng: “Tôi đặc biệt nhấn mạnh đến các cáo buộc liên quan đến máy bỏ phiếu của Dominion, mà tôi thấy là một trong những cáo buộc đáng lo ngại nhất – đáng lo ngại theo nghĩa là tôi hoàn toàn không tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào…” Barr cũng cho biết ông đã nhiều lần nói với Trump sau cuộc bầu cử rằng tuyên bố gian lận của tổng thống là VÔ CĂN CỨ, ĐIÊN RỒ.
Thông điệp quan trọng mà ủy ban điều tra muốn gửi đến cử tri Mỹ chính là: Trump hoàn toàn biết rõ những tuyên bố về gian lận bầu cử của mình là sai sự thật, nhưng vẫn mặc kệ để gieo rắc “LỜI NÓI DỐI LỚN” (Big-Lie).
Phiên điều trần xem lại những đoạn video mà ông Giuliani, luật sư riêng của Tổng thống Trump, đưa ra các cáo buộc sai sự thật về gian lận bầu cử. Ông Trump đã nghe theo ông Giuliani bất chấp lời can ngăn của các cố vấn cao cấp. Ảnh Chip Somodevilla/Getty Images
Tại sao Trump bất chấp lan truyền ‘Big-Lie’?
Zoe Lofgren, dân biểu liên bang đại diện Quận 19, bang California và là thành viên cao cấp của Ủy ban Tư pháp Hạ viện, phát biểu: “Chiến dịch tranh cử của Trump đã lợi dụng những tuyên bố dối trá về gian lận bầu cử nhằm quyên góp hàng trăm triệu đô la từ những người ủng hộ, và họ được cho biết khoản quyên góp của họ sẽ được sử dụng cho cuộc đấu tranh pháp lý, nhưng chiến dịch tranh cử của Trump đã không hề sử dụng số tiền đó như đã tuyên bố. Lời nói dối khổng lồ cũng là một hành động ăn cướp kinh khủng.”
Theo ủy ban điều tra, Trump đã nhận được tổng cộng 250 triệu đô la sau khi liên tiếp kêu gọi những người ủng hộ quyên góp tiền để giúp hắn lật ngược kết quả bầu cử. Trong tuần đầu tiên sau cuộc bầu cử, “Quỹ Phòng vệ Bầu cử” của Trump nhận hơn 100 triệu đô la. Nhưng ủy ban điều tra cho biết không tìm thấy bằng chứng nào chứng minh sự tồn tại của một quỹ nào như vậy.
Thay vào đó, hàng triệu đô la đã được Trump đổ vào một Ủy ban hành động chính trị (Political Action Committee), mà hắn đã thành lập vào ngày 9 tháng 11. Ủy ban này của Trump đã gửi 1 triệu đô la cho một quỹ từ thiện do Mark Meadows, cựu Chánh Văn Phòng Toà Bạch Ốc, điều hành và 1 triệu đô la cho một nhóm khác.
Dân biểu Zoe Lofgren kết luận: “Trong suốt cuộc điều tra, chúng tôi đã tìm được bằng chứng cho thấy chiến dịch tranh cử của Trump đã lừa gạt những người ủng hộ về số tiền họ đã quyên góp sẽ đi đến đâu và sẽ được dùng cho mục đích gì. Những người ủng hộ (Trump) xứng đáng được biết tiền của họ đang thực sự đi đến đâu. Họ xứng đáng nhận được tốt hơn những gì Tổng thống Trump và đội ngũ của ông ấy đã làm.”
Rõ ràng, mục đích mà Trump tiếp tục lan truyền dối trá, mặc dù Biden đã thắng cử với số phiếu bầu nhiều hơn bất kỳ ứng cử viên tổng thống nào trong lịch sử Mỹ, là vì Trump và đồng bọn có thể kiếm được rất nhiều tiền từ ‘Big Lie’.
Trump sẽ bị truy tố hình sự?
Xuyên suốt hai buổi điều trần công khai, ủy ban điều tra đã cung cấp cho cử tri Mỹ vô số bằng chứng cho thấy: Trump đã thua trong cuộc bầu cử tổng thống. Nhưng Trump không muốn chấp nhận sự thật. Trump đã kiện ra tòa, nhưng 61 trong 62 vụ kiện đều bị các quan tòa xử thua. Trump lại yêu cầu các bang kiểm tra và đếm lại phiếu bầu, nhưng cũng không thay đổi được kết quả. Không dừng lại ở đó, Trump còn ra sức đe dọa các quan chức liên bang và tiểu bang để “lật kèo.”
Nhưng, tất cả các kế sách mà Trump thực hiện đều thất bại. Con đường cuối cùng mà Trump chọn là tạo áp lực khổng lồ lên Phó Tổng Thống Mike Pence, buộc Pence phải “cản trở chứng nhận phiếu Cử tri đoàn, hoặc trì hoãn việc kiểm phiếu” vào ngày 6 Tháng Giêng.
May mắn thay cho nền dân chủ Mỹ ‘thoát chế’ khi Pence quyết định không tham gia vào “âm mưu đảo chính” của Trump. Vì muốn bám víu quyền lực, Trump đã kích động một cuộc bạo loạn đẫm máu chưa từng có tại Điện Capitol nhằm áp lực Pence. Kết quả là năm người chết, và hàng trăm người bị thương, trong đó có nhiều cảnh sát. Kinh tởm hơn nữa, Trump đã chọn “không làm gì cả” khi cuộc bạo loạn leo thang, nói Pence “xứng đáng” bị treo cổ, bất chấp nhiều quan chức cao cấp thúc giục Trump can thiệp.
Người Việt với lá cờ VNCH trong sự kiện tấn công trụ sở Quốc hội Mỹ ngày 6-1-2021. Ảnh: Kalynh Ngo
Hành vi phạm pháp của Trump quá rõ ràng, như thẩm phán liên bang đã phán quyết vào đầu năm 2022. Tuy nhiên, chưa có tổng thống hoặc cựu tổng thống Mỹ nào bị truy tố hình sự. Dường như chế độ tổng thống Mỹ là một ngoại lệ, trong số những quốc gia có nền dân chủ tổng thống tương tự. Chẳng hạn, cựu tổng thống Nam Hàn, Park Geun-hye, bị tòa án tối cao phán quyết bản án 20 năm tù, vì tham nhũng khi còn tại chức.
Liệu Trump sẽ là cựu tổng thống Mỹ đầu tiên bị truy tố hình sự? Với niềm tin vào nền dân chủ pháp trị Mỹ, người viết tin rằng Trump sẽ bị truy tố. Có thể ở cấp tiểu bang, hoặc liên bang, hoặc cả hai. Nếu không thể truy tố một cựu tổng thống được chứng minh phạm tội nghiêm trọng trong thể chế dân chủ, thì rõ ràng nền dân chủ đó còn khiếm khuyết to lớn.
Nó cũng sẽ gây ra sự mất niềm tin của phần lớn cử tri đối với dân chủ. Khi phần lớn cử tri đánh mất niềm tin vào dân chủ, thì nền dân chủ sẽ dần bị bóp nghẹt. Tóm lại: Không tiến hành truy tố Trump đồng nghĩa với cái chết của dân chủ Mỹ.