Các diễn viên (từ trái sang): Kate McKinnon, Issa Rae, Ryan Gosling, Margot Robbie, America Ferrera, Michael Cera, đạo diễn Greta Gerwig và các nhà sản xuất chụp ảnh trong cuốn sách quảng cáo cho bộ phim Barbie của hãng Warner Bros tại Los Angeles vào ngày 25/6/2023.
Hãng phim Warner Bros hôm thứ Năm (6/7) nói bản đồ có chứa “đường chín đoạn” trong bộ phim “Barbie” sắp ra mắt chỉ là một bức vẽ “trẻ con”, không có ý nghĩa gì và không có ý tuyên bố gì.
Phát biểu chính thức của đại diện hãng phim nổi tiếng của Hollywood được đưa ra vài ngày sau khi Việt Nam có quyết định chính thức cấm chiếu bộ phim trên vì lý do có đường lưỡi bò.
“Bản đồ trong Barbie Land là một bức vẽ bằng bút chì màu kiểu trẻ con”, hãng phim nói trong một tuyên bố. “Những nét vẽ nguệch ngoạc mô tả hành trình giả tưởng của Barbie từ Barbie Land đến thế giới thực. Nó không có ý định đưa ra bất kỳ loại tuyên bố nào”.
Warner Bros cho rằng bản đồ này là vô hại.
Bộ phim Barbie đầy triển vọng của đạo diễn Greta Gerwig, do diễn viên Margot Robbie và Ryan Gosling thủ vai chính Barbie và Ken, ban đầu dự kiến ra rạp ở Việt Nam vào ngày 21/7, cùng ngày với ở Mỹ, nhưng nó đã bị gỡ ra khỏi lịch chiếu của các nhà phát hành phim lớn và các trang mạng vì có “đường chín đoạn” (hay “đường lưỡi bò – yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, nơi Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền).
Philippines “xem xét lại” việc trình chiếu Barbie
Sau lệnh cấm của Việt Nam, Philippines – quốc gia cũng có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông – cũng đang xem xét về việc trình chiếu bộ phim này.
Hôm 4/7, Hội đồng phân loại và đánh giá phim và truyền hình của Philippines đã đăng một thông báo xác nhận bộ phim Barbie “đang được xem xét lại”. Cơ quan quản lý phim của Phillipines không cho biết lý do tại sao bộ phim phải “xem xét lại”, cũng như không cho biết khi nào sẽ có quyết định cho phép bộ phim được chiếu tại các rạp trên toàn quốc.
Dự kiến, bộ phim sẽ ra rạp trên khắp Philippines vào ngày 19/7.
Động thái “xem xét lại” việc trình chiếu bộ phim diễn ra sau khi Thượng nghị sĩ Philippines Francis Tolentino thúc giục cơ quan quản lý phim ngăn chặn bộ phim vì lý do bản đồ trong phim. Ông nói với CNN Philippines rằng việc trình chiếu bộ phim trong nước sẽ làm mất chủ quyền của Philippines.
“Bộ phim Barbie nên bị cấm vì đường chín đoạn mà nó thể hiện là trái với sự thật và đã bị vô hiệu bởi phán quyết trọng tài năm 2016”, CNN Philippines dẫn lời ông Tolentino nói, đề cập đến quyết định của Tòa án Trọng tài Thường trực Hague năm 2016 bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông vì lý do không có cơ sở trong luật pháp quốc tế.
Bắc Kinh từ đó tới nay đã phớt lờ phán quyết này và tiếp tục bồi đắp, xây dựng các đảo nhân tạo và tăng cường hoạt động trong khu vực rộng lớn của tuyến đường thủy quan trọng, khiến các nước láng giềng tức giận.
Ngoài Việt Nam, Trung Quốc, Philippines, Brunei, Malaysia và Đài Loan cũng có những tuyên bố chủ quyền chồng lấn trên Biển Đông.
Trả lời báo chí về quyết định cấm phim Barbie của Việt Nam vì lý do có đường lưỡi bò, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh hôm 4/7 nói các nước “không nên gắn vấn đề Biển Đông với các hoạt động trao đổi văn hóa và giao lưu nhân dân bình thường”.
Ngược lại, hôm 6/7, đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng khẳng định tại cuộc họp báo thường kỳ rằng quan điểm của Việt Nam về “đường chín đoạn” là rõ ràng, nhất quán.
“Việc quảng bá, sử dụng các sản phẩm, ấn phẩm có ‘đường chín đoạn’ ở Việt Nam là vi phạm các quy định và không được chấp nhận tại Việt Nam”, Phát ngôn viên Phạm Thu Hằng nói.
Trước phim Barbie, Việt Nam đã từng cấm một số bộ phim khác với lý do tương tự, trong đó có phim Abominable của DreamWorks Animation và Uncharted của Sony. Netflix cũng đã được yêu cầu phải gỡ bỏ bộ phim gián điệp của Úc Pine Gap khỏi dịch vụ của mình tại Việt Nam vào năm 2021.
Nhà tổ chức của nhóm Blackpink ‘xin lỗi’
Trong tuần qua, ngoài bộ phim Barbie, nhóm nhạc đình đám Blackpink của Hàn Quốc cũng đã gặp rắc rối và phản ứng dữ dội tại Việt Nam sau khi xuất hiện thông tin trên mạng xã hội nói rằng iME, một công ty tổ chức sự kiện và giải trí có trụ sở tại Bắc Kinh, đã sử dụng một bản đồ có “đường chín đoạn” đăng trên trang đầu website của họ.
Một số người dùng Facebook và TikTok đã kêu gọi “tẩy chay” nhóm nhạc đang gây cơn sốt tại Việt Nam.
Báo Tuổi trẻ nêu thắc mắc của thương nghị sĩ Hoa Kỳ:
Tại sao đường 9 đoạn phi pháp lại có mặt trong bộ phim Barbie? Một số nhà lập pháp Mỹ đặt câu hỏi này và cho rằng Hollywood đang chiều lòng cơ quan kiểm duyệt Trung Quốc.
Bức ảnh đang lan truyền trên mạng xã hội về bản đồ trong phim Barbie, đây là hình ảnh từ trailer chính thức của phim – Ảnh chụp màn hình
Theo báo Politico, trong bộ phim Barbie sắp công chiếu trong tháng này có chi tiết về một đường đứt nét được vẽ trên bản đồ thế giới, khu vực châu Á.
Nhiều người khẳng định đây là đường 9 đoạn phi pháp do Trung Quốc đơn phương nêu ra để tuyên bố chủ quyền trái phép với phần lớn Biển Đông.
Hạ nghị sĩ Mike Gallagher cho biết bản đồ “là ví dụ về áp lực mà Hollywood phải chịu để làm hài lòng các cơ quan kiểm duyệt của Trung Quốc”.
“Mặc dù đây có thể chỉ là một bản đồ trong thế giới Barbie, nhưng trên thực tế tấm bản đồ vẽ nguệch ngoạc bằng bút chì màu này đã đi quá xa khi mô tả các yêu sách lãnh thổ bất hợp pháp của Cộng hòa nhân dân Trung Hoa. Nó cho thấy áp lực Hollywood phải chịu để làm hài lòng các nhà kiểm duyệt phim của Trung Quốc”, ông Gallagher nói.
Trong số các nhà lập pháp Mỹ đầu tiên khiếu nại về đường 9 đoạn phi pháp trong phim Barbie là Thượng nghị sĩ Ted Cruz và Marsha Blackburn.
Ông Cruz đã đấu tranh trong nhiều năm qua để ngăn chặn các công ty Mỹ, đặc biệt các hãng phim Hollywood, thay đổi và kiểm duyệt nội dung phim để xoa dịu Trung Quốc và nhằm đảm bảo hiệu quả phòng vé.