Vấn nạn chơi lô đề
An Nhiên, thông tín viên RFA, Bangkok
2013-11-06
Đánh đề hay chơi đề (minh họa)
Nguoiduatin
Đánh hay chơi đề một hình thức cờ bạc trá hình, đang gây ra những vấn nạn xã hội báo động tại Việt Nam.
Lan tràn chơi lô đề
Chơi hay đánh số đề tại Việt Nam là hình thức đánh bạc dựa theo kết quả sổ số kiết thiết trong từng ngày, từng buổi. Tại miền Nam thì xổ số kiến thiết mỗi ngày lúc 4 giờ chiều, còn ở phía Bắc thì một ngày có 2 đợt xổ số vào buổi chiều và tối. Khắp cả các tỉnh thành trên cả nước Việt Nam, hầu như nơi nào cũng có một đài xổ số kiến thiết riêng.
Về nguyên tắc, nhà nước Việt Nam khuyến khích người dân mua vé số để đóng góp xây dựng đất nước; tuy nhiên ý nghĩa tốt đẹp đó không những không thực hiện được mà còn là điều kiện tạo nên một loại công viêc hằng ngày mang lại lợi nhuận cho một số tay đầu nậu, trong khi đó những người chơi mong được may mắn lại rơi vào cảnh say máu đỏ đen. Chị Hồng – cư ngụ tại quận Bình Tân – có người thân đang là người nghiện chơi đề, đã cho chúng tôi biết:
“Ma đề mà, đâu bao giờ bỏ được đâu, cứ hứa là bỏ, làm việc có bao nhiêu không ăn, không có bao nhiều tiền, nhưng cứ trích ra để mà chơi đề, không bao giờ bỏ được, thiếu nợ nhiều, khóc lóc, xin ở nhà trả nợ cho lần này nữa thôi, hứa không chơi nữa, xong rồi vẫn như vậy, cứ vài tháng mấy chục triệu, ở nhà phải đi mượn nợ để trả, cứ như vậy hoài, như vậy hoài, mượn xong phải trả, trả xong lại mượn.”
Các cụ già chơi lô đề ngay trên hè phố. Blog xosothantai
Anh Nhật đang cư ngụ ở trong một con hẻm tại quận 12, thỉnh thoảng cũng chơi đề cho chúng tôi biết cái cảm giác người chơi đề trong giờ đợi xổ số:
“Tôi thấy trong xóm của tôi ai cũng chơi đề hết đó, từ đứa con nít cũng biết, nói chung ở xóm lao động ở Sài Gòn này là người người chơi, nhà nhà chơi và ai ai cũng biết chơi đề. Đợi xổ số rất là hồi hộp, khi mà xổ ra đó, có số của người ta mới mua hồi trưa đó nếu thắng họ mừng họ nhảy, còn nếu thua thì mặt họ buồn xo.”
“Ma đề mà, đâu bao giờ bỏ được đâu, cứ hứa là bỏ, làm việc có bao nhiêu không ăn, không có bao nhiều tiền, nhưng cứ trích ra để mà chơi đề, không bao giờ bỏ được, thiếu nợ nhiều, khóc lóc, xin ở nhà trả nợ cho lần này nữa thôi, hứa không chơi nữa, xong rồi vẫn như vậy
Chị Hồng”
Chị Hồng cho biết trong xóm của mình vào giờ chiều:
“Trong cái hẻm mà tôi ở đó, từ đầu hẻm cho tới cuối hẻm đó, cứ khoảng bốn giờ mấy năm giờ chiều – tới giờ xổ số đó – là nhà nào cũng bắt cái loa lên ngồi trước cửa nhà hết đó, hầu như là nguyên cả dãy luôn, chỉ là ngay khu tôi ở thôi đó, chưa tính mấy khu khác đó. Khoảng bốn giờ, bốn giờ mấy đó, họ nôn nao họ ngồi, họ tìm máy casset, ở chỗ này không có thì đi chỗ khác.”
Khi mà cuộc sống ngày càng khó khăn, việc làm không có, giá cả mọi thứ sinh họat tăng đều đều, người chơi đề khi thắng được thì vui mừng, cảm thấy hạnh phúc, và muốn thắng nữa, nhưng càng chơi càng dể bị sa lầy, mà không thể thoát ra được. Khi thua thì đi mượn tiền, nợ chồng nợ để rồi họ trả giá bằng việc gia đình ly tán, có khi bị các chủ nợ xiết chặt, hăm dọa. Có người rơi vào đường cùng nghĩ quẩn muốn tự tử cho dứt nợ.
Vì sao đánh đề thu hút được nhiều người. Lý do vì cách thức trúng đề cao hơn trúng vé số nhiều mà không cần phải đóng thuế, mua 2 con số trúng được 1 thắng 70, mua 3 con số trúng được 1 thắng 700, …vì thế mà nhiều người đã như con thiêu thân lao vào những con số đề một cách mù quáng. Một luật sư nữ đang làm việc tại Tp. Hồ Chí Minh xin giấu tên cho chúng tôi biết, cô ta rất bức xúc khi chứng kiến cả một khu phố chơi đề tại miền Bắc :
Một cụ bà ngoài 70 tuổi (phải) đọc số lô đề để “thư ký” vào bảng -Photo Ha An/TN
“Trong cái hẻm mà tôi ở đó, từ đầu hẻm cho tới cuối hẻm đó, cứ khoảng bốn giờ mấy năm giờ chiều tới giờ xổ số đó là nhà nào cũng bắt cái loa lên ngồi trước cửa nhà hết đó, hầu như là nguyên cả dãy luôn, chỉ là ngay khu tôi ở thôi đó, chưa tính mấy khu khác đó
Chị Hồng”
“Tôi là đang sống ở miền Nam Việt Nam, nhưng mà khi tôi về miền Bắc, đặc biệt về những cái xã, cách Hà Nội chừng 25 cây số thôi; thế nhưng mà khi tôi từng chứng kiến một vụ số đề rất là lớn. Tức là cả một xã dính vào cái con đường chơi hụi – chơi đề, khi mà vỡ cái đường dây hụi đó cả một xã lên tới tổng tiền hàng trăm tỉ. Và như thế là gần như là ngậm đắng nuốt cay, vì khi mà các hộ dân đó làm những cái đơn đó lên xã, cái chính là cái chủ đề nó bỏ cao chạy xa bay rồi, tất cả các gia đình vợ chồng, nhiều khi là chồng chơi thì giấu vợ hoặc là vợ chơi thì giấu chồng, thì khi nó đổ bể ra như thế thì ai cũng biết và dẫn tới sự thật rất đau lòng cắn xé lẫn nhau; tức là vợ chồng có những cái chuyện rất là… Có thể có những trường hợp cảm thấy là không muốn sống cùng nhau nữa vì cái chuyện đề đóm. Nó là một cái vấn nạn mà hiện nay là không chỉ riêng ở miền Bắc Việt Nam, mà ở miền Nam Việt Nam cũng có rất là nhiều”
Vai trò của chính quyền
Người chơi số đề dễ dàng để mua những con số mà họ muốn qua các hình thức như gọi điện thoại, hay nhắn tin, thậm chí có thể gởi mail, đánh điện tín, hoặc đi đến nơi chỗ ghi đề. Dù biết rằng chơi đề là phạm pháp, nhưng những người chơi đề và người thầu đề đều vẫn cố tình vi phạm. Vì có cầu ắt có cung, những nhà thầu đề do muốn người chơi ghi số ở mình nên đã lót tay cho những người có chức quyền tại khu vực họ ghi đề để được làm việc thuận tiên hơn, và từ đó người chơi số cũng không phải lo lắng nhiều khi muốn mua số đề, Chị Hồng cho chúng tôi biết những người ghi đề ở khu vực Chị đang cư ngụ:
“Đó là cuộc sống của người ta rồi đâu có sợ công an được, giờ mình không làm người khác cũng làm, mình làm trốn mà, giờ làm thấy có tiền như vậy, trốn trong nhà làm, đâu bỏ được nếu công an biết, bị động thì mình ngưng khoảng một tuần, tuần sau làm lại bình thường không sao hết, mình có tình báo hết, nghề này là quen biết hết, có chung chi rồi hết cho nên không sao hết, cứ mà có bị động, thì có người báo cho mình ngưng thời gian,”
“Vấn đề hình phạt thì trong bộ luật hình sự của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam cũng đã sử dụng rất rõ và rất là nghiêm khắc rồi; nhưng cái vẫn đề ở đây là vấn đề ý thức, và phải đẩy mạnh cái công tác về tuyên truyền, cái ý thức cho người dân
Một nữ Luật sư”
Luật sư nữ xin giấu tên đã cho đài ACTD biết quan điểm của mình về vấn đề chơi vé số, số đề:
“Xổ số kiến thiết nó không liên quan đến vấn đề đề đóm, cái chuyện đề này là do nhận thức của một cái bộ phận xã hội và chuyên gia tâm lý đánh vào cái lòng tham này thôi,”
Cô Luật sư tiếp tục cho chúng tôi biết cách hạn chế để cho người dân đừng vướng vào những con số đề:
“Đối với việc chơi đề ở Việt Nam là họ cấm, mà các cơ quan quản lí họ cũng rất là quan tâm đến vấn đề này, có hình phạt rất là nghiêm đối với chuyện là chơi cờ bạc hay là đề đóm. Vấn đề hình phạt thì trong bộ luật hình sự của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam cũng đã sử dụng rất rõ và rất là nghiêm khắc rồi; nhưng cái vẫn đề ở đây là vấn đề ý thức, và phải đẩy mạnh cái công tác về tuyên truyền, cái ý thức cho người dân .”
Tương tự nhiều vấn nạn khác tại Việt Nam, việc thi hành pháp luật của các cơ quan chức năng không nghiêm, có thể được cho là hình thức dung dưỡng cho các tệ nạn tồn tại như nạn đánh đề.