Sự kiện Tàu Sân Bay Ronald Reagan ở Đà Nẵng có ý nghĩa như thế nào đối với việc độc chiếm Biển Đông của Bắc Kinh

• Tất cả các báo Việt Nam đều đăng tải về sự kiện tàu sân bay Mỹ cập cảng Đà Nẵng.

• Tại cuộc họp báo ngày 22 tháng 6, 2023,  phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết, “gần đây, Việt Nam đã nhận được các chuyến thăm từ các tàu hải quân từ các quốc gia khác nhau, và lần này sẽ là chuyến thăm của tàu USS Ronald Reagan”, bà Hằng nói. “Đây là sự trao đổi hữu nghị bình thường vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở cả khu vực và trên thế giới”.

• Việt Nam và Hoa Kỳ có cùng chung mối lo về sự bành trướng phi pháp của Trung Quốc ở vùng biển Đông và Nam Thái Bình Dương nơi có các tuyến giao thương huyết mạch của thế giới.
• Trong khi đó, Washington coi Hà Nội là một thành phần quan trọng trong chiến lược của mình đối với khu vực và đã tìm cách tận dụng sự tranh cháp lãnh hải lâu đời giữa  Việt Nam với nước láng giềng lớn hơn nhiều là Trung Quốc để mở rộng ảnh hưởng của Mỹ trong khu vực.
•  
• 
  

  Tàu sân bay USS Ronald Reagan tiếp cận Đà Nẵng, Việt Nam, Chủ nhật, ngày 25/2023. (Ảnh của Jordan Brown, Báo Hải quân Hoa Kỳ)

• Chuyến thăm của tàu  Ronald Reagan diễn ra chưa đầy một tuần sau khi tàu sân bay trực thăng Nhật Bản JS Izumo dừng chân tại Việt Nam tại Vịnh Cam Ranh, cách Đà Nẵng khoảng 350 dặm về phía nam, và chỉ một tháng sau khi tàu huấn luyện Trung Quốc Qi Jiguang dừng lại ở Đà Nẵng cho chuyến thăm thiện chí kết thúc vào ngày 25 tháng Năm.
• Tàu Izumo Nhật còn tiếp tục huấn luyện chung với tàu khu trục HQ Lý Thái Tổ của hải quân Việt Nam hôm thứ Sáu, 23-6-2023 ở Biển Đông.
• Mới đây, Bộ Lực lượng Vũ trang Pháp cũng ra thông báo về “sứ mệnh triển khai sức mạnh Péase 2023″ của Không quân Pháp tới Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương sẽ diễn ra từ ngày 25-6-2023 đến 3-8-2023. Nhiệm vụ bao gồm 400 máy bay chiến đấu Rafale, năm máy bay tiếp dầu vận tải đa năng A2 (MRTT) và bốn máy bay vận tải A21M Atlas triển khai từ Pháp đến Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, hoạt động bao gồm việc tập trận vào tháng 7 từ ngày 2 đến 21,  “tham gia các cuộc tập trận quy mô lớn của Mỹ ở Thái Bình Dương do Mỹ tổ chức và với sự tham gia của các đối tác trong khu vực từ các đảo Guam và Palau”.
• Tuy nhiên, Việt Nam vẫn e dè Bắc Kinh và đã dời chuyến thăm của tàu Ronald Reagan, diễn ra một tháng sau ngày thăm của Tàu huấn luyện lớn nhất của Trung Quốc Qi Jiguang.
• Các nước Châu Âu như Anh và Đức cũng đưa những tàu thuộc loại  lớn nhất di chuyển theo tinh thần tự do lưu thông hàng hải trong vùng Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền bất chấp luật hàng hải. Theo luật và tập quán quốc tế, như được phản ánh trong Điều 38 của UNCLOS, tất cả các tàu và máy bay, bao gồm tàu chiến, tàu phụ trợ hải quân, máy bay quân sự (bao gồm cả máy bay không người lái) và các tàu phi thương mại khác thuộc sở hữu hoặc điều hành của chính phủ (bao gồm cả phương tiện không người lái dưới nước và trên mặt nước) và máy bay, đều có quyền đi qua quá cảnh không bị cản trở qua các eo biển đó và cách tiếp cận của chúng. Các quốc gia có chung biên giới không được cản trở hoặc đình chỉ việc quá cảnh (Điều 44).

Sự bừng tỉnh và quan tâm của cộng đồng Quốc Tế đối với vấn đề tự do lưu thông hàng hải ở Biển Đông là một lợi thế cho Việt Nam và các nước Đông Nam Á. Tuy nhiên, Việt Nam cũng cần mạnh dạn tranh thủ luật pháp quốc tế về hàng hải UNCLOS và tòa trọng tài Quốc Tế, thay vì ngây thơ cậy dựa vào một thứ tình hứu nghị viễn vông như lời cựu thủ thưởng Nguyễn Tấn Dũng.