“Dốc hết tình này là trả nợ người,”
Dốc hết tình này là trả nợ đời,
Trả hết tình tôi còn nợ không thôi.”
(Tuấn Khanh – Trả Nợ Tình Xa)
(Rm 13: 8)
Tình xa là thế, mà sao nghệ sĩ nhà mình lại cứ trả? Giả như câu này, ở đây, là câu nói từ đấng bậc chót vót ở trên cao chốn Thánh hội, thì sự thể sẽ ra sao?
Hỏi về sự thể như thế, là hỏi và hát những lời thêm thắt nữa, rồi sẽ nói, những điều rằng:
“Mắt đã mù loà vì đợi tin xa.
Tóc trắng bạc màu vì nợ yêu nhau.
Nào biết ngày sau trả nợ tình nhau.”
(Tuấn Khanh – bđd)
Hát thế rồi, lại nhớ đến lời phát-biểu mới đây không lâu, của đấng bậc vị vọng được coi và được gọi là Đức thánh (rất) Cha hôm rồi mang nặng giòng chảy những kêu gọi mọi người rằng:
“Hỡi, thành viên nam nữ thuộc bè/nhóm Mafia,
xin hãy chuyển-đổi cuộc sống của quý vị.
Xin hãy dừng tay lại mà hoán-cải và đừng làm thế!
Đừng làm những việc dưới áp-lực của ác thần sự dữ, nữa.
Tôi mong mỏi điều này bằng lời nguyện cầu liên lỉ,
để mọi điều tốt đẹp sẽ xảy đến với quý vị.
Bởi, cuộc sống mà quý vị hiện đang có vào lúc này
sẽ không đem lại cho quý vị niềm an vui hoan lạc nào hết,
và cũng chẳng tạo hạnh phúc cho quý vị bao giờ đâu…”
(xem Francis X Rocca, Pope to Mafia: You’re Going to Hell, The Catholic Weekly 06/04/2014 tr. 1)
Lời Đấng Bậc vị vọng ở cấp cao kêu gọi, khác nào lời ới gọi của nghệ sĩ vẫn còn hát:
“Trả hết, trả hết cho người,
Trả luôn mắt môi nụ cười.
Trả xong đời còn hư không.
Nào gió gió bay về trời,
Này hoa sẽ bay về cội.
Còn ta đường nào cho ta?”
(Tuấn Khanh – bđd)
Vâng. Nếu chư vị ở bè/nhóm “Mafia” không chấp-nhận tuân theo lời ới gọi của đấng bậc ở chốn trên cao từng kêu gào hãy dừng lại, rồi “dốc hết tình này”,“trả hết cho người”,“trả luôn mắt môi nụ cười” thì rồi ra cũng chả còn “đường nào cho ta” cho người, ở chốn nợ đời này cả đâu.
Vâng. Chợ đời chốn ấy hôm nay, bạn và tôi cũng như mọi người vẫn còn nhiều thứ cần phải trả. Và trên hết mọi sự, vẫn là thứ nợ tình yêu như bậc thánh hiền khi xưa từng đoan quyết:
“Anh em đừng mắc nợ gì ai,
ngoài món nợ tương thân tương ái;
vì ai yêu người,
thì đã chu toàn Lề Luật.”
(Rm 13: 8)
À thì ra, ới gọi về chuyện trả nợ “trả hết, trả hết cho người, trả luôn mắt môi nụ cười” có xuất từ người nghệ sĩ hay đấng bậc “lành-thánh rất cha/cố” đi nữa, cũng là ới gọi một kêu mời: hãy dừng đứng lại đừng trả nợ “quỷ thần độc ác”, cho bằng hãy trả mỗi món nợ “tương thân tương ái” mà thôi.
Hôm nay đây, ở xã hội ngoài đời hoặc trong Đạo, vẫn còn đó lời ới gọi hãy “đổi thay” lề lối sống rất “nợ đời”. Để rồi, mọi người ở khắp nơi sẽ chỉ nghĩ đến món nợ “tương thân tương ái” cũng rất cần trong đời người, mà thôi.
Thế đó, là ý/lời đầy ới gọi cả người trong Đạo cũng như ngoài đời, tương tự như ở chốn truyền thông/báo đài nhiều tin tức. Những tin cùng tức, cũng thúc giục mọi người hãy nên có lập trường đúng để mà sống.
Còn nhớ, ngay vào lúc Đức Phanxicô vừa đăng quang trở thành Giáo hoàng đương đại, có tác-giả vội viết trên báo điện mang tên MercatorNet, những lời như sau:
“Đức Giáo Hoàng Phanxicô chỉ còn mỗi con đường độc-đạo là phải đối-đầu với người sầu buồn khổ đau và làm sầu đau/ buồn khổ những kẻ mà ngài phải đối đầu. Ngài làm thế, theo kiểu-cách cũng rất khác, khi ra khỏi khuôn viên Toà Thánh để có cuộc “thăm-dân-cho-biết-sự-tình” nơi ốc-đảo hẻo lánh mạn Nam nước Ý, có tên Lampedusa. Thăm viếng hôm ấy, là buổi kinh-lược mục-vụ khởi đầu triều-đại Giáo-hoàng của ngài, mà giới truyền-thông từng loan-báo cho cư-dân toàn đảo biết trước.
Lời lẽ và ý-lực chính mà thông-điệp đề-cập cốt gửi đến thành-viên cộng-đồng nhân-loại đang kiếm-tìm nơi trú-ngụ an-toàn ở vùng đảo ốc có cuộc sống mới kể từ khi Lampedusa trở thành thứ đảo Ellis cao sang của châu Âu…
Nhưng, thật sự thì thông-điệp ngài muốn gửi là có ý gì?
Có thể nói ngay đây, rằng: đó là thách-thức đem đến cho nhiều người, chứ không là cử-chỉ mang tính chính-trị mà thôi. Hãy nghe Đức Giáo Hoàng Phanxicô phát-biểu những lời như sau: “Cũng giống như xưa, khi Giavê Thiên-Chúa hạch-hỏi Ađam và người em mình là Ca-in cùng một câu hỏi: “người anh/em ngươi đâu?” thì hôm nay, nhiều người trong chúng ta, trong đó có cả tôi nữa, cũng để quên thân-thuộc mình và chẳng bận tâm gì đến chốn miền mình đang sống, không còn bận tâm để ý đến những gì được Chúa tạo-dựng cho tất cả mọi người. Và, ta không còn khả-năng biết trông nom/giùm giúp nhau, nữa. Những người như thế đã không còn biết, không còn chấp-nhận hoặc tìm ra sự kết-đoàn hỗ-trợ nhau nữa...” (xem Sheila Liaugminas, The Globalisation of Indifference, MercatorNet 26/7/2013)
Vấn đề mà người viết nêu ra khi ấy, nay quay lại thách-thức lương-tâm mỗi người và mọi người, vào thời này. Thời hôm nay, là thời để ta nghe nhiều lời vãn than/ới gọi như bài hát trên vẫn được nghệ-sĩ tiếp-tục hát mãi những câu như:
“Dốc hết tình này là trả nợ người,
Dốc hết tình này là trả nợ đời.
Trả hết tình tôi, còn nợ không thôi…”
(Tuấn Khanh – bđd)
Nơi xã-hội mọi thời, “nợ người”, “nợ đời” hoặc “trả hết tình tôi”, “còn nợ không thôi”, là thứ nợ tình mà người đời vẫn bảo nhau hãy xem mỗi người và mọi người có “trả hết cho người’, “trả luôn mắt môi, nụ cười” nữa, không?
Ở nhà Đạo hôm nay, việc trả hết nợ “tương thân tương ái” không chỉ bằng việc chu-toàn lề-luật lại là ý-tưởng được nhiều người/nhiều vị trong Đạo mình suy-tư cảm-kích do bởi những gì được Đức Giáo Hoàng tỏ bày hôm ấy.
Ngày “N” hôm ấy, Đức Giáo Hoàng Phanxicô, lại cũng mở lời ới gọi cả những người chẳng còn biết “tương thân tương ái” với bất cứ một ai. Bằng vào ví dụ rút từ Tin Mừng về người Samaritanô nhân-hiền có những chi tiết thật da-diết, như sau:
“Thế-giới hôm nay, chẳng ai thấy mình có trách-nhiệm về nhiều thứ nữa. Bởi, con người chúng ta nay để mất ý-thức trách-nhiệm về người anh/người chị của mình, dù họ có ra sao đi nữa, cũng mặc. Chúng ta nay lại rơi vào tình-cảnh của các giáo-sĩ đạo-đức giả tựa như tình-tự của thày Lêvi được Chúa mô-tả ở dụ-ngôn Người Samaritanô nhân-hiền, thời buổi trước. Có thể, như người anh em thuộc nhóm đạo Lêvi tư-tế hôm ấy tuy thấy nạn-nhân nằm chết dần bên vệ đường, cũng chỉ như tự nói với chính mình rằng: “Tội nghiệp cho ông ta!” rồi cứ tiếp tục bỏ đi, chẳng ra tay cứu vớt chút gì, bởi ông cứ nghĩ đó không thuộc phần-hành/trách-nhiệm của ông. Và, ông vẫn nghĩ là mình có lý…”
Nói thế rồi, Đức Giáo Hoàng lại tiếp tục phát-biểu về thứ văn-hoá thời hôm nay, như sau:
“Thứ văn-hoá dửng-dưng/vô-cảm khiến ta chỉ nghĩ đến riêng mình, và làm ta trở thành thứ người lạnh-lùng trước tiếng khóc/than cùng ới/gọi của người khác. Thứ văn-hoá làm ta sống trong cảnh chỉ tỏ bày lòng yêu-thương qua sinh-hoạt đình đám nổi bật thôi, nhưng không có thực-chất. Yêu thương đình-đám/nổi bật chỉ bềnh-bồng trong chốc lát rồi chìm đắm trong hư-không/trống rỗng với ảo-vọng dẫn về tính lạnh-nhạt/dửng dưng đối với người khác; rồi đi dần vào sự-kiện toàn-cầu-hoá tính dửng-dưng/nguội lạnh. Nói cách khác, ta trở nên chai-đá, quen dần với chuyện khổ-đau của người khác mất rồi. Chuyện khổ đau của người khác không còn đánh động ta nữa và ta cũng chẳng bận tâm gì những chuyện như thế, bởi vẫn coi chuyện ấy không thuộc phạm-vi ta quan tâm. Và, việc toàn-cầu-hoá tính dửng-dưng đã biến ta thành những con người không tên tuổi, vô-trách-nhiệm đến độ có thể gọi mình là người không hình-tượng, chẳng có tên và chẳng mang hình-thù gì hết.
Và Đức Giáo Hoàng kết-luận:
“Xã-hội ta sống, nay chẳng còn biết khóc thương người đau khổ và chẳng còn biết cùng đau cùng khổ với bất cứ ai. Tính dửng-dưng nay trải rộng khắp hoàn-cầu khiến con người ngày hôm nay không còn khả năng khóc thương nữa rồi. Khi xưa Hêrôđê đã từng gieo vãi sự chết để bảo vệ tính lạnh-lùng, dửng dưng của ông trong cảnh đình đám mà xã-hội ngoài đời vẫn tiếp tục nằm ẩn trong tâm con người ngày hôm nay.
Giờ đây, xin Chúa gỡ bỏ những gì do Hêrôđê từng gieo vãi để ta biết khóc biết thương cả tính dửng-dưng/lạnh-nhạt ẩn tàng nơi tâm can con người. Xin Ngài ban cho ta ơn sủng-ái biết khóc cho tính lạnh lùng mà mình vẫn có và biết khóc cho tính ác-độc của thế-giới mình đang sống, khóc cho tính độc địa nơi tâm can mọi người và những người vẫn đang tìm cách tác-hại con người bằng hành-động mang tính kinh-tế xã-hội quyết mở rộng cửa cho tình-cảnh bi ai của thế giới.” (Sheila Liaugminas, bđd)
Quả thật, nhận-định của Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã tạo làn sóng cảm-nhận từ nhiều người, cả trong Đạo lẫn ngoài đời. Cảm-nhận nhiều, còn là cảm-kích và nhận-xét về công việc Đức đương kim Giáo Hoàng đã từng làm trong năm đầu, khiến biến-cải/đổi-thay rất nhiều thứ. Biến-cải và đổi thay, không chỉ mỗi tâm-tính dám đối đầu với khổ-đau sầu buồn từ nhiều phía, mà cả từ phía tạo nhiều khổ đau cho người khác là bè/nhóm Mafia lẫn người có quyết-định ảnh hưởng lên kinh-tế, xã-hội ở thời này nữa.
Chả thế mà, ngay khi Đức Giáo Hoàng lên tiếng về nền văn-hoá dửng-dưng/vô cảm truớc nỗi khổ của nhiều người, nay đã thấy nhiều phản-ứng từ một số độc giả bày tỏ tình đồng-thuận với ngài nên đã gửi đôi giòng chảy tâm-tư như sau:
“Nếu ta trị được đói/nghèo và bỏ được nhu-cầu của mình để cho người tị-nạn, thì đó cũng là vì con người nay đã giải-quyết được các khó-khăn do tôn-giáo đánh đỗ.” (David Page)
“Muốn giảm-thiểu số người chết vì di-dân bất-hợp-pháp, các nước phát-triển phải tạo cơ-hội mỗi năm một lần giúp tặng tài-chánh cho những ai kiếm tìm cuộc sống tốt đẹp hầu cứu vớt và đưa họ vào sống ở quốc gia có lòng thương yêu và cấp quốc-tịch mới cho họ.” (Phyllis Ann James)
“Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã làm tôi tỉnh-thức về chuyện cứ thu vén lợi-nhuận chất đầy túi mình. Dù tôi vẫn còn đó những khó khăn tài-chánh cũng như tài-nguyên vật-chất, vẫn có thứ gì đó tôi có thể làm được để giúp đỡ người nhiều nhu-cầu hơn tôi và khổ cực hơn tôi nhiều.
Tôi nghĩ: mình phải bắt đầu bằng nguyện cầu trải rộng ra bao gồm cả việc xin mọi người có thêm trí-lực và lòng thiêng-liêng đạo-đức cho dân đảo Lampedusa và nơi khác đang chịu cảnh thiếu thốn giống thế. Tôi sẽ dâng mọi khó-khăn tư-riêng của mình để hướng lòng về với người nghèo khổ; và tôi sẽ thu-thập hiểu biết xã-hội để, một ngày nào đó, dạy đám học trò của tôi cho chúng có hy vọng có được tâm-linh đạo-hạnh hầu có tính thừa sai/mục vụ để giáo-dục người nghèo, tật bệnh”. (Regina)
“Riêng tôi, tôi thất đây là bài viết khá hay về vấn-đề tính dửng-dưng mang tính toàn-cầu và thấy được rằng Đức Giáo Hoàng Phanxicô nhà mình đang nói thẳng, nói thực những chuyện bức bách như thế qua cuộc sống của chính ngài và bằng lời rao giảng cho giới trẻ biết được chuyện ấy”. (Paul Go)
Thế đó, là những phản-ứng khá tốt đẹp về Đức Giáo-chủ. Tuy nhiên, có nhiều vị lại nói theo cung-cách khác hẳn, vì đứng từ tầm nhìn cũng rất khác, như nhận-định của nữ-lưu như bên dưới:
“Tôi nghĩ Đức Thánh Cha nhà mình nói hơi sai. Ngày nay, dân chúng thế-giới đâu có dửng-dưng, vô cảm. Có chăng, chỉ là họ không thể tạo ảnh-hưởng lên tình-cảnh khốn-khổ của người khác, mà thôi. Tôi có thể tự khóc than cuộc đời mình rồi lên giường đi ngủ, hoặc dửng dưng với chuyện của Đại tá Oliver, tôi không thể tiếp-tục ăn cơm tối được nữa và trở thành người ốm yếu bệnh tật về thể xác nếu làm thế, nhưng để đi đến kết cuộc nào?
Hãy tạm lấy ví dụ về gia đình tôi xem sao: năm 2011 tôi đi làm và kiếm được vỏn vẹn $50 ngàn đô một năm. Ngay từ đầu năm 2011, tôi làm cùng một công việc và lãnh được $42 nghìn một năm, đến giữa năm tôi mất việc và cuối năm ấy, tôi đành phải làm công việc để sống sót qua ngày đến khi nào kiếm được việc gì khác tốt đẹp hơn. Nhưng chuyện ấy chẳng bao giờ xảy đến. Nay thì, chỉ làm có một tuần 15 tiếng kiếm có $800 một tuần không thuế. Nhưng không sao, vì chồng tôi vẫn còn đi làm, chúng tôi chia ra: tôi trả tiền cho bọn trẻ, giúp nhà thờ một ít và cuối cùng mang về nhà chỉ mỗi $25 ngàn đô thôi. Đó là về tài-chánh. Nay nói về chuyện tâm can, linh hồn thì tôi nói thế này:
Tôi có người bạn thân vừa biết mình mắc phải căn bệnh ngặt-nghèo là ung-thư xương. Cũng cô này, cách đây trong cùng một tháng đã mất người mẹ già thân yêu và đứa con trai tự vẫn. Hai người bạn khác của tôi lại cũng vừa tiễn-biệt ông chồng trân quý bị ung-thư, người kia mất việc trong một năm. Một trong hai chị bạn này lại cũng bị mất nhà vì thiên tai. Nên câu hỏi tôi đặt ra là: chuyện gì sẽ xảy ra nếu tôi bỏ những người như thế ở lại, để chạy đi tiếp giúp những người ở nơi xa xôi như đảo nhỏ Lampedusa hoặc miền Nam nước Mỹ nơi có những người cứ liều mình băng ranh giới với Mêxicô nhập lậu để rồi bị chết mất xác ở khu sa mạc nóng cháy ấy?
Kể những chuyện này, ý của tôi là: đa số mọi người vẫn đều làm hết mình, để cuộc đời mọi người nên tốt đẹp. Người di dân lậu liều mình chết trong sa mạc hay ngoài biển cả đều là những tít lớn xuất hiện ở báo đài truyền thông, lại cũng có những người âm thầm sống cuộc đời tuyệt-vọng mà chẳng ai ngó ngàng biết đến mà vẫn bị người đời kết cho tội rất bất công là lười biếng, chẳng chịu làm ăn nuôi thân, thành thử những điều nhiều người nói có khi cũng chẳng đúng sự thật cho lắm. Bởi thế nên, có những vấn-đề rất khác nhau nếu mình đứng nhìn từ góc cạnh khác biệt.” (Claudia Williams)
Và, ý-kiến của người ngoài Công-giáo, cũng táo-bạo như độc-giả có tên hơi lạ:
“Tôi không là người Công-giáo, nhưng các tin/bài về Đức Phanxicô, Giáo-chủ Công-giáo tôi thấy ngài này giảng đạo cũng khá hay. Dĩ nhiên trên đời này vẫn có khá nhiều người làm rất nhiều điều tốt đẹp để săn sóc giúp cho những người đang có nhu-cầu. Thế nhưng, thế-giới hiện nay vẫn còn tình-trạnh thiếu trong-lành khi có quá nhiều kẻ bợ đỡ, chỉ phô trương đánh bóng công việc của mình hay người khác chỉ phù thịnh những người và những giới giàu có, sung túc, tức những người từng được báo chí/truyền-thông nêu tên tuổi, địa vị cùng tài sản kếch sù của họ như giới vua quan lãnh chúa no cơm rửng mỡ, những là khoa-trương quần áo, sắc đẹp cùng con cái của mình cho thiên-hạ thèm thuồng, ngưỡng-mộ rồi cổ-võ những thứ xấu xa vô bổ, khoả lấp các ý-tưởng và lời lẽ tốt đẹp do đấng tối cao trong Đạo từng đưa ra. Hoan hô Giáo chủ Phanxicô. Sự can đảm của ngài khiến tôi khâm phục hết mình. Tôi đang đợi bài giảng kế tiếp của ngài xem có gì là quả cảm nữa không đây.” (Ensnaturae2).
Vâng. Đúng thế. Đấng bậc ở trên cao tít chốn ấy, có làm điều gì hoặc có nói làm sao, thế nào cũng có kẻ khen, người chê cũng dễ thôi. Nhưng khen chê thế nào, đề-nghị bạn đề nghị tôi, ta nghe thêm tin tức về hành-xử của Đấng chủ-quản ở chóp bu Giáo hội mình như sau:
“Tin Vatican- Đức Thánh Cha Phanxicô quyết-định duy trì viện Giáo-vụ (IOR) quen gọi là Ngân-hàng Vatican, đồng thời chỉ-thị Viện này tiếp-tục tuân-hành các qui-luật về sự minh-bạch, về việc chống rửa tiền và tài-trợ khủng-bố.
Trong thông-cáo công-bố ngày 7/4/2014, Đức Thánh Cha phê-chuẩn một đề-nghị về tương-lai Viện Giá-vụ, tái khẳng-định sứ-mạng quan-trọng của Viện này để mưu-ích cho Giáo-hội Công-giáo, Toà Thánh Vatican và Quốc gia thành Vatican. Đề-nghị này do các cơ-quan liên-hệ của Toà thánh đệ-trình trong đó có Ủy-ban Toà Thánh nghiên-cứu và đề ra hướng-đi cho cơ-cấu kinh-tế và quản-trị của Toà Thánh, Ủy Ban Hồng Y về Viện Giáo vụ cũng như Hội-đồng Giám-sát-viện này.
Đức Thánh Cha quyết-định rằng Viện Giáo-vụ sẽ tiếp-tục phục-vụ một cách khôn-ngoan thận-trọng và cung-cấp các dịch-vụ tài-chánh chuyên-biệt cho Giáo hội Công-giáo trên toàn thế-giới, viện này cũng giúp Đức Thánh Cha trong sứ-mạng chủ chăn Giáo hội hoàn-vũ hỗ-trợ các tổ-chức và những người cộng-tác trong sứ-vụ của ngài.
Các hoạt-động của Viện Giáo-vụ sẽ tiếp-tục dưới sự giám-sát thường-xuyên của thẩm-quyền thông-tin tài-chánh (AIF) là cơ-quan thẩm-quyền trong lãnh-vực của Toà Thánh và quốc-gia thành Vatican…” (xem Lm Trần Đức Anh, Đức Thánh Cha duy trì “Ngân-hàng Vatican” www.Vietcatholic.net/News/Html/122407.htm)
Thế đó, là cử-chỉ khá quả cảm của đấng bậc ở trên cao vẫn bận rộn cả giáo-vụ lẫn tài-vụ. Những bận và rộn mà rất ít người ở ngoài biết cảm-thông, cảm-kích và cảm-động. Bởi, chức-vụ của Đức thánh (là) cha của cả Giáo-hội mà chỉ một đấng, một vị cai quản nổi. Thế mới biết, đời người đi Đạo dễ gì có được cảm-xúc lẫn cảm-quan để thông-phần rồi cảm-nghiệm.
Cảm gì thì cảm, vẫn là cảm-động rất tâm động khi nghệ sĩ ngoài đời lại cứ hát như sau:
“Này gió, gió bay về trời
Này hoa sẽ rơi về cội
Còn ta đường nào cho ta?
Em ơi em, anh không thể
Nuôi bao nhiêu yêu thương này
Nhớ mong hoài…
Em ơi em, anh không thể
Nuôi bao nhiêu yêu thương này,
Chờ mong, chờ mong mãi…”
(Tuấn Khanh – bđd)
Nghĩ kỹ, thật cũng kỳ. Kỳ một nỗi, là: nghệ-sĩ ở đời, ngoài Đạo lại cứ nói khác hẳn Đấng bậc trong Đạo, về nền văn hoá dửng dưng, rất vô cảm.
Nghĩ rồi, lại sẽ thấy chẳng có gì lạ, khi người nghệ-sĩ ở ngoài đời lại cứ hát những lời ong bướm những ới gọi một đợi chờ con tim đen có nhữ câu nghe không quen, như: “Em ơi! Em ơi, anh không thể nuôi bao nhiêu yêu thương này”, “chờ mong, chờ mong mãi!…” Chờ mong là chờ mong gì. Thôi đành chịu. Đành hết ý, và cũng không hiểu nổi. Như thế, giống hệt như truyện kể về tâm-tình trẻ nhỏ, nay như “vô cảm” trước cảm-tình và cảm-tính của ông bố rất như sau:
“Ông bố nọ, một hôm hứng chí quay vào với con trai bèn hỏi nhỏ:
-Này con yêu. Giữa ba và mẹ, con thương ai nhiều nhất, thế?
-Dạ thương cả hai người ạ!
Ông bố không cam lòng, đành vặn hỏi:
-Nếu Ba đi Mỹ còn Mẹ đi Pháp, con sẽ đi đâu?
-Dạ, con đi Pháp!
-Tại sao thế?
-Dạ, vì Pháp đẹp hơn Mỹ nhiều lắm cơ bố à!
-Thế, nếu Ba đi Pháp, mẹ đi Mỹ con sẽ đi đâu?
-Dạ, con đi Mỹ đấy bố mình à?
-Sao lại như thế?
-Vì con đã đi Pháp rồi!
Có thể, lời con trẻ vẫn rất tự-nhiên vì đã đi rồi tức đã tìm đến nôi văn hoá rất đa cảm rồi.
Nói đến văn-hoá với văn-minh, không lình xình nhiều chuông mõ để chứng-tỏ mình vẫn còn sống ở đây, chốn nợ đời này, nên cứ hát dù câu hát đó có vô tình, vô bổ, ít/nhiều văn-hoa hay văn-hoá rất nhịp nhàng điệu-bộ, kèm lời ca như sau:
“Em ơi em, anh không thể
Nuôi bao nhiêu yêu thương này
Nhớ mong hoài…
Em ơi em, anh không thể
Nuôi bao nhiêu yêu thương này,
Chờ mong, chờ mong mãi…”
(Tuấn Khanh – bđd)
À thì ra, đời người hôm nay ra như thế. Bởi như thế, nên có đức thày nhà Đạo hôm xưa dám tuyên bố những câu nảy lửa, nên đã bị giới chức của tổ-chức rất nhiều tiền tài, bạo lực quen gọi là Mafia Italia, giết quách đi cho rảnh chuyện. Câu nói của đấng-bậc-lẽ-được-phong-thánh là Lm Giuseppe Pino Puglisi, chánh xứ họ đạo San Gaetano ở Palermo, nước Ý dám nói như sau:
“Chúng tôi từng quả quyết, là: chúng tôi muốn kiến-tạo một thế-giới khác-biệt. Hãy để chúng tôi phấn-đấu hầu tạo nên thế-giới có bầu khí lương-thiện đầy ưu-ái, của sự ngay-thẳng đạo-hạnh, của sự công-bằng chính-trực, nói chung của những gì luôn làm Thiên-Chúa vui lòng, hãnh diện.” (xem Edward Pentin, Murdered by the Mafia, honoured by the Church, MercatorNet 13/7/2012)
Xem thế thì, hỡi những người còn mang danh-nghĩa người Công-giáo rất Kitô, và hỡi bạn cùng tôi, ta cứ hiên ngang đứng dậy theo chân bậc tiền-bối dấn bước vào chốn “nợ đời” để chứng tỏ Đạo mình còn đó nỗi vui của người thiện-tâm thiện-ý, không chối bỏ văn-minh/văn-hoá của sự tốt lành hạnh đạo. Rồi ra, ta sẽ thắng rất không lâu.
Trần Ngọc Mười Hai
Những muốn cho mình và cho người
Giữ mãi nét đẹp văn-hoá
và văn-minh của Đạo mình.
