Người Mỹ sống chung với ‘nợ công’

Ba’o Nguoi-Viet

October 24, 2025

Hiếu Chân/Người Việt

Chính phủ Mỹ đã đóng cửa sang ngày thứ 25 do Quốc Hội chưa thông qua được kế hoạch ngân sách liên bang 2025-2026, ảnh hưởng xấu tới mọi mặt đời sống.

Vướng mắc nằm ở chỗ hai đảng bất đồng sâu sắc chung quanh việc gia hạn hay không gia hạn tín dụng thuế để người dân mua bảo hiểm y tế theo luật Affordable Care Act.

Đảng Cộng Hoà cầm quyền muốn cắt giảm các chương trình xã hội để giảm nợ, ảnh hưởng trực tiếp đến chăm sóc y tế cho người nghèo và thu nhập thấp. (Hình minh họa: Spencer Platt/Getty Images)

Bất đồng này lại có nguồn gốc sâu xa từ một thực tế nhức nhối: Mỹ đang nợ như Chúa Chổm và đảng Cộng Hoà cầm quyền muốn cắt giảm các chương trình xã hội để giảm nợ trong khi vẫn giảm thuế làm thu hẹp nguồn thu của quốc gia.

Mỗi người gánh hơn $100,000 tiền nợ

Truyền thông dẫn số liệu của Bộ Tài Chính Mỹ hôm 22 Tháng Mười cho biết lần đầu tiên trong lịch sử tổng nợ công quốc gia của Mỹ đã vượt quá con số $38 ngàn tỷ (Người Việt, 23 Tháng Mười, 2025).

Tính bình quân dân Mỹ, từ ông bà già trong viện dưỡng lão tới trẻ em còn ẵm ngửa, mỗi người phải gánh trên vai khoản nợ $115,000! Núi nợ không dừng ở đó mà đang tăng rất nhanh: tăng thêm $1,000 tỷ chỉ trong hai tháng. Theo Ủy Ban Kinh Tế Hỗn Hợp của Quốc Hội, trong năm qua, nợ quốc gia của Mỹ tăng trung bình $69,713.82 mỗi giây đồng hồ.

Sở dĩ nước Mỹ phải vay nợ nhiều như vậy là do thâm hụt ngân sách kéo dài. Thâm hụt ngân sách (budget deficit) xảy ra khi chính phủ liên bang chi tiêu vượt quá mức thu; ngược lại là thặng dư (surplus). Trong năm tài chính 2025 chẳng hạn, chính phủ liên bang thu vào được $5.23 ngàn tỷ và chi ra $7.01 ngàn tỷ, thâm hụt $1.7 ngàn tỷ, theo dữ liệu của Bộ Tài Chính.

Cũng theo dữ liệu của Bộ Tài Chính trong 25 năm qua nước Mỹ chỉ đạt thặng dư ngân sách một lần duy nhất: năm 2001 dưới thời Tổng Thống Bill Clinton. Năm đó ngân sách liên bang thu nhiều hơn chi $130 tỷ, còn 24 năm sau đều thâm hụt, mức thâm hụt nặng nhất xảy ra cuối nhiệm kỳ đầu của Tổng Thống Donald Trump (năm 2020 thâm hụt $3.13 ngàn tỷ) do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.

Về lâu dài, tính toán của Văn Phòng Ngân Sách Quốc Hội cho biết, nếu năm 2024 thâm hụt ngân sách là $1.6 ngàn tỷ, bằng 5.6% tổng sản lượng quốc gia (GDP) thì mười năm nữa, năm 2034, số thâm hụt sẽ là $2.6 ngàn tỷ, bằng 6.1% GDP.

Nợ do chi tiêu nhiều

Để bù khoản thâm hụt, chính phủ phải phát hành công trái phiếu để vay tiền và phải trả tiền lời. Nhiều năm đi vay, nợ mới chồng lên nợ cũ, khiến núi nợ của quốc gia mỗi ngày một lớn và đã vượt mức $38,000 tỷ nói trên. Năm 2024, số tiền lời phải trả là $949 tỷ, nhiều hơn tiền chi cho chương trình Medicaid ($909 tỷ), Medicare ($848 tỷ) hoặc quốc phòng ($841 tỷ).

Ông Michael Peterson, chủ tịch Quỹ Peter G. Peterson Foundation, cho biết chi phí trả tiền lời của nợ công là phần tăng nhanh nhất trong ngân sách quốc gia: “Mười năm qua, nước Mỹ đã chi $4 ngàn tỷ cho tiền lời, nhưng trong mười năm tới con số đó sẽ lên tới $14 ngàn tỷ. Chi phí tiền lời đang ‘nuốt chửng’ những khoản đầu tư quan trọng vào tương lai, làm tổn hại nền kinh tế của mọi người dân.”

Tiền lời phải trả quá nhiều là yếu tố đầu tiên dẫn tới thâm hụt ngân sách. Thâm hụt tăng thì chính phủ phải vay nhiều hơn, phải trả tiền lời nhiều hơn và do vậy càng thâm hụt nhiều hơn. Cái vòng luẩn quẩn đó tiếp diễn từ năm này sang năm khác, khó mà dứt được.

Ngoài tiền lời, ngân sách liên bang còn phải chi cho nhiều khoản chi bắt buộc (mandatory spending), không thể không chi. Các khoản này bao gồm tiền an sinh xã hội (Social Security), chăm sóc y tế người cao tuổi (Medicare) và chăm sóc y tế người nghèo (Medicaid). Năm 2024, các khoản chi bắt buộc lên tới $2,935 tỷ, chiếm 40% tổng chi của chính quyền liên bang.

Các chuyên gia tài chính dự đoán, các khoản chi bắt buộc của chính quyền liên bang sẽ tăng trong vài năm nữa do thế hệ Baby Boomers (sinh ra trong khoảng thời gian 1946-1964) đang và sắp hưởng lương hưu sau nhiều năm làm việc và đóng góp vào quỹ an sinh xã hội. Dân số bị lão hoá cùng với chi phí chăm sóc y tế tăng nhanh hơn lạm phát sẽ khiến cho gánh nặng an sinh xã hội ngày càng đè nặng lên ngân sách quốc gia.

Ngoài ra ngân sách quốc phòng, với đội quân gần 3 triệu người đóng trong hàng trăm căn cứ ở 80 quốc gia, là một khoản chi không nhỏ và đang tăng nhanh theo biến động của tình hình quốc tế.

Nợ do giảm thu

Trong hoàn cảnh giật gấu vá vai thường xuyên như vậy, chính quyền phải tìm cách tăng thu hoặc giảm chi thay vì chỉ dựa vào tiền đi vay. Nhưng đáng chú ý là Mỹ lại liên tục ban hành các chính sách giảm nguồn thu, khiến mà nợ công ngày càng phình to đến mức nguy hiểm. Miễn thuế, giảm thuế đang bóp nghẹt nguồn tiền đổ vào ngân sách liên bang.

Phân tích cơ cấu nguồn thu $4.9 mà chính quyền liên bang thu được năm 2024, Trung Tâm Chính Sách Lưỡng Đảng (Bipartisan Policy Center) ghi nhận có gần một nửa (49.5%) là thuế thu nhập cá nhân ($2,426 tỷ), thuế thu nhập doanh nghiệp (corporate income tax) chỉ chiếm một khoản khiêm tốn là 0.11%, tương đương 530 tỷ!

So với các nước công nghiệp phát triển G7, Mỹ là nước có mức thuế thu nhập cá nhân và doanh nghiệp thấp nhất.

Về thuế thu nhập cá nhân (individual income tax), mức cao nhất ở Mỹ là 37% áp dụng cho những người có thu nhập cao ngất ngưởng, chưa tính thuế đóng cho tiểu bang và địa phương; trong khi ở Nhật Bản mức cao nhất là 55.95%; ở Pháp 55.4%-55.6%; ở Canada 50%-54%; các nước Anh, Ý và Đức dao động trong mức từ 45% đến 47.9%. Người giàu ở Mỹ rõ ràng chịu thuế mức thuế dễ chịu hơn những người cùng đẳng cấp ở các nước khác.

Doanh nghiệp Mỹ tập hợp nhiều công ty hàng đầu thế giới ở tất cả các lĩnh vực, nhưng họ chỉ đóng thuế tối đa 21% của lợi tức, quy định trong đạo luật Giảm Thuế và Việc Làm (Tax Cuts and Jobs Act of 2017 – TCJA) ban hành trong năm đầu tiên của chính quyền Trump thứ 45. Trong khi đó thuế thu nhập doanh nghiệp ở Đức (30%), Nhật Bản (29.7%), Canada (26%), Anh và Pháp (25%), Ý (24%)… đều cao hơn đáng kể so với Mỹ.

Nói cách khác, doanh nghiệp Mỹ lớn hơn, giàu hơn nhưng đóng góp cho chính phủ và xã hội ít hơn các nước bạn. Chỉ riêng việc giảm thuế doanh nghiệp xuống còn 21% theo luật TCJA mà ông Trump ban hành năm 2017 đã làm ngân sách Mỹ thất thu hơn $2,000 tỷ! Đạo luật To Đẹp (Big Beautiful Act of 2025) mới ban hành “vĩnh viễn hoá” việc giảm thuế này lại càng ngân sách bị thất thu nhiều hơn nữa.

Việc giảm thuế, thu thuế thấp là yếu tố làm cho Mỹ trở thành nơi “đáng sống” nhưng chính phủ luôn phải đi vay để chi tiêu.

Ảo tưởng “thấm xuống”

Tại sao phải giảm thuế khi ngân sách thâm hụt triền miên mà không làm ngược lại là tăng thuế? Nhiều đời chính phủ Mỹ – nhất là các chính quyền do đảng Cộng Hòa kiểm soát – tin vào một lý thuyết gọi là “trickle down economics” (kinh tế thấm xuống). Lý thuyết này, có từ thời Tổng Thống Ronald Reagan, được các Tổng Thống George W. Bush và Donald Trump tích cực thực hiện, cho rằng giảm thuế cho người giàu và doanh nghiệp sẽ kích thích tăng trưởng, các chủ công ty sẽ đầu tư mở rộng sản xuất, tạo việc làm cho người lao động, cuối cùng lợi ích sẽ “thấm” xuống các tầng lớp lao động nghèo khó hơn.

Tuy vậy, thực tế cho thấy khi được giảm thuế và giữ lại phần lớn lợi tức, các chủ công ty sẽ đổ tiền mua lại cổ phần, đẩy giá cổ phiếu lên để họ trở nên giàu hơn, hoặc đem tiền ra nước ngoài đầu tư mở nhà máy mà không tạo việc làm cho người Mỹ, lợi ích không “thấm” xuống như kỳ vọng. Hậu quả là hố ngăn cách giàu nghèo trong xã hội Mỹ ngày càng rộng và ngân sách bị hụt thu ngày càng trầm trọng.

Hiện các gia đình giàu có thuộc “top 10%” sở hữu tới 70% tài sản quốc gia. Nước Mỹ tự hào có nhiều tỷ phú có tài sản hàng trăm tỷ đô la như Elon Musk, Jeff Bezos…, nhưng ngày càng nhiều người Mỹ phải thắt lưng buộc bụng và dễ dàng rơi vào cảnh cùng quẫn tuyệt vọng nếu chẳng may bị bệnh nan y, mất việc hay tai nạn bất ngờ.

Nợ cản đường tới tương lai

Một cuộc khảo sát của Peterson Foundation hồi tháng Chín 2025 ghi nhận, 81% người Mỹ nói rằng, nợ quốc gia là một vấn đề rất đáng lo ngại. Nợ công không chỉ là con số khó hình dung mà nó cản trở nước Mỹ thực hiện các chương trình đầu tư để cải thiện đời sống người dân, đồng thời cản đường tới tương lai thịnh vượng.

Vì nợ, mà Mỹ không có bảo hiểm y tế toàn dân. Vì nợ, chúng ta không có hệ thống đại học công lập miễn học phí. Vì nợ, chúng ta không có chương trình chăm sóc trẻ em không tốn tiền… Thậm chí, nhiều công trình hạ tầng thiết yếu của quốc gia như đường sá, cầu cống, phi trường, bến cảng ở nhiều bị hư hỏng, xuống cấp trầm trọng mà chính phủ không có tiền sửa chữa. Ai đã đi qua các thành phố, phi trường châu Á, kể cả Trung Quốc, sẽ thấy hạ tầng của Mỹ lạc hậu đến mức nào.

Nợ công đã trở thành lý do biện hộ cho những kế hoạch cắt giảm các chương trình an sinh xã hội đang hỗ trợ hàng chục triệu người dân, nếu không thì đóng cửa chính phủ. Đó là một lựa chọn vô trách nhiệm về ngân sách, lẽ ra phải được chấm dứt sớm. [kn]


 

Chính quyền Trump sẽ không dùng quỹ khẩn cấp để trang trải cho ‘Food Stamps’

Ba’o Nguoi-Viet

October 24, 2025

WASHINGTON, DC (NV) – Chính quyền Tổng Thống Donald Trump sẽ không sử dụng quỹ khẩn cấp để trang trải cho các khoản trợ cấp thực phẩm liên bang, khiến cho gần 42 triệu người Mỹ dựa vào chương trình chống đói lớn nhất của quốc gia có nguy cơ mất quyền lợi kể từ ngày 1 Tháng Mười Một, theo một bản ghi nhớ của Bộ Nông Nghiệp Mỹ (USDA) mà Politico đọc được hôm Thứ Sáu, 24 Tháng Mười.

Bản ghi nhớ ghi rằng quỹ dự phòng hay các chương trình dinh dưỡng sẽ không được đụng đến để trang trải chi phí của chương trình SNAP, thường được gọi là “Food Stamps,” cung cấp các phiếu thực phẩm cho những người nghèo. Theo dự trù, SNAP sẽ cạn tiền vào cuối tháng này.

Một cửa hàng thông báo chấp nhận thanh toán bằng phiếu thực phẩm ở Bronx, New York. (Hình minh họa: Spencer Platt/Getty Images)

Các thành viên Dân Chủ trong Quốc Hội và các nhóm hoạt động chống nạn đói đã thúc giục chính quyền Trump tiếp tục trợ cấp SNAP vào Tháng Mười Một. Một số người thậm chí còn lập luận rằng chính phủ liên bang có nghĩa vụ pháp lý lấy tiền từ các quỹ khác để trang trải cho SNAP.

Tuy nhiên, một số giới chức cấp cao nói với Politico rằng việc sử dụng các khoản tiền khác sẽ khiến không còn tiền cho các trường hợp khẩn cấp trong tương lai và các chương trình hỗ trợ lương thực lớn khác.

Giới chức chính quyền cho rằng các thống đốc Dân Chủ và các nhóm vận động sẽ kiện quyết định này, Politico dẫn lời hai người giấu tên nắm rõ vấn đề cho biết.

Quốc Hội có thể thông qua một dự luật độc lập để tài trợ cho SNAP vào Tháng Mười Một, nhưng nó cần phải được Thượng Viện thông qua vào đầu tuần tới và các dân biểu Hạ Viện có thể sẽ cần phải quay lại thủ đô Washington, DC để bỏ phiếu phê chuẩn. (NNL) [đ.d.]


 

Nhật Bản Lo Ngại Khi Việt Nam Ban Lệnh Cấm Xe Máy Chạy Xăng

Ba’o Dat Viet

October 24, 2025

Một quyết định được cho là “vì môi trường” đang đe dọa trở thành cú đánh mạnh vào nền kinh tế Việt Nam — khi chính phủ Cộng sản Việt Nam khăng khăng thực hiện kế hoạch cấm 

 chạy bằng xăng ở trung tâm Hà Nội từ giữa năm 2026. Động thái này không chỉ khiến các nhà sản xuất Nhật Bản lo ngại, mà còn có thể làm rung chuyển cả thị trường trị giá 4,6 tỷ đô la vốn đang bị thống trị bởi Honda.

Theo Reuters, sau khi Thủ tướng Phạm Minh Chính ban hành chỉ thị hồi tháng Bảy, Đại sứ quán Nhật Bản tại Hà Nội đã gửi thư cảnh báo các cơ quan chức năng Việt Nam rằng lệnh cấm đột ngột có thể gây “mất việc làm hàng loạt” trong các ngành công nghiệp hỗ trợ, bao gồm hệ thống đại lý và nhà cung cấp linh kiện. Dù không tiết lộ toàn bộ nội dung, phía Nhật Bản khẳng định Việt Nam cần một “lộ trình phù hợp” cho quá trình điện khí hóa, thay vì ban hành lệnh cấm kiểu mệnh lệnh hành chính.

Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) — trong đó có Honda, Yamaha và Suzuki — cũng đã gửi thư riêng cho chính phủ, cảnh báo rằng kế hoạch này có thể gây “gián đoạn sản xuất, phá sản hàng loạt và ảnh hưởng trực tiếp đến hàng trăm ngàn công nhân.” Hiệp hội yêu cầu ít nhất hai đến ba năm chuyển tiếp để các doanh nghiệp có thể điều chỉnh dây chuyền sản xuất và xây dựng cơ sở hạ tầng sạc điện phù hợp.

Thế nhưng, theo các nguồn tin của Reuters, phía Việt Nam vẫn phớt lờ mọi khuyến nghị từ Tokyo lẫn giới công nghiệp. Không một phản hồi nào được chính phủ đưa ra, ngoài tuyên bố quen thuộc rằng “lệnh cấm là cần thiết để giảm ô nhiễm.”

Thị trường xe hai bánh của Việt Nam hiện là một trong những lớn nhất thế giới, với gần 80 triệu xe máy lưu hành — tương đương 80% dân số. Đó không chỉ là phương tiện di chuyển, mà còn là trụ cột sinh kế cho hàng triệu người. Việc cấm xe xăng đột ngột chẳng khác nào bóp nghẹt một phần khổng lồ của nền kinh tế.

Honda, công ty chiếm tới 80% thị phần xe máy với hơn 2,6 triệu xe bán ra mỗi năm, đã lên tiếng trong các cuộc gặp gần đây với giới chức Việt Nam. Theo nguồn tin Reuters, hãng này thậm chí cân nhắc khả năng thu hẹp quy mô sản xuất nếu Hà Nội vẫn duy trì lệnh cấm. Mặc dù Honda phủ nhận việc đóng cửa nhà máy, nhưng hãng thừa nhận đang “theo dõi sát diễn biến” khi doanh số tại Việt Nam đã giảm hơn 22% trong tháng Tám — ngay sau khi lệnh cấm được công bố.

Với bốn nhà máy hoạt động trên khắp Việt Nam, thương hiệu Honda đã trở thành đồng nghĩa với “xe máy” trong ngôn ngữ hàng ngày. Phần lớn sản phẩm của họ vẫn chạy bằng xăng, trong khi các mẫu xe điện như CUV e: và ICON e: mới chỉ chiếm tỉ lệ nhỏ. Việc ép buộc chuyển đổi quá nhanh sang xe điện không chỉ là rủi ro kinh tế, mà còn đe dọa hàng trăm ngàn việc làm, từ công nhân dây chuyền đến người bán hàng nhỏ lẻ.

Trong khi đó, chính quyền Cộng sản vẫn tiếp tục quảng bá kế hoạch này như một “bước tiến xanh.” Cả Hà Nội và Sài Gòn đều đang nói đến “hạn chế xe xăng” như một thành tựu môi trường, bất chấp thực tế rằng cơ sở hạ tầng sạc điện gần như chưa tồn tại, và nguồn điện quốc gia vẫn chủ yếu đến từ than đá.

Sự cố chấp của chính quyền cho thấy một lối điều hành tùy tiện, thiếu thực tiễn, khi quyết sách lớn lại được áp đặt mà không có đối thoại thực chất với doanh nghiệp hay người dân. Nếu lệnh cấm được triển khai đúng như kế hoạch, Việt Nam có thể phải chứng kiến một cú sốc kinh tế – xã hội: mất việc hàng loạt, sụt giảm tiêu dùng, và một thị trường xe máy  vốn sôi động có nguy cơ bị xóa sổ chỉ trong vài năm.

Từ Tokyo, các nhà sản xuất Nhật Bản đang nhìn Việt Nam với sự cảnh giác. Còn tại Hà Nội, chính quyền Cộng sản vẫn đang say sưa với khẩu hiệu “chuyển đổi xanh” — mà quên rằng, không một nền kinh tế nào có thể xanh được nếu người dân mất việc và doanh nghiệp phải rút vốn ra đi.


 

SỨC MẠNH CỦA LỜI CẦU NGUYỆN – Heidi Bratton

Heidi Bratton

Mang lấy sức mạnh và bình an của Thiên Chúa vào cuộc sống của chúng ta.

Có hai sự suy ngẫm được mô tả qua sức mạnh của việc cầu nguyện trong cuộc sống người khác và của chính chúng ta.

 Sức mạnh của những lời cầu nguyện

 Vào một buổi chiều mát mẻ, tôi và con trai đang chơi kế bên dòng suối gần nhà thì chiếc thuyền nhỏ bằng gỗ của cậu bé bị mắc kẹt trên một tảng đá ở dòng suối.  Một cách nhanh chóng, con tôi chộp lấy một thanh củi và cố gắng đánh bật con thuyền ra.  Thật không may, thanh củi thì quá ngắn so với khoảng cách con thuyền, cậu liền mất thăng bằng và ngã xuống dòng suối.

 Thật ngạc nhiên!  Mực nước thay đổi nhẹ cùng sự chuyển dòng do bàn tay cậu đập vào nước đã giúp con thuyền bật ra khỏi tảng đá và không còn trở ngại.  Dù không chạm vào con thuyền, nhưng hành động của con trai tôi làm cho con thuyền không còn bị kẹt và được xuôi theo dòng chảy.

 Trông cảnh tượng đó từ bờ đối diện, tôi chợt nhận ra sự hữu hiệu của việc cầu nguyện.  Giống như con trai tôi và thanh củi của cậu, đối với những người đang gặp khó khăn trong cuộc sống, thông thường chúng ta không đủ khả năng để trực tiếp giúp đỡ họ.  Thế nhưng, bằng phương thức mầu nhiệm nào đó Thiên Chúa đã thiết lập chốn thiêng liêng giống như một dòng nước.  Việc chúng ta đắm mình trong dòng nước của sự cầu nguyện, cầu khẩn, lòng sùng kính, hoặc hi sinh sẽ làm thay đổi dòng chảy của đời sống tâm linh, mang lại những thay đổi hữu hiệu cho những người cần sự giúp đỡ khi bình an của Thiên Chúa được đổ đầy trong những khó khăn và bấn loạn của cuộc sống.

 Thử tưởng tượng, một ai đó bắn một viên đạn vào một bể nước sau nhà.  Mọi thứ đang trôi nổi sẽ bị tác động bởi sóng và mực nước.  Nói một cách đơn giản hơn, lời cầu nguyện là một “viên đạn thiêng liêng,” từ đó chúng ta hiểu ra tại sao cầu nguyện càng nhiều càng tốt.  Và càng có nhiều lý do cho chúng ta cầu nguyện liên lỉ và sốt sắng hơn nữa.

 Khi tôi bắt đầu hoài nghi sự hữu hiệu của lời cầu nguyện, tôi hồi tưởng lại cú trượt chân của con trai tôi và tự hỏi làm thế nào để con thuyền nhỏ thoát khỏi tảng đá.  Sau đó tôi quyết tâm làm một vài “viên đạn thiêng liêng”

 Lạy Chúa Giêsu, Chúa là nguồn mạch bình an của con.  Xin giúp chúng con chan chứa niềm vui vì Chúa đã nghe lời con cầu nguyện.  Xin nhắc nhở con luôn có những “viên đạn thiêng liêng” cho hòa bình thế giới, cộng đồng, gia đình, và trong chính trái tim con.

 Những cạm bẫy của ma quỉ

 Nhiều giáo xứ có thói quen cầu nguyện với Tổng lãnh Thiên Thần Micae sau khi kết thúc mỗi thánh lễ.  Đó là một lời cầu nguyện ngắn những đầy mãnh liệt:

 Lạy Tổng lãnh Thiên Thần Micae,

xin che chở chúng con trong mọi cuộc chiến.

Giúp chúng con vượt qua sự yếu đuối và những cạm bẫy của ma quỷ.

Xin Chúa cất khỏi lòng con những đam mê,

ban cho chúng con tinh thần cầu nguyện một cách khiêm nhường.

Lạy hoàng tử thiên quốc,

cùng sức mạnh của Thiên Chúa,

xin giúp con tránh xa khỏi Satan và sự dữ,

hay những tư tưởng ma quỷ luôn rảo quanh

để tìm kiếm cách hủy hoại linh hồn.

 Tôi đặc biệt yêu thích hai hình ảnh trong lời cầu nguyện này: Thứ nhất là “cạm bẫy,” nó nhắc chúng ta nhớ rằng, rất ít người trong chúng ta vi phạm mười điều răn bằng việc giết người hoặc trộm cướp.  Tuy nhiên chúng ta đều là những kẻ có tội.  Những sự cám dỗ lớn gây nên tội giống như những cái bẫy gấu trên đường rừng.  Chúng ta có thể thấy và thường tránh xa chúng.  Trong khi những cám dỗ nhỏ hơn thì lại giống như những cái bẫy thỏ hay chồn.  Chúng thường bị che phủ bằng những chiếc lá đặt bên lề đường mà dễ dàng bị bỏ qua.  Ma quỷ, Xác thịt và Thế gian này luôn tạo ra cả hai loại cám dỗ cho chúng ta.  Dù là bẫy lớn hay nhỏ, xuất phát từ đâu thì những cám dỗ phạm tội cũng cản trở chúng ta trên con đường sống bình an và kính sợ Thiên Chúa.

 Và thứ hai là hình ảnh: “những tư tưởng ma quỷ luôn rảo quanh để tìm kiếm cách hủy hoại linh hồn.”  Điều này nhắc tôi nhớ rằng, kẻ thù của chúng ta là những tay sai của ma quỷ, những kẻ không muốn chúng ta sống trong bình an.  Tương tự, ma quỷ không quan tâm liệu chúng ta có phạm hàng ngàn tội nhỏ hay một tội lớn, chỉ cần chúng ta quay lưng lại với Thiên Chúa, thì ma quỷ luôn sẵn sàng để thực hiện công việc của chúng.

 Tôi không thật sự là một chiến binh, nhưng việc cầu nguyện với Tổng lãnh Thiên Thần Micae, cách riêng như một sự hiệp thông trong cộng đoàn, thực sự giúp tôi bình an.  Việc cầu nguyện làm tăng thêm đức tin và niềm khao khát của tôi gần với Thiên Chúa.

 Lạy Chúa Giêsu, Chúa là nguồn bình an của con.  Xin giúp con tránh xa những cạm bẫy của ma quỷ bằng những lời cầu nguyện và tỉnh thức nhờ sức mạnh và quyền năng của Ngài.

 Heidi Bratton

Chuyển ngữ: Giới Trẻ Thừa Sai Chúa Cứu Thế Miền Nam

From: Langthangchieutim


 

ĐẤT LINH HỒN- Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Đã ba năm nay, tôi ra cây vả này tìm trái mà không thấy. Vậy anh chặt nó đi, để làm gì cho hại đất!”.

Phillips Brooks, nhà thuyết giáo lừng danh, có một phong thái đĩnh đạc và trầm lắng đến lạ thường. Ngày kia, một người bạn bất ngờ thấy ông nôn nao đi đi lại lại ngoài hành lang như một con sư tử trong lồng, “Có chuyện gì rắc rối vậy, Brooks?”, người ấy hỏi. “Rắc rối là tôi đang vội, nhưng Chúa thì không!”.

Kính thưa Anh Chị em,

Tin Mừng hôm nay cho thấy Thiên Chúa không bao giờ vội! Hình ảnh cây vả của dụ ngôn hẳn đã phản ảnh ‘đất linh hồn’ chúng ta; nó sản sinh quá ít, không có trái tốt hoặc thậm chí vô sinh.

Hy vọng ở thời điểm hiện tại, không ai trong chúng ta rơi vào tình trạng này; nhưng cũng có thể như thế. Nếu quả vậy, thì thử xem, bạn và tôi chính là cây vả may mắn đó! Và nhất là, hãy biết, người làm vườn – Chúa Giêsu – cam kết “vun xới chung quanh và bón phân cho nó!”. Điều quan trọng cần lưu ý là Ngài không nhìn cây vả như một thứ đáng bỏ đi; Ngài là Thiên Chúa của những cơ hội thứ hai, cam kết chăm sóc ‘đất linh hồn’ chúng ta theo cách tốt nhất để nó cung cấp những gì cần thiết hầu cây vả có thể sản sinh hoa trái. Nơi nào còn sự sống, nơi đó còn hy vọng! “Lòng thương xót của Thiên Chúa luôn tươi mới mỗi sớm mai!” – Max Lucado.

Cây vả thật tốt phước. Một năm đã chậm, nói gì ba năm! Vậy mà nó có đến ‘năm thứ tư’. Ân sủng nảy nở tốt nhất trên mảnh đất tan vỡ! Thiên Chúa luôn cho con người cơ hội; không chỉ thời gian, Ngài còn dịu dàng ‘bón phân ân sủng’; Ngài làm tất cả những gì có thể để ‘đất linh hồn’ sinh trái, trái của Thánh Thần. “Người làm vườn không bao giờ bỏ cuộc với mảnh đất mình yêu!” – Philip Yancey. Ngài hằng ban Thánh Thần để dạy dỗ bảo ban, “Thần Khí của Đấng đã làm cho Đức Giêsu Kitô từ cõi chết sống lại cũng cho xác phàm hay chết của anh em được sống!” – bài đọc một. Họ sẽ sinh trái vì có Thánh Thần, Đấng luôn giục giã họ tìm kiếm Thiên Chúa, “Lạy Chúa, đây chính là dòng dõi những kẻ tìm kiếm thánh nhan Ngài!” – Thánh Vịnh đáp ca.

Anh Chị em,

“Chặt nó đi, để làm gì cho hại đất!”. Một lời buộc tội khủng khiếp! Thật kinh hãi khi nghĩ rằng, cuộc sống của tôi cũng có thể vô tích sự như vậy. Chặt nó đi! Bản án thật rõ ràng. Thế nhưng, nó sẽ sớm được dỡ bỏ. Tôi có biết ơn đủ về lòng thương xót của Chúa đối với ‘đất linh hồn’ tôi, gia đình tôi, cộng đoàn tôi? Ôi, chiếc rìu không chặt vào tôi, nhưng Giêsu, Người Làm Vườn tốt bụng sẽ lo liệu mọi việc! Ngài liệu thế nào? Ngài chịu rìu chặt thay cho chúng ta, chịu cả việc đóng chặt thân mình vào thập giá. “Không phải đinh đã giữ Ngài trên thập giá, mà là tình yêu!” – Billy Graham; “Cây một dược chỉ cho phép nhựa thơm của nó tươm ra khi nó bị thâm tím; nước hoa rỉ ra từng giọt qua các vết rách của vỏ bọc chúng!” – Luis Martínez.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, đừng để cuộc sống của con trở nên vô tích sự, chỉ để choán đất; tệ hơn, hại đất!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

*********************************************

Lời Chúa Thứ Bảy Tuần XXIX Thường Niên, Năm Lẻ

Nếu các ông không chịu sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết y như vậy.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.    Lc 13,1-9

1 Lúc ấy, có mấy người đến kể lại cho Đức Giê-su nghe chuyện những người Ga-li-lê bị tổng trấn Phi-la-tô giết, khiến máu đổ ra hoà lẫn với máu tế vật họ đang dâng. 2 Đức Giê-su đáp lại rằng : “Các ông tưởng mấy người Ga-li-lê này phải chịu số phận đó vì họ tội lỗi hơn mọi người Ga-li-lê khác sao ? 3 Tôi nói cho các ông biết : không phải thế đâu ; nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy. 4 Cũng như mười tám người kia bị tháp Si-lô-ác đổ xuống đè chết, các ông tưởng họ là những người mắc tội nặng hơn tất cả mọi người ở thành Giê-ru-sa-lem sao ? 5 Tôi nói cho các

ông biết : không phải thế đâu ; nhưng nếu các ông không chịu sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết y như vậy.”

6 Rồi Đức Giê-su kể dụ ngôn này : “Người kia có một cây vả trồng trong vườn nho mình. Bác ta ra cây tìm trái mà không thấy, 7 nên bảo người làm vườn : ‘Anh coi, đã ba năm nay tôi ra cây vả này tìm trái, mà không thấy. Vậy anh chặt nó đi, để làm gì cho hại đất ?’ 8 Nhưng người làm vườn đáp : ‘Thưa ông, xin cứ để nó lại năm nay nữa. Tôi sẽ vun xới chung quanh, và bón phân cho nó. 9 May ra sang năm nó có trái, nếu không thì ông sẽ chặt nó đi’.”


 

Tập tha thứ để được thứ tha nhé – Cha Vương

Ngày Thứ 6 bình yên trong yêu thương và tha thứ nhé.

Cha Vương

Thứ 6: 24/10/25

TIN MỪNG: Thật vậy, khi anh đi cùng ​đối phương ra tòa, thì dọc đường hãy cố gắng giải quyết với người ấy cho xong, kẻo người ấy lôi anh đến quan tòa, quan tòa lại nộp anh cho thừa phát lại, và thừa phát lại tống anh vào ngục. (Lc 12:58)

SUY NIỆM: Nhìn vào những rạn nứt trong gia đình, cộng đoàn, xã hội và thế giới ngày nay, hơn bao giờ hết, đây là lúc để hoà giải với Chúa và với nhau. Chúa Giê-su nhắc nhở rằng người nào không hòa giải sẽ phải gánh chịu hậu quả từ hành động của mình. Hòa giải là “trạm dừng” không thể thiếu trên hành trình thiêng liêng, vì đây là nơi để bạn thực sự gặp gỡ Chúa Giêsu, đồng thời cảm nhận được ơn tha thứ và lòng thương xót của Ngài.

CẦU NGUYỆN: Lạy Cha nhân từ, xin chữa lành những rạn nứt trong các mối quan hệ của con để  con nhận ra được khuôn mặt dịu dàng của Chúa đang hiện diện trong anh em con hôm nay. 

THỰC HÀNH: Nhìn vào chính mình thì mình cũng bụi bặm như mọi người. Tập tha thứ để được thứ tha nhé.

From: Do Dzung

*******************

Ôi..HOANG MANG…Nhất Tuấn – Kim Tuyến

CHÚA MUỐN GÌ? – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

 “Cảnh sắc đất trời, các người biết nhận xét; còn thời đại này, sao lại không biết nhận xét?”.

 Một đêm thu huyền hoặc, chuông các nhà thờ Ba Lan đổ dồn, người ta tràn ra đường với nến, hoa, nước mắt và cả Champagne: một người con Ba Lan làm Giáo Hoàng! Tại Wadowice, cha Zacher mở sổ Rửa Tội, dừng ở Carolus Joseph Wojtyła – cậu bé ngài từng dạy giáo lý. Cạnh đó, những dòng ngày Rước Lễ, Thêm Sức, Linh mục, Giám mục, Hồng y… và bên lề, ngài run run viết: “16/10/1978, Giáo Hoàng”, rồi thầm hỏi, “Chúa muốn gì?”.

 Kính thưa Anh Chị em,

Gioan Phaolô II đã là dấu chỉ cho thế giới vào buổi giao mùa của hai thiên kỷ, dấu cáo chung của một chủ nghĩa vốn đã sụp đổ hàng loạt năm 1989 khởi từ Đông Âu. Tin Mừng hôm nay cũng nói đến dấu chỉ! Người đương thời không nhận ra ‘một Ai đó’ – giữa họ – “Cảnh sắc đất trời, các người biết nhận xét; còn thời đại này, sao lại không biết nhận xét?”.

 Với những ai theo Chúa, việc đọc ra các dấu chỉ thật quan trọng! Nghĩa là, làm sao bạn và tôi có thể nhìn thấy và giải thích đúng những gì đang xảy ra trong nền văn hoá, xã hội và thế giới của mình; quan trọng hơn, nhận ra sự hiện diện và bàn tay của Thiên Chúa đang đối nghịch với hoạt động lúc ẩn lúc hiện của Satan, hầu có thể tự hỏi, “Chúa muốn gì?”. Bởi lẽ, ngày nay, xã hội buộc chúng ta phải chọn lựa giữa vô vàn ‘lựa chọn đạo đức’ khi chúng ta bị giằng co giữa muôn vàn chèo kéo; khi trái tim bị phân tâm cách này, cách khác. “Phân định không chỉ là biết điều đúng hay sai, mà là nhận ra cái đúng giữa những điều gần như đúng!” – Charles Spurgeon. Phaolô thú nhận, “Sự thiện tôi muốn thì tôi không làm, nhưng sự ác tôi không muốn, tôi lại cứ làm!” – bài đọc một. 

Một trong những thủ đoạn của Satan là gieo dối trá và gây xáo trộn vô vàn cách. Lời lẽ gian giảo của nó có thể qua truyền thông, từ các nhà lãnh đạo chính trị; thậm chí, một số lãnh đạo tôn giáo. Nó yêu thích chia rẽ, phân hoá và rối loạn bất cứ nơi đâu. Vì thế, thật cấp thiết khi chúng ta đọc được các dấu chỉ để nhận ra những sai lầm đạo đức và văn hoá nghịch với Tin Mừng, với Hội Thánh để luôn tự hỏi, “Chúa muốn gì?”. “Ma quỷ không cần khiến ta ghét Thiên Chúa; nó chỉ cần khiến ta yêu thích dối trá!” – Fulton Sheen.

 Anh Chị em,

 “Chúa muốn gì?”. Như đêm mà chuông các nhà thờ Ba Lan rung lên cho một khởi đầu mới, mỗi biến cố trong đời chúng ta cũng có thể là một hồi chuông của Thiên Chúa. Vấn đề là chúng ta có dừng lại để lắng nghe được Ngài, Đấng vẫn nói giữa những ồn ào, vẫn hành động trong những điều tưởng nhỏ bé nhất. Nhận ra điều ấy – là khởi đầu của khôn ngoan, và là dấu chỉ của một con tim biết mình thuộc về ai. Thánh Vịnh đáp ca thật ý tứ, “Lạy Chúa, thánh chỉ Ngài, xin dạy cho con!”. “Phân định ý Chúa không phải là đọc trước tương lai, mà là nhận ra sự hiện diện của Ngài trong giây phút hiện tại!” – Thomas Merton.

 Chúng ta có thể cầu nguyện,

 “Lạy Chúa, giữa dòng đời xuôi chảy, xin dạy con biết lội ngược để tìm ý Ngài; vì chỉ khi nghịch dòng với thế gian, con mới thuận chiều với ý Chúa!”, Amen.

 (Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

***************************

Lời Chúa Thứ Sáu Tuần XXIX Thường Niên, Năm Lẻ

Cảnh sắc đất trời thì các người biết nhận xét, còn thời đại này, sao lại không biết nhận xét ?

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.    Lc 12,54-59

54 Khi ấy, Đức Giê-su nói với đám đông rằng : “Khi các người thấy mây kéo lên ở phía tây, các người nói ngay : ‘Mưa đến nơi rồi’, và xảy ra đúng như vậy. 55 Khi thấy gió nồm thổi, các người nói : ‘Trời sẽ oi bức’, và xảy ra đúng như vậy. 56 Những kẻ đạo đức giả kia, cảnh sắc đất trời, thì các người biết nhận xét, còn thời đại này, sao các người lại không biết nhận xét ?

57 “Sao các người không tự mình xét xem cái gì là phải ? 58 Thật vậy, khi anh đi cùng đối phương ra toà, thì dọc đường hãy cố gắng giải quyết với người ấy cho xong, kẻo người ấy lôi anh đến quan toà, quan toà lại nộp anh cho thừa phát lại, và thừa phát lại tống anh vào ngục. 59 Tôi bảo cho anh biết : anh sẽ không ra khỏi đó trước khi trả hết đồng kẽm cuối cùng.”


 

 MƯỢN OAI “SHARK” HƯNG – KHI NIỀM TIN TRỞ THÀNH MÓN HÀNG (của Gã Khờ)

Nguyễn Quốc Chính

(của Gã Khờ)

Mùa gặt của lòng tin

Người Việt ta có một nét văn hóa độc đáo: càng nói khó tin, càng dễ được tin.

Thế nên từ năm 2019, khi BBI Mall Việt Nam xuất hiện với lời hứa “lợi nhuận 180%/năm”, thiên hạ liền rủ nhau nạp tiền như thể tìm được mỏ vàng giữa thời lạm phát.

Nhưng điều kỳ diệu hơn cả nằm ở chỗ: không ai hỏi lợi nhuận đó từ đâu ra, mà chỉ hỏi ai đứng sau nó. Và khi thấy bóng dáng “Shark Hưng” – người từng ngồi ghế truyền hình, gật đầu thông tuệ trong ánh đèn sân khấu – thì nghi ngờ biến thành niềm tin, niềm tin hóa ra tiền, tiền hóa thành… hư vô.

Khi danh tiếng được niêm yết trên sàn… ảo

Theo kết quả điều tra, BBI Mall lôi kéo hơn 435.000 tài khoản, trong đó có 23.000 người thật nạp gần 780 tỷ đồng vào những “điểm thưởng” không hề có hàng hóa. Một mô hình đa cấp cũ kỹ khoác áo công nghệ, nhưng được đánh bóng bởi hào quang của “Shark”.

Trên slide, logo BBI sánh đôi cùng CenGroup – công ty của ông Hưng. Hình ảnh ấy có sức nặng hơn cả nghị định, thông tư hay báo cáo tài chính.

Vì trong một xã hội quen “tin người hơn tin luật”, khuôn mặt sáng đèn còn đáng giá hơn mười trang điều lệ.

Đám đông tin không phải vì họ hiểu mô hình, mà vì “Shark còn đầu tư, sao mình không?”.

Và khi bong bóng vỡ, người ta lại được nghe điệp khúc cũ: “Tôi chỉ góp 2%, đã thoái vốn từ lâu.”

Khi “Shark” thành bình phong, còn “cá nhỏ” thành mồi

Ở Việt Nam, các “Shark” đôi khi không bơi trong đại dương tài chính, mà chỉ lượn qua hồ PR – nơi mỗi cú bắt tay, mỗi tấm ảnh, được quy ra hàng tỷ đồng niềm tin.

Và khi niềm tin ấy bị đem ra thế chấp cho lòng tham của kẻ khác, thì ranh giới giữa “truyền cảm hứng” và “tiếp tay” mong manh hơn cả tấm danh thiếp.

Một cái gật đầu trên sân khấu có thể khiến hàng nghìn người dưới khán phòng bỏ tiền thật.

Và một lời “tôi không biết họ làm gì sau đó” lại đủ để gột rửa mọi trách nhiệm.

Pháp lý im lặng. Lương tâm thì… chưa chắc.

Lỗ hổng lớn nhất: trách nhiệm

Luật Việt Nam chưa định danh được “trách nhiệm liên đới của người cho mượn niềm tin”.

Nếu anh góp vốn nhỏ, không điều hành, anh vô can. Nhưng công chúng đâu phân biệt được điều hành hay không – họ chỉ thấy anh ngồi đó, nói về khởi nghiệp, mỉm cười tin cậy.

Hơn 23.000 người nạp tiền không phải vì họ ngây thơ, mà vì họ tin vào hình ảnh tử tế.

Và đó là điều đau nhất: khi niềm tin – thứ vốn quý của xã hội – lại bị biến thành công cụ huy động vốn cho một trò ảo tưởng.

Đạo đức doanh nhân: sự vắng mặt của tự trọng

Khi một người đã chọn trở thành “biểu tượng”, thì mỗi bước đi của họ đều có giá trị công chúng.

Anh không thể đứng trên sóng truyền hình dạy người khác cách làm giàu, rồi sau đó nói “tôi không biết gì” khi những kẻ mượn danh anh lừa thiên hạ.

Danh tiếng là tài sản, nhưng cũng là trách nhiệm.

Anh có thể cho thuê hình ảnh, nhưng không thể cho thuê niềm tin.

Vì niềm tin không phải của riêng anh – nó là phần tài sản chung mà xã hội trao cho anh.

Làm giàu bằng trí tuệ thì đáng kính. Làm giàu bằng danh tiếng – thì chỉ là một cách tinh vi của sự nghèo nhân cách.

Hậu khôn ngoan – khi ánh đèn tắt

BBI Mall rồi sẽ đi vào lịch sử cùng những vụ “tiền ảo”, “lợi nhuận ảo”, “niềm tin thật”.

Nhưng điều đáng sợ hơn là, sau mỗi cú sụp, người ta lại mau quên. Và rồi một “BBI khác” sẽ xuất hiện, lại mượn một “Shark khác” để tiếp tục vòng lặp.

Gã Khờ chỉ mong một điều giản dị:

Trước khi anh dạy người khác làm giàu, hãy dạy họ cách không để bị lừa.

Và trước khi anh mượn oai danh nhân, hãy tự hỏi: oai đó có còn là của anh, hay chỉ là món hàng đã được bán lại cho lòng tham?

Gã Khờ

– tháng 10/2025


 

Thiên Chúa Bước Vào Thế Giới Tan Vỡ Của Chúng Ta

Gặp Gỡ Chúa Giêsu qua Lời Chúa và Mẹ Maria

Trong buổi học trước, chúng ta đã cùng nhau khám phá Mầu Nhiệm Sự Dữ, tức là thực tại của tội lỗi, đau khổ và sự chết, là những điều chạm đến mọi tâm hồn con người. Chúng ta nhận ra sự đổ vỡ đã xâm nhập vào thế giới và làm tổn thương mối tương quan giữa con người với Thiên Chúa. Tuy nhiên, câu chuyện đức tin không kết thúc trong bóng tối. Vì yêu thương, Thiên Chúa đã không ở xa, nhưng đã chọn bước vào lịch sử nhân loại trong Chúa Giêsu Kitô. Đó chính là mầu nhiệm Nhập Thể: Ngôi Lời vĩnh cửu của Thiên Chúa đã trở nên người phàm để chiến thắng tội lỗi và sự chết từ bên trong. Và nhờ tiếng “xin vâng” khiêm hạ của Mẹ Maria thành Nadarét, Tình Yêu đã bước vào thế gian. Trong đức tin của Mẹ, Ngôi Lời đã trở nên xác phàm và cư ngụ giữa chúng ta; Thiên Chúa đến gần, nói ngôn ngữ của con người, và mời gọi chúng ta theo Người.

Đây là trung tâm của Tin Mừng: Thiên Chúa đã bước vào câu chuyện đời bạn. Ngài đến gần, gọi đích danh bạn, và mời bạn bước theo Ngài.

1. Thiên Chúa Nói và Hành Động Trong Lịch Sử

Thiên Chúa của chúng ta không phải là một ý niệm trừu tượng hay một quyền lực xa vời. Ngài là Thiên Chúa nói và hành động. Ngay từ khởi đầu, Thiên Chúa đã mặc khải chính mình qua công trình sáng tạo, qua giao ước với Abraham, qua Môsê và các ngôn sứ. Tất cả đều chuẩn bị cho một biến cố vĩ đại hơn — khi Ngôi Lời của Thiên Chúa trở nên người phàm.

Trong Tin Mừng Thánh Luca (4,16–22), Chúa Giêsu tuyên bố sứ mạng của Ngài trong hội đường Nadarét: “Thần Khí Chúa ngự trên tôi, vì Chúa đã xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin Mừng cho người nghèo… công bố cho kẻ bị giam cầm được tha, cho người mù được thấy, và trả lại tự do cho người bị áp bức.”

Khi đọc những lời ấy, Chúa Giêsu không những chỉ trích dẫn Thánh Kinh, mà Người chính là Đấng ứng nghiệm Lời ấy. Ngay lúc đó, các lời hứa của Thiên Chúa trở thành hiện thực. Khi chúng ta nghe Lời Chúa, đó không chỉ là câu chuyện về Chúa Giêsu, mà chính Chúa Giêsu đang nói với chúng ta. Cùng một Thánh Thần đã linh hứng cho các tác giả Thánh Kinh nay cũng đang nói trong lòng ta, giúp ta nhận ra tiếng gọi của Chúa.

Qua Lời Chúa, Thiên Chúa vẫn tiếp tục bước vào những đổ vỡ của đời ta, loan báo niềm hy vọng giữa tuyệt vọng, ánh sáng giữa bóng tối, và bình an giữa sợ hãi.

2. Chúa Giêsu Kitô: Dung Nhan Lòng Thương Xót Của Chúa Cha

Mầu nhiệm Nhập Thể cho ta thấy Thiên Chúa thực sự là ai. Trong Chúa Giêsu, chúng ta thấy dung nhan của lòng thương xót Chúa Cha. Mỗi lời Người nói, mỗi phép lạ Người làm đều tỏ lộ tình yêu vô biên của Thiên Chúa.

Các sách Tin Mừng kể rằng Chúa Giêsu đã chạm đến những người phong cùi, dùng bữa với những kẻ tội lỗi, và tha thứ cho những kẻ đóng đinh Người. Đây không chỉ là những câu chuyện trong quá khứ; chúng là những dấu chỉ về điều Thiên Chúa vẫn đang thực hiện trong đời sống chúng ta hôm nay. Chúa Giêsu tiếp tục chạm đến chúng ta qua Hội Thánh của Người, qua các bí tích, qua Lời Chúa, và qua những con người phản chiếu tình yêu của Người.

Các phép lạ của Người không chỉ là những biểu hiện quyền năng, mà còn là những dấu chỉ cho thấy Nước Thiên Chúa đã đến gần — rằng sự dữ và đau khổ không có tiếng nói sau cùng. Người mù được thấy, kẻ què được đi, người nghèo được nghe Tin Mừng, và tội nhân được xót thương. Sách Giáo Lý dạy rằng mỗi phép lạ đều mạc khải hai điều: Chúa Giêsu là ai (Con Thiên Chúa) và Người đến để làm gì (để cứu độ và phục hồi nhân loại).

Gặp gỡ Chúa Giêsu là khám phá rằng ơn cứu độ không phải là một ý niệm, nhưng là một con người. Đó là gặp gỡ Đức Kitô Hằng Sống, Đấng giải thoát ta khỏi tội lỗi, chữa lành những vết thương của ta, và mở ra một khởi đầu mới cho cuộc đời ta.

3. Mẹ Maria – Mẹ Thiên Chúa và Mẫu Gương Đức Tin

Ở trung tâm chương trình cứu độ của Thiên Chúa có Mẹ Maria thành Nadarét, Mẹ của Chúa Giêsu, và vì thế, Mẹ được gọi cách chính đáng là Mẹ Thiên Chúa (Theotokos). Câu chuyện về Mẹ không phải là một lòng sùng kính phụ thêm bên cạnh sứ mạng của Đức Kitô, nhưng là một phần không thể tách rời được của Tin Mừng.

Khi sứ thần Gabriel loan báo rằng Mẹ sẽ thụ thai Con Đấng Tối Cao, Mẹ đã không sợ hãi nhưng tin tưởng đáp lại: “Xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói.” Chính nhờ tiếng “xin vâng” ấy mà Ngôi Lời đã trở nên xác phàm và cư ngụ giữa chúng ta. Thiên Chúa đã đi vào lịch sử nhân loại qua lòng tin và sự vâng phục của Mẹ.

Mẹ Maria là môn đệ đầu tiên và cao trọng nhất, người đã lắng nghe Lời Chúa, tin tưởng và sống trọn vẹn theo Lời ấy. Từ niềm vui Bêlem đến nỗi đau trên đồi Canvê, Mẹ vẫn trung tín, dạy chúng ta biết bước đi trong đức tin, tín thác ngay cả khi không hiểu, và để ơn Chúa biến đổi đời mình.

Giáo huấn của Hội Thánh về Đức Maria, được gọi là các tín điều Đức Mẹ, mạc khải cho chúng ta thấy Thiên Chúa đã hành động qua Mẹ để mang ơn cứu độ đến cho nhân loại, và điều đó có ý nghĩa gì đối với chúng ta. Những tín điều ấy không phải là những đặc ân để tôn vinh riêng Mẹ, nhưng là dấu chỉ của lòng thương xót Thiên Chúa và quyền năng biến đổi của ân sủng.

  •         Mẹ Thiên Chúa (Theotokos) – được Công đồng Êphêsô (năm 431) tuyên tín: Chúa Giêsu là một Ngôi vị duy nhất, vừa là Thiên Chúa vừa là con người. Vì thế, Đấng Mẹ sinh ra là Con Thiên Chúa thật, nên Mẹ được gọi là Mẹ Thiên Chúa. Tín điều này bảo vệ chân lý trọng tâm của đức tin: trong Chúa Giêsu, Thiên Chúa thực sự đã trở nên người phàm.
  •         Vô Nhiễm Nguyên Tội – Ngay từ giây phút thụ thai, Mẹ Maria được gìn giữ khỏi Tội Tổ Tông nhờ ân sủng Thiên Chúa, qua công nghiệp của cái chết và sự phục sinh tương lai của Đức Kitô. Mẹ được cứu chuộc theo một cách thức độc nhất, có tính phòng ngừa, để trở nên nơi cư ngụ tinh tuyền cho Ngôi Lời Thiên Chúa.
  •         Trọn Đời Đồng Trinh– Mẹ vẫn đồng trinh trước, trong, và sau khi sinh Chúa Giêsu. Điều này diễn tả sự hiến dâng hoàn toàn của Mẹ cho Thiên Chúa, và cho thấy rằng việc hạ sinh Đấng Cứu Thế là do quyền năng của Chúa Thánh Thần, chứ không bởi sức con người. Sự đồng trinh của Mẹ là dấu chỉ cho thấy ơn cứu độ là quà tặng hoàn toàn đến từ ân sủng.
  •         Hồn Xác Lên Trời – Khi hoàn tất cuộc đời trần thế, Mẹ được đưa cả hồn lẫn xác lên trời. Đây là dấu chỉ vinh thắng của Đức Kitô Phục Sinh, và là niềm hy vọng cho mỗi người chúng ta: những ai thuộc về Chúa cũng sẽ được sống lại trong vinh quang.

Sứ mạng của Mẹ không kết thúc khi Mẹ về trời. Trên thập giá, Chúa Giêsu nói với người môn đệ yêu dấu: “Này là Mẹ con.” Từ giây phút đó, Mẹ trở thành Mẹ của toàn thể các tín hữu. Tình mẫu tử của Mẹ vẫn tiếp tục: Mẹ cầu bầu, nâng đỡ và dẫn chúng ta đến gần Chúa Giêsu hơn. Lòng sùng kính Đức Maria chân thật không bao giờ tách ta khỏi Đức Kitô; trái lại, luôn đưa ta đến gần Người hơn, như lời Mẹ tại tiệc cưới Cana: “Người bảo gì, các anh cứ làm theo.”

4. Thập Giá – Tình Yêu Được Mặc Khải Trọn Vẹn

Nếu mầu nhiệm Nhập Thể cho thấy Thiên Chúa gần gũi con người, thì Thập Giá tỏ bày tình yêu của Người một cách viên mãn. Chúa Giêsu đến trần gian không chỉ để giảng dạy hay chữa lành, mà còn để hiến dâng chính mình cho chúng ta. Trên Thập Giá, Người gánh lấy tội lỗi và sự dữ của thế giới — phản bội, bạo lực, oán ghét — và biến chúng thành hành vi của tình yêu.

Khi ta làm Dấu Thánh Giá, ta tuyên xưng rằng tình yêu mạnh hơn tội lỗi và sự chết. Hy tế duy nhất trên đồi Canvê được hiện tại hóa trong Thánh Lễ, ở đó Đức Kitô lại trao ban chính mình — Mình, Máu, Linh hồn và Thiên tính  của Người — để ta được sống trong Người.

Đối với các dự tòng, học biết chiêm ngắm Thập Giá là điều thiết yếu. Chính tại đó, chúng ta khám phá ra mình là ai và thuộc về ai: là những người con yêu dấu của Chúa Cha, được cứu chuộc bằng Máu Đức Kitô, và được mời gọi thông phần vào chính đời sống yêu thương hiến dâng của Người.

5. Phục Sinh – Sự Sống Mới Trong Đức Kitô

Nhưng câu chuyện không kết thúc trên Thập Giá. Vào ngày thứ ba, người ta tìm thấy ngôi mộ trống. Chúa Giêsu, Đấng thật sự đã chết, nay thật sự sống lại. Thân xác Người, từng bị thương tích và vô hồn, giờ đây rạng ngời vinh quang. Chính Chúa Giêsu đã chịu khổ nạn ấy hiện ra với các môn đệ, cùng ăn uống với các ông, và sai các ông đi loan báo Tin Mừng cho muôn dân.

Sự Phục Sinh không chỉ là bằng chứng cho thấy Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa, mà còn là khởi đầu của một cuộc tạo dựng mới. Sự chết đã bị chinh phục; tội lỗi đã mất quyền lực. Trong sự sống lại của Người, nhân loại được nâng lên và được phục hồi tình bằng hữu với Thiên Chúa.

Mầu nhiệm này không chỉ là điều chúng ta tin, mà còn là điều chúng ta sống. Nhờ Bí tích Rửa Tội, chúng ta được kết hiệp với cái Chết và sự Phục Sinh của Đức Kitô. Chúng ta chết cho tội lỗi và sống lại một đời sống mới trong Người. Quyền năng đã làm cho Chúa Giêsu sống lại từ cõi chết cũng đang hoạt động trong chúng ta, đổi mới chúng ta mỗi ngày.

Sống đời Kitô hữu là sống trong ánh sáng của Lễ Phục Sinh: để niềm vui Phục Sinh định hình tư tưởng, lời nói và hành động của ta. Điều đó có nghĩa là chọn niềm hy vọng khi thế gian gieo rắc tuyệt vọng, chọn tha thứ khi người khác oán hận, và chọn yêu thương dù phải hy sinh.

Chúa Phục Sinh không xa cách chúng ta. Người hiện diện giữa chúng ta: trong Lời Chúa, trong các bí tích, và trong cộng đoàn Hội Thánh. Khi chúng ta cùng nhau cầu nguyện, lắng nghe Kinh Thánh, và lãnh nhận Thánh Thể, chính là lúc chúng ta gặp gỡ Đức Kitô hằng sống, Đấng đang đồng hành với chúng ta, như Người đã từng đồng hành với hai môn đệ trên đường Emmau..

6. Đáp Trả Cá Nhân – Gặp Gỡ và Hoán Cải

Lớp học này không chỉ nhằm hiểu biết về các chân lý đức tin, mà còn là một cuộc gặp gỡ và đáp trả. Mỗi chân lý chúng ta tuyên xưng — về Mầu Nhiệm Nhập Thể, tiếng “Xin Vâng” của Đức Maria, Thập Giá và Phục Sinh — đều là một lời mời gọi hoán cải, là lời mời cá vị từ Thiên Chúa, Đấng khát khao tương quan với con người.

Thiên Chúa đã bước vào thế giới và vào chính câu chuyện đời bạn. Người biết nỗi sợ, vết thương, những thắc mắc và niềm hy vọng của bạn. Người gọi đích danh bạn và nói: “Hãy đến, theo Thầy.”

Lời mời gọi này đòi hỏi sự đáp trả. Như Đức Maria, chúng ta cũng được mời gọi thưa “xin vâng” của riêng mình: mở lòng đón nhận ân sủng, tin tưởng vào Thiên Chúa dù chưa thấy trọn vẹn kế hoạch của Người, và phó thác cuộc đời cho Đấng yêu thương ta vô bờ bến.

Đối với một số người, khoảnh khắc ấy đến âm thầm trong lời cầu nguyện; đối với người khác, nó đến qua một trải nghiệm mạnh mẽ về ơn tha thứ hay bình an. Dù xảy ra cách nào, cuộc gặp gỡ với Đức Kitô luôn dẫn đến cùng một hoa trái: hoán cải nội tâm — một sự quay trở lại từ tội lỗi đến tình yêu, từ sợ hãi đến tín thác, từ cô lập đến hiệp thông.

Là các dự tòng chuẩn bị lãnh nhận Bí tích Rửa Tội, anh chị em không chỉ đang học biết về Thiên Chúa; anh chị em đang được Ngưà lôi kéo vào một mối tương quan sống động với chính Ngài. Cuộc hành trình học giáo lý là cuộc hành trình biến đổi, trong đó đức tin lớn lên, niềm hy vọng được củng cố, và tình yêu bén rễ sâu trong tâm hồn.

Kết Luận

Tình yêu của Thiên Chúa không phải là một ý tưởng xa vời, mà là thực tại sống động nơi Chúa Giêsu Kitô. Qua Mầu Nhiệm Nhập Thể, Thập Giá và Phục Sinh, Người đã đi vào sự đổ vỡ của nhân loại để đem lại chữa lành, tha thứ và sự sống mới. Tiếng “xin vâng” của Mẹ Maria mở ra con đường cứu độ, dạy chúng ta biết đón nhận Lời Chúa bằng lòng tin. Là dự tòng, bạn không chỉ học biết về Thiên Chúa, nhưng được mời gọi gặp gỡ chính Người, để tình yêu của Đức Kitô biến đổi cuộc đời bạn và dẫn bạn vào gia đình đức tin, là Hội Thánh.

Thiên Chúa đã bước vào câu chuyện đời bạn; giờ đây, Người đang chờ bạn đáp lại bằng đức tin, đức cậy (hy vọng) và đức mến (tình yêu).

Câu Hỏi Suy Niệm

  1.     Tôi nhận ra Thiên Chúa đang bước vào những vùng đổ vỡ hay đau thương trong đời mình như thế nào?
  2.     Tiếng “xin vâng” của Mẹ Maria dạy tôi điều gì về việc tín thác vào kế hoạch của Chúa?
  3.     Tôi cảm nghiệm Chúa Giêsu nói với tôi qua Lời Chúa bằng những cách nào?
  4.     Tôi được mời gọi đáp trả cá nhân ra sao trước tình yêu của Thiên Chúa tỏ hiện nơi Đức Kitô?
  5.     Trên hành trình tiến về Phép Rửa, Chúa đang mời tôi thực hiện bước đức tin nào mới?

Phaolo Pham Xuan Khoi


 

“Giúp đỡ ông già 70 tuổi”, “Con tôi bị ung thư…Cảm ơn.”

Lê Linh 

Giữa dòng xe ken đặc trên đường Đoàn Văn Bơ, phường Xóm Chiếu, TP.HCM (khu vực trước đây thuộc quận 4), một ông lão tóc bạc ngồi tựa lưng vào cột điện, tay cầm cây tiêu gỗ. Tiếng nhạc trầm, chậm rãi, len qua khói xe và tiếng còi buổi sáng.

Trước mặt ông là hai tấm bảng cũ, ghi dòng chữ nguệch ngoạc:

“Giúp đỡ ông già 70 tuổi”, “Con tôi bị ung thư…Cảm ơn.”

Bên cạnh là chiếc nón lá úp ngược, vài tờ tiền lẻ gói trong túi xách đen.

Mình dừng xe, ghé lại hỏi vài câu, nhưng ông không đáp. Một người bán nước gần đó nói nhỏ: “Ông bị nặng tai”. Mình chỉ kịp gửi vội ông ít ngân lượng có được, rồi lại hòa vào dòng người vì có hẹn. Đoạn đường này thường xuyên kẹt, nên mình chưa biết ông tên gì, nhà ở đâu, có thổi tiêu bao lâu rồi.

Tiếng tiêu của ông không kéo dài, cũng không cầu kỳ. Giữa muôn nỗi lo đầu ngày, tiếng tiêu của ông như liều thuốc khiến người ta lặng đi vài giây, thấy mình đang sống chậm lại giữa Sài Gòn vẫn cuồn cuộn.

Cre: Phong Bụi


 

Cái nghèo “ĐÁNG SỢ ” như thế nào?? Bài và ảnh : Lê Tuấn

Kimanh Tampa Florida

Bài và ảnh : Lê Tuấn

  Anh trai tôi lên tám tuổi bị bệnh sốt xuất huyết, bệnh viện yêu cầu truyền dịch gấp. Mẹ tôi không có tiền nên phải chạy bộ rất xa để vay bác ruột nhưng bác lại không cho vay mặc dù nhà rất giàu. Mẹ tôi lại chạy bộ rất xa nữa để vay người khác. Có tiền rồi, mẹ cố chạy thật nhanh để đến bệnh viện thì anh tôi cũng trút hơi thở cuối cùng…

  Hồi xưa, nhà không có tivi nên phải sang nhà hàng xóm xem ké. Vậy mà, họ lại chê nhà nghèo, bẩn thỉu nên đóng cửa lại không cho xem…

  Tết không có tiền mua thịt, mẹ tôi phải bán mái tóc của mình để mua. Đi học về thấy có nồi thịt kho nhưng tóc mẹ lại ngắn tôi chỉ biết chết lặng trong nước mắt!…

  Lúc nhỏ, thấy người ta uống sữa xong vứt cái hộp đi, tôi chạy lại nhặt lên uống. Sau đó, quay sang nói với mẹ: “Mẹ ơi! Người ta hút hết chả còn tí gì!”…

  Hồi xưa, nhà tôi nghèo lắm! Có lần, bà hàng xóm cho đồ ăn mà toàn đồ cũ ôi thiu. Vậy mà, cả nhà tôi ăn ngon đến lạ…

  Ngày đó, mẹ đi làm đồng về mua cho một gói mì ăn trưa, mẹ bảo: “Con nhớ pha nhiều nước. Con ăn mì còn nước để lại mẹ chan cơm”…

  Nhớ lúc năm tuổi, đi lại nhà cậu chơi ngay lúc cả nhà chuẩn bị ăn nui. Mợ thấy tôi đến, mợ bưng đồ ăn để hết vô kẹt tủ gạc – măng – rê…

  Hồi nhỏ, gần nhà tôi có một bãi rác nhưng nó lại là kho đồ chơi của tôi. Cứ chiều đi học về là lượn ra bới tìm đồ chơi, đến giờ còn nhiều thứ đồ chơi tôi vẫn còn giữ vì đó là cả tuổi thơ…

  Lúc nhỏ, nhà tôi rất xập xệ! Mỗi lần mưa bão là ra trước cửa đứng, sợ nhà sập không chạy kịp những đêm ướt mèm đó chắc không bao giờ quên được…

  Lúc trước, ba bị bệnh. Mẹ đã phải đi mượn từ người thân để chữa bệnh cho ba. Năm ấy, mẹ đi chúc tết thì bị người ta nói là “thiếu nợ mà cũng bày đặt đi chơi”…

Đêm giao thừa của năm mười tuổi. Tôi lén theo mẹ đi chợ, mẹ không cho theo cứ tò tò đi sau tưởng mẹ mua gì ngon mà giấu. Tôi đâu có ngờ, mẹ đi mót trái cây héo của người ta bỏ…

 Nghèo nhìn qua hàng xóm cũng nghèo giống mình, đôi khi thấy nhà hàng xóm có thèm,

Sưu tầm: Vivian phạm

 

 


 

Tại sao nhiều người qua đời không lâu sau khi bước qua tuổi 80 ?

Bang Uong

 Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao rất nhiều người dường như qua đời không lâu sau khi tròn 80 tuổi?

Đây là một câu hỏi khiến nhiều người băn khoăn — và có lý do chính đáng.

Sự thật là, vượt qua ngưỡng tuổi 80 không chỉ đơn giản là “già đi”.

Nó còn liên quan đến cách ta chăm sóc bản thân, cách cơ thể phản ứng với tuổi tác, và những thói quen hàng ngày — thứ có thể bảo vệ ta hoặc ngược lại, khiến cơ thể yếu đi.

Trong khi có người vẫn sống khỏe mạnh tới tận 90 tuổi, thì những người khác lại cảm thấy sức khỏe sa sút nhanh hơn họ tưởng.

Trong bài này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu 6 nguyên nhân quan trọng khiến nhiều người cao tuổi có tuổi thọ ngắn hơn sau 80.

Những điều này không phải là suy đoán ngẫu nhiên, mà là những mẫu hình và thực tế lặp đi lặp lại trong đời sống của người già trên khắp thế giới.

Mỗi nguyên nhân sẽ giúp bạn hiểu điều gì đang rút ngắn tuổi thọ — và quan trọng hơn, làm sao để ngăn chặn nó.

Hãy ở lại đến cuối, vì nguyên nhân cuối cùng có thể là điều bạn chưa từng nghĩ đến, nhưng lại tạo nên khác biệt rất lớn trong cách bạn đối mặt với tuổi già.

  1. Suy giảm cơ bắp và khả năng vận động

Một trong những yếu tố quan trọng nhất rút ngắn tuổi thọ sau 80 là sự suy giảm sức mạnh cơ bắp và khả năng di chuyển.

Khi thời gian trôi qua, quá trình mất cơ tự nhiên — gọi là sarcopenia — trở nên rõ rệt hơn.

Ngay cả khi bạn từng năng động khi còn trẻ, khả năng duy trì khối cơ sẽ giảm đi trừ khi bạn chủ động tập luyện để giữ lại.

Khi cơ yếu đi, thăng bằng và phối hợp vận động cũng giảm, khiến nguy cơ té ngã tăng cao.

Với người trên 80 tuổi, một cú ngã nghiêm trọng có thể làm thay đổi hoàn toàn cuộc sống — dẫn đến nằm viện lâu ngày, mất khả năng tự lập, và sự suy giảm sức khỏe khó đảo ngược.

Khi khả năng vận động giảm, mức độ hoạt động chung cũng giảm theo.

Điều này tạo thành vòng luẩn quẩn: ít vận động → cơ yếu hơn → càng khó di chuyển → lại càng ít hoạt động.

Những việc đơn giản như leo cầu thang, đứng lên khỏi ghế hay mang đồ cũng trở nên nặng nề.

Và khi các hoạt động thường ngày trở nên mệt mỏi, nhiều người bắt đầu né tránh — từ đó đẩy nhanh quá trình mất cơ.

Theo thời gian, ít vận động còn ảnh hưởng đến tim và phổi, làm giảm sức bền và khả năng chống chịu bệnh tật.

Sự mất sức này không chỉ là vấn đề thể chất mà còn ảnh hưởng đến tâm lý — khiến người già dễ nản, tự ti, hoặc thu mình khỏi các hoạt động xã hội.

Cô đơn và căng thẳng kéo dài lại làm yếu thêm hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

Một ví dụ thực tế: ông Harold, 84 tuổi, từng rất thích làm vườn.

Nhưng một mùa đông lạnh, ông ngừng đi dạo hằng ngày.

Chỉ sau vài tháng, ông nhận ra mình nhanh mệt hơn, đôi chân yếu đi, và khi mùa xuân tới, việc cúi xuống trồng hoa cũng trở nên khó khăn.

Sự thay đổi diễn ra nhanh hơn ông tưởng.

Tin tốt là: ngay cả ở tuổi 80 trở lên, vẫn có thể làm chậm quá trình này.

Tập thể dục nhẹ như đi bộ, tập kháng nhẹ, hoặc các bài tập trên ghế đều giúp duy trì sức mạnh và sự dẻo dai — điều quan trọng là sự đều đặn.

Giữ cơ thể vận động hằng ngày chính là cách bảo vệ khả năng tự lập và chất lượng cuộc sống.

  1. Dinh dưỡng kém và ăn uống không đủ năng lượng

Một nguyên nhân lớn khác khiến nhiều người không sống lâu sau 80 là chế độ dinh dưỡng nghèo nàn hoặc ăn quá ít.

Ở tuổi này, cảm giác thèm ăn tự nhiên thường giảm — do ít vận động, thay đổi vị giác, hoặc tác dụng phụ của thuốc.

Kết quả là cơ thể không nhận đủ năng lượng và dưỡng chất để duy trì sức khỏe.

Theo thời gian, việc ăn uống kém khiến hệ miễn dịch yếu, cơ teo, và phục hồi sau bệnh chậm.

Nhiều người lớn tuổi gặp khó khi nhai hoặc nuốt, nhất là khi răng yếu, nên tránh ăn rau, thịt nạc hay các loại hạt — những thực phẩm vốn rất giàu dinh dưỡng.

Thay vào đó, họ chọn đồ chế biến sẵn, dễ nhai nhưng lại thiếu protein, vitamin và khoáng chất.

Đặc biệt, thiếu protein khiến cơ thể nhanh yếu, mất sức và dễ ngã.

Một số người thậm chí bỏ bữa vì cảm thấy nấu nướng quá mệt, nhất là khi sống một mình.

Ăn uống lành mạnh sau 80 không phải là ăn nhiều, mà là ăn đúng — chọn rau quả tươi nhiều màu, thịt nạc, ngũ cốc nguyên hạt và chất béo lành mạnh.

  1. Bệnh mạn tính không được kiểm soát

Khi bước sang tuổi 80, phần lớn mọi người đều sống chung với ít nhất một bệnh mạn tính như tim mạch, tiểu đường, viêm khớp hoặc bệnh phổi.

Vấn đề là những bệnh này cần theo dõi sát sao để không trở nặng.

Đáng tiếc, nhiều người hoặc xem nhẹ việc chăm sóc hằng ngày, hoặc gặp khó khăn trong việc duy trì thói quen điều trị.

Việc bỏ khám định kỳ, quên thuốc, hoặc xem nhẹ triệu chứng sớm khiến bệnh tiến triển mà không được phát hiện.

Những dấu hiệu như mệt mỏi, khó thở hay phù chân có thể bị cho là “già yếu thôi”, trong khi thật ra là dấu hiệu của biến chứng tim hoặc thận.

Dù bệnh mạn tính không thể chữa dứt điểm, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát bằng việc tuân thủ điều trị, tái khám đều, và trao đổi cởi mở với bác sĩ.

  1. Cô đơn và thiếu gắn kết xã hội

Sau 80 tuổi, thiếu kết nối xã hội là yếu tố cực kỳ quan trọng nhưng hay bị bỏ qua.

Bạn bè, người thân có thể qua đời hoặc sống xa, còn cơ hội giao tiếp thường ngày cũng ít dần.

Khi cô đơn kéo dài, cả tinh thần lẫn thể chất đều suy yếu.

Cô đơn không chỉ là cảm giác — nó có tác động sinh học rõ ràng: làm tăng huyết áp, gây viêm mạn tính và suy giảm miễn dịch.

Về tâm lý, nó dễ dẫn đến trầm cảm, khiến người già mất động lực ăn uống, vận động, hay tuân thủ thuốc men.

Giữ mối quan hệ xã hội sau 80 cần chủ động — tham gia câu lạc bộ, tình nguyện, đi lễ, hoặc đơn giản là thường xuyên gặp gỡ con cháu, bạn bè.

Kết nối xã hội không phải là xa xỉ — nó là nhu cầu sinh tồn.

  1. Sức đề kháng yếu và dễ nhiễm bệnh

Sau 80 tuổi, hệ miễn dịch suy yếu tự nhiên (gọi là immunosenescence).

Những bệnh tưởng như nhẹ — cảm cúm, viêm phổi, nhiễm trùng tiểu — có thể trở nên nghiêm trọng hơn nhiều.

Cơ thể sản xuất ít tế bào miễn dịch hơn, vết thương lâu lành, và khi mắc bệnh, khả năng hồi phục cũng chậm hơn.

Những người mắc bệnh mạn tính (như tiểu đường, tim mạch) càng dễ bị nhiễm trùng nặng.

Phòng bệnh là then chốt — tiêm chủng đầy đủ (cúm, viêm phổi, COVID, zona), giữ vệ sinh, chăm sóc răng miệng, ăn uống lành mạnh và đi khám sớm khi có dấu hiệu bất thường.

  1. Lối sống ít vận động

Một thói quen gây hại nhất sau 80 là ngồi quá nhiều và ít di chuyển.

Hoạt động thể chất giúp tim khỏe, giữ cơ bắp, bảo vệ xương và cải thiện thăng bằng.

Nhiều người lớn tuổi giảm vận động vì đau khớp, mệt mỏi hay sợ té ngã.

Nhưng càng ít hoạt động, cơ càng yếu, trí nhớ càng kém, và cơ thể càng nhanh suy kiệt.

Ngay cả những hoạt động nhẹ như duỗi người, đi bộ ngắn, làm vườn hoặc tập trên ghế cũng mang lại lợi ích lớn.

Điều quan trọng không phải là cường độ — mà là duy trì sự vận động đều đặn.

Kết luận

Chúng ta vừa cùng điểm qua 6 nguyên nhân phổ biến khiến tuổi thọ sau 80 bị rút ngắn:

Suy giảm cơ và vận động

Dinh dưỡng kém

Bệnh mạn tính không kiểm soát

Cô đơn

Hệ miễn dịch yếu

Lối sống tĩnh tại

Mỗi yếu tố trên đều có thể được cải thiện.

Những thay đổi nhỏ — như đi bộ mỗi ngày, ăn uống cân bằng, duy trì giao tiếp xã hội và tuân thủ điều trị — có thể tạo ra khác biệt lớn.

Cuộc sống sau 80 vẫn có thể tràn đầy ý nghĩa, niềm vui và sức sống — nếu ta chủ động bảo vệ sức khỏe và giữ kết nối với thế giới quanh mình.

HCĐ