Ba’o Tieng Dan

Hồ Phú Bông

25-1-2025

Anh Trần Thành, người đi giao món hàng có giá trị 375.000 đồng (khoảng 15 đô la Mỹ) cho công ty. Tiền công giao món hàng đó là 4.000 đồng (khoảng 16 xu Mỹ).

Khoảng 11 giờ ngày 17/1, anh Thành shipper đến nhà bà Trần Thanh Thảo giao hàng nhưng bà đi vắng. Người nhà nhận thay. Anh gọi bà Thảo chuyển khoản để công ty hoàn tất đơn giao hàng. Vì lý do gì đó bà Thảo không làm. Anh Thành hối thúc rồi lời qua tiếng lại. Công ty bán hàng cũng trực tiếp giải thích với bà Thảo nhưng 10 tiếng đồng hồ vẫn không xong.

Trong thời gian đó anh Thành có nhậu và cùng vợ lo làm thịt gà tại nhà để kịp giao cho khách đặt trước vì cận Tết. Đến 11 giờ đêm có phone gọi, anh quay lại nhà bà Thảo, lại cãi với người nhà của bà. Một lúc sau bà Thảo về cùng hai người thân, trực tiếp cự cãi nhau. Thấy vậy hai người thân (cũng có bia rượu) nhào vô đánh anh Thành, rồi gọi người thứ ba về, dùng cả nón bảo hiểm cùng nhau đánh, “đa số vào vùng đầu của anh Thành”.

Anh shipper tơi tả về nhà cho biết mình bị đánh, lên giường nằm đến 00:30 phút ngày 18/1 thì chết.

Vấn đề chính của cuộc cãi là anh Thành sẽ bị công ty phạt 500.000 đồng theo điều lệ công ty, vì bị bà Thảo ghi điểm xấu (đánh giá một sao). Điều mà chính công ty đã giải thích với bà trước đó.

Thử đặt mình vào trường hợp anh Thành shipper: Giao một món hàng với tiền công 4.000 đồng sau 10 tiếng đồng hồ vẫn không được bà Thảo giải quyết lại còn bị công ty phạt 500.000 ngàn đồng!

Ở đây chỉ nói về quyền lợi và công sức của shipper, chưa bàn đến vấn đề shipper với luật riêng của công ty. Công ty có đăng ký hợp pháp, có vi phạm luật lao động hay không là chuyện khác.

***

Báo chí tường thuật không mấy khác nhau về nội vụ và gia cảnh anh Thành shipper. Nghèo đến “rớt mùng tơi” lại bị đánh chết vào những ngày bận rộn kiếm ăn nhứt trong năm nên dư luận phản ứng khá mạnh.

Vấn đề là, ba nghi can đánh chết anh Thành, hoàn toàn không phải vì căm thù hay chủ mưu. Họ đánh chỉ là phản ứng nóng giận mất kiểm soát, nhất thời, để bảo vệ bà Thảo bị xúc phạm mà không hề nghĩ gì xa hơn. Nói khác đi, đánh rồi chết xảy ra không phải cố tình (!)

Phần chắc họ không phải là giang hồ đường phố. Cũng không phải là an ninh của chế độ. Vì, nếu là an ninh, họ đã được dạy cách đánh mà không để lại dấu vết, nói gì đánh đến chết. Trường hợp an ninh đánh chị Phạm Đoan Trang nhiều lần (hiện chị Trang đang bị tù với bản án 9 năm vì tội tuyên truyền chống nhà nước) đến độ tàn tật chỉ là một ví dụ rất nhỏ!

Đánh có chủ mưu trả thù mang tính cá nhân, đương nhiên là tội nặng. Nhưng đánh không có chủ mưu, không phải để trả thù mà gây chết người là nan đề nghiêm trọng của xã hội.

Mọi người đều biết xã hội Việt Nam hiện tại là một xã hội hung dữ. Mạnh được, yếu thua, đánh nhau, giết nhau trở thành chuyện bình thường đôi khi chẳng vì lý do gì đáng gọi là “nguyên nhân”.

Va quẹt xe trên đường, ghét nhau vì một câu nói, giành hát karaoke hay vì một cái nhìn khó ưa… đưa đến đánh, giết nhau. Đặc biệt ngay tại môi trường giáo dục, thầy cô đánh học trò, học trò đánh thầy cô, học sinh đánh nhau xé áo quần, phát tán videos không còn là chuyện lạ.

Có hơn trăm nghi can bị chết ngay tại đồn công an khi mới bị bắt. Người thì chết vì “dùng dao rọc giấy tự cắt cổ”, người thì “dùng dây điện thoại để bàn thắt cổ”, đã thế có người còn “viết thư cảm ơn công an đối xử tốt nhưng tự tử vì ân hận”…

Vụ 6 sĩ quan công an trói nghi can Lê Thanh Kiều vô ghế rồi cùng nhau đánh đến chết ở Phú Yên năm 2014 được xử quá nhẹ, là ly nước tràn. Bị phản ứng dữ dội, chủ tịch nước phải can thiệp, là tiêu biểu việc công an dùng bạo lực.

Công an là người thực thi pháp luật, tòa án là nơi xét xử mà như thế thì xã hội không tràn lan bạo lực mới là chuyện lạ.

Con người sống trong xã hội giống như sinh vật sống trong nước. Khi nước bị ô nhiễm thì đương nhiên sinh vật sống trong đó không thể nào thoát khỏi được.

20 năm nội chiến người phía Bắc có “văn hóa chửi”, “văn hóa chỉ điểm”. Rình mò, nịnh bợ, báo cáo để lập công là thứ văn hóa truyền thống XHCN! Vì thế không ai tin ai. Nghi ngờ đưa đến ganh ghét. Điểm chính là chương trình giáo dục cổ vũ sự căm thù để khích lệ lòng yêu nước, đưa người vô Nam đánh “Mỹ – Ngụy”.

Trong khi đó, phía Nam lại hình thành được một nếp sống văn minh. Lấy nhân bản và khai phóng làm trọng tâm giáo dục. Dù trong chiến tranh con người vẫn cư xử với nhau tử tế. Tử tế với cả tù binh phía Bắc, với người hồi chánh. Trọng năm chữ Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí và Tín. Sống nhân ái, hiền hòa.

50 năm sau, từ 30/ 4/ 1975, nền văn hóa văn minh mới chớm nở ở miền Nam bị giẫy chết. Tròn nửa thế kỷ qua nền “văn hóa XHCN” vẫn hừng hực căm thù và bạo lực thống trị cả nước.

***

Ba người đánh chết shipper nghèo “rớt mùng tơi” trong những ngày kiếm sống cuối năm có thể sẽ bị những bản án không nhẹ. Nhưng liệu có bản án nào dành cho một chế độ tàn độc biến người Việt Nam thành man rợ, hung dữ như hiện tại hay không?

Ba người Toàn, Tùng và Thiên đánh chết shipper Trần Thành. Nguồn: VnExpress

Ba’o Tieng Dan

25/01/2025

Phan Thuý Hà

Viết để những oan nghiệt như thế này đừng bao giờ lặp lại trên quê hương. Nếu vẫn lặp lại, việc viết chỉ có tác dụng an ủi cho những số phận kiếp người. Viết cho những hồn ma và cả cho người còn sống.Quê tôi, mấy ngôi làng nhỏ, mờ nhạt, bảy mươi năm trước. Hôm nay nhìn lại để suy ngẫm.

_____

Bấy giờ đang mưa lụt, nước dâng lên trắng đục cánh đồng và con đường đi từ làng nọ sang làng kia. Ở Châu Hạ, có mấy gia đình cố nông được chọn ra làm nơi ở cho các ông đội. Mỗi ngày, ông đội và cốt cán đi sang Hương Đồng làm việc phải đi bằng bè. Mùa lụt năm đó nước dâng cao. Nước lụt trắng xóa đồng Cồn Cừa, Cồn Chạo.

Một ông đội cải cách đến từ huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Sau buổi đấu tố tại hội quán Hương Đồng, ông đội và hai cốt cán lên bè về nhà bên Châu Hạ.

Ông đội và chị dân quân lên một bè. Hai ông cốt cán lên bè đi trước.

Ông đội quàng tấm nylon che mưa. Loại nylon màu cánh gián này ở làng quê chưa ai có nên người ta nhớ mãi.

Mưa xối xả, gió mạnh. Bè mới lướt được một đoạn đã gặp sự cố. Đầu chiếc sào đẩy bè cắm sâu trong bùn, bị những thân rạ quấn chặt, giữ lại. Ông đội cố sức rút sào lên. Bè trôi nhanh theo gió. Ông đội chới với giữa mặt nước, tấm nylon trùm lên người. Ông đội không biết bơi. Cô dân quân kêu cứu. Hai ông cốt cán quay bè lại thì thấy ông đội đâu nữa.

Hai ngày sau xác ông đội mới được tìm thấy đưa lên bờ.

Ai đã giết ông đội? Đoàn cải cách, cán bộ huyện về làng Châu Hạ họp gấp. Rễ, chuỗi được gọi đến. Ban điều tra vụ án được thành lập.

Hai ông cốt cán đi bè lướt trước bị kết tội đã giết ông đội.

Một trong hai ông cốt cán là người bà con với ông Hóa. Một bà nông dân đứng lên nói: Chính mắt tôi đã nhìn thấy ông Hóa làm cho thật nhọn cái sào tre để bẫy chết ông đội.

Làm cho cái sào thật nhọn để khi sào cắm xuống mắc sâu vào trong bùn không nhấc lên được.

Ô Hóa bị vu cho là chủ mưu vụ giết người.

Người ta dựng lại hiện trường tại con sông làng. Ông đội là hình nộm ngồi trên bè. Hai ông cốt cán diễn cảnh đẩy ông đội rơi xuống bè, nhấn chìm ông đội xuống nước. Nhà báo ở Tỉnh lên chụp ảnh, viết bài.

Ông Hóa là cha tôi.

Cha tôi ngày thường vào rừng lấy măng, lấy nứa. Đợt này mưa lụt nên ở nhà. Cha đang ngồi bên bàn hút thuốc lào thì một đoàn người đến.

Hôm đội về họp phân chia thành phần. Gia đình tôi là “trung nông lớp dưới”. Nghĩa là khá hơn bần nông một chút và dưới mức trung nông. Với xếp thành phần như thế, gia đình tôi ở ngoài cuộc đấu tranh cải cách. Không đi kể khổ, đấu tố ai và cũng không là đối tượng bị đấu tố.

Nhưng xảy ra cái chết của ông đội.

Cha tôi bị bắt.

Nhà tôi chẳng có của cải gì mà tịch thu. Trong bếp có vài cái nồi. Mở vung nồi ra thấy có ít cơm nguội. Là phần cơm chiều mẹ để dành cho tôi nhưng bây giờ là cơm của nông dân. Mỗi người một vốc ăn hết ngay trong bếp. Ngoài vườn có cái sành đựng nước tiểu, họ đổ nước tiểu, lấy sành.

Chúng tôi đến ở dưới mái nhà hoang. Nửa tháng sau, thêm một gia đình cũng bị đuổi ra ở mái nhà bên cạnh. Gia đình tôi bị quy là phản động. Gia đình kia là địa chủ. Hai gia đình địa chủ và phản động ở sát nhau sẽ câu kết tạo sức mạnh chống phá. Gia đình tôi bị đuổi ra ở một căn lều gần ngoài đường tàu.

Tôi đi men theo đường tàu chọt rau má, kiếm lá tàu bay. Mẹ và chị đi bắt cua. Ngày hôm nay đi bắt cua, ngày hôm sau đi chợ. Tôi đang ngủ say thì mẹ thức dậy, con đi ra đầu đường cho mẹ gặp lấy may. Gặp lấy may là trên đường đi chợ không bị dân quân bắt. Đã có lần giỏ cua bị giật khỏi tay mẹ. Họ đổ cua ra bên đường, giẫm nát. Tôi nghe mẹ gọi, bật dậy, vừa đi vừa dụi mắt. Gọi là đường nhưng chỉ là lối đi giữa đồng lên đường tàu. Chờ một lúc chưa thấy mẹ đi ra, tôi ngủ lăn trên bãi cỏ. Tỉnh dậy mặt trời đã lên. Tôi đi vào nhà xem có gì ăn. Hôm thì mẹ để cho củ khoai hoặc đọi ngô, hôm chẳng có gì, nhịn đói chờ mẹ về. Chờ mãi, quá trưa rồi sang chiều, mẹ chưa về, chị cũng chưa về, tôi đói, tôi khóc. Mẹ và chị mỗi người đã xong việc nhưng về đến gần làng thì trốn trong núi, đợi tối mịt, đoán chừng dân quân không chặn nữa thì mới dám về nhà.

Sau mỗi phiên chợ, mẹ dành được một chút tiền, mẹ giấu tiền trong cái bạng tre. Bạng tre là cái ống tre, thông hết các mắt tre, mỗi buổi tối người ta mang vào nhà đi tiểu, sáng mai ra tưới cây, tưới rau hoặc đổ vào cái sành tích lại để dành tưới rau.

Mẹ đi chợ, dân quân đến nhà dỗ dành tôi, hỏi tôi mẹ giấu gạo, giấu tiền ở đâu không, có phải mẹ dắt tiền tiền trên cặp tranh không. Tôi lắc đầu, không phải trên cặp tranh đâu, mẹ giấu trong cái bạng. Họ đổ bạng ra, lấy hết rồi đi.

Tối mẹ về nghe tôi kể lại, mẹ buồn vì con còn dại quá.

Anh trai tôi đi chăn trâu cho một gia đình công giáo ở dưới Phương Mỹ, làng ven sông Ngàn Sâu. Ở Hương Mỹ chuyện đấu tố địa chủ cũng có nhưng không ghê gớm như ở Hương Châu. Anh trai tôi được nhà người ta thương. Khi anh về thăm mẹ, họ gửi cơm nếp, gạo, mắm. Nhận được quà của người giáo dân, đêm hôm mẹ lén lút mang chia cho mấy gia đình cùng cảnh ở lân cận.

Buổi chiều hôm đó mẹ và chị ra đồng chặt sim. Mẹ bị đau bụng. Cơn đau khiến mẹ nằm vật vã giữa đồng sim. Chị dìu mẹ về. Một người đi qua lều ném vào một nắm chè xanh. Chị vò chè đun sôi, rót nước ra cho mẹ một bát. Uống bát nước chè nóng, mẹ thấy ấm bụng, cơn đau dịu bớt.

Sáng hôm sau, chị tôi đi qua ngõ nhà người chị họ, nghe tiếng khóc. Chị lén vào nghe ngóng xảy ra chuyện gì. Thoáng thấy bóng chị, chị họ khóc to. Chú Hóa bị bắn chiều qua rồi.

Chị tôi đưa tay lên bịt miệng lao về nhà.

Chiều qua, khi mẹ tôi đang chặt sim.

Nơi bắn cha tôi là trường cơ bản ở bên Hương Đồng. “Oan quá trời ơi”. Cha kêu lên một tiếng. Một nắm giẻ nhét vào mồm. Cha không kêu chi được nữa.

Phát súng đầu tiên không nổ. Phát thứ hai không nổ.

Thứ ba không nổ.

Chỉnh lại súng. Thay một bà nông dân khác lên bắn. Cha tôi gục xuống. Tràng vỗ tay hoan hô. Có người sợ quá nhắm tịt mắt lại.

Một đoạn dây thừng tròng vào cổ. Xác cha tôi bị kéo đi từ trường cơ bản xuống Bến Nại. Đoạn đường đá lởm chởm sắc nhọn. Đá chọc vào da thịt. Da thịt găm vào mỏm đá sắc. Con mương dài là lối trâu đi ra đồng. Xác cha nằm đó. Trong lối trâu đi. Xác ông Long cũng nằm đó, ông mới bị bắn chết hôm qua.

Trong con mương lối trâu đi. Xác cha tôi và ông Long, hai người làng Châu Hạ. Úp mặt xuống đất.

Chị gái tôi điên dại khi nghe kể lại. Chị lên cơn đau tim. Chị ra đi khi tuổi đời còn quá trẻ.

Ông Thành, một trong hai ông cốt cán bị đưa ra nhà tù ngoài huyện Thanh Chương. Khi được ra tù, ông Thành mang một cơi trầu xuống gặp mẹ tôi. Ông khóc. Bác tha tội cho con. Con sợ bị bắn nên con khai bác Hóa là chủ mưu.

Ông Thành đã thuật lại cho chúng tôi biết buổi chiều mưa lụt ngày năm đó.

Đội đi rồi, những người tù còn sống về làng. Mẹ con tôi được về vườn cũ, dựng lại nhà. Anh trai tôi không đi ở nữa, anh đi học, hết lớp bảy, anh ra Hà Nội học in tráng phim, khóa học 1964-1967. Năm 1968 anh nhập ngũ đi B. Trên đường hành quân, qua nhà, anh và đoàn quân nghỉ một đêm ở làng, đêm đó anh về nhà, giữa đêm anh gánh cho mẹ đầy chum nước. Sáng sớm anh đi, tôi chạy theo anh một quãng đường, các anh trong đoàn quân bảo em gái về đi, đôi chân tôi vẫn không ngừng được, tôi cứ chạy theo, cho đến con dốc dài, tôi đứng dưới nhìn theo. Mười năm không có tin tức gì về anh. Chiến tranh xong rồi, ba năm sau giấy báo tử đến nhà. Mẹ không đi làm đồng được nữa. Đêm đêm mẹ tôi ngồi bó gối trên giường. Mẹ không tin anh đã chết. Một buổi sáng tôi đi làm đồng về thấy mẹ nằm bất động. Mẹ đã bay cao đi tìm anh.

Ba’o Nguoi-Viet

January 23, 2025

Sonnie Tran

Báo chí tại Việt Nam, bao gồm cả báo nhà nước lẫn báo tư nhân, gần đây liên tục đăng tải các bài viết về VinFast.

Trước đó, các bài viết thường tập trung vào việc tung hô khả năng tiết kiệm nhiên liệu của xe, tuy nhiên, chiến dịch này dường như không mấy hiệu quả. Vì vậy, tuần qua, chủ đề lại xoay quanh luận điệu “tinh thần dân tộc” đã cũ. Điển hình như bài viết “Ông Phạm Nhật Vượng làm xe điện với tinh thần dân tộc” của Tiến Sĩ Phạm Chi Lan, và “VinFast giúp phá vỡ định kiến về trình độ và năng lực của người Việt” của Tiến Sĩ Nguyễn Sĩ Dũng. Điều đáng bàn chính là cả hai học giả này đều không sở hữu chuyên môn sâu rộng về ngành công nghiệp xe hơi.

Thực tế, dưới sự kiểm soát chặt chẽ của chính phủ, truyền thông trong nước đang che giấu rất nhiều thông tin.

Việt Nam không cần một thương hiệu xe hơi quốc gia

Có một luồng ý kiến cho rằng Việt Nam cần một thương hiệu xe hơi nội địa để thúc đẩy tiến bộ và ứng dụng công nghệ cao. Lập luận này hoàn toàn thiếu cơ sở. Ngành công nghiệp xe hơi vốn nổi tiếng là một lĩnh vực đầy thách thức, với biên lợi nhuận thấp nhưng tính cạnh tranh lại rất cao và đòi hỏi nguồn vốn đầu tư khổng lồ. Đây là một ngành sản xuất đặt gánh nặng lớn lên chuỗi cung ứng. Một nền tảng xe hơi, trước khi được đưa vào sản xuất hàng loạt, phải trải qua hàng thập niên thử nghiệm nghiêm ngặt để bảo đảm an toàn tuyệt đối.

Ngay cả tại Hoa Kỳ, cái nôi của ngành công nghiệp xe hơi, cũng chỉ có số ít các công ty khởi nghiệp xe điện như Tesla và Rivian trụ vững được. Hay tại thị trường xe hơi lớn nhất thế giới là Trung Quốc, những cái tên như Nio, Xpeng, BYD cũng chỉ có thể tồn tại nhờ sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ. Đáng chú ý, BYD, hãng xe điện có doanh thu hàng đầu thế giới, cũng chỉ đạt biên lợi nhuận khoảng 5%, cho thấy mức độ khó khăn và biên lợi nhuận mỏng manh của ngành này.

Các nước G7, cả Canada và Australia đều không sở hữu thương hiệu xe hơi riêng. Gần hơn, sự thất bại của thương hiệu Proton của Malaysia càng minh chứng rõ ràng cho việc ngành công nghiệp xe hơi không hề dễ dàng chinh phục và cũng không phải là chìa khóa vạn năng để thúc đẩy năng lực sản xuất quốc gia. Trong khi đó, hai thị trường xe hơi lớn nhất Đông Nam Á, Thái Lan và Indonesia, đã chọn hướng đi khác, trở thành “Detroit của Đông Nam Á” bằng cách tập trung vào gia công, sản xuất và lắp ráp cho các hãng xe hơi lớn của thế giới trong khu vực. Do đó, không có bất kỳ bằng chứng nào cho thấy một quốc gia cần phải có thương hiệu xe hơi riêng để phát triển năng lực sản xuất và ứng dụng công nghệ cao. Việt Nam cũng không cần hãng xe hơi quốc gia để phát triển công nghệ cao.

Thế giới hiện nay vận hành theo mô hình kinh tế toàn cầu, tập trung vào chuyên môn hóa và tận dụng lợi thế cạnh tranh. Mỗi quốc gia đều sở hữu những thế mạnh riêng trong lĩnh vực công nghệ cao, như Trung Quốc và Ấn Độ nổi trội với năng lực phần mềm. Nhiều ứng dụng của Trung Quốc trong các lĩnh vực như bản đồ, thương mại điện tử và trí tuệ nhân tạo (AI) hoàn toàn có thể sánh ngang, thậm chí vượt trội hơn so với các sản phẩm phương Tây.

Đối với Việt Nam, công nghệ cao có thể nằm ở lĩnh vực công nghệ thông tin, đặc biệt là AI, nơi sức mạnh trí tuệ đóng vai trò then chốt. Bên cạnh đó, với lợi thế về thổ nhưỡng phì nhiêu ở hạ lưu sông Mekong, khí hậu nhiệt đới phía Nam và cận ôn đới phía Bắc có thể là nền tảng cho ngành nông nghiệp công nghệ cao đầy tiềm năng. Công nghệ sinh học và dược phẩm cũng là những lĩnh vực đáng được cân nhắc cũng như rất nhiều lĩnh vực thiết thực khác.

Suy cho cùng, mục tiêu quan trọng nhất vẫn là xây dựng doanh nghiệp thành công và tạo ra lợi nhuận. Nông nghiệp, trong năm 2023 đã có giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản chủ lực như gạo, cà phê, hạt điều và rau quả và mang về cho Việt Nam hơn $16 tỷ – một nguồn thu thực tế và đáng kể. Việt Nam hoàn toàn có thể sử dụng nguồn lực này để nhập khẩu xe hơi, rất nhiều xe hơi từ các hãng xe khác nhau với mức giá cạnh tranh. Đây chính là cách sử dụng vốn hiệu quả hơn. Trong khi đó, thị trường xe hơi Việt Nam có sức tiêu thụ quá nhỏ để có thể đạt hoà vốn và làm bệ đỡ cho một hãng xe hơi.

Quan điểm cho rằng Việt Nam cần một thương hiệu xe hơi quốc gia để phát triển và tạo dựng uy tín là thiếu cơ sở thực tiễn, tương tự như việc theo đuổi một thương hiệu điện thoại quốc gia. Nó cũng phản ánh tư duy sai lầm khi coi thường giá trị của các ngành như nông nghiệp hay may mặc. Đây chính là biểu hiện của chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa dân túy giả tạo được chính quyền cộng sản lan truyền, nhằm che đậy những thất bại mà họ gây ra và đánh lạc hướng sự chú ý của công chúng.

Niềm tự hào dân tộc giả tạo

Cái gọi là “niềm tự hào dân tộc” xung quanh VinFast thực chất được xây dựng trên nền tảng suy nghĩ viển vông của chính phủ, hoàn toàn tách rời khỏi thực tế kinh doanh và chìm đắm trong ảo tưởng. Mặc dù nhiều chuyên gia sớm chỉ ra tính bất khả thi của dự án này, chính phủ và ông Phạm Nhật Vượng vẫn quyết tâm theo đuổi giấc mơ xa vời ấy.

Những chiếc xe VinFast thực chất chỉ là sản phẩm chắp vá từ các studio thiết kế xe hơi kém tiếng tăm của Trung Quốc và Tata của Ấn Độ. Thậm chí, phần lớn dây chuyền sản xuất được nhập khẩu từ Trung Quốc, không mang dấu ấn hay đóng góp trí tuệ nào từ đội ngũ Việt Nam, nhưng VinFast lại lên truyền thông khoe rằng tỷ lệ nội địa hoá hơn 60%, trong khi chất lượng kém và phớt lờ những cảnh báo an toàn như chính cựu kỹ sư Hazar Denli đã tiết lộ trên BBC.

Việt Nam đang nằm dưới sự lãnh đạo của một chính phủ cộng sản độc đảng, với những bất cập trong việc kiểm soát tham nhũng. Chính vì vậy, họ luôn tìm kiếm một “chất keo” để gắn kết người dân, và chủ nghĩa yêu nước giả tạo đã trở thành công cụ hữu hiệu, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên khắp thế giới. VinFast chính là minh chứng cho ảo tưởng của chính phủ và ông Vượng khi được vận hành theo kiểu phản thị trường đặc trưng của hệ thống cộng sản: đầy rẫy những lời lẽ khoa trương, lừa dối và kiểm duyệt.

Chỉ những người thiếu hiểu biết hoặc những “VinFan” mù quáng mới coi việc VinFast gánh khoản nợ khổng lồ cùng chiến lược tự tiêu thụ nhồi nhét cho GSM là một thành công, bởi họ không được tiếp cận với thông tin tự do để nhận thức được sự thật, ngoại trừ một số ít “VinFan” cố chấp bảo vệ quan điểm của mình. Thành công thực sự phải được định nghĩa bằng sản phẩm chất lượng cũng như hoạt động kinh doanh bền vững và sinh lời. Trong khi đó, xe VinFast lại tồn tại nhiều lỗi, thiếu an toàn, giá cả quá cao, không có khả năng cạnh tranh và trên hết, là một sự lãng phí tài nguyên to lớn của Việt Nam.

Cổ phiếu VinFast (VFS) trên thị trường chứng khoán Mỹ đang trở thành trò cười khi không thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư tổ chức. Tuy nhiên, nhiều người Việt Nam vẫn ngộ nhận việc niêm yết trên sàn NASDAQ, bằng bất cứ giá nào, là một thành tựu to lớn. Thực tế, ông Phạm Nhật Vượng tham gia cuộc chơi này nhằm mục đích làm giàu cho bản thân, và việc chuyển hướng sang xe điện chỉ là phương tiện để đạt được mục tiêu đó thông qua IPO, đồng thời, có thể rút một phần tài sản ra khỏi Việt Nam.

Tóm lại, VinFast là sản phẩm của ảo tưởng chính phủ khi đặt niềm tin vào những lời hứa viển vông của ông Vượng. Toàn bộ hoạt động của VinFast được vận hành theo mô hình phản thị trường tự do, đặc trưng của hệ thống cộng sản, với những chiến dịch tuyên truyền, tiếp thị cường điệu và kiểm duyệt thông tin, tất cả đều phục vụ cho mục đích làm giàu cá nhân của ông Vượng, người đang nắm giữ 98% cổ phần VinFast.

VinFast không đại diện cho tinh thần Việt Nam. Người Việt chỉ là nạn nhân của hệ thống truyền thông bị kiểm soát chặt chẽ và tư duy cộng sản đã ăn sâu, khiến họ đặt niềm tin mù quáng vào các nhà lãnh đạo mà không hề có sự phản biện hay chất vấn.