Liên Âu, Canada tung thuế quan trả đũa Mỹ

Ba’o Nguoi-Viet

March 12, 2025

LONDON, Anh (NV) – Liên Âu (EU) và Canada hôm Thứ Tư, 12 Tháng Ba, công bố thuế quan trả đũa chính quyền ông Donald Trump, tổng thống Mỹ, đánh thuế thép và nhôm nhập cảng nước này, theo ABC News.

Nửa đêm Thứ Ba, Mỹ bắt đầu áp thuế 25% lên toàn bộ thép và nhôm nhập cảng từ tất cả đối tác thương mại của nước này, không có ngoại lệ hoặc không có miễn trừ, Tòa Bạch Ốc loan báo.

Nhà máy thép ở Clairton, Pennsylvania. (Hình minh họa: Spencer Platt/Getty Images)

Tình hình thương mại căng thẳng toàn cầu làm chứng khoán Mỹ tiếp tục mất điểm. Chỉ số Dow Jone giảm 330 điểm, tương đương 0.8%, và S&P 500 rớt 0.25%. Chỉ số Nasdaq tăng nhẹ 0.25%.

Giới chức EU tuyên bố quốc gia thành viên EU sẽ áp thuế trả đũa lên lượng hàng hóa Mỹ trị giá khoảng $28 tỷ. Bà Ursula von der Leyen, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu (EC), nhấn mạnh EU “phải ra tay bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp.”

“Thuế quan là thuế. Thuế quan có hại cho doanh nghiệp, và thậm chí có hại nhiều hơn cho người tiêu dùng,” bà von der Leyen cho hay trong thông báo của EC. “Những mức thuế quan này đang phá vỡ hệ thống cung ứng, gây bất ổn cho nền kinh tế. Việc làm đang gặp rủi ro. Giá cả sẽ tăng. Ở cả Âu Châu lẫn Mỹ.”

“Mối quan tâm duy nhất của chúng tôi là bảo vệ quền lợi của Canada, việc làm của Canada và người lao động Canada,” ông Dominic LeBlanc,  bộ trưởng Vấn Đề Liên Chính Phủ Canada, cho biết trong buổi họp báo ở Ottawa.

Thuế quan của Canada sẽ có hiệu lực từ 0 giờ 1 phút sáng Thứ Năm, theo ông LeBlanc. Canada sẽ đánh thuế tương đương với thuế quan của Mỹ, tức khoảng $20 tỷ, ông thêm.

EU cũng đánh thuế tương đương với thuế quan của Mỹ. Thuế quan của EU dự trù bắt đầu vào ngày 1 Tháng Tư và có hiệu lực đầy đủ trễ nhất từ ngày 13 Tháng Tư, EC loan báo.

“Trong khi đó, chúng tôi vẫn luôn sẵn sàng đàm phán,” bà von der Leyen lưu ý.

EU sẽ đánh thuế cả sản phẩm công nghiệp lẫn nông nghiệp Mỹ, gồm thép và nhôm, đồ gia dụng, sản phẩm gỗ, thịt gà, thịt bò và nhiều loại thực phẩm khác, theo thông báo của EC hôm Thứ Tư.

Ông Maros Sefcovic, đại diện thương mại EU, cho hay giới chức Âu Châu sẽ tiếp tục làm việc với giới chức Mỹ để đạt được kết quả “hai bên cùng thắng,” nhưng EU “sẽ không để yên mức thuế quan vô lý đối với hàng xuất cảng của chúng tôi.”

“Lẽ ra chúng ta nên làm cho mối quan hệ tuyệt vời này mạnh mẽ hơn, chứ không phải yếu hơn,” ông Sefcovic cho biết.

Tại Tòa Bạch Ốc hôm Thứ Tư, Tổng Thống Trump tuyên bố Mỹ sẽ đáp trả EU và Canada.

“Tất nhiên, tôi sẽ đáp trả,” ông Trump khẳng định, nhưng không nói rõ khi nào hoặc bằng cách nào. (Th.Long)


 

Ông Tô Lâm tiếp tục củng cố uy tín của mình không chỉ ở trong nước mà cả ở chính trường quốc tế

Tổng hợp tin tức báo chí Châu Á Thái Bình Dương

Ông Tô Lâm đi thăm hai nước Singapore và Indonesia, thuộc hiệp hội các nước Đông Nam Á – ASEAN trong nỗ lực ngoại giao độc lập và giống như là mong có thể thoát Trung của mình. Ông đã được đón tiếp long trọng tại cả hai quốc gia. Đây là cách ông củng cố uy tín, bản lãnh của mình trong Đảng và hình ảnh của mình ở ngoại quốc. Ông đề cao chính sách ngoại giao thực tiễn không giáo điều theo lối XHCN vốn là thông lệ của các Tổng Bí Thư thời trước.

Lễ đặt tên cho hoa phong lan là một nghi lễ ngoại giao mà Singapore chỉ dành riêng cho những vị khách cao cấp đặc biệt đến thăm Singapore.

Singapore lấy tên Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân đặt cho loài hoa lan mới - Ảnh 1.

Tổng Bí thư Tô Lâm và vợ cùng Thủ tướng Singapore Lawrence Wong dự lễ đặt tên một loài hoa lan mới mang tên “Tô Lâm Linh Ly” tại Vườn lan quốc gia, Vườn Thực vật Singapore

Tại buổi lễ đón tiếp vào ngày 12-3-2025, Thủ tướng Lawrence Wong trực tiếp đón Tổng Bí thư Tô Lâm và phu nhân tại cổng chính Vườn Thực vật Singapore và mời vào địa điểm diễn ra lễ đặt tên hoa. Theo đó, Singapore quyết định đặt tên của loài hoa mới này là “Papilionanda Tô Lâm Linh Ly”.

Thủ tướng Singapore Lawrence Wong và Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm tại Tòa nhà Quốc hội vào ngày 12 tháng 3 năm 2025. (Ảnh: Bộ Phát triển Kỹ thuật số và Thông tin đăng trên báo CNA, Singapore)

Ông Wong phát biểu trong bài phát biểu tại bữa trưa chính thức rằng “sự hợp tác kinh tế mạnh mẽ” giữa Singapore và Việt Nam là “nền tảng cho mối quan hệ của chúng ta”. “Năm ngoái, Singapore là nhà đầu tư nước ngoài hàng đầu tại Việt Nam, điều đó phản ánh mức độ tin tưởng cao mà các doanh nghiệp của chúng tôi dành cho tiềm năng của Việt Nam.”

Ông Wong cho biết thêm, xuất khẩu của Việt Nam sang Singapore cũng tăng đáng kể trong cùng kỳ, lưu ý mối liên kết ngày càng tăng giữa hai nền kinh tế.

Bộ Ngoại giao cho biết trong chuyến thăm của ông Lâm, hai nhà lãnh đạo cũng chứng kiến ​​việc trao đổi Biên bản ghi nhớ và các thỏa thuận liên quan đến chống tội phạm xuyên quốc gia, chuyển đổi số, hợp tác thương mại điện gió ngoài khơi và phát triển các Khu công nghiệp Việt Nam – Singapore.

Ông Tô Lâm lấy Singapore làm gương để theo đó làm phát triển nước Việt Nam,công báo của mạng chính phủ Việt Nam đã đăng như sau, “Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định những kinh nghiệm và bài học thành công của Singapore chính là nguồn cảm hứng và động lực to lớn để Việt Nam phấn đấu thực hiện các mục tiêu phát triển chiến lược đề ra.”

Bộ trưởng lão thành Singapore Lý Hiển Long và Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm vào ngày 12 tháng 3 năm 2025. (Ảnh: Bộ Phát triển số và Thông tin)Hy vọng ông sẽ là Gorbachov, hay là một nhà cải cách có tầm cỡ của Việt Nam như ông đã từng hy vọng cách đây hàng chục năm từ thời Nguyễn Tấn Dũng. Hy vọng đó không phải là kiểu cải cách nửa vời của các đời TBT Cộng Sản như đã xảy ra.


 

 

Vì họ đã sám hối theo lời Giona giảng (Lc 11:32)-Cha Vương

Thứ 4 rồi bạn ơi! Một ngày bình yên trong biển hồ của lòng Chúa xót thương nhé.

Cha Vương

Thứ 4 1MC: 3/12/2025

TIN MỪNG: Dân thành Ninivê cũng sẽ đứng lên tố cáo và lên án dòng giống này, vì họ đã sám hối theo lời Giona giảng, nhưng ở đây còn có người hơn Giona nữa”. (Lc 11:32)

SUY NIỆM: Nghi ngờ là một trong những mánh khoé của ma quỷ. Có bao giờ bạn nghi ngờ và từ chối lòng bao dung và ơn tha thứ của Chúa chưa? Dân thành Ninivê, sau khi nghe lời rao giảng của ông Giôna, ăn năn và trở lại với Chúa, còn bạn thì sao? Bạn được nghe lời Chúa và rước Chúa vào tâm hồn thì tại sao lại cứng lòng đến thế nhỉ? Có lẽ là vì tự ái hơi cao, không chấp nhận những phương diện chưa tốt của chính bản thân mình. Để trở về với Chúa và với anh em bạn cần 4 điều:

(1) Biết mình có tội,

(2) Buồn sầu vì tội đã phạm,

(3) Tin vào tình thương tha thứ của Chúa,

(4) Quay về với tình thương ấy.

Nếu thiếu 1 trong những điều trên thì hành động sám hối của bạn không thành thật. Chúa yêu thương bạn và đang chờ đợi bạn trở về với Ngài. Đối với Ngài không tội lỗi nào có thể vượt qua lòng thương xót của Ngài được.

LẮNG NGHE: Xin rửa con sạch hết lỗi lầm tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy. / Vâng, con biết tội mình đã phạm, lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm. (Tv 51:4,5)

CẦU NGUYỆN: Lạy Chúa, xin mở lòng con để con nhận biết tội mình mà trở về với lòng thương xót tha thứ của Chúa.

THỰC HÀNH: Tự xét mình và cố gắng làm hoà với Chúa với anh em trong Mùa Chay này nhé.

From: Do Dzung

***********************

Trở Về Bên Chúa – Quốc Thiên | Sáng tác : Lê Đức Hùng 

Nga không muốn ngừng bắn đang lúc thắng thế trong cuộc xâm lấn Ukraine

Tổng hợp báo chí

KYIV — Việc Hoa Kỳ nối lại viện trợ và chia sẻ thông tin tình báo sau các cuộc đàm phán hòa bình tại Jeddah, Saudi Arabia, đã khơi dậy hy vọng ở Kyiv rằng Washington sẵn sàng trở thành đối tác trong việc chấm dứt chiến tranh với Moscow, ngay cả khi sự phản đối lệnh ngừng bắn gia tăng ở Nga và Điện Kremlin đã từ chối ngay lập tức chấp thuận đề xuất này.

Các nhà phân tích, chính trị gia và blogger quân sự theo chủ nghĩa dân tộc người Nga ủng hộ Điện Kremlin cho biết Nga có thể sẽ từ chối lệnh ngừng bắn vì đây là cái bẫy gây tổn hại đến lợi ích của Nga và có lợi cho Ukraine.

Photo: Shutterstock.com

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky – người mà chính quyền Trump cáo buộc là chưa sẵn sàng cho hòa bình sau chuyến thăm gây tranh cãi tới Nhà Trắng vào tháng trước – đã mô tả cuộc gặp trong một cuộc họp báo hôm thứ Tư là “tích cực” và “mang tính xây dựng” và trao cho Ukraine cơ hội thể hiện thiện chí hòa bình với Hoa Kỳ. Tổng thống Zelensky nới, “…Đối với tôi, điều quan trọng là chấm dứt chiến tranh”, ông nói. “Tôi muốn tổng thống Hoa Kỳ nhìn thấy điều này, để người Mỹ nhìn thấy điều này và cảm nhận điều này”.

Thỏa thuận này sẽ tạm thời đóng băng hơn 1.800 dặm tiền tuyến ở vị trí hiện tại , ở nơi lực lượng Nga dường như đang có lợi thế nắm quyền kiểm soát. Tổng thống Vladimir Putin liên tục tuyên bố rằng lệnh ngừng bắn tạm thời sẽ không được Moscow chấp nhận. Hôm thứ Tư, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov chỉ nói rằng Nga sẽ không “tự mãn” và sẽ xem xét kỹ lưỡng đề xuất ngừng bắn và xem xét lại tuyên bố chung.

Ngoại trưởng Marco Rubio lên máy bay quân sự trước khi khởi hành từ Jeddah, Ả Rập Xê Út, vào thứ Tư, khi ông đi Canada để tham dự cuộc họp của các bộ trưởng ngoại giao. (Saul Loeb/Pool/Reuters)

Ngoại trưởng Marco Rubio, người dẫn đầu các cuộc đàm phán tại Jeddah, cho biết hôm thứ Tư: “Tất cả chúng tôi đều háo hức chờ đợi phản ứng của Nga và chúng tôi kêu gọi họ mạnh mẽ cân nhắc chấm dứt mọi hành động thù địch”. Ông cho biết nếu Nga trả lời tích cực, “thì chúng ta biết rằng chúng ta đã đạt được tiến bộ thực sự và có cơ hội thực sự cho hòa bình. Nếu câu trả lời của họ là không, thì đó sẽ là điều vô cùng đáng tiếc và điều đó sẽ làm rõ ý định của họ”.


Bộ Giáo Dục Mỹ chuẩn bị sa thải gần một nửa nhân viên

Ba’o Nguoi-Viet

March 11, 2025

WASHINGTON, DC (NV) – Bộ Giáo Dục Mỹ (ED) hôm Thứ Ba, 11 Tháng Ba, loan báo đang chuẩn bị sa thải khoảng một nửa nhân viên, theo NBC News.

Khoảng 2,100 nhân viên ED sẽ nhận được thông báo sa thải và sẽ được cho phép trở lại văn phòng để nộp tài sản chính phủ và dọn dẹp bàn ghế vào Thứ Tư tuần này, hai giới chức cho hay.

Bà Linda McMahon, lúc còn đang được đề cử làm bộ trưởng Giáo Dục, dự họp Nội Các tại Tòa Bạch Ốc ở Washington, DC, hôm 26 Tháng Hai. (Hình minh họa: Jim Watson/AFP via Getty Images)

Đợt sa thải này phản ảnh việc ED “cam kết làm việc có hiệu quả, trách nhiệm, và bảo đảm đưa nguồn lực tới nơi cần nhất: Học sinh, phụ huynh, và giáo viên,” bà Linda McMahon, bộ trưởng Giáo Dục, cho biết trong thông báo của ED.

ED có khoảng 4,000 nhân viên, gồm 3,000 người tại trụ sở ED ở Washington, DC, và gần 1,000 người ở 10 văn phòng cấp khu vực. Đây là một trong những cơ quan liên bang nhỏ nhất cấp Nội Các. Năm ngoái, ngân sách ED là $268 tỷ, chiếm 4% ngân sách chính phủ liên bang.

Đợt sa thải này diễn ra giữa lúc ông Donald Trump, tổng thống, chuẩn bị ký sắc lệnh dẹp bỏ toàn bộ ED. (Ông Trump không có quyền tự mình dẹp bỏ cơ quan liên bang nào, mà phải được Quốc Hội chuẩn thuận.)

Hàng trăm nhân viên ED sẽ bị sa thải từ tối Thứ Ba, cộng với hơn 300 nhân viên tự nguyện nghỉ việc sau khi được ED trả trước $25,000, theo CNN. Tháng trước, ED sa thải 63 nhân viên đang thử việc.

Đợt sa thải ở ED tương tự đợt sa thải hàng loạt nhân viên ở nhiều cơ quan liên bang khác. Đây là một phần trong chiến dịch của Tổng Thống Trump và Cơ Quan Cải Tổ Chính Phủ (DOGE) của tỷ phú Elon Musk cắt giảm quy mô chính phủ liên bang. (Th.Long) [qd]


 

TẬP NGẠC NHIÊN – Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

“Con Người cũng sẽ là một dấu lạ cho thế hệ này!”.

“Quen thuộc và gần gũi không giống nhau! “Quen thuộc” – điều không thể tránh – xảy ra gần như thường tình. “Gần gũi” thì khó cảm nhận hơn; nó phải được tìm kiếm, mở ra và đáp trả. “Quen thuộc” luôn luôn có; “gần gũi” thì phải tìm, hiểu biết và cảm kích cá nhân. Bạn cần tập ngạc nhiên với những gì thân quen!” – Gordon Lester.

Kính thưa Anh Chị em,

Ý tưởng cần ‘tập ngạc nhiên’ của Lester được gặp lại qua Lời Chúa hôm nay. Thật thú vị, cả hai bài đọc cùng liên kết qua một nhân vật khá độc đáo – Giôna! Giôna kêu gọi Ninivê tái khám phá Thiên Chúa; Chúa Giêsu cũng làm ngần ấy việc với người đương thời.

Với Chúa Giêsu, bao phép lạ, các giáo huấn và sự thánh thiện của Ngài là điều không ai phủ nhận; ấy thế, một số người vẫn không hài lòng. “Người đương thời không hiểu rằng, Chúa là Thiên Chúa của sự ngạc nhiên, Ngài luôn mới mẻ; không bao giờ phủ nhận chính mình. Vì không hiểu điều này nên họ khép kín, co mình lại và đòi thêm dấu lạ!” – Phanxicô.

Cũng thế, chúng ta vẫn thường dễ rơi vào thái độ tương tự! Thay vì đánh giá cao sự giàu có được bảo tồn trong Hội Thánh, không ít người vẫn chạy theo những dấu lạ bất thường. Các Mối Phúc, các phép lạ trong Tin Mừng, kể cả việc người chết sống lại… nghe có vẻ nhàm; đang khi những mặc khải tư, chuyện linh hồn hiện về… lại thu hút nhiều người. Mùa Chay, thời điểm quay lại với những gì căn bản, ‘tập ngạc nhiên’ với những gì thân quen, tập “gần gũi, mở ra và đáp trả” trước những thông điệp của Chúa gửi đến trong Thánh Kinh, trong Thánh Lễ hoặc trong tràng hạt… như thể lần đầu!

Thật ra, sự hiện diện của Chúa Kitô trong hành tinh này đã là một dấu lạ vĩ đại; nhưng khi nói về Giôna, Ngài nói đến dấu lạ ‘tử nạn và phục sinh’ của Ngài. Trên thực tế, không dấu lạ nào vĩ đại hơn dấu lạ này, và việc cử hành mầu nhiệm Phục Sinh là cao trào thực sự mà Mùa Chay hướng đến. Mùa Chay, mùa ‘tập ngạc nhiên’ với cuộc tử nạn và phục sinh của Đấng đã chết và sống lại cho chúng ta – các tội nhân. “Lạy Thiên Chúa, một tấm lòng tan nát giày vò, Ngài sẽ chẳng khinh chê!” – Thánh Vịnh đáp ca. Thế nhưng, thông thường, chúng ta là những tội nhân chểnh mảng; vì thế, để “gần gũi” lại với Chúa, bạn phải “kiếm tìm”. Một người ‘từng trở lại’ tâm sự, “Đừng trì hoãn vì ngày mai có thể sẽ không bao giờ đến! Chúa hứa thứ tha nếu bạn quay lại; nhưng Ngài không hứa, bạn sẽ có ngày mai để có một cơ hội!” – Augustinô.

Anh Chị em,

“Con Người cũng sẽ là một dấu lạ cho thế hệ này!”. ‘Dấu lạ Giêsu’ lớn hơn ‘dấu lạ Giôna’ xảy ra cách đây hơn 2.000 năm và vẫn xảy ra hằng ngày trên các bàn thờ. Hãy tái khám phá dấu lạ này trong mỗi Thánh Lễ, mỗi trang Phúc Âm; khám phá trong từng con người thân quen dưới một mái nhà; trong mỗi phút giây chúng ta hít thở. Hãy “tìm kiếm, mở ra và đáp trả” trước huyền nhiệm Thiên Chúa, huyền nhiệm Giêsu trong các Bí tích, trong những ai đang ở bên cạnh! Đó không phải là những gì quá “quen thuộc” nhưng thật “gần gũi” mà bạn tái khám phá mỗi ngày hầu có thể ngạc nhiên. Đừng đợi thêm dấu lạ nào nữa!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, đừng để con hời hợt với những gì quen thuộc, hững hờ với những gì gần gũi. Dạy con biết tập lại – ‘tập ngạc nhiên’ – để nhìn mọi sự, mọi người với đôi mắt trẻ thơ!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

From: KimBang Nguyen

***************************************************

Thứ Tư Tuần I Mùa Chay

Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.

29 Khi ấy, dân chúng tụ họp đông đảo, Đức Giê-su bắt đầu nói: “Thế hệ này là một thế hệ gian ác; chúng xin dấu lạ. Nhưng chúng sẽ không được thấy dấu lạ nào, ngoài dấu lạ ông Giô-na. 30 Quả thật, ông Giô-na đã là một dấu lạ cho dân thành Ni-ni-vê thế nào, thì Con Người cũng sẽ là một dấu lạ cho thế hệ này như vậy. 31 Trong cuộc Phán Xét, nữ hoàng Phương Nam sẽ đứng lên cùng với những người của thế hệ này và bà sẽ kết án họ, vì xưa bà đã từ tận cùng trái đất đến nghe lời khôn ngoan của vua Sa-lô-môn; mà đây thì còn hơn vua Sa-lô-môn nữa. 32 Trong cuộc Phán Xét, dân thành Ni-ni-vê sẽ trỗi dậy cùng với thế hệ này và sẽ kết án họ, vì xưa dân ấy đã sám hối khi nghe ông Giô-na rao giảng; mà đây thì còn hơn ông Giô-na nữa.” 


 

Tóm tắt chính sách đối ngoại của Tổng thống Ronald Reagan -Trần Trung Đạo

Ba’o Tieng Dan

Trần Trung Đạo

11-3-2025

LGT của Tiếng Dân: Có nhiều điều về Tổng thống Ronald Reagan được người dân Mỹ nhớ tới, nhưng có lẽ dân Mỹ và thế giới luôn nhớ đến ông là vị tổng thống thời Chiến Tranh Lạnh đầu tiên, chủ trì tám năm hòa bình không bị phá vỡ và là người đầu tiên đạt được thỏa thuận cắt giảm vũ khí hạt nhân với Liên Xô, qua việc đề xuất Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược (START) năm 1982.

Người dân Liên Xô và các nước cộng sản cũng sẽ nhớ đến ông Reagan là vị tổng thống Mỹ đã giúp Tổng thống Liên Xô Gorbachev có thể bắt đầu quá trình tái cấu trúc xã hội Liên Xô, cùng với hành động của những người Đông Đức thời đó, để rồi chính dân Đông Đức đã phá vỡ bức tường Berlin ngày 9-11-1989, dẫn đến sự sụp đổ của khối Cộng sản ở Đông Âu không lâu sau đó. Sau đây là bài viết của nhà văn Trần Trung Đạo về vị tổng thống thứ 40 của Mỹ.

***

Ronald Wilson Reagan, tổng thống thứ 40 của Mỹ, sinh ngày 6 tháng 2 năm 1911 và qua đời ngày 5 tháng 6 năm 2004. Ông xuất thân như một xướng ngôn viên cho các chương trình thể thao tại Iowa trước khi di chuyển California để bắt đầu nghề nghiệp đóng phim.

Ronald Reagan nguyên là đảng viên đảng Dân Chủ và xem TT Franklin D. Roosevelt như một anh hùng của nước Mỹ trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế và Thế Chiến Thứ Hai. Ông ủng hộ TT Harry Truman trong chiến dịch tái tranh cử tổng thống 1948.

Năm 1962 ông thay đổi từ đảng Dân Chủ sang đảng Cộng Hòa và ủng hộ các chiến dịch tranh cử tổng thống của Dwight Eisenhower năm 1952 và Richard Nixon năm 1960.

Năm 1966, ông thắng cử chức vụ thống đốc tiểu bang California. Năm 1976, ông tranh cử ứng cử viên tổng thống đảng Cộng Hòa. Ronald Reagan chống lại chính sách đối ngoại hòa hoãn với LX của ứng cử viên Gerald Ford nhưng thất cử sít sao trước Gerald Ford. Gerald Ford, sau đó, thất cử trước ứng cử viên đảng Dân Chủ Jimmy Carter.

Năm 1980, Reagan tranh cử tổng thống lần nữa. Sự thất bại kinh tế và các chính sách đối ngoại sai lầm của TT Jimmy Carter đã tạo điều kiện cho Thống đốc Ronald Reagan trở thành tổng thống thứ 40 của Mỹ.

Học thuyết Reagan (Reagan Doctrine)

Theo tài liệu lưu trữ tại Bộ Ngoại giao Mỹ, “Học thuyết Reagan” được dùng để mô tả chính sách của chính quyền Reagan (1981-1988) nhằm hỗ trợ các lực lượng chống Cộng ở bất cứ nơi nào họ có thể đến. Trong bài phát biểu về Tình hình Liên bang năm 1985, Tổng thống Ronald Reagan đã kêu gọi Quốc hội và người dân Mỹ đứng lên chống lại Liên Xô, nước mà trước đây ông gọi là “Đế chế Ác quỷ”.

Ông phát biểu: “Chúng ta phải đứng về phía tất cả các đồng minh dân chủ của mình. Và chúng ta không được phép phản bội lòng tin của những người đang liều mạng sống của mình—trên mọi lục địa, từ Afghanistan đến Nicaragua—để thách thức sự xâm lược do Liên Xô hậu thuẫn và bảo vệ các quyền mà chúng ta đã có từ khi sinh ra” — (Reagan Doctrine, 1985, US Department of State, Archive).

Với quan điểm đó, học thuyết Reagan còn được gọi là lý thuyết “phục hồi” (Rollback).

Nhắc lại, đối phó với sự bành trướng của chủ nghĩa Cộng sản từ sau Thế Chiến Thứ Hai, hai chiến lược đối ngoại quan trọng của Mỹ gồm “bao vây” (containment) và “phục hồi” (rollback). Chiến lược “bao vây” được biết đến lần đầu tiên vào tháng 2 năm 1946 khi George F. Kennan, nhân viên ngoại giao làm việc cho tòa đại sứ Mỹ tại Liên Xô, gởi Bộ Ngoại giao Mỹ một bản phân tích qua hình thức một điện tín dài 5.500 chữ tới Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Chính sách đối ngoại chỉ đạo của Mỹ đặt cơ cở trên những phân tích của George Kennan, được gọi là “ngăn chặn” (containment).

Lý thuyết “phục hồi” không thay đổi hay thay thế lý thuyết “ngăn chặn” nhưng tích cực và chủ động hơn. Hai lý thuyết cùng một gốc này chế ngự chính sách đối ngoại của Mỹ trong và cả sau chiến tranh lạnh, tùy thuộc hoàn cảnh chính trị tại mỗi quốc gia mà một hay cả hai chính sách được áp dụng.

Mục đích của “phục hồi” nhằm đánh bại hay đưa về vị trí cũ tại những nơi bị Cộng sản chiếm được trước hết nhắm đến các quốc gia Cộng sản chư hầu của Liên Xô tại Đông Âu và “ngăn chặn” sự bành trướng của Cộng sản tại các nước mầm mống độc tài vừa phát sinh như tại Afghanistan, Nam Mỹ.

Người cổ võ mạnh mẽ nhất cho lý thuyết này là cố Ngoại trưởng Mỹ John Foster Dulles và được Tổng thống Ronald Reagan khai triển thành Chủ thuyết Reagan.

Về mặt quốc phòng, Reagan Doctrine chủ trương chạy đua vũ trang. Ông thuyết phục quốc hội chuẩn chi ngân sách quốc phòng khổng lồ để xây dựng một bộ máy quân sự hùng mạnh nhất thế giới với những võ khí tiên tiến như Stealth Technology của Không Quân, M-1 Abrams tanks. Tổng thống Reagan còn có công trong việc phục hồi niềm tin và danh dự của quân đội Mỹ sau chiến tranh Việt Nam (Tom Bowman, Reagan guided huge buildup in arms race, Baltimore Sun, Jun 08, 2004).

Nhưng để học thuyết được thành công, bản thân ông chưa đủ, Tổng thống Reagan cần (1) một nội các gồm những chuyên gia lỗi lạc về mọi lãnh vực, nhất là đối ngoại, (2) liên kết chặt chẽ với các đồng minh Châu Âu, nhất là Anh và Đức, (3) lôi kéo sự đồng tình ủng hộ của khối chống Cộng thuộc Thế giới Thứ Ba nhất là các “sân sau” ở Nam Mỹ. Ông biết, cuộc đấu tranh chống lại thế giới Cộng sản là cuộc đấu tranh tổng hợp và toàn diện.

Trước hết, Tổng thống Reagan thành lập một nội các gồm những nhà chính trị tài năng và chuyên nghiệp

Tổng thống  Reagan không mang vào tòa Bạch Ốc những người mới, thiếu kinh nghiệm, theo ông từ California hay những người không đủ khả năng nhưng trung thành, mà là những chuyên viên lỗi lạc có sẵn trên đất nước.

Ngoại trưởng đầu tiên của Tổng thống Reagan là tướng bốn sao trẻ nhất của quân đội Hoa Kỳ Alexander Haig. Tướng Haig có một quá trình phục vụ cho đất nước Mỹ dài hơn rất nhiều chính trị gia. Đại tướng Haig từng là Tổng Tư lịnh Quân đội Hoa Kỳ tại Châu Âu và có một vốn hiểu biết rất dày về sức mạnh quân sự của Liên Xô. Alexander Haig từng là Tham mưu trưởng của Tổng thống Nixon và Tổng thống Ford.

Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng Caspar Weinberger vốn là một viên chức cao cấp phục vụ 30 năm dưới thời các Tổng thống Nixon và Tổng thống Ford.

Giám Đốc CIA William Casey từng là nhân viên Sở Tình Báo Chiến Lược OSS từ Thế Chiến Thứ Hai và các thời Tổng thống Nixon, Ford.

George Shultz, người kế vị Alexander Haig trong chức vụ Bộ trưởng Ngoại Giao là nhà kinh tế, chính trị đầy kinh nghiệm. Từ năm 1955, ông đã là Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Tổng thống Dwight Eisenhower. Giống như Tổng thống Reagan, mục tiêu ưu tiên cần giải quyết của Tiến sĩ George Shultz là Liên Xô.

Tổng thống Reagan không quan tâm những người ông mời vào nội các từng phục vụ các đối thủ chính trị của ông trong đảng Cộng Hòa. Ông không mang vào tòa Bạch Ốc những người chỉ biết thừa hành, mà là những người có cùng một tầm nhìn giống ông về tương lai của nước Mỹ và thế giới.

Thứ hai, Tổng thống Reagan liên kết chặt chẽ với các đồng minh Châu Âu

Để đánh bại khối Cộng sản đứng đầu là Liên Xô hùng mạnh, Tổng thống Reagan biết trước hết liên minh với các lãnh đạo Châu Âu chống Cộng.

Ý định này của ông được ghi lại trong tài liệu tối mật của Trung Ương Tình Báo Hoa Kỳ (CIA) được giải mật ngày 5 tháng 6 năm 2013, trong đó TT Reagan nhấn mạnh: “Hoa Kỳ phải xây dựng lại uy tín cho cam kết chống lại sự xâm phạm của Liên Xô vào lợi ích của Hoa Kỳ và các đồng minh và bạn bè của mình, đồng thời hỗ trợ hiệu quả các quốc gia Thế Giới Thứ Ba sẵn sàng chống lại áp lực của Liên Xô hoặc phản đối các sáng kiến thù địch của Liên Xô với Hoa Kỳ, hoặc là mục tiêu đặc biệt của chính sách Liên Xô” — (US Relations with the USSR, CIA, Declassified 2013/06/05).

Ngày 12 tháng Sáu, 1987, Tổng thống Reagan đứng cách bức tường phân chia Đông và Tây Đức một quảng không xa, đọc diễn văn nhân dịp kỷ niệm 750 năm thành lập thành phố Berlin. Trong diễn văn, Tổng thống Reagan thách thức Tổng Bí thư Gorbachev “Hãy Phá Bỏ Bức Tường Này” (Tear Down This Wall). Câu nói của Tổng thống Reagan được xem là điểm khởi đầu cho một chuỗi những thay đổi của Châu Âu, dẫn đến sự sụp đổ toàn bộ khối Cộng sản Châu Âu.

YouTube player

Đồng minh giữa Tổng thống Reagan và Thủ tướng Anh Margaret Thatcher là một mối quan hệ đặc biệt. Họ bước vào chính trường trong cùng thời điểm và đối diện với một thế giới tự do đang trên đà suy giảm ảnh hưởng. Họ là bạn nhiều năm trước khi trở thành lãnh đạo quốc gia. Cả hai chia sẻ tầm nhìn về phương pháp đối nội cũng như đối ngoại.

Tổng thống Reagan đánh giá cao vai trò của NATO

Nhân dịp kỷ niệm 35 năm thành lập liên minh quân sự này, Tổng thống Reagan ra một bản tuyên bố: “Vào tháng 5, Hoa Kỳ sẽ tổ chức cuộc họp mùa xuân của các bộ trưởng ngoại giao NATO tại Washington. Đây sẽ là cơ hội đặc biệt để kỷ niệm 35 năm thành lập liên minh chung của chúng ta và xem xét những thách thức trong tương lai mà quan hệ đối tác xuyên Đại Tây Dương phải đối mặt. Tôi kêu gọi Quốc hội và người dân Hoa Kỳ cùng tôi bày tỏ sự ủng hộ của chúng ta đối với một mối quan hệ đã phục vụ chúng ta rất tốt trong nhiều năm qua và sẽ tiếp tục là yếu tố thiết yếu đối với phúc lợi của chúng ta trong tương lai” — (Proclamation 5158 – 35th Anniversary of NATO. March 6, 1984, by the President of the United States of America).

Thứ ba, Tổng thống Reagan tích cực yểm trợ các nước nhỏ trên con đường dân chủ hóa

Tháng 2 năm 1985, Tổng thống Ronald Reagan phát biểu: “Chúng ta phải ủng hộ tất cả các đồng minh dân chủ của Mỹ. Và chúng ta không được phép phá vỡ niềm tin với những người đang mạo hiểm mạng sống của họ—trên mọi châu lục, từ Afghanistan đến Nicaragua—để thách thức sự xâm lược do Liên Xô hậu thuẫn và bảo vệ các quyền mà chúng ta đã có từ khi sinh ra” — (Reagan Doctrine, 1985, US Department of State, Archive).

Ngoài Liên Xô, Tổng thống Ronald Reagan còn là người đã thấy rõ dã tâm của Trung Cộng và là người cương quyết bảo vệ Đài Loan. Các tổng thống trước ông và sau ông đều nói, nhưng Tổng thống Reagan có ra văn bản rõ ràng. Văn bản được gọi là Sáu Bảo Đảm (Six Assurances) được xem như văn bản chỉ đạo của hành pháp cho các chính sách đối với Đài Loan. Dù nội dung đã đươc biết rộng rãi, mãi cho tới tháng 9 năm 2020, bản điện tín gốc của văn bản “Sáu Bảo Đảm” vẫn còn là “tài liệu tối mật”.

Khi quan sát chính sách đối ngoại của Tổng thống Reagan, người ta thường nghĩ ông đặt quan tâm quá lớn đối với Liên Xô và Nam Mỹ. Thật ra ông có quan tâm tương xứng dành cho Á Châu chỉ khác là ưu tiên hóa từng mục tiêu trong mỗi thời kỳ.

Khi cuộc đàm phán về một thông cáo chung giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng, vấn đề “bán vũ khí cho Đài Loan” gặp phải bế tắc. Thay vì nhân nhượng, tổng thống Reagan chủ trương thừa nhận bế tắc và hứa hẹn sẽ được giải quyết sau.

Dù sao, đoán trước sự lo lắng của Tổng thống [Đài Loan] Tưởng Kinh Quốc, Tổng thống Reagan chỉ thị James Lilley, Giám Đốc Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan, tương tự như chức vụ Đại Sứ Mỹ tại Đài Loan, trao cho tổng thống Đài Loan văn bản, ngày nay được gọi là “Sáu Bảo Đảm”, vào ngày 14 tháng 7 năm 1982, tức khoảng một tháng trước khi có thông cáo chung ra đời. Tổng thống Reagan cũng đồng ý để chính phủ Đài Loan công bố nội dung của điện tín.

Thứ tư, TT Reagan chinh phục tình cảm của người dân các nước Cộng sản

Trong tác phẩm “Three Days in Moscow”, ký giả Bret Baier kể lại, khi vừa đến Moscow sau chuyến bay dài vào cuối tháng 5 năm 1988, thay vì nghỉ ngơi, Tổng thống Ronald Reagan đã cùng phu nhân dành thời gian ngoài nghị trình viếng thăm chính thức để ra phố thăm những người dân Nga bình thường.

Tổng thống Ronald Reagan có thể là vị tổng thống Mỹ đã bị bộ máy tuyên truyền Liên Xô bôi đen hơn nhiều tổng thống khác vì năm năm trước đó ông đã gọi chế độ Cộng sản Liên Xô là “đế quốc tội ác” (The evil empire). Thông tấn xã TASS tức khắc trả đũa. Qua nhiều bài bình luận TASS gọi Tổng thống Reagan là người “chống Cộng điên cuồng”. Nhưng thay vì bị khinh thường, sỉ vả hay thờ ơ, chiều 31 tháng 5 năm 1988, vị tổng thống thứ bốn mươi của Mỹ đã được dân chúng Moscow hoan hô nồng nhiệt.

Sau bảy mươi năm tranh đấu trong âm thầm, trong chịu đựng, nhận thức của người dân Nga cuối cùng đã thắng bộ máy tuyên truyền Cộng sản. Trước mặt họ Tổng thống Reagan không phải là người “chống Cộng điên cuồng” như hãng tin TASS bôi nhọ, mà là lãnh đạo của một cường quốc tự do, dân chủ, được người dân các quốc gia Cộng sản yêu mến và kính trọng.

Ánh sáng tự do đã thắng bóng tối độc tài và đó là tín hiệu cuộc cách mạng dân chủ đang đến. Thật vậy, chỉ một năm sau, hệ thống toàn trị Cộng sản rạn nứt và ba năm sau chế độ Cộng sản chính thức cáo chung.

Trong phần kết luận của diễn văn đọc trước hội nghị toàn quốc hàng năm của Hội Truyền Giáo Phúc Âm (The Annual Convention Of The National Association Of Evangelicals) tổ chức tại Orlando, Florida, USA ngày 8 tháng 3 năm 1983, Tổng thống Ronald Reagan phát biểu:

“Tôi tin chúng ta sẽ đáp ứng được thử thách. Tôi tin rằng chủ nghĩa Cộng sản là một chương buồn, kỳ quái trong lịch sử loài người mà những trang cuối cùng đang được viết ngay trong thời điểm này. Tôi tin điều này bởi vì nguồn sức mạnh trong nỗ lực mưu cầu tự do của con người không phải là vật chất mà là tinh thần. Và bởi vì nguồn sức mạnh đó không giới hạn, làm khiếp sợ và cuối cùng sẽ thắng những kẻ nô lệ hóa chính đồng bào họ”.

Tổng thống Reagan không chỉ là tổng thống Mỹ, mà còn là nhà lãnh đạo của thế giới tự do.


 

S.T.T.D Tưởng Năng Tiến – Suu Kyi

Ba’o Dan Chim Viet

Tác Giả: Tưởng Năng Tiến

10/03/2025

Cuối cùng (hay nói chính xác hơn là cuối đời) rồi tôi cũng thấy một cây hoa gạo, mọc cạnh tường thành bao quanh Cung Điện Mandalay – kinh đô cuối cùng của vương triều Miến. Có thể vì mới đầu tháng bahttps://www.danchimviet.info/s-t-t-d-tuo%cc%89ng-nang-tien-suu-kyi-2/03/2025/33709/, chưa tới giai đoạn mãn khai, và cũng vì tôi đứng khá xa (khoảng cách là cả một cái hào nước rộng) nên ảnh chụp những cành hoa gạo trông … không rõ nét! Kể cũng hơi đáng tiếc nhưng dù sao thì tôi cũng đã nhìn được tận mắt, và (tưởng) thế cũng đã đủ vui rồi.

  • Sao không đi tới gần hơn?
  • Hổng dám “gần” đâu. Hoa (cũng như người) nên trông từ xa thường vẫn đẹp hơn!

Ở bên này hào nước của Cung Điện Hoàng Gia là ngôi giáo đường của Hội Thánh Tin Lành Giám Lý, Methodist Church. Cách đó không xa là nhà thờ Anh Giáo (St. Mary Church) nằm ngay góc đường 26th Street & 77th St. Kề bên là chùa Chà Shri Mariamman Temple, tất nhiên là nghi ngút và sực nức mùi nhang trầm Ấn Độ.

Chỉ trong vòng mươi phút đi bộ thôi đã có đến mấy nơi thờ phượng trang trọng của vài tôn giáo khác nhau. Ai dám nói là người Miến Điện kỳ thị tín ngưỡng? Ấy thế mà họ đối xử phân biệt tới nơi, tới chốn, và cách họ ngược đãi sắc dân Hồi Giáo Rohingya đã khiến cả thế giới đều phải hãi hùng:

Wikipedia khái quát: “Cuộc đàn áp quân sự lên người Rohingya đã kéo đến những lời chỉ trích từ Liên Hiệp Quốc; tổ chức nhân quyền Ân xá Quốc tếBộ Ngoại giao Hoa Kỳ; và chính phủ Malaysia. Bà Aung San Suu Kyi người đứng đầu của chính phủ trên thực tế đặc biệt bị chỉ trích cho sự không hành động và giữ im lặng của mình về vấn đề này và hành động rất ít để ngăn chặn các lạm dụng quân sự.”

Đâu phải chỉ là những lời chỉ trích (suông) sự việc đã đi xa hơn thế, và tồi tệ hơn nhiều. Tất cả những vòng nguyệt quế mà thế giới phương Tây trao cho Suu Kyi đều đã bị giật lại thẳng tay. Nhật báo Independent, còn ái ngại loan tin rằng do cuộc khủng hoảng người Hồi Giáo Rohingya mà đã có 400 ngàn chữ ký yêu cầu tước bỏ Giải Nobel của Aung Sang Suu Kyi (Rohingya Muslim crisis: 400,000 sign petition to strip Aung Sang Suu Kyi of Nobel Prize).

Rồi khi tình cảm với phương Tây đã hết mặn mà thì Suu Kyi, và cả nước Miến, đã quay trở lại với anh nhân tình cũ – Trung Cộng. Cứ mỗi lần nhìn thấy hình ảnh nàng đứng cạnh Tập Cận Bình là lòng tôi tan nát, gan ruột muốn đứt thành từng khúc luôn.

Nói gần nói xa, chả qua nói thiệt: dù có chút chênh lệch về tuổi tác, tôi không chối được rằng đã có lúc mình phải lòng Suu Kyi. Tuy chỉ là tình yêu đơn phương nhưng giữa chúng tôi không thiếu những kỷ rất … êm đềm và rất khó quên!

Năm 2015, ngay sau khi Đảng Liên Đoàn Quốc Gia Vì Dân Chủ (NLD) của Suu Kyi thắng cử vẻ vang là tôi bay qua Yangon tức khắc. Tôi muốn đến tận nơi để chia sẻ niềm vui lớn lao này với mỹ nhân mà mình ái mộ. Bước ra khỏi phi trường, vừa phóc lên taxi là tôi hớn hở hỏi liền:

  • Are you happy ?
  • Wait and see!

Chú tài xế trẻ xối ngay cho vào mặt tôi một xô nước lạnh.

  • Wait cái con mẹ gì nữa, hả Trời? Bọn quân phiệt thua đau và thua đậm. Đảng NLD của Lady nắm quyền rồi. Một thời cơ lịch sử để Burma thoát khỏi độc tài, thoát Tầu, và thoát nghèo luôn. Đất Miến hiện có đủ điều kiện để thực hiện tất cả những ước mơ này: một đảng đối lập có thực lực, một vị lãnh đạo có tâm có tầm và được quần chúng tin yêu. Đây là một cơ hội bằng vàng tụi bay phải nắm lấy ngay, đừng thờ ơ, phải chung tay nhập cuộc với mọi người đi chớ …

Bữa đó, tui nói hơi nhiều, và hoàn toàn tin tưởng vào những suy nghĩ hết sức lạc quan và chân thật của mình. Niềm tin này –  tiếc thay – tôi không giữ được luôn và cũng chả nắm được lâu. Sau khi nghe người đẹp của lòng mình tuyên bố một câu nghe rất chướng (nàng sẽ “đứng trên tổng thống” luôn) là tôi bắt đầu hơi bị lăn tăn chút xíu. Tôi ngại rằng quyền lực đã khiến cho mỹ nhân của Burma (người vẫn được thiên hạ xưng tụng là “biểu tượng dân chủ”) thay lòng đổi dạ.

Sau khi 6,700 người Rohingya (kể cả trẻ con) bị sát hại, và sau khi con số thuyền nhân đào thoát khỏi Myanmar lên đến hơn nửa triệu (503,698) mà Suu Kyi vẫn cứ lặng thinh thì tôi biết rằng sự nghi ngại của mình đã thành hiện thực. BBC bình luận: Myanmar’s democratic transition, analysts say, appears to have stalled.

Vấn đề không chỉ “nghẽn” ở lãnh vực tự do, dân chủ, hoặc nhân quyền. Cái nghèo cũng đẩy Burma vào con đường … kẹt. Ngày 5 tháng 4 năm 2016 tôi cũng có mặt ở đất nước này. Hôm đó, theo tường thuật của nhật báo The Global New Light of Myanmar, Bộ Trưởng Vương Nghị đến thủ đô Naypyitaw để chúc mừng tân chính phủ – với một thái độ vô cùng nhũn nhặn – cùng lời “cam kết sẽ không can thiệp vào nội bộ của Myanmar” (pledging that China would not interfere in the internal affairs of Myanmar).

Tuy thế, cuối cùng, Miến Điện vẫn không thoát khỏi Tầu. Bỉnh bút của RFA, Hoàng Gia Phúc cho hay:

“Ngày 17/1/2020, ông Tập Cận Bình có chuyến thăm chính thức đến Myanmar – quốc gia thuộc ASEAN. RFI cho biết có hai dự án quan trọng được đề xuất trong chuyến thăm này, đó là: Bắc Kinh đề nghị xây dựng một hành lang kinh tế Trung Quốc-Miến Điện (CMEC) với một cảng nước sâu 1,3 tỉ đô la tại Kyaukphyu ở bang Rakhine, mở lối vào Ấn Độ Dương cho Trung Quốc. Một dự án lớn khác có thể được bàn bạc trong dịp này, đó là đập thủy điện 3,6 tỉ đô la ở Myitsone, bang Kachin. Với chuyến thăm này của ông Tập, Myanmar thể hiện quyết tâm tiến sâu vào quan hệ với Trung Quốc trong Dự án Con đường tơ lụa mới…”

Tôi thành thực không tin rằng Burma có chút tương lai sáng sủa nào trên Con Đường Tơ Lụa Mới của Tập Cận Bình, và xem ra thì đất nước này cũng chả còn có lựa chọn nào khác nữa.  Cũng y như Miên, Việt với Lào thôi. Suu Kyi của lòng tôi, và Đảng Liên Đoàn Quốc Gia Vì Dân Chủ (của nàng) quả đã làm cho không ít người thất vọng!

Cố nhân ơi biết chiều nay ta buồn!

Điều an ủi là, thỉnh thoảng, tôi vẫn còn bắt gặp mấy cái tuk tuk (trên mọi nẻo đường ở Miến) với chân dung nhỏ nhắn xinh xắn của Suu Kyi –  dù hai bên lề vẫn không thiếu những kẻ không nhà đang nằm vật vạ khắp nơi. Hoá ra hô hào tự do, kêu gọi cải cách kinh tế – chính trị vẫn là chuyện dễ; thực hiện kìa mới gian nan.

Dân chủ, theo nhận xét của nhà báo Ngô Nhân Dụng, không giống như món mì gói cứ đổ nước sôi vào là ăn được ngay. Ấy thế mà ở nước tôi thì ngay cả “nước sôi” cũng chưa mấy ai buồn nghĩ đến.


 

Tin nóng: Ukraine thỏa thuận ngừng bắn 30 ngày, Hoa Kỳ tiếp tục cung cấp tin tình báo và hỗ trợ quân sự

Theo nhật báo WSJ

JEDDAH, Ả Rập Xê Út—Chính quyền Trump cho biết họ sẽ ngay lập tức dỡ bỏ lệnh tạm dừng chia sẻ thông tin tình báo và hỗ trợ quân sự cho Ukraine, khi Kyiv đồng ý thực hiện lệnh ngừng bắn trong 30 ngày trong các cuộc đàm phán cấp cao với các quan chức Hoa Kỳ.

Kế hoạch này, phụ thuộc vào sự chấp thuận của Nga, đã được nêu trong một tuyên bố do Ukraine và Hoa Kỳ đưa ra.

“Hôm nay chúng tôi đã đưa ra một lời đề nghị mà người Ukraine đã chấp nhận, đó là ngừng bắn và đàm phán ngay lập tức để chấm dứt cuộc xung đột này theo cách lâu dài và bền vững, đồng thời bảo vệ lợi ích, an ninh và khả năng thịnh vượng của quốc gia này”, Ngoại trưởng Marco Rubio cho biết .

“Chúng tôi sẽ đưa lời đề nghị này đến người Nga ngay bây giờ và chúng tôi hy vọng rằng họ sẽ nói ‘có’, rằng họ sẽ nói ‘có’ với hòa bình. Quả bóng hiện đang ở trong sân của họ,” ông nói thêm.

Cuộc họp hôm thứ Ba là cuộc hội đàm cấp cao đầu tiên giữa các quan chức Hoa Kỳ và Ukraine kể từ cuộc gặp gỡ căng thẳng tại Phòng Bầu dục, trong đó Tổng thống Trump cáo buộc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky không sẵn lòng đàm phán giải pháp hòa bình với Moscow.

Sau phiên họp tại Nhà Trắng đó, Trump đã cắt đứt các chuyến hàng vũ khí và giảm lượng thông tin tình báo đến Kyiv. Động thái đó được tiếp nối bằng một chiến dịch tăng tốc của Nga và Bắc Triều Tiên nhằm đẩy lùi các thành quả của Ukraine tại Kursk , một phần lãnh thổ của Nga bị lực lượng Kyiv chiếm giữ vào năm ngoái.

Vài giờ trước khi các cuộc đàm phán ở Jeddah bắt đầu, Ukraine đã tiến hành cuộc tấn công bằng máy bay không người lái lớn nhất vào Moscow trong cuộc chiến, nhắm vào thủ đô Nga và các khu vực khác. Chính quyền Moscow cho biết cuộc tấn công đã khiến ít nhất một người tử vong và 14 người bị thương.

Những chiếc vỏ xe cháy đen của một dãy xe trong bãi đậu xe.

Một bức ảnh do văn phòng thống đốc Moscow công bố cho thấy những chiếc xe bị phá hủy trong cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine tại Domodedovo ở khu vực Moscow vào thứ Ba.Tín dụng…Thống đốc Andrei Vorobyov, thông qua Reuters

Zelensky khẳng định ông sẵn sàng theo đuổi các cuộc đàm phán hòa bình, nhưng cũng nói rằng Ukraine sẽ cần sự bảo đảm an ninh do phương Tây hậu thuẫn để đảm bảo rằng thỏa thuận tiềm năng sẽ được thực hiện, điều mà Trump vẫn miễn cưỡng đưa ra.

Rubio, đeo cà vạt đỏ, đã đến hội đàm với các quan chức Hoa Kỳ và Ukraine tại Ả Rập Xê Út vào thứ Ba.

Rubio, đeo cà vạt đỏ, đã đến để đàm phán với các quan chức Hoa Kỳ và Ukraine tại Saudi Arabia vào thứ Ba. Ảnh: handout/Agence France-Presse/Getty Images

Và trong những ngày gần đây, các quan chức Ukraine đã gợi ý rằng bước đầu tiên hướng tới hòa bình có thể là lệnh ngừng bắn đối với các cuộc tấn công trên không và trên biển của Nga và Ukraine.

Các quan chức Hoa Kỳ chưa nói rõ Ukraine cần thực hiện những bước cụ thể nào để có thể nối lại hỗ trợ quân sự của Hoa Kỳ, nhưng đã gợi ý rằng điều này sẽ cần phải vượt ra ngoài lệnh ngừng bắn.

“Chúng ta sẽ không ngồi trong phòng vẽ đường ranh giới trên bản đồ, mà chỉ cần có được cảm nhận chung về những nhượng bộ nào nằm trong phạm vi có thể dành cho họ và những gì họ cần để đổi lại,” Rubio nói trước khi có thông báo ngừng bắn. “Và sau đó tìm hiểu lập trường của Nga về vấn đề đó. Và điều đó sẽ giúp chúng ta đánh giá khá tốt về khoảng cách thực sự giữa chúng ta.”

Tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Nga Valery Gerasimov (phải) đang kiểm tra quân đội tham gia vào cuộc xung đột Nga-Ukraine, tại một địa điểm được cho là Vùng Kursk, Nga, trong hình ảnh tĩnh này được trích từ video phát hành ngày 11 tháng 3 năm 2025. Bộ Quốc phòng Nga/Tài liệu phát qua REUTERS© Thomson Reuters

Rubio đã nói rằng bất kỳ giải pháp tiềm năng nào cũng sẽ đòi hỏi sự nhượng bộ từ cả hai bên. Rubio đã nói rằng “Người Nga không thể chinh phục toàn bộ Ukraine, và rõ ràng là sẽ rất khó khăn cho Ukraine trong bất kỳ khoảng thời gian hợp lý nào để buộc người Nga quay trở lại nơi họ đã ở vào năm 2014”. “Vì vậy, giải pháp duy nhất cho cuộc chiến này là ngoại giao và đưa họ đến một bàn đàm phán nơi điều đó có thể xảy ra”.

Trong khi Hoa Kỳ đã gây sức ép rất lớn lên lực lượng vũ trang của Ukraine bằng cách ngừng viện trợ quân sự và giảm chia sẻ thông tin tình báo, nước này vẫn cho phép một số hỗ trợ tiếp tục. Rubio cho biết Ukraine vẫn đang nhận được cái mà ông gọi là “thông tin tình báo phòng thủ”, có vẻ như ám chỉ đến cảnh báo về các cuộc tấn công bằng tên lửa của Nga để cho phép Ukraine vận hành hệ thống phòng không của mình. Ông cũng cho biết Starlink, dịch vụ internet vệ tinh do SpaceX của Elon Musk phát triển , không bị cắt. Starlink cung cấp thông tin liên lạc an toàn giữa quân đội Ukraine và chỉ huy của họ.

Tuy nhiên, áp lực mạnh mẽ của chính quyền Trump đối với Ukraine trái ngược với lập trường của họ đối với Nga. Trong khi Trump đã cảnh báo rằng ông có thể áp thuế hoặc thực hiện các bước kinh tế khác nếu Nga không tham gia các cuộc đàm phán hòa bình tiềm năng, ông đã không có hành động cụ thể nào để gây áp lực lên Điện Kremlin kể từ khi nhậm chức.

Thay vì tỏ ra linh hoạt, Nga đã tăng gấp đôi các yêu cầu chính của mình. Tuần trước, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov đã bác bỏ đề xuất của Anh và Pháp về việc triển khai quân gìn giữ hòa bình để đảm bảo rằng thỏa thuận hòa bình trong tương lai không bị Nga vi phạm—một đề xuất của châu Âu mà Trump hoan nghênh.

Nga cũng tiếp tục cuộc tấn công quân sự vào Kursk nhằm mục đích tước đi lợi thế mặc cả tiềm năng của Kyiv trong bất kỳ cuộc đàm phán nào bằng cách đẩy lực lượng Ukraine ra khỏi tỉnh của Nga.

Và trong các cuộc đàm phán giữa Hoa Kỳ và Nga tại Riyadh, Lavrov đã gạt bỏ ý tưởng thiết lập lệnh tạm dừng các cuộc tấn công của Nga và Ukraine vào cơ sở hạ tầng năng lượng của mỗi bên. Lavrov nói với các phóng viên rằng các quan chức Hoa Kỳ đã đưa ra đề xuất này và ông trả lời rằng Nga không tấn công các nguồn điện cung cấp cho người dân Ukraine—một lời khẳng định mà các quan chức Hoa Kỳ đã bác bỏ từ lâu .

The speach of Lavrov | Cartoon Movement

Rubio cho biết cần phải có thêm các cuộc đàm phán với Nga để xác định rõ ràng hơn về lợi ích của họ và xác định xem Điện Kremlin có sẵn sàng linh hoạt về các vấn đề cốt lõi trong các cuộc đàm phán hòa bình tiềm năng hay không.Ông cho biết vẫn chưa có cuộc gặp thượng đỉnh nào giữa Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin được lên kế hoạch.


Vì sao cựu Tổng thống Philippines Duterte bị bắt?- BBC

BBC

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Cảnh sát Philippines đã bắt giữ cựu Tổng thống Rodrigo Duterte sau khi Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành lệnh truy nã, cáo buộc ông phạm tội ác chống lại loài người liên quan đến “cuộc chiến chống ma túy” đẫm máu của mình.

Ông bị cảnh sát bắt giữ tại sân bay Manila ngay sau khi từ Hong Kong trở về.

Cuộc trấn áp chống ma túy tàn bạo của ông Duterte, diễn ra khi ông còn là tổng thống của quốc gia Đông Nam Á này từ năm 2016 đến 2022, đã khiến hàng ngàn người thiệt mạng.

Cựu tổng thống 79 tuổi trước đó đã tuyên bố sẵn sàng ngồi tù khi trả lời các thông tin về khả năng bị bắt giữ.

Liên minh Quốc tế về Nhân quyền (ICHRP) ở Philippines gọi vụ bắt giữ là “khoảnh khắc lịch sử”.

“Công lý có thể đến muộn nhưng đã được thực thi hôm nay. Việc bắt giữ Duterte là khởi đầu cho sự trừng phạt những kẻ gây ra các vụ giết người hàng loạt, thứ đã định hình chế độ cai trị tàn bạo của ông ta,” Chủ tịch ICHRP Peter Murphy nói.

“Cuối cùng, chúng ta dần dần sẽ giành được công lý cho tất cả các nạn nhân… Nhưng mặt khác, hy vọng rằng không chỉ dừng lại ở việc bỏ tù,” báo Philippines Rappler dẫn lời một người được gọi là Ana. Chồng và bố chồng của cô bị giết trong cuộc chiến chống ma túy của Duterte vào năm 2017.

”Cũng mong rằng ông ta sẽ thừa nhận mọi sai lầm và xin lỗi tất cả những người bị hại, để linh hồn của những người đã khuất cũng được yên nghỉ,” Ana nói.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Ông Rodrigo Duterte cầm một khẩu súng bắn tỉa trong một buổi lễ của cảnh sát vào năm 2018

Vị cựu tổng thống đã đến Hong Kong để vận động tranh cử cho danh sách thượng nghị sĩ của mình trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào ngày 12/5 sắp tới.

Những thước phim được phát trên truyền hình địa phương cho thấy ông chống gậy bước ra khỏi sân bay. Các nhà chức trách cho biết ông “có sức khỏe tốt” và đang được các bác sĩ chính phủ chăm sóc.

“Tôi có tội gì? Tôi làm mọi thứ trong thời gian tại nhiệm để mang lại hòa bình và cuộc sống yên ổn cho nhân dân Philippines,” ông nói với đám đông người Philippines ở nước ngoài hò reo trước khi rời Hong Kong.

Một video do con gái ông, Veronica Duterte, đăng tải cho thấy ông Duterte bị giam giữ trong một phòng chờ ở Căn cứ Không quân Villamor tại thủ đô Manila. Trong video, có thể nghe thấy ông đặt câu hỏi về lý do bị bắt giữ.

“Luật là gì và tôi đã phạm tội gì? Tôi bị đưa đến đây không phải do tôi tự nguyện mà do người khác. Các người phải trả lời ngay lập tức về việc tước đoạt sự tự do của tôi.”

‘Cuộc chiến chống ma túy’

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Các nghi phạm ma túy bên trong đồn cảnh sát ở thủ đô Manila, Philippines năm 2016

Duterte, người từng là thị trưởng của một trong những thành phố lớn nhất ở Philippines, đã giành được chiếc ghế tổng thống bằng lời hứa về một cuộc trấn áp tội phạm trên diện rộng.

Nhưng các nhà phê bình cho rằng “cuộc chiến chống ma túy” của ông đã dẫn đến sự lạm dụng quyền lực của cảnh sát và tình trạng nhiều nghi phạm ma túy bị hành quyết không qua xét xử. Ông đã phủ nhận các cáo buộc này.

Ông xây dựng hình ảnh mình là một người đàn ông cứng rắn, chống lại giới tinh hoa và gần gũi với quần chúng, khiến những người dân Philippines bầu ông làm tổng thống đầu tiên của đất nước đến từ đảo Mindanao ở miền nam.

Với lời lẽ hùng hồn, ông đã tập hợp lực lượng an ninh để bắn chết những nghi phạm ma túy. Hơn 6.000 nghi phạm đã bị cảnh sát hoặc những kẻ tấn công không rõ danh tính bắn hạ trong chiến dịch, nhưng các nhóm nhân quyền cho biết con số này có thể lớn hơn.

“Hitler đã thảm sát ba triệu người Do Thái. Bây giờ có ba triệu con nghiện ma túy [ở Philippines]. Tôi rất vui khi tàn sát chúng,” ông nói sau vài tháng nhậm chức.

Nhưng những người chỉ trích cho rằng “cuộc chiến chống ma túy” của ông đã dẫn đến việc cảnh sát lạm dụng quyền lực và nhiều nghi phạm ma túy đã bị hành quyết ngay lập tức.

Các cuộc điều tra tại quốc hội tiết lộ “biệt đội tử thần” bí ẩn gồm những thợ săn tiền thưởng nhắm vào những nghi phạm ma túy.

Ông Duterte đã phủ nhận các cáo buộc.

ICC lần đầu ghi nhận các cáo buộc lạm dụng vào năm 2016 và bắt đầu điều tra vào năm 2021. Tòa án này xử lý các vụ án từ tháng 11/2011, khi ông Duterte còn là thị trưởng Davao, cho đến tháng 3/2019, trước khi Philippines rút khỏi ICC.

Ông Duterte có bốn người con, trong đó có con gái lớn là Sara Duterte, hiện là phó tổng thống Philippines và được dự báo là ứng cử viên tổng thống tiềm năng vào năm 2028.

Trong những tháng gần đây, liên minh của gia tộc Duterte với đương kim Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã tan vỡ một cách chấn động trước công chúng cả nước. Ông Marcos và bà Sara Duterte từng cùng nhau giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử năm 2022.

Hồi tháng 11/2024, bà Duterte đã nói với các phóng viên rằng quan hệ giữa bà với Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã trở nên độc hại và bà mơ đến chuyện chặt đầu ông ta.

Bà cũng đe dọa sẽ đào mộ cha của tổng thống Marcos Jr. từ Nghĩa trang Anh hùng ở Manila và đổ tro cốt xuống biển.


 

Sự trỗi dậy và sụp đổ của ‘Thung lũng cần sa Napa’

Theo báo WSJ

Crazy Marijuana Leaf Cartoon Character Holding A Big Joint. Hand Drawn ...

PUEBLO, Colo.—Khi Colorado trở thành một trong những tiểu bang đầu tiên hợp pháp hóa cần sa giải trí, một ủy viên quận nhiệt tình ở đây đã nói rằng ông muốn Pueblo trở thành “Thung lũng cần sa Napa”.

Thành phố này tưởng tượng rằng vùng đồng bằng cao ngay phía đông dãy núi Rocky sẽ thu hút những người yêu cần sa từ khắp cả nước. Một lò mổ gia súc lớn đã đóng cửa nhiều năm trước, và một nhà máy thép đã sa thải công nhân. Sự bùng nổ cần sa sẽ mang lại việc làm mới và doanh thu thuế.

“Những con phố sẽ được lát bằng vàng,” Carole Poysti, người nuôi dê trong trang trại nhỏ của mình, nhớ lại. “Các trường tiểu học sẽ là những trường tuyệt vời nhất cả nước.”

Một ngày sau khi cần sa giải trí hợp pháp có mặt tại Pueblo vào năm 2014, 50 người đã cắm trại trước một trong những cửa hàng bán cần sa đầu tiên, chờ đợi cửa hàng mở cửa, tờ báo địa phương đưa tin. Một khách hàng gọi đó là Amsterdam mới. Hai cửa hàng duy nhất được cấp phép tại quận này đã thu về tổng cộng 1 triệu đô la doanh số trong tháng đầu tiên, gửi 56.000 đô la tiền thuế cho quận. “Chúng ta sẽ phải bán thêm cần sa”, giám đốc tài chính của quận đã thốt lên.

Một thập kỷ sau, giấc mơ của Pueblo đã tan thành mây khói. Một ngành công nghiệp bán lẻ, trồng trọt và chiết xuất dầu cần sa từng thịnh vượng—có hơn 200 doanh nghiệp như vậy trong quận vào năm 2017—đã sụp đổ. Chỉ còn lại 45 doanh nghiệp, theo hồ sơ của tiểu bang. Doanh thu thuế của quận liên quan đến cần sa đã giảm mạnh từ hơn 7,1 triệu đô la vào năm 2021 xuống còn 4,8 triệu đô la vào năm 2023.

Ngành công nghiệp bán lẻ, trồng trọt và chiết xuất dầu cần sa từng phát triển mạnh mẽ của quận này hiện đang bị thu hẹp.

Ngành công nghiệp bán lẻ, trồng trọt và chiết xuất dầu cần sa từng phát triển mạnh mẽ của quận này hiện đang bị thu hẹp vì hàng cần sa lậu thuế.

Không phải là lỗi ở những người đã ngừng sử dụng cần sa, ở Pueblo, nơi mùi cần sa tràn lan, hay trên toàn quốc. Theo một cuộc khảo sát thường niên do liên bang tài trợ , việc sử dụng hàng ngày của người lớn từ 35 đến 50 tuổi đang ở mức cao kỷ lục trên toàn quốc.

Tuy nhiên, ở Pueblo và những nơi khác, động lực thị trường (bất hợp pháp) đã làm tê liệt ngành công nghiệp cần sa hợp pháp. Ngay cả sau khi hợp pháp hóa, những người trồng và bán bất hợp pháp vẫn phát đạt ở những nơi như Pueblo, và năm ngoái họ chiếm khoảng 70% thị trường Hoa Kỳ, theo công ty nghiên cứu thị trường cần sa Whitney Economics. Những người buôn bán chợ đen này, không giống như những người được cấp phép, không phải chịu thuế hay thủ tục hành chính rườm rà.

Và khi ngày càng nhiều tiểu bang hợp pháp hóa việc bán cần sa giải trí, những nơi như Colorado không còn độc quền bán hàng nữa. Đơn giản là không có đủ khách hàng để hỗ trợ tất cả các cửa hàng hợp pháp. Trên toàn quốc, chỉ có 27% doanh nghiệp cần sa hợp pháp có lãi, giảm so với mức 42% vào năm 2022, theo Whitney. Quỹ giao dịch tích cực nhất theo dõi các công ty cần sa được giao dịch công khai gần đây đã đạt mức thấp kỷ lục. Đầu tư đã cạn kiệt và tái cấu trúc đang gia tăng .

Cảnh sát trưởng Pueblo Chris Noeller cho biết các vấn đề liên quan đến người bán chợ đen, bao gồm cả các băng đảng và du đảng, đã trở nên tồi tệ hơn kể từ khi hợp pháp hóa. Ông cho biết nhiều doanh nghiệp cần sa đã bị bỏ rơi hoặc thanh lý, và rất nhiều công việc tốt khác trong quận này loại bỏ những ứng viên sử dụng cần sa, ông cho biết.

Thành phố đang nỗ lực dọn dẹp các khu trại của người vô gia cư.

Colorado đánh thuế bán cần sa 15% và thuế tiêu thụ đặc biệt 15% đối với cần sa, và Quận Pueblo đánh thêm 5% thuế tiêu thụ đặc biệt và 6% thuế bán hàng. Các doanh nghiệp cần sa tại thành phố Pueblo phải trả thêm 10% thuế tiêu thụ đặc biệt, một trong những mức thuế cao nhất trong tiểu bang.

Caldwell cho biết thuế cao hơn có nghĩa là giá cao hơn và mất khách hàng vào tay thị trường bất hợp pháp. Ông nói: “Mỗi năm, tiểu bang lại thêm ngày càng nhiều quy định”.

Cơ quan thực thi pháp luật cần sa Colorado cho biết họ đang xem xét các đề xuất nhằm đơn giản hóa các quy định dành cho doanh nghiệp cần sa.

Kate Brophy đã bắt đầu kinh doanh trồng cần sa ở Quận Pueblo vào năm 2017. Cô cho biết cô đã bán sản phẩm của mình với giá bán buôn từ 1.800 đến 2.300 đô la một pound trong thời kỳ đại dịch, nhưng kể từ năm 2022, giá đã giảm xuống còn 230 đến 500 đô la một pound. Cô cho biết những người trồng cần sa lớn hơn với lượng lớn dự trữ cần sa đã tràn ngập thị trường khi họ nỗ lực xả kho hàng, họ vẫn có thể hòa vốn.

Trong khi đó, chi phí cho tiện ích, phân bón, đất và thuế vẫn không giảm, bà cho biết. “Chi phí trồng trọt đội lên, cao hơn giá trị  hàng đang bán trên thị trường”, bà nói.

Bà cho biết, một khi các tiểu bang lân cận mở cửa trở lại, các công ty lớn nhất đã rời khỏi Pueblo. Tiệm Brophy và các đối tác của bà đã đóng cửa và đang cố gắng tránh bị tịch thu tài sản sau khi mất một vài triệu đô la, bà cho biết.

Donald Robinson, bên phải, cho biết anh ta đến Colorado từ Florida để lấy cần sa.

Donald Robinson, bên phải, cho biết anh ta đến Colorado từ tiểu bang Florida để mua và sử dụng cần sa.

Liệu có mối liên hệ giữa tình trạng vô gia cư và việc hợp pháp hóa cần sa ở Colorado hay không vẫn đang là chủ đề gây tranh cãi. Một nghiên cứu năm 2018 về hơn 500 tù nhân vô gia cư trong tiểu bang cho thấy khoảng một phần ba số người chuyển đến Colorado sau khi hợp pháp hóa vào năm 2012 cho biết cần sa hợp pháp là lý do hàng đầu khiến họ đến đây.

Mặc dù các cửa hàng cần sa được cấp phép không được phép bán cho bất kỳ ai dưới 21 tuổi, một số giáo viên ở Pueblo cho biết việc sử dụng lâu dài đã trở thành vấn đề lớn hơn đối với học sinh. “Chúng chỉ muốn trốn học ở nhà và hút cần sa trong tầng hầm của mình”, giáo viên toán trung học Rochelle Maes nói về những người sử dụng nhiều.

Là chủ doanh nghiệp thế hệ thứ ba, Gladney cho biết ông từ chối thuê bất kỳ ai mà ông nghi ngờ sử dụng cần sa . “Nếu bạn vận hành thiết bị hạng nặng, bạn không thể có nó”, ông nói.

Bác sĩ Karen Randall, người làm việc tại khoa cấp cứu, cho biết, mỗi ngày, bệnh nhân đến khoa cấp cứu của Trung tâm Y tế Parkview thuộc UCHealth ở Pueblo với các tình trạng do cần sa gây ra. Một số người bị loạn thần , một tình trạng phổ biến hơn trên toàn quốc kể từ khi hợp pháp hóa.

Việc hợp pháp hóa trùng hợp với sự gia tăng về hiệu lực của các sản phẩm cần sa được bán trên khắp cả nước. Hiện tại, tại Colorado, một số cư dân đang yêu cầu tiểu bang giới hạn hiệu lực của cần sa được bán ở đó.