Các chính sách chống quân đội đưa đảng “Tiến Lên – Move Forward” đến gần với phe đối lập hàng đầu “Pheu Thai” trong các cuộc thăm dò bỏ phiếu.
Lãnh đạo Move Forward Pita Limjaroenrat, trái, và Paetongtarn Shinawatra của Pheu Thai. Ảnh của Ken Kobayashi)
Cuộc tổng tuyển cử, cuộc bầu cử hạ viện đầu tiên của quốc hội Thái Lan kể từ tháng 3/2019, sẽ cho thấy liệu phe đối lập chính Pheu Thai và các đảng khác có thể giành quyền lực từ phe thân quân đội đã nắm quyền kiểm soát kể từ cuộc đảo chính năm 2014 hay không.
Với việc Move Forward đang áp đảo Pheu Thai trong các cuộc thăm dò dư luận mới nhất, sự hợp tác giữa hai bên dường như rất quan trọng đối với sự thay đổi chính phủ.
Một cuộc thăm dò do Viện Phát triển và Quản lý Quốc gia (NIDA) công bố hôm thứ Tư cho thấy Pheu Thai tiếp tục dẫn đầu cuộc đua, với tỷ lệ ủng hộ 38%, trong khi Move Forward đứng thứ hai với 33%. Nhưng Pheu Thai đã giảm 8 điểm phần trăm so với cuộc khảo sát trước đó được công bố vào ngày 16 tháng 4, trong khi Move Forward tăng 12 điểm.
Các đảng ủng hộ quân đội đấu tranh trong cuộc thăm dò. Đảng Dân tộc Thái Thống nhất mới , ủng hộ Thủ tướng Prayuth Chan-ocha, đứng thứ ba với 12%. Đảng Palang Pracharat, nhóm nòng cốt trong liên minh cầm quyền, đứng ở vị trí thứ tám với 1%.
Khi những người tham gia được hỏi ai là người phù hợp nhất để trở thành thủ tướng tiếp theo, nhà lãnh đạo Move Forward Pita Limjaroenrat đứng đầu với 35%, vượt lên trên Paetongtarn Shinawatra với 29%. Paetongtarn là con gái của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra và là một trong những ứng cử viên thủ tướng của Pheu Thai. Prayuth đứng thứ ba với 14%, trong khi thủ lĩnh Palang Pracharat Prawit Wongsuwan không xuất hiện trong bảng xếp hạng.
Dựa trên các cuộc phỏng vấn với NIDA và các nguồn khác, tờ báo địa phương Matichon dự đoán rằng Pheu Thai sẽ giành được 190-200 ghế trong hạ viện 500 ghế, Move Forward giành được 70 ghế và các đảng UTN và Palang Pracharat mỗi đảng giành được 45-55.
Việc lựa chọn thủ tướng được tổ chức sau cuộc tổng tuyển cử sẽ là một cuộc bỏ phiếu chung của 500 thành viên hạ viện và 250 thượng nghị sĩ do quân đội chỉ định, một cơ chế có lợi cho phe ủng hộ quân đội. Do đó, phe đối lập sẽ cần 376 ghế ở hạ viện để bầu ra một thủ tướng.
Pheu Thai đặt mục tiêu giành đa số duy nhất ở hạ viện và đi đầu trong việc thành lập liên minh đa số sau cuộc tổng tuyển cử. Nhưng sự ủng hộ dành cho đảng này dường như đang chững lại, rõ ràng là do suy đoán rằng Pheu Thai có thể thành lập một liên minh với các nhóm ủng hộ quân đội để giành lại quyền lực. Pheu Thai đã phủ nhận suy đoán này, nhưng nhiều nhà quan sát cho rằng điều này đã khiến một số người ủng hộ Pheu Thai chuyển sang phe của Move Forward.
Kể từ cuộc đảo chính quân sự năm 2006 buộc Thủ tướng Thaksin Shinawatra phải rời khỏi đất nước, Thái Lan rơi vào tình trạng hỗn loạn chính trị khi xung đột giữa phe ủng hộ và phe chống Thaksin gia tăng. Move Forward đã duy trì chính sách không thuộc về phe nào và đã củng cố sự hiện diện của mình với tư cách là lực lượng thứ ba.
Trong chiến dịch của mình, Move Forward đã đề xuất sửa đổi luật khi quân của đất nước, trừng phạt sự thiếu tôn trọng đối với hoàng gia và giảm số lượng sĩ quan cấp cao trong quân đội. Move Forward cũng bày tỏ sự thông cảm đối với những người biểu tình kêu gọi cải cách hoàng gia, khiến đảng này nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ những người trẻ tuổi.
“Bây giờ là lúc chuyển ngân sách của quân đội quốc gia sang phúc lợi của người dân,” Pita cho biết hôm thứ Sáu trong chiến dịch tranh cử của ông ở tỉnh Samut Prakan ở miền trung Thái Lan.
Nếu dự đoán của các phương tiện truyền thông địa phương về số ghế theo đảng là chính xác, Pheu Thai và Move Forward sẽ có đa số kết hợp trong hạ viện. Ngay cả khi khó tự mình bầu ra một thủ tướng, họ vẫn có thể thông qua một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với thủ tướng thân quân đội ở hạ viện.
Nhưng Pheu Thai ngày càng cảnh giác với sự phát triển của Move Forward. Nếu Move Forward mở rộng sự ủng hộ, điều đó có thể “khiến các cử tri độc lập có khuynh hướng bảo thủ, những người cảm thấy bị hệ tư tưởng cấp tiến của Move Forward đe dọa, chuyển sự ủng hộ của họ sang các đảng ủng hộ quân đội cầm quyền”, một nguồn tin ngoại giao châu Á cho biết.
Một số trường hợp khiến Pheu Thai gặp khó khăn khi làm việc với Move Forward. Thaksin đã bày tỏ mong muốn trở lại Thái Lan. Sự cho phép của nhà vua là điều không thể thiếu để được công nhận sự trở lại của ông và sự cộng tác với Move Forward có thể gây ấn tượng tiêu cực đối với hoàng gia.