Đường sắt đội vốn hàng triệu đô la vì ‘con ông cháu cha’
Friday, September 19, 2014
HÀ NỘI (NV) .- Các dự án đường sắt nội đô của cả Hà Nội và Sài Gòn đều “đội vốn” nhiều lần và chậm hoàn thành như ấn định, mà một trong những nguyên nhân chính là tại…”Con ông cháu cha”.
 |
| Công nhân thi công xây dựng chân cột tuyến metro Bến Thành – Suối Tiên đoạn qua Q.Thủ Đức. (Hình: Tuổi Trẻ) |
Ông Nguyễn Xuân Thủy – nguyên Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Giao thông vận tải (Bộ GTVT), nói như vậy về tình trạng xây dựng các hệ thống đường sắt nội đô ở Việt Nam trên tờ Đất Việt hôm Thứ Sáu 19/9/2014.
Trong một cuộc họp gần đây, ông bộ trưởng Giao thông Vận tải chống chế cho các chuyện “đợi vốn” là “do chưa có tiền lệ thực hiện dự án đường sắt, cũng như chưa có con người đủ kiến thức, bản lĩnh để nghiên cứu thấu đáo nên khâu chuẩn bị đầu tư sơ sài, đưa ra tổng mức ban đầu rất thấp nên phải điều chỉnh sau này”.
Nhưng những gì được ông Nguyễn Xuân Thủy vạch ra cho thấy sự thật khác hẳn.
“Nếu theo dõi sẽ thấy, Hà Nội có hiện tượng chọn người nhưng không đúng nghề, nhiều người không hiểu biết gì về đường sắt trên cao, không hiểu biết gì về tàu điện ngầm, không hiểu biết gì về giao thông đô thị nhưng lại đưa vào làm trong Ban dự án đường sắt đô thị. Thực chất những người này là con ông cháu cha, người quen biết, chính như vậy mới sinh ra lợi ích nhóm.” Ông Thủy nói.
Vì những người có trách nhiệm điều hành và thực hiện dự án như vậy nên theo ông Thủy “họ mới đưa ra những phương án rất ngô nghê, thậm chí sai, thiếu hợp lý, thiếu khoa học, nó biểu hiện ngay những thứ nhỏ nhất như trang quảng cáo, tờ rơi phát ra cho mọi người. Quả thực có nhiều tờ rơi mà đọc cũng thấy hiện rõ sự ngô nghê, thiếu hiểu biết về giao thông đô thị.”
Có dự án “đội vốn” 60% nhưng có những dự án bị “đội vốn” tới 20%, còn chậm “tiến độ” làm chuyện phổ biến. Trong cuộc họp ngày 12/9/2014 vừa qua tại Hà Nội, ông Nguyễn Hoằng, Vụ trưởng Vụ Kế Hoạch – Đầu Tư của Bộ GTVT còn cho biết có dự án như “dự án metro số 2 Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo, dù chưa đấu thầu, thi công nhưng đã dự kiến tăng tổng vốn từ 19,500 tỉ lên 51,750 tỉ, tăng 164%.”
 |
| Dự án đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Nội đội vốn hơn 339 triệu USD – (Hình: Tuổi Trẻ) |
Trong một thống kê thấy phổ biến trên tờ Thanh Niên ngày 13/9/2014 qua bài viết “Vốn tăng phi mã, tiến độ rùa bò”, người ta thấy tại Sài Gòn có 2 dự án thì tình trạng như sau:
-Tuyến metro số 1: Bến Thành – Suối Tiên dài 19,7 km, tổng mức đầu tư tăng từ 17.387 tỉ đồng lên 47.325 tỉ đồng (tăng 172%), dự án đã phải lùi tiến độ dự kiến 2 năm từ 2018 lên 2020. Trung bình suất đầu tư khoảng 2,400 tỉ đồng/km, tương ứng $120 triệu/km.
-Tuyến metro số 2 (giai đoạn 1) đoạn Bến Thành – Tham Lương dài 11,3 km, tổng mức đầu tư từ 1,374 tỉ USD lên 2,15 tỉ USD (tăng $784 triệu), chậm 2 năm. Trung bình suất đầu tư $190 triệu/km.
Còn tại Hà Nội hiện đang có 4 dự án thì:
– Tuyến metro Nhổn – ga Hà Nội dài 12.5 km chậm 3 năm so với kế hoạch, tổng mức đầu tư từ 653 triệu euro tăng lên 1.17 tỉ euro (tăng 50.2%). Trung bình suất đầu tư khoảng 93.6 triệu euro/km.
– Tuyến metro số 2 đoạn Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo dài 11,5 km, tổng mức đầu tư tăng từ 19,500 tỉ đồng lên 51,750 tỉ đồng (tăng 164%), chậm 3 năm. Trung bình suất đầu tư khoảng 4,500 tỉ đồng/km, tương ứng $225 triệu/km.
– Tuyến metro số 1 Hà Nội (giai đoạn 1) dài 15.36 km, tới nay vẫn chưa rõ hướng tuyến, sẽ phải điều chỉnh cả quy mô, tổng mức đầu tư và tiến độ.
– Tuyến metro Cát Linh – Hà Đông dài 13.05 km, hiện đang rà soát điều chỉnh tổng mức từ $552 triệu lên 891 triệu, tăng thêm $339 triệu, tiến độ dự kiến tháng 11.2013 đã phải điều chỉnh xuống tháng 12.2015, chậm 2 năm. Trung bình suất đầu tư khoảng $68.5 triệu/km.
Hồi đầu năm, dư luận lại một phen xôn xao khi báo chí Nhật, tờ Yomiuri Shimbun, lại khui ra một vụ nhà thầu Nhật hối lộ cho quan chức CSVN để được cho trúng thầu. Lần này liên quan tới đám quan chức xây dựng đường sắt trên cao ở Hà Nội, bị cho là ăn hối lộ khoảng $800,000.
Do áp lực đòi cắt viện trợ của Nhật Bản, nhà cầm quyền CSVN đã bắt giam 6 ông gồm cả phó tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt quốc doanh hồi tháng 5 vừa qua và không biết bao giờ sẽ ra tòa với các cáo buộc nhận hối lộ của nhà thầu Nhật JTC.
“Chính vì do con người chọn con người nên dẫn đến các dự án bị chậm, bị đội vốn, nhưng đó chỉ là tổn hại nhìn thấy trước mắt, sau này khi đi vào hoạt động, chất lượng kém mới là kinh khủng, nó sẽ dẫn đến hàng loạt các tai nạn rất đáng tiếc.” Ông Nguyễn Xuân Thủy nói trên tờ Đất Việt. (TN)