Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường (phải) bắt tay Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen (trái) trong cuộc họp tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh, Trung Quốc, thứ Sáu, ngày 7/2023/. (Ảnh AP / Mark Schiefelbein, Hồ bơi)
BEIJING (AP) – Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen và Thủ tướng Trung Quốc Li Qiang hôm thứ Sáu bày tỏ hy vọng sẽ có liên lạc tốt hơn khi bà Yellen kêu gọi Bắc Kinh không để sự thất vọng về việc hạn chế xuất khẩu công nghệ của Hoa Kỳ làm gián đoạn hợp tác kinh tế.
Cả hai chính phủ đã sử dụng các thuật ngữ tích cực để mô tả chuyến thăm của Yellen đến thủ đô của Trung Quốc, nhằm cải thiện mối quan hệ căng thẳng, và nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ kinh tế Mỹ-Trung.
Bà Yellen và ông Lý tuyên bố không có kế hoạch mới nào cho các cuộc họp cấp cao hơn để khôi phục các mối liên hệ mà các tranh chấp về công nghệ, an ninh và các yếu tố gây khó chịu khác đã làm gián đoạn. Tuy nhiên, bà Yellen là người mới nhất trong số một số quan chức cấp cao của Mỹ đến Bắc Kinh để khuyến khích các nhà lãnh đạo Trung Quốc khôi phục tương tác giữa chính phủ của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Các quan chức Bộ Tài chính cho biết trước đó rằng bà sẽ không được gặp nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình và không có đột phá nào được mong đợi.
Trong cuộc gặp kéo dài một giờ với nhà lãnh đạo số 2 của Trung Quốc, bà Yellen cho biết Washington và Bắc Kinh có nghĩa vụ hợp tác về các vấn đề ảnh hưởng đến thế giới. Bà kêu gọi “các kênh liên lạc thường xuyên” và, rõ ràng hơn, cho “cạnh tranh kinh tế lành mạnh”, ám chỉ đến những phàn nàn rằng Trung Quốc đang tăng cường trợ cấp và rào cản thị trường để bảo vệ các công ty của mình.
Đồng thời, bà Yellen bảo vệ “các hành động có mục tiêu”, chẳng hạn như việc Mỹ hạn chế Trung Quốc tiếp cận chip xử lý tiên tiến và các công nghệ khác, mà bà nói là cần thiết để bảo vệ an ninh quốc gia của Mỹ.
“Quý vị có thể không đồng ý”, Bộ trưởng Tài chính nói. “Nhưng chúng ta không nên cho phép bất kỳ sự bất đồng nào dẫn đến những hiểu lầm làm xấu đi các mối quan hệ kinh tế và tài chính song phương của chúng ta một cách không cần thiết”.
Ông Lý cho biết ông hy vọng Washington sẽ “gặp Trung Quốc giữa quãng đường” nhưng không đưa ra dấu hiệu nào về những thay đổi có thể xảy ra đối với thương mại của Trung Quốc và các chính sách khác khiến Washington khó chịu.
“Sự phát triển của Trung Quốc là một cơ hội chứ không phải là một thách thức đối với Hoa Kỳ và là một lợi ích chứ không phải là một rủi ro”, ông Lý nói, theo một tuyên bố từ Bộ Ngoại giao nước này. “Hai bên cần tăng cường liên lạc và tìm kiếm sự đồng thuận về các vấn đề quan trọng trong lĩnh vực kinh tế song phương thông qua trao đổi thẳng thắn, sâu sắc và thực tế”.
Việc Mỹ hạn chế Trung Quốc tiếp cận công nghệ đe dọa trì hoãn hoặc làm chệch hướng những nỗ lực của Đảng Cộng sản cầm quyền Trung Quốc nhằm phát triển viễn thông, trí tuệ nhân tạo và các công nghệ khác. Hồi tháng Ba, ông Tập cáo buộc Washington đang cố gắng cản trở sự phát triển của Trung Quốc.
Mỹ và các công ty nước ngoài khác không thoải mái về tình trạng của họ ở Trung Quốc sau các cuộc đột kích vào các công ty tư vấn, mở rộng luật an ninh quốc gia và lời kêu gọi của ông Tập và các quan chức khác về khả năng tự cung tự cấp nhiều hơn.
“Tôi đang truyền đạt những lo ngại mà tôi đã nghe từ cộng đồng doanh nghiệp Mỹ – bao gồm việc Trung Quốc sử dụng các công cụ phi thị trường như trợ cấp mở rộng cho các doanh nghiệp nhà nước và các công ty trong nước, và các rào cản đối với việc tiếp cận thị trường cho các công ty nước ngoài”, bà Yellen nói, theo một bản ghi do bộ của bà công bố.
Bà Yellen bác bỏ những ý kiến cho rằng Washington đang cố gắng “tách rời” hoặc tách nền kinh tế Mỹ khỏi nền kinh tế Trung Quốc.
Các doanh nhân đã cảnh báo rằng Trung Quốc và Mỹ có thể tách thành các thị trường riêng biệt với các sản phẩm không tương thích khi Bắc Kinh và Washington thắt chặt kiểm soát thương mại và yêu cầu các công ty giảm sự phụ thuộc vào nhau. Họ nói rằng điều đó sẽ làm tổn hại đến tăng trưởng kinh tế và đổi mới.
“Tôi đã nói rõ rằng Hoa Kỳ không tìm kiếm một sự tách biệt toàn diện các nền kinh tế của chúng ta”, bà Yellen nói với các doanh nhân. “Việc tách rời hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ gây bất ổn cho nền kinh tế toàn cầu, và hầu như không thể thực hiện được”.
Cũng trong ngày thứ Sáu, bà Yellen đã gặp Thống đốc sắp mãn nhiệm của ngân hàng trung ương Trung Quốc, Yi Gang, và cựu Phó Thủ tướng Lưu Hạc, người trước đây là đối tác của bà trong các cuộc đàm phán tài chính, theo Bộ Tài chính.
Bà dự kiến sẽ gặp và ăn tối vào thứ Bảy với Phó Thủ tướng Hà Lệ Ngân, người kế nhiệm ông Lưu làm trợ lý kinh tế chính của ông Tập.
Ngoại trưởng Antony Blinken đã gặp ông Tập vào tháng trước trong chuyến thăm cấp cao nhất của Mỹ tới Bắc Kinh trong 5 năm. Hai bên đồng ý ổn định quan hệ nhưng không đồng ý về việc cải thiện liên lạc giữa quân đội hai nước.
Đợt bùng phát mới nhất diễn ra sau khi ông Biden gọi ông Tập là một nhà độc tài. Chính phủ Trung Quốc đã phản đối, nhưng ông Biden nói rằng những tuyên bố thẳng thừng của ông “không phải là điều tôi sẽ thay đổi nhiều”.
Mối quan hệ trở nên đặc biệt gay gắt sau khi một khinh khí cầu giám sát của Trung Quốc bay qua Hoa Kỳ vào tháng Hai và bị bắn hạ.
Đặc phái viên về khí hậu của ông Biden, John Kerry, sẽ đến thăm Trung Quốc vào tuần tới. Trung Quốc và Hoa Kỳ là những nước phát thải carbon thay đổi khí hậu hàng đầu thế giới, thực hiện bất kỳ bước nào họ thực hiện đều quan trọng.
Bắc Kinh đã cắt đứt các cuộc thảo luận về khí hậu với Washington vào tháng 8 để trả đũa chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện khi đó là Nancy Pelosi tới Đài Loan, hòn đảo dân chủ tự trị mà Trung Quốc tuyên bố là một phần lãnh thổ của mình.
___
Phóng viên Fatima Hussein của Associated Press ở Washington đã đóng góp cho báo cáo này.