- Khi Israel chuẩn bị cho một cuộc tấn công trên bộ ở Dải Gaza, chính phủ Mỹ nằm trong số những người cố gắng ngăn chặn cuộc xung đột lan rộng
- Antony Blinken, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ, đã đến Israel vào thứ Năm và kể từ đó đã đến thăm sáu quốc gia Ả Rập. Ông sẽ trở lại Israel vào thứ Hai
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken sẽ trở lại Israel vào thứ Hai, đây là lần thăm thứ hai trong vòng 5 ngày, để nói về “con đường phía trước” sau nhiều ngày ngoại giao con thoi giữa các quốc gia Ả Rập, điều mà ông nói chia sẻ quyết tâm của Mỹ trong việc đảm bảo cuộc xung đột của Israel với nhóm chiến binh Hamas của Palestine không lan sang những nơi khác trong khu vực.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Hoa Kỳ đã đến Israel hôm thứ Năm – khi nước này chuẩn bị một cuộc tấn công trên bộ ở Dải Gaza để trả đũa cho một cuộc tấn công chết người của Hamas vào thường dân – và ông cũng đã đến Qatar, Jordan, Bahrain, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Ả Rập Saudi và Ai Cập.
Ông Blinken hôm Chủ nhật cho biết đã có sự đồng thuận giữa các đồng minh Ả Rập của Mỹ để kiềm chế cuộc xung đột ở Dải Gaza.
Cuộc xung đột đã làm dấy lên lo ngại quốc tế rằng nó có thể châm ngòi cho một cuộc chiến tranh khu vực rộng lớn hơn khi Ngoại trưởng Iran Hossein Amirabdollahian cảnh báo hôm Chủ nhật rằng “bàn tay của tất cả các bên trong khu vực đang kích hoạt”.
“Có quyết tâm ở mọi quốc gia mà tôi đến để đảm bảo rằng điều này không lan rộng”, ông Blinken nói với các phóng viên khi chuẩn bị rời Cairo vào Chủ nhật.
“Không ai nên làm bất cứ điều gì có thể đổ thêm dầu vào lửa ở bất kỳ nơi nào khác… Rõ ràng từ các cuộc trò chuyện của tôi với tất cả các quốc gia khác, rằng họ chia sẻ mạnh mẽ quan điểm đó và họ đang sử dụng các mối quan hệ của riêng mình để cố gắng đảm bảo rằng điều này không xảy ra.
Washington ngày càng lo lắng về cuộc chiến lan rộng khắp khu vực và cảnh báo Iran tránh xa nó. Ông Blinken đã tìm kiếm sự hợp tác của các đồng minh Ả Rập, cũng như Trung Quốc, một quốc gia có ảnh hưởng đến Tehran, để kiềm chế xung đột.
Nhưng vào cuối ngày thứ Bảy, Iran đã cảnh báo về “những hậu quả sâu rộng” nếu các cuộc bắn phá của Israel không được ngăn chặn.
Trước chuyến thăm Cairo, ông Blinken đã hội đàm tại Riyadh với Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman, một trong những nhà lãnh đạo quyền lực nhất của khu vực, một cuộc gặp mà nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ mô tả là “rất hiệu quả”.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) và Thái tử Saudi Arabia Mohammed Bin Salman tại Riyadh, Saudi Arabia hôm Chủ nhật. Ảnh: Saudi Press Agency/Handout via ReutersTrong cuộc họp,
Thái tử Saudi Arabia nhấn mạnh sự cần thiết phải tìm cách ngăn chặn xung đột và tôn trọng luật pháp quốc tế, bao gồm cả việc dỡ bỏ lệnh phong tỏa của Israel đối với Gaza, hãng thông tấn nhà nước SPA của Saudi Arabia đưa tin.
Kể từ khi bạo lực nổ ra, Saudi Arabia đã hoãn các cuộc đàm phán do Mỹ làm trung gian về bình thường hóa quan hệ với Israel.
Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi (phải) và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Cairo, Ai Cập hôm Chủ nhật. Ảnh: AFP
Ông Blinken đã bay từ Saudi Arabia đến Cairo tiếp theo, nơi ông nói rằng ông đã có “một cuộc trò chuyện rất tốt” với Tổng thống Abdel Fattah al-Sisi, người mà chính quyền đã nhiều lần làm trung gian cho các thỏa thuận ngừng bắn giữa Hamas và Israel.
Ai Cập là quốc gia Ả Rập đầu tiên thiết lập hòa bình với Israel vào năm 1979 và kể từ đó là một trong những nước nhận được sự giúp đỡ hàng đầu của Mỹ.
Tổng thống Mỹ Joe Biden từng tuyên bố sẽ biến vương quốc này thành một nơi bị ruồng bỏ nhưng đã đến thăm vào năm ngoái, thu hút sự phản đối ở quê nhà khi ông chia sẻ một nắm đấm thân thiện với Thái tử Mohammed.
Cairo đã tìm cách hợp tác với Washington kể từ khi bạo lực nổ ra, nhưng được cho là từ chối chỉ cho phép người nước ngoài, bao gồm cả công dân Mỹ, ra khỏi Gaza qua cửa khẩu biên giới Rafah.
Ai Cập kiểm soát điểm ra vào. Các cửa khẩu khác do Israel kiểm soát.
Khi rời Cairo, ông Blinken cho biết ông tin tưởng “Rafah sẽ cởi mở” và Mỹ, Liên Hợp Quốc, Ai Cập, Israel và các nước khác đang nghiên cứu một “cơ chế để nhận được sự hỗ trợ (cho người tỵ nạn) và đưa nó đến những người cần nó”.
Trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Blinken hôm Chủ nhật, ông Sisi nói: “Phản ứng của Israel đã vượt ra ngoài quyền tự vệ và dẫn đến trừng phạt tập thể”, khi Liên Hợp Quốc cảnh báo về tình trạng nhân đạo ngày càng tồi tệ ở Gaza.
Không có thông tin nào về lời kêu gọi của Hoa Kỳ đối với Ai Cập tiếp nhận người tị nạn, điều mà ông Sisi đã bác bỏ, với lý do lo ngại rằng việc di dời hàng loạt sẽ có nghĩa là “xóa bỏ sự nghiệp của người Palestine” và nhấn mạnh người Gaza “vẫn ở trên đất của họ”.
Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas hôm thứ Sáu cảnh báo ông Blinken rằng việc di dời người dân Gaza sẽ là một “Nakba thứ hai” – khi hơn 760.000 người Palestine bị trục xuất khỏi vùng đất của họ trong việc thành lập Nhà nước Israel vào năm 1948.
Cairo đã tiếp tục thúc đẩy các nỗ lực ngoại giao, bao gồm cả việc tổ chức một hội nghị thượng đỉnh khu vực và quốc tế về “tương lai của sự nghiệp Palestine”, mặc dù không xác định ngày cụ thể.
Trong khi Ai Cập công khai bác bỏ bất kỳ đề xuất nào về việc định cư người Gaza ở Sinai – trước đây bị Israel chiếm đóng và là địa điểm của cuộc chiến kéo dài nhiều năm chống lại quân nổi dậy Hồi giáo – các nhà phân tích đã chỉ ra tình hình kinh tế tồi tệ của Ai Cập là một con bài thương lượng tiềm năng.
Đồng tiền của Ai Cập đã mất một nửa giá trị trong một năm, do hóa đơn nợ nước ngoài làm tê liệt và một cuộc khủng hoảng kinh tế mà các nhà phân tích cảnh báo sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn.
Bản đồ các vùng có thể xảy ra chiến trận ở phía bắc và nam dải Gaza.
