Dân tộc Việt Nam đồng tâm ủng hộ và hoan hô Trần Huỳnh Duy Thức, đã và đang quyết tử với côn đồ Việt cộng, cho một Tổ quốc quyết sinh! Ngàn lần cảm ơn một ANH HÙNG CỦA DÂN TỘC!

Tin Cộng Đồng Việt Nam ở Mỹ và ở Việt Nam
Dân tộc Việt Nam đồng tâm ủng hộ và hoan hô Trần Huỳnh Duy Thức, đã và đang quyết tử với côn đồ Việt cộng, cho một Tổ quốc quyết sinh! Ngàn lần cảm ơn một ANH HÙNG CỦA DÂN TỘC!


13-9-2018, #tuyetthucfreethuc
1. Fber Bạch Nga từ Nước Úc xa xôi đã tuyệt thực một ngày để tiếp sức cho anh trần Huỳnh Duy Thức.
Bạch Nga viết: “Gửi hơi ấm về Cố hương…
Tuyệt thực tiếp sức một ngày đồng hành cùng anh Trần Huỳnh Duy Thức. Yêu cầu nhà cầm quyền Cộng sản Vietnam trả tự do ngay lập tức cho anh, người con ưu tú của nước Việt.
Yêu Nước Không Có Tội.”
https://www.facebook.com/bach.nga.1?ref=br_rs
2. Fber Violet Violet từ Mỹ đã tuyệt thực một ngày tiếp sức cho anh Thức.
Violet Violet tên thật là Nguyễn Thị Hồng, chị là người người luôn ủng hộ cho nhân quyền của Việt Nam. Hành động hướng về quê hương của chị khiến những người đấu tranh dân chủ trong nước thấy ấm lòng và cảm động vô cùng.
https://www.facebook.com/profile.php?id=100008543345180
FB Bảo Nhi Lê


Little Saigon: Yến Anh, cô bé 10 tuổi chết dưới tay cha dượng ngay ngày tựu trường
Ngọc Lan/Người Việt

GARDEN GROVE, California (NV) – Sáng ngày tựu trường của học sinh Garden Grove, Thứ Tư, 29 Tháng Tám, 2018, cũng là ngày bé Dương Nguyễn Yến Anh, 10 tuổi, tạm biệt cõi đời này vì sáu nhát dao cay nghiệt của người cha dượng.
“Cô gái nhỏ bé rất can đảm, dũng cảm đã cố gắng bảo vệ mẹ khỏi người cha kế đang tìm mọi cách giết chết mẹ em và ngăn cho hai em trai 3 và 6 tuổi của mình bớt hoảng sợ khóc thét…” Anh Tom Trần, người đứng ra gây quỹ Gofundmeđể tổ chức đám tang cho em đã nói về em như thế, khi liên lạc với nhật báo Người Việt để cho biết thêm câu chuyện đau thương này.
Cô bé hai lần đẩy cha dượng ra khỏi bàn tay cầm dao đâm mẹ
Anh Linh Vũ, người đang chăm sóc cô Sang, người còn mang trên mình nhiều vết thương chưa lành của cuộc “thảm sát,” cũng là người giám hộ hai đứa con trai của cô, kể với phóng viên Người Việt những gì anh được nghe cô Sang kể lại lúc trong bệnh viện và lần đầu tiên khi quay trở lại căn nhà “còn đầy máu vì không ai dọn dẹp.”
“Cô Sang và ông Tánh đã ly thân lâu, nhưng vẫn còn ở chung nhà. Họ có chung một đứa con trai 3 tuổi. Sang thì có hai con riêng là bé Yến Anh và Ben 6 tuổi. Thời điểm đó, Sang đã đặt cọc tiền thuê nhà để chuẩn bị dọn ra riêng,” anh Linh kể.
Theo lời anh, cô Sang cho biết chồng cô thường gây khó dễ với cô, và thường xuyên “bạo hành” hai đứa con riêng của Sang.
“Như thường lệ, sáng hôm ấy, cô Sang thức dậy sớm chuẩn bị đi làm, thì ông Tánh nói với cô lời xin lỗi vì đã có những điều không đúng với cô trong thời gian qua, mong Sang tha thứ cho ông ta. Cô ấy tưởng cũng bình thường nên nghe xong thì đi vào trong phòng treo quần áo – loại có khóa bên trong. Đây cũng là nơi bé Yến Anh thường chui vào trốn mỗi khi bị cha kế đánh,” anh Linh kể.
Anh tiếp tục, “Ông chồng đi theo cô, khi cô phát hiện quay lại thì cũng là lúc ông ta đẩy cô vào trong tủ quần áo đó và rút cây roi điện (stun gun) bắn mấy phát vào bắp tay trái khiến cô tê liệt. Sau đó ông ta rút con dao găm ra và bắt đầu đâm cô.”
“Cô Sang hét lên trong khi chống đỡ thì bé Yến Anh ở phòng ngoài chạy vô đẩy ông Tánh ra, làm con dao rớt xuống. Cô Sang vùng chạy ra nhưng nơi đó quá chật hẹp, đồ đạc nhiều, chưa chạy được thì bị ông Tánh túm được cổ áo và nhặt dao lên đâm tiếp. Bé Yến Anh lại lao vào đẩy ông ta ra, cô Sang vùng chạy được ra ngoài. Ông ta quay sang chụp được con bé và đè nó xuống đâm nó. Cảnh sát nói bé bị tổng cộng sáu nhát dao đâm,” anh Linh thuật lại.
Vợ chồng người hàng xóm trông thấy cô Sang chạy ra ngoài máu me đầy người đã gọi cảnh sát.

“Sau này, khi nói chuyện với mẹ của Sang ở Việt Nam qua điện thoại, tôi mới biết thêm là khi đâm bé Yến Anh xong, ông Tánh gọi điện thoại ‘facetime’ cho mẹ vợ để nói ‘Con muốn giết con Sang mà nó chạy thoát rồi.’ Mẹ Sang nhìn qua màn hình facetime thấy cháu mình nằm dưới đất đầm đìa máu và đang thở lấy hơi lên, rồi bà nhìn thấy cảnh sát ập vào,” anh Linh kể.
Theo lời chị Annie Nguyễn, người làm việc chung với cô Sang ở Prohealth Wellness Center Garden Grove, thì “Chị Sang vào làm việc ở đây mới khoảng sáu tháng, tôi cũng không biết rõ lắm về chuyện riêng của chị, chỉ biết là chị sang Mỹ chưa lâu, có người chồng lớn tuổi, và đang có ý định dọn ra ở riêng. Chị Sang không có người thân ở đây, chỉ có những người bạn thay nhau giúp đỡ.”
“Chuyện bé Yến Anh xảy ra tôi cảm thấy thương tâm quá, tội nghiệp quá. Thực sự bên trong gia đình họ như thế nào mình không biết, nhưng những đứa trẻ không đáng bị như vậy,” chị Annie nói.
Anh Vũ Chương, một người bạn của mẹ bé, viết trên trang Facebook của mình, “Không có tình yêu nào cao quý bằng hy sinh cho người mình yêu.” (Jn 15:13) Trong lúc mẹ của bé bị đe dọa và cầu cứu, thì bé Anh đã không ngần ngại ra tay. Trước hết, bé đã bình tĩnh bảo vệ hai đứa em, rồi lại chính mình hy sinh lao vào gian nguy, để cố cứu mẹ mình. Bé đã sống vỏn vẹn mười năm, nhưng trọn vẹn một kiếp người. Như một thiên thần hộ mệnh vậy!”
“Ngoài khóc khi cha mẹ mất, đây là lần đầu tiên tôi bật khóc…”
Anh Linh, người đàn ông khoảng 50 tuổi, đang ở Garden Grove, nói về mối quan hệ của anh và nạn nhân, “Tôi là bệnh nhân trước đây của Sang. Khi đó tôi bị ‘tai biến,’ đi làm trị liệu nơi Sang làm việc. Cô ấy là người đã châm cứu, xoa bóp và giúp tôi gần như hồi phục hoàn toàn. Tôi mang ơn cứu mạng của Sang và muốn nhận cô ấy làm em gái.”
“Nhưng tôi chưa kịp nói ra điều đó, thì sáng hôm đó, khoảng 7 giờ, tôi nhận được điện thoại của cảnh sát Garden Grove, hỏi tôi có phải là Linh Vũ, bạn của Sang không. Tôi xác nhận. Họ hỏi tôi có thể đến bệnh viện UCI ngay không, thế là tôi đi, và cảm thấy có điều gì đó gợn tóc gáy,” anh Linh cho biết.
Theo lời anh, trên đường lái xe, anh tiếp tục nhận thêm vài cú điện thoại nữa của cảnh sát, họ muốn chắc rằng anh có thể đến ngay.
Khi đến nơi, nhìn thấy cảnh sát, những người điều tra, các cán sự xã hội, những người của hội TIPS luôn có mặt để giúp đỡ, bênh vực cho những nạn nhân không có thân nhân trong những cuộc thảm sát,… anh Linh cảm thấy hoàn toàn bất an, dù vẫn chưa hiểu chuyện gì đã xảy ra.
“Lúc đó bác sĩ nắm tay tôi kêu tôi đặt lên đầu của Sang, khi đó tôi chẳng biết gì hết, không biết đó là cách biểu lộ sự vỗ về theo kiểu người Mỹ. Lúc đó tôi không biết Sang bị đâm rất nhiều nhát trên khắp cả người, chỉ thấy có tấm chăn đắp trên người cô ấy, và hai chân thò ra mà máu quá trời máu, chưa bao giờ tôi thấy trong đời. Tôi thấy tim đập thình thịch, tóc gáy thì gợn lên,” anh Linh nhớ lại.
Anh kể tiếp, “Khi đó bác sĩ nói Sang bị đâm nhưng vẫn còn sống, nhưng mà con gái cô thì không…”
“Khi nghe như vậy tim tôi như ngừng đập. Sang bắt đầu khóc. Cô khóc không ngưng trong khoảng nửa tiếng. Tôi cũng không cầm được nước mắt của mình. Tôi nhớ tôi có nói với Sang là trong đời tôi, chỉ có khóc lúc bố mẹ mất thôi, nhưng không ngờ lúc đó tôi không thể nào cầm được nước mắt. Con bé chỉ mới 10 tuổi thôi, đến 8 Tháng Mười Hai này mới sinh nhật 11 tuổi. Tôi nghĩ đời sao bạc bẽo, đứa bé có làm gì đâu mà sao đâm nó như vậy. Sau này thì tôi biết ông ta đã đâm sáu nhát trên người đứa bé,” anh Linh kể mà giọng nghẹn đặc.
Cũng theo lời anh Linh, khi chở cô Sang từ bệnh viện về nhà, mọi người có ghé trở lại căn nhà “đẫm máu” để tìm các giấy tờ cá nhân của Sang, thì anh cũng tìm thấy lá thư bé Yến Anh viết cho mẹ: “Con xin lỗi mẹ, con đã làm mẹ buồn. Con hứa với mẹ con sẽ dùng màu của mẹ mua cho con để học và không có lấy màu của mẹ để phá nữa. Con tặng cái này cho mẹ để chuộc lỗi và tặng cái này cho mẹ vào Christmas cho mẹ. Con xin lỗi mẹ. Yến Anh.”

“Nó viết lá thư rất cảm động. Nó viết thư xin lỗi mẹ nó nhân ngày Noel, mà trước đó nó làm gì cho mẹ nó buồn không biết, nó viết lá thư đó để xin lỗi mẹ, tôi đọc mà tôi không cầm được nước mắt,” tiếng nấc của người đàn ông vang lên từ phía bên kia điện thoại, xót xa.
Hiện tại, như lời người đàn ông có trái tim nhân hậu này nói, “Mình là con người, ai ở vào hoàn cảnh này cũng sẽ làm như tôi. Cô ấy từng cứu tôi, giờ tôi sẽ cố gắng làm hết khả năng của mình để giúp lại cô ấy.”
Sau thời gian ở bệnh viện thực hiện các cuộc phẫu thuật do các vết dao đâm, trong đó có những nhát dao gây đứt gân tay, anh Linh đã đưa cô Sang về nhà mình để chăm sóc.
Không chỉ vậy, anh Linh cũng là người đứng ra nhận trách nhiệm giám hộ cho hai đứa con trai 3 tuổi và 6 tuổi của cô Sang trong thời gian 6 tháng, sau khi đã phải thực hiện đầy đủ các yêu cầu, đòi hỏi của cán sự xã hội về điều kiện an toàn của nhà ở cũng như phòng ốc đầy đủ tiêu chuẩn cho trẻ nhỏ.
Chung tay lo tang lễ cho bé Yến Anh
Theo anh Tom Trần, chồng cô Annie, đồng nghiệp của cô Sang, người đứng ra tạo tài khoản Gofundme kêu gọi mọi người chung tay hỗ trợ cho đám tang của bé Yến Anh sẽ được tổ chức vào cuối tuần này tại Peek Funeral Home thì, “Hiện tại số tiền để trả chi phí đám tang cũng tạm đủ, nhưng về lâu dài có lẽ cô Sang cần có sự giúp đỡ của cộng đồng, vì cô ấy không có người thân ở đây, mà lại không thể trở lại làm việc trong một thời gian dài, cô lại còn có hai đứa con trai nhỏ.”
Những ai muốn góp một bàn tay có thể đóng góp vào www.gofundme.com/girl-11-yrs-kill-by-stepfather?member=691198
Hòa Thượng Thích Minh Mẫn, viện chủ chùa Huệ Quang, cho biết, “Tôi đã có liên lạc với nhà quàn để tổ chức lễ tang và hỏa thiêu cho bé. Sau khi thiêu xong, hài cốt bé sẽ đặt tại chùa cho đến lúc mẹ bé hồi phục sẽ mang về quê ngoại. Ngoài ra, chùa cũng sẵn sàng đứng ra nhận các khoản đóng góp giúp đỡ cho gia đình cô Sang. Quý vị nào muốn có thể gửi chi phiếu về chùa Huệ Quang, ghi thêm memo ‘giúp đỡ cô Nguyễn Thanh Sang’ chúng tôi sẽ gom hết để chuyển cho cô ấy, giúp đỡ họ qua giai đoạn khó khăn này. Địa chỉ của chùa Huệ Quang là 4918 Westminster Ave., Santa Ana, CA 92703.” (Ngọc Lan)
—————-
Liên lạc tác giả: ngoclan@nguoi-viet.com

Thao Phuong Bui shared a link.

Cám động khi nhìn em trình diễn

Bài viết khá chi tiết về Trần Huỳnh Duy Thức !



*** Trần Huỳnh Duy Thức : Những hy sinh và mất mát .
Mọi người đều nghe nói anh Thức là 1 doanh nhân thành đạt , nhưng có lẽ ít ai biết anh thành đạt đến mức nào , và càng ít người hơn nữa biết được anh đã hy sinh tất cả những thành đạt đó cho Tổ Quốc và Dân Tộc ra sao ?
Từ năm 2000 , trong khi Việt Nam vừa mới bắt đầu mở cánh cửa kinh tế thị trường để sống còn sau sự sụp đổ của Liên Xô và khối cộng sản Đông Âu , khi người dân còn chưa quên mùi vị bo bo và dép lốp của thời bao cấp , thì anh Thức đã có 1 công ty Cổ phần Công Nghệ Thông Tin với các chi nhánh ở nước ngoài như Singapore và Mỹ .
Thời đó khi dân VN còn còng lưng đạp xe đạp Trung Quốc thì anh Thức đã đi nước ngoài như đi chợ , đã có xe hơi và tài xế riêng , đã có hàng chục ngàn đô la Mỹ để mua dữ liệu do các công ty quốc tế cung cấp cho công việc nghiên cứu của anh và nhóm Trần Đông Chấn .
Nếu anh Thức không quan tâm chính trị xã hội , không lo lắng trước vận nước sẽ bị ngoại bang thao túng , không đau lòng nhìn người dân nghèo khốn khổ vì nền kinh tế lệch lạc , vì quan chức tham ô tham nhũng … mà anh chỉ chú tâm kiếm tiền làm giàu , phát triển công ty , thì ngày nay anh đã giàu ngang tỉ phú Jack Ma của Alibaba rồi .
Xuất thân từ gia đình đông con nghèo khó , thuở nhỏ phải chăn trâu chăn vịt ngoài đồng không được về nhà ăn cơm , anh Thức đã phải khổ cực lắm , phấn đấu lắm , bỏ ra công sức và thời gian nhiều lắm , mới có được thành tựu lớn là 1 ông chủ của 1 đại công ty với doanh thu khủng và chi nhánh tại nhiều nước trên thế giới .
Nếu như là người khác , anh Thức đã điềm nhiên thụ hưởng thành quả của mình , mua nhà cao cửa đẹp , xe sang xế khủng , đưa gia đình hàng năm đi du lịch đây đó , sống cuộc sống xa hoa mà anh xứng đáng hưởng vì đó là công sức của chính mình . Nhưng anh Thức đã không làm thế , anh lại đổ công sức tiền bạc vào các công trình nghiên cứu phát triển đất nước , cảnh báo những nguy cơ về chính trị , kinh tế xã hội cho Việt Nam . Anh thiết tha gửi thư kêu gọi lãnh đạo CSVN hãy quan tâm đến những vấn đề này , bằng cách gửi những kết quả nghiên cứu khoa học và chính xác cho họ .
Để nhận lại được là bản án tù 16 năm !!!!
Tại sao anh Thức lại làm như vậy ? Tại sao anh lại hy sinh toàn bộ công ty , tài sản , tương lai rực rỡ của mình để thản nhiên chấp nhận 1 bản án tù oan sai , kết tội anh là ” chống phá nhà nước ” ??
Có lẽ chỉ có câu chuyện dưới đây ** mới có thể cho chúng ta câu trả lời :
Một lần kêu tài xế riêng chở đi công việc , anh Thức nhìn thấy 1 bà cụ già ngã ngất trên đường . Xe đã chạy vọt qua xa rồi , anh vẫn bảo tài xế ngừng xe và quay ngược trở lại . Lúc ấy anh Thức là đại gia , đi công việc mặc đồ lớn áo vest , còn bà lão là người ăn mày đói rách dơ bẩn , nhưng anh không nề hà vội vàng xuống xe bồng bà cụ lên , xoa dầu và cho bà cụ uống nước để lay tỉnh .
Nghe bà kêu đói , anh Thức kêu tài xế đi mua bánh mì về cho bà ăn , mua nước cho bà uống . Anh ngồi xệp với bà ở bên vệ đường và luôn miệng hỏi thăm cho đến khi biết bà không bị thương tích gì . Anh móc ví lấy hết vài triệu tiền mặt trong đó cho bà , rồi bảo tài xế đưa bà đến tận bến xe , mua vé và tìm chỗ ngồi đàng hoàng trên xe để bà về nhà nghỉ ngơi . Anh dặn bà đừng đi ra ngoài hôm nay nữa kẻo lại ngã .
Tài xế và xe riêng thì dùng để đưa bà cụ ăn mày về nhà . Tiền mặt trong túi thì móc ra hết để cho bà . Bản thân anh Thức chả còn cái gì trong người . Anh lại phải mượn tiền của tài xế để đón taxi tự mình đi đến chỗ hẹn ! Anh tài xế cười cười kể rằng anh Thức đã mấy lần mượn tiền như thế vì tiền trong túi anh đã lấy đem cho người khác hết !!!
Đọc xong câu chuyện này , có lẽ các bạn đã hiểu được tại sao 1 doanh nhân thành đạt , giàu có , có thể trở thành đại gia tỉ phú lại dám hy sinh hết , bỏ hết , để mà đấu tranh cho quê hương dân tộc , dám hiên ngang bình thản chấp nhận 1 bản án tù 16 năm rồi chứ ? Anh dám móc hết tiền túi , nhường cả tài xế và xe riêng cho 1 bà cụ ăn mày , thì đương nhiên anh cũng dám hy sinh toàn bộ tài sản , doanh nghiệp , tương lai và cả mạng sống nữa cho Tổ Quốc và Dân Tộc này .
Nói thật , Nhi cũng từng tự hào mình là người có tấm lòng nhân ái , thường xuyên làm việc từ thiện giúp người . Nhưng khi đọc câu chuyện trên về anh Thức , Nhi thấy hổ thẹn vì không thể nào so sánh được với anh ấy . Nhi có 2 đem cho 1 đã thấy là mình đủ tốt rồi , còn anh Thức , anh ấy chẳng ngần ngại gì đem cho hết , tặng hết … chẳng dành lại cho mình chút gì !!
Anh Thức ơi , anh đã hy sinh quá nhiều rồi , anh đã mất mát quá nhiều rồi . Đảng CS vô luân đã cướp đi của anh quá nhiều rồi . Bây giờ trong ngục tù anh chỉ còn có mỗi 1 thứ , đó là mạng sống của anh , anh cũng sẵn sàng hy sinh luôn với đã 30 ngày dài đằng đẵng tuyệt thực .
Anh hy sinh tất cả , vì cái gì ? Vì tự do , vì dân chủ , vì nhân quyền , vì tương lai phát triển tốt đẹp và an ninh của Tổ Quốc và Dân Tộc ….
… VÌ TẤT CẢ CHÚNG TA ĐÓ !!
Anh Thức ơi , Nhi nợ anh , nợ nhiều quá , làm sao trả đủ cho anh đây anh Thức ?
Anh không thể nào chết được ! Anh Thức ơi , cố lên !!!
( ** Dựa theo thông tin từ ” Con Đường Nào Cho Việt Nam ” )


Có một “đầy tớ” vĩ đại đã từng nói rằng, không nước nào trên thế giới chăm sóc thiếu nhi tốt như ở Việt Nam. Hãy nhìn vào đây: một lớp học ở Mường Nhé- Điện Biên. Tất cả các em bé đều suy dinh dưỡng, quần áo rách rưới, tất cả đều không có dày dép, tất cả các em đều buồn và thiểu nảo…Phía sau lưng các em là một lớp học, vâng, một lớp học tận cùng tiêu điều và xơ xác. Anh Đào Xuân Tùng, người hay làm công tác thiện nguyện ở Tây Bắc, đã bật khóc nức nở khi chụp tấm hình này. Tôi cũng đã phải nhắm mắt lại sau khi xem kỹ hình ảnh này.
Bác vĩ đại, đảng vinh quang mà thảm cảnh dày đặc vậy ư?
fb Chu Vinh Hai
CHÍNH XÁC, GIÁO DỤC LÀ ĐÀO TẠO TRI THỨC CHO CON NGƯỜI, KHÔNG NÊN LẦM LẪN VỚI CÔNG NGHỆ ĐÀO TẠO RA NHỮNG CON ROBO

Hinh anh em Phong trao Con Duong Viet Nam tai Anh Quoc keu goi tra tu do cho Anh Tran Huynh Duy Thuc.
Cám ơn tất cả anh chị em trong PT CDVN tại Anh Quốc đã ủng hộ và kêu gọi trả tự do cho anh Thức.
(Bài viết nhân ngày sinh của Phan Châu Trinh, 9/9/1872 – 9/9/2018)
Phan Châu Trinh (1872 – 1926) là một trong những nhân vật lịch sử điển hình của thế kỷ 19, 20. Ông là một nhà văn hóa, một nhà tư tưởng, và một nhà cách mạng. Sinh ra và trưởng thành trong bối cảnh đất nước bị đô hộ bởi thực dân Pháp, với lòng yêu nước nồng nàn, ông đã trăn trở về con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam. Không giống như con đường của bao chí sĩ khác, con đường của ông rất đỗi khác biệt, thể hiện tầm nhìn lớn lao và chứa đựng nhiều thách thức.
Con đường ấy có thể được gọi tên bằng phương châm của phong trào Duy Tân mà ông đề xướng và thúc đẩy, đó là Khai dân trí, Chấn dân khí, Hậu dân sinh hay “tự lực khai hóa”. Khai dân trí là bỏ lối học tầm chương trích cú, theo học chữ quốc ngữ, khoa học thực dụng, bài trừ hủ tục. Chấn dân khí là hun đúc nơi mỗi cá nhân tinh thần tự lực tự cường, sự hiểu biết về quyền lợi của mình, cùng lòng can đảm để lên án cái xấu, cái ác. Hậu dân sinh là khuyến khích người dân học nghề, khai hoang, làm vườn, sản xuất và giao thương.[1]
Tầm nhìn của ông hay cái đích của con đường ấy rất rõ ràng, đó là một nền độc lập, tự do của dân tộc với nền tảng là độc lập, tự do của cá nhân, mà nền tảng độc lập, tự do của cá nhân lại cốt ở sự học hành và mở mang về trí tuệ
Tầm nhìn của ông hay cái đích của con đường ấy rất rõ ràng, đó là một nền độc lập, tự do của dân tộc với nền tảng là độc lập, tự do của cá nhân, mà nền tảng độc lập, tự do của cá nhân lại cốt ở sự học hành và mở mang về trí tuệ. Ông là chí sĩ hiếm hoi (nếu không phải là duy nhất?) chủ trương con đường hòa bình ấy. Cùng thời với ông, nhiều chí sĩ chủ trương bạo lực, điển hình là Phan Bội Châu. Đối với chủ trương này, ông đã thể hiện lập trường của mình, rằng “Không bạo động, bạo động ắt chết. Không hướng ngoại, hướng ngoại là ngu”.[2]
Phan Châu Trinh (9/9/1872 – 24/3/1926)
Phan Châu Trinh nhìn ra nguyên nhân của sự mất nước chính là ở sự yếu kém về tri thức lẫn về khí chất của dân tộc. Theo ông, Việt Nam đã đi sau thế giới cả một thời đại văn minh. Nếu dùng bạo lực cách mạng, đất nước có độc lập, tự do đi nữa thì chưa chắc người dân đã có độc lập, tự do về mặt cá nhân. Vì vậy, con đường đúng đắn phải là tiếp thu văn minh phương Tây, trong đó có văn minh của nước Pháp. Do đó, Việt Nam có thể tạm thời dựa vào Pháp mà cầu tiến bộ, rồi từ đó phục hồi nền độc lập, tự do của quốc gia.
Có thể thấy, đây là con đường đòi hỏi thay đổi tận gốc rễ về văn hóa và con người Việt Nam. Sự thay đổi này không hề dễ dàng, thậm chí vô cùng khó khăn. Trong tác phẩm ‘Tinh hồn Quốc ca I’, ông đã chỉ ra những điều bi ai của dân tộc Việt Nam, gắn với các tính cách lười biếng, bê tha, mê tín, đố kỵ, tham sống sợ chết, cục bộ địa phương, chỉ biết đến bản thân, gia đình mà không biết đến quốc gia, v.v. Trong diễn văn ‘Đạo đức và luân lý Đông Tây’, ông đã cho thấy nền đạo đức và luân lý của đất nước đổ nát hết cả…
Đi con đường của mình, ông đã kết giao với nhiều chí sĩ, tìm kiếm những người cùng chí hướng khi chủ trương của mình yếu thế hơn nhiều so với chủ trương bạo lực. Năm 1906, ông cùng Lương Văn Can và một số chí sĩ Bắc Hà khác thành lập cơ sở Duy Tân ở miền Bắc. Cũng năm ấy, ông cùng Trần Quý Cáp, Huỳnh Thúc Kháng tạo thành “bộ ba Quảng Nam” nổi tiếng, đi khắp tỉnh này và các tỉnh lân cận để vận động phong trào Duy Tân nhằm cải cách giáo dục. Trong khi đó, đối với các chí sĩ chủ trương bạo lực, ông chỉ phối hợp với họ ở việc viết sách, đề xướng dân quyền mà thôi.
Để thức tỉnh dân chúng, ông đã làm các bài thơ, văn yêu nước, kêu gọi sự đoàn kết, truyền bá tư tưởng mới, vận động cải cách. Ông đã diễn thuyết nhiều nơi nhằm thuyết phục dân chúng đi theo các giá trị mới, trong đó có dân quyền, dân chủ, tự do. Ông đã khuyến khích đồng bào mở trường dạy học, lập các hội buôn. Ông đã hô hào thanh niên vận Âu phục, cắt tóc ngắn. Ông cũng kêu gọi mọi người dùng hàng hóa nội địa để giúp kinh tế trong nước phát triển.[3] Ông còn vận động dân chúng khôi phục nền đạo đức và luân lý.
Phong trào Duy Tân đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi của nhiều tầng lớp nhân dân. Nhiều nông hội, buôn hội, xưởng dệt, trường học theo lối mới đã ra đời. Người dân đua nhau cắt tóc ngắn, mặc áo ngắn, bỏ rượu chè, bài hủ tục, v.v.[4] Bên cạnh những thành quả của cá nhân nói riêng và phong trào nói chung, Phan Châu Trinh cũng có những thất bại. Một trong những thất bại ấy là việc gửi thư cho toàn quyền Paul Beau vào năm 1906 yêu cầu chính phủ Pháp cải cách chính trị và thành thực khai hóa cho người dân Việt Nam. Yêu cầu này, tiếc thay, đã không được đáp ứng.
Hơn một thế kỷ qua, con đường của Phan Châu Trinh từng bị xem là cải lương, song theo thời gian, đã dần được chân nhận là đi trước thời đại.
Khi cuộc vận động cải cách dâng cao và dẫn đến các cuộc biểu tình rộng lớn chống sưu cao thuế nặng với quy mô hàng vạn người vào năm 1908, Pháp đã nhận thấy cần phải dập tắt phong trào và tiêu diệt những người đứng đầu của nó. Một số lãnh đạo của phong trào đã bị xử tử, trong đó có Trần Quý Cáp. Phan Châu Trinh cũng bị kết án tử hình, nhưng may mắn hơn, được ân xá và sau đó, bị đày ra Côn Đảo. Phong trào từ chỗ ôn hòa đã chuyển dần sang bạo động, đối đầu, và kết quả bị đàn áp dường như là tất yếu.
Cho đến cuối đời, qua bao trở ngại, kể cả bệnh tật và tù đày, Phan Châu Trinh vẫn tiếp tục đi con đường của mình, có khi là đơn độc, có khi là cùng với những người khác, dù không còn đạt được những thành quả như vào thời của phong trào Duy Tân. Chính bởi sức ảnh hưởng và khả năng truyền cảm hứng của ông mà khi ông mất, 100,000 người, tức gần 29% dân số Sài Gòn, Chợ Lớn hồi đó đưa tiễn linh cữu của ông trong sự thành kính và thương tiếc.[5] Di sản mà ông để lại là tinh thần, là tư tưởng, cũng như là con đường cho thế hệ hậu sinh.
Hơn một thế kỷ qua, con đường của Phan Châu Trinh từng bị xem là cải lương, song theo thời gian, đã dần được chân nhận là đi trước thời đại.
Ngày nay, dù bối cảnh của quốc gia đã đổi thay song những nan đề về văn hóa và con người vẫn còn như trước. Đó là chưa kể những nan đề về kinh tế, chính trị, v.v. Theo cách nào đi nữa, những nan đề luôn dẫn chúng ta trở lại con đường của Phan Châu Trinh, và vì vậy Khai Dân trí, Chấn Dân khí, Hậu dân sinh vẫn là sứ mệnh cấp thiết. Để đi tiếp con đường này, mỗi cá nhân cần ý thức rõ bổn phận của mình là mở mang tri thức, trở nên tự cường, độc lập, tự do, từ đó góp phần làm cho đất nước thực sự tự cường, độc lập, tự do.
Khép lại, người viết xin dẫn một lời bình của nhà sử học người Pháp Daniel Hémery về Phan Châu Trinh, rằng: “Khuôn mặt vĩ đại của Phan Châu Trinh (…) là khuôn mặt đáng chú ý nhất trong lịch sử văn hoá và chính trị Việt Nam ở thế kỷ XX, bởi chính ông đã xác định một cách rành mạch, sáng rõ nhất những nan đề đặt ra lâu dài mà các thế hệ người Việt Nam sẽ phải – và mãi mãi còn phải – đảm nhận”.[6]
Chú thích:
[1] Phan Châu Trinh
http://www.chungta.com/tg/tac-gia/phan-chau-trinh.html
[2] “Bất bạo động, bạo động tắc tử. Bái vọng ngoại, vọng ngoại giả ngu.” Phan Châu Trinh đã nói như vậy với Phan Bội Châu khi hai người gạp nhau tại Nhật Bản vào năm 1906
[3] Như [1]
[4] Đinh Xuân Lâm (2006), Phan Châu Trinh – Cuộc đời và sự nghiệp
http://www.chungta.com/nd/tu-lieu-tra-cuu/phan_chau_trinh-cuoc_doi_va_su…
[5] Nguyên Ngọc (2006), Phan Châu Trinh và lòng tin vào sức mạnh của tri thức văn hóa
http://www.chungta.com/Desktop.aspx/ChungTa-SuyNgam/Luan-Ly/Phan_Chau_Tr…
[6] Như [1]
Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do