WASHINGTON, DC (NV) – Hôm Thứ Tư, 2 Tháng Ba, ủy ban của Hạ Viện đang điều tra vụ nổi loạn ở Quốc Hội ngày 6 Tháng Giêng, 2021, nói rằng họ có bằng chứng cho thấy cựu Tổng Thống Donald Trump và các cộng sự của ông có liên quan một “âm mưu hình sự” nhằm ngăn cản cơ quan lập pháp cao nhất Hoa Kỳ xác nhận kết quả bầu cử tổng thống, truyền bá thông tin giả tạo về cuộc bầu cử, và gây áp lực giới chức bầu cử tiểu bang nhằm lật ngược kết quả bầu cử, theo AP.
Ủy ban này tố cáo ông Trump phạm tội hình sự, trong đơn nộp cho tòa liên bang Central District of California để chống lại đơn kiện của Luật Sư John Eastman, từng là cố vấn cho ông Trump.
Cựu Tổng Thống Donald Trump. (Hình: Mandel Ngan/AFP via Getty Images)
Ông Eastman có cố vấn cho ông Trump khi vị cựu tổng thống tìm cách lật ngược kết quả bầu cử, qua việc tìm cách không nộp tài liệu cho ủy ban trong lúc điều tra vụ tấn công Quốc Hội hồi đầu năm ngoái.
Ủy ban cho rằng có trường hợp ngoại lệ cho phép công khai hồ sơ liên lạc giữa những người trong cuộc liên quan đến cuộc nổi dậy, hoặc các điều tra hình sự khác trong tương lai.
Đơn dài 221 trang này cho thấy đây là lần đầu tiên ủy ban chính thức tố cáo cựu Tổng Thống Trump phạm tôi hình sự.
Tuy nhiên, không rõ tòa nhận đơn này như thế nào, bởi vì các nhà lập pháp không có quyền truy tố một cá nhân, mà chỉ có thể đưa đề nghị sang Bộ Tư Pháp.
Trong khi đó, Bộ Tư Pháp cũng đang điều tra vụ nổi loạn này, nhưng chưa có dấu hiệu nào cho thấy là họ sẽ truy tố ông Trump.
Trước và trong ngày 6 Tháng Giêng, 2021, ông Trump, lúc đó là tổng thống, dùng Twitter kêu gọi người ủng hộ ông đến biểu tình trước Quốc Hội và ngăn chặn ông Mike Pence, lúc đó là phó tổng thống, xác nhận kết quả bầu cử tổng thống năm 2020, mà trong đó, ông Trump thua ông Biden.
Trong cuộc bạo động hôm đó, những người ủng hộ ông Trump còn đòi treo cổ ông Pence.
Cuộc nổi dậy này làm cho năm người thiệt mạng, hơn 140 người bị thương, và khoảng 700 người bị bắt. (Đ.D.)
Kinh tế tăng trưởng nhanh nhất trong vòng gần 40 năm qua là tín hiệu đáng mừng cho thấy Mỹ đã hồi phục mạnh mẽ từ đại dịch nhưng đi kèm với tăng trưởng là lạm phát tiếp tục tăng cao, gây tác động tiêu cực đến cuộc sống người dân, các kinh tế gia nhận định.
Người Mỹ đang phải đối mặt với những tín hiệu trái ngược trong nền kinh tế. Nền kinh tế đang gia tăng nhanh chóng, thất nghiệp thấp và tiền lương đang tăng lên. Nhưng lạm phát đang ở mức cao nhất trong bốn thập kỷ, và đối với nhiều người Mỹ, lạm phát tăng dường như đang lấn át bất kỳ tin tốt nào khác về kinh tế.
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ tăng 5,7% trong năm ngoái, tốc độ tăng nhanh nhất kể từ năm 1984 khi Tổng thống Ronald Reagan nắm quyền, Cục Phân tích Kinh tế Mỹ cho biết.
Nhưng không chỉ tăng trưởng tăng vọt. Chuỗi cung rối loạn, thiếu hụt lao động và nhu cầu lớn cũng khiến giá cả tăng vọt ở Mỹ trong năm 2021.
Chi tiêu tiêu dùng ở Mỹ tăng 7,9% vì người Mỹ tiếp tục móc hầu bao và cũng vì giá cả hàng hóa và dịch vụ cao hơn. Đây là mức tăng trưởng chi tiêu mạnh nhất ở Mỹ kể từ năm 1946. Trong quý 4 năm 2021, Mỹ ghi nhận mức lạm phát 6,5%, mức cao nhất kể từ quý 3 năm 1981.
Tăng nhanh hơn Trung Quốc
“Con số tăng trưởng GDP trong năm đầu tiên cầm quyền của tôi cho thấy cuối cùng chúng ta cũng đang xây dựng nền kinh tế Mỹ cho thế kỷ 21, với tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong gần bốn thập kỷ, cùng với năm tăng trưởng việc làm nhiều nhất trong lịch sử nước Mỹ,” Tổng thống Joe Biden ca ngợi. “Và, lần đầu tiên trong 20 năm, nền kinh tế của chúng ta tăng trưởng nhanh hơn Trung Quốc”.
Tốc độ tăng trưởng như vậy là ‘điều đáng mừng’ vì nó cho thấy ‘sau dịch bệnh, người dân Mỹ đã bắt đầu chi tiêu trở lại’, Giáo sư-Tiến sỹ Khương Hữu Lộc, vốn giảng dạy chương trình Thạc sỹ Quản trị Kinh doanh tại Keller Graduate School of Management, nói với VOA từ Fort Worth, Texas.
Phân tích về nguyên nhân tăng trưởng, ông Lộc chỉ ra tiêu dùng của người dân Mỹ chiếm đến 70% tăng trưởng GDP và khi người dân Mỹ tăng chi tiêu trở lại, nền kinh tế sẽ gia tăng.
“Trong đại dịch họ không tiêu tiền được nhiều thì bây giờ họ lấy ra tiêu xài,” ông Lộc nói và cho biết thu nhập của người dân Mỹ không bị ảnh hưởng nhiểu vì đại dịch mà thậm chí họ còn có thêm tiền từ các gói cứu trợ của chính phủ.
“Ngay cả lúc xấu nhất của đại dịch (trong năm 2020), tỷ lệ thất nghiệp cũng chỉ ớ mức 8%, còn bây giờ thì gần như là ai cũng có công ăn việc làm (full employment),” ông Lộc chỉ ra.
Trong khi đó, tiền cứu trợ của chính phủ gửi đến cho mỗi người dân không phân biệt là có việc hay mất việc (1.200 đô la dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, 1400 và 600 đô la dưới thời Tổng thống Joe Biden) họ xài không hết nên để dành lại nhiều, cũng theo lời ông Lộc.
Việc đại dịch dần được kiểm soát giúp cho nền kinh tế mở cửa trở lại và phục hồi, ông nói thêm và cho rằng đó là ‘nhờ giới khoa học phát triển vaccine’. Tuy nhiên, ông ghi nhận những biện pháp phòng dịch gắt gao có phần ép buộc của chính quyền Biden ‘đã giúp kiềm chế đà lây lan của dịch bệnh’.
Các kinh tế gia cũng chỉ ra rằng kinh tế Mỹ tăng trưởng không chỉ vì người dân tăng chi tiêu mà còn vì các hãng xưởng tăng tốc chất đầy kho hàng.
“Lấp đầy kho hàng góp 4,9 điểm phần trăm vào tốc độ tăng trưởng, chủ yếu là do ngành xe hơi dẫn đầu,” ông James Knightley, kinh tế gia quốc tế trưởng tại ING, được CNN dẫn lời cho biết. “Nhưng với sự gián đoạn nguồn cung đang diễn ra, chúng ta không thể trông cậy nó sẽ tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng trong các quý tới.”
Ông Lộc dự đoán rằng mặc dù các gói cứu trợ khổng lồ sẽ không còn được chính phủ Mỹ tung ra nữa, nhưng kinh tế Mỹ vẫn tiếp tục được hà hơi tiếp sức với gói cơ sở hạ tầng trị giá 1.200 tỷ đô la mà chính quyền Biden được Quốc hội thông qua hồi năm ngoái. Gói này sẽ phát huy tác dụng ‘trong vòng 3-4 năm’. Trong khi đó, nếu gói chi tiêu Build Back Better của ông Biden được thông qua, nó sẽ bơm tiền thêm một đợt nữa vào nền kinh tế Mỹ.
“Còn lâu lắm những chi tiêu của chính phủ Mỹ mới cạn hụt,” ông Lộc khẳng định.
‘Không bền vững’
Tuy nhiên, ông Lộc cho rằng tốc độ tăng đến 5,7% là ‘quá nóng’, ‘không bền vững’ và dẫn đến nhiều rủi ro, trong đó có lạm phát.
“Mỹ là nền kinh tế đã trưởng thành (mature economy) và khác với các nước đang phát triển, Mỹ chỉ mong tăng trưởng hàng năm ở mức 3,5% trở xuống thôi,” ông giải thích.
“Nếu tiếp tục tăng trưởng nhanh như vậy qua năm 2022 thì sẽ có hại,” ông nhận định nhưng cho rằng ‘điều này sẽ không thể xảy ra’.
Ông chỉ ra rằng khi người dân Mỹ tiêu tiền nhiều sẽ dẫn đến tình trạng nhu cầu tăng cao. Trong khi đó, chuỗi cung toàn cầu tiếp tục bị tắc nghẽn do nhiều nước áp đặt các hạn chế chống dịch khiến cho nguồn cung khan hiếm. Cầu tăng mà cung lại giảm càng đẩy nhanh lạm phát.
“Nhiều mặt hàng họ muốn mua nhưng lại thiếu hụt như xe hơi hay máy tính do tình trạng thiếu hụt chip toàn cầu,” ông nói thêm.
Bên cạnh đó, lạm phát còn chịu sức ép của giá xăng dầu thế giới tăng cao, bất ổn địa-chính trị như nguy cơ chiến tranh ở Ukraine, cũng theo lời ông Lộc.
Ông ví von sự tăng trưởng nhanh này của Mỹ như là cỗ máy quá nóng (overheat) cần phải được làm nguội để kiềm chế lạm phát.
Mặc dù thu nhập của người lao động Mỹ trong năm 2021 có tăng, nhưng chỉ tăng ở 4%, thấp hơn lạm phát, ông chỉ ra và cho biết điều này khiến ‘đời sống người dân Mỹ tệ hơn’.
Lạm phát không riêng Mỹ?
Nhưng một số chuyên gia chỉ ra rằng tăng trưởng nhanh không phải là lý do duy nhất khiến Mỹ bị lạm phát cao.
Trong khối G7, Mỹ đang có mức lạm phát cao nhất. Anh và Pháp có tốc độ tăng trưởng GDP gần bằng Mỹ nhưng lạm phát lại thấp hơn. Trong khi đó, lạm phát của Đức và Canada cao thứ hai và thứ ba trong khối sau Mỹ mặc dù kinh tế của họ hầu như không tăng trưởng trong năm qua.
Tuy nhiên, không nước nào trong khối này– bao gồm Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản và Anh – quay trở lại mức tăng trưởng GDP như trước lúc đại dịch như Mỹ.
Trong một cuộc thảo luận bàn tròn ngày 13/2 trên chương trình ‘This Week’ của Đài ABC, ông Patrick Gaspard – người từng phục vụ trong chính quyền của Tổng thống Barack Obama và hiện là chủ tịch và Giám đốc điều hành của Trung tâm Tiến bộ Mỹ, cho rằng ‘đại dịch mới là nguyên nhân làm bùng phát lạm phát’.
“Chúng ta đều biết rằng lạm phát là do các nền kinh tế toàn cầu đóng cửa cùng một lúc, rồi đồng loạt mở cửa trở lại,” ông Gaspard giải thích. “Và sự thật của vấn đề là… kinh tế Mỹ đang phục hồi với tốc độ nhanh hơn rất nhiều so với bất kỳ quốc gia nào khác trong khối OECD (Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế bao gồm 38 nền kinh tế phát triển trên thế giới).”
Nếu xét trong khối G20, tăng trưởng Mỹ chỉ sau Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Trung Quốc và Hàn Quốc – những nước thường có tốc độ tăng trưởng nhanh trong những năm qua – nếu bỏ điều chỉnh lạm phát khỏi tăng trưởng GDP.
Thị trường lao động khan hiếm với tỷ lệ người lao động đi làm thấp hơn ở Mỹ cũng góp phần tăng lạm phát khi các ông chủ phải tăng lương mới thuê được nhân công, các kinh tế gia cũng chỉ ra.
Triển vọng sắp tới?
Tăng trưởng mạnh mẽ của Mỹ trong năm 2021 có thể sẽ không kéo dài sang năm 2022. Kinh tế Mỹ đang vật lộn với hậu quả của biến chủng Omicron vốn bắt đầu đè nặng lên các doanh nghiệp vào nửa cuối tháng 12 năm ngoái.
Biến thể Omicron, xuất hiện ở Mỹ vào cuối tháng 11, đã khiến các ca nhiễm tăng vọt và làm các doanh nghiệp lâm vào cảnh chới với khi cho nhân viên ở nhà dưỡng bệnh.
“Omicron rõ ràng đang gây thiệt hại nặng nề cho hoạt động kinh tế tổng thể của Mỹ trong quý đầu tiên của năm 2022,” ông Joe Brusuelas, kinh tế trưởng gia tại RSM US, được CNN dẫn lời nhận định.
Giáo sư-Tiến sỹ Khương Hữu Lộc ví nền kinh tế Mỹ như một cỗ xe đang chạy nhanh quá trớn và cần phải kiềm lại.
“Lúc này cần phải rà thắng chứ không phải đạp thắng. Đạp ga thì không cần thiết vì các gói kích thích vẫn chưa tiêu xài hết,” ông phân tích.
Do đó, ông dự đoán rằng Cục Dự trữ Liên bang, tức FED, sắp sửa có hành động rà thắng nền kinh tế vào tháng Ba tới khi họ dự kiến sẽ tăng lãi suất để hạ nhiệt nền kinh tế Mỹ đồng thời kiềm chế lạm phát.
Ông dự đoán FED có thể tăng lãi suất đến 0.5% so với mức thông thường trong quá khứ là chỉ 0.25% nhưng mục tiêu FED đẩy mức lạm phát xuống còn 2% ‘còn rất xa’.
Ông cho rằng vấn đề trước mắt mà chính quyền Biden phải giải quyết là ‘giải tỏa cho được sự tắc nghẽn chuỗi cung’. Nếu làm được, thì phẩn lớn nạn lạm phát sẽ được kiềm chế, ông nói.
Khách hàng đang mua sắm ở một siêu thị Walmart. Niềm tin người tiêu dùng tăng cao là một yếu tố thúc đẩy kinh tế Mỹ tăng trưởng nhanh
Thẩm phán bang New York, Arthur Engoron, hôm qua 17/02/2022 đã bác kháng cáo của cựu tổng thống Donald Trump đối với lệnh triệu tập của tổng chưởng lý New York Letitia James và phán quyết ông cùng hai người con phải ra giải trình, vì bị cáo buộc gian lận kinh doanh và thuế.
WASHINGTON, DC (NV) – Ông Rudy Giuliani, cựu thị trưởng New York và từng giữ vai trò luật sư riêng cho cựu Tổng Thống Donald Trump, cảnh cáo “sẽ vào tù cả đám” nếu áp dụng “thiết quân luật” trong nỗ lực tìm cách bám víu quyền lực sau khi bị thất cử năm 2020, nhật báo New York Times (NYT) loan tin hôm Thứ Sáu, 4 Tháng Hai.
Chi tiết trên được ông Patrick Byrne, cựu tổng giám đốc công ty Overstock, tiết lộ cho phóng viên NYT là được nghe chính ông Giuliani kể lại việc đã cảnh cáo cựu tổng thống “chớ sử dụng thiết quân luật” vì “kết cục là tất cả chúng ta sẽ vào tù.”
Cựu Thị Trưởng Rudy Giuliani hiện diện trong một cuộc họp báo ở Toà Bạch Ốc năm 2020 với cựu Tổng Thống Donald Trump. (Hình: Joshua Roberts/Getty Images)
Ông Byrne là một trong những người gặp ông Trump tại Phòng Bầu Dục hôm 19 Tháng Mười Hai, 2020 để trình bày kế hoạch tuyên bố tình trạng khẩn cấp mà trong đó nhà lãnh đạo Hoa Kỳ ra lệnh Vệ Binh Quốc Gia tịch thu các máy đếm phiếu và phiếu bầu ở những tiểu bang chiến trường mà ông thua ứng cử viên Joe Biden.
Những người cùng có mặt vào hôm đó là cựu Thị Trưởng Giuliani, cựu Trung Tướng Michael Flynn (cố vấn an ninh đầu tiên của ông Trump), và Luật Sư Sydney Powell.
Sau khi những người kia ra về, ông Giuliani nán lại Phòng Bầu Dục để giải thích áp dụng kế hoạch “tuyên bố tình trạng khẩn cấp” để ban hành thiết quân luật như thế sẽ khiến ông Trump bị truất phế và cùng những người tham gia ngồi tù.
Cuối cùng, nhà tỷ phú nghe lời ông Giuliani, không tiến hành việc ra lệnh thiết quân luật, nhưng lại cân nhắc đến giải pháp đòi các bộ như tư pháp, nội an, và quốc phòng tịch thu máy đếm phiếu.
Vị tổng thống thứ 45 của Mỹ kêu ông William Barr, lúc đó là bộ trưởng tư pháp, vào Phòng Bầu Dục và đòi ông này ra lệnh tịch thu máy đếm phiếu, tuy nhiên, công tố viên hàng đầu của Hoa Kỳ từ chối ngay tức khắc.
Vào giữa Tháng Mười Hai, 2020, khoảng sáu tuần sau ngày bầu cử, ông Trump yêu cầu ông Giuliani hỏi bên Bộ Nội An có quyền hợp pháp để tịch thu máy đếm phiếu hay không, nhưng ông Ken Cuccinelli, quyền bộ trưởng nội an, cho biết ông không có thẩm quyền làm việc đó. (MPL) [đ.d.]
OLYMPIA, Washington (AP) — Ông Jay Inslee, thống đốc tiểu bang Washington, kêu gọi các nhà lập pháp thông qua một dự luật cho phép kết tội những viên chức bầu cử hoặc ứng cử viên cố tình nói dối về kết quả bầu cử và dẫn đến bạo động, theo hãng thông tấn AP hôm Thứ Sáu, 28 Tháng Giêng.
Ông Inslee đề nghị dự luật này từ hồi đầu tháng, đưa ví dụ là cuộc tấn công ngày 6 Tháng Giêng, 2021 vào tòa nhà Quốc Hội Mỹ.
Thống Đốc Washington Jay Inslee. (Hình: Bruce Bennett/Getty Images)
Ông Inslee phát biểu với Thượng Viện và Ủy Ban Bầu Cử Washington: “Lời nói dối rằng chúng ta không thể tin tưởng kết quả bỏ phiếu đã trở thành một võ khí. Võ khí này được dùng để chống lại người Mỹ, bao gồm tiểu bang của chúng ta, và nó sẽ lại kích động bạo lực.”
Theo dự luật này, việc cố tình nói dối về kết quả bầu cử dẫn đến bạo lực được xem là tội nhẹ, phạt tù tối đa một năm và phạt tiền $5,000. Ngoài bị xử phạt, các viên chức bầu cử còn bị cách chức.
Bên cạnh nói dối về kết quả dẫn đến bạo lực, dự luật còn cấm những hành động tuyên bố trúng cử vào những vị trí mà bản thân không thắng cử và những tuyên bố sai lệch làm ảnh hưởng quá trình hoặc kết quả bầu cử.
Những người phản đối cho rằng dự luật không hợp hiến. Tuy nhiên ông Inslee tuyên bố phụ tá của ông từng làm việc với các chuyên gia pháp lý khi chuẩn bị dự luật, giúp dự luật không trái với quyền tự do ngôn luận theo Tu Chính Án Thứ Nhất.
Thượng Nghị Sĩ David Frockt (Dân Chủ – Địa Hạt 46), người bảo trợ dự luật, nói rằng dự luật phù hợp với những luật lệ chính, bao gồm tiêu chuẩn được Tối Cao Pháp Viện Mỹ đưa ra năm 1969, trong đó quy định chính quyền có thể ngăn chặn các lời nói được đưa ra nhằm hành động phi pháp hoặc có nguy cơ phi pháp.
Bà Catherine J. Ross, giáo sư luật hiến pháp tại đại học George Washington University Law School, người soạn thảo ngôn ngữ cho dự luật, nói về tính hợp hiến của dự luật là “một cánh cửa rất hẹp, có rất nhiều rào cản.” Bà cho rằng dự luật đề cập đến nhiều lãnh vực mới, tuy nhiên dự luật được soạn thảo kỹ lưỡng và có cơ hội được thông qua.
Dự luật có điều khoản hiệu lực từng phần. Tức là nếu một hoặc nhiều phần của dự luật bị coi là vi hiến, thì những phần còn lại vẫn có hiệu lực theo luật tiểu bang.
Bà Laurie Buhler, giáo viên và chủ một doanh nghiệp nhỏ ở East Wenatchee, phản đối dự luật, cho rằng mọi người có quyền phát biểu về bầu cử mà không cần lo sợ nguy cơ đối mặt với tội danh.
Còn ông Frockt cho rằng các nước Mỹ đã đầy ắp thông tin sai lệch về kết quả bầu cử năm 2020. Theo ông, bầu cử nên là cuộc chuyển giao quyền lực trong hòa bình. Kết quả cuộc bầu cử nên được tôn trọng bởi pháp quyền, chứ không phải bị đè bẹp dưới chân đám đông cuồng loạn. (V.Giang)
Vai trò của cựu tổng thống Donald Trump trong vụ người biểu tình tấn công nhà Quốc Hội Mỹ ngày 06/01/2021 có khả năng được soi sáng hơn. Hôm qua, 19/01/2022, Tối Cao Pháp Viện Mỹ đã bác bỏ yêu cầu của cựu tổng thống, không chuyển cho ủy ban điều tra Hạ Viện về nhiều tài liệu liên quan đến các hoạt động của tổng thống Trump trong ngày 06/01, với lý do thuộc quyền « bí mật » của hành pháp.
Theo AFP, Tối Cao Pháp Viện Mỹ đã từ chối yêu cầu của cựu tổng thống Donald Trump giữ bí mật hàng trăm trang tài liệu, trong đó có danh sách những người đã đến gặp ông Donald Trump hoặc gọi điện cho cựu tổng thống trong ngày 06/01. Quyết định của Tối Cao Pháp Viện Mỹ được sự ủng hộ của 8 trên 9 thẩm phán. Trong số những người phê chuẩn quyết định này, có hai thẩm phán bảo thủ được ông Donald Trump bổ nhiệm.
Sau quyết định của Tối Cao Pháp Viện, các tài liệu nói trên, hiện do một cơ quan liên bang quản lý, phải được mở ra cho các nhà điều tra. Hai dân biểu đứng đầu ủy ban điều tra về vụ bạo loạn tại nhà Quốc Hội Mỹ ngày 06/01//2021, chính trị gia đảng Dân Chủ Bennie Thompson và chính trị gia đảng Cộng Hòa Liz Cheney, đã ra một thông báo, hoan nghênh « chiến thắng của Nhà nước pháp quyền và nền dân chủ Mỹ ». Ủy ban điều tra cho biết đã bắt đầu nhận được một số tài liệu « mà cựu tổng thống đã hy vọng giữ bí mật ».
Các thành viên của ủy ban điều tra về vụ bạo loạn mùng 6 tháng Giêng, đa số là dân biểu Dân Chủ, tìm cách xác định rõ cựu tổng thống, tỉ phú Donald Trump, đã đóng vai trò gì trong vụ hàng nghìn người ủng hộ ông tấn công điện Capitol, vào thời điểm các nghị sĩ đang tiến hành thủ tục xác nhận chiến thắng của ứng cử viên tổng thống đảng Dân Chủ Joe Biden.
Ủy ban điều tra phải làm việc khẩn trương, với hy vọng bằng mọi giá, công bố các kết luận trước cuộc bầu cử Quốc Hội giữa kỳ trong chưa đầy một năm nữa, bởi nhiều khả năng là một khi chiến thắng, phe Cộng Hòa được dự báo sẽ chấm dứt hoàn toàn cuộc điều tra.
Cựu tổng thống Trump đã tìm mọi cách để ngăn chặn việc ủy ban điều tra tiếp cận « tài liệu mật », và lên án một thủ đoạn chính trị nhắm vào ông.
Cho đến nay, theo các thăm dò dư luận, có đến 70% cử tri Cộng Hòa tin tưởng là « gian lận bầu cử » đã giúp ứng cử viên Joe Biden chiến thắng. Ông Trump cũng thường xuyên tố cáo « gian lận bầu cử », cho dù không có bằng chứng nào.
Tư pháp New York cung cấp bằng chứng Trump Organization gian lận thuế
Trong một diễn biến tư pháp khác liên quan đến cựu tổng thống, chưởng lý bang New York hôm thứ Ba, 18/01, đã công bố nhiều bằng chứng về hành vi gian lận thuế trong nội bộ công ty Trump Organization.
Trong hơn một trăm trang tài liệu liên quan đến vụ việc này, chưởng lý Letitia James cáo buộc ông Trump và các con đã khai báo thấp tài sản, để được trả thuế ít hơn, và đánh giá tài sản cao hơn trong các hồ sơ nộp ngân hàng để được vay tiền thuận lợi hơn.
PHOENIX, Arizona (NV) – Giới chức Arizona hôm Thứ Sáu, 14 Tháng Giêng thông báo bác bỏ hầu hết các cáo buộc gian lận bầu cử đang được điều tra ở tiểu bang này, chỉ một ngày trước khi cựu Tổng Thống Donald Trump đến một cuộc tập hợp ở khu vực này, theo tạp chí Business Insider.
Các nhà điều tra ở Pima County, bao gồm thành phố Tucson, kết luận không truy tố hình sự sau khi kiểm tra 151 trường hợp cử tri bỏ nhiều hơn một lá phiếu trong cuộc bầu cử năm 2020, chiếm hơn 2/3 tổng số vụ án được giới chức Arizona xem xét, trong một tuyên bố của Biện Lý Cuộc Pima County (PCAO) nêu rõ.
Một ngày trước khi cựu TT Trump đến cuộc tập hợp tại Florence, giới chức Arizona công bố bác bỏ nhiều cáo buộc bầu cử gian lận. (Hình: Mario Tama/Getty Images)
“Dù các cuộc điều tra của PCAO cho thấy những cử tri cố tình gửi nhiều hơn một lá phiếu, nhưng có rất ít hoặc không có bằng chứng cho thấy những người này tin rằng các lá phiếu họ gửi sẽ đều được tính,” bà Laura Conove, biện lý Pima County, nói trong một bản tường trình. “Những cuộc điều tra cho thấy những người này bị nhầm lẫn về quy trình bầu cử, đặc biệt liên quan đến việc gửi phiếu bầu qua bưu điện và các lá phiếu bầu tạm thời, một số trường hợp gửi nhiều hơn một lá phiếu vì sợ rằng phiếu bầu ban đầu sẽ không được tính.”
Tuyên bố của PCAO cũng đưa ra các ví dụ, bao gồm một người nghĩ rằng lá phiếu đầu tiên của mình đã bị đánh cắp khỏi hộp thư nên đã gửi lá phiếu thứ hai. Một người khác làm mất lá phiếu đầu tiên và phải gửi lá phiếu khác, đồng thời tin rằng ai đó đã nhặt được và gửi lá phiếu đầu tiên của người này đi.
Nhân viên công ty Cyber Ninjas, công ty không hề có kinh nghiệm nhưng được phía Cộng Hòa Thượng Viện Arizona thuê kiểm phiếu bầu tại Maricopa County. (Hình: Courtney Pedroza/Getty Images)
“Để làm rõ, các lá phiếu thứ hai trong những sự việc này không được tính vào lần kiểm phiếu cuối cùng và không ảnh hưởng đến kết quả bầu cử, PCAO cũng không phát hiện âm mưu bầu cử nào trong các sự việc được điều tra,” tuyên bố cho biết.
Tuyên bố cũng cho biết 1/3 trong số 151 sự việc được xem xét kỹ càng hơn. Những lá phiếu này thuộc về 23 đảng viên Cộng Hòa đã ghi danh, 15 đảng viên Dân Chủ đã ghi danh và 13 người không đảng phái.
Thông báo được đưa ra một ngày trước khi ông Trump tham dự cuộc mít tinh ở Florence, Arizona, nơi ông tiếp tục lặp lại những tuyên bố sai trái về cuộc bầu cử năm 2020.
Trên thực tế, Tổng Thống Joe Biden đã đánh bại Trump ở Arizona và kết quả này được xác nhận bởi nhiều cuộc kiểm toán, bao gồm cả một cuộc kiểm toán do các nhà lập pháp đảng Cộng Hòa trong tiểu bang ra lệnh và thuê Cyber Ninjas, một công ty chưa hề làm việc kiểm phiếu.
Tháng Chín, 2021, Thượng Nghị Sĩ Karen Fann, chủ tịch Thượng Viện Arizona, tuyên bố “cuộc kiểm toán” do công ty Cyber Ninjas thực hiện cho thấy kết quả chiến thắng thuộc về Tổng Thống Joe Biden. (Hình chụp qua màn ảnh azcentral.com)
Cyber Ninjas sau khi không mang đến kết quả mà cựu Tổng Thống Donald Trump đặt kỳ vọng sẽ chứng thực cho những cáo buộc gian lận bầu cử là sự thật, đã tuyên bố phá sản, theo Washington Post hôm Thứ Hai, 10 Tháng Mười Hai.
Trước đó vài ngày, Chánh Án John Hannah của Tòa Thượng Thẩm Maricopa County ra phán quyết phạt công ty này khoản tiền phạt $50,000/ngày sau khi bất tuân lệnh toà giao nộp hồ sơ sau khi thực hiện việc tái kiểm phiếu.
Sau khi, nhất quyết thực hiện việc tái kiểm phiếu dù bị phản đối rộng khắp, cuối cùng, vào ngày 24 Tháng Chín, 2021, Thượng Nghị Sĩ Karen Fann, chủ tịch Thượng Viện Arizona, đành tuyên bố “cuộc kiểm toán” 2.1 triệu phiếu bầu tại Maricopa County do công ty Cyber Ninjas thực hiện phù hợp với kết quả chiến thắng thuộc về Tổng Thống Joe Biden do uỷ ban bầu cử của quận hạt công bố hồi Tháng Mười Một, 2020. (MPL)
Hai TNS Cộng Hòa khẳng định ‘Trump thua và Biden thắng bầu cử 2020’
January 11, 2022
WASHINGTON, DC (NV) – Trong hai phản ứng, cùng một vấn đề, tại hai thời điểm riêng biệt cùng ngày, hai thượng nghị sĩ thuộc đảng Cộng Hòa, ông Mike Rounds (South Dakota) và Mitt Romney (Utah) lên tiếng khẳng định: “Trump thua. Biden thắng bầu cử 2020.”
Chuyện khởi sự từ tuyên bố “bầu cử 2020 diễn ra công bằng” của Thượng Nghị Sĩ Rounds trong cuộc phỏng vấn trên chương trình This Week của đài truyền hình ABC News sáng Chủ Nhật, 9 Tháng Giêng.
Thượng Nghị Sĩ Mike Rounds (Cộng Hòa-South Dakota). (Hình: Patrick Semansky-Pool/Getty Images)
“Chúng tôi đã xem xét hơn 60 cáo buộc ‘gian lận bầu cử’ đưa ra ở nhiều tiểu bang khác nhau. Trong khi có một vài trường hợp bất thường, nhưng hoàn toàn không có những bất thường đến mức thay đổi toàn bộ kết quả bầu cử ở một tiểu bang,” ông Rounds tuyên bố. “Cuộc bầu cử diễn ra công bằng, như chúng ta đều chứng kiến. Đơn giản là chúng tôi, phía Cộng Hòa, không thắng chức tổng thống.”
Nổi giận ngay sau đó, cựu Tổng Thống Donald Trump, đưa ra tuyên bố phản bác ý kiến và kể công vị thượng nghị sĩ đại diện tiểu bang South Dakota đạt chiến thắng là nhờ mình: “Ngay cả năm năm tới chưa tới lúc tay này tái tranh cử, tôi sẽ không bao giờ ủng hộ ‘thằng khốn’ này nữa.”
Ông Rounds thắng chức thượng nghị sĩ ở South Dakota với tỉ lệ 65% phiếu bầu.
Đến sáng Thứ Hai, 10 Tháng Mười Hai, không nao núng, ông Rounds giữ vững quan điểm gửi ra tin nhắn: “Tôi không ngạc nhiên trước phản ứng của cựu tổng thống, chỉ thất vọng. Tuy nhiên, sự thật không thay đổi. Ông Trump thua cuộc bầu cử 2020.”
Thượng Nghị Sĩ Mitt Romney (Cộng Hòa-Utah), cũng trong ngày Thứ Hai, ca ngợi thái độ vững chãi của ông Rounds qua mẫu tin nhắn Twitter: “Mike Rounds đã nói lên sự thật. Nền Cộng Hòa của đất nước chúng ta phụ thuộc vào sự thật đó.” Ông Romney nhấn mạnh: “Joe Biden đã chiến thắng cuộc bầu cử 2020.”
“Chúng ta nên tập trung vào những vấn đề trước mắt, đừng ngoái đầu nhìn về quá khứ,” ông Rounds nhận định chiến thuật đánh phá những người cùng đảng Cộng Hòa, không chấp nhận lời nói dối bầu cử gian lận của cựu tổng thống, là sai lầm: “Tấn công người cùng đảng Cộng Hòa chắc chắn không phải là công thức đem lại chiến thắng cho các cuộc bầu cử.”
“Để tạo niềm tin nơi cử tri, theo tôi, chúng ta phải thành thật với họ. Chúng ta phải trung thực và thẳng thắn,” Thượng Nghị Sĩ Rounds khẳng định. (MPL) [qd]
WASHINGTON, DC (NV) – Một phụ nữ ở tiểu bang North Carolina, từng đưa đứa con trai 14 tuổi vào trong tòa nhà Quốc Hội lúc xảy ra vụ bạo loạn năm ngoái, hôm Thứ Sáu, 7 Tháng Giêng, bị tòa tuyên án ba tháng tù.
Theo bản tin của hãng thông tấn AP, Chánh Án Colleen Kollar-Kotelly, nói rằng bà “thật không thể nào hiểu nổi” hành động của bà Virginia Marie Spencer (còn có tên Jenny Spencer) và người chồng khi đưa đứa con vào trong tòa nhà giữa khi có cuộc bạo loạn. Chồng bà Spencer, ông Christopher Raphael Spencer, cũng bị bắt. Ông này nói rằng mình vô tội khi bị truy tố các tội danh liên quan đến cuộc bạo loạn.
Bà Virginia Marie Spencer. (Hình: US District Court via XII CBS-TV)
Theo Chánh Án Kollar-Kotelly thì việc chứng kiến cảnh tượng bạo loạn này là điều gây kinh hoàng cho đứa trẻ và hành động của bà Spencer là “hoàn toàn vô ý thức.”
Tòa ra lệnh cho bà Spencer phải trình diện nhà tù để khởi sự thi hành bản án 90 ngày tù khởi sự hôm 25 Tháng Hai tới đây. Bà cũng sẽ bị đặt trong tình trạng quản chế ba năm sau khi mãn hạn tù.
Ông Christopher Raphael Spencer. (Hình: US District Court via XII CBS-TV)
Bà Spencer và ông chồng kéo theo đứa con trai 14 tuổi vào tòa nhà Quốc Hội, dù rằng cảnh sát bắn lựu đạn cay vào đám đông cuồng nộ. Gia đình Spencer cùng những người khác vượt qua ngăn chặn của cảnh sát, tràn vào văn phòng của Chủ Tịch Hạ Viện Nancy Pelosi và sau đó đòi vào phòng họp của Hạ Viện.
Cho tới nay có hơn 700 người bị truy tố tội hình sự liên bang liên quan tới cuộc bạo loạn hôm 6 Tháng Giêng, 2021. Có hơn 170 người đã nhận tội. Bà Spencer là người thứ 75 bị tòa tuyên án.
Vợ chồng Spencer trong tòa nhà Quốc Hội. (Hình: US District Court via XII CBS-TV)
Theo công tố viên, hôm 6 Tháng Giêng, 2021, hai ông bà Spencer và đứa con trai theo sau một nhóm các thành viên tổ chức cực hữu Proud Boys đi tới tòa nhà Quốc Hội. Hai vợ chồng này có lúc còn ngừng lại để la hét những lời tục tĩu nhắm vào một người chống biểu tình.
Khi vào bên trong tòa nhà Quốc Hội, ông Christopher Spencer trực tiếp thu hình và phát trên Facebook Live cảnh hai vợ chồng tiến vào văn phòng của bà Pelosi, cũng theo công tố viện. (V.Giang)
Trích đoạn diễn văn của Tổng thống Joe Biden ngày 6/1/2022:
“Đây không phải là một nhóm khách du lịch. Đây là một cuộc nổi dậy có vũ trang.
Họ không tìm cách duy trì ý chí của nhân dân. Họ đang tìm cách phủ nhận ý chí của người dân…
… Họ không tìm cách cứu chính nghĩa của nước Mỹ. Họ đang tìm cách lật đổ Hiến pháp.
Đây không phải là việc sa lầy trong quá khứ. Đây là việc đảm bảo quá khứ không bị chôn vùi…
…Ông ta đã làm được điều mà chưa một tổng thống nào trong lịch sử Hoa Kỳ – lịch sử của đất nước này – từng làm: Ông ta từ chối chấp nhận kết quả của một cuộc bầu cử và ý chí của người dân Mỹ…”
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden phát biểu đánh dấu một năm biến cố đám đông tấn công nhà Quốc hội Mỹ, và dùng diễn văn để công kích cựu tổng thống Donald Trump.
Một bảng hiệu chỉ dẫn nơi bỏ phiếu bầu cử tại Brooklyn, New York, 2014. Hình minh họa.
Dân Mỹ đang chia rẽ nặng: 60% cử tri của mỗi đảng nghĩ rằng đảng bên kia là một mối nguy hiểm cho số phận quốc gia. Trong đảng Cộng Hòa, 70% nghĩ rằng ông tổng thống đương nhiệm không xứng đáng vì đã thắng nhờ gian lận bầu cử.
Hai chính đảng ở Mỹ cũng đang chia rẽ ngay trong nội bộ. Trong 8 năm đảng Cộng Hòa kiểm soát Hạ viện, từ năm 2011 đến 2019, hai vị chủ tịch bị các đồng viện cùng đảng chống đối, các ông John Boehner and Paul Ryan phải từ bỏ chính trị luôn, Giáo sư Richard H. Pildes mới kể, trên nhật báo New York Times. Năm 2020 đảng Dân chủ nắm đa số ở cả hai viện; hai nhóm thiên tả và trung dung phá lẫn nhau. Bà Nancy Pelosi muốn biểu quyết dự luật xây dựng hạ tầng cơ sở nhưng phải rút lại, vì các đại biểu thiên tả muốn phải đưa ra cùng một lần với dự luật cải tổ trợ cấp xã hội (BBB). Họ chỉ chịu bỏ phiếu sau khi đảng Dân chủ thất bại lớn trong cuộc bầu cử ở Tiểu bang Virginia. Sau đó, dự luật BBB được Hạ viện thông qua, lên Thượng viện lại bị một nghị sĩ Dân Chủ chống.
Trong đảng Cộng Hòa, cựu Tổng thống Donald Trump được đa số ủng hộ nhưng vẫn bận rộn lo tấn công những vị thống đốc tiểu bang đã không thay đổi kết quả cuộc bỏ phiếu cho ông thắng. Các dân biểu, nghị sĩ Cộng Hòa đã bỏ phiếu truất phế ông Trump trong hai vụ đàn hạch hoặc công nhận ông Biden thắng đều bị ông Trump “trừng phạt.” Nghị sĩ Mitch McConnell, lãnh tụ ở Thượng viện vẫn lên án vụ bạo động ngày 6 tháng 1 năm 2021 ở trụ sở quốc hội.
Richard H. Pildes nhìn thấy tình trạng chia rẽ diễn ra không riêng gì ở Mỹ mà còn ở khắp các quốc gia tự do dân chủ. Từ sau Đại Chiến Thứ Hai, các cử tri nghèo và ít học thường ủng hộ các đảng cấp tiến cánh tả; bây giờ họ chạy qua các đảng bảo thủ đang kích thích tinh thần dân tộc và chủng tộc, với chủ trương chống di dân. Trong khi đó những người có học và khá giả lại nghiêng qua chủ trương cấp tiến.
Trước đây, các đảng lớn ở Âu châu với khuynh hướng “trung hữu” hoặc “trung tả” thay phiên nắm chính quyền; bây giờ họ bị chia phiếu vì nhiều đảng mới mọc lên với chủ trương cực tả hay cực hữu. Ở Đức, hai đảng chính trị lớn nhất thường chia nhau trên 90% số phiếu; bây giờ cộng lại chỉ thấp dưới 50%. Từ 2015 đến 2017 có 30 đảng chính trị mới được bầu vào quốc hội các nước châu Âu. Các đảng nhỏ tạo được ảnh hưởng lớn hơn thực lực của số người theo họ, vì những chính phủ liên hiệp cần họ tham gia mới thành hình. Năm 2017, nước Đức phải chờ 6 tháng, Hòa Lan mất 225 ngày mới lập được chính phủ bao gồm nhiều đảng.
Có thể giải thích tình trạng phân liệt chính trị ở Mỹ và Âu châu bằng các động cơ kinh tế. Trong một thế hệ, kinh tế thế giới phát triển đồng loạt nhờ các tiến bộ khoa học, kỹ thuật, do các công ty lớn hoạt động qua mạng lưới toàn cầu hóa. Các công việc cũ, không cần kỹ thuật cao, được chuyển qua cho công nhân các nước nghèo. Nhiều người lao động hoặc trung lưu ở Mỹ hoặc Âu châu đã bị bỏ rơi trong cuộc chạy đua này vì họ không thể thay đổi, học các kỹ năng mới. Lợi tức của họ xuống thấp so với mức trung bình đang lên cao. Nhiều chính trị gia đã kích thích họ với các khẩu hiệu chống các công ty liên quốc, chống di dân, bài ngoại, từ phía tả cũng như phía hữu. Các phong trào mới xuất hiện, vì bất mãn với cả hệ thống chính trị.
Ở Mỹ, cựu Tổng thống Trump đã lôi cuốn được những người “bị bỏ rơi” như trên, và đến nay vẫn được họ ủng hộ. Ông thay đổi bàn cờ chính trị nước Mỹ, đặc biệt đã thay đổi cả đảng Cộng Hòa. Tổng thống Biden được đảng Dân chủ chọn và được 81 triệu phiếu dân bầu vì có bộ mặt khác với ông Trump. Nhưng tình trạng phân cực trong dân chúng và chia rẽ trong mỗi đảng sẽ còn nguyên, ít nhất cho đến cuộc bầu cử năm 2024.
Báo Economist tuần này cho biết 80% dân Mỹ nghĩ rằng cần cải tổ lớn để bảo vệ chế độ dân chủ. Người ta lo lắng nhất về hệ thống bầu cử, mà đó là nền tảng của các chế độ dân chủ.
Năm 2024, ứng cử viên một đảng sẽ được tuyên bố đắc cử tổng thống, rồi đảng kia có chấp nhận hay không? Trước khi dân bỏ phiếu, trong những năm 2016, 2018 và 2020, Tổng thống Trump đã lớn tiếng tố giác những âm mưu gian lận. Năm 2024 ông sẽ còn nói mạnh hơn, nếu ông ứng cử rồi thất bại. Ngược lại, nếu đảng Cộng Hòa chiếm ghế tổng thống, phía đảng Dân chủ cũng có thể nói cuộc bầu cử đã gian lận từ trước khi dân đi bỏ phiếu. Trong năm qua, các tiểu bang do Đảng Cộng Hòa nắm quyền đã làm ra mấy trăm đạo luật mà đảng Dân chủ tố cáo là cố ý hạn chế không cho dân chúng đi bầu tự do.
Chế độ dân chủ ở Mỹ tồn tại hơn 200 năm qua vì việc chuyển giao quyền hành diễn ra trong hòa bình. Nếu sau mỗi lần dân bỏ phiếu mà người thua không chấp nhận kết quả thì cả nền dân chủ đang lung lay. Nếu người thất cử lại có khả năng huy động dân chúng nổi lên phản đối bằng bạo lực, thì chế độ bị đe dọa thật.
Nước Mỹ may mắn vì có những định chế vững vàng, vượt lên trên những tranh chấp đảng phái. Quốc hội, chính phủ đều chịu ảnh hưởng nặng của các đảng chính trị. Nhưng các đại biểu quốc hội cũng vẫn phải quyết định theo luật pháp và lương tri để được dân tín nhiệm lâu dài. Người dân có thể bị mị hoặc trong một thời gian nhưng không thể bị lừa dối mãi mãi.
Ở Mỹ, tòa án và quyền tư pháp vẫn giữ được tư cách độc lập. Chỉ nhìn vào hàng trăm đơn kiện của những người ủng hộ Tổng thống Trump muốn lật ngược kết quả bầu cử năm 2020, tất cả bị tòa án bác bỏ, trong đó có các vị quan tòa do ông Trump bổ nhiệm, kể cả ba người trong Tối cao pháp viện. Quân đội và cả guồng máy hành chánh ở Mỹ đều độc lập với các đảng phái. Đa số trong giới truyền thông, trí thức, các đại học cũng vậy. Những người có trách nhiệm tổ chức bầu cử không để cho các nhà chính trị lạm quyền, gây áp lực, trái với các quy tắc dân chủ.
Nhưng muốn chế độ dân chủ vững chắc hơn, nước Mỹ cần những đạo luật mới cải thiện hệ thống bầu cử. Hiện nay cả hai đảng chính trị đều quan tâm đến vấn đề này, nhưng nhấn mạnh đến những mặt khác nhau. Đảng Dân Chủ muốn các cử tri được ghi danh dễ dàng; muốn kéo dài thời gian bỏ phiếu vào những ngày giờ thuận tiện cho người lao động; được bỏ phiếu bằng thư, bằng máy điện toán, vân vân. Đảng Cộng Hòa quan tâm ngăn chặn các cử tri và lá phiếu gian lận. Cả hai đảng muốn việc kiểm phiếu được công minh.
Nước Mỹ sắp nhớ lại biến cố ngày 6 tháng Giêng năm 2021. Hơn 700 người đã bị truy tố vì xâm nhập trụ sở quốc hội bất hợp pháp. Họ đã chiếm đóng các văn phòng, phá phách và đi tìm các người họ muốn “trị tội.” Tất cả giới lãnh đạo và đại biểu quốc hội, cả vị phó tổng thống phải chạy trốn. Năm người đã chết và 140 nhân viên công lực bị thương.
Muốn tránh một thảm cảnh như vậy tái diễn, Quốc hội Mỹ cần làm ngay một hay nhiều đạo luật về bầu cử, đáp ứng những điều được cả hai đảng quan tâm. Hai đảng sẽ phải thỏa hiệp, một điều hiện nay rất khó làm nhưng có thể làm được nếu mọi người đều quyết tâm.
