Theo Cục Quản lý Khám chữa Bệnh, Bộ Y tế nước ta có gần 14 triệu người Việt Nam đang mắc các rối loạn tâm thần phổ biến và gần 1/5 trong số đó mắc các rối loạn tâm thần nặng.
Theo Cục Quản lý Khám chữa Bệnh, Bộ Y tế nước ta có gần 14 triệu người Việt Nam đang mắc các rối loạn tâm thần phổ biến và gần 1/5 trong số đó mắc các rối loạn tâm thần nặng.
Ảnh bệnh nhân tâm thần đang điều trị tại Bệnh viện Tâm thần trung ương 1. Sức khỏe tâm thần chưa được quan tâm
Đây là số liệu được đưa ra tại hội thảo lấy ý kiến hoàn thiện chiến lược Quốc gia về sức khỏe tâm thần tại Hà Nội sáng 7/12.
Theo ông Trần Quý Tường, Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế, rối loạn tâm thần là một trong những bệnh không lây nhiễm phổ biến nhất hiện nay, là nguyên nhân hàng đầu của gánh nặng bệnh tật.
Theo nghiên cứu, gần 15% dân số Việt Nam (tương đương gần 14 triệu người) mắc các bệnh về rối loạn tâm thần, trong đó khoảng 3 triệu người mắc rối loạn tâm thần nặng như tâm thần phân liệt, sa sút trí tuệ, chậm phát triển và con số này vẫn không ngừng tăng.
Nguyên nhân chủ yếu do làm việc suốt ngày đêm, áp lực công việc lớn, căng thẳng, tiêu thụ rượu bia nhiều, cách biệt giàu-nghèo, ly hôn, thất nghiệp…
Tuy nhiên số lượng người bệnh rối loạn tâm thần được chữa trị còn cực kỳ thấp, cứ 10 người chỉ có 2-3 người được điều trị, trong đó điều trị bằng thuốc vẫn là chủ yếu, điều trị tâm lý rất hạn chế.
Chưa kể số lượng bác sĩ chuyên khoa tâm thần còn rất ít, cả nước có 850 bác sĩ nhưng chỉ tập trung tại tuyến trung ương và các thành phố lớn.
Bên cạnh đó, do nhận thức hạn chế, người dân vẫn chưa hiểu đúng về sức khỏe tâm thần, đánh đồng tất cả đều là “điên” mà không biết có nhiều rối loạn tâm thần khác như trầm cảm, mất ngủ, lo âu… dẫn đến tình trạng kì thị, phân biệt đối xử.
Trước tình hình trên, để giảm bớt gánh nặng do rối loạn tâm thần gây ra, Việt Nam xây dựng chiến lược Quốc gia về chăm sóc sức khỏe tâm thần, phấn đấu ban hành luật Sức khỏe tâm thần trước năm 2020 và đặt ra mục tiêu 50% bệnh nhân rối loạn tâm thần được điều trị vào năm 2025. Hàng năm, ngân sách y tế sẽ dành ít nhất 5% cho lĩnh vực sức khỏe tâm thần.
Tâm thần dạng nhẹ gia tăng
TS Nguyễn Mạnh Hùng, giám đốc Bệnh viện tâm thần ban ngày Mai Hương (Hà Nội), hàng ngày bệnh viện của ông thường xuyên tiếp nhận những bệnh nhân bị tâm thần thể nhẹ ở dạng mất ngủ, lo âu, không tập trung công việc đau đầu, mất ngủ tăng lên trông thấy.
Đáng buồn, đa số họ là những người lao động trí óc như nhân viên ngân hàng, giáo viên, kinh doanh thậm chí cả những người đang giữ chức giám đốc, trưởng phòng cũng rơi vào trạng thái rối loạn tâm thần thể nhẹ.
Số bệnh nhân này đang có xu hướng tăng lên trông thấy. Bệnh nhân chủ yếu đến khám rồi về nhà điều trị ngoại trú nên không thống kê được cụ thể.
Trong năm 2016, nhiều sự kiện môi trường, xã hội diễn ra với mức độ tác động lớn, dồn dập và khắc nghiệt như thảm họa ô nhiễm biển miền Trung, hạn hán và xâm mặn khốc liệt ở miền Trung, Tây Nguyên và ĐBSCL, lũ lụt và xả lũ liên tiếp tại miền Trung, cá chết hàng loạt, sập hầm vàng, thảm sát…
Ô nhiễm môi trường, băng tuyết bất thường, hạn hán, lũ lụt nghiêm trọng, thảm họa ô nhiễm môi trường biển, cá chết hàng loạt… là những sự kiện đáng chú ý trong năm 2016. (Hình ảnh tổng hợp)
Những tổn thất là khó vãn hồi, thậm chí là không thể vãn hồi như tổn thất về sinh mạng. Xin điểm lại 10 sự kiện nổi bật trong năm qua như một lần rung lại tiếng chuông cảnh tỉnh để cùng chung tay bảo vệ tự nhiên và cộng đồng khi bậc thềm bước vào năm 2017 đang gần kề.
1. Lũ lụt và thủy điện xả lũ 5 đợt liên tiếp ở miền Trung: 232 người thương vong
Từ giữa tháng 10 tới giữa tháng 12/2016, 5 đợt mưa lũ lớn liên tiếp xảy ra trên diện rộng tại các tỉnh miền Trung. Nguyên nhân trước tình trạng lũ chồng lũ được cho là do mưa lớn kéo dài nhiều ngày cùng hàng loạt các đập thủy điện và hồ chứa đồng thời xả lũ.
Thời điểm cao nhất, 49 hồ chứa thủy lợi đồng loạt xả lũ; một số tỉnh như Hà Tĩnh xả 5/7 hồ, Quảng Bình 6/7 hồ, Phú Yên 3/3 hồ, Khánh Hòa 8/11 hồ, Ninh Thuận 9/11 hồ.
Đối với các hồ chứa thủy điện, vào thời điểm cao nhất, 29 hồ đồng loạt xả lũ, một số hồ xả lũ với lưu lượng lớn nhất, tới trên 11.000 m3/s (như thủy điện sông Ba Hạ, tỉnh Phú Yên).
Người dân cho biết lũ lên nhanh, ngập sâu và thoát chậm. Mực nước ngập trên dưới 1m, có thời điểm ngập cao 2m.
Tại Bình Định, 16 người chết do mưa lũ, tất cả 11 huyện, thị xã với 100 xã, phường bị ngập lụt, trong đó khoảng 50 xã, phường bị ngập sâu, 26 xã bị cô lập. Hình ảnh ngày 16/12/2016. (Ảnh tổng hợp: Fanpage Bình Định Quê Tôi)
Chỉ trong vòng khoảng 2 tháng (từ giữa tháng 10 đến giữa tháng 12/2016), 111 người chết và mất tích, 121 người bị thương do mưa lũ, 316.719 nhà chìm trong lũ, 42.804 ha lúa, 4.703 ha mạ và 39.261 ha hoa màu bị ngập hư hại,…, Theo báo cáo của Văn phòng Ban chỉ đạo trung ương về Phòng chống thiên tai, đa phần các hộ dân trong vùng mưa lũ đã mất hoàn toàn cây trồng và diện tích nuôi trồng thủy sản nước ngọt. Tổng thiệt hại ước tính trên 8.573 tỷ đồng.
Cũng theo báo cáo này, trong vòng một năm 2016, 235 người chết và mất tích trong thiên tai, tổn thất kinh tế trên 37.650 tỷ đồng (tương đương 1,7 tỷ USD)
2. Thảm họa ô nhiễm biển do Formosa xả thải
Ngày 6/4, ngư dân phát hiện hiện tượng cá chết hàng loạt gần khu công nghiệp Vũng Áng (Kỳ Anh, Hà Tĩnh), sau đó lan tiếp sang các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế. Ước tính ban đầu, ít nhất 70 tấn cá tự nhiên chết dạt bờ suốt dọc hơn 200km bờ biển của 4 tỉnh này.
Ngày 24/4, thợ lặn Lê Văn Ngẩy (46 tuổi, quê tại Khánh Hòa) chết sau khi lặn tại cảng Sơn Dương, Formosa (Kỳ Anh, Hà Tĩnh). Nhiều người trong tổ lặn ở vùng biển cảng Sơn Dương cho hay cùng có các triệu chứng da vàng, tức ngực kéo dài nhiều ngày sau mỗi ca lặn.
Việc điều tra và công bố nguyên nhân gây cá chết liên tục bị trì hoãn. Khoảng ngày 6/5, một cuộc thám sát do phóng viên trong nước tự thực hiện tại vùng biển ở xã Nhân Trạch, huyện Bố Trạch (Quảng Bình), trong phạm vi cách bờ chừng 1,5 hải lí, ngư dân cho biết cá chết nằm la liệt dưới đáy biển, nhím, ngao, sò, ốc, vẹm chỉ còn lại vỏ, rặng san hô chết, mùi cũng tanh nồng như xác cá chết. Theo nhận định của các nhà khoa học, phải mất khoảng 50 năm, hệ sinh thái biển tại bốn tỉnh Bắc Trung Bộ mới có thể phục hồi hoàn toàn.
Ước tính 100 tấn cá chết dạt vào bờ suốt dọc 4 tỉnh từ Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế. (Ảnh: FB Dương Phong)
Gần 2 tháng sau thảm họa, chính phủ mới công bố nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường biển nghiêm trọng (ngày 30/6), là do những vi phạm và sự cố trong quá trình thi công vận hành thử nghiệm tổ hợp nhà máy của Công ty Formosa. Thừa nhận sai phạm, Formosa cam kết bồi thường thiệt hại kinh tế cho người dân và bồi thường xử lý môi trường biển với số tiền 11.500 tỷ đồng (500 triệu USD).
Trong báo cáo trình Quốc hội, Chính phủ cho biết riêng số hải sản chết dạt vào bờ khoảng 100 tấn. Nhưng tổn thất có tính lâu dài, do các rạn san hô, phù du sinh vật cũng chết, dẫn tới nguy cơ làm gián đoạn chuỗi thức ăn biển, khiến suy giảm đa dạng sinh học và nguồn lợi thủy sản khu vực.
Hàng triệu người sống nhờ vào kinh tế biển thất nghiệp. Theo báo cáo, trên 17.600 tàu cá và gần 41.000 người bị ảnh hưởng trực tiếp. Trên 176.000 người phụ thuộc bị ảnh hưởng theo.
Không thể đánh bắt trong phạm vi từ bờ đến 20 hải lý. 90% tàu lắp máy công suất thấp và gần 4.000 tàu không lắp máy phải nằm bờ. Sản lượng khai thác ven bờ thiệt hại khoảng 1.600 tấn/tháng.
Về hoạt động nuôi trồng thủy sản, 9 triệu tôm giống bị chết, hàng ngàn lồng nuôi cá bị thiệt hại.
Về hoạt động du lịch, không chỉ các doanh nghiệp ở 4 tỉnh miền Trung, nhiều doanh nghiệp du lịch ở Hà Nội và TP.HCM cũng bị thiệt hại khi khách dự định đến 4 tỉnh miền Trung hủy tour. Công suất sử dụng phòng tại 4 tỉnh trên mất 40-50%. Riêng tại Hà Tĩnh, công suất phòng khách sạn chỉ còn 10-20%.
Một góc dự án Formosa Hà Tĩnh – thủ phạm xả nước thải làm ô nhiễm nghiêm trọng môi trường biển. (Ảnh chụp từ Google Maps)
Chính phủ thừa nhận sự việc đã khiến giảm lòng tin của các bộ phận người dân. Người dân nghi vấn về quá trình thẩm định, phê duyệt đầu tư; giảm cả lòng tin về khả năng của các cơ quan chức năng trong ứng phó các tình huống khẩn cấp về môi trường. Một bộ phận không còn tin vào sự an toàn của cá biển và các sản phẩm liên quan như nước mắm, rong tảo…
Sự việc tiềm ẩn nguy cơ an ninh khi người dân lo lắng về sinh kế, thất nghiệp, thậm chí nợ nần, phá sản do không tiêu thụ được hải sản.
Về giải pháp, Chính phủ nêu đã xuất cấp trên 4.000 tấn gạo cứu đói và hứa đến tháng 8/2016 sẽ đưa tiền đền bù đến cho người dân.
Tuy nhiên, ngày 29/9 mới có quyết định về mức bồi thường thiệt hại cho người dân 4 tỉnh miền Trung sau thảm họa môi trường biển từ Chính phủ. Mức bồi thường cao nhất 37,48 triệu đồng dành cho chủ tàu lắp máy công suất từ 800 CV trở lên; lao động bị mất thu nhập nhận 2,91 triệu đồng/người/tháng. Thời gian tính bồi thường thiệt hại tối đa là 6 tháng, tính từ tháng 4.
Tới cuối tháng 10-nửa đầu tháng 11, việc trả tiền bồi thường thiệt hại mới được thực hiện, chia thành nhiều đợt, dưới hình thức tạm cấp.
3. Băng giá, tuyết rơi: Nhiệt độ xuống thấp dưới mức kỷ lục 33 năm
Kéo dài hơn một tháng, từ ngày 24/1 đến 26-27/2, đợt rét đậm, rét hại ở các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đã phá vỡ mốc kỷ lục 33 năm trước, nhiệt độ thấp nhất dưới -4,4 độ C.
Tại Lào Cai, rét đậm và mưa tuyết khiến người dân thiệt hại khoảng 32 tỷ đồng. (Ảnh tổng hợp/baolaocai.vn, tuoitre.vn)
Tuyết rơi vùng nhiệt đới gây nên nhiều bối rối về hiện tượng khí hậu kỳ lạ này. Tuyết rơi dày từ 2-10 cm tại các vùng núi cao như Mẫu Sơn (Lạng Sơn), Sa Pa, Ô Quý Hồ (Lào Cai), Phia Oắc (Cao Bằng), Yên Tử (Quảng Ninh), núi Ba Vì (Hà Nội), vùng cao Cao Sơn, Sài Khao, Nhi Sơn (Thanh Hóa), huyện Kỳ Sơn (Nghệ An).
Nhiệt độ xuống dưới 0 độ C như Sa Pa -2 độ C, Đồng Văn (Hà Giang) -0,2 độ C, Tam Đảo (Vĩnh Phúc) -0,4 độ C, Mẫu Sơn (Lạng Sơn) -4 độ C… kéo dài nhiều ngày. Đêm xuất hiện mưa băng.
Theo Cục Chăn nuôi, chỉ tính tới cuối tháng 1, giá rét đã làm 9.202 con trâu, bò chết, vùi lấp gần 6.000 ha lúa, 81 ha mạ và hơn 4.600 ha rau màu, hơn 80.000 ha diện tích rừng bị tuyết phủ.
4. Hạn hán xâm nhập mặn khốc liệt ở Tây Nguyên, miền Trung và ĐBSCL
Hạn hán, xâm mặn tại ĐBSCL: Cơn ‘khát’ nước ngọt nghiêm trọng nhất trong vòng 100 năm
Xuất hiện từ tháng 11/2015 (sớm hơn trung bình hàng năm 1,5 tháng), tới tháng 2/2016, ranh mặn đã xấp xỉ ranh mặn cao nhất ở năm trung bình và tiếp tục lên cao. Đến tháng 3, ranh mặn đạt đỉnh cao nhất 4 g/l, vượt năm trung bình 20-25 km, thậm chí có nơi xâm sâu trên 30 km (sông Vàm Cỏ Tây).
Tất cả 13 tỉnh của ĐBSCL bị mặn xâm nhập; 10 tỉnh công bố thiên tai, trong đó nhiều tỉnh công bố cấp độ 2.
Hạn hán, xâm mặn tại ĐBSCL 2016. (Nguồn: Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam)
Hơn 230.000 hộ dân thiếu nước, thiếu đói. Khoảng 1,5 triệu người liên tục nhiều tháng không có thu nhập (theo quy ước mỗi gia đình có diện tích sản xuất khoảng 0,5ha). Chỉ riêng hai tỉnh Kiên Giang và Sóc Trăng đã có hơn 40.000 người bỏ quê đi làm ăn xa trong điều kiện túng quẫn.
Ước tính thiệt hại của người dân trong đợt hạn – mặn 2015-2016 toàn vùng ĐBSCL có thể lên đến 5.500 tỷ đồng.
Theo phân tích, có hai nguyên nhân chính gây ra đợt hạn hán này. Nguyên nhân thứ nhất do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino dẫn đến nắng hạn gay gắt và lượng mưa thấp hơn hẳn so với các năm. Năm 2015 ít mưa nên dòng chảy kiệt mùa khô 2015-2016 vào ĐBSCL giảm xuống từ 7.000 xuống còn 200 m3/s, bằng 20-30% lượng bổ sung hàng năm.
Hạn nghiêm trọng, Mặn xâm nhập gần như toàn bộ các tỉnh Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau…. (Ảnh: nongnghiep.vn)
Nguyên nhân thứ hai là do hàng loạt thủy điện mọc lên ở thượng nguồn sông Mekong, chặn dòng chảy khiến nước từ sông Mekong về khu vực ĐBSCL thiếu hụt, dẫn đến tình trạng dòng chảy cạn kiệt, nước mặn thâm nhập ngược dòng vào sâu trong đất liền.
Trận hạn hán, xâm mặn khốc liệt chỉ kết thúc vào đầu tháng 6.
Nam Trung Bộ và Tây Nguyên: Hạn hán khốc liệt nhất 10 năm qua
Kéo dài từ tháng 11-12/2015 tới cuối tháng 6/2016, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên kiệt quệ trong cơn khô hạn nghiêm trọng nhất 10 năm qua. Ròng rã nhiều tháng không mưa, các hồ chứa nước, nhiều sông, suối đều khô trơ đáy. So với trung bình nhiều năm, lượng mưa thiếu hụt khoảng 30-50%, có nơi 80%.
Bản đồ thiên tai hạn hán tại 05 tỉnh Tây Nguyên và các tỉnh Duyên hải Nam Trung bộ (Ninh Thuận, Bình Thuận và Khánh Hòa) năm 2016. (Nguồn: dmc.gov.vn)
Theo Bộ NN&PTNT, tính tới giữa tháng 4, thiên tai hạn hán đã khiến hơn 390.000 hộ dân thiếu nước sinh hoạt; thiệt hại gần 233.000 ha cây trồng và trên 4,52ha thủy sản. Tổng thiệt hại ước tính khoảng 5.200 tỷ đồng.
Theo nhận định chung, nguyên nhân gây hạn hán và mặn xâm nhập ở khu vực Tây Nguyên, Nam Trung bộ là do hiện tượng El Nino dài nhất trong lịch sử (từ cuối năm 2014 đến 2016). Tuy nhiên, theo phân tích của nhà văn Nguyên Ngọc, còn một nguyên nhân cơ bản là do rừng tự nhiên Tây Nguyên đã bị tàn phá kiệt quệ, làm tổn hại nguồn nước ngầm, gây nạn hạn hán khốc liệt kéo dài từ Tây Nguyên tới ĐBSCL trong năm.
5. Cá chết hàng loạt tại nhiều tỉnh
Tại Phú Yên, tới giữa tháng 6, số lượng tôm, cá chết tại vùng biển xã Xuân Phương, thị xã Sông Cầu lên tới 12 tấn. Trong đó, hơn 10.000 con tôm hùm bông, 13.000 con tôm hùm xanh và 900 con cá mú thương phẩm.
Cá nuôi chết hàng loạt ở thôn Phú Lương, xã An Ninh Đông (huyện Tuy An). (Ảnh: baophuyen.com.vn)
Tại thôn Phú Lương, xã An Ninh Đông, H.Tuy An, khoảng 72.000 con cá của 100 hộ đã chết, thiệt hại khoảng 2 tỷ đồng. Nguyên nhân chính được xác định là do nguồn nước bị ô nhiễm, phát sinh vi khuẩn vibrio alginolyticus.
Đầu tháng 10, cá chết nổi trắng Hồ Tây (Hà Nội). Theo thống kê ban đầu, cá chết ước khoảng 200 tấn, trên diện tích hơn 500 ha, tại 24 cửa xả xuống Hồ Tây.
Khoảng 200 tấn cá chết nổi trắng tại Hồ Tây (Hà Nội). (Ảnh tổng hợp/FB)
Thành phố cho biết cá chết do 4 nguyên nhân: hiện tượng tái ô nhiễm nước; thời tiết thay đổi dẫn tới thiếu oxy trong nước, ý thức người dân kém, xả thẳng rác thải và xả thải trái phép vào hồ; môi trường hồ bị ảnh hưởng do hiện tượng cho phép nuôi, thả cá kinh doanh. Ban quản lý hồ Tây cho hay mỗi ngày có khoảng 4.000 m3 nước thải chưa qua xử lý đổ xuống hồ. Hàm lượng amoniac trong nước gấp 3 lần tiêu chuẩn cho phép.
Cuối tháng 11, trên vùng biển xã Vạn Thạnh, Vạn Thọ, huyện Vạn Ninh, Khánh Hòa, cá tiếp tục chết hàng loạt. Ước tính hơn 10 tấn cá chết dạt vào bờ. Nguyên nhân công bố là do tảo nở hoa (còn gọi là hiện tượng thủy triều đỏ).
Người dân thu dọn xác cá bớp chết nổi trên vịnh Cam Ranh. (Ảnh: baokhanhhoa.com.vn)
Chỉ số AQI ở khu vực trung tâm Hà Nội hầu như lên đến trên 250 hoặc trên 300 – tức, có tới 250-300 hạt bụi PM2,5 trong một mét khối không khí.
Chưa có công bố chính thức về tình trạng ô nhiễm môi trường tại Việt Nam. Tuy nhiên, theo các bảng xếp hạng quốc tế trong nhiều năm, Việt Nam liên tục nằm trong 10 quốc gia ô nhiễm không khí nhất thế giới.
Bản đồ ô nhiễm không khí tại Việt Nam. (Nguồn: Đại học Yale/dẫn qua Tạp chí Forbes Việt Nam)
Theo kết quả nghiên cứu công bố tại Diễn đàn Kinh tế thế giới Davos năm 2012, Việt Nam đứng thứ 123/132 quốc gia về ảnh hưởng của chất lượng không khí. Cuộc khảo sát do 2 trường Đại học Yale và Columbia thực hiện.
Năm 2014, Việt Nam đứng thứ 170/178 quốc gia có không khí ô nhiễm nhất trên thế giới, theo Bảng chỉ số xếp hạng môi trường của Tổ chức Thương mại Thụy Điển.
Cuối tháng 9/2016, một phúc trình của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết cùng với Trung Quốc, Malaysia, Việt Nam nằm trong số các nước ô nhiễm không khí nhất thế giới.
Ngày 11/12/2016 vừa qua, tại Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam 2016 (Vietnam Business Forum 2016), nhiều doanh nghiệp quốc tế công bố sẽ rút vốn đầu tư khỏi Việt Nam vì môi trường sống không còn đảm bảo do ô nhiễm không khí và môi trường nghiêm trọng.
7. Sập hầm khai thác vàng vùi lấp nhiều người`
Đêm 19/8, do ảnh hưởng của bão số 3, mưa to trên diện rộng tại tỉnh Lào Cai, gây lũ cuốn, sạt lở đất. Lũ cuốn sập hầm vàng tại khu khai thác trên địa bàn thôn Mà Sa Phìn, xã Nậm Xây, huyện Văn Bàn, Lào Cai, vùi lấp nhiều phu vàng.
2, 9 hay hàng chục người đã tử nạn trong vụ sập hầm ở bãi vàng Mà Sa Phìn (Lào Cai) trong đêm 19, rạng sáng 20/8 vẫn còn là một câu hỏi chưa được trả lời. (Ảnh tổng hợp/laodong.com.vn)
Sự việc gây chú ý khi số người tử nạn bị cho là bị ‘ém’ thông tin. Cho tới ngày 23/8, phía chính quyền Lào Cai cung cấp thông tin có 2 người tử vong và 4 người bị thương do cơn bão số 3 gây ra.
Tuy nhiên, khi báo chí tiếp cận các nhân chứng từ hiện trường trở ra, con số người chết ít nhất là 9 hoặc 12. Một số tờ báo khẳng định vụ sập hầm khai thác vàng khiến 18 người tử nạn, trong đó có 15 người Việt Nam và 3 người Trung Quốc.
8. Cháy quán karaoke làm 13 người thiệt mạng
Gần 2h chiều 1/11, lửa bùng từ quán karaoke, sau đó lan rộng, thiêu rụi 4 căn nhà 8 tầng cùng ôtô, xe máy đậu gần đó trên đường Trần Thái Tông (Cầu Giấy, Hà Nội). Hỏa hoạn kéo dài hơn 5 giờ, làm 13 người thiệt mạng, hàng chục người phải đu ống nước, trèo thang thoát thân.
Hiện trường vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng khiến 13 người tử vong, nhiều ngôi nhà bị thiêu rụi tại số 68 Trần Thái Tông (Hà Nội). (Ảnh tổng hợp/FB)
Chủ quán karaoke cùng 1 thợ hàn và người chủ cơ sở hàn bị khởi tố. Phó trưởng Phòng Văn hóa Thông tin quận và Phó Chủ tịch UBND phường Dịch Vọng Hậu bị cách chức, một số người khác bị khiển trách do quán karaoke hoạt động khi chưa có giấy phép kinh doanh, chưa có giấy phép phòng cháy chữa cháy.
Từ ngày 5/11, Hà Nội tạm dừng cấp phép kinh doanh karaoke, vũ trường trên địa bàn; kiểm tra, rà soát điều kiện, tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy ở các công trình, chung cư, chợ, cơ sở kinh doanh dịch vụ giải trí. Theo thống kê, có tới 23 vụ hỏa hoạn tại các cơ sở kinh doanh karaoke trên cả nước trong năm, bình quân 2 vụ/tháng.
9. Thảm sát
Liên tiếp nhiều vụ thảm sát gây chấn động xảy ra trong năm 2016.
Thảm án 4 bà cháu bị sát hại tại Quảng Ninh
Sáng sớm 24/9, tại khu Hợp Thành, phường Phương Nam, thành phố Uông Bí, chị Vũ Thị Thanh đi làm ca đêm về thì thấy mẹ đẻ cùng 2 con (8 và 9 tuổi) và 1 cháu (2 tuổi) bị sát hại.
Qua điều tra, đối tượng Doãn Trung Dũng (45 tuổi), cháu rể nạn nhân là nghi can duy nhất, bị phát lệnh truy nã.
Tối cùng ngày Dũng bị bắt, khai gây án do ảo giác của ma tuý. Liên tục nhiều ngày trước khi gây án, hắn đã dùng thuốc lắc. Ngày 16/12, sau gần 4 tháng gây ra thảm án, Dũng bị tuyên phạt án tử hình.
Thảm sát tại Lào Cai: 4 người trong gia đình bị sát hại
Tối 9/8, tại thôn Phìn Ngan, Trịnh Tường, huyện Bát Xát, Lào Cai, thi thể chị Tẩn Tà Mẩy (22 tuổi), hai con gái (2 tuổi và 28 ngày tuổi) cùng cháu gái (6 tuổi) bị phát hiện dưới ao, suối và khe nước cạnh nhà. Các nạn nhân đều bị giết trước khi bị dìm xuống nước, đè đá để phi tang. Trong nhà bị lục tung, mất 14 triệu đồng.
Sau khi gây án, Lở vào bếp đặt bẫy súng kíp với ý định giết nốt chồng nạn nhân nhưng bất thành.
Cảnh sát xác định Tẩn Láo Lở (hàng xóm với nạn nhân) là nghi can duy nhất. Sau gần một tháng lẩn trốn trong rừng, đêm 4/9, Lở bị bắt. Nghi phạm hiện bị khởi tố về tội Giết người và Cướp tài sản.
Thảm án tại Hà Giang: 4 người bị sát hại
Khoảng 4g ngày 1/12, xảy ra một vụ giết người khiến 4 người thiệt mạng tại xã Tân Trịnh, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang.
4 nạn nhân gồm: ông Phù Láo Tả (59 tuổi), Phù Thị Nguyệt (hơn 1 tuổi), bà Tải Thị Mở (51 tuổi) và anh Phù Văn Thịnh (23 tuổi). Anh Phù Láo Sán (26 tuổi) bị thương được đưa đi cấp cứu.
Nghi phạm gây án là Phù Minh Tuấn (32 tuổi, trú xã Tân Trịnh, cùng huyện) bị bắt giữ ngay sau đó.
Được biết, đầu tháng 1/2015, Tuấn từng dùng dao sát hại con ruột và bị công an bắt giữ. Do có tiền sử bị tâm thần nặng, Tuấn bị buộc đưa đi chữa trị ở Bệnh viện Tâm thần Trung ương và mới được về nhà đầu tháng 7 thì tiếp tục gây án.
Và còn nhiều vụ án mạng nghiêm trọng khác.
10. Cuốn tử thi vào chiếu
Hình ảnh người nghèo chết vì bệnh, không có tiền được người nhà bó chiếu mang về gây nên làn sóng trong dư luận trước tình cảnh nghèo khổ tới cùng cực của người dân.
Ngày 14/9, công an tỉnh Sơn La xác nhận thông tin một xe máy chở thi thể người cuốn chiếu tại TP. Sơn La. Thi thể là chị Lò Thị P. tử vong vì viêm phổi vào ngày 12/9. Do quá nghèo, khi thấy sức khỏe chị P trở yếu, người nhà viết đơn xin về, thuê xe ôm chở từ Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh Sơn La về. Đi tới giữa đường, chị P. qua đời, xe ôm bỏ cuộc. Người anh trai không đủ tiền thuê ôtô nên tự bó chiếu thi thể em gái, buộc sau xe máy đưa về nhà.
(Ảnh tổng hợp/FB)
Ngày 16/9, cũng tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Sơn La, những người con bó xác bố (vừa mất vì lao) vào chăn chiếu, rồi buộc sau xe máy đưa về nhà, vì nghèo túng.
Chiều 11/12, anh Bùi Văn L. (SN 1983, quê ở xã Yên Phú, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình) tử vong tại Bệnh viện Đa khoa huyện Lạc Sơn. Gia đình cuốn chăn, khiêng về nhà.
Cựu Ngoại Trưởng Mỹ Henry Kissinger đã có cuộc gặp với Tổng thống đắc cử Donald Trump bàn chuyện về Trung cộng.Kissinger người được Trung cộng vô cùng tôn kính vì những việc ông đã làm cho Trung quốc.Tổng thống Trump sau những lời khuyên của Kissinger đã bày tỏ phản ứng quyết liệt và lập trường vững vàng của ông.Donald Trump được kỳ vọng sẽ mang lại tương lai tốt đẹp đổi mới cho nước Mỹ.
Kissinger là người thiết kế ra một nước Trung cộng vào 5 nước Thường trực Liên Hiệp Quốc, và gián tiếp có nền kinh tế hùng cường như hiện nay. Tất nhiên ông ta làm thế để chia rẽ phá sụp Cộng sản Quốc tế và Liên Xô, nhưng rõ ràng ông ta là công đầu của Trung cộng hiện nay.
Trump là người kinh doanh, hiểu rõ sức mạnh kinh tế của Trung cộng lên từ sự gian dối của họ với nước Mỹ. Ông ta thấy công việc và sức mạnh sản xuất của Mỹ ngày đang yếu đi bởi Trung cộng. Đòi lại sự công bằng cho nước Mỹ, trừng trị gian dối của Trung cộng là ý chí và nhiệm vụ của Trump.
Cờ đang tới tay Trump trong lúc mọi người đang chờ ông ta sẽ xử Trung cộng bằng cách nâng thuế như đã hứa tranh cử thế nào, thì bất ngờ ông ta gặp Kissinger để bàn chuyện Trung cộng.
Khỏi phải nghe họ nói, cũng biết rằng Kissinger sẽ khuyên Trump mềm mỏng, né tránh một cuộc chiến toàn diện với Trung cộng, vì sẽ bị thiệt hại kinh tế này nọ ….
Nhưng sau đó thì Trump bất ngờ không nghe, không chỉ chuyện kinh tế mà ông ta chọc thẳng vào chuyện Đài Loan chính trị, chuyện Biển Đông quân sự để ngoáy vào nổi đau của Trung cộng.
Cùng với gặp Obama bàn chuyện Obamacare, gặp Al Gore để bàn chuyện biến đổi khí hậu, chuyện gặp Kissiger để bàn Trung cộng cho thấy Trump nói rất bốc, nhưng hành động cực kỳ chín chắn, cẩn thận. Gặp ngay những người đối lập nói chuyện, và sau đó quyết dứt khoát theo ý mình.
Một Trump như vậy, cho thấy các hành động “khiêu khích” Trung cộng vừa qua không chỉ là chiến thuật dành ưu thế ban đầu, mà là một chiến lược lấy lại những gì nước Mỹ đã mất bởi Trung cộng. Ông Donald Trump khi được hỏi ông nghĩ gì về cựu ngoại trưởng “tài ba” dưới thời Nixon, ông chia sẻ trên Twitter: “Một Cây Cổ Thụ Đã Mục Ruổng, Không Nên Tưới Bón Làm Gì, Chỉ Tốn Thời Gian”…
Tác phẩm Việt Nam, mãnh hổ hay mèo rừng và tác giả Phạm Văn Thuyết
RFA photo
Việt Nam, mãnh hổ hay mèo rừng?
01:18/07:26
Việt Nam, Mãnh hổ hay mèo rừng là tên một quyển sách hiếm hoi tổng kết một cách ngắn gọn sự phát triển của Việt Nam mấy mươi năm qua, hiện nay, và tương lai. Sách do giáo sư Phạm Văn Thuyết biên soạn và được nhà xuất bản Tiếng quê hương xuất bản tại Mỹ.
Ý kiến của một số nhà quan sát, nhà báo về những điều mà giáo sư Phạm Văn Thuyết đề cập trong quyển sách này như thế nào?
Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
Giáo sư Phạm Văn Thuyết là một chuyên viên của Ngân hàng thế giới, đã từng làm việc ở nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam, và ông đã tham gia vào các kế hoạch khác nhau để giúp đỡ các quốc gia đang phát triển, hoặc chuyển mô hình phát triển kinh tế ở các quốc gia như các nước Đông Âu và Việt Nam.
Quyển sách Việt Nam mãnh hổ hay mèo rừng chỉ dày hơn 250 trang, gồm 8 chương và 4 phụ lục. Tác giả đã trình bày nhiều kiến thức về kinh tế, và qua đó lịch sử thay đổi kinh tế xã hội ở Việt Nam trong 30 năm qua, bằng một ngôn ngữ phổ cập cho mọi tầng lớp dân chúng.
Về cơ bản mình tán thành ý kiến của anh Thuyết, mình muốn đi sâu vào bề sâu của nó, cái đằng sau của nó, là nó không chỉ phản ánh hoàn toàn ý thức hệ còn sót lại, nhưng thực sự đằng sau đó không có ý thức hệ gì cả, mà hoàn toàn là quyền lực.
-Tiến sĩ Nguyễn Quang A
Trong hai chương đầu tiên tác giả tóm tắt sự thay đổi lớn nhất của Việt Nam trong ba mươi năm nay, đó là chuyển từ mô hình phát triển kinh tế kế hoạch hóa theo kiểu Liên Xô, sang một mô hình tự do hơn với những yếu tố thị trường. Nhưng ông nhấn mạnh rằng tại Việt Nam, đảng cầm quyền chủ trương rằng mô hình của Việt Nam phải là kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, với vai trò rất áp đảo của lĩnh vực quốc doanh.
Mô hình này được tác giả phân tích kỹ hơn trong chương năm, trong đó bàn luận kỹ về việc giải quyết sự cồng kềnh và không hiệu quả của các công ty quốc doanh. Ông cho rằng do vấn đề ý thức hệ cho nên nhà nước Việt Nam không dám tư nhân hóa các công ty quốc doanh, mà chỉ cổ phần hóa nó, và như vậy các công ty quốc doanh mua chằng chéo qua nhau, giữ thế mạnh của lĩnh vực quốc doanh trong nền kinh tế. Nhận định này của giáo sư Thuyết được Tiến sĩ Nguyễn Quang A ở Hà Nội, một doanh nhân thành công trước khi trở thành một nhà hoạt động dân sự, bình luận:
“Họ ngại cái tư nhân hóa, vì họ muốn không có sự chống đỡ của những người rất là bảo thủ theo chủ nghĩa Mác hay cái gì đấy. Họ bèn vẽ ra cái chữ cổ phần hóa. Họ làm như vậy để qua mặt được các ông kia. Nhưng hệ quả thì không lường được, vì cách làm như thế không triệt để, không giống ai cả. Về cơ bản mình tán thành ý kiến của anh Thuyết, mình muốn đi sâu vào bề sâu của nó, cái đằng sau của nó, là nó không chỉ phản ánh hoàn toàn ý thức hệ còn sót lại, nhưng thực sự đằng sau đó không có ý thức hệ gì cả, mà hoàn toàn là quyền lực.”
Giáo sư Phạm Văn Thuyết cũng đưa vào quyển sách này những kinh nghiệm ông làm việc khắp nơi trong lĩnh vực ngân hàng. Ở chương cuối cùng, tác giả có đưa ra lời khuyên về việc cải tổ ngành ngân hàng tại Việt Nam theo hướng giảm số lượng ngân hàng, tập trung phát triển những ngân hàng lớn. Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, người từng nhiều lần làm việc với giáo sư Thuyết nhận định:
“Đấy là một chuyên gia am hiểu về ngân hàng. Theo tôi hiểu thì ý của ông Thuyết là phải có những ngân hàng đủ lớn, có qui mô và chất lượng để nó có thể cạnh tranh trong khu vực. Nếu mà ngân hàng nhỏ quá thì khó mà cạnh tranh được, khó vươn ra được với quốc tế. Hiện nay các ngân hàng của Việt Nam chưa có đủ độ lớn để vươn ra cạnh tranh quốc tế và cũng khó đảm nhận tốt các chức năng mà ngân hàng hiện nay cần phải làm.”
Thực tế là vào năm 2016 người ta chứng kiến sự phá sản của nhiều ngân hàng tại Việt Nam, mà theo Tiến sĩ Nguyễn Quang, người có nhiều kinh nghiệp trong ngành ngân hàng, chính là do sự phát triển số lượng ngân hàng vô tội vạ, đưa đến các ngân hàng nợ chồng chéo lên nhau, và lâm vào khủng hoảng.
Một điều quan trọng có thể gọi là xương sống của việc cải cách kinh tế Việt Nam sang hướng thị trường là giải quyết vấn đề sở hữu đất đai. Giáo sư Thuyết cho rằng đất đai vẫn thuộc sở hữu toàn dân, và điều này khó lòng thay đổi khi đảng cộng sản vẫn còn cầm quyền. Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cho rằng đó là một điều khó khăn nhất của cải cách kinh tế ở Việt Nam:
“Đó là một trong những điều nan giải nhất. Thực tế Việt Nam hiện nay cho thấy rất rõ. Tức là nếu không giải quyết vấn đề sở hữu toàn dân đối với đất đai thì việc lạm dụng sở hữu toàn dân, cho lợi ích nhóm, lợi ích cá nhân còn rất lớn.”
Khu rừng giáo dục và luật pháp
Tác phẩm Việt Nam, mãnh hổ hay mèo rừng của tác giả Phạm Văn Thuyết. RFA photo
Giáo sư Phạm Văn Thuyết dùng khá nhiều thời gian để bàn về vấn đề luật pháp tại Việt Nam. Theo nhận định của giáo sư Thuyết, thì Việt Nam cũng như Trung quốc, quốc gia láng giềng có hệ thống kinh tế xã hội khá tương đồng, có hai hệ thống luật pháp, một là các văn bản do nhà nước ban hành, còn hai là cách thức hành xử luật trong thực tế, và điều mập mờ này tạo rất nhiều khó khăn cho việc phát triển. Bàn về việc này, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nói:
“Việc thực thi luật pháp của Việt Nam là rất kém, vì ở Việt Nam không có cái luật về sự lãnh đạo của đảng, và người ta dựa vào các nghị quyết tập thể, để trên cơ sở đó người ta nói rằng cái việc tôi làm là nghị quyết tập thể, chứ không phải là quyết định của cá nhân tôi. Bởi vậy hiệu lực của luật pháp Việt Nam là rất thấp.”
Giáo sư Thuyết cho rằng vẫn có những vấn đề về luật pháp ở Việt Nam hiện nay vẫn không thể cải cách được do những trở ngại về mặt chính trị.
Cũng có những người chủ trương đóng góp trước, rồi nhà nước, hay những người cộng sản cố chấp nhìn thấy những cái tốt rồi từ từ thay đổi
-Nhà báo Việt Nguyên
Một nội dung quan trọng được giáo sư Thuyết nhấn mạnh rất nhiều trong tập sách này là làm sao cải thiện được nền giáo dục Việt Nam để có thể đào tạo được nhân lực cho đất nước. Theo ông thì sự yếu kém của ngành giáo dục ngày càng lộ rõ khi các công ty hàng đầu thế giới không thể tìm được người làm việc trong nước, trong khi đó nhiều người Việt Nam thành đạt ở nước ngoài khó có thể trở về nước làm việc do một sự nghi hoặc về chính trị.
Nhà báo Việt Nguyên, từ Hoa Kỳ nhận xét rằng giáo sư Thuyết nhấn mạnh phần giáo dục vì một đất nước cần có những viễn kiến để phát triển. Ông nói tiếp về phần nói về giáo dục tại Việt Nam trong sách của giáo sư Thuyết:
“Đọc kỹ thì thấy cũng giống như ý nghĩ của những người từ ngoại quốc về, hay những người trong nước ra nước ngoài rồi về, thì phải có một thay đổi về căn bản chính trị.”
Những nghi ngại về chính trị, hay là những cố chấp về chính trị không ngăn cản được những người như giáo sư Phạm Văn Thuyết về nước góp ý. Nhà báo Việt Nguyên, cũng là bác sĩ Nguyễn Đức Tuệ, nhận xét rằng tập sách của giáo sư Thuyết ghi nhận cố gắng của nhiều trí thức người Việt ở hải ngoại mong muốn đất nước phát triển:
“Không cần để ý đến vấn đề chính trị, vì mình chủ trương thay đổi nước nhà. Có nhiều cách thay đổi. Có người chủ trương thảy đổi chế độ chính trị trước, rồi những cái khác sẽ tới. Nhưng cũng có những người chủ trương đóng góp trước, rồi nhà nước, hay những người cộng sản cố chấp nhìn thấy những cái tốt rồi từ từ thay đổi.”
Giáo sư Phạm Văn Thuyết qua đời vào ngày 15 tháng giêng năm 2015. Nhà báo Việt Nguyên nhận xét rằng những điều mà giáo sư Phạm Văn Thuyết đề cập thể hiện ở 90% sự thay đổi của Việt Nam trong mấy mươi năm qua, nhưng những trở ngại về chính trị mà giáo sư Thuyết cũng như các nhà quan sát trong nước nhận xét, đã làm cho Việt Nam không thể trở thành con hổ của châu Á được mà chỉ trở thành con mèo rừng, trong một môi trường hãy còn hoang dại của luật pháp và giáo dục.
Ông Kim Quốc Hoa được nói “đã nhận thức rõ sai phạm”. Nguồn: báo NCT
Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao vừa quyết định đình chỉ vụ án Lợi dụng quyền tự do dân chủ theo Điều 258 Bộ Luật Hình sự với Tổng biên tập báo Người Cao Tuổi Kim Quốc Hoa.
Theo quyết định số 01/QĐ-VKSTC-V1 mà BBC có trong tay ra ngày 21/12 do Kiểm sát viên Vụ trưởng Nguyễn Tố Toàn ký thừa lệnh Viện trưởng, ông Hoa được đình chỉ vụ án, miễn trách nhiệm hình sự do “đã nhận thức rõ sai phạm và có đơn xin miễn trách nhiệm hình sự”.
Vụ án hình sự ở báo Người Cao Tuổi đã bị khởi tố từ tháng 2/2015 và ông Kim Quốc Hoa bị Bộ Công an khởi tố bị can từ tháng 5/2015.
Lý do khởi tố ông Hoa được mô tả là “vì đã có hành vi viết, duyệt cho đăng trên Báo Người Cao Tuổi một số bài báo có nội dung sai sự thật, làm ảnh hưởng xấu đến uy tín của một số tổ chức, công dân, phạm vào tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”, quy định tại Điều 258, Bộ Luật Hình sự nước CHXHCN Việt Nam.”
Cùng lúc, nơi ở và nơi làm việc của ông cũng bị khám xét.
Trước đó, ông Kim Quốc Hoa đã bị tạm dừng chức vụ tổng biên tập báo Người Cao Tuổi và bị Hội Nhà báo Việt Nam ra quyết định rút thẻ nhà báo.
Tên miền của tờ báo cũng bị thu hồi.
Tờ báo do ông Hoa làm chủ bút đã đăng nhiều bài điều tra cáo buộc tình trạng tham nhũng trong quan chức hoặc nêu ra các vấn đề khác nhau liên quan đến công an và quân đội ở Việt Nam.
Trong số đó có các bài như: ‘Chống tham nhũng khi trao “vũ khí” cho bọn biến chất’, ‘Bàn về “Thị trường sao và vạch”‘, ‘Huyện Văn Giang quyết định thực hiện cưỡng chế trái luật’… và nhiều bài khác.
Theo kết quả điều tra của Bộ Công an, trong thời gian từ tháng 5/2013 đến tháng 1/2015, với trách nhiệm tổng biên tập ông Hoa đã cho đăng 22 bài báo và tự viết một bài có tựa đề “Sự thật về ‘công tử’ Hà Thành ra Trường Sa” bị cho là có một số nội dung “sai sự thật, làm ảnh hưởng tới uy tín, danh dự của các cá nhân, tổ chức Nhà nước”.
Ông Kim Quốc Hoa từng phản bác các cáo buộc và tuyên bố tờ báo của ông ‘sẽ kiên trì khiếu nại làm rõ sự thật để bảo vệ thanh danh’.
Hiện trường một vụ tai nạn giao thông ở Việt Nam. (Hình: Báo Hà Nội Mới)
HÀ NỘI (NV) – Thông tin trên được chính phó thủ tướng, kiêm chủ tịch Ủy Ban An Toàn Giao Thông Quốc Gia đưa ra tại “Hội Nghị An Toàn Giao Thông Việt Nam năm 2016,” vào ngày 22 Tháng Mười Hai.
Theo báo Hà Nội Mới, tại hội nghị, ông Trương Hòa Bình, phó thủ tướng CSVN nhìn nhận, những thiệt hại to lớn mà tai nạn giao thông gây ra đối với sinh mạng, sức khỏe người dân và ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế, xã hội Việt Nam là rất lớn.
Đặc biệt, với số lượng xe cộ lưu thông gia tăng nhanh chóng đòi hỏi Việt Nam phải thực hiện “các giải pháp xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông, nâng cao năng lực quản lý nhà nước, xây dựng thể chế, có các giải pháp kiềm chế và bảo đảm an toàn giao thông…”
“Tình hình trật tự an toàn giao thông và tai nạn giao thông tại Việt Nam diễn biến phức tạp, khiến mỗi ngày có đến 24 người chết và 60 người bị thương tật suốt đời vì tai nạn giao thông. Chưa hết, nạn ùn tắc giao thông vẫn xảy ra ở các thành phố lớn như Hà Nội, Sài Gòn… Thậm chí ngay cả trên trời, hàng chục chuyến bay kẹt chỗ phải chờ đáp mỗi ngày ở phi trường Tân Sơn Nhất,” ông Bình nói. (Tr.N)
Người thân đến thăm hỏi ông Hàn Đức Long(thứ 2 bìa phải)
Photo courtesy of tuoitre.vn
Tử tù có tên Hàn Đức Long vừa được tha về nhà vào chiếu tối hôm qua tại xã Phúc Sơn, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang sau 11 năm bị tù mà vị luật sư bào chữa cho ông lên tiếng chứng minh là một vụ án oan sai.
Tin tức cho biết Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Bắc Giang ra quyết định đình chỉ vụ án cũng như quyết định hủy bỏ biện pháp tạm giam đối với bị can Hàn Đức Long, yêu cầu công an tỉnh Bắc Giang cùng các cấp trực thuộc phục hồi mọi quyền và lợi ích hợp pháp cho ông ngày.
Luật sư Ngô Ngọc Trai, người tham gia vụ án Hàn Đức Long lâu nay, vào chiều hôm nay 21 tháng 12 cho Đài Á Châu Tự Do biết việc một người đã bốn lần bị kêu án tử và ngồi tù suốt 11 năm nay bất ngờ được trả tự do là liên quan đến rất nhiều vấn đề, trong đó có cả hệ thống cơ quan pháp lý. người thực thi pháp luật, bản thân các qui định pháp luật cũng như hệ thống tư pháp với các quan điểm xét xử, đường lối giải quyết vụ án còn nhiều vấn đề, nhiều bất cập.
Theo ông những căn cứ mà phía luật sư đưa ra đã không được xem xét rõ ràng thời gian đầu.
“Đấy chính là vấn đề. Những cơ sở căn cứ kêu oan, những ý kiến hợp lý chính đáng của luật sư thì tôi đã nói bao nhiêu năm rồi, từ năm 2011, tại sao không nghe? Không minh oan? Không trả tự do? Bây giờ mới làm. Các cơ quan không chấp nhận lắng nghe ý kiến của luật sư. Cho đến bây giờ sau cả một quá trình điều tra truy tố kéo dài, sức ép của dư luận hay là các ban ngành tư pháp trung ương họp bàn thế nào đấy, tính toán cân nhắc thấy là không thể kết tội được nữa thì quyết định trả tự do minh oan chứ người ta cũng chẳng tìm ra được chứng cứ nào mới so với trước.”
Những cơ sở căn cứ kêu oan, những ý kiến hợp lý chính đáng của luật sư thì tôi đã nói bao nhiêu năm rồi, từ năm 2011, tại sao không nghe? Không minh oan? Không trả tự do? Bây giờ mới làm.
– Luật sư Ngô Ngọc Trai
Theo luật sư Ngô Ngọc Trai, sau một quá trình đeo đuổi đấu tranh thì đến thời điểm này đã ngả ngũ về mặt quan điểm. Ông khẳng định phía luật sư sẽ có ý kiến bằng văn bản gửi lên cơ quan tư pháp và trung ương Bắc Giang tiến hành việc minh oan, xin lỗi và bồi thương.
“Để cho những nỗi oan ức của cả gia đình dòng họ người ta vơi bớt đi những nỗi thiệt thòi. Mình phải yêu cầu phải xin lỗi, minh oan, chịu trách nhiệm cầu thị, phải cẩn trọng và thật nghiêm túc việc minh oan ở đâu, cho bà con lối xóm tham dự, ban ngành tham dự, truyền thông báo chí”
Ông Hàn Đức Long 57 tuổi từng 4 lần bị các tòa ở Việt Nam tuyên án tử hình với các cáo buộc giết người, hiếp dâm trẻ em.
Ông Hàn Đức Long bị công an bắt tại Bắc Giang vào năm 2005 khi ở địa phương xảy ra vụ một cháu gái mất tích và sau phát hiện chết với khả năng có thể là bị hiếp dâm. Ông bị bắt sau hơn 4 tháng cơ quan điều tra không tìm ra được hung thủ và nhận được tố cáo của hàng xóm ông Long về chuyện từng bị ông này hiếp dâm.
Tòa án tỉnh Bắc Giang xử sơ thẩm tuyên án tử hình đối với ông Hàn Đức Long. Tòa án Tối cao ý án sơ thẩm. Sau đó Hội đồng Giám đốc thẩm tòa án tối cao quyết định hủy hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm để điều tra lại từ đầu.
Đến năm 2011, tòa án tỉnh Bắc Giang tiến hành xử sơ thẩm lần thứ hai, rồi tòa án tối cao xử phúc thẩm lần 2. Hai phiên xử vẫn tuyên án tử hình đối với ông Hàn Đức Long.
Đến năm 2014, Hội đồng giám đốc thẩm Tòa án Tối cao của Việt Nam lại quyết định hủy hai án sơ thẩm và phúc thẩm đã xét xử ông Hàn Đức Long. Sau hai năm điều tra lại, vụ án này được đình chỉ.
Hiện có hai tử tù mà gia đình đang kêu oan thu hút chú ý của dư luận là Hồ Duy Hải ở Long An và Nguyễn Văn Chưởng ở Hải Phòng.
(Hình minh họa: Healthy Salon Program, County of Santa Clara.)
TUSTIN, California (NV) -Hôm Thứ Tư, bốn nhân viên người Việt nộp đơn kiện tiệm Tustin Nail Spa tại Tòa Thượng Thẩm Orange County, khiếu nại chủ nhân vi phạm luật lao động, theo thông cáo báo chí của tổ chức Người Mỹ Gốc Á Thăng Tiến Pháp Lý Los Angeles (AAJA) và tổ hợp luật Hadsell Stormer & Renick LLP.
Theo hồ sơ tòa, nguyên đơn gồm Jenny Hoàng, Thu Phạm, Trinh Thị Trương, và Tuyết Mai Thị Nguyễn.
Bị đơn gồm Lê Nguyễn, Mỹ Lệ Trần, Henry Trịnh (Tiến Trịnh), Michelle Tạ, Joseph Thụy Nguyễn, Anh Công Trần, Joseph Trân, Kathy Nguyễn, Phương Nguyễn.
Theo bản thông cáo, trong suốt nhiều năm. những người thợ móng tay này phải chịu đựng việc trả lương theo giờ trái pháp luật, bao gồm làm giờ dài không ăn, nghỉ, không được trả lương tối thiểu và không trả tiền khi làm thêm giờ, lại còn khấu trừ bất hợp pháp tiền sử dụng thiết bị, máy móc của tiệm, và bị buộc phải làm việc “không tính giờ.”
Ngành móng tay là một kỹ nghệ trị giá $ 8.5 tỷ trên toàn quốc, và phần lớn được các doanh nhân người Mỹ gốc Á và nhân công thuộc thế hệ đầu tiên điều hành, trong đó nhiều người không thạo tiếng Anh phải tranh đấu để tham gia vào kinh tế dòng chính.
“Sở hữu một tiệm làm móng tay là một phương tiện quan trọng để thăng tiến cho nhiều người nhập cư Mỹ gốc Á, đặc biệt là trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt. Trong khi nhiều chủ tiệm cố gắng tuân theo luật pháp, bao gồm các công nhân, để thành công, những người khác tìm cách làm giàu cho chính mình bằng cách cắt giảm tiền lương và bắt nhân công chia sẻ chi phí kinh doanh của họ,” Ông John C. Trang, một luật sư của tổ chức AAJA, đại diện cho các nguyên đơn, được trích lời nói.
Cũng theo bản thông cáo, các nhân viên cũ tại Tustin Nail Spa nhiều năm bị bóc lột đồng lương khó kiếm. Họ được trả khoảng 60% theo hệ thống hoa hồng khi khách trả tiền cho dịch vụ làm móng tay, bất kể họ làm bao nhiêu giờ.
Lý do là các nhân viên thường làm việc 10-12 giờ/một ngày, cách trả tiền này dẫn đến tiền lương được trả ít hơn, bao gồm cả việc không trả mức lương tối thiểu và có khi phải làm thêm giờ. Chủ tiệm cũng khấu trừ việc sử dụng ghế spa và các vật liệu khác từ tiền lương công nhân. Để che giấu việc làm trái phép của mình, các chủ tiệm dùng hệ thống ghi giờ giả và các chi phiếu lương không chính xác như thể là công nhân được trả lương giờ một cách hợp pháp.
“Những hoạt động này đang lan tràn trong kỹ nghệ làm móng tay, và chúng tôi có ý định phải chấm dứt việc này. Các nhân viên này phải chịu đựng sự tình trạng bất hợp pháp trong việc trả lương trong nhiều năm, nhưng đã can đảm đứng ra nộp đơn kiện để vạch trần bản chất lạm dụng và đối xử bất nhân đối với các nhân viên và gia đình họ,” bà Mary Tanagho Ross, luật sư tổ hợp luật Hadsell Stormer & Renick, cùng đại diện trong vụ kiện, nói.
Mặc dù là đối tượng trong việc điều tra các hành vi vi phạm luật lao động của Bộ Lao Động California, với kết quả số tiền phạt là $28,000, các chủ tiệm vẫn tiếp tục trả lương sai pháp luật. Họ còn bán một loạt các tiệm để không bị trách nhiệm về sau. Họ còn chuyển giao chủ quyền trong nội bộ, có tiệm được “bán” tổng cộng ba lần trong khoảng thời gian một năm.
“Các vụ kiện như thế này làm nổi bật các trò lừa đảo một số doanh nghiệp dùng để trốn tránh trách nhiệm. Trong khi nhân viên trong kỹ nghệ này hiếm khi ra mặt để đòi các quyền lợi tại nơi làm việc của họ vì sợ bị ghi tên vào sổ đen. Chúng tôi hy vọng vụ kiện này sẽ gởi ra thông điệp rằng các tổ chức như chúng tôi sẽ hỗ trợ nhân viên tìm công lý tại nơi làm việc của họ,” ông Kat Choi, luật sư tổ chức AAJA, đại diện trong vụ kiện, được trích lời nói.
Ngoài ra, các chủ tiệm liên tục cố gắng biến nhân viên thành người hợp đồng độc lập, để người chủ tránh trách nhiệm đối với việc trả tiền lương và giờ căn bản. Để đáp lại, các nguyên đơn đã tổ chức cho 30 công nhân ký tên vào một bản kiến nghị phản đối, cho việc phân loại này là sai. Trong khi các nhân viên phe chống tạm ngưng sự thay đổi, một nhóm chủ nhân thứ ba mới nắm quyền sở hữu, lại tuyên bố ý định của họ để biến các nhân viên này thành người hợp đồng độc lập trở lại. Chỉ vài ngày sau khi các nhân viên phản đối nữa, ba trong số bốn nguyên đơn bị đuổi. Thế là các tiệm lại được bán lần thứ tư sau khi bốn nhân viên này nộp đơn kiện. Nguyên đơn còn lại bị sa thải không lâu ngay sau khi tiệm có chủ mới, theo thông cáo.
“Dù chúng tôi mỉm cười, tỏ vẻ hạnh phúc trước mặt khách hàng, sự thật là chúng tôi đã lặng lẽ đau khổ. Chúng tôi không chống lại vì chúng tôi biết ơn được có công ăn việc làm như những người tị nạn không nói được nhiều tiếng Anh, và chúng tôi muốn nuôi sống gia đình và con cái. Sau khi Bộ Lao Động California điều tra các tiệm móng tay, tình hình trở nên tồi tệ hơn và chúng tôi quyết định chống lại khi họ cố gắng bóc lột chúng tôi hơn bằng cách gọi chúng tôi là nhân viên hợp đồng độc lập. Chúng tôi không bao giờ tưởng tượng người chủ sẽ phản ứng bằng cách sa thải chúng tôi và chúng tôi không hối tiếc đã lên tiếng và sử dụng pháp luật để yêu cầu được đối xử công bằng. Đó là điều đúng phải làm,” bà Jenny Hoàng, nguyên đơn, có ba con, và làm việc tại Tustin Nail Spa khoảng 10 năm, được trích lời nói. (L.N.)
Một bệnh viện nhi đồng công ở Hà Nội chụp hôm 17/4/2014.
AFP photo
Trực trạng bệnh viện công hiện nay
00:20/06:11
Tình trạng các BV công quá tải bệnh nhân diễn ra đã nhiều chục năm nay, tình trạng người bệnh nằm ghép trên một giường là chuyện hết sức phổ biến.
Quá tải
Theo báo cáo của Cục Quản lý Khám chữa bệnh – Bộ Y tế, trong 10 năm qua nhiều bệnh viện công đang ở trong tình trạng quá tải trầm trọng, công suất sử dụng giường bệnh luôn ở mức 90-110%. Bệnh nhân thường phải nằm ghép 3-4 người một giường. Một phòng có 4 giường, nhưng cả chục bệnh nhân nằm điều trị là điều thường thấy, tại hầu hết các bệnh viện của nhà nước.
Điều đáng nói là, tình trạng bệnh nhận phải nằm ghép đến nay được coi là chuyện đương nhiên, và người bệnh phải chấp nhận.
Ông Thành quê ở Thanh Hóa, hiện đang chăm sóc con điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết:
“Bệnh viện đông quá, phải nằm 02 cháu một giường, nhưng do các cháu ốm đau nhiều quá thì phải chấp nhận như thế, biết làm sao được?”
Dưới nhan đề “Người dân vây Bộ trưởng Y tế tại Bệnh viện K vì bức xúc “, báo VnExpress ngày 9/12/2016 cho biết, sáng 8/12, khi đi thị sát Bệnh viện K (Hà Nội), Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến được nhiều bệnh nhân vây quanh phàn nàn về tình trạng nằm ghép giường và nhiều khoản chi “khó nói”…
Bệnh viện đông quá, phải nằm 02 cháu một giường, nhưng do các cháu ốm đau nhiều quá thì phải chấp nhận như thế, biết làm sao được?
– Ông Thành
Theo đó, tại khoa Nội 2, Bộ trưởng Tiến đã hết sức bức xúc khi chứng kiến có tới 4 bệnh nhân ngồi chung nhau trên một giường bệnh. Lập tức bà Bộ trưởng đã chỉ trích lãnh đạo Bệnh viện rằng, “Thử hỏi các bác sĩ, bắt các anh 4 người ngồi trên cùng một giường bệnh cá nhân này, các anh có chịu được không? Đến người khoẻ còn không chịu đựng nổi nữa là bệnh nhân”.
Truyền thông nhà nước ở VN đã không ít lần báo động tình trạng quá tải ở các bệnh viện hiện nay đã ở mức nghiêm trọng, nhất là mỗi khi xảy ra dịch bệnh. Nói về tình trạng quá tải ở các bệnh viện hiện nay, BS Đông ở bệnh viện Ung bướu TP. HCM cho biết:
“Từ trước đến giờ bệnh viện luôn quá tải, nguyên nhân là do nguồn bệnh nhân từ các tỉnh chuyển lên thêm tới 60-70%. Theo định biên thì bệnh viện có 1.300 giường nhưng chỉ có 700 giường nội trú thôi, nhưng số bệnh nhân nội trú luôn là 1.700-1800 người, kể cả bệnh nhân ngoại trú là 8.000 người. Vì thế tình trạng một giường nằm 2-3 người thậm chí không phải là nằm nữa, mà gọi là ngồi.”
Ngành y nói gì?
Trả lời câu hỏi về nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng bệnh viện công quá tải hiện nay, Bác sĩ Thắng một bác sĩ tại Khoa Khám bệnh một Bệnh viện Trung ương ở Hà nội cho biết:
Phòng cấp cứu tại một bệnh viện ở Hải Phòng chụp hôm 29/12/2015.AFP photo
“Tính từ năm 1975 dân số của chúng ta đã tăng gấp đôi nhưng số lượng bệnh viện lại không tăng bao nhiêu, thêm vào đó lượng khách vãng lai, lao động ngoại nhập vào làm các công trình, nên càng làm nhu cầu khám bệnh tăng cao vì vậy dẫn đến quá tải bệnh viện. Thêm vào đó quá trình ăn uống không đảm bảo vệ sinh, thức ăn nhiễm hóa chất lại càng làm người dân mắc bệnh nhiều hơn.”
Theo báo Người Lao động, TS. Lý Ngọc Kính, Phó Chủ tịch Hội Kinh tế y tế Việt Nam, nguyên cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho rằng, các BV đang tồn tại 2 tình trạng là quá tải thật và quá tải “ảo”. Quá tải “ảo” là do người bệnh vượt tuyến điều trị trong khi bệnh tình không đáng phải vậy. Song theo ông, điều đáng lo là trên thực tế, nhiều BV không muốn giảm tải, vì quá tải sẽ mang lại thu nhập cho bệnh viện. Theo ông, Bộ Y tế cần phải quy định rõ danh mục cơ bản mà tuyến trên phải làm, những danh mục còn lại thuộc tuyến dưới.
Theo Bác sĩ Thắng, hiện nay tình trạng người bệnh cứ ốm là vượt tuyến để khám, không cần biết bệnh nặng hay nhẹ diễn ra rất phổ biến, theo ông có nhiều ca bệnh nhân mắc bệnh thông thường, mà các cơ sở tuyến dưới thừa sức giải quyết. Ông giải thích:
“Năng lực y tế tuyến cơ sở còn nhiều hạn chế cũng là nguyên nhân khiến các bệnh viện tuyến trên quá tải trầm trọng – rất nhiều bệnh viện tuyến huyện xuống cấp, trang thiết bị lạc hậu, thiếu thốn, thiếu cán bộ y tế giỏi chuyên môn…, trong khi điều kiện kinh tế người dân các tỉnh ngày càng khá, họ có xu hướng lên tuyến trên điều trị…”
Khi được hỏi làm thế nào để có thể nhanh chóng giảm thiểu và tiến tới chấm dứt tình trạng quá tải tại các bệnh viện công?
Cần tăng cường chất lượng điều trị, một Bác sĩ thuộc Trung tâm Phát triển năng lực quản lý khám, chữa bệnh – Bộ Y tế đề nghị dấu danh tính cho biết:
“Đầu tiên là phải nâng cao chất lượng điều trị, làm thế nào để giảm số ngày nằm viện càng ít càng tốt, bằng cách chúng tôi sẽ đưa ra các tiêu chuẩn được nằm viện một cách chặt chẽ, không cho nhập viện một cách ồ ạt. Đối với các bệnh nhân không xứng đáng phải nằm viện thì chúng tôi sẽ chuyển xuống tuyến dưới hoặc cho họ điều trị tại nhà với các tư vấn thật là chi tiết.”
Giải quyết cách nào?
Theo Bác sĩ Thắng, muốn giải quyết triệt để tình trạng quá tải cần đầu tư nhiều hơn cho ngành y, giải quyết tận gốc, toàn diện và triệt để, cả về tổ chức nhất là con người và chính sách đầu tư, đãi ngộ cho y, bác sĩ. Bắt đầu bằng cải cách tiền lương, phân bố hợp lý lực lượng nhân sự hiện có, tránh tình trạng cán bộ giỏi và trang thiết bị hiện đại dồn lên tuyến trên. Ông khẳng định:
Muốn chống quá tải thì Nhà nước cần phải đầu tư nhiều hơn cho ngành y về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhất là con người có chuyên môn thật tốt…
– Bác sĩ Thắng
“Theo tôi, muốn chống quá tải thì Nhà nước cần phải đầu tư nhiều hơn cho ngành y về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhất là con người có chuyên môn thật tốt, và phải được đào tạo bài bản thì mới có thể giảm quá tải ở các bệnh viện.”
Chúng tôi đã liên lạc tới Cục Quản lý khám chữa bệnh thuộc Bộ Y tế để tìm hiểu về chủ trương của Bộ Y tế trong việc giải quyết vấn đề này, nhưng không nhận được sự trả lời.
Theo báo Tuổi trẻ, TS-BS. Hoàng Thị Diễm Tuyết, Giám đốc Bệnh viện phụ sản Hùng Vương, đã không cầm được nước mắt khi cho biết, “Chúng ta tự hào tay nghề bác sĩ cao, tự hào điều trị khỏi được những căn bệnh rất đặc biệt, nhưng người bệnh vào bệnh viện phải nằm ghế bố, hành lang, thậm chí phải nằm gầm giường. Sản phụ sinh xong như cua mới lột xác, cần nằm nơi kín gió, không có ánh mặt trời nhiều nhưng có người vẫn phải nằm hành lang, nằm ghế bố. Tôi thật sự rất đau lòng”. Phát biểu của Bác sĩ Hoàng Thị Diễm Tuyết có lẽ còn là một câu hỏi đặt ra đối với trách nhiệm của những nhà quản lý trong ngành y tế.
Nhân mùa Giáng Sinh và Năm Mới 2017 , xin cầu chúc quý thân hữu, đọc giả được nhiều sức khỏe , bình an, nhận được nhiều ơn Chúa trong mỗi thành viên gia đình của quý vị.
Cầu xin Chúa và Đức Mẹ ban cho đất nước Vi ệt Nam của chúng con sớm có tự do, dân chủ và nhân quyền, người dân được hưởng nền công lý đích thực.
Không biết mọi người còn nhớ vụ án diễn ra ở Bình Phước mà một cô bé 13 tuổi đi nhặt hạt điều để kêu oan cho bố mẹ mình bị bắt giam và xét xử về tội cố ý gây thương tích bấy lâu mà tôi đã đề cập hay không?
Trong phiên toà đó, người đàn bà đã khóc lóc trong đau đớn mà khai giữa công đường rằng, điều tra viên dí súng vào đầu tôi và quát, mày không ký vào biên bản tao bắn.
Nay đến tử tù Hàn Đức Long, ở Bắc Giang, cũng lâm vào cảnh tương tự khi ra khỏi ngục tù ông mới cất được lên tiếng nói oan khuất của mình, nếu không nhận tội tôi đã nằm dưới mồ từ lâu.
Quả là dãn man và kinh hoàng.
Trước đó là ông Nguyễn Thanh Chấn, cũng ở Bắc Giang, bị tra tấn và ép cung đến mức phải nhận tội bằng những lời khai được mớm, ép hoặc viết sẵn. Rồi 17.6 năm sau thì thủ phạm thực sự đã ra đầu thú để giải oan cho ông.
Ông Huỳnh Văn Nén, ở Bình Thuận, lâm vào hai án oan, mà ngay tại giữa phiên toà hôm xét xử ông phải cởi áo ra để cho tất cả những ai chứng kiến ở đó thấy trên cơ thể mình là những vết sẹo lớn và dọc khắp thân mình được tạo nên bởi nhục hình của những kẻ vô lương và bất chấp luật pháp chỉ để kết tội bằng được nhằm thăng quan tiến chức hoặc cố để hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Còn biết bao nhiêu những tử tù hay những mảnh đời oan khiên vô tình nằm dưới tay những tên bạo quyền và những kẻ bất nhân mà nắm cán cân luật pháp đang chịu cảnh tù đày mà chưa thể chứng minh mình vô tội nữa?
Mạng người rẻ rúng quá, luật pháp bị coi khinh quá, bởi tâm lý kết tội bằng được, bởi nghiệp vụ non kém, bởi lương tâm cầm thú, nên mới rắp tâm dùng những thủ đoạn, biện pháp mà thế giới nghiêm cấm trong quá trình tố tụng để kết tội một người, đó là việc điều tra khép kín, không có sự tham dự của luật sư từ đầu, tư duy suy đoán có tội và sử dụng những hành vi xâm hại tính mạng, sức khoẻ của người khác để lấy cung làm bằng chứng kết tội một ai đó.
Tôi đã đặt ra kế hoạch viết sách (khoảng 4 cuốn trong vòng 2 năm tới), và trong đó, tôi sẽ đặt tên cho một trong số những cuốn tôi sẽ viết là: CÔNG LÝ CỦA SỰ PHỤC TÙNG – để lột tả lên thân phận con người khi nằm dưới cán cân quyền lực, sự yếu kém của trình độ và nhân lực trong tố tụng, sự lạm dụng luật pháp để xâm hại quyền sống và được bảo vệ về thân thể của bất kỳ ai, sự thất bại của chu trình thẩm vấn khép kín mà thiếu vắng luật sư, sự trọng cung hơn trọng chứng để kết tội.
Tất cả, sẽ được lột tả trong cuốn sách ấy, khi chỉ cần có sự phục tùng là sẽ tìm thấy một phần thi thể của công lý.
