Category: SỨC KHOẺ

SỐNG CÒN VỚI COVID

Tôi nhận được qua email bằng hữu bài viết dưới đây, tác giả đã chích ngừa Covid-19 2 lần, bị bịnh vào nhà thương mô tả lại từng ngày rất chi tiết nên gởi các bạn tham khảo, GS Huỳnh Chiếu Đẳng

 ***

Đây là một mẫu đời thật mà tôi vừa trải qua, một mẫu đời đánh trả cam go với Covid, một mẫu đời chống cự lại cơn bạo bệnh lịch sử hiện đại của nhân loại mà một con người nhỏ bé như tôi đã đối diện suốt 2 tuần lể tại bệnh viện Torrance Memorial Hospital và hậu quả chưa hoàn toàn chấm dứt sau khi rời khỏi bệnh viện. Những dòng này chỉ cốt chia sẻ kinh nghiệm cũng như ghi lại một quảng thời gian ngắn của đời tôi.

Từ nhỏ tôi đã từng nghe Andre Gide, một nhà văn Pháp, nói rằng La vie ne vaut rien mais rien ne vaut une vie, có nghĩa rằng cuộc đời không đáng giá gì cả nhưng không có gì đáng giá bằng cuộc đời.

Hay như nhà văn Mỹ Ernest Hemingway đã viết “But man is not made for defeat.A man can be destroyed but not defeated.” có nghĩa rằng con người có thể bị tàn tạ nhưng không nào bị khuất phục.

Nêu ra 2 câu nói này nhằm nói đến ý chí đã dẩn dắt tôi vượt qua bệnh tật mấy ngày vừa qua.

Trong giấy xuất viện của tôi, bệnh viện ghi rỏ “You has been treated for corona virus and respiratory failure và đây là những gì tôi muốn kể lại.

Ngày 2 tháng 8 khi gia đình của Nghĩa-Sơn (em vợ) có kết quả dương tính với virus Sars-coV-2, dù không ở chung một nhà nhưng vợ chồng tôi cùng đi test Covid ở clinic gần nhà.Hai ngày sau, kết quả âm tính.Yên tâm !

Ngày 18 tháng 8 cả nhà tôi cùng đi cúng xả tang cho bà má vợ ở chùa Cao Đài Westminster.Buổi cúng tế kéo dài từ 6 giờ chiều đến 9 giờ tối với rất đông người tham dự và kết thúc bằng ăn cơm tại đó.Tôi chưa dám kết luận buổi cúng tế này là cơ hội duy nhất nhiễm bệnh hay không nhưng không thể không ghi nhận sự kiện này .

Chiều ngày 24 tháng 8, Hưng tổ chức sinh nhật cho cháu nội của tôi Ariya ở bải biển Bolsa Chica(Orange County).Bải biển vắng người nhưng gió rất mạnh, cả gia đình tôi quay quần tắm biển còn tôi đi bộ dọc theo bờ biển hay trốn vào xe ngồi để không bị lạnh.Do đó khi có triệu chứng bất thường vài ngày sau, tôi vẫn nghĩ rằng mình bị cảm lạnh.

Sáng ngày 27 tháng 8, tôi linh cảm một điều gì không lành khi nghe đau ran ở cổ họng.Lập tức tôi đi lấy test Covid nhưng lần này tôi phải đợi 5 ngày mới có kết quả vì số lượng người đi thử rất đông.Tôi nghĩ rủi ro có bị dương tính chắc hẳn họ sẽ báo cho mình sớm hơn qua điện thoại hay E mail.

Ngày 28 tháng 8, tôi cảm thấy nhức đầu và kéo dài liên tục đến vài ngày sau và chỉ tạm thời yên ổn khi dùng Tylenol 500mg.Nhiệt độ đo bằng nhiệt kế digital dưới 99 độ F.

Ngày 29 tháng 8, tôi cảm thấy thêm triệu chứng ớn lạnh(chilly).Buổi chiều bà xã tôi cho xông hơi lần thứ 1.

Ngày 30 tháng 8 tình trạng không suy giảm.Buổi chiều xông hơi lần thứ 2 và uống Tylenol 500 mg cầm cự tránh sốt.

Ngày 31 tháng 08, tiếp tục nhức đầu và mệt mỏi.Vẫn chưa có kết quả Covid test.Tôi gọi cho bác sĩ gia đình để khai bệnh nhưng do không sốt cao, bác sĩ cho rằng chưa chắc bị nhiễm Covid.Tiếp tục xông hơi lần thứ 3

Ngày 01 tháng 9 tôi cảm thấy ăn không còn ngon miệng, dì Cúc mua cho tô bò kho chỉ ăn được vài miếng dù rất đói.Tôi gọi điện thoại và E mail cho clinic để hỏi kết quả nhưng không thấy hồi đáp.Tiếp tục xông hơi lần thứ 4.

Diển biến phức tạp bắt đầu :

Sáng ngày 2 tháng 9, dù chưa bị khó thở nhưng tôi quyết định đi cấp cứu vì hai lý do :không ăn uống được và không ngũ được.Bà xã tôi đưa tôi đến Emergency Room của bệnh viện Torrance Hospital lúc 5 giờ 11 phút sáng.Y tá trực làm thủ tục sơ khởi và đưa tôi vào giường bệnh đồng thời yêu cầu bà xã tôi ra về.Phải đến 2 tuần lể sau mới gặp lại, xem như cách ly từ giây phút đó.

Các con số bệnh lý ban đầu ở Emergency Room

Nhiệt độ 103 độ F(39 độ 4 C)

Huyết ấp cao 150/90

Phòng cấp cứu tiến hành thử máu, chụp hình phổi, thử Covid test.Bác sĩ trực đến nghe phổi và tim và bắt đầu gắn máy theo dỏi oxygen

Khoảng hơn 08 giờ sáng, bác sĩ trực trở lại trịnh trọng nói với tôi rằng ” Mr. Quan, chúng tôi vừa mới gọi điện thoại cho bác sĩ Nam Lai, là bác sĩ gia đình của ông, và đã báo cho ông ấy biết ông đã có kết quả dương tính với Covid !Chúng tôi đang làm thủ tục nhập viện để bắt đầu điều trị bệnh cho ông “

Tôi nghe tin này thật sửng sờ, cảm thấy một bầu trời đen tối đang sụp đổ trước mặt tôi.Tại sao tôi có thể nhiễm virus Sars-coV-2 khi đã chuẩn bị đầy đủ mọi thứ như chích ngừa 2 lần, đeo mask ở nơi công cộng hay rửa tay hand sanitizer thường xuyên.

Khoảng 8 giờ 30 phút tôi được chuyển đến phòng 3101(lầu 3 của bệnh viện)thuộc khoa nhiễm trùng để khởi đâu trị bệnh.Phòng bệnh khá rộng rải với 1 giường bệnh và một ghế dựa, 1 restroom và ngay trước mặt trên tường có sẳn TV được điều khiển chung cùng một remote gọi y tá khi cần.Cả giường bệnh và ghế dựa đều gài alarm để bệnh nhân không được tự tiện bước xuống đất mà phải gọi y tá để được giúp đở.Lúc đầu chưa biết, có lần tự động đứng dậy đi tiểu alarm kêu inh ỏi khiến y tá hối hả chạy đến xem chuyện gì đang xảy ra.Tôi phải xin lổi họ vì hành động này.

Nói về đội ngũ y tá, mổi ca trực có 2 người, một RN(Registered Nurse) và một Assistant Nurse, họ rất tốt, ân cần và nhiệt tình vui vẽ.Khi tiêm chích hay cho uống thuốc, họ đều thông báo đó là thuốc gì và công dụng của từng loại thuốc.

Bác sĩ điều trị ở khoa nhiễm trùng gồm :

Dr. Kevin Mak :bác sĩ nội trú bệnh viện.

Dr.Vladimir Labalo :bác sĩ chuyên khoa nhiễm trùng

Dr.Eric Milefchik :bác sĩ chuyên khoa nhiễm trùng.

Đặc biệt có một lần bác sĩ Milefchik đã đến khám phổi và tự tay ông đã tiêm insulin và steroid, cho tôi uống thuốc buổi sáng vốn dĩ đó là công việc của y tá.

Các con số ban đầu ở phòng 3101

   Đường huyết 308

   Huyết áp 150/85

   Oxy 95

Phương cách điều trị :Bác sĩ quyết định chuyền 5 liều Redemsivir(200 mg/ngày)trong 5 ngày từ 2 đến 6 tháng 9.Đây là liều lượng tối đa cho một bệnh nhân Covid, thuốc được vô bằng đường tỉnh mạch và kéo dài hơn một tiếng cho một lần.Các loại thuốc khác hổ trợ thêm gồm :Steroid tiêm 2 lần/ngày để chống đông máu, chống viêm được tiêm vào bụng, Insulin 4 lần/ngày vào sáng, trưa, chiều và tối gồm 1 mủi vào bụng và 1 mủi và tay cho mổi tiêm.Ngoài ra tiếp tục uống thuốc huyết áp, thuốc giảm cholesterol, thuốc nhuận trường và pepcid.Ngày 07 và 12 tháng 9được tiêm 2 liều Lasix để tăng lượng nước tiểu.

Trong suốt thời gian nằm viện được chỉ định chụp X ray thêm 2 lần vào ngày 5 và 8 tháng 9 để xác địng có bị pneumonia hay không.

Ăn uống theo tiêu chuẩn carbonhydrate consistance như tránh thức ăn cơm, bánh mì trắng, khoai tây, kẹo bánh ngọt….Hằng ngày tôi phải gọi order ăn sáng, trưa và chiều 3 lần để đặt món ăn căn cứ vào menu của bệnh viện gồm 1 món ăn chính, 2 món ăn phụ, 1 món trái cây và 1 món uống.Thức ăn nấu cũng khá ngon miệng mà trong đó có 3 món mà tôi thích là :Tofu Stir Fry(đậu hủ xào rau cải), Salmon chiên và pasta(mỳ ống )

Đường huyết thay đổi liên tục dao động từ 160 đến 280, không lần thử nào giống nhau

Bắt đầu từ ngày 4 tháng 9 trở đi, tôi không còn sốt và những cơn nhức đầu bị đẩy lùi.Đồng thời huyết áp trở lại bình thường và ổn định.Tuy nhiên độ oxy trong máu giảm mạnh.Tôi luôn cảm thấy khó thở hơn, không thể nào hít một hơi dài như trước.Y tá chỉ theo dỏi 24/24 một yếu tố duy nhất là độ oxy và cứ mổi lần oxy tuột dưới 90% là máy kêu lên liên tục cho đến khi phục hồi trên 90%.

Trưa ngày 4 tháng 9 sau khi ăn trưa xong, toàn thân tôi mệt mỏi, hơi thở ngắn(short of breath ), oxy giảm dưới 90 %, y tá bắt đầu cho tôi thở oxy trợ lực qua ống cao su vào mũi với lượng 6 lit/phút.Tình trạng này kéo dài liên tục đến ngày 11 tháng 9.Đôi khi, nhất là phải đứng dậy đi tiểu, y tá phải chụp thêm mặt nạ để tăng cường vì thở qua ống cao su không đủ.Từ ngày 11/09 hơi thở có khá lên nên y tá giảm xuống 4 lít/phút, sau đó 2 lit/phút vào ngày 13/09 và đến ngày 15 /09 chỉ còn 1 lít/phút qua đường mũi.

Khoảng thời gian 7 ngày trên là thời gian chiến đấu gian nan để giành giựt từng hơi thở với corona virus căng thẳng nhất.Có trải qua nổi khổ này mới biết tinh thần mình mau suy sụp, mất phương hướng dễ dàng.Muốn phục hồi oxy, y tá bắt buộc tôi phải nằm sấp(prone position)không được nằm ngửa.Suốt từ sáng đến tối, tôi phải nằm tư thế này trừ giờ ăn.Điều đó làm tôi khó chịu vô cùng vì giường bệnh nằm ngang không thoải mái cho tư thế nằm sấp.Cả ngày lẫn đêm không nghĩ ngơi thoải mái nên con người hoàn toàn kiệt quệ, ý chí tuột dốc, nhất là nằm một mình trong bóng tối, tôi đã có ý định buông xuôi, đầu hàng.

Hai câu thơ truyện Kiều sau đây đã diển tả tâm trạng của tôi lúc đó

    Chung quanh lặng ngắt như tờ,

    Nổi niềm tâm sự bây giờ hỏi ai.

Cũng lúc này tôi ho rất nhiều, loại ho khô khan mà không làm sao ngăn được.Có đêm thấy ho không ngớt, y tá cho uống một chút thuốc ho nhưng chỉ êm hơi vài tiếng.Nói chuyện điện thoại cứ đi kèm một câu nói là một tràng ho .Nhưng nghĩ đến gia đình, đến anh em, đến người thân đang cổ vũ, khuyến khích mình vượt qua đại nạn tôi tập trung hết ý chí phấn đấu vượt lên đánh tới cùng với virus đang bám víu vào buồng phổi của mình.

Ngày 15 tháng 9, bác sĩ Kevin Max đến thăm và khám bệnh.Sau khi check tình trạng bệnh lý, ông công bố quyết định cho tôi xuất viện vào ngày hôm sau.Nhưng trước khi về, tôi phải trải qua breathing test để xem không thở oxy qua mũi tôi có thể chịu đựng được bao lâu.Test kéo dài khoảng 5 phút và tôi được phép xuất viện về nhà kèm theo 1 bình oxy sử dụng từ bệnh viện tới nhà và 1 máy trợ thở tạm dùng trong 2 tuần lễ.

Nằm bệnh viện 2 tuần lễ, nghe tin được trở về nhà tịnh dưởng đã gây sự xúc động mạnh mẽ trong tôi.Nổi niềm vui sướng vượt qua bạo bệnh đã thành sự thật Hai tuần lễ không dài lắm để chửa trị cơn bệnh quái ác của thế kỷ nhưng cũng không ngắn quá cho nổi nhọc nhằn, khổ sở tôi đang hứng chịu.

Sáng ngày 16/09, cả hai bác sĩ Kevin Max và Vladimir Labalo đến kiểm tra lần sau cùng, căn dặn kỷ lưởng những gì tôi phải làm, liều lượng thuốc tôi phải uống cũnh như tiếp tục cách ly tại nhà đến hết ngày 18/09 là ngày cuối cùng quarentine.

Đưa tôi từ phòng bệnh xuống đường là cô y tá trực và Thành(con của bạn tôi Tạ sỹ Nguyên )vốn là respiratory therapist của bệnh viện.Thành cũng là ngừoi thân duy nhất thăm tôi thường xuyên ở bệnh viện.Xin cảm ơn Thành đã đẩy bình oxy và máy trợ thở đến tận xe.

Bà xã tôi đón ngay trước cổng bệnh viện.Tôi lên ngồi băng sau, hạ thấp tất cả cửa sổ để xe lăn bánh rời bệnh viện.Nổi niềm hạnh phúc dâng trào trong tôi khi xe rẽ vào đại lộ Lomita thân quen hướng về ngôi nhà thân thương của mình Thế là tôi vừa bước qua một bước ngoặt của cuộc đời, một biến cố trọng đại tưởng chừng mành treo sợi tóc, một cuộc chiến đấu sống còn mạnh được yếu thua.Về nhà nghe các talk show của các bác sĩ tôi đã nghiệm ra vì sao tôi đã bị nhiễm bệnh dù đã chích vaccine đầy đủ.Thì ra kháng thể tạo ra từ vaccine ở mổi người mổi khác, theo dần với dòng thời gian cùng với tác động của bệnh nền, kháng thể của tôi không còn đủ mạnh để tự bảo vệ mình nên khi corona virus xâm nhập, nó tấn công dử dội và chỉ nhờ thuốc Redemsivir mới đẩy lùi được chúng.

Hôm nay ngày 23 tháng 9, một tuần lễ tịnh dưởng ở nhà, dù sức vẫn còn kém, dù lực vẫn còn hạn, tay chân vẫn còn tê, đi vẫn còn yếu nhưng tôi tin chắc tôi sẽ phục hồi trong thời gian ngắn sắp tới.

Cuối cùng tôi xin cảm ơn người vợ thương yêu và các con yêu quý, cháu nội Ariya của tôi đã tận tình lo lắng, chăm sóc tôi suốt thời gian qua.Cảm ơn sui gia, ông bà Taniguchi, đã gởi quà vào bệnh viện cho tôi.Cảm ơn gia đình dì Cúc đã có món quà đặc biệt nhân ngày xuất viện.Cũng không quên cảm ơn tất cả bà con thân thuộc, anh em và bạn bè khắp nơi đã quan tâm thăm hỏi, động viên, khíck lệ tinh thần giúp tôi vượt qua dịch bệnh và cuối cùng chiến thắng được COVID !

QUAN MINH TẤN

From:TU-PHUNG

3 lưu ý khi uống nước để tránh vô tình làm hại thận

Bảo Vy

Thực ra, thận của con người là cơ quan chính điều chỉnh sự cân bằng nước của cơ thể, uống nhiều nước sẽ không gây hại cho thận, ngược lại còn có tác dụng bảo vệ hệ tiết niệu. Nhưng hãy chú ý uống nước đúng cách.

 Có câu hỏi thắc mắc rằng: “Uống nhiều nước và đi tiểu nhiều hơn có thể bảo vệ thận, nhưng không phải đi tiểu nhiều hơn cũng làm tăng khối lượng công việc của thận hay sao? Nếu thận hoạt động quá nhiều thì có bị kiệt sức không? 

Thực ra, thận của con người là cơ quan chính điều chỉnh sự cân bằng nước của cơ thể, uống nhiều nước sẽ không gây hại cho thận, ngược lại còn có tác dụng bảo vệ hệ tiết niệu. 

Nhưng hãy chú ý uống nước đúng cách.

1. Tại sao uống nhiều nước lại bảo vệ thận?

Cơ thể con người có hai quả thận đảm trách nhiệm vụ lọc máu. Sau khi máu đi vào cầu thận, nó sẽ được lọc để tạo thành nước tiểu ban đầu. Sự khác biệt giữa nước tiểu và máu ban đầu là không chỉ tế bào máu và protein đại phân tử, mà các thành phần khác đều giống huyết tương. Khi nước tiểu ban đầu chảy qua ống thận, hầu hết nước, chất điện giải, glucose và các chất hữu ích khác trong nước tiểu ban đầu được tái hấp thu trở lại máu, chỉ còn lại axit uric, urê và các chất thải chuyển hóa khác, một phần nước và chất điện giải. Chúng kết hợp với nhau tạo thành nước tiểu thực và bài tiết ra khỏi cơ thể.

Điều gây hại cho thận không phải là tổng lượng nước tiểu, mà là nồng độ của nước tiểu. Khi cơ thể thiếu nước, nước tiểu sẽ bị cô đặc, đồng thời tăng nồng độ các chất thải chuyển hóa trong đó có thể sinh ra các tinh thể kết tủa, hình thành sỏi và gây hại cho thận. Vì vậy, hãy uống nhiều nước để đảm bảo lượng nước tiểu đầy đủ, từ đó sẽ bảo vệ thận.

2. Uống quá nhiều nước sẽ không gây hại cho thận

Nhưng cũng có quan điểm cho rằng uống quá nhiều nước sẽ làm tăng khối lượng công việc của thận và gây hại cho thận. Tuy nhiên, khả năng làm việc của thận bị nhiều người đánh giá thấp. Hai quả thận của cơ thể con người có từ 1 triệu đến 2 triệu nephron, và chỉ 25% đến 30% trong số chúng cần được sử dụng để đáp ứng nhu cầu trao đổi chất của cơ thể con người.

Do đó, khi uống nhiều nước, cơ thể con người sẽ mở ra nhiều nephron hơn để hoạt động, đồng thời không tạo gánh nặng cho thận. Phần nước dư thừa sẽ được đào thải ra ngoài cùng với nước tiểu để làm loãng nước tiểu tránh sự kết tủa của các chất thải chuyển hóa trong nước tiểu, các tinh thể đã hình thành cũng sẽ tan ra, có tác dụng ngăn cản quá trình hình thành sỏi. Lượng nước tiểu tăng lên cũng có tác dụng “rửa sạch” hệ tiết niệu, giảm khả năng vi khuẩn gây bệnh xâm nhập vào niệu đạo, ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu.

 Tránh uống nước không đúng cách

Uống nhiều nước sẽ không gây hại cho thận, nhưng uống nước sai cách có thể ảnh hưởng không tốt đến thận.

. Không nên chỉ uống nước khi khát: Nhiều người đã quen khát nước rồi mới uống, nhưng khi khát thì thực ra cơ thể đã bắt đầu thiếu nước, não bộ sẽ nghĩ rằng cơ thể người đã vào “trạng thái thiếu nước”; lúc này, vùng dưới đồi tăng tiết hormone chống bài niệu (ADH), làm tăng khả năng tái hấp thu nước của ống thận, và nước tiểu sẽ cô đặc hơn, có thể gây tổn thương cho thận.

. Không nên uống nước chè vằng và canh rau ngót thường xuyên: Trong thành phần của sỏi thận, canxi oxalat chiếm 80%, là loại sỏi được hình thành do sự kết hợp của axit oxalic và canxi trong nước tiểu. Trong rau ngót và chè có chứa axit oxalic, axit oxalic dễ tan trong nước. Do đó, nếu bạn thường xuyên uống trà đậm và canh rau ngót sẽ dẫn đến việc hấp thụ quá nhiều axit oxalic, và có nguy cơ hình thành sỏi thận.

. Không thay nước lọc bằng đồ uống khác: Nhiều loại đồ uống có thêm nhiều đường để tạo mùi vị, nạp quá nhiều đường có thể gây béo phì, gây xơ vữa động mạch, hẹp động mạch thận và gây hại cho thận.

 Cách uống nhiều nước đúng cách là uống một lượng nhỏ nhiều lần

Nước trong cơ thể con người sẽ thường xuyên bị tiêu hao khi thở, đổ mồ hôi, đại tiện, tiểu tiện và các phương thức bài tiết khác, trong các hoạt động bình thường, một người trưởng thành sẽ mất khoảng 2000ml ~ 2500ml nước mỗi ngày. Rau, cơm và trái cây ăn hàng ngày chứa một lượng nước nhất định và một số nước được tạo ra khi các chất dinh dưỡng được chuyển hóa, do đó, người trưởng thành nên uống khoảng 2000ml nước mỗi ngày để đáp ứng nhu cầu cơ thể của họ.

Tuy nhiên, không nên uống một lúc 2 lít nước, nếu không, một lượng lớn nước đổ vào trong thời gian ngắn sẽ làm tăng gánh nặng cho hệ tuần hoàn. Cách đúng là chia 2000ml nước mỗi ngày thành nhiều phần và uống cách nhau từ 1 đến 2 giờ. Nếu trời nóng hoặc đổ nhiều mồ hôi khi vận động, bạn nên tăng lượng nước uống lên một cách hợp lý.

Tóm lại, uống nhiều nước không những không gây hại cho thận mà còn có tác dụng bảo vệ thận rất tốt. Đảm bảo hơn 2000ml mỗi ngày, khi uống nước cần chú ý tránh uống sai cách, đúng cách là uống từng ngụm nước và chia làm nhiều lần trong ngày.

 Bảo Vy

 From: thanhlamle.le & ThuNNguyen

    Bệnh Thận: Dưới Cái Nhìn Của Một Bệnh Nhân  

Tác giả: Vũ Minh Ngọc

Published: 30 Tháng Mười Một 2019

(MỘT BÀI RẤT HAY VÀ HỮU ÍCH, NÊN ĐỌC)

Ðến lúc tôi hiểu được sự quan trọng của Thận trong bộ máy tuần hoàn của con người, do tạo hóa xếp đặt ra… thì đã quá muộn.. hai trái Thận của tôi đã teo lại như hái trái táo tàu… khô! Và những gì đã xảy ra? một câu hỏi mà các bạn bè của Việt Times tại Toronto đã hỏi tôi, nhân dịp tôi về thăm lại thành phố xưa, một thời đã lội tuyết thức khuya, dậy sớm lo kinh doanh.

Tôi không phải là một Bác Sĩ, cũng không rành gì về Y Học để trình bày một cách rõ ràng về những triệu chứng về bệnh Thận, nhưng những gì tôi viết ra đây, là kết tụ của những năm tháng dài đau khổ vì Thận hư.. và dưới cái nhìn của một bệnh nhân, với những xúc cảm vui buồn của căn bệnh.

Khoảng 15 năm trước đây, lúc tôi còn ở Montreal, tôi lúc nào cũng tự hào về sức khỏe của mình, bung mình như cánh chim bay lộng gió khắp đó đây.. coi thường mưa nắng… Rồi bỗng một hôm, cảm thấy mệt mỏi, con đường dốc gần Parc Lafontaine bỗng trở thành một ngọn đồi Ðồng Long của An Lộc ngày nào, từ văn phòng đến ngân hàng tự nhiên thật xa và mệt mỏi, tim đập mạnh.. vượt qua khoảng 300 mét mà mệt nhoài.. tôi tự hỏi, sao sức mình yếu thế này nhỉ? phải chăng những cơn khủng hoảng của việc gia đình tan vỡ là nguyên nhân chăng ?

Tôi đến gặp Bác Sĩ An, người Trưởng Ty Y Tế tại Bình Long ngày nào, một thời cùng nhau tử thủ trong trận chiến mùa hè đỏ lửa 72, Bác Sĩ An lắc đầu vì áp huyết lên quá cao 200/120.. À ra thế, tôi đã bị cao áp huyết.. một triệu chứng đầu tiên của căn bệnh.

Chưa kịp chữa trị thì tôi dọn về Vancouver, bỏ lại thành phố Montreal đầy kỷ niệm.. con đường thật dài, trên 5000 km đã nuốt trọn sau 4 ngày lái xe, hầu như không ngừng nghỉ.. và những triệu chứng gần như dồn dập.. những viên thuốc Adalat từ 20, chuyển sang 30 rồi 60 được thay thế tùy theo diễn tiến của mỗi lần đo áp huyết.

Tôi được giới thiệu đến một Bác Sĩ chuyên môn khám nghiệm, cuộc Biopsi thận không kết quả vì hai trái Thận.. teo mất rồi.. Quá trễ rồi…

Kết quả thử máu cho hay, chất Creatinie lên cao… Creatinie là độ dơ còn lại trong máu mà Thận không lọc được, trung bình độ dơ khoảng 110 là bình thường đối với một người đàn ông lúc đó, độ Creatinie của tôi lên cao hơn 300 tức là gấp ba lần bình thường. Cho đến một hôm, lên cao khoảng 450 thì Bác Sĩ Lien, một vị Bác Sĩ người Trung Hoa chuyên khoa về Thận đã thảo luận và quyết định cho tôi đi Lọc Máu.

Ông ta phân tích, có hai loại: Lọc Máu và rửa Thận: Lọc Máu có nghĩa là phải vào bệnh viện để dùng máy ( Thận nhân tạo ) để lọc chất nước dư trong người ra, đồng thời lọc chất dơ trong máu.. danh từ chuyên môn gọi là Hemo-dialysis và lọc 3 ngày một tuần mỗi lần khoảng 6 tiếng kể cả việc chuẩn bị, và cách thứ hai là Rửa Thận mà danh từ chuyên môn gọi là Peritoneal Dialysis, cách thức này không phải đến bệnh viện có thể tự làm lấy tại nhà và mỗi ngày thay nước rửa 4 lần ( khoảng 45 phút/ lần ) và 7 ngày trong tuần.. Nghe đến đây, tôi xin chọn cách đi Lọc Máu ( Hemo-dialysis ) và Bác Sĩ Lien gửi tôi đi gắn ống Fustila.

Cuộc đời tôi bắt đầu.. khốn nạn từ đây !

Ống Fustila và Catheter là gì ?

Ðể Lọc Máu, bệnh nhân phải qua một cuộc giải phẫu để gắn ống cao su vào các động mạch, và mỗi lần Lọc Máu, phải dùng hai cây kim dài khoảng 10cm, như cây kim đan nhỏ và cắm vào ống cao su, gắn trong mạch máu, để một kim hút máu ra, và một kim đưa máu vào.

Cuộc giải phẫu kéo dài khoảng 2 tiếng và bệnh nhân trở về trong ngày, sau đó bệnh nhân phải tập với những trái banh cao su, làm sao cho ống cao su nổi lên trên cánh tay, như những con rắn nhỏ lượn trên cành cây…

Trung bình, sau khi gắn ống Fustila khoảng 6 tuần đến 4 tháng thì ống mới sẵn sàng để dùng lọc máu.. do đó, Bác Sĩ khi thấy độ Creatinie khoảng 400 là cho đi gắn ống Fustila ngay.. vì nếu không sẽ chậm trễ việc Lọc Máu.

Trong trường hợp khẩn cấp sau khi gắn Fustila mà chưa dùng được, mà bệnh nhân cần Lọc Máu ngay thì bệnh  viện sẽ gắn một ống tạm gọi là Catheter, tức là nối hai ống cao su có khóa đậy và gắn tại cổ để nối liền với động mạch từ tim.. Cách này cũng được dùng một khi không lấy được máu từ các ống Fustila tại cánh tay.

Peritoneal Dialysis?

Ðây là một phương thức Rửa Thận, bệnh nhân phải đục một lỗ ở bụng và gắn vào đó một bộ phận để Rửa Tận.. Mỗi ngày, cứ cách nhau 6 tiếng, phải bơm vào trong bụng một dung dịch để Rửa Thận và lấy chất dơ ra.. Ống này được nối làm hai ống nhỏ, một ống để làm thoát các chất nước dơ, và một ống để bơm dung dịch Rửa Thận, trông giống như bịch nước biển.. Cách này có thể làm bất cứ nơi nào, trong phòng làm việc, trong xe hay ở nhà.. Muốn đi đâu xa, chỉ cần mang theo các bịch dung dịch đủ dùng..

Khi Bác Sĩ Lien hỏi tôi tại sao không chọn phương thức Peritoneal Dialysis này, vừa không phải lệ thuộc với bệnh viện, vừa rẻ tiền, thì tôi trả lời, phương thức này khiến cho tôi cảm tưởng như một người tàn phế, suốt ngày làm việc này.. tôi là Boss của một Công Ty mà lúc nào trong văn phòng cũng đeo bịch nước thì không tốt cho tôi, thà rằng tôi vào bệnh viện 3 lần một tuần, không ai biết… và để trả nợ đời..

Hemo-Dialysis ? 

Ðây là một Thận nhân tạo được chế ra với tác dụng là lọc nước và chất dơ dư trong cơ thể con người bệnh.

Mô hình sự chuyển vận của máy Lọc Máu

Và cuộc đời tôi bắt đầu.. khốn nạn với căn bệnh, mỗi tuần 3 ngày hai, tư, sáu, tay cầm cái giỏ đựng mấy miếng trái cây, vài cái bánh, cuộn truyện.. lẽo đẽo lên xe Bus Handydraf, dành riêng cho người tàn phế, chở đến bệnh viện và đón về.. Ôi những ngày tung hoành ngang dọc, nay Âu mai Á… còn đâu nữa, mang tâm trạng tàn phế của một cánh chim bị gãy cánh, đang cố lết về một nơi để tìm chỗ sống cho hết kiếp người, mà tạo hóa đã an bài..

**

Trước khi vào ghế Lọc Máu, theo thông lệ, bệnh nhân phải cân, vì khi bị Thận hư, việc đi tiểu cũng sẽ bị hạn chế, có người cả tháng không đi tiểu được, chất dơ, sẽ đọng trong máu, nước dơ, sẽ hòa trong máu và làm bệnh nhân sẽ lên cân trông thấy.. sự lên cân này, chính là độ nước dơ không thoát ra ngoài, và nhờ máy lọc, sẽ rút số lượng nước ra tương đương với trọng lượng của nước dư ra.. Thí dụ lúc đó, bình thường tôi cân nặng 75kg, và khi đi lọc máu, thì thành 79kg, nghĩa là có 4kg nước dư, và y tá sẽ Setup máy để rút ra 4kg nước dơ trong vòng 4 tiếng, và sau 4 tiếng lọc, khi cân lại, sẽ chỉ còn khoảng 75kg đúng vời trọng lượng thật của mình.

Những ngày đầu, tôi.. ngoan ngoãn “ thành thật khai báo ”, cho Y tá biết đúng cân lượng của mình.. nhưng chính vì sự thật thà đó đã hại tôi vì vào những phút chót của lần Lọc Máu, đôi khi nước dơ chỉ khoảng 3,9kg mà Y tá Setup là 4kg, nên 100gr nước dơ đó, được rút ra với bao đắng cay.. là vì rút quá độ nước trong máu, khiến cho trong máu có những khoảng trống và hậu quả là những cơn vọp bẻ khủng khiếp kéo đến, tôi quặn mình rên la mà Y tá không giúp được gì.. Với sự hướng dẫn bằng kinh nghiệm đời mà các bệnh nhân khác truyền lại, khuyên tôi nên khai bớt một chút để tránh vọp bẻ, và một khi đã bị vọp bẻ, thì pha ngay một gói bột Chiken Broth với nước nóng, uống một ly nhỏ, thì cơn vọp bẻ sẽ tan đi.. Tôi nhớ đời với những cơn quằn quại này.. và sợ hãi việc Lọc Máu như một cơn ác mộng…

Vì bệnh viện không thể cung cấp đủ chỗ cho việc lọc máu, nên đã có một chương trình Lọc Máu tại nhà, và bệnh nhân phải có một người thân phụ giúp ( và được huấn luyện ). Bệnh nhân Lọc Máu khi họ ngủ, máy sẽ chạy chậm hơn và lâu hơn.. Khi được chấp thuận theo chương trình này, sẽ có chuyên viên đến tận nhà để gắn hệ thống điện riêng, gắn ống thoát nước riêng.. và căn nhà sẽ được thông báo là.. không bao giờ bị cúp điện, cúp nước.

Khi đi Lọc Máu có phải uống Thuốc không ?

Bên cạnh đó vẫn phải dùng thuốc, vì Thận hư, sẽ làm cao máu.. thì một viên thuốc cao máu thêm vào.. và nếu thiếu Calcium, thì trước mỗi bữa ăn, phải nhai 2,3 viên Tumb ( Calcium ) nếu không, cơ thể sẽ hút chất Calcium trong xương và tạo bệnh Mòn Xương.. Chưa hết, khi Thận không hoạt động, chất Hemoglobine ( hồng huyết cầu ) bị giảm, thì phải chỉnh bằng những mũi chích thuốc Aranasep, mà mỗi mũi chích, giá vào khoảng 500$00. Tựu chung, khi đi Lọc Máu sẽ tốn kém rất nhiều, giá trung bình khoảng 600$00 cho mỗi lần Lọc Máu, chưa kể tiền Thuốc.. tính ra khoảng gần 100,000$00 mỗi năm, riêng cho việc Lọc Máu và khoảng 25,000$00 cho tiền Thuốc mà Chính Phủ tài trợ.. trong khi cá nhân tôi chỉ phải trả có 600$00 tiền bảo hiểm sức khỏe cho mỗi năm… Ôi Canada ơi ! nền y tế của bạn thật tuyệt vời, nếu không.. còn gì để sống tiếp nữa..

Trước vấn đề này, Cơ Quan Y Tế Canada đã khuyến cáo là bệnh nhân nên đi Thay Thận.. và đây là giấc mơ của những người đi Lọc Máu.. Nếu Thay Thận, vừa giúp cho bệnh nhân có một cuộc sống bình thường, vừa giúp cho cắt giảm chi phí y tế mỗi năm khoảng 100,000 đô, mà trong khi, chi phí Thay Thận, chỉ tốn kém khoảng 75,000$00 cho một lần Thay Thận.. Nhưng vấn đề chính, lấy thận ở đâu để thay.. ?

Chờ Thận người Chết…

Những người đi Lọc Máu, đều được xếp vào một danh sách chờ đợi, khi có người chết mà họ lúc sinh thời, muốn hiến các bộ phận trong cơ thể như tim, gan, phổi, Thận lá lách.. v.v thì ngay sau khi người đó chết, các bộ phận trên được lấy ra và bỏ vào trong dung dịch cất giữ… một trái Thận cắt ra như vậy, để được 48 giờ.. và trong 48 giờ đó, phải đi tìm coi trái Thận đó Match với ai trong danh sách chờ đợi.. Danh sách được xếp theo các Loại Máu và theo Thứ Tự thời gian, ai vào danh sách trước, người đó ưu tiên.. Và người nào được chọn, phải vào ngay bệnh viện để giải phẫu ghép Thận. Thường thường, bệnh viện giấu kín các chi tiết cá nhân về chủ nhân của trái Thận, không cho biết Thận đó là của nam hay nữ, sắc dân nào.. Riêng tại tỉnh bang BC, danh sách chờ đợi cho việc ghép Thận khoảng 500 người, và trung bình chờ đợi từ 8 năm.. thì may ra được gọi..

Xin Thận của người Sống..

Ðây là hy sinh của một người để cứu mạng một người.. và chương trình này gọi là Living Donor và được Chính Phủ khuyến khích.. Người cho Thận, dù chỉ còn 1 thận, họ vẫn sống một cuộc sống bình thường..

Sau hai năm Lọc Máu, tôi tưởng cuộc đời sẽ tàn theo bóng đêm thì bà Chị thương yêu từ Việt Nam qua thăm, thấy Cậu em tàn tụy đã hy sinh và cho Em một trái Thận, và cuộc ghép thận thành công..

Thủ tục khá chi tiết, từ lúc bảo lãnh từ Việt Nam sang, thử rất nhiều Test để bảo đảm trái Thận thật hạp và tốt thì BácSĩ mới nhận, quan trọng nhất là hạp loại máu và các Cell… và Bác Sĩ phải bảo đảm về mọi mặt y khoa để người cho Thận không bị trở ngại về sau.. Muốn được bảo lãnh từ Việt Nam hay từ bất cứ nước nào sang, việc đầu tiên, người cho phải đi khám tại nơi mình trú ngụ, nhờ Bác Sĩ chuyên khoa về thận và cho biết ý định của mình, sau khi có kết quả khám thận, gửi kết quả cho cơ quan phụ trách việc Ghép Thận, như tại BC Canada là BC Transplant Society, nơi đây họ duyệt xét xem kết quả và coi có hạp với người nhận không ( một cách tổng quát ), nếu hội đủ điều kiện, họ sẽ cấp cho người cho một thư mời qua Canada để khám nghiệm ( họ không tin kết quả khám nghiệm tại VN ), mọi chi phí di chuyển, đều do thân nhân chịu, ngoại trừ chi phí khám nghiệm tại Canada.

Sau khi khám xong về mặt y khoa, người cho Thận phải trải qua hai phần Test, một với Bác Sĩ Tâm Lý, họ muốn chắc rằng, nguyên nhân cho Thận đến từ đâu ? vì tình thương ? bị sự ép buộc ? hay vì mua bán trao đổi.. Nếu lý do không rõ ràng, sẽ bị loại ngay.. Và còn gặp một chuyên viên xã hội nữa ( Social worker ) cũng với những câu hỏi.. vớ vẩn, họ muốn biết tâm trạng của người cho Thận là thế nào, hoàn cảnh xã hội ra sao ? Tất cả buổi phỏng vấn này đều riêng tư và không có một người thân liên quan tới người nhận hiện diện, để bảo đảm người cho không bị một áp lực nào..

Sau khi thủ tục hoàn tất, việc giải phẫu được sắp xếp cho cả hai, cùng ngày, người cho mổ trước, lấy Thận ra khoảng 3 tiếng và mổ người nhận để ghép Thận vào trong cuộc giải phẫu kéo dài khoảng 6 tiếng.

Trước đây, vết mổ người cho rất lớn, vết mổ dài 26 cm, chỗ ba sườn để cắt Thận ra.. và phải đánh thuốc mê bằng cách tiêm vào tủy sống.. nhưng ngày nay, khoa học tiến bộ hơn, chỉ cần đục 3 lỗ nhỏ và rạch một đường nhỏ nơi bụng dưới và cho máy hút trái Thận ra.. và người cho chỉ nằm bệnh viện 2 ngày, so với 5 ngày như các trước đây, trong khi người nhận phải nằm trong bệnh viện khoảng 7 ngày.. ngày đầu tiên, theo dõi rất kỹ, cứ mỗi tiếng lại lấy máu một lần để theo dõi độ Creatinine lên xuống như thế nào…

Thận người cho được lấy ra

Ghép Thận

Trái Thận mới ghép vào, nằm ở vị trí nào trong cơ thể ?

Xin thưa, vết mổ rất nhẹ, ở cạnh háng và quả thận mới ghép sẽ nằm giữa Thận cũ và Bọng Đái ( Bladder ), hai trái Thận cũ vẫn để nguyên, không lấy ra..

Việc ghép Thận xong, không phải là hết.. Và cả cuộc đời còn lại, vẫn phải uống Thuốc để chống lại sự thải ra của cơ thể. Vì trong cơ thể con người, chất bạch huyết cầu hay chất kháng tố luôn luôn chống lại các vật lạ xâm nhập để bảo vệ cơ thể.. Và cơ thể sẽ tìm cách thải trái Thận mới ra, vì nghĩ đây là vật lạ.. (sao nó ngu thế. Do đó, người được ghép Thận mới suốt đời phải uống các loại Anti-reject, mục đích của loại thuốc này, là làm Yếu bạch huyết cầu, để bạch huyết cầu không thể đánh phá trái Thận mới ghép.. Ðôi khi, cơ thể yếu, trái Thận ghép vào có thể bị thải ra.. Ngày nay, khoa học đã tiến bộ, có thể dùng thuốc để giữ Thận lại.. Có thể nói, việc ghép Thận khó 1 thì việc giữ Thận khó 10 và tốn kém thuốc rất nhiều..

Vị trí trái Thận mới trong cơ thể người nhận 

– hình 1, cuống Thận chưa được nối 

– hình 2, Thận mới được nối với các mạch máu và Bladder

Sau khi ghép Thận, hàng tháng người ghép Thận phải đi thử máu và đến trung tâm Y khoa dành riêng cho người ghép Thận để được Bác Sĩ theo dõi.. và uống Thuốc rất nhiều, đặc biệt là các loại Thuốc để chống lại sự đào thải của cơ thể.

Thận Ghép sẽ giữ được bao nhiêu lâu ?

Tùy theo từng người, có thể bị Reject sau 1 năm, có thể giữ được 20 năm.. trung bình 7,8 năm tùy theo người đó bị hư thận vì lý do gì ? Một trong những lý do làm hư Thận là chất kháng tố IGA, tự tiêu hủy Thận mà đến nay khoa học chưa tìm ra thuốc trị..

Bệnh hư Thận sẽ đưa ra một phản ứng và sinh ra bệnh Tiểu Đường thì bệnh Thận này không đến nỗi nguy, Chứ còn vì bệnh Tiểu Đường mà làm hư Thận, sẽ đưa đết hậu quả nặng hơn là Mù Mắt..

Trái Thận mà tôi Ghép cách đây 8 năm lại hư.., chất Creatinie lại cao rồi… bây giờ lại quay lại con đường cũ, và bắt đầu lại từ đầu.. Ôi ! cái hạn của tôi sao cứ kéo dài.. có lẽ sao bệnh tật năm nay chiếu cung Mệnh chăng ???

Để kết:

Tôi viết bài này trong những ngày chuẩn bị thay Thận lần thứ hai trong đời…, có người bảo là số tôi hên, tìm được Thận để thay… nhưng tại sao hên mà lại bị… hư thận. Tôi hên ?? Xin thưa là không ! Nhưng đây chỉ là tình thương mà giữa loài người thương loài người. Nhiều khi người Việt chúng ta không hiểu được là cơ thể chỉ cần 1 trái Thận cũng sống còn. Bà Chị tôi cho tôi trái Thận khi 60 tuổi, 15 năm trôi qua, dù ở Việt Nam, nhưng cơ quan Y Tế Canada vẫn gửi giấy đi khám thận hàng năm để theo dõi và bảo đảm người cho Thận không bị ảnh hưởng…

Viết bài này, trong cái nhìn của một bệnh nhân, tôi mong mỏi đem lại cho quý độc giả của một cái nhìn rõ hơn về những việc Lọc Máu, Ghép Thận và cho thận để Quý Vị hiểu và thông cảm cho những bệnh nhân về Thận, để hiều rằng  việc cho một trái Thận của mình cho một người thân, hay một người chưa quen để cứu giúp họ thoát qua một căn bệnh hiểm nghèo là điều Y Khoa bảo đảm không ảnh hưởng đến sức khỏe của Quý Vị.

Thận hư, phải đi Lọc Máu.. bệnh nhân vẫn sống còn.. nhưng với thời gian sẽ không thoát khỏi số mạng. Xin hãy mở rộng tình thương nhân loại để cho người thân, bạn bè hay cả người chưa quen… món quà cho sự sống.

Vũ Minh Ngọc

From: Helen Huong Nguyen

Người Nhật nổi tiếng thế giới với tuổi thọ trung bình cao.

Người Nhật nổi tiếng thế giới với tuổi thọ trung bình cao. Số người sống trên một trăm tuổi ở Nhật Bản là hơn 60.000 người vào năm 2015.

Gần đây, qua nghiên cứu đúc kết của Tiến sĩ Takuji Shirasawa mang tên “101 cách sống đến 100 tuổi không bị mất trí nhớ” chỉ ra rằng chế độ ăn uống và thói quen tốt trong cuộc sống góp phần đáng kể vào việc giữ bộ não minh mẫn và nhanh nhạy. Dưới đây là 12 điều được cho là có thể giúp con người sống trên 100 tuổi mà không mất trí nhớ.

1/. Uống một cốc nước ấm ngay sau khi thức dậy.

Chúng ta mất khoảng 500cc (½ lít) nước trong khi ngủ, vậy nên cần phải bổ sung nước cho cơ thể sau khi thức dậy. Nước ấm có thể làm tăng 10% nhiệt độ và sự trao đổi chất của cơ thể.

2/. Uống nước ép rau hoặc trái cây ít nhất 3 lần một tuần.

Uống nước ép rau hoặc trái cây ít nhất 3 lần một tuần có thể giảm 76% nguy cơ mất trí nhớ.

3/. Tắm nắng trong vòng 15 phút mỗi ngày.

Ánh sáng mặt trời giúp cơ thể bổ sung vitamin D vốn được chứng minh có tác dụng hiệu quả trong việc phòng chống ung thư.

4/. Ăn sô-cô-la đen (dark chocolate).

Sô-cô-la đen rất giàu polyphenol, vốn là chất làm chậm quá trình lão hóa và giúp kiểm soát lượng đường trong máu.

5/. Nấu ăn ở nhà.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người thích nấu ăn là không dễ mắc chứng mất trí, vì nấu ăn có thể kích thích tới hoạt động của não bộ.

6/. Tránh xa các đồ uống có ga và thực phẩm chế biến sẵn.

Đồ uống có ga và thực phẩm chế biến sẵn, chẳng hạn như thức ăn nhanh, rất giàu phốt pho, vốn là chất cản trở sự hấp thụ canxi và có hại đến xương.

7/. Đổ mồ hôi.

Tập thể thao có thể mang đến lợi ích khi nó khiến bạn đổ mồ hôi, điều này giúp loại bỏ các độc tố ở bên trong cơ thể.

8/. Giảm 5% trọng lượng cơ thể.

Những người sống đến 100 tuổi mà không mắc bệnh có một điểm chung – họ không có chất béo dư thừa của cơ thể. Những rủi ro về bệnh tiểu đường và cao huyết áp được giảm thiểu nếu trọng lượng cơ thể của bạn giảm 5%.

9/. Đi bộ 30 phút mỗi ngày.

Những người hầu như không tập thể dục, hoặc không vận động có tỷ lệ tử vong cao nhất. Đi bộ trong vòng 30 phút mỗi ngày có thể làm tăng lưu thông tuần hoàn máu và cải thiện sức khỏe tổng thể.

10/. Thực hành thiền định.

Thiền định có thể chữa lành và ngăn ngừa nhiều bệnh tật. Chỉ cần ngồi thiền trong vòng 10 phút vào buổi sáng có thể bắt đầu mot ngày mới tốt đẹp, tuy nhiên nếu dành thêm thời gian thì tốt hơn.

11/. Ăn hành tây.

Hành tây rất tốt cho việc hạ huyết áp một cách tự nhiên nhờ có chứa Prostaglandin A có thể làm giãn mạch máu và làm giảm độ nhớt của máu do đó cũng góp phần làm giảm huyết áp, tăng lưu lượng máu động mạch vành và ngăn ngừa huyết khối. Ngoài ra, vỏ hành tây còn chứa nhiều rutin, rất có lợi cho việc làm vững bền thành mạch.

Khi ăn sống, hành tây sẽ mang đến lợi tác dụng lớn nhất. Gợi ý cho bạn là món salad rau với hành tây thái lát.

12/. Không ăn sau 9 giờ tối.

Chất béo được tích lũy dễ dàng nhất vào lúc 2 giờ sáng. Nếu chúng ta không ăn thứ gì sau 9 giờ tối, có nghĩa là không có chất béo nào sẽ được tích lũy.

(S.T)

From: Phi Phuong Nguyen

 VIÊM PHỔI Ở NGƯỜI GIÀ – MỘT NGUYÊN NHÂN KHÔNG PHẢI DO TRỜI LẠNH

Mùa đông năm nay có vẻ sẽ lạnh hơn những năm khác. Mọi người vẫn hay khuyên nhau giữ ấm, nhất là người già, để tránh bị viêm phổi. Tuy nhiên, người già còn có thể viêm phổi vì 1 lý do khác, không phải do trời lạnh!

Mùa đông năm trước, Mẹ tôi bị viêm phổi, phải đi cấp cứu rồi nằm viện 10 ngày. Bản thân tôi và mọi người xung quanh đều nghĩ rằng Mẹ bị viêm hổi vì trời lạnh. Tuy nhiên, nguyên nhân thật sự lại không phải như vậy. Hôm nay tôi muốn kể lại để chia sẻ với mọi người một kinh nghiệm mới mà tôi tin rằng có nhiều người chưa từng nghe nói.

Đợt đó, Mẹ tôi bị ho kéo dài, khò khè, và ho có đàm. Sợ Mẹ bị viêm phổi, tôi lấy hẹn đưa Mẹ đi bác sĩ. Nghe phổi của Mẹ, ông bác sĩ gia đình (bs Việt Nam) khẳng định chỉ là ho bình thường thôi, không phải viêm phổi. Bác sĩ không kê toa mà biểu tôi ra mua thuốc over the counter (là thuốc mua tự do, không cần toa bác sĩ). BS dặn là thuốc này làm loãng đàm, sẽ khiến bệnh nhân ho nhiều, nhưng không có gì đáng lo.

Cả đêm, Mẹ tôi ho suốt. Tới gần sáng thì Mẹ bắt đầu bị đau mạn sườn bên phải. Cơn đau càng lúc càng nhiều, cử động cũng đau, đi hay đứng, hay nằm cũng đau. Tôi gọi xe cứu thương. Họ tới nơi, kiểm tra mọi triệu chứng, nghe tim nghe phổi, rồi đưa Mẹ đi cấp cứu. Tới bệnh viện, họ lập tức chỉ định thử máu, chụp CT, chụp X quang, đo điện tim vv… Nói chung là mọi loại xét nghiệm cần thiết đều được thực hiện trong vòng 1 tiếng đồng hồ. Không bao lâu sau, họ có kết luận ngay là Mẹ tôi bị viêm phổi. Đến chiều, sau khi thực hiện thêm vài bước kiểm tra nữa, họ nói trong phổi có nước (fluid). Tuy nhiên, do lượng fluid không nhiều lắm nên họ không cho rút ra, chỉ điều trị bằng trụ sinh.

Đến ngày thứ 3, họ cho chụp hình lại, và thấy fluid vẫn còn y nguyên. Quyết định đưa đi rút fluid trong phổi ra. Tiếc là, fluid trong phổi Mẹ tôi quá đặc, ông bác sĩ dùng hết sức bình sinh kéo ống xy lanh mà chỉ có thể kéo ra 1 giọt fluid bé xíu. Vậy là ông bác sĩ đành chịu thua, chỉ ráng gửi 1 giọt fluid đó qua lab để họ coi thử coi có kết luận được gì không.

Ngay sau đó, họ chuyển Mẹ tôi qua 1 phòng chụp hình khác. Ở đây, Mẹ được ngồi trước 1 cái máy chụp quang tuyến có nối thẳng với màn hình. Thay vì chỉ chụp hình, máy sẽ truyền hình ảnh lên màn hình trước mặt để chính bệnh nhân có thể nhìn thấy cùng với 2 vị bác sĩ chuyên môn. Vì Mẹ không rành tiếng Mỹ, cần có thông dịch, nên tôi cũng được có mặt trong phòng lúc đó. Họ nói họ muốn theo dõi phản xa nuốt của Mẹ tôi.

Họ cho Mẹ nhai bánh, uống dung dịch đặc, và uống nước lọc. Mỗi khi Mẹ cắn, nhai, và nuốt (hay uống nước, rồi nuốt), màn hình sẽ hiện lên hình ảnh thực quản và khí quản của Mẹ. Bánh hay nước thì được thể hiện bằng màu đỏ. Nhìn lên màn hình, người ta có thể thấy đường đi của bánh hay nước (màu đỏ), đi thẳng vô thực quản hay không.

Lúc Mẹ ăn bánh, và uống dung dịch đặc thì đường màu đỏ đi thẳng vô thực quản. Đến lúc Mẹ tôi uống nước thì có một ít nước bị lọt qua khí quản. Cả 2 vị bác sĩ cùng gật gù, và yêu cầu Mẹ uống lại lần nữa. Lần này, trước khi uống, Mẹ được yêu cầu cúi đầu xuống, để cằm hướng vô cổ. Trong tư thế đó, Mẹ tôi uống nước, và nước chảy trọn vô thực quản, không còn “đi lạc” qua khí quản nữa.

Sau đó, họ giải thích lại cho tôi hiểu, rằng khi chúng ta uống nước, thỉnh thoảng cũng có nước chảy lạc qua khí quản. Theo phản xạ tự nhiên, chúng ta sẽ SẶC. Nhưng người già có khi mất phản xạ SẶC. Khi đó, những tia nước nhỏ đi lạc vô khí quản sẽ đi thẳng xuống phổi và nằm lại đó. Lâu dần, nó gây ra viêm phổi. Và đặc biệt là nó gây tổn thương cho phổi bên phải. Vì vậy, Mẹ tôi mới bị đau bên mạn sườn bên phải, nơi có vết fluid trong phổi.

Như vậy, trận viêm phổi đợt đó của Mẹ tôi không phải là do bị nhiễm lạnh mà ra. Nguyên nhân thật sự LÀ DO UỐNG NƯỚC VÀ NƯỚC ĐI LẠC VÔ KHÍ
QUẢN, mà Mẹ tôi thì MẤT PHẢN XẠ SẶC.

Để khắc phục tình trạng này, bác sĩ dặn Mẹ tôi mỗi khi uống nước nhớ cúi đầu xuống. Cách tốt nhất là uống nước bằng ống hút. Vì khi uống bằng ống hút, tự nhiên mình sẽ cúi đầu xuống để ngậm uống hút.

Dĩ nhiên, không phải người già nào viêm phổi cũng vì lý do này. Nhưng đây cũng là 1 lý do.

Đã được nghe các bác sĩ giải thích, được tận mắt chứng kiến quá trình bác sĩ kiểm tra và kết luận, tôi muốn kể lại mọi người cùng biết. Ví dụ như một lúc nào đó các bạn nhận ra cha mẹ già của mình không còn hay bị sặc nữa, thì có lẽ cũng nên khuyên ông bà uống nước bằng ống hút cho an toàn, nếu không thì cũng chú ý tư thế cúi đầu xuống, hướng cằm vô cổ khi uống nước … Hay nếu thấy người thân ho mà đau mạn sườn bên phải thì bạn cũng có thể đề nghị bác sĩ cho làm test kiểm tra theo hướng này.

Một chút chia sẻ để bạn bè cùng biết. Mong các vị thân sinh của chúng ta luôn được bình an, mạnh khỏe, vui vầy cùng con cháu.

(Copy từ tác giả Hoa Tam, nhóm Kết Nối Việt)

From: Do Tan Hung & KimBằngNguyễn