Category: SỨC KHOẺ

Viễn cảnh kết thúc đại dịch

Bằng kinh nghiệm thực tế và lịch sử y khoa, các nhà khoa học nhận định “không đại dịch nào kéo dài mãi mãi”, ngay cả khi biến chủng Omicron đang lây lan mạnh ở nhiều nước.

Biến chủng Omicron dễ lây lan đang đẩy số ca nhiễm lên mức cao nhất kể từ đầu dịch, tạo cảnh hỗn loạn khi thế giới dần kiệt quệ sau hai năm. Song nhiều nhà khoa học nhận định các nước không trở về điểm xuất phát trong cuộc cuộc chiến chống dịch. Một viễn cảnh chắc chắn là nhân loại sẽ phải học cách tồn tại cùng virus.

Vaccine hiệu quả bảo vệ người dùng khỏi triệu chứng nghiêm trọng, dù không ngăn được các ca nhiễm nhẹ. Omicron dường như không gây tử vong nhiều như các biến chủng trước đó. Người từng nhiễm virus có miễn dịch chống lại các phiên bản nCoV trong quá khứ và cả sau này.

Biến chủng mới như lời cảnh báo về những gì sẽ xảy ra trong tương lai “trừ khi chúng ta thực sự quyết liệt ở giai đoạn cuối này”, tiến sĩ Albert Ko, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trường Y tế Công cộng Yale, nhận định.

“Chắc chắn Covid-19 sẽ ở lại mãi mãi. Chúng ta không thể loại bỏ nó hoàn toàn, vì vậy cần xác định các mục tiêu của mình”, ông nói thêm.

Theo ông, tại một thời điểm, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) sẽ tuyên bố các nước hạn chế được số ca nhiễm nCoV, hoặc ít nhất kiểm soát lượng bệnh nhân nhập viện và tử vong. Lúc này, đại dịch kết thúc. Nhưng giới chuyên môn chưa rõ chính xác “ngưỡng an toàn” đó là bao nhiêu.

Ngay cả khi điều đó xảy ra, một số khu vực vẫn gặp khó khăn, đặc biệt là các quốc gia thu nhập thấp, thiếu vaccine hoặc thuốc điều trị. Người dân các nước này sẽ chật vật trong các làn sóng nhỏ lẻ khi những nơi khác thành công sống chung với Covid-19.

Stephen Kissler, chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan, định nghĩa dịch bệnh ổn định là khi “các nước đã đạt đến thời điểm Covid-19 cũng giống dịch cúm”. “Song cuộc khủng hoảng Omicron cho thấy chúng ta vẫn chưa tới ngưỡng đó”, ông nói thêm.

Để so sánh, ông chỉ ra rằng Covid-19 đã giết chết hơn 800.000 người Mỹ trong hai năm. Số người tử vong vì dịch cúm là từ 12.000 đến 52.000 một năm. Ông nhận định lượng người mắc và tử vong vì Covid-19 về lâu dài sẽ là vấn đề xã hội, không phải khoa học.

“Chúng ta sẽ không quay lại năm 2019 nữa, chúng ta cần khiến cộng đồng nghĩ về khả năng chấp nhận rủi ro”, tiến sĩ Amesh Adalja, học giả cấp cao tại Trung tâm An ninh Y tế Johns Hopkins, nói.

Tiến sĩ Anthony Fauci, chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của Mỹ, tiên lượng virus sẽ được kiểm soát theo cách “không làm gián đoạn xã hội, không phá vỡ nền kinh tế”.

Người dân xếp hàng xét nghiệm Covid-19 tại Quảng trường Thời đại, tháng 12/2021. Ảnh: AP

Mỹ truyền đi thông điệp rằng nước này đang nỗ lực hết sức để tiến tới giai đoạn bình thường mới. Chính quyền Tổng thống Joe Biden cho biết họ có đủ công cụ, bao gồm vaccine tăng cường, thuốc điều trị và khẩu trang, để xử lý cả mối đe dọa lớn như Omicron mà không cần phong tỏa như trước đây. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) vừa giảm thời gian cách ly cho những người mắc Covid-19 xuống còn 5 ngày.

Ấn Độ cung cấp bức tranh sơ bộ về “ngưỡng Covid-19 ổn định”. Số ca nhiễm mới ở mức dưới 10.000 trong vòng 6 tháng trở lại đây. Nhưng trước đó, nước này đã tải qua đợt bùng phát Delta thảm khốc với cái giá phải trả “quá đau thương”, theo tiến sĩ Jacob John, cựu trưởng khoa virus học tại Đại học Y Christian.

Omicron khiến số ca nhiễm Ấn Độ một lần nữa gia tăng. Tháng 1/2022, nước này sẽ triển khai tiêm tăng cường cho lao động tuyến đầu. Song ông John cho biết các bệnh theo mùa khác, chẳng hạn cúm và sởi sẽ bùng phát. Covid-19 cũng tiếp tục lưu hành sau khi làn sóng Omicron qua đi.

Omicron có nhiều đột biến nghiêm trọng, vượt qua lớp kháng thể của tiêm chủng và nhiễm bệnh tự nhiên. Tuy nhiên, tiến sĩ William Moss, Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, cho rằng “virus có vẻ đã phát triển tối đa” khi tiến hóa nhiều đến vậy. “Tôi không nghĩ biến chủng mới sẽ xuất hiện theo chu kỳ vô tận”, ông nói.

Các chuyên gia đều đồng tình với một kịch bản hậu đại dịch: Covid-19 chuyển thành cảm lạnh ở một số người, gây triệu chứng nghiêm trọng hơn ở những người khác, tùy thuộc vào thể chất, tình trạng vaccine và nhiễm bệnh trước đó. Các đột biến sẽ tiếp tục xuất hiện, cần điều chỉnh vaccine thường xuyên để phù hợp với phiên bản nCoV mới.

Nhưng hệ miễn dịch của con người sẽ nhận diện và chống lại mầm bệnh tốt hơn sau mỗi năm. Chuyên gia miễn dịch Ali Ellebedy tại Đại học Washington, St. Louis đặt niềm tin vào khả năng ghi nhớ virus, vi khuẩn “tuyệt vời” của hệ miễn dịch từ trước đến nay.

Ông chỉ ra rằng tế bào B là một trong những lớp phòng thủ hiệu quả. Tế bào B nằm trong tủy xương, sẵn sàng hoạt động và sản xuất thêm kháng thể khi cần thiết. Đồng thời, nó truyền tín hiệu đến tế bào T sát thủ, tiêu diệt các tế bào nhiễm bệnh của cơ thể.

Trong nghiên cứu mới, Ellebedy và các đồng nghiệp phát hiện ra rằng vaccine Pfizer huấn luyện tế bào T, thúc đẩy sản xuất kháng thể đa dạng, mạnh hơn và hoạt động hiệu quả ngay khi virus quay trở lại.

Ellebedy nhận định khả năng miễn dịch cơ bản của cộng đồng đã được cải thiện đến mức ngay cả khi có ca nhiễm đột phá, số trường hợp nhập viện và tử vong sẽ giảm xuống, bất chấp biến chủng tiếp theo là gì.

“Dân số của chúng ta đã khác với tháng 12/2019. Mọi thứ đã thay đổi”, ông nói.

Ông so sánh dịch bệnh 2020 với đám cháy rừng. Giờ đây, với biến chủng Omicron, “rừng cây của chúng ta không hoàn toàn khô cằn. Nó đủ ẩm ướt để khiến đám cháy khó lan hơn”, ông nói.

Theo ông, trong tương lai, người nhiễm nCoV chỉ cần ở nhà khoảng hai đến ba ngày, sau đó “bạn tiếp tục cuộc sống. Hy vọng dịch bệnh sớm kết thúc”./-

Thục Linh (Theo AP)

From: TU-PHUNG

Hú Hồn Vì Fucoidan – “Thần Dược Chữa Ung Thư”

– BS Wynn Tran

Cục Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) xếp Fucoidan vào loại thực phẩm chức năng (không phải là thuốc) nên Fucoidan không phải chịu sự kiểm soát nghiêm ngặt nào cả.

Danny trên 40 tuổi làm chủ một công ty xe tải 18 bánh chở hàng xuyên bang. Vợ ở nhà chăm sóc 2 con nhỏ. Lúc gặp anh lần đầu, tôi nghĩ đời sống Danny đúng là hình mẫu lý tưởng của một gia đình Mỹ gốc Việt.
Danny gặp tôi vì bị dị ứng da và cao huyết áp. Ngoài ra, anh hút thuốc lá như ống khói nhà máy nhiệt điện, đến nỗi mùi thuốc lá vẫn còn trong phòng khám sau khi anh ra về.

2 tuần sau khi gặp tôi, Danny bị đột quỵ khi đang lái xe trong bãi đậu.
MRI não xác nhận vùng não trái bị nghẽn mạch. Anh bị liệt nửa người bên phải.
Chưa hết, chỉ số đường Ha1c lên đến 11%. Cuộc sống gia đình anh đảo lộn. Công ty tài sản chục triệu đô không người trông giữ. Em và chị gái của Danny từ Florida bay qua California để giữ cổ phần công ty.

Tranh cãi gia đình nổ ra vì Danny không có bất kỳ giấy tờ uỷ quyền tài sản nào. Vợ Danny, vốn bị gia đình chồng ghét, bị đẩy ra ngoài. Cô bị stress và có lúc muốn tự vẫn.

Được các BS cật lực cứu chữa, Danny dần dần hồi phục. Anh đã có thể cử động chân phải và từ từ đi được.
Những lần gặp anh sau đó, anh đã mạnh khỏe hơn và yêu đời trở lại. Anh hồi phục cũng giúp gia đình và công ty anh qua cơn khó khăn.
Công việc ổn định trở lại. Chị vợ cùng chồng quán xuyến công ty và hai chị em của Danny cùng nhau giúp đỡ hai vợ chồng thay vì cãi lộn như trước.
Đùng một cái, vợ Danny gọi tôi nói anh đang yếu hơn trước.

Vợ Danny và người phụ tá phải dìu anh vào phòng khám. Mặt anh tím tái, huyết áp tụt.
Danny được nhận viện gấp. Hồng huyết cầu (Hb) của anh chỉ còn 3,9 (người bình thường là 13-14, nếu dưới 7,0 đã phải truyền máu). BS cấp cứu gọi tôi la trời vì chưa thấy ai thấp Hb hồng huyết cầu đến vậy.

Hỏi ra mới biết là thấy anh bớt bệnh, chị vợ nghe lời bạn bè lấy thuốc Bắc cho anh uống. Sau khi uống xong, anh cứ đi cầu phân đen. Nghe mọi người nói uống thuốc bắc phân sẽ lỏng và đen nên chị vợ và hai chị cứ an tâm cho uống đến 6 tháng.

Nhưng vì Danny đang uống thuốc kháng đông máu sau khi bị đột quỵ nay bị dộng thêm thuốc bắc tương tác làm máu anh càng loãng, hậu quả anh bị xuất huyết đường ruột, máu Hb tuột luốt.
Anh được truyền máu và hồi phục lần hai. Lần này hai vợ chồng quyết tâm không bao giờ xài thuốc bắc. Chỉ số Hồng huyết cầu Hb của anh tăng lên từ từ và ổn định ở mức 10-11. Anh khỏe ra, và anh chị lại biến mất một thời gian.

Nào có ngờ hôm kia chị vợ gọi tôi nói là anh lại trở mệt nữa. Tôi lại giật mình vì hồng huyết cầu Hb lại tụt xuống 8,0.
Hỏi xem anh có uống gì khác không thì chị vợ mới nhớ là nghe quảng cáo uống Fucoidan phục hồi sinh lực nên cho chồng uống mấy tuần nay. Thấy anh ăn được, chỉ có điều đi cầu phân hơi đen nên chị vợ an tâm tiếp tục cho anh uống.

Tôi dặn chị vợ ngưng không cho anh uống Fucoidan nữa thì anh khỏe trở lại. Check Hb thì lên lại được gần 10.0.
Hú hồn vì Fucoidan. Xém chút nữa là Danny phải nhập viện và có thể bị tai biến vì rủi ro xuất huyết não.
Những năm gần đây Fucoidan được quảng cáo như một thần dược, chữa được ung thư. Các nghiên cứu về Fucoidan chỉ ra Fucoidan có những tác dụng nhất định như kháng viêm, chống đông máu, và có thể kháng ung thư.

Tuy nhiên, tất cả những nghiên cứu này đều trong phòng lab trên tế bào cách biệt mà chưa hề có bất kỳ nghiên cứu nào trên người. (1)
Cục Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) xếp Fucoidan vào loại thực phẩm chức năng (không phải là thuốc) nên Fucoidan không phải chịu sự kiểm soát nghiêm ngặt nào cả.
Chính vì kẽ hở này mà hàng trăm công ty sản xuất thực phẩm chức năng đã sản xuất tràn lan và quảng cáo sản phẩm không đúng sự thật.

Điểm quan trọng nhất là BN không nên giấu BS những gì mình đưa vào cơ thể trong khi đang điều trị, bao gồm cả thực phẩm chức năng và những sản phẩm khác (thuốc bắc) vì thực phẩm chức năng (như Fucoidan) cũng có thể có những tác dụng phụ rất nguy hiểm như xuất huyết, có thể dẫn đến những tai hại khác, như trường hợp trên đây.

BS. Wynn Tran (Hoa Kỳ)

From: TRUONG LE

Số trẻ em nhập viện vì COVID-19 ở New York tăng gấp 4

December 27, 2021

NEW YORK, New York (NV) – Cơ quan y tế New York hôm Chủ Nhật, 26 Tháng Mười Hai, báo động về “chiều hướng gia tăng số ca trẻ em nhập viện vì COVID-19,” khiến Tòa Bạch Ốc hứa nhanh chóng giải quyết tình trạng thiếu bộ xét nghiệm COVID-19 ở Mỹ, theo AFP.

Tại thành phố New York, từ 5 Tháng Mười Hai cho đến nay, số lượng trẻ em từ 18 tuổi trở xuống nhập viện vì COVID-19 tăng gấp bốn lần.

Người dân thành phố New York chen chúc để nhận bộ thử nghiệm COVID-19 được thành phố cấp miễn phí. (Hình: Spencer Platt/Getty Images)

Khoảng một nửa số trẻ nhập viện dưới 5 tuổi, đây là nhóm tuổi không đủ điều kiện chích vaccine COVID-19.

Theo dữ liệu từ Đại Học Johns Hopkins University, số ca nhiễm COVID-19 ở Mỹ đang gia tăng, với trung bình gần 190,000 ca mới/ngày trong bảy ngày qua.

Sự xuất hiện của biến thể Omicron mới, cùng với kỳ nghỉ lễ thường bao gồm các chuyến du lịch và họp mặt gia đình, khiến bộ xét nghiệm COVID ở Mỹ gần như không thể kiếm mua được ở nhiều nơi.

Bác Sĩ Anthony Fauci, cố vấn hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của Mỹ, hôm Chủ Nhật thừa nhận tình trạng khan hiếm bộ xét nghiệm, đồng thời cam kết vấn đề này sẽ được giải quyết vào tháng tới.

Hôm Thứ Ba, Tổng Thống Joe Biden đã công bố một loạt các biện pháp mới trong bối cảnh Mỹ đang chống lại sự gia tăng ca nhiễm COVID, bao gồm cung cấp miễn phí 500 triệu bộ xét nghiệm đến tận nhà dân sau dịp Giáng Sinh.

Bác Sĩ Fauci hôm Chủ Nhật nhấn mạnh rằng chính quyền đang tăng cường nỗ lực để ứng phó việc tăng đột biến ca nhiễm bệnh và nhấn mạnh rằng Omicron “cực kỳ dễ lây lan.”

Ngoài việc gây tràn ngập các bệnh viện và địa điểm xét nghiệm COVID, biến thể Omicron còn khiến hàng trăm chuyến bay ở Mỹ phải hủy bỏ do thành viên phi hành đoàn nhiễm bệnh hoặc phải cách ly sau khi tiếp xúc với bệnh nhân COVID-19.

Bác Sĩ Fauci cảnh báo rằng dù các triệu chứng của Omicron nhẹ hơn nhưng sự lây lan quá nhanh của biến thể này vẫn có thể gây ra tình trạng trầm trọng cho nước Mỹ. (V.Giang)

MỘT CƠN ĐAU TIM

Tối thứ ba tuần trước, tôi đi ngủ rất ngon đến hơn 6 giờ sáng, dậy đi tắm và sửa soạn đi làm, cảm thấy thoải mái bình thường, không có triệu chứng gì khác lạ. Khoảng 7 giờ hơn, khi với tay tắt ngọn đèn trên đầu tủ hơi cao, tôi bỗng thấy mặt nóng bừng, mồ hôi toát ra, hai cánh tay rã rời như vừa khiêng vác vật nặng quá sức. Khi đó, tôi hơi nghi là bị stroke đứt hoặc nghẽn mạch máu dẫn vào óc, liền lấy máy đo huyết áp, thấy rất cao, khoảng 180/100. Tôi vội lấy 2 viên thuốc chống cao máu uống liền một lúc. Tiếc rằng nhà không có sẵn aspirin. Ngay sau đó, tôi xuống cầu thang thì bắt đầu thấy tức ngực, đau khoảng giữa lồng ngực, nửa như đau bao tử , xót bao tử khi đói, nửa như bị ai đấm vào chấn thủy.

Nhìn vào gương, cười, nói, dơ tay lên xuống thì không thấy có gì biến đổi hay khó khăn, không nhức đầu chóng mặt, hát thử vài câu vẫn thấy dở như thường, nghĩa là không có những triệu chứng của stroke.

Tôi liền nghĩ ngay đến heart attack – cơn đau tim, chứ không phải stroke. Không chần chờ nữa, tôi gọi số cấp cứu 911 ngay. Lúc đó vào khoảng 7 giờ 20, chỉ chừng 10 phút sau khi tôi nhận thấy triệu chứng khó chịu đầu tiên.

Qua điện thoại, nhân viên cấp cứu bảo tôi ngồi hoặc nằm ở tư thế nào thấy thoải mái nhất, nhờ người nhà lấy tất cả những thứ thuốc tôi đang uống để sẵn và để ngỏ cửa vào nhà. Khi đó tôi vẫn tỉnh táo, đọc tên từng loại thuốc và liều lượng đang uống cho họ, nhưng rất khó thở và hai cánh tay rất mỏi.

Vẫn không thấy nhức đầu và không nói líu lưỡi không phải stroke.

Chừng 5 phút sau, xe cấp cứu tới. Người paramedic – chuyên viên cấp cứu cho tôi nhai ngay chừng 5 hay 6 viên baby aspirin loại 81 mg, nhai rồi nuốt trửng chứ không nhai với nước để cho thuốc thấm theo nước miếng vào các mạch máu nhỏ dưới lưỡi, mục đích là làm cho máu loãng ra. Đồng thời họ xịt Nitroglycerin lỏng vào dưới lưỡi tôi ba lần, mỗi lần cách nhau chừng 5 phút, để cho các mạch máu giản nở, không được dùng quá 3 lần, kẻo sự giãn nở mạch máu quá đáng, có thể gây stroke. Tôi thấy bớt tức ngực, thở dễ hơn, nhưng hai cánh tay vẫn rã rời. Trái lại, đầu óc tỉnh táo, không nhức đầu và chân đi vẫn vững vàng, không stroke.

Chừng 5 phút sau, xe cứu thương tới. Tôi đã cảm thấy dễ thở hơn và có thể tự đi ra trèo lên băng-ca cấp cứu. Trên đường vào vào bệnh viện, tôi để ý thấy xe không hụ còi – có nghĩa là không có gì khẩn cấp lắm. Trên xe, người paramedic hỏi chuyện tôi liên tục, mục đích là coi tôi có tỉnh táo, có bị stroke khiến nói ngọng không. Có người vừa bị heart attack vừa bị stroke, rất nguy hiểm.

Khoảng 15 phút sau đến bệnh viện, họ đưa tôi vào khu cấp cứu, có bác sĩ chăm sóc ngay lập tức. Họ tiếp “nước biển” hòa thuốc làm loãng máu và làm tan máu đông (blood clots), morphine làm bớt đau, chụp quang tuyến X lồng ngực để tìm dấu vết sưng phổi – pneumonia nếu có, đo tâm động đồ – EKG. Đồng thời họ cho thử máu để tìm chỉ số enzyme định bệnh tim.

Khi tim bị thiếu máu, tim sẽ tiết ra loại enzyme này.

Nếu chỉ số enzyme cao tức là bệnh nhân đã bị heart attack.

Lần đầu, có lẽ vì thử nghiệm quá sớm, nên chỉ số không cao. Họ chờ 2 tiếng sau thử lại thì mới rõ ràng là bị heart attack. Vì nhịp tim của tôi đập không quá nguy cấp nên Bác sĩ không mổ ngay. Trong thời gian đó, tuy vẫn nằm ở khu cấp cứu, nhưng tôi rất tỉnh táo, bớt đau ngực và tay và còn có thể lấy smart phone ra trả lời ngắn gọn một hai emails.

Lạ một điều là tâm động đồ làm mấy lần đều không có dấu hiệu heart attack rõ ràng.

Sau này, Bác sĩ giải thích rằng bắp thịt tim tôi chưa bị hư hại và còn hoạt động mạnh dù bị attacked, có lẽ nhờ vào việc tôi bơi lội thường xuyên , tôi thường bơi 40 đến 60 chiều dài hồ bơi trong một giờ, một hai lần mỗi tuần – nhưng từ sáu tháng nay bận nhiều việc quá nên không bơi, không tập thể dục gì hết !

Khoảng 3 giờ chiều thì Bác sĩ chuyên khoa tim quyết định làm phẫu thuật thông mạch máu tim – angioplasty. Theo kỹ thuật này, Bác sĩ cắt một lỗ rất nhỏ ở mạch máu gần háng hay cổ tay – trường hợp của tôi , Bác sĩ cắt ở cổ tay – rồi luồn một camera cực nhỏ ở đầu một catheter – ống mềm rất mảnh đưa vào đến động mạch tim. Camera sẽ chiếu lên màn ảnh computer lớn như TV cỡ 60″ để cho thấy chỗ bị tắc nghẽn. Khi đó tôi vẫn tỉnh, chỉ hơi mơ mơ buồn ngủ do được chích thuốc an thần, không làm mê hoàn toàn và không cảm thấy đau đớn gì hết. Khi tìm ra chổ mạch máu nghẽn, Bác sĩ sẽ “bắn” cho cục máu đông – blood clot tan ra, rồi đẩy một “bong bóng” – balloon vào chỗ đó, xong bơm cho bong bóng căng lên, làm phồng khúc mạch máu nghẹt khiến cho máu thông dễ dàng, trước khi xì hơi bong bóng, còn để lại một “giàn lưới”- stent hình ống, nằm lót bên trong nhằm căng khúc mạch máu đó ra. Lưới sẽ nằm vĩnh viễn trong mạch máu tim nên bệnh nhân sẽ phải uống thuốc làm loãng máu dài dài, nếu không, máu đông có thể kẹt vào đó làm heart attack nữa!

Cuộc giải phẫu, ban đầu dự tính chừng 45 phút, đúng hai giờ mới xong! Mà vẫn còn hai mạch máu nữa chưa được thông, nên vài tuần nữa tôi sẽ phải vào bệnh viện làm tiếp. Tuy nhiên, lần sau sẽ dễ dàng hơn nhiều, có thể làm xong trong ngày, trừ khi tôi để cho bị heart attack nữa. Sau khi mạch máu tim được thông, tôi cảm thấy dễ chịu ngay lập tức. Hai cánh tay hết mỏi rã rời, ngực hết tức, nhịp thở gần bình thường trở lại.

Bác sĩ đã mổ từ mạch máu ở cổ tay tôi, luồn vào tim, nên tôi mau hồi phục hơn là mổ từ dưới háng. Sau ba ngày, mở băng ra, cổ tay tôi chỉ còn vết đóng vảy cỡ như bị con kiến lửa cắn rồi mình gãi ra mà thôi! Tuy nhiên, dọc theo cánh tay có vết bầm phía bên trong, chắc là do đường ống luồn qua gây nên. Không đau đớn gì cả. Tim không có cảm giác gì mới lạ, vẫn yêu, thương, hờn, giận… như thường! Đặc biệt là sau khi được thông mạch máu tim, huyết áp của tôi xuống và nằm ở mức rất tốt, rất ổn định. Bác sĩ giải thích là do mạch máu được thông nên tim đỡ phải làm việc nhiều, không cần bơm máu mạnh như trước nữa, nên áp suất nén vào thành mạch máu cũng giảm đi. Thật là một công đôi việc!

Qua tai biến này, tôi rút ra được vài kinh nghiệm quý báu như sau, xin được chia sẻ cùng anh chị em:

Thứ nhất:

BÌNH TĨNH MÀ RUN! Đúng vậy, ai mà không run khi nghĩ đùng một cái mình đang bị một trong hai chứng bệnh giết người nhiều nhất và nhanh chóng nhất: Heart attack đứng đầu, stroke thứ ba, chỉ sau ung thư. Nhưng phải thật bình tĩnh và tỉnh táo để không lãng phí từng giây phút và làm bệnh thêm trầm trọng.

Thứ hai: NGƯNG MỌI HOẠT ĐỘNG VÀ ĐỂ Ý NGAY KHI CÓ TRIỆU CHỨNG LẠ THỨ NHẤT, trường hợp tôi là toát mồ hôi dù buổi sáng khá lạnh. Nếu đang lái xe, cần phải tìm chỗ an toàn đậu lại ngay. Chú ý: Nếu có cell phone, luôn luôn mang bên mình, không để trong cặp hay giỏ đàng sau cóp xe.

Thứ ba: GỌI CẤP CỨU NGAY KHI CÓ NHIỀU HƠN MỘT TRIỆU CHỨNG LẠ của stroke hay heart attack .

thí dụ: cánh tay mỏi rã, tức ngực, ngay sau khi toát mồ hôi.

Ở Mỹ: Không nên nhờ người nhà chở vô nhà thương, mà phải gọi 911. Lý do: bệnh viện có bổn phận phải cấp cứu ngay lập tức khi tiếp nhận một bệnh nhân do 911 đưa tới. Người paramedic đưa mình tới phải chờ cho đến khi thấy mình được chăm sóc bởi bác sĩ, rồi mới đi được.

Nếu mình tự tới xin cấp cứu, trừ khi bị thương máu me đầm đìa như bị đụng xe, còn không sẽ phải làm nhiều thủ tục và chờ đợi trước khi được cấp cứu. Nếu bị stroke hay heart attack mà mất chừng 15 phút là nguy lắm rồi.

Thứ tư: Cố gắng PHÂN BIỆT CÁC TRIỆU CHỨNG GIỮA STROKE VÀ HEART ATTACK.

Khi chuyên viên cấp cứu đến nhà, cố gắng trả lời rõ ràng sao cho họ có thể hướng sự cấp cứu về một loại tai biến: Stroke hay Heart Attack.

Lý do: những giây phút cấp cứu đầu tiên là cực kỳ quan trọng. Nếu không phải stroke vì máu nghẽn mà vì đứt mạch máu, nhức đầu mạnh, mạch máu chính trên đầu bị bể mà nhân viên cấp cứu cho thêm aspirin làm loãng máu, nitroglycerin làm giãn mạch… thì tiêu luôn tại chỗ !

Theo các Bác sĩ, khi thiếu máu vào nuôi, tế bào óc sẽ chết mau hơn tế bào tim nhiều. Do đó, nếu nhân viên cấp cứu tin là bệnh nhân bị stroke do đứt, bể mạch máu thì nhiều phần là họ sẽ lo chở bệnh nhân vào bệnh viện thật sớm . Bây giờ ở Mỹ và các nước tiên tiến có thuốc chích có thể hồi phục stroke, nếu được chích trong vòng một, hai giờ kể từ khi có triệu chứng đầu tiên, càng sớm càng tốt. Nếu tin là heart attack thì họ sẽ thử làm cho máu loãng và mạch nở tại chỗ, mất chừng 10 phút trước khi họ chở đi. Mười phút phù du đầu tiên đó quý giá bằng 10 năm hay có thể bằng cả quãng đời còn lại !

Thứ năm: Trong bệnh viện, cần TỈNH TÁO khi còn có thể, NÓI CHUYỆN NHÌỀU với Y tá, Bác sĩ , không hiểu thì yêu cầu người thông dịch.

Đặt câu hỏi mỗi khi nhân viên Y tế làm bất cứ thủ thuật nào trên cơ thể mình.

Thí dụ: Chích thuốc này làm gì? Tại sao cần chụp X-ray ngực hai lần trong vòng vài giờ khi tình trạng không có gì thay đổi?

Nhờ hỏi mà tôi tránh được 1 lần X-ray vô ích do lỗi của Y- tá, người ca trước đã làm, người ca sau lại định làm nữa!

Thứ sáu: Khi đã lên bàn phẫu thuật mà không bị đánh thuốc mê thì hãy quên hết mọi sự mà chỉ NGHĨ VỀ CHUYỆN VUI. Chẳng có gì phải lo lắng nữa!

Vài hàng chia sẻ cùng anh chị em.

Nguyễn Hưng

From: Helen Huong Nguyen & KimBang Nguyen

Mỹ chấp thuận Paxlovid, thuốc điều trị Covid-19

Đăng ngày: 23/12/2021 – 14:01

Mỹ cấp giấy phép cho sử dụng thuốc chống Covid của tập đoàn Pfizer. Handout Pfizer/AFP/File

Phan Minh

Hôm qua 22/12/2021, Cơ quan Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cấp phép khẩn cấp cho dùng thuốc viên điều trị Covid-19 có tên Paxlovid của hãng dược phẩm Pfizer. Tổng thống Joe Biden hoan nghênh điều này, đồng thời, Nhà Trắng dự định mua tổng cộng 10 triệu liều  với 250.000 liều ngay từ tháng 1/2022.

Từ Washington, thông tín viên Guillaume Naudin tường trình : 

“Tên thuốc là Paxlovid. Đây là một phương pháp điều trị dưới dạng kết hợp mỗi ngày uống 2 viên, và 2 lần, trong vòng 5 ngày. Paxlovid không dành cho tất cả mọi người. Thuốc chỉ dành cho những người trên 12 tuổi có nguy cơ cao bị thể nặng của bệnh. Và cách sử dụng cũng rất hạn hẹp : điều trị phải được bắt đầu ngay từ lúc bệnh được chẩn đoán và trong vòng 5 ngày kể từ khi bắt đầu có triệu chứng.

Theo các thử nghiệm lâm sàng, thuốc có thể làm giảm 88% số ca nhập viện và tử vong của những người được điều trị. Cơ quan quản lý dược phẩm và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp phép phân phối thuốc sau khi cơ quan có thẩm quyền của châu Âu cũng đã chấp thuận cho dùng.

Đối với FDA, phương pháp điều trị này xuất hiện vào thời điểm quan trọng của đại dịch, lúc các biến thể mới đang xuất hiện. Nhưng thuốc điều trị này không thể thay thế vac-xin, phương cách đề kháng tốt nhất. Tổng thống Mỹ Joe Biden hoan nghênh sự xuất hiện của loại thuốc mới này trong các phương pháp điều trị của đất nước. Các nhà chức trách Liên bang đã đặt mua số lượng thuốc đủ để điều trị cho 10 triệu người. Nhưng số người được điều trị bằng thuốc này sẽ tăng dần dần bởi vì quá trình sản xuất mới được bắt đầu. Trước tiên, trong vài ngày tới, sẽ có 250.000 người được điều trị bằng Paxlovid”. 

Trầm cảm ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào

December 21, 2021

NEW YORK CITY, New York (NV) – Xã hội ngày càng phát triển, áp lực và nhu cầu cuộc sống ngày càng gia tăng, đòi hỏi con người cũng phải thích nghi và đáp ứng được những nhu cầu mới, đồng thời phải cân bằng giữa cuộc sống cá nhân, gia đình và công việc.

Từ đó, những rối loạn bệnh lý cũng xảy ra nhiều hơn, trong đó trầm cảm là dễ gặp nhất nhưng lại ít được quan tâm hoặc bỏ qua. Đây là trạng thái cảm xúc thể hiện sự thất vọng, buồn phiền, chán nản của bản thân trong cuộc sống hằng ngày, dần dần ảnh hưởng rất lớn đến cơ thể.

Trầm cảm nếu không chữa trị đúng mức sẽ dễ dàng tổn thương nhiều cơ quan trong cơ thể. (Hình: Anthony Tran/Unsplash)

1. Các vấn đề về đường tiêu hóa

Bộ não của chúng ta được kết nối chặt chẽ với hệ tiêu hóa. Chúng cực kỳ nhạy cảm với cảm xúc vì cảm xúc kích hoạt hệ tiêu hóa và mang lại cảm giác khó chịu.

Trầm cảm có thể ảnh hưởng đến các cơn co thắt và chuyển động trong đường ruột. Và đối với những người vốn đã có vấn đề về hệ tiêu hóa, khi cảm thấy buồn phiền, mệt mỏi, cơn đau dạ dày sẽ lại càng khó chịu hơn.

2. Bệnh tiểu đường

Trầm cảm làm tăng mức độ hormone căng thẳng và do đó chúng có thể ảnh hưởng đến lượng đường trong máu và kháng insulin. Sự liên kết này có tác động hai chiều và những người mắc bệnh tiểu đường cũng có nguy cơ bị trầm cảm hơn những người không bị tiểu đường khác.

2. Suy giảm chức năng thận

Trầm cảm ảnh hưởng đến cả những người bị bệnh thận mãn tính và những người có thận khỏe mạnh. Nó cũng làm tăng tốc độ phát triển của bệnh tật.

Một trong những lý do dẫn đến vấn đề này là do sự gia tăng của các protein gây viêm kích hoạt quá trình tự miễn dịch, khiến thận bị rối loạn chức năng.

3. Nguy cơ đau tim

Những người bị trầm cảm có thể bị cao huyết áp và tăng nhịp tim. Điều này đều có thể dẫn đến bệnh tim.

Ngoài ra, các hormone căng thẳng sẽ tiết ra từ cơ thể do ảnh hưởng từ trầm cảm cũng có tác động tiêu cực đến tim mạch.

4. Vấn đề với mạch máu

Vấn đề với mạch máu có thể gây nguy hiểm cho tim. Huyết áp cao làm giảm lưu lượng máu trong mạch, khiến chúng co lại và trở nên dễ tổn thương. Điều này làm hỏng các mạch máu và chúng không thể mang đủ chất dinh dưỡng và oxy đến các tế bào và mô.

5. Đau lưng

Tất nhiên, đau lưng không phải lúc nào cũng liên quan đến chứng trầm cảm. Tư thế xấu và cơ yếu là những lý do phổ biến hơn cho điều này.

Nhưng vấn đề là trầm cảm có thể gây ra cơn đau mãn tính, xuất phát từ phản ứng của cơ thể đối với chứng trầm cảm.

Khi lo lắng, đau khổ kéo dài, bạn sẽ có cảm giác như đang sống trong sự tù túng và tiêu cực. (Hình: cottonbro/Pexels)

6. Các vấn đề về trí nhớ và đau đầu

Trầm cảm có thể gây mất trí nhớ ngắn hạn và lú lẫn. Tình trạng này khiến người bệnh hay quên và ức chế khả năng tập trung.

Nó cũng có thể gây ra một cơn đau đầu kinh niên hay còn được gọi là “đau đầu căng thẳng,” xuất hiện dưới dạng xung động nhẹ chủ yếu xung quanh khu vực lông mày.

7. Viêm khớp

Trầm cảm và viêm khớp là hai tình trạng có kết nối chặt chẽ với nhau. Trầm cảm có thể gây ra viêm khớp và ngược lại. Yếu tố chính là tình trạng viêm nhiễm xảy ra do các bệnh này. Trầm cảm cũng có thể ảnh hưởng đến tiến trình và làm trầm trọng thêm kết quả của bệnh viêm khớp.

Tóm lại, trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta phải đối diện với nhiều thứ xung quanh để giải quyết, đôi khi những vấn đề có thể khiến chúng ta buồn phiền, đau lòng, lo lắng hay khó chịu.

Điều quan trọng là bạn đừng để mình trong những cảm giác tiêu cực quá lâu vì dần dần nếu không phát hiện ra, hoặc thờ ơ với những cảm xúc của mình, bạn dễ rơi vào trầm cảm.

Với những dấu hiệu mà cơ thể phát ra ở trên, đã đến lúc bạn nên đi gặp bác sĩ để chữa trị căn bệnh trầm cảm, để bạn có một cuộc sống dễ chịu hơn và hạnh phúc hơn. (KD) [qd]

Dinh Dưỡng Cho Tuổi Già

BS. Hồ Ngọc Minh 

Định nghĩa “cao tuổi” trong thời đại hiện nay rất khó phân biệt biên giới rõ rệt.

Ngày xưa, trên 50 đã gọi là cao tuổi, là “cụ”, thế mới có câu: “ngũ thập tri thiên mệnh”. Ngày nay, 60 tuổi được cho là còn trẻ như 50 của thế kỷ trước. Tuổi thọ trung bình của con người cũng tăng cao hơn so với thế kỷ trước: ở Mỹ là 77 cho đàn ông, và 81 cho đàn bà, còn ở Việt Nam thì 72 cho đàn ông bà 80 cho đàn bà. Sống trên 90 được cho là quá thọ. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây cho biết, tuổi thọ tối đa của con người là 121 tuổi, chỉ trừ một vài trường hợp hiếm có thì có thể kéo dài thêm một hai năm nữa mà thôi.

Vì mức độ già cỗi thay đổi theo mỗi cá nhân tùy theo điều kiện sống, môi trường, và yếu tố di truyền, có thể nói, “cao tuổi” hay không tùy theo mỗi người. Có khi trên 50 được kể là cao tuổi, nhưng nói chung chung, trước tuổi thọ trung bình độ 5, 10 năm thì được kể là cao tuổi, không còn chối cãi được.

Khi còn trẻ chúng ta được dạy, phải ăn nhiều rau cải, nhiều trái cây, giữ cân bằng trong tất cả các loại thực phẩm, và nhất là không quên uống nước. Tuy nhiên, đối với người cao tuổi, chế độ dinh dưỡng cần phải thay đổi. Người cao tuổi có khi cần nhiều thành phần thức ăn hơn, thí dụ như chất vôi calcium, và cần ít số lượng calories hơn. Sự thay đổi còn tùy theo mỗi cá nhân, và tình trạng sức khoẻ của mỗi người.

Trên mạng internet, bạn đọc có thể tham khảo nhiều nơi để tìm hiểu thêm chi tiết về chế độ dinh dưỡng cần thiết cho người cao tuổi. Ở đây, bạn có thể tham khảo thêm cách ăn uống để sống lâu, sống khỏe, sống minh mẫn.

Một cách tổng quát, người cao tuổi nên:

Ăn nhiều trái cây, tương đương khoảng 2, hay 3 nắm tay trái cây đủ loại mỗi ngày.

Ăn khoảng 2, hay 3 nắm tay rau tươi mỗi ngày

Tiêu thụ khoảng 1,200 mg calcium mỗi ngày. Nguồn của calcium nên đến từ sữa tươi, hay nước cốt xương. Nghiên cứu mới cho biết, uống thuốc bổ xương không có lợi mà có thể làm tăng nguy cơ bị đau tim.

Ăn cơm, tốt nhất là cơm gạo lứt thay vì ăn nhiều tinh bột và đường.

Ăn khoảng 1 gram protein cho mỗi pound cân sức nặng, tối thiểu là 1 gram protein cho mỗi kilo sức nặng. Nguồn protein có thể đến từ sữa, thịt cá, trứng gà, các loại đậu…

Thí dụ, trung bình một con cá thu nhỏ bằng cổ tay đã có đủ 80 gram protein, hay một lát thịt bằng ½ bàn tay có đủ 40 gram protein. Nếu ăn không đủ thì có thể uống thêm sữa Ensure. Tuy nhiên vì trong sữa Ensure có nhiều đường, bạn có thể thay bằng whey protein và pha với sữa tươi hay sữa đậu nành. Một muỗng bột whey protein có chứa khoảng 23 gram protein.

Ở đây cũng cần nêu lên một số quan niệm nhầm lẫn về nhu cầu dinh dưỡng cho người già:

1. Người trên 60 tuổi không cần nhiều chất bổ – Sai!

Sự thật là nhu cầu calories khi lớn tuổi không nhiều so với thanh niên trai trẻ, nhưng ngược lại, người lớn tuổi cần nhiều chất bổ hơn vì khả năng hấp thụ từ đồ ăn kém đi, thí dụ như vitamin D và vitamin B12. Người lớn tuổi nên uống thuốc đa sinh tố multivitamin nhưng không nên uống những loại vitamin với nồng độ cao, lại độc cho cơ thể.

2. Người lớn tuổi không lo sợ béo phì, trên cân – Sai !

Trên cân hay béo phì là vấn nạn cho dân Mỹ, kể cả người Việt ở Mỹ. Đừng lầm tưởng là người Việt mình nhỏ con, không thấy béo. Thật ra có tình trạng gọi là “ốm mà béo” (skinny fat), có nghĩa là nhỏ con, nhẹ cân nhưng tỉ lệ mỡ so với thịt bắp rất cao, nhất là kích thước vòng bụng. Ai cũng biết, trên cân, càng ít hoạt động, càng dễ bị bệnh tật kinh niên như bệnh tim mạch, tiểu đường, mất trí nhớ. Như thế, người cao tuổi lại càng nên bớt ngồi yên một chỗ.

3. Người cao tuổi không cần ăn nhiều, và nên nhịn đói – Sai !

Tôi vẫn thường khuyên bạn đọc thỉnh thoảng nên nhịn đói. Tuy nhiên, người cao tuổi nên cẩn thận. Người già có thể biếng ăn, vì ăn không ngon miệng, tuy nhiên không nên viện cớ này mà bỏ bữa ăn. Càng thường xuyên bỏ ăn càng làm cho người cao tuổi thành thói quen biếng ăn, và như thế, ăn không đủ dinh dưỡng. Cho dù không ăn được nhiều cũng nên ráng ăn chút đỉnh cho mỗi bữa ăn.

4. Người cao tuổi không cần uống nước nhiều, chỉ khi nào khát mới uống, sợ són tiểu – Sai !

Cảm nhận khát nước của người cao tuổi thường ít bén nhạy, vì thế khi biết khát thì có thể đã cạn khô. Thí dụ như bà Hillary Clinton chẳng hạn, bi xỉu vì không uống nước đầy đủ khiến huyết áp giảm tuột cấp kỳ. Sự khát nước còn gây ra bởi các loại thuốc men đang uống, và trái thận đã suy. Vì thế, nên uống nước thường xuyên, nước trà, nước lạnh, ít ít suốt ngày.

5. Người già không cần ăn nhiều, uống thuốc bổ là đủ – Sai !

Thuốc bổ không thể thay thế cho đồ ăn. Uống thuốc bổ nhiều chỉ là thuốc độc, có hại cho lá gan, trái thận, gây ra táo bón hay đi tiêu chảy bất thường. Bất kỳ ở lứa tuổi nào, chỉ có thức ăn thật mới cung cấp đủ chất bổ dinh dưỡng cho cơ thể. Cho dù bạn đang có bệnh như cao huyết áp, hay tiểu đường cũng không nên kiêng cử. Theo ý tôi, nếu đã trên 70 tuổi thì cũng không nên kiêng cử một cách tuyệt đối, thái quá.

Một điều cuối cùng không kém phần quan trọng là người già không nên ăn một mình. Ăn uống phải có bạn, nên ăn chung với gia đình hay con cháu. Ngược lại con cháu cũng không nên để cho cha mẹ mình ăn uống trong cô đơn buồn tẻ. Khi ăn một mình, các cụ sẽ kém vui, và kém ăn đi, không tốt cho sức khoẻ. Sự cô đơn sẽ làm miếng ăn thêm cay đắng.

Gần đây, một số bệnh nhân của tôi, độ tuổi 30, đã bắt đầu xưng “con” với tôi. Hóa ra mình đã già?

Tôi than thở với các cô thư ký, và được nhắc nhở: “Bộ bác sĩ không nghĩ là bác sĩ già rồi hay sao?”

Hình như tôi đang viết những lời khuyên về cách ăn uống cho chính mình thì phải?

Hồ Ngọc Minh

Ngã lúc đã lớn tuổi

Hôm trước nói chuyện uống rượu bị ngã vì phản ứng thuốc, tôi  chợt nghĩ sao không chia xẻ với các bạn những lần bị ngã của mình, cũng như bàn luận về ngã ở người già, biết đâu có bạn rút kinh nghiệm, tránh được tai nạn.

Trước kia ở vai trò cha mẹ và sau này là ông bà, chúng ta có nhiều cơ hội trông trẻ, thấy trẻ em ngã rất nhiều, rất thường xuyên, vì lý do nghịch ngợm cũng có nhưng lý do chính do còn nhỏ (trường hợp những cháu mới biết đi), chúng chưa ước lượng được khoảng cách hay độ cao, cũng như chưa phối hợp được các động tác. Tuy nhiên, leo trèo, nghịch phá, té ngã… đều là một phần của việc phát triển thể chất, trí tuệ và năng khiếu của đứa trẻ. Ngã ở trẻ nhỏ thường ít khi gây nguy hại, trừ khi đập đầu vào vật cứng. Cơ thể chúng còn mềm mại, nhiều sụn, xương đang phát triển. Trẻ em lại nhỏ bé nên lực rơi cũng không nhiều. Ngược lại, ở người già , té ngã là một tai nạn rất nguy hiểm và thường do cơ thể đã yếu, mắt kém, chóng mặt… Bây giờ, chúng ta thử xét qua các trường hợp  ở người già: 

1. Ngã trong nhà tắm: rất thường xảy ra vì nhà tắm là nơi lúc nào cũng trơn trợt do nước, xà bông… Hiện nay nhiều nhà tắm và bồn tắm dùng loại gạch nhám, cũng như gắn các thanh kim loại trên tường để người dùng có chỗ vịn khi tắm hay nắm lấy khi ngã.Cũng có loại bồn cầu hay bồn tắm có khung, giúp người dùng không thể ngã được, như các hình kèm theo

2. Ngã khi dắt chó, leo lầu, làm các việc và mất thăng bằng. Nếu bạn đọc để ý, lâu lâu có tin một cụ dắt chó, bị chó kéo mạnh và

     Hình:Tụ máu trong não

ngã. Nếu đập đầu xuống đất thì rất nguy. Dù không đập đầu nhưng cũng có thể gãy xương: tay, chân, xương chậu… Nhiều khi mắt kém, đi không trông thấy vật trước mặt, đâm sầm vào, ngã ngồi xuống, dập đốt xương sống cuối, có khi phải nằm liệt cả mấy tháng.

3. Trong trường hợp mất calcium, xương yếu hơn… tự nhiên ngã và gãy xương hay nứt xương. Thường là xương chậu. Nên người già thường phải dùng thêm calcium và ăn uống đủ dinh dưỡng.

Rất nhiều khi ngã là do uống thuốc, bị phản ứng phụ chóng mặt hay hoa mắt và ngã.

Dù sao, nên tránh hết sức đừng để ngã. Với tuổi già, ngã một lần rất lâu hồi phục. Chưa kể nếu đập đầu, có thể chảy máu trong não.  Tụ máu trong não thường được gây ra bởi một mạch máu trong não bị vỡ do chấn thương như tai nạn xe hơi hoặc ngã. Khối máu có thể nằm trong mô não hoặc bên dưới hộp sọ, ấn vào não. Một số chấn thương đầu, chẳng hạn nếu chỉ làm ngất đi một lúc ngắn, có thể không nguy hiểm nhưng nói chung có thể nguy tới tính mạng. Thường phải điều trị ngay lập tức.

Trở lại trường hợp cá nhân: Cách đây hai năm, tôi đi dự tất niên cuối năm ở nhà hàng Olive Garden. Cô phục vụ đưa rượu ra mời. Xin nói tôi vừa xong một đợt trị metronidazole cách đó ba ngày nên cẩn thận chọn một loại vang trắng rất nhẹ và dịu của Ý, vị ngọt nên nghĩ không sao. Quên không coi “half life” của metronidazole là bao nhiêu giờ. Cuối tiệc thấy hơi khó chịu bèn nhắc bà vợ (ngồi cạnh bên) xin về trước.

Tôi đứng lên… tự nhiên thấy hoa mắt, choáng váng, không còn điều khiển được hai chân và khuỵu xuống. May mắn ông bạn ngồi bên và vợ tôi mỗi người chụp được một tay giữ lại.

Lần thứ hai, tôi đi BS vì thấy đau nhức chân phải như phong thấp. BS coi kỹ lưỡng, nắn chân, đầu gối… nói không có gì quan trọng, bảo về uống Tylenol hay Ibuprofen. Nhưng cũng cho thêm một toa 15 viên Ultram 50mgs nếu cần thì uống. Hẹn một tuần không khỏi sẽ cho chụp phim. Tôi mua Tramadol. Sau khi ăn tối chừng một giờ, hai vợ chồng đọc kinh tối. Trước khi đọc kinh 30 phút, tôi uống một viên tramadol.

Đọc chừng 10 phút, thấy choáng váng, tôi bảo vợ là tôi đi ngủ trước, bỏ đọc kinh một hôm. Vừa bước ra khỏi phòng , đi vào lối  dẫn về phòng ngủ, cả người tôi đổ xuống cái rầm như khúc cây. Ngã mà vẫn mơ màng, vợ tôi phải dìu về phòng. Khoảng 30 phút thì tỉnh hẳn.

Qua hai lần chủ quan đó, tôi biết mình rất nhậy với thuốc và từ đó cẩn thận mỗi khi ăn hay uống món gì mới hay uống thuốc gì khác lạ.

Kết luận: Khi già, đừng để bị ngã, bất cứ vì lý do gì. Bớt leo lầu càng tốt. Uống thuốc nên coi kỹ phản ứng phụ. Các bạn để ý, khi đi BS hay vô nhà thương, y tá luôn luôn hỏi bạn có ngã trong vòng 6 tháng vừa qua không. Trong nhà thương, nếu bạn trả lời có, nhiều nơi có đủ phương tiện, họ sẽ nâng hai thanh chắn hai bên giường lên và gắn thêm sợi dây báo động vào tay bạn. Bạn ra khỏi giường là chuông kêu, y tá sẽ chạy vào dìu bạn xuống.

Thân.

DN

From: Phong Dương

Van Pham

Bài đã đăng, nhưng vẫn hữu ích cho mọi người khi đăng lại, như một lời nhắc nhở….

***

4 động tác đơn giản phòng chống đột quỵ

Người già dễ bị đột quỵ hơn khi trời lạnh và những lúc giao mùa.

Ngoài một lối sống và dinh dưỡng lành mạnh, các động tác tự mát-xa dưới đây sẽ giúp những người có nguy cơ cao phòng chống được chứng đột quỵ khó lường.

1. Nắm tay : Phòng tràn máu não

Nghiên cứu phát hiện, tràn máu não liên quan đến phương thức vận động, thói quen sinh hoạt của người bệnh, thiếu vận động thì thành mạch máu não phải rất yếu, dễ gây ra vỡ nứt, vì vậy người bệnh nên hoạt động tay trái nhiều, cách làm như sau : mỗi sáng, trưa, tối nắm tay không 3 lần, mỗi lần nắm từ 400 – 800 lượt.

2. Nhún vai : Phòng chống tắc nghẽn mạch máu não

Nhún vai có thể làm cho thần kinh, huyết quản và cơ bắp phần vai thư giãn, hoạt huyết thông mạch, để cung cấp động lực cho lưu lượng máu ở động mạch cổ lưu thông vào não. Cách làm như sau : mỗi sáng tối nhún vai theo động tác lên xuống, mỗi lần thực hiện 4 – 8 phút.

3. Lắc đầu : Phòng chống đột quỵ

Chuyên gia phân tích từ thực tế là công nhân phun sơn rất ít phát sinh đột quỵ do khi làm việc, phần đầu và cổ chuyển động nhiều. Phần đầu chuyển động trước sau có thể gia tăng sức bền của mạch máu, có lợi trong việc phòng chống đột quỵ.

Cách làm là : ngồi thẳng, thư giãn cơ bắp vùng cổ, sau đó chuyển động đầu theo hướng trước, sau, trái, phải, mỗi lần thực hiện 30 – 50 lần, tốc độ chậm, làm 3 lần mỗi ngày, người bị huyết áp thấp có thể nằm ngửa để tập.

4. Mát-xa phần cổ : Ít bị đột quỵ

Mát-xa phần cổ có thể thúc đẩy mạch máu, cơ vùng cổ thư giãn, giảm bớt cholesterol tích tụ, làm cho mạch máu hồi phục đồng thời cải thiện cung cấp máu cho não, phòng chống gây ra đột quỵ.

Cách làm là : hai tay chà xát vào nhau cho nóng, mát xa hai bên trái phải của vùng cổ, tốc độ nhanh một chút, đến lúc da phần cổ đỏ lên là được.

Probiotic & Yogurt – Nguyễn Thượng Chánh, DVM*

Cẩn thận: ăn nhiều tăng đường muối mở
Yogurt hay sữa chua lên men là một loại thực phẩm mà ai cũng đều biết hết. Đây là một thức ăn ngon miệng đồng thời cũng là một thực phẩm chức năng đầy tính bổ dưỡng. Yogurt được làm cho lên men bởi những loại vi khuẩn tốt, đó là những Probiotics.

Probiotic là gì?

Đây là những vi khuẩn có ích lợi cho sức khỏe chúng ta. Probiotic là những vi khuẩn tốt sống trong đường tiêu hóa và ngay cả trong âm hộ. Sự hiện diện của probiotic giúp ngăn chặn tác hại của các vi khuẩn xấu xâm nhập vào ruột. Thí dụ điển hình về probiotic là vi khuẩn Bifidobacterium và vi khuẩn Lactobacillus trích từ hệ vi sinh đường ruột. Hai loại vi khuẩn nầy từ lâu đã được Nhật bản và Âu châu sử dụng trong kỹ nghệ sản xuất sữa chua lên men. Tại Hoa Kỳ, trên 60% yogurt có chứa bifidobacterium và lactobacillus. Trong kỹ nghệ yogurt, các probiotics sau đây thường được thấy sử dụng: Bifidobacterium bifidum, Bifidobacterium breve, Bifidobacterium infantis, Bifidobacterium longum, Lactobacillus acidophilus và Lactobacillus casei.

Probiotic có ích lợi gì cho sức khỏe?

Theo giới thuốc thiên nhiên, kỹ nghệ sữa cũng như ý kiến của một số nhà dinh dưỡng thì yogurt là một thực phẩm chức năng (functional food) rất tốt cho sức khỏe. Probiotic trong yogurt có thể đem đến cho cơ thể những lợi ích sau đây:

*-Ngăn chặn sự xâm nhập của các vi khuẩn gây bệnh bằng cách cản chúng bám vào thành ruột.

*-Giúp cho việc tiêu hóa thức ăn được hữu hiệu hơn. Đối với những người thường bị chứng bất dung nạp đường lactose (intolérance au lactose) thì probiotic sẽ giúp họ tiêu hóa chất đường này được dễ dàng hơn.

*-Giảm nguy cơ bị tiêu chảy do uống nhiều thuốc kháng sinh (antibiotic associated diarrhea hay AAD).

*-Điều hoà hệ miễn dịch.

*-Ngừa cancer ruột.

*-Giảm cholesterol trong máu.

*-Giảm thiểu hiện tượng dị ứng.

*-Các thí nghiệm gần đây cho biết probiotic cũng có ít nhiều tác dụng tốt trong việc chữa trị các bệnh viêm ruột tiêu chảy do virus và vi khuẩn chẳng hạn như Clostridium difficile.

Có quảng cáo còn đi xa hơn nữa, như bảo…probiotic giúp vào việc quân bình của các hormones, ngừa viêm đường tiết niệu và viêm âm hộ, ngăn ngừa chứng loãng xương, ngăn chặn tác dụng độc hại của tia phóng xạ và của các kim loại nặng, ngừa chứng hôi miệng và giảm stress, v.v…

Trên đây là những gì kỹ nghệ probiotic đã quảng cáo. Tại Canada và Hoa Kỳ, probiotic chỉ được xếp vào loại thực phẩm bổ sung (dietary supplement) mà thôi…Ở dạng bột và dạng viên, probiotic phải chịu sự chi phối của cơ quan FDA thông qua luật Dietary Supplement Health and Education Act Standards…Trường hợp dùng để làm lên men yogurt, kefir (cũng là nột loại sữa lên men) thì probiotic được xem như nằm trong thành phần bình thường của sản phẩm…Trường hợp kỹ nghệ muốn sử dụng một loại vi khuẩn nào đó như một probiotic để thêm vào sản phẩm, vi khuẩn này cần phải được FDA xét duyệt và công nhận là nằm trong nhóm vi khuẩn an toàn gọi là GRAS (Generally Recognized as Safe). Vấn đề probiotic còn rất phức tạp và chưa rõ rệt cho lắm nên các cơ quan y tế của Canada lẫn Hoa Kỳ chỉ cho phép ghi chú trên món hàng những câu quảng cáo (claims) chung chung như “giúp cho hệ vi sinh đường ruột được tốt” (supports a healthy intestinal flora) mà thôi.

Probiotic phải là vi khuẩn sống!

Muốn được hiệu nghiệm, probiotic cần phải là vi khuẩn sống. Trở ngại thường gặp phải là acid của dịch vị tiêu hóa có thể hủy diệt lối 90% probiotic đã được ăn vào. Bởi lý do nầy mà chúng ta cần tiêu thụ một số lượng thật lớn probiotic để bù đắp số probiotic mất mát. Chúng ta cũng có thể uống những thuốc probiotic có áo bọc bên ngoài để nó chỉ tan ra lúc vào đến ruột mà thôi. Tại Canada , luật lệ về bao bì nhãn hiệu quy định sản phẩm probiotic cần phải được ghi chú rõ rệt về nồng độ vi khuẩn sống (active) hay U.F.C (unités formatrices de colonies) cho mỗi gram sản phẩm.

Probiotic, một mặt hàng đang lên

Khuynh hướng của người tiêu thụ nói chung là càng ngày họ càng chuộng những sản phẩm có mang tính thiên nhiên. Âu châu dẫn đầu trong việc tiêu thụ probiotic. Mỗi người dân Pháp tiêu thụ trung bình hằng năm 33kg yogurt trong khi mỗi người dân Mỹ chỉ tiêu thụ có 4 kg. Trên thị trường, probiotic không những chỉ hiện diện trong yogurt mà thôi nhưng nó còn có thể được thấy trong hàng trăm loại sản phẩm khác nữa. Sản phẩm có probiotic rất đa dạng. Đôi khi nhà sản xuất cho trộn thêm vào yogurt những chất fructo oligosaccharides trích từ Inuline (là một glucide) của cây Chicorée (Chicory, wild succory). Chất thêm vào này được gọi là Prebiotic và có công dụng giúp cho probiotic tăng trưởng mạnh hơn. Tại Canada, probiotic có mặt trong các món hàng sau đây: yogurt, nước trái cây, Activia,Yoptimal, Lait Natrel PRO và trong các viên thuốc probiotic, v.v…

Nên mua loại probiotic nào?

Tốt hơn hết là nên chọn những sản phẩm có chứa những probiotics nào đã từng được nghiên cứu nhiều, như Lactobacillus casei, Lactobacillus rhamnosus…Nên chọn các vi khuẩn có tính cộng lực với nhau vì mỗi loại vi khuẩn có khuynh hướng tác động tại những nơi chuyên biệt khác nhau chẳng hạn như Lactobacillus có tác động chủ yếu trên ruột non còn loại Bifidobacterium thì tác động trên ruột già. Tại Quebec , sản phẩm yogurt thường có chứa các loại probiotic như Lactobacillus bulgaricus, Streptococcus thermophilus, Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei và Bifidus…

+chọn những viên có áo bọc để tránh bị acid của bao tử làm tổn hại vi khuẩn.

+nên biết là yogurt loại chúng ta thường mua ở siêu thị đều chứa rất ít vi khuẩn.

+nên mua những loại yogurt dùng để trị liệu (yogurt thérapeutique) vì có chứa số lượng lớn vi khuẩn cần thiết. Có thể mua trong các tiệm bán thực phẩm thiên nhiên.

+tránh mua yogurt có pha trộn thêm nhiều loại trái cây.

+tốt nhất nên mua những loại yogurt ferme hoặc nature hay plain.

Số lượng vi khuẩn sống có hoạt tính cũng có thể rất thay đổi tùy theo nhãn hiệu yogurt. Theo các nhà chuyên môn, một yogurt tốt cho sức khỏe cần phải có ít nhất 10 triệu vi khuẩn/gr trở lên. Thông thường, yogurt bán ở chợ chứa rất ít vi khuẩn có hoạt tính, có lẽ vì được sản xuất từ sữa đã được hấp khử trùng (pasteurisé) hoặc đã được cho thêm những hoá chất để làm ổn định (stabilisé) sản phẩm trước khi bán ra, thí dụ như các loại yogurt có trộn thêm trái cây.

Các dạng của probiotic

Ngoài dạng probiotic thường gặp trong yogurt, kefir, v.v… Probiotic còn có thể được thấy bán ra dưới nhiều hình thức khác như:

• Probiotic cô lạnh (lyophilisé): Khi hạ nhiệt độ xuống thật thấp vi khuẩn sẽ trở nên khô như bột nhưng không bị hủy diệt. Chúng sẽ sống trở lại lúc được uống vào.
• Viên nang (capsule): Tại Canada, mỗi viên chứa từ 2 đến 6 tỉ vi khuẩn. Thường có hai hoặc bốn loại vi khuẩn phối hợp lại với nhau. Các vi khuẩn thường được sử dụng có thể là: L.casei, L.acidophilus, L.bulgaricus, L.rhamnosus, Streptococcus thermophilus, B.lactis, B. longum. Một số viên probiotics được bán dưới dạng đông lạnh hay dạng trữ lạnh, một số khác thì được giữ ở nhiệt độ bình thường. Dạng lạnh chứa nhiều vi khuẩn sống hơn dạng bình thường.
• Bột (poudre): Dạng bột để pha trong nước. Nhờ lưu lại bao tử trong thời gian ngắn nên khi đến ruột một số lượng lớn vi khuẩn vẫn còn sống.
• Yogurt trị liệu (yogurt thérapeutique): Nên uống trước bữa ăn. Có thể chứa một tỉ lệ Probiotic rất cao (50 tỉ cho một liều).
• Men bia, có hai loại:

1-Men bia Saccharomyces boulardii, còn gọi là men sống hay men có hoạt tính. Được sấy khô ở nhiệt độ không quá 40oC. Có tính năng trị liệu rất tốt.

2-Men không có hoạt tính thường là những phế phẩm của kỹ nghệ bia. Giá rẻ. Probiotic không có hoạt tính vì đã bị xấy khô ở nhiệt độ cao.

Kết luận

Hiện nay trên thị trường, probiotic cũng như Omega-3 nhờ khéo quảng cáo đã trở thành những mặt hàng đang lên rất mạnh mẽ trên khắp thế giới… Kỹ nghệ sữa và kỹ nghệ thuốc thiên nhiên đều hết lời ca tụng probiotic và xem nó như là một thực phẩm bổ sung mang những tính năng phòng trị được rất nhiều bệnh tật. Ngược lại, phía y khoa thì dè dặt hơn. Họ cũng công nhận rằng probiotic là vi khuẩn tốt cho sức khỏe, nhất là trong việc củng cố hệ vi sinh đường ruột và ngăn chặn bệnh tiêu chảy do việc lạm dụng thuốc kháng sinh gây ra. Còn đối với các tính năng khác của probiotic thì các bác sĩ khuyên chúng ta cần phải thận trọng dè dặt hơn vì lẽ còn thiếu rất nhiều xét nghiệm lâm sàng cùng các khảo cứu khoa học đáng tin cậy. Người ta tự hỏi phải chăng cơn sốt probiotic chẳng qua chỉ là một đòn khuyến mãi của kỹ nghệ sữa?

Nhưng dù có nói sao đi nữa, chúng ta phải nhìn nhận rằng yogurt là một thức ăn ngon miệng và rất tốt cho tất cả mọi người bất luận già hay trẻ. Tại sao chúng ta không dám thử?

Nguyễn Thượng Chánh

From: tabard & NguyenNThu