Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Xin ông đi ra khỏi đây, vì vua Hêrôđê đang muốn giết ông!”.

“Cụm từ “tước vũ khí” hay “giải giới” phát xuất từ tiếng Hy Lạp, “Apekoyo”, có nghĩa “cởi bỏ, làm cho bất lực hoàn toàn”. Trên thập giá, Chúa Kitô tước vũ khí Satan, khiến nó bất lực hoàn toàn. Nay, vì danh Chúa, trước những kẻ chống đối, quấy nhiễu và đe doạ, bạn không cần phải sợ hãi, nhưng có thể vượt qua tất cả, bất chấp đe doạ!”.

Kính thưa Anh Chị em,

“Bạn không cần phải sợ hãi, nhưng có thể vượt qua tất cả, bất chấp đe doạ!”. Ý tưởng này được gặp lại trong Tin Mừng hôm nay khi những người biệt phái xem ra lo lắng cho Chúa Giêsu, “Xin ông đi ra khỏi đây, vì vua Hêrôđê đang muốn giết ông!”.

Họ lo lắng cho Chúa Giêsu? Không đâu! Họ lấy uy Hêrôđê để đe doạ Ngài hầu buộc Ngài rời khỏi địa hạt. Chúa Giêsu không nao núng! Trong cuộc sống, chúng ta cũng trải qua điều tương tự. Ai đó đến, kể một số chuyện dưới chiêu bài giúp đỡ, trấn an; đang khi thực tế, đó chỉ là những lời đe doạ tinh vi khiến chúng ta lo lắng, sợ hãi. Hãy xem phản ứng của Chúa Giêsu! Ngài không sợ hãi Hêrôđê, không bận tâm trước ác ý của những kẻ gieo tin; không nhượng bộ, Ngài ‘bất chấp đe doạ’; và như muốn nói với kẻ ác rằng, “Đừng lãng phí thời gian của các bạn nhằm làm cho tôi sợ hãi hay lo lắng. Tôi đang làm công việc của Cha tôi và đó là tất cả những gì tôi phải bận tâm!”.

Vậy điều gì làm bạn phiền lòng trong cuộc sống; điều gì đe dọa bạn? Bạn có cho phép những ý kiến, manh tâm hay những lời đàm tiếu của người khác làm cho mình thất vọng? Như Chúa Giêsu – tựa nương tuyệt đối vào Chúa Cha – điều chúng ta quan tâm là làm theo ý muốn của Chúa Cha. Vì một khi tìm làm theo ý muốn của Chúa Cha và với sức mạnh của Ngài, chúng ta vượt qua tất cả. Chúa Cha sẽ ban cho chúng ta mọi khôn ngoan và lòng can đảm để chúng ta tiếp tục yêu thương, cùng lúc, quở trách mọi lừa dối và những đe doạ ngớ ngẩn của kẻ ác trong cuộc sống mình.

Hãy tựa nương vào Chúa để được mạnh mẽ, “Hãy mang toàn bộ binh giáp vũ khí của Thiên Chúa, để có thể đứng vững trước những mưu chước của ma quỷ!” – bài đọc một; vì “Chúa là núi đá cho tôi nương ẩn” – Thánh Vịnh đáp ca – chúng ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách, để có thể không ngừng yêu thương và tiếp tục yêu thương!

Anh Chị em,

“Xin ông đi ra khỏi đây, vì vua Hêrôđê đang muốn giết ông!”. Chúa Giêsu đã đón nhận thông tin đầy ác ý cách thanh thản và bình an. Tại sao? Bởi lẽ, khi xuống thế làm người, Ngài đã tự “cởi bỏ hoàn toàn” và làm cho mình “trở nên bất lực”. Ngài để cho quyền lực thế gian “tước mọi vũ khí”, hầu có thể đến gần, ôm lấy và chữa lành tất cả những ai bị quyền lực thế gian thống trị. Ngài thương xót và tha thứ! Cũng thế, là con cái của Cha trên trời – Đấng bảo bọc chúng ta “như gà mẹ ủ ấp gà con dưới cánh” – bạn và tôi không để cho bất cứ thế lực nào đe doạ mình. Tin vào tình thương của Chúa, nương tựa tuyệt đối vào Ngài, chúng ta đón nhận mọi bất ưng cách thanh thản, bình an. Như Chúa Giêsu, chúng ta tiếp tục yêu thương và không ngừng yêu thương!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa là dũng lực con, con yêu mến Ngài! Cho con không ngừng yêu thương và tiếp tục yêu thương những kẻ làm điều ác cho con!”, Amen.

Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

From: KimBang nguyen

************************************

Thứ Năm Tuần XXX Thường Niên, Năm Chẵn

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.

31 Khi ấy, tại Giê-ru-sa-lem, có mấy người Pha-ri-sêu đến thưa Đức Giê-su rằng: “Xin ông đi ra khỏi đây, vì vua Hê-rô-đê đang muốn giết ông!” 32 Người bảo họ: “Các ông hãy đi nói với con cáo ấy thế này: ‘Hôm nay và ngày mai tôi trừ quỷ và chữa lành bệnh tật, ngày thứ ba tôi hoàn tất. 33 Tuy nhiên, hôm nay, ngày mai và ngày mốt, tôi phải tiếp tục đi, vì một ngôn sứ mà chết ngoài thành Giê-ru-sa-lem thì không được.’

34 “Giê-ru-sa-lem, Giê-ru-sa-lem! Ngươi giết các ngôn sứ và ném đá những kẻ được sai đến cùng ngươi! Đã bao lần Ta muốn tập họp con cái ngươi lại, như gà mẹ tập họp gà con dưới cánh, mà các ngươi không chịu. 35 Thì này, nhà các ngươi sẽ bị bỏ mặc cho các ngươi. Mà Ta nói cho các ngươi hay: các ngươi sẽ không còn thấy Ta nữa cho đến thời các ngươi nói: Chúc tụng Đấng ngự đến nhân danh Đức Chúa!” 

---

 

Ba’o Tieng Dan

Nguyên Tống

29-10-2024

Nếu Lý Quang Diệu sống ở Việt Nam, rất có thể ông đã phải vào tù khi nói thế này từ vài chục năm trước. Nhưng phải công nhận tư duy của ông đi trước tư duy của những người lãnh đạo CSVN thế hệ cùng thời vài chục năm. Và chính điều đó đã làm Singapore vượt lên trước Việt Nam gần 200 năm.

Dù mình có hy vọng vào thế hệ lãnh đạo kế tiếp nhưng cũng thấy thật mong manh và phải rất kiên nhẫn, bởi những tư duy giáo làng thế hệ trước đã tạo ra một thảm hoạ bodo, bê hồng rất khó tẩy rửa trong dân chúng. Và, những bodo đó rất có thể lại bắt đầu từ “cán bộ gương mẫu, trung thành với lý tưởng” ở những vị trí cấp thấp. Vài chục năm sau lại leo dần lên cao… Đất nước sẽ rất khó chuyển mình với một giàn lãnh đạo đi lên từ phong trào mà ít hàm lượng tri thức và văn hoá như thế.

Trích lời Lý Quang Diệu:

Nhiều người giành nhiều hy vọng cho Việt Nam khi họ quyết định áp dụng cải cách thị trường tự do trong những năm 1980, vài năm sau khi Trung Quốc có động thái tương tự. Đổi Mới, hay “thay đổi sang điều mới” như cách gọi cải cách trong tiếng Việt, đã bắt đầu đầy hứng khởi. Trong số những bước đi đầu tiên đất nước này thực hiện tách biệt khỏi chủ nghĩa xã hội là trả lại quyền kiểm soát những mảnh ruộng mênh mông đã bị tập thể hóa cho các nông dân. Điều này dẫn tới sự gia tăng mạnh sản lượng nông nghiệp trong vòng vài năm. Nhiều người cả trong và ngoài nước đã nghĩ rằng Việt Nam đang đi đúng hướng. Quả thực khi cả thế giới thấy rõ sự mở cửa của Trung Quốc là một thành công kinh tế không thể tin được thì những ai không quan sát kỹ Việt Nam cũng bắt đầu cho rằng chương trình cải cách của họ cũng sẽ đi theo quỹ đạo tương tự.

Hiện đang có một cách nhìn thận trọng hơn. Quan điểm của riêng tôi về cải cách của Việt Nam đã thay đổi đáng kể từ chỗ khá lạc quan khi tôi có các chuyến thăm đầu tiên vào những năm 1990. Giờ tôi tin rằng thế hệ các nhà lãnh đạo cộng sản lớn tuổi của Việt Nam không có khả năng phá vỡ tư duy xã hội chủ nghĩa một cách cơ bản. Lúc đầu họ đồng ý bắt tay vào chặng đường cải cách bởi vì họ thấy rằng đất nước đang chẳng đi đến đâu. Nhưng từ đó đến giờ họ vẫn chưa thể hiện được quyết tâm thật sự trong việc đại tu hệ thống, điều mà người ta đã chứng kiến ở Trung Quốc. Các nhà lãnh đạo lão thành cách mạng này [Old Guard leaders] đang khiến Việt Nam trì trệ. Chỉ khi họ qua đời thì đất nước này mới có thể tạo ra đột phá trong các nỗ lực hiện đại hóa của mình.

Kinh nghiệm trực tiếp mà tôi có được trong một chuyến thăm gần đây minh họa cho kiểu trở ngại mà Việt Nam đang đối mặt. Tôi đang dự một cuộc họp với nhiều lãnh đạo dân sự và quân sự cấp cao và tôi kể lại với họ những vấn đề mà một công ty Singapore gặp phải khi đang triển khai một dự án khách sạn ở Hồ Tây, Hà Nội. Khi công ty này bắt đầu việc đóng cọc móng, hàng ngàn người dân đổ đến đòi bồi thường cho ô nhiễm tiếng ồn. Để tránh phát sinh thêm chi phí, công ty quyết định thay đổi phương pháp đổ móng sang biện pháp vít bu-lông neo, cách này đỡ ồn ào hơn nhiều so với ép cọc.

Lần này, chính quan chức đã phê duyệt dự án đến gặp công ty. Ông ta nói: “Tôi chưa bao giờ cho phép các anh làm như vậy.” Rõ ràng là vị quan chức này thông đồng với những người dân bực bội kia. Tôi giải thích với các lãnh đạo Việt Nam có trong buổi gặp với tôi rằng điều này là phản năng suất. Tôi thúc giục họ rằng, nếu các anh muốn mở cửa, hãy nghiêm túc về điều đó. Họ trả lời ậm ừ và điều đó cho thấy rõ ràng họ chỉ nửa vời với cải cách. Họ không hiểu rằng một nhà đầu tư hài lòng sẽ kéo theo nhiều nhà đầu tư khác. Ý tưởng của họ là khi đã phục kích được một nhà đầu tư vào một góc phòng rồi thì đó là cơ hội để vắt của anh ta càng nhiều càng tốt.

Các bậc lão thành cách mạng này đã được lên sọc [tức chức vị và quân hàm – ND] trong hệ thống thứ bậc của đảng trong suốt chiến tranh và bây giờ nắm giữ nhiều vị trí quyền lực. Rủi thay, họ tiến lên các chức vụ đó không phải bởi vì đã quản lý tốt nền kinh tế hay đã thể hiện được tài năng quản trị. Họ làm được như vậy bởi vì đã đào hầm từ miền bắc cho tới miền nam trong hơn 30 năm. Điểm chung của họ với kinh nghiệm mở cửa của Trung Quốc chính là các quan chức trở nên tham nhũng. Những cán bộ tin rằng họ sẽ được chế độ chăm sóc bỗng nhiên thấy người ngoài đảng trở nên giàu có nhanh chóng. Họ bị vỡ mộng và trở nên tham lam, ví dụ như với các quan chức hải quan cấp cao nhập khẩu xe hơi trái phép, để có thể giành phần trong sự giàu có ấy.

Điều mà họ không có điểm chung với Trung Quốc là một nhân vật kiểu Đặng Tiểu Bình vừa có vị trí không thể tranh cãi trong các cán bộ, vừa có niềm tin không lung lay rằng cải cách toàn diện là lối thoát duy nhất. Lý do họ thiếu vắng một nhân vật như vậy là do Chiến tranh Việt Nam. Khi các nhà cộng sản Trung Quốc đang tích tụ hàng thập niên kinh nghiệm quản trị ở thời bình, thu lượm những gợi ý thực tiễn xem điều gì hiệu quả và điều gì không, và cập nhật niềm tin và ý thức hệ trong quá trình đó, thì các nhà cộng sản Việt Nam bị kẹt trong một cuộc chiến tranh du kích tàn bạo với người Mỹ, chẳng học được gì về cách điều hành đất nước. Hơn nữa, hầu hết doanh nhân thành công trong số người Việt ở miền Nam – những người quen thuộc với cách làm của chủ nghĩa tư bản – đã rời bỏ Việt Nam trong những năm 1970.

Người Việt Nam là một trong những dân tộc nghị lực và có khả năng nhất Đông Nam Á. Sinh viên của họ đến Singapore theo diện học bổng ASEAN rất nghiêm túc với việc học hành và thường có điểm số cao nhất. Với những người dân thông minh như vậy, thật tiếc là họ không phát huy được tiềm năng của mình. Hy vọng rằng khi thế hệ chiến tranh nhạt đi và một nhóm trẻ hơn lên thay thế, họ sẽ xem Thái Lan phát triển tốt như thế nào và trở nên tin tưởng vào tầm quan trọng của thị trường tự do.

Nguồn: Lee Kuan Yew (2013). “Southeast Asia”, in L.K Yew, One Man’s View of the World (Singapore: Straits Times Press), pp. 159-203. Biên dịch và Hiệu đính: Trương Thị Thanh Hiền & Vũ Thị Hương.

***

Tiếp theo suy nghĩ của Lý Quang Diệu vừa nêu ở bài trên, mình post lại một bài viết cũ, giải thích lý do vì sao các thế hệ sau chiến tranh của Việt Nam, dù đã qua nửa thế kỷ vẫn không làm được như Trung Quốc, không đẻ ra được những nhân vật như Đặng Tiểu Bình.

Đó thực sự là do “cơ chế”, do cách chọn người theo kiểu “quy hoạch” nhưng lại không “chấm điểm” bằng kết quả của những thành tựu kinh tế xã hội họ đạt được trong quá trình “tu dưỡng”, mà chỉ bằng việc họ có trung thành hay không. Điều đó làm triệt tiêu mọi ngả đường đến với tri thức của “lãnh đạo”, chỉ còn lại đám nịnh bợ, phong trào. Mình gọi những kẻ đó là bị ‘Ngừng lớn trí tuệ cưỡng bức’ (để phân biệt với ‘Ngừng lớn trí tuệ tự nhiên’, ngu tự nhiên mà mình đã đề cập trong một số bài khác).

Bài viết cũ này mình chỉ hệ thống hoá những gì mình “tranh luận” hay chính xác hơn là chỉ ra cho một số “quan chức” mà mình thì thấy tri thức và kỹ năng rất thấp kém, không khác gì bodo, trong khi họ lại nghĩ rằng họ đang ở trên cao. Và nhiều người sau khi “tranh luận” vào những lĩnh vực cụ thể thì đã phải thừa nhận kiến thức của họ thực sự chắp vá và “chẳng đâu vào đâu” cả, kể cả trong những lĩnh vực “sở trường” của họ như Triết học Mác Lê hay Quản trị công:

Là bởi ngay từ khi đặt chân vào con đường “quan lộ” thì họ đã bị cho vào một quả cầu pha lê lý tưởng. Họ chỉ được đứng trong quả cầu đó mà nhìn ra thế giới. Mọi thước đo sẽ bị lệch lạc, trong khi họ nghĩ rằng pha lê trong vắt và “vĩ đại” thế thì không thể sai lệch được.

Họ bắt đầu dùng những “chuẩn mực” đã lỗi thời các quả cầu pha lê đó đặt ra để đo mọi vật bên ngoài, mà không biết rằng những chuẩn mực ấy rất khác, rất sai so với thực tế xã hội đang phát triển từng ngày. Thế rồi họ sẽ từ tin tưởng mà chuyển sang ngạo nghễ rằng quả cầu này là chân lý, còn họ thì đang cao hơn tất cả những người ở bên ngoài quả cầu. Những ai nói ngược lại điều này là phản động. Nhưng đó chưa phải là điều tệ nhất.

Họ sẽ không cần học thêm, trau dồi thêm gì ngoài việc tuân theo chỉ đạo của “chủ cầu”, thấm nhuần định nghĩa về quả cầu pha lê đó, với một mục đích duy nhất là được cất nhắc lên một quả cầu khác to hơn, nhiều bổng lộc hơn. Và khi chui được vào quả cầu to hơn thì họ lại lầm tưởng rằng là do trí tuệ mình cao thêm, họ lại càng thấy những người bên ngoài bé hơn nữa.

Cứ thế, họ sẽ ngày càng trở nên ngạo nghễ, tỷ lệ nghịch với tri thức mà họ có. Bởi vì họ không còn được nhìn thế giới một cách khách quan nữa mà phải nhìn qua một lăng kính “lý tưởng” rồi. Mà “lý tưởng” đó thì bất biến, còn nhân loại thì vận động không ngừng để tiến lên cả về tri thức lẫn đạo đức. Họ sẽ cho rằng ai chui được vào quả cầu đó mới là trí tuệ, và ở trong quả cầu càng to thì càng trí tuệ. Và họ chỉ còn tập trung duy nhất vào một kỹ năng, tạm gọi là kỹ năng “chui cầu”, tức là làm mọi việc chỉ để chui lên quả cầu to hơn. (Tức là “lên sọc”, lên chức).

Mà kỹ năng ấy thì lại không bao gồm những kỹ năng sống thông thường, không cần sáng tạo hay tri thức khoa học, chỉ cần học thuộc lòng chỉ dẫn và thêm kỹ năng luồn lách. Sẽ có nhiều người còn học được cả những kỹ năng trái với cả luân thường đạo lý như đội trên đạp dưới, miễn là được chui lên quả cầu to hơn.

Vậy đó, tư duy của họ gần như bị đóng lại, con đường học hỏi để đến với tri thức cũng đóng lại với tất cả bọn họ ngay từ khi bắt đầu, nghĩa là từ khi họ chui vào quả cầu đầu tiên.

Công bằng mà nói thì có một số người cũng vẫn cố gắng học hỏi thêm. Nhưng dần dần họ thấy những kiến thức ấy không giúp họ “chui cầu” nhanh hơn những món thuộc lòng và luồn lách kia, lại cũng không đủ thời gian nên cũng chỉ học láng cháng rồi bỏ hẳn. Vì khi cần thì họ có thể mua bán bằng cấp được. Đối với họ, thước đo chiều cao trí tuệ của con người chính là các quả cầu mà họ đang tìm cách vươn tới. Quả cầu càng to, càng cao thì càng tập hợp những trí tuệ đỉnh cao. Nên họ chỉ cần tìm cách chui lên đó là đương nhiên thành tiến sĩ, thành giáo sư, thành nghệ sĩ nhân dân, nhà giáo ưu tú và đứng trên mọi trí thức khác.

Và thế là, điều tất yếu sẽ xảy ra: Nếu không để “chọn lọc tự nhiên” mà cứ “quy hoạch” để cho “chui cầu” mà lên thì 100% những người “chui cầu thành công” sẽ là những kẻ thiếu khả năng tư duy thực tế. Hay nói cách khác là tư duy của họ đã bị ngừng lớn ngay khi họ bước chân vào con đường đó. Mãi mãi họ chỉ còn suy nghĩ được như một người ở tuổi 20-30, hay tuổi mà họ mới bước chân vào đời… chui cầu. Đó chính là việc trí tuệ bị cưỡng bức ngừng lớn, hay nói cách khác là bị đóng khung trí tuệ như mình nói ở đầu bài.

Điều đó cũng giải thích vì sao các quan chức ngày càng kém về tri thức nhưng lại rất giỏi chạy chọt, tham nhũng (kỹ năng duy nhất giúp họ thăng tiến). Và đặc biệt là họ thấy những việc họ làm là rất bình thường, không có gì là tội lỗi, là ghê tởm với nhân dân cả. Như các quan chức vụ Việt Á, hay ‘Bay giải cứu’ hay ‘Thuốc ung thư giả’ đó. Bởi nhận thức của họ chỉ như một đứa trẻ cách đây 30-40 năm (dù hồi đó có thể họ được coi là “sáng láng”, trí tuệ hơn quan chức khác), không coi việc hút máu đồng bào trong thiên tai dịch bệnh là tội lỗi gì ghê gớm cả, cũng chỉ như những kẻ tham nhũng khác mà thôi. Làm nghề nào ăn nghề đó chứ có gì mà kinh tởm với đạo đức?! Họ không những ngừng lớn về tư duy tri thức, mà còn ngừng lớn cả về nhận thức, về chuẩn mực đạo đức xã hội.

Nhiều người cứ bảo, họ biết hết nhưng giả ngu đấy. Không phải đâu, họ thực sự như vậy đấy chứ không giả vờ đâu. Cứ nghe kỹ những điều họ nói trước toà hay rao giảng thì sẽ thấy họ thật sự nghĩ vậy chứ không phải họ giả ngu để chạy tội đâu. Giả ngu gì mà… ngu thế? Nói ra ai cũng thấy buồn cười thì giả làm cái gì? Chỉ là họ thật sự nghĩ vậy hoặc tư duy của họ chỉ ở tầm đó thật mà thôi.

Hay một số quan chức về hưu mới nói những điều chân thực và bị người ta cho là đạo đức giả. Không phải đâu, về hưu nghĩa là họ đã bước ra khỏi những quả cầu, dừng mọi mục tiêu “chui cầu” rồi. Và bỗng nhiên họ nhìn thấy thế giới thật chứ không qua lăng kính quả cầu nữa, và với những tri thức mới mà họ học được sau khi dừng chui cầu, nên họ nhận thấy những gì trước đây họ nghĩ và làm là ảo. Vậy thôi. Nói họ “tự diễn biến, tự chuyển hoá” mới là chính xác, những người này không phải đạo đức giả đâu.

Mình tiếp xúc với họ nhiều rồi nên biết. Nhiều người trong số họ cũng có xuất phát điểm là người tử tế và thậm chí là thông minh mà sau khi bỏ cả cuộc đời ra để “chui cầu” thì tư duy, trí tuệ lại trở nên thảm hại.

---

 

Ba’o Dan Chim Viet

Tác Giả: Trần Trung Đạo

30/10/2024

Neville Chamberlain và Adolf Hitler, Ảnh Newsweek

Jamie Dimon, MBA từ đại học Harvard, Tổng Giám Đốc Điều Hành (CEO) công ty tài chánh và ngân hàng lớn nhất thế giới JPMorgan Chase là người được cho có triển vọng trở thành Bộ trưởng Tài Chánh dưới thời tổng thống Mỹ 2024-2028 dù tổng thống là cựu TT Donald Trump hay Phó Tổng thống Kamala Harris.

Mặc dù là nhà tài chánh nổi tiếng thế giới, quan tâm trước mắt của Tổng Giám Đốc Jamie Dimon hiện nay là Thế chiến Thứ Ba.

Thứ Năm tuần trước, 24 tháng 10, 2024, tại hội nghị hàng năm của Viện Tài Chánh Quốc Tế, Jamie Dimon cho rằng các đối thủ của Mỹ trong đó có Nga, Trung Quốc, Iran và Bắc Hàn, đang tìm cách tháo dỡ hệ thống kinh tế tài chính của Mỹ và Tây Phương đã được thiết lập từ sau Thế chiến Thứ Hai. Ông ta cảnh cáo “Thế chiến Thứ Ba đã bắt đầu” và “chúng ta đang phải đối phó với nhiều mặt trận được phối hợp bởi nhiều quốc gia”.

Thượng đỉnh BRICS (viết tắt từ tên các quốc gia thành lập: Brazil, Russia, India, China, và South Africa) vừa qua cho thấy khuôn mặt thế giới đang định hình khá rõ ràng. Hai khối độc tài và tự do chưa bao giờ có những điểm mâu thuẫn đối kháng về hệ thống kinh tế, chính trị, tài chánh và cả bộ máy lãnh đạo cấp thế giới như ngày nay.

Ngoại trừ Ấn Độ vừa thân với Mỹ để giảm ảnh hưởng của Trung Cộng tại Á Châu vừa giữ quan hệ chiến lược với Nga vì lợi ích kinh tế và cũng để kèm Trung Cộng từ hướng Tây Bắc, nhiều nước trong khối BRICS là độc tài, đảng trị, tôn giáo cực đoan như Iran, Egypt, Ethiopia và United Arab Emirates.

Bằng chứng, dù được mời, Argentina dưới thời Tổng thống Javier Milei đã từ chối tham gia BRICS. Trong thời gian vận động tranh cử, giáo sư kinh tế học Javier Milei từng tuyên bố “Tôi sẽ không giao thương với bất kỳ người cộng sản nào”. (Argentina won’t join BRICS as scheduled, says member of Milei’s transition team, AP News November 30, 2023)
Sự xuất hiện của Tập Cận Bình trong lịch sử nhân loại không khác mấy so với sự xuất hiện của Hitler.

Hitler dùng đạo luật toàn quyền 1933 (Enabling Act 1933) để trở thành Führer (lãnh tụ tối cao) của Đức. Tương tự tại Trung Quốc, từ năm 2018, họ Tập hủy bỏ điều khoản 2 nhiệm kỳ trong “hiến pháp” để trở thành lãnh tụ tối cao không giới hạn thời gian của Trung Quốc.
Tham vọng nắm quyền cá nhân tuyệt đối của Tập không khác mấy so với tham vọng quyền lực của các lãnh tụ độc tài trên thế giới trước đây. Benito Mussolini của Ý muốn được gọi là Duce (lãnh tụ), Kim Nhật Thành muốn được gọi là Lãnh Tụ Tối Cao (Supreme Leader) tại Bắc Hàn v.v…

Việc Tập Cận Bình công khai ý định đưa Trung Cộng trở lại thời Mao, tức một người trị muôn người, cho thấy tham vọng làm vua của y mà báo chí quốc tế phân tích sau đại hội CSTQ lần thứ 19 đã thành sự thật.

Giống cuộc biểu dương rầm rộ của Đức Quốc Xã tại Nuremberg 1934, họ Tập cũng thích phô trương. Đại hội đảng CS Trung Quốc lần thứ 19 thu hút 3068 phóng viên báo chí, trong số đó có 60% là báo chí quốc tế. Những vấn đề được thảo luận không chỉ các thành tựu trong quá khứ mà các nhà phân tích gọi là “sự trỗi dậy của Trung Quốc phiên bản 1”mà còn các chiến lược phát triển trong tương lai được gọi là “sự trỗi dậy của Trung Quốc phiên bản 2” hay thời đại Tập Cận Bình. Khác với “phiên bản 1” tập trung vào phát triển kinh tế, phiên bản 2 sẽ mở rộng đến vai trò của Trung Cộng trong hệ thống thế giới đang tồn tại. (Xi Jinping: Secure a Decisive Victory in Building a Moderately Prosperous Society in All Respects and Strive for the Great Success of Socialism with Chinese Characteristics for a New Era Delivered at the 19th National Congress of the Communist Party of China October 18, 2017)

Giống Hitler trong giai đoạn đầu của thập niên 1930, họ Tập ca ngợi hòa bình và hữu nghị dù tại lục địa bộ máy tuyên truyền đang ngày đêm đun sôi lò lửa dân tộc cực đoan Đại Hán.
Hitler phát biểu trước Quốc Hội Đức Quốc Xã năm 1932: “Đức Quốc, và đặc biệt là chính phủ Đức hiện nay không có mong muốn nào khác hơn là được sống trong điều kiện hòa bình và thân hữu với các nước láng giềng… Tôi muốn nhân dân Đức học hỏi để thấy những thực tế lịch sử của các quốc gia khác, trong đó một người hoang tưởng có thể muốn chúng rơi vào quên lãng, nhưng không thể bị lãng quên.”

Tập Cận Bình phát biểu cùng một giọng điệu tại Liên Hiệp Quốc tháng 9, 2015: “Chúng ta nên xây dựng một tinh thần hợp tác qua đó các quốc gia đối xử nhau công bằng, cam kết để tham khảo lẫn nhau và bày tỏ sự hiểu biết hỗ tương. Nguyên tắc bình đẳng chủ quyền củng cố Hiến Chương Liên Hiệp Quốc. Tương lai của thế giới tùy thuộc vào sự đóng góp của mọi quốc gia. Tất cả quốc gia đều bình đẳng. Những nước lớn, mạnh, giàu không nên hiếp đáp các nước nhỏ, nghèo và yếu.”

Nhưng khác Hitler, họ Tập đi sau, khôn ngoan hơn, học kinh nghiệm thất bại của Đức Quốc Xã, có thời gian và vốn liếng để chuẩn bị các phương án chinh phục ngắn hạn cũng như lâu dài.

Trong diễn văn đọc tại Seattle tối 22 tháng 9, 2015, Tập Cận Bình phát biểu:”Không có cái gì gọi là ‘Bẫy Thucydides’ trong thế giới cả. Nhưng nếu các cường quốc tiếp tục phạm phải các sai lầm chiến lược, họ tạo ra bẫy cho chính họ.”

Nói vậy chứng tỏ khái niệm “Bẫy Thucydides” đã in sâu vào suy nghĩ của họ Tập từ lâu.
“Bẫy Thucydides” là gì mà đã làm Tập Cận Bình quan tâm nhiều như vậy?

“Bẫy Thucydides” phát xuất từ câu nói của sử gia Thucydides (460 BC-400 BC) rút ra sau khi nghiên cứu và hoàn thành bộ sử Lịch sử Chiến tranh Peloponnesian (History of The Peloponnesian). Nguyên văn câu nói của Thucydides: “Sự trỗi dậy của Athens và nỗi lo lắng được lan truyền mạnh ở Sparta sẽ làm cho chiến tranh không thể nào tránh khỏi” (It was the rise of Athens and the fear that this inspired in Sparta that made war inevitable.)
Chiến tranh Peloponnesian mà sử gia Thucydides nhắc đến xảy ra giữa hai liên minh thành phố trong thời Cổ Hy Lạp, một bên là Delian do Athens lãnh đạo và Peloponnesian do Sparta lãnh đạo và kéo dài 27 năm với phần thắng cuối cùng thuộc về Sparta.

Đề án “Thucydides’s Trap” tại Harvard Kennedy School tổng kết 16 xung đột xảy ra trong lịch sử thế giới. Trong số đó chỉ có 3 xung đột là tránh được chiến tranh và 13 xung đột khác đã dẫn tới chiến tranh. Nói một cách dễ hiểu lãnh đạo của các quốc gia trong 13 cuộc chiến đó đã rơi vào “bẫy Thucydides”. Thế chiến thứ nhất và thế chiến thứ hai là hai trường hợp rơi vào bẫy trầm trọng nhất.

Áp dụng vào quan hệ cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Cộng, câu nói của Thucydides có thể viết lại cho thích hợp: “Sự trỗi dậy của Trung Cộng và nỗi lo lắng được lan truyền mạnh tại Mỹ sẽ làm chiến tranh Mỹ-Trung không thể nào tránh khỏi.”

Hai mệnh đề mang tính điều kiện “sự trỗi dậy của Trung Cộng” và “sự lo lắng đang lan truyền mạnh tại Mỹ” đều là thực tế xảy ra trong suốt ba chục năm qua từ khi các chính sách đổi mới kinh tế của Đặng Tiểu Bình đầu thập niên 1980.

Để làm giảm “sự lo lắng đang lan truyền mạnh tại Mỹ”, họ Tập dùng miếng mồi kinh tế để lấy lòng và trấn an nỗi lo của giới tư bản Mỹ.

Đảng CS Trung Quốc có thừa tiền đang đầu tư tại các ngân hàng lớn trên thế giới. Tính theo Tổng Sản Lượng Nội Địa Trung Cộng, nền kinh tế Trung Cộng năm 2024, theo ước tính từ Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế (IMF) , được xếp vào hạng thứ hai, sau Mỹ, với trên $18.53 trillion dollars. Những phương tiện xa xỉ này Hitler không có trước Thế chiến Thứ Hai.

Ngoài Mỹ, họ Tập cũng dùng vũ khí kinh tế để mua chuộc, đe dọa các quốc gia đối phương hay có khả năng trở thành đối phương tại Á Châu.

Họ Tập biết phần lớn các quốc gia đang có chung biên giới và quan hệ kinh tế với Trung Cộng, ngoại trừ Lào, CSVN và Bắc Hàn, đều là các nước dân chủ và tồn tại trên các nguyên tắc dân chủ. Khái niệm “trung lập” hay “bang giao bình đẳng”, hay “hợp tác cùng có lợi” không tồn tại một khi chiến tranh khu vực hay thế giới xảy ra, nhất là các quốc gia trong vùng độn (buffer states) hay nằm trên trục chiến tranh như Việt Nam.

Theo tinh thần của diễn văn đọc trước đại hội đảng CSTQ, mục đích tối hậu của Tập Cận Bình là thống trị Á Châu và ảnh hưởng thế giới.

Trung Cộng vào dịp kỷ niệm 100 năm ngày thành lập nhà nước CS, sẽ là quốc gia quan trọng nhất trên thế giới. Danh từ “cường quốc” được lập lại nhiều lần trong diễn văn của họ Tập.

Tuy nhiên, họ Tập muốn đạt đến mục đích bành trướng đó mà không phải đương đầu trong các xung đột quân sự với Mỹ và các quốc gia đồng minh Nhật, Hàn hay có khả năng trở thành đồng minh như Úc, Ấn, khối ASEAN và cả Cộng đồng Châu Âu có quyền lợi tại Á Châu. Cho đến nay, tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông vẫn là điểm nóng nhất trong quan hệ giữa các nước trong vùng.

Bài học hai thế chiến I và II cho thấy, thời gian trước khi chiến tranh bùng nổ vô cùng quan trọng cho các lãnh đạo quốc gia. Các lãnh đạo khôn ngoan và có tầm nhìn xa có thể giúp đất nước không bị hay ít bị ảnh hưởng bởi chiến tranh trong khi các lãnh đạo thiển cận, thiếu khôn ngoan có thể biến đất nước thành một “vùng oanh tạc tự do”.

Một trong những lý do Thụy Điển tránh được Thế chiến Thứ Hai không phải chỉ nhờ Thủ tướng Per Albin Hansson tuyên bố trung lập hay chủ hòa mà nhờ lãnh đạo quốc gia này khôn ngoan trong bang giao chính trị quốc tế và chuẩn bị chiến tranh hơn nhiều nước Châu Âu thời đó. Thụy Điển đặt mua 300 phi cơ chiến đấu của Mỹ và 200 phi cơ chiến đấu của Ý. Về mặt biển, Thụy Điển liên minh với Phần Lan rải mìn trên biển Aland để chặn tàu ngầm. Ngân sách quốc phòng của Thụy Điển tăng gấp gần 10 lần chỉ trong thời gian từ 1933 đến 1939. Thắng Thụy Điển Hitler phải cần nhiều tháng và ông ta để Thụy Điển yên vì không muốn sa lầy trong chiến tranh với một nước không phải là kẻ thù chính.

Nhiều nhà phân tích đồng ý, thì thay vì mềm dẻo, hòa hoãn với Tập Cận Bình như Neville Chamberlain đã làm đối với Adolf Hitler, lãnh đạo các quốc gia có quyền lợi bị va chạm phải tỏ ra cứng rắn và có những biện pháp trả đũa thích đáng trước mọi hành vi bành trướng dù rất nhỏ của Tập Cận Bình nhất là trên Biển Đông, đừng đợi khi Tập Cận Bình trở thành Hitler năm 1939.

Trần Trung Đạo

(Facebook)

---

 

Ba’o Tieng Dan

Nghiêm Huấn Từ

29-10-2024

Thủy tổ của Chủ nghĩa Xã hội và Chủ nghĩa Cộng sản là hai cụ Marx và Engels. Tác phẩm “để đời”, giá trị ngang với kinh thánh, của hai cụ là cuốn sách nhỏ Tuyên Ngôn Cộng Sản (TNCS) dù chỉ dài vài chục trang, nhưng chứa rất nhiều câu nay trở thành danh ngôn. Danh ngôn mở đầu là câu tóm tắt toàn bộ học thuyết: Xóa bỏ tư hữu.

Sau năm 1917, TNCS được in ra bằng mọi thứ ngôn ngữ của vài triệu người. Cũng từ năm 1917, TNCS trở thành cẩm nang, không những số lượng in ra không kém số kinh thánh đã in, mà vì giá trị soi đường của nó để nhân loại đi lên một chế độ xã hội hoàn toàn bình đẳng, con người hoàn toàn tự do, hạnh phúc, và phát triển toàn diện, trên cơ sở xóa bỏ tư hữu – như danh ngôn mở đầu đã khẳng định.

Còn danh ngôn dùng để kết thúc TNCS là khẩu hiệu hướng dẫn và hô hào giai cấp công nhân toàn cầu hãy hợp nhất lại.

Sau 16 năm, tổ chức quốc tế đầu tiên của công nhân ra đời, sau này được gọi là Quốc Tế thứ nhất (QT1). Chính do vậy, muốn khảo sát ảnh hưởng của TNCS đối với phong trào công nhân quốc tế (cứ gọi vậy cho oai, chứ thực ra chỉ là phong trào châu Âu thôi), chúng ta cần tìm hiểu TNCS đã gây được ảnh hưởng gì tới các QT1, 2 và 3.

Bài trước đã kết luận: TNCS chưa có ảnh hưởng gì tới QT1. Sau đây là bài thứ hai.

Người đối thoại: Xin hỏi ChatGPT, giai đoạn chuẩn bị thành lập QT2 dài tới mười năm. Khi đó, các biện pháp đấu tranh có thể chia làm hai loại: Đấu tranh ôn hòa (gọi là cải cách) và đấu tranh “lật đổ”, gọi là cách mạng.

Một nhân vật là Lafargue (con rể Marx) thuộc phái cách mạng đã hoạt động rất tích cực để biện pháp đấu tranh cách mạng sẽ thắng thế trong QT2. Nhưng bất ngờ, xuất hiện phái “khả năng” tranh chấp đường lối đấu tranh với phái Lafargue. Điều bất ngờ là, nó trội hơn hẳn. Do vậy, khi QT2 ra đời, TNCS vẫn chưa có ảnh hưởng nổi trội, mà còn bị đề nghị sửa đổi?

ChatGPT: Trong thời gian chuẩn bị cho việc thành lập Quốc tế Cộng sản II (QT2), đã có những tranh chấp đáng chú ý về đường lối và phương pháp đấu tranh giữa hai phái trong phong trào xã hội chủ nghĩa, gọi là phái “khả năng” (Possibilists) và phái “cách mạng” (Lafargue). Những cuộc tranh luận này phản ánh sự khác biệt cơ bản trong cách tiếp cận giữa một bên là cải cách từ từ trong khuôn khổ xã hội hiện có và bên kia là đấu tranh cách mạng triệt để.

1) Phái “khả năng” (Possibilists) chủ trương cải cách dần dần, đã ôn hòa còn phải “ôn hòa” hơn nữa: Phái này ủng hộ việc thực hiện các cải cách xã hội trong lòng hệ thống tư bản, hướng đến mục tiêu cuối cùng là cải thiện điều kiện sống của giai cấp công nhân một cách hòa bình và tuần tự, mà không đòi hỏi thay đổi triệt để ngay lập tức. Đó là chiến lược thực dụng, mà nguyên nhân là phái này thấy chế độ tư bản ngày càng thật sự dân chủ, cách bầu cử ngày càng công bằng, minh bạch. Nhiều đại biểu công nhân đã được bầu vào quốc hội và cất tiếng nói đại diện cho giai cấp công nhân.

2) Phái “cách mạng” (Lafargue) chủ tương đấu tranh cách mạng triệt để, phản đối cách tiếp cận cải cách từng bước của phái “khả năng”, với mục tiêu lật đổ hoàn toàn hệ thống tư bản. Việc lập ra QT2 chính là nhằm mục tiêu này, mà bước đầu là tập hợp công nhân theo lời hô hào ghi rõ ở dòng cuối trong TNCS. Phái Lafargue cho rằng việc theo đuổi cải cách từng bước sẽ khiến phong trào xã hội chủ nghĩa mất đi bản chất cách mạng của nó.

3) Diễn biến và kết quả: Tất yếu là tạo ra hai phái đối lập, với sự tranh luận bất tận ngay trong nội bộ QT2. Một bên nhuần nhuyễn lý luận, nhưng bên đối lập không cãi lại bằng lý luận mà dùng thực tế để bác bỏ đối phương.

Người đối thoại: Tuyên Ngôn Cộng Sản của Marx dứt khoát dùng đấu tranh cách mạng để lật đổ chế độ tư bản. Marx cho rằng giai cấp tư bản có sự liên kết toàn cầu, do vậy giai cấp công nhân toàn thế giới cũng phải liên hiệp, đi đến thống nhất toàn cầu, để cách mạng đồng thời nổ ra ở một loạt nước tư bản phát triển cao nhất (Marx dự kiến khởi đầu là ở Đức). Xin ChatGPT nói tóm tắt.

ChatGPT: Trong Tuyên Ngôn Cộng Sản, Marx đã kêu gọi cách mạng để lật đổ chế độ tư bản, nhấn mạnh rằng giai cấp tư bản có sự liên kết quốc tế mạnh mẽ. Vì vậy, Marx cho rằng công nhân toàn thế giới cần đoàn kết để tiến hành cách mạng đồng loạt tại các nước tư bản phát triển nhất, khởi đầu từ Đức, nhằm bảo đảm thành công và duy trì quyền lực vô sản trên quy mô toàn cầu.

Người đối thoại: Tuy nhiên, thời điểm Tuyên Ngôn Cộng Sản ra đời (1848), giai cấp tư bản còn rất non yếu, do vậy giai cấp công nhân lại càng nhỏ bé. Nhiều nước châu Âu còn nằm dưới chế độ vua quan. Do Tuyên Ngôn Cộng Sản ra đời quá sớm, cho nên Marx không thể dự báo chính xác tới mức để hậu thế cứ nhất nhất theo lời dạy của Marx mà làm theo?

ChatGPT: Đúng vậy, khi Tuyên Ngôn Cộng Sản ra đời vào năm 1848, giai cấp tư bản ở châu Âu vẫn chưa thống trị xã hội. Giai cấp công nhân còn nhỏ bé, và chế độ phong kiến vẫn tồn tại ở nhiều quốc gia. Trong bối cảnh đó, Tuyên Ngôn Cộng Sản đã đưa ra lý tưởng cách mạng và đoàn kết công nhân quốc tế, nhưng hoàn cảnh thực tế cho thấy các điều kiện Marx kỳ vọng chưa hoàn toàn chín muồi.

Chính vì vậy, hậu thế không thể máy móc thực hiện các chỉ dẫn của Marx, vì ông không thể dự đoán hết những thay đổi kinh tế – xã hội lớn diễn ra sau đó. Các nhà cách mạng sau này cần linh hoạt áp dụng lý thuyết của Marx, phù hợp với tình hình thực tiễn ở từng thời kỳ và khu vực.

Người đối thoại: Dẫu sao, Marx vẫn nhìn ra một điều rất quan trọng: Giai cấp tư bản có sứ mạng lịch sử của nó. Sau khi làm cách mạng xóa bỏ chế độ phong kiến (thuộc nền văn minh nông nghiệp) giai cấp tư bản có sứ mạng kiến tạo nền văn minh công nghiệp và hệ quả đương nhiên là tạo ra giai cấp công nhân – xuất thân từ nông dân. Cách mạng vô sản chỉ nổ ra khi đủ điều kiện. Đó là:

1. Nền công nghiệp đã phát triển hết cỡ;
2. Giai cấp công nhân cũng trưởng thành đầy đủ và nhận thức được sứ mạng của mình?

ChatGPT: Đúng! Marx hận ra rằng, giai cấp tư sản có một vai trò lịch sử trong việc phá bỏ chế độ phong kiến và xây dựng nền văn minh công nghiệp. Marx tin rằng, cách mạng vô sản chỉ có thể xảy ra khi có đủ điều kiện, nghĩa là khi nền công nghiệp đã phát triển đến mức tối đa, và giai cấp công nhân đã đủ lớn mạnh, trưởng thành về ý thức và nhận thức được vai trò lịch sử của mình.

Người đối thoại: Nếu vậy, thật là dễ hiểu khi Tuyên Ngôn Cộng Sản chưa tạo được ảnh hưởng gì ở Quốc Tế thứ nhất (QT1). Khi đó (1864) TNCS ra đời mới được 16 năm dưới hình thức một cuốn sách mỏng (brochure), chìm đi dưới vô số những ấn phẩm đủ mọi xu hướng về tư tưởng. Mặc dù Marx được mời tham gia QT1 và làm việc trong Ban soạn thảo văn bản, Marx đã phải dành hết công sức tranh luận với những đại diện của các tư tưởng đối lập.

Ngoài ra, trọng tâm chú ý của QT1 là các biện pháp đấu tranh (khi công nhân chưa tạo được một giai cấp đúng nghĩa) tất nhiên phải nghiêng hẳn về phía ôn hòa.

ChatGPT: Đúng vậy, khi Tuyên Ngôn Cộng Sản ra đời, ảnh hưởng của nó còn rất hạn chế trong QT1. Mới chỉ 16 năm sau khi xuất bản dưới dạng một cuốn sách mỏng, nó chưa thu hút nhiều sự chú ý trong bối cảnh ngập tràn các ấn phẩm mang các tư tưởng chính trị khác nhau.

Mặc dù Marx được mời tham gia QT1 và đóng vai trò trong việc soạn thảo các văn kiện, ông phải tập trung phần lớn vào tranh luận với các đại diện tư tưởng đối lập như Proudhon và Bakunin. Điều này khiến QT1 thiếu hẳn sự quan tâm tới lý thuyết cách mạng của Marx.

Người đối thoại: Ngày nay, xem lại các tư liệu về QT1, ta vẫn nhận ra sự nỗ lực rất lớn của Marx ngầm đưa ý tưởng của mình vào các văn bản của QT1, khi Marx thực hiện chức năng được phân công (soạn thảo văn bản).

ChatGPT: Đúng vậy, các tài liệu về QT1 cho thấy nỗ lực không ngừng của Marx trong việc định hướng lý luận và tổ chức cho phong trào công nhân quốc tế. Khi bị chỉ trích là một “nhà cách mạng ghế bành” (Armchair – nay gọi là “chính khách xa-lông), ông đã kịp đưa vào văn bản một câu, hàm ý “Thời nay, phong trào cách mạng phải có lý luận cách mạng đi trước, dẫn đường”.

Còn trong Nội quy chung của Hiệp hội do Marx viết, đã mở đầu bằng tuyên bố “Rằng việc giải phóng giai cấp công nhân phải là nhiệm vụ của chính giai cấp công nhân (hàm ý: Công nhân các nước phải liên kết lại). Một câu khác: “Cuộc đấu tranh giải phóng giai cấp công nhân không có nghĩa là đấu tranh giành đặc quyền và độc quyền giai cấp, mà là vì quyền và nghĩa vụ bình đẳng, và bãi bỏ mọi quy tắc giai cấp”.

Trong diễn văn nhậm chức, Marx viết, để nhấn mạnh mục tiêu của giai cấp công nhân: “Để chinh phục quyền lực chính trị do đó đã trở thành nghĩa vụ lớn lao của giai cấp công nhân”. Và kết thúc bằng lời hô hào lấy từ Tuyên Ngôn Cộng Sản: “Vô sản các nước, Đoàn kết!”. Nhưng cũng chính do lời hô hào này, mà nhiều thành viên đã rời bỏ QT1, rời bỏ vào mùa xuân năm 1865.

Người đối thoại: Khi công xã Paris nổ ra năm 1871, Marx viết sách ca ngợi, càng công khai bộc lộ quan điểm đấu tranh bạo lực của mình, càng khiến các thành phần ôn hòa trong QT1 chia rẽ.

ChatGPT: Đúng. Marx nhận định rằng Công xã Paris là minh chứng cho thấy giai cấp công nhân không thể chỉ cải cách nhà nước tư sản, mà phải lật đổ nó để xây dựng một hình thức chính quyền hoàn toàn mới.

Người đối thoại: Vậy, ảnh hưởng của Tuyên Ngôn Cộng sản ra sao đối với QT2 thành lập năm 1889, chúng ta hoàn toàn có thể dự đoán được. 

ChatGPT: Đúng vậy. Có thể thấy rõ các ảnh hưởng của Tuyên Ngôn qua ba khía cạnh chính:

1) TNCS là tác nhân tập hợp mạnh mẽ: Nó cung cấp một nền tảng lý luận chung, thu hút các tổ chức công nhân và đảng phái xã hội chủ nghĩa từ nhiều quốc gia, tạo nên QT2 với quy mô lớn chưa từng thấy và ảnh hưởng rộng khắp.

2) TNCS còn là tác nhân gây tranh luận về biện pháp đấu tranh: Đó là tranh cãi về chọn bạo lực hay ôn hòa. Cuối cùng, biện pháp ôn hòa – chủ yếu là thông qua hoạt động chính trị, cải cách và tham gia bầu cử – giành ưu thế ở các đảng châu Âu, nơi phát triển trước châu Á nhiều thế kỷ. Còn biện pháp bạo lực chuyển sang đảng của Lenin ở châu Á.

3) TNCS cũng là tác nhân tạo ra nhu cầu sửa đổi chủ nghĩa Marx: Đến cuối thế kỷ 19, xã hội và kinh tế châu Âu đã phát triển hơn hẳn (mà Marx không thể hình dung được). Điều này làm nảy sinh quan điểm cần “sửa chữa chủ nghĩa Marx” để thích ứng với thực tế mới.

Người đối thoại: Cám ơn ChatGPT rất nhiều. Lần trao đổi tới sẽ bàn về sự ảnh hưởng cụ thể của TNCS đối với QT2 (và sau đó sẽ là ảnh hưởng đối với QT3) cũng mong được sự đóng góp hiệu quả của ChatGPT như lần này.

ChatGPT: Rất hoan nghênh! Mình rất vui khi có thể giúp bạn trong việc tìm tư liệu chứng minh những chủ đề do bạn đưa ra. Rất sẵn sàng thảo luận về sự ảnh hưởng cụ thể của Tuyên Ngôn Cộng Sản đối với QT2 và QT3. Chúc bạn có một ngày tốt lành!

---

 

Ba’o Tieng Dan

Blog VOA

Trân Văn

28-10-2024

Thượng tọa Thích Chân Quang – thế danh Vương Tấn Việt – tâm điểm của một scandal bằng giả. Hình chụp ngày nhận bằng tiến sĩ luật. (Ảnh: Cổng Thông Tin Điện Tử Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam)

Câu chuyện Thượng tọa Thích Chân Quang – thế danh Vương Tấn Việt – tự nguyện nộp lại hai văn bằng cử nhân và một văn bằng tiến sĩ để các cơ quan hữu trách “xử lý theo quy định” vì ông đã dùng “bằng tốt nghiệp cấp ba bổ túc văn hóa không hợp pháp” để có thể thủ đắc chúng [1] tiếp tục khuấy động dư luận.

Có thể vì nhiều người thắc mắc, tại sao Bộ Giáo dục Đào tạo (GDĐT) không gọi tấm bằng bổ túc văn hóa (BTVH) cấp ba mà ông Việt dùng là “bằng giả” mà xếp tấm bằng này vào loại “không hợp pháp” nên Kiem Mai Ba lý giải, đại ý: Bằng cấp không phải là hàng hóa có thể mua bán nên không có “giả”, chỉ có “bất hợp pháp”. Nhờ “thông thái”, Bộ GDĐT mới nghĩ ra việc sử dụng từ ngữ có tính học thuật để lượng giá như vậy, rồi bởi ông Việt “thừa nhận” thành ra không cần chuyển cho công an truy xét xem có mua bán bằng cấp hay không, các đại học chỉ cần làm thủ tục thu hồi những văn bằng đã cấp cho ông Việt là xong, không cần phải xử lý lý bất kỳ cán bộ, giảng viên nào đã “nhúng chàm” trong tuyển sinh và cho “sanh viên chưa tốt nghiệp cấp ba” hội đủ điều kiện nhận văn bằng cao hơn. Mai Bá Kiếm còn chỉ ra lợi ích khác khi xác định “bằng tốt nghiệp cấp ba BTVH không hợp pháp” là biến việc “thụ phong Tỳ kheo và tấn phong Trụ trì cũng… không hợp pháp” chỉ cần sắp xếp cho Việt ông tự nguyện trả hết là… ổn [2].

Tin Thượng tọa Thích Chân Quang – thế danh Vương Tấn Việt – tự nguyện nộp lại các văn bằng trên trang Facebook của VTV24 thu hút cả ngàn người tham gia bình luận [3]. Phần lớn bày tỏ thái độ ngán ngẩm về sự học ở Việt Nam. Không ít người như Trương Hiền xem đó là ví dụ về “sự ưu việt của chế độ”. Bên cạnh đó có không ít người đặt vấn đề như Nông Chí Minh: Liệu Bộ GDĐT có dám cho phanh phui cho hết những trường hợp học giả nhưng bằng cấp thật đã tồn tại rất lâu, nhất là những trường hợp không đỗ tú tài nhưng khi trở thành cán bộ thì thăng tiến cả về chức vụ lẫn bằng cấp? Nguyễn Văn Hóa không tin có cơ quan hữu trách nào dám làm chuyện này bởi: Nếu kiểm tra, thanh tra, toàn bộ văn bằng tiến sĩ đã cấp, chắc chắn sẽ phải thu hồi rất nhiều và chẳng còn mấy người làm việc! Đó cũng là lý do Lưu Hiếu khái quát hiện trạng: Người có bằng cấp chưa chắc có việc làm và địa vị xã hội nhưng người dùng bằng giả chắc chắn có cả hai!

Scandal liên quan đến ông Việt chọc ngoáy thêm một lần nữa vào khối u đã mưng mủ từ lâu nhưng chính quyền Việt Nam không muốn chữa trị. Cũng vì vậy thiên hạ mới nửa đùa, nửa thật kiểu như An Truong: Sai phạm xảy ra là điều không ai mong muốn song đừng đề cập trách nhiệm thuộc về ai, ngành nào vì trách nhiệm thuộc về… toàn dân. Hoặc ngán ngẩm bồi thêm như Tk Kc: Nên quy trách nhiệm cho người tin vào cái giấy… Chẳng phải tự nhiên mà chỗ nào đề cập đến scandal này trên mạng xã hội cũng có những ý kiến tương tư như Trương Văn Tiến: Giờ mà sờ từ ngọn đến gốc thì khối ông to bà lớn ra đi. Hoặc như Nika Sang: Một bên vì danh lợi, một bên vì tiền, ô hợp cả bè, nhếch nhác, kinh tởm [4]. Đó cũng là lý do khi bàn về ông Việt, thiên hạ không thể quên các Giáo sư – Tiến sĩ ĐH Luật Hà Nội từng cung kính dâng cho ông Việt tấm bảng “quốc trung hiền sĩ” hay GSTS Hoàng Chí Bảo chuyên ca ngợi bác Hồ, đột nhiên chuyển sang tôn xưng ông Việt là “nhà văn hóa”, là “học giả uyên bác” [5].

***

Nhân chuyện thiên hạ bình phẩm về qui trình đào tạo tiến sĩ tại Việt Nam, ông Xuan Son Vo lưu ý: Vương Tấn Việt không phải là người đầu tiên có bằng như vậy. Ông Sơn nhắc một chuyện mà nhiều người làm việc trong ngành y ở TP.HCM còn nhớ, liên quan tới một bác sĩ được chọn làm Trưởng khoa một bệnh viện lớn. Tuy bác sĩ này nổi tiếng, rất nhiều người đổ đến phòng mạch của ông khám bệnh nhưng những người trực tiếp làm việc với ông đều nghi ngờ việc ông đã từng học trường y. Thế rồi bác sĩ đó hoàn tất “Chuyên khoa cấp hai”… Cuối cùng, do dư luận, Sở Y tế TP.HCM cử người sang Pháp xác minh và nhận được xác nhận là ông không học y tại Pháp. Theo ông Sơn, việc ông bác sĩ giả hoàn tất “Chuyên khoa cấp hai” là do qui trình đào tạo và sự “kín tiếng” của những người học chung với ông. Bộ môn qui định ba người làm chung luận án. Tuy ông không biết gì nhưng hai người còn lại thuộc hàng cây đa, cây đề trong ngành và không rõ khi làm chung luận án, hai người có nghi ông là bác sĩ giả hay không?

Xuan Son Vo nói thêm: Sau này, khi tôi làm luận án tiến sĩ, tôi mới thấy, nếu như làm theo qui định, việc bảo vệ thành công luận án tiến sĩ ở Việt Nam khó hơn nhiều so với bảo vệ nó ở nước ngoài vì có nhiều yếu tố không chuyên môn xen vô. Thế nhưng, chất lượng chuyên môn lại là vấn đề rất khác [6].

Giống như nhiều scandal cùng loại, scandal liên quan tới Thượng tọa Thích Chân Quang – thế danh Vương Tấn Việt – cũng được mang ra nghị trường khi quốc hội Việt Nam “thảo luận về tình hình kinh tế xã hội”. Thêm một lần nữa, đại diện cho “ý chí nguyện vọng của nhân dân” đề nghị “quan tâm chỉ đạo kiểm tra công tác đào tạo, cấp bằng tiến sĩ, phong chức danh phó giáo sư, giáo sư để đảm bảo chất lượng, thực chất để không gây ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội”. Thêm một lần nữa, ĐBQH thông báo: Cử tri cho rằng ngoài trường hợp này, còn có bao nhiêu trường hợp tương tự nữa đang tồn tại? Những tiến sĩ ‘dỏm’ ấy đang ở đâu, họ đã và đang làm gì? Có ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của các cơ quan nhà nước hay sự phát triển của cộng đồng xã hội hay không? Vấn đề này cần sớm được quốc hội, chính phủ chỉ đạo, kiểm tra, rà soát… Không thể đếm được đã có bao nhiêu đề nghị kiểm tra, rà soát, đã có bao nhiêu chỉ đạo kiểm tra, rà soát nhưng không thể trả lời khi nào thì kiểm tra, soát xong hay không cần kiểm tra, rà soát nữa!

Chú thích

[1] https://tienphong.vn/ket-qua-xac-minh-bang-bo-tuc-van-hoa-cua-ong-vuong-tan-viet-post1684436.tpo

[2] https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0bQcLctua6qEuDp2bhGZD2ifRD2DUCXfoQx1k816bHfNCVDGmqMF5UAp1C5C6DxWEl&id=100089087646024

[3] https://www.facebook.com/tintucvtv24/posts/pfbid0xiYKpVF2TkRFMaZbrp9v7t5TghgxV1hLHbxS8oHs94uNzxtSVD9aqG3zJCUVf4Nil

[4] https://www.facebook.com/haynhucnhoi/posts/pfbid0XxySrRFZ3ab9m1p2ZtPSNirqUMens2M6mnTGqv3UTqagCbFL4dSn8hedyphNxpoBl

[5] https://www.facebook.com/reel/480167554565756

[6] https://www.facebook.com/xuanson.vo.5/posts/pfbid0qEKbngR7GCnyDJe6QCvFCvPWrBMw2M9JvUw2f5aTvc1sx9MrsX9PaTmcbx3R2tinl

[7] https://tuoitre.vn/nhan-chuyen-ong-vuong-tan-viet-dung-bang-gia-dai-bieu-ban-khoan-cac-tien-si-dom-dang-o-dau-20241026094957012.htm

---