Category: SƯU TẦM

1. Người Việt từ nhỏ được dạy phải vâng lời cha mẹ.

Người Phương Tây từ nhỏ được dạy cách suy nghĩ độc lập.

2. Người Việt tới trường thì được dạy phải yêu Tổ quốc, yêu đồng bào. Người Phương Tây tới trường là để học chứ không bị bắt phải yêu ai cả.

3. Người Việt khi học thì được dạy học thuộc lòng.

Người Phương Tây khi học thì được dạy phải suy luận và đặt câu hỏi.

4. Người Việt ra ngoài đời thì được dạy phải ôn hoà, sống theo lối “ai sao thì mình vậy.” Người Phương Tây thì được khuyến khích làm chính mình, sống độc lập.

5. Người Việt về mặt chính trị thì được dạy là phải tuân thủ chính quyền. Người Phương Tây thì chỉ coi chính quyền là đại diện cho người dân.

6. Người Việt khi có ai nói ý kiến khác mình thì cảm thấy khó chịu. Người Phương Tây khi ai nói khác mình thì lắng nghe.

7. Người Việt khi tranh luận thì chửi là chính. Người Phương Tây khi tranh luận thì nói chuyện bài bản.

8. Người Việt khi bị ai đó chỉ trích là ghét luôn người đó. Người Phương Tây khi bị ai đó chỉ trích thì coi đó là ý kiến để tiến thân.

9. Người Việt khi sai thì chối tới cùng. Người Phương Tây khi sai thì nói “tôi xin lỗi.”

10. Người Việt thì tự cao về bản thân.Người Phương Tây thì dù có 20 năm kinh nghiệm nhưng vẫn khiêm tốn.

Còn nhiều điều nữa, nhưng 10 cái trên là chính.

Chúng ta đừng nên quá tự hào để rồi trở nên ảo tưởng về bản thân.

Hãy bỏ cái tật chửi những ai có ý kiến trái chiều, vì nó rất vô văn hoá. Bỏ luôn cái thói đả kích cá nhân mà hãy tập trung vào quan điểm.

Nếu không thì chúng ta chỉ mãi là đứa trẻ con nuôi hoài không lớn.

#ttcsuutam

Phan Thúy Hà

Bảy thanh niên đứng trước vành móng ngựa vì tội chơi nhạc vàng (đàn, hát, nghe hát), Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội xử sơ thẩm trong ba ngày 6,7,8 – 1/1971, nay chỉ còn bác Lộc Vàng.

Bị còng tay vào Hỏa Lò tháng 3/1968, ba tháng sau, bác và hai người bạn (Toán, Thành) đang bị giam ở ba chỗ, được gọi lên, bảo: Chúng tôi chưa được nghe các anh hát, bây giờ chúng tôi muốn được nghe các anh đàn và hát những bài các anh thường hát, để cho chúng tôi rút kinh nghiệm trên con đường sáng tác.

Ôi, nghe thế sướng quá. Như vậy là họ hiểu rồi.

Ba thằng được đưa về một buồng, cho ăn sung sướng một tuần lễ. Được hát thoải mái. Cơ thể khỏe mạnh lên.

Ngày 6/9/1968, ô tô đón từ Hỏa Lò đến Nhà hát Lớn. Một ông nhạc sĩ trực tiếp chỉ huy máy thu thanh.

Trước lúc hát, Toán (xồm) nhắc: cẩn thận, mày hát hay quá càng tù nặng. Tôi bảo: sợ gì, mình hát không hay nó cười mình.

Hát để họ rút kinh nghiệm trên con đường sáng tác. Vậy là họ thừa nhận mình đúng rồi. Mình biết mà, mình có sai đâu.

Trước tới giờ đóng kín cửa lén lút hát trong nhà, vài ba người bạn nghe với nhau. Nay, hát trên sân khấu Nhà hát Lớn, trước mặt là hai mươi chuyên viên âm nhạc – những nhà chuyên môn nghệ thuật của đất nước.

Hát xong một bài, tất cả im lặng, không ai ý kiến gì. Họ im lặng, còn mình cứ hát thôi. Hát hào hứng. Trong ngày hôm đó tôi hát 10 bài.

Hát xong, trả về Hỏa Lò, lại mỗi thằng một buồng.

Ngày hỏi cung hai lần, ngày ba lần, có khi giữa đêm. Sáng hỏi xong rồi, chiều ngồi đó kiểm điểm, tự khai, hết giờ thì về. Ba năm liền. Hát bài này ở đâu, học bài hát này ở đâu, hát những bài gì, lấy tiền đâu tụ tập ăn chơi, ngày này ngày kia tụ tập nhà nào hát những bài gì những ai đến nghe nói xấu gì chế độ. Sáng khai cung trong phòng, trưa ra ngồi ngoài hành lang tự khai.

Cho đến ngày xử.

Mang máy ghi âm ra. Phát tiếng hát của tôi hôm ở Nhà hát Lớn.

Trước đó, họ bắt vì nghe người này đồn người kia đồn, rồi chúng tôi khai thế nào họ biết thế, nhưng chưa có bằng chứng.

Bằng chứng đây. Họ bật máy ghi âm lên.

Phát ra những âm thanh è è à à thiểu não…

Tôi uất không chịu được.

Chuyện bị lừa thì rõ rồi. Tôi uất vì giọng hát của tôi không phải thế.

Sau một đoạn tôi hát họ lại mở đoạn nhạc cách mạng để so sánh. Bản nhạc tôi đầy tạp âm, không rõ tiếng, bản cách mạng hùng hồn rõ nét.

Nhạc vàng là gì? Trong phiên tòa, ông nhạc sĩ ba năm trước chỉ đạo ghi âm cho tôi hát nay làm giám định âm nhạc, hùng hồn phân tích: Màu vàng là màu hủ hoại bệnh tật, ở bên Anh có một dịch tả không chữa được, nếu để trong đất liền sẽ lan truyền cho người khác, cho nên người ta đẩy các người có bệnh tả ra ngoài khơi để chết chìm ngoài khơi. Chiếc thuyền đó được cắm một lá cờ màu vàng để lan truyền trên khắp thế giới là, chiếc thuyền có màu cờ màu vàng không cho cập bến, nếu cho cập bến bệnh dịch tả sẽ lan truyền đến đất nước đó.

Tôi bật dậy: Thưa quý tòa, theo như lời giám định viên nói, màu vàng là mùa hủ họa bệnh tật thì tại sao lá cờ Việt Nam có ngôi sao màu vàng?

Chánh án rung chuông không cho tôi nói nữa.

Toán xồm lẩm bẩm bên cạnh: Mày chết mất. Tôi điên lên: Chết thì thôi.

Tối, về Hỏa Lò, tôi bị bốn, năm người lao vào đánh chảy máu mũi, máu mồm.

Mày có thích tao thả mày ra không? Ngay ngày mai tao thả mày được ngay. Nhưng chúng mày phải nghe tao.

Các ông muốn chúng tôi như thế nào?

Chúng mày phải cải tạo tư tưởng. Chúng mày hát bài cách mạng. Nếu mày hát nhạc cách mạng, tao sẽ thả mày ra, cho mày lên đài hát và mày phải phát biểu rằng là khi tôi vào trong nhà tù tôi được giáo dục, được huấn thị tư tưởng, tôi cảm thấy nhạc vàng xấu xa, tôi xin từ bỏ nó, tôi xin hát nhạc cách mạng.

Lúc này ở phía bên kia, những người bạn của tôi đang bênh vực tôi, đòi thả tự do cho tôi.

Mà tôi có sai đâu.

Tôi hát. Tôi không làm chính trị. Tôi hát những bài hát tôi yêu thích.

Trong lúc chiến tranh bom đạn, hai bên bắn giết lẫn nhau, tôi hát những bản nhạc trữ tình, hai bên hãy buông súng buông đạn đi, xích lại gần nhau bằng tình yêu con người, thì tôi thành phản động.

Tôi bị án tù 10 năm.

Khi lục soát nhà tôi họ tìm được bức ảnh của Hà Trung Tân tặng tôi trước ngày đi bộ đội. Dòng chữ sau tấm ảnh: “Tạm xa Lộc ngày chúng kéo Tân vào ngục tù”. Bắt luôn Tân. Vì Tân đào ngũ và thỉnh thoảng đến nghe chúng tôi đàn hát. Tội tôi to thêm, làm cho một người đi bộ đội trốn về nghe nhạc vàng rồi đào ngũ. Tân bị kết án 8 năm tù. Sắp tới ngày ra tù, Tân ăn phải nấm độc, bị bệnh đường ruột, về nhà thì mất. (Bảy người ăn một nồi nấm, bốn người chết tại chỗ, một người hôm sau chết, còn Tân và người nữa chết khi đã về nhà).

Vào tù, chúng tôi được phân vào toán mộc. Nửa năm sau, sáu thằng vào đội văn nghệ, hát nhạc cách mạng, diễn kịch bắn giết Mỹ ngụy. Tôi không chịu tham gia.

Tôi bị đẩy sang toán làm gạch.

Gánh đất lên thấu, lên quả, ấp lên thành núi, lấy kéo thái mỏng, xả dần. Tôi thèm hát quá. Nhìn quanh không thấy ai, tôi vạch đất hé mồm hát. Hát cho đất nghe.

Một lần tôi buột miệng hát: Đảng của tôi ơi, người đã cho tôi sáng mắt sáng lòng.

Ai đó nghe được, báo cáo giám thị.

Sau trận đòn, là cùm chân, biệt giam.

Mày chống không vào đội văn nghệ, mày hát câu đó có ý gì.

Bên kia bức tường là một tử tù.

Anh Lộc ơi, sáng mai đến phiên em rồi.

Anh hát tặng em một bài được không.

Đêm đó tôi hát cho người tử tù. Hát tiễn một người ngày mai về thế giới bên kia. Tôi mong tiếng hát của mình sẽ làm cho người đó được thanh thản.

Tôi xa Hà Nội năm lên mười tám khi vừa biết yêu. Bao nhiêu mộng đẹp yêu thương thành khói bay theo mây chiều. Hà Nội ơi nào biết ra sao bây giờ. Ai đứng trông ai ven hồ. Khua nước chơi như ngày xưa…Tôi xa Hà Nội năm em mười sáu xuân tròn đắm say. Đôi tay ngọc ngà dương gian tình ái em đong thật đầy…

… Hôm nay Sài Gòn bao nhiêu tà áo khoe màu phố vui. Nhưng riêng một người tâm tư sầu não đi trong bùi ngùi.

– Anh Định, anh Định… tôi gọi với theo người đàn ông đang đạp xe, đèo sau xe hộp đồ làm mộc.

Anh không đi làm nữa, chở tôi về nhà anh. Mẹ già nằm bệnh và người cha bị điếc. Anh ra tù và cũng đang trong thời hạn bốn năm mất quyền công dân như tôi.

Tôi vào Quy Nhơn tính làm bánh mì kiếm chút tiền về cưới vợ nhưng việc không thành, phải ở trong túp lều trên núi đốt than kiếm tiền mua vé vào Sài Gòn tìm họ hàng xem có cách gì không. Hai anh em lên căn gác xép, tôi hát cho anh nghe Lá đổ muôn chiều. Đêm xuống, sợ công an đến kiểm tra giấy tờ, tôi không dám ngủ lại nhà anh. Anh chở tôi về nhà chú tôi, trên đường đi về, trong túi tôi có 20 đồng vì mới bán bộ quần áo và cái chăn mang đi, tôi lặng lẽ nhét vào túi quần anh 10 đồng. Hôm sau tôi về Hà Nội và không gặp lại anh nữa. Mãi lâu sau, từ Mỹ anh gửi về cho tôi bộ sách Thép Đen. Trong tù, thời gian ở toán mộc tôi nằm cạnh anh nhưng đâu biết rõ về anh – chính là Đặng Chí Bình.

Nhiều đêm tôi đi hát, vợ tôi bế con đi theo. Có người bạn mắng cô ấy, trời gió rét mày để con ở nhà chứ đi theo thằng Lộc làm gì, ở nhà nghe nó hát không biết chán à. Vợ tôi rơm rớm nước mắt, không phải em đi nghe nhà em hát, mà em đi theo chẳng may anh bị bắt một lần nữa em còn biết đường đi tiếp tế.

Năm 2002, 200 nghìn đồng là số tiền rất lớn với chúng tôi. Người ở quán cà phê gọi, chú lên hát hai bài của Đoàn Chuẩn cháu gửi chú 200 nghìn. Vợ sắp chết, không biết làm thế nào, tôi lừa vợ, cho vợ uống thuốc ngủ, bảo thằng con trai ở nhà trông mẹ bố đi kiếm tiền. Tôi lên sân khấu hát trong tâm trạng đó. Bốn ngày sau vợ tôi ra đi.

… Một buổi tối, có người khách đến quán Lộc Vàng nghe hát, người đi cùng giới thiệu cho tôi biết anh là một nhạc sĩ, con trai của người nhạc sĩ trong phiên tòa năm xưa.

Tôi nghĩ là anh có biết.

Bị can Nguyễn Văn Lộc ước mơ gì? – Ông chánh án hỏi để tôi bộc lộ tư tưởng.

Tôi ước mơ đất Bắc Việt Nam phát triển đường lối văn hóa nghệ thuật theo đà phát triển thế giới, mỗi quán cà phê có một dàn nhạc sống, nếu không có dàn nhạc sống thì có bộ máy thật hay để người dân ngoài giờ lao động ngồi uống cà phê thưởng thức âm nhạc, trong lúc thưởng thức âm nhạc có đèn màu mờ mờ.

Ông nhạc sĩ cắt lời:

Đèn xanh đèn đỏ là đèn dâm ô trụy lạc. Nhạc xập xình là nhạc giật gân của đế quốc. Bọn này có tư tưởng ước mơ bơ thừa sữa cặn của chế độ Mỹ Ngụy.

49 năm sau, trên sân khấu Nhà hát Lớn, con trai tôi đệm đàn cho tôi hát, những bài hát đó.

—-

– Ảnh chụp năm 1992: Thành (tai voi), Toán (xồm) Lộc (vàng) và người bạn nghe nhạc đang “chơi nhạc vàng” tại nhà một người bạn, như 25 năm trước.

-Con trai đệm đàn cho bố hát chúc mừng “bạn tù” Vũ Thư Hiên 90 tuổi.

– Lần đầu tiên mình được gặp bác Lộc Vàng, trong buổi sinh nhật bác Vũ Thư Hiên, 18-10/2023.

– Sau buổi gặp đó mình đã đến nhà bác nghe kể chuyện cuộc đời bác và tối nay về ghi đoạn tút trên.

Gieo Mầm Ơn Gọi

1. Dậy sớm

Mỗi ngày, hãy thức dậy vào lúc 5h sáng. Bạn sẽ cảm thấy tỉnh táo và tràn đầy năng lượng, từ đó làm việc với năng suất cao hơn. Duy trì thói quen này trong 1 năm, bạn sẽ có 365 tiếng đồng hồ nâng cao hiệu quả công việc.

2. Đọc sách

Mỗi ngày dành ra 30 phút để đọc sách. Không chỉ giúp bạn có thêm được tri thức mới, mà còn làm phong phú tâm hồn. Không phải ngẫu nhiên mà các doanh nhân thành công rất xem trọng việc đọc sách. Đi một ngày đàng, học một sàng khôn. Đọc một cuốn sách, tầm nhìn rộng mở, tâm hồn cũng đầy màu sắc hơn.

3. Lập kế hoạch

Bạn hãy chuẩn bị một quyển sổ viết kế hoạch, mục tiêu là lấp đầy quyển sổ đó, không bỏ lỡ bất cứ mục nào. Trong vòng 1 năm, lưu giữ lại những dấu ấn cuộc đời. Hãy chia kế hoạch ra thành các mục tiêu dài hạn, kế hoạch năm, kế hoạch tháng, kế hoạch tuần và kế hoạch ngày.

Chẳng hạn như kế hoạch năm là chạy được 1000km, đọc 50 cuốn sách, tham gia một cuộc chạy marathon. Tương tự đặt ra kế hoạch theo từng tháng, từng tuần hay từng ngày. Mỗi khi đạt được một mục tiêu trong bảng kế hoạch đã đề ra, bạn sẽ có cảm giác được chinh phục, từ đó tạo thêm động lực phát triển bản thân mỗi ngày.

4. Tập thể dục

Mỗi tuần hãy dành ra ít nhất 3 ngày để chạy bộ, lần nào cũng không dưới 5Km. Chạy bộ là một quá trình đòi hỏi sự kiên trì rất lớn. Lười một vài hôm thôi bạn sẽ không có hứng thú muốn dừng lại.

Hãy tận hưởng quá trình chạy. Tận hưởng mỗi một quá trình bạn chạy vượt qua chính mình. Cứ kiên trì tập thể dục, vận động cơ thể trong thời gian dài, rồi bạn sẽ nhận ra sự khác biệt.

5. Biết ơn

Hầu hết chúng ta đều biết rằng cần phải bày tỏ lòng biết ơn đến những người đã giúp đỡ chúng ta hoặc âm thầm ghi nhận những điều chúng ta biết ơn trong cuộc sống. Nhưng chúng ta không biết được sự quan trọng của lòng biết ơn, nên chúng ta không thực hiện điều đó hàng ngày.

Mỗi buổi sáng, bạn hãy dành ít thời gian để biết ơn tất cả những điều tốt đẹp trong cuộc đời này, biết ơn những người đã đến với cuộc đời bạn và biết ơn rằng bạn vẫn đang được sống. Một ngày của bạn sẽ tràn ngập niềm vui và hạnh phúc.

6. Tự lập

Dù cuộc sống còn muôn vàn những khó khăn cùng thử thách đang đợi phía trước và không phải ai cũng “rảnh” để chỉ đường, giúp bạn đưa ra phương hướng. Tự đứng trên đôi chân của mình, vận dụng trí tuệ và sức lực, bạn sẽ vượt qua tất cả.

Người làm chủ cuộc đời mình, chính là người sống có mục đích của riêng mình, không chờ đợi sự “ban phước” từ người khác. Tính tự lập còn giúp bạn tự làm chủ được năng lực, tri thức của bản thân để sử dụng vào những mục đích tốt đẹp. Nhờ vậy, bạn luôn đứng vững trước những “ngã rẽ” bất ngờ của cuộc sống.

St

Minh-Đạo & Nguyễn Thạch-Hãn

Houston có gì lạ không em?

Tác giả đã góp một số bài viết đặc biệt về chuyện đời tị nạn, và đã nhận giải danh dự Viết Về Nước Mỹ 2011. Bút hiệu gồm 2 người: Minh-Đạo là một vị cao niên 86 tuối, viết lách cho… vui, trong khi Nguyễn Thạch Hãn, cư dân Houston, Texas sinh năm 1945, là một cựu sĩ quan Pháo Binh VNCH, hiện làm việc trong một công ty Energy tại thành phố Houston, đề tài của bài viết hôm nay. Ngoài chuyện hiện tại, còn thêm phần dở lại trang sử cũ, thời ông Houston còn là Tổng Thống nước Cộng Hoà Texas.

*****

Mỗi năm cứ vào độ tháng tư tôi lại bùi ngùi nhớ về quê cũ, những ngày bỏ nước ra đi. Nứơc mắt cũng đã chảy ra nhiều, những giấc mơ hãi hùng vẫn chợt đến chợt đi, tỉnh dậy ngơ ngác một lúc mới nhớ ra mình đang nằm trên giường, chăn ấm nệm êm trên đất Hoa Kỳ tự do và thịnh vượng. Vùng đất ngọt ngào luôn nâng đỡ, che chở, nuôi dưỡng tôi như một người mẹ hiền. Ôi mừng hết lớn! Khi nghĩ đến quê hương vẫn là Việt Nam. Có ai đó, lạ mặt, hỏi tôi, bạn người nước nào? Từ đâu đến? câu trả lời vẫn là Việt Nam. Ôi cái nước Viêt Nam trong trí nhớ già nua của tôi, đọa đầy khốn khổ, chạy gạo ăn từng bữa, cả một mái nhà để chui ra chui vào cũng không có, bom đạn nổ ầm ỹ từng giờ, sống nay chết mai, anh em ly tán; Con cái, cha mẹ mong chờ biền biệt tháng ngày. Có lẽ đến đời cháu tôi, may ra chúng mới có thể tự nhiên trả lời: tôi là người Mỹ, đến từ Houston, Dallas, LA, NY.

Ở đây, chẳng bao giờ tôi phải nghĩ đến cái ăn, cái mặc, phương tiện di chuyển, tối nay ngủ đâu, có gì ăn không nhỉ? Cả đến việc nhỏ nhặt tầm thường nhất, xin lỗi quý vị, như chạy quanh chạy quẩn đi tìm một chỗ làm công tác vệ sinh, tôi cũng chẳng phải lo. Nhưng tôi vẫn là ngươì Việt Nam da vàng mũ tẹt, nói tiếng Việt rành hơn tiếng Mỹ, chỉ biết lich sử Viêt Nam còn lich sử Mỹ thì mù tịt. Chính trường Mỹ thì càng không quan tâm tới. Vẫn nôn nao coi giải Túc Cầu Thế Giới, hơn là những môn thể thao của người Mỹ như foot ball, base ball, basket ball. Có ai trong sở hỏi: “Bạn cá ai sẽ thắng trong giải Super Bowl này?” -Super Bowl gì?. Hay người nào đó phang một câu “Anh chàng Yao Ming bị thương hoài chẳng làm nên trò trống gì!” – Yao Ming nào?, mặc xác hắn chứ!

Tại sao tôi chưa hội nhập được vào xã hội Hiệp Chủng Quốc này. Tôi vẫn chưa tan ra, hòa lẫn với các giống dân khác trong chiếc “The Melting Pot” vĩ đại này nhỉ?

Tôi đã sống hơn nửa đời người trong thành phố này, nhưng biết rất ít về nó. Một ngày nọ, người bạn thân từ hồi còn trai trẻ, lâu ngày không gặp, ca bản “Houston có gì lạ không em?” cho tôi nghe. Tôi chẳng thấy gì lạ cả, vẫn những cao ốc nhìn mỏi cổ, vẫn những xa lộ đầy ắp xe cộ chạy lên chạy xuống cả ngày lẫn đêm. Hình như thiên hạ chẳng biết làm gì cho hết giờ nên cứ lái xe ra xa lộ tiêu khiển, đốt xăng chơi. Vẫn những ngày hè nóng nực chẳng khác gì Saigon, với những cơn mưa hạ xầm xập kéo đến rổi vội vã ra đi để lại bao nỗi tang thương trên hè phố! Mùa thu vẫn đến âm thầm nhẹ nhàng như cơn gió thổi sau vườn, lúc ra đi cũng chẳng hẹn trước, nhưng không quyên mang theo đám lá vàng xào xạc, chừa lại những hàng cây cao trơ trọi khẳng khiu chào đón gió “Đông Phong”. Tuyết ư? Hơn 30 năm tôi chỉ thoáng thấy mặt nàng một đôi lần, nàng e lệ đến gõ cửa một buổi sớm mai, hỏi thăm dăm ba câu rồi bye bye ra đi biền biệt! Vâng Houston của tôi chỉ có thế. À, còn nữa chứ, ai đó hay ca bản “Mãi Mãi Bên EM” của nhạc sỹ Từ Công Phụng:

“Đôi khi có những mùa giông bão qua đây,

Em thấy đời là những hư hao”

Vâng đôi khi cũng có bão tố như Cali có động đất nhưng không sao, ông Trời chỉ dọa hoảng vậy thôi, đâu có hư hao gì nhiều, nắm tay nhau, nhìn vào mắt nhau là thành phố lại hoàn toàn như cũ.

Hãy giả như một du khách nhìn từ ngoài vào, may ra có thể trả lời bạn tôi câu hỏi:

*Houston có gì lạ không em?

Cứ vậy đi, bạn già, hãy nói về Houston của tôi:

Houston là thành phố lớn thứ tư nước Mỹ và là thành phố lớn nhất của Texas với dân số khoảng 2 triệu sống trên một diện tích 1500 km2. Đất rộng người thưa nhân công Mễ đầy rẫy, cho nên nhà cửa rẻ rề, hai ba chục ngàn, bạn có thể mua được một chung cư đầy đủ tiện nghi, chỗ đậu xe rộng rãi. Nếu bạn muốn upgrade lên một chút, một hai trăm ngàn bạn có thể mua một gia cư hoành tráng, chẳng phải chung đụng với ai. Đánh lộn trong nhà hàng xóm cũng không ai biết. Nếu bạn muốn chơi sang, bỏ chừng vài trăm ngàn bạn có thể tậu một lâu đài có cả hồ tắm đàng hoàng của một ông hoàng Ả rập nào đó đang hồi xuống dốc (vì mấy vụ biểu tình, xuống đường), tha hồ hưởng nhàn.

Người Mễ chiếm tỷ lệ khá cao trong các sắc dân thiểu số, họ làm việc rất chịu khó. Những việc nặng nhọc như làm đường, xây cất cầu cống nhà cửa, toàn là nhân công Mễ, chẳng thấy người da màu hay Á châu nào làm cả, bởi vậy giá sinh hoạt rất thấp. Bạn cần sửa chữa nhà cửa hay chỉnh đốn vườn tược, chẳng khó khăn gì dể tìm kiếm một ông thợ người Mễ giúp cho một tay.

Houston được mệnh danh là “Thủ Đô của năng lượng trên toàn thế giới” bởi vì hầu hết các hãng xưởng kinh doanh liên quan đến dầu hỏa đều tập trung ở đây, gồm có kỹ nghệ khoan mỏ dầu, tìm kiếm mỏ dầu, chế tạo dụng cụ khoan dầu, xưởng lọc dầu, phó sản dầu hỏa, chuyên chở dầu bằng hệ thống đường ống dẫn dầu và khí đốt khắp hang cùng ngõ hẻm, còn có những hãng chuyên môn thiết lập các bồn dầu khổng lồ để đầu cơ tích trữ và buôn bán dầu trên thị trường chứng khoán vậy mà chẳng có con ma nào bị đưa ra pháp trường cát như thời ông Kỳ làm Thủ Tướng!. Người Việt mình làm nghề hàn và tiện cho các hãng xưởng đó lương rất cao. Kỹ sư dầu hỏa, hóa học, điện tử, điện toán, luyện kim, cơ khí…tha hồ múa may quay cuồng! Ban đêm đi trên cầu cao bắc ngang Houston Ship Channel bạn nhìn về phía đông, sẽ ngạc nhiên thấy hai bên đèn điện sáng rực, còn hơn kinh đô ánh sáng Paris, đó là tụ điểm của những nhà máy lọc dầu hay chế biến phó sản của dầu hỏa . Houston có một trung tâm Y Tế (Texas Medical Center) lớn nhất thế giới rất nổi tiếng về giải phẫu Tim và tri bệnh Ung Thư. Các Ông Hoàng bà Chúa Ả Rập hay về đây để chữa trị. Bác sỹ, Y tá, chuyên viên Y Tế người Việt làm trong các nhà thương đó cũng nhiều. Houston còn có Jhonson Space Center, nơi điều khiển Phi Thuyền Con Thoi, Trạm Không Gian (Space Station), cũng như huấn luyện Phi Hành đoàn. Thập niên 80, khi chương trình phi thuyền Con Thoi đang phát triển mạnh, rất nhiều kỹ sư, chuyên gia gốc Việt đã đóng góp một phần đáng kể cho trung tâm này, lại có cả một ông Tiến Sỹ Phi Hành Gia người Việt nữa chứ làm tôi hãnh diện quá đi mất. Đi đâu cũng vỗ ngực “Tôi là người VietNam”.

Hải cảng Houston vẫn đứng đầu về số lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường biển và thứ nhì về tổng số hàng chuyên chở trên đất và trên biển. Houston cũng đứng hàng thứ nhì chỉ sau New York về số hãng được xếp vào bảng danh sách 500 hãng hàng đầu (Fortune 500) trong nước Mỹ. Tổng sản lượng của “Quốc Gia” Houston và vùng phụ cân lên đến 440 tỷ Mỹ kim, xếp hàng thứ 22 trên thế giới trong các nước kỹ nghệ gồm Mỹ, Nhật, Đức, Anh, Pháp…. Thành phố được xếp hạng nhất về ba tiêu chuẩn “ Tiềm năng kinh tế, khả năng kiếm việc, và giá sinh hoạt”. Lợi tức trung bình cho (gia đình) là $40,443. Cho nên mặc dầu nền kinh tế Mỹ đang gặp khó khăn nhưng tỷ lệ thất nghiệp tại Houston cũng thấp so với toàn quốc. Mới đây tờ báo nổi tiếng về kinh tế Forbes đưa ra danh sách “The best cities for jobs” theo thứ tự như sau:

Austin

New Orlean

Houston

San Antonio

Dallas

Trong 5 thành phố kể trên, Texas chiếm đến 4, Houston vẫn đứng hàng thứ 3 mấy năm liền.

Một điều đáng lưu ý, có lẽ phần đông cư dân Houston cũng không biết, Trung tâm thành phố có một hệ thống đường hầm, cỡ đường hầm Củ Chi, nối liền các cao ốc với nhau, dài khoảng 11 km, như một thành phố chìm sâu trong lòng đất. Bạn sẽ tìm thấy rất nhiều quán ăn trong đó chẳng thiếu thứ gì, có cả quán ăn Việt bán phở và bún thịt nướng, ngoài ra còn có các tiệm tạp hóa, văn phòng Bác Sĩ, Nha Sĩ, tiệm hớt tóc, làm móng tay, nhà băng kể ra không hết.

Giống như hầu hết các thành phố khác, Houston có một số lượng trường Đại Học đáng kể, thu hút rất nhiều sinh viên ngoại quốc, kể cả Việt Nam, vì giá sinh hoạt rẻ, lệ phí không cao lắm.

Nếu quý vị đến Houston để du lịch, tôi xin đề nghị, ngoài khu thương mại Viêt Nam vòng quanh Đại Lộ Bellaire, Beechnut, nên thăm Trung Tâm Không Gian ở Clear Lake, khu giải trí kemah bên bờ vịnh Gaveston, Downtown Houston và Tunnel, Downtown aquadrium, Woodland Waterway, Houston museum of Fine Art, Houston Zoo. Leo lên xe điện, chạy một vòng qua Texas Medical Center.

*Houston sử lược

Thành phố này được đặt tên Houston để vinh danh vị Tổng Thống đầu tiên của Nước Công Hòa Texas. Tôi hỏng có nói lộn đâu nhé, nhắc lại, Tổng Thống đàng hoàng đó.

Tướng Sam Houston đã lãnh đạo thành công cuộc chiến giành độc lập của nước Cộng Hòa Texas khỏi bàn tay thống trị độc tài của Tổng Thống và Tướng Antonio López de Santa Anna xứ Mễ Tây Cơ, người đã tự ví mình như Napoleon của Pháp Quốc. Ông quyên rằng Hoàng Đế Napoleon cũng từng bị đánh bại và chết tủi nhục trong nhà tù! Khi ra trận Santa Anna ra lệnh tất cả tù binh đều phải xử tử lập tức, dù là hàng binh. Như vậy, dân quân nổi dậy tự hiểu rằng sẽ không có tù binh chiến tranh! Chỉ có tử chiến mà thôi!

Cuộc cách mạng giành độc lập của Texas

Trong những năm đầu sau khi nước Mễ Tây Cơ giành được độc lập từ người Tây Ban Nha, dân Hoa Kỳ đến lập nghiệp tại Texas rất nhiều. Tướng Santa Anna lên nắm quyền xứ Mễ, ông hủy bỏ hiến pháp dân chủ, giải tán quốc hội và chính quyền các tiểu bang, trở nên một Tổng Thống độc tài của xứ Mễ Tây Cơ. Quân đội và hành pháp đều do một mình ông nắm giữ. Khoảng đầu năm 1835 vùng đất Texas vẫn còn nằm trong vòng cai trị của chính quyền Mễ Tây Cơ. Cuộc cách mạng giành độc lập thật sự khởi đầu chỉ vài tháng sau đó. Trong vòng mấy tháng ngắn ngủi, Toàn quân Mễ trên đất Texas đã bị tiêu giệt hoặc đẩy lui về bên kia biên giới. Quân Texas chỉ là một đám quân ô hợp, vũ khí thô sơ, chưa có thống nhất chỉ huy và tiếp liệu. Chính quyền tạm thời vẫn chưa thành hình. Có một điều chúng ta phải cúi thấp đầu bái phục đó là lòng quyết chiến cho tới chết của đoàn quân Texas, tuyệt đối trung thành và vâng lời thượng cấp, không tranh giành địa vị hay quyền lợi, không tàn sát lẫn nhau, chỉ một lòng chống kẻ thù chung. Họ là những nông dân tự trang bị cho mình đạn dược, súng ống, lương thực, quần áo. Đó là truyền thống của cao bồi Texas còn lưu đến bây giờ. Chính quyền có thể cấm bài bạc, đĩ điếm nhưng cỡi ngựa mang súng là quyền tự do cá nhân đó.

Chuẩn bị phòng thủ

Đầu tiên, quân kháng chiến biến khu truyền giáo Alamo, hiện thời là vùng đất thuộc thành phố San Antonio, thành một pháo đài rộng khoảng 3 mẫu (3 acres) với 1320 feet (400 m) chu vi phòng thủ. Tường bao bọc dầy khoảng 2.75 feet, cao khỏang 9 -12 feet. Thành này vốn lập ra chỉ để phòng ngừa quân da đỏ với vũ khí là cung tên và búa rìu mà thôi, không phải để phòng thủ chống lại đội quân có đại bác như quân của Tướng Santa Anna.

Dân quân đặt 19 khẩu đại bác (tịch thu được trước đây của quân Mễ ) vòng theo bờ thành phòng thủ. Họ tin rằng có thể chống cự với một lực lượng đông gấp 10 lần. Lực lượng phòng thủ sơ khởi khoảng gần 100 người, lương thực chỉ đủ cung cấp cho 4 ngày, James C. Neill, vị chỉ huy tạm thời của thành, viết thư kêu cứu với chánh quyền lâm thời, nhưng chẳng ai giúp được gì. Neill bèn tiếp xúc với Sam Houston, một trong bốn vị tổng chỉ huy nghĩa quân để xin tiếp liêu, quần áo, và đạn dược. Tướng Houston tiên liệu rằng không thể nào giữ nổi thành nếu bi đại quân Mễ tấn công nên phái James Bowie dẫn theo 30 dân quân để phá hủy thành Alamo và di chuyển tất cả các khẩu đại bác đi. Không thể tìm được phương tiện chuyên chở đại bác, Neil và Bowie viết thơ thuyết phục chính quyền lâm thời rằng Alamo là cứ điểm quan trọng, đó là tiền đồn để ngăn ngừa quân Mễ. Tương lai của Texas đều phụ thuộc vào vùng đất này. Cuối thơ ông viết một câu rất hào hùng “Chúng tôi long trọng thề rằng thà chết ở chiến hào này chứ không giao thành cho địch!” Hai ông cũng xin cung cấp thêm người, tiền bạc, súng ống, đạn dược. Alamo được cung cấp thêm 30 người và một sỹ quan kỵ binh William B. Travis. Vaì ngày sau, một số quân nhỏ tình nguyên cũng nhập bọn. Ngày 11 tháng 2 năm 1836 Neil dời thành để đi vận động nhân lực và tiếp liệu, giao quyền chỉ huy cho Travis và Bowie.

Tử chiến thành Alamo

Trong khi thành Alamo, gặp đủ thứ khó khăn về nhân lực và tiếp liệu thì đại quân Mễ đang tiến về hướng Alamo bằng đường bộ. Sáng sớm ngày 23 tháng 2 năm 1836 Santa Anna chỉ còn cách thị trấn 1.5 dặm. Thành Alamo được báo động, Dân chúng di tản khỏi thi trấn, nhưng gia đình của dân quân thì dời vào trong thành. Quân Mễ có khoảng 1500 người sẵn sàng tham chiến, Tướng Santa Anna ra lệnh đặt đại pháo phía đông và nam và cách thành khoảng 1000 feet (300 m), đồng thời kéo cao ngọn “cờ máu”, đó là hiệu lệnh tàn sát không tha. Alamo trả lời bằng một viên đạn đại bác lớn nhất trong thành!

Mỗi đêm, quân mễ đều quấy rối bằng đại bác mục đích làm mệt mỏi đối phương. Trong tuần lễ đầu tiên vây hãm hơn 200 đạn rơi trong thành. Lúc đầu quân tử thủ cũng bắn trả lại, hầu hết dùng ngay trái đạn của địch quân để bắn trả, nhưng những ngày sau Travis ra lệnh không bắn trả dể tiết kiệm thuốc súng.

Ngày 24 tháng 2 Bowie bị bệnh nặng nằm liệt giường, Travis nắm toàn quyền chỉ huy phòng thủ.

Sáng hôm sau, khoảng 300 quân Mễ, lội qua sông ẩn trong những túp lều gần chân thành để tấn công. Quân trong thành phái người ra thiêu hủy những túp lều đó đồng thời bắn trả lại rất gắt. Sau 2 giờ tấn công, quân Mễ bi thiệt hại nhe và rút lui.

Ngày 3 tháng 3 quân Mễ được bổ xung thêm 1000 ngươì nữa. Ngày 4 tháng 3 một số nhỏ dân quân tăng viện phá vòng vây từ ngoài lọt vào trong thành.

Ngày 5 tháng 3, Travis tập họp quân thủ thành một lần cuối, thông báo cho toàn quân, sự thật là thành sẽ không thể nào giữ nổi vì lực lượng đôi bên quá chênh lệch, lại thiếu súng ống đạn dược, ngay cả lương thực, nếu ai muốn bỏ thành thì ông cho phép rời ngay, vẫn còn kịp. Mọi người đều đòng lòng tử thủ, chỉ trừ một người xin đươc ra đi.

10 giờ đêm ngày 5 tháng 3, đại pháo của quân Mễ ngưng bắn hoàn toàn. Tướng Santa Anna tiên đoán quân đồn trú sẽ rơi vào giấc ngủ say sau bao nhiêu đêm mệt mỏi vì tiếng đại bác. Nửa đêm quân Mễ lặng lẽ tiến gần về chân thành, 500 kỵ binh Mễ bao chung quanh thành ở vòng ngoài để bắt những lính đào ngũ của cả hai bên.

Khi còn cách chân thành vừa tầm súng, quân Mễ la to “Hoan Hô Santa Anna”. Tiếng la vang dội vào thành đánh thức quân trong thành vào vị trí chiến đấu, gia đình vợ con lính được đưa vào trong Nguyện Đường của thành để được an toàn hơn. Travis động viên dân quân bằng khẩu hiệu “Hỡi các chiến hữu, tụi Mễ đang tấn công chúng ta, Hãy tống chúng nó vào Địa Ngục, quyết không đầu hàng”

Quân trong thành không có đủ đạn đại pháo nên tọng bất cứ mảnh sắt nào vào trong họng súng kể cả bản lề cửa, đinh, móng ngựa…, những phát đại bác bắn ra như một phát đạn shotgun khổng lồ, vung vãi miểng ra khắp nơi làm thiệt hại không ít quân Mễ.

Travis bị tử trận ngay trong đợt tấn công đầu tiên. Mặc dầu không có người chỉ huy, quân Mễ vẫn không tiến vào được. Trong vòng 15 phút quân Mễ đã tấn công 3 đợt, mỗi đợt tấn công không lên đươc thành lại kéo ra để sắp xếp chuẩn bị cho đợt kế tiếp. Đợt tấn công cuối cùng quân Mễ dồn về phía bắc thành, nơi đó tường phòng thủ rất mỏng manh, dễ bị chọc thủng, Phía bắc rồi lần lượt phía nam và đông dều bi thất thủ. Quân Mẽ tràn vào thành như nước vỡ bờ. Quân trong thành rút về Nguyện Đường và những căn nhà gạch trong thành, từ đó chĩa súng bắn ra ngoài. Một số nhỏ dân quân không rút kịp bèn ẩn nấp trong giao thông hào giữa tường thành và sông San Antonio River, từ nơi đây có thể bắn trả quân kỵ binh Mễ lội qua sông để tấn công mặt phía tây. Với quân số gần 500 kỵ binh tràn qua, tất cả đám dân quân dưới giao thông hào đều tử trận. Một số nhỏ dân quân khác thoát ra ngoài thành về phía đồng cỏ phía đông nhưng bị kỵ binh Mễ đuổi theo giết sạch. Nhóm dân quân cuối cùng rút vào cố thủ trong các căn nhà gạch và Nguyện Đường. Quân Mễ bắn đại bác phá xập tường rồi tràn vào bên trong. Bowie bị giết trên giường bịnh. Những ngươì khác đều chiến đấu đến giọt máu cuối cùng. 6:30 sáng, quân Mễ hoàn toàn làm chủ thành ALAMO, kiểm soát từng tử thi, ai còn cử động đều bị đâm chết. Trong những dân quân tử trận ngoài hai thủ lãnh như Travis và Bowie, Davy Crockett thủ lãnh một đám nhỏ dân quân tình nguyên là nổi tiếng hơn cả. Ông là dân biểu liên bang đại diện của tiểu bang Tennessee, vì bất đồng chính kiến với Tổng Thống Andrew Jackson nên đầu quân vào Texas để phòng thủ thành ALAMO. Ông đã giết chết it nhất 16 lính Mễ bằng dao găm trước khi bị đâm chết, trong khi con dao của chính ông còn cắm sâu trong một xác lính Mễ.

Hollywood đã làm rất nhiều phim về Davy Crockett như một người hùng, ngươì khai phá…của Hoa Kỳ.

Các sử gia ước lượng khoảng 400 – 600 quân Mễ tử thương và dân quân bị giết khoảng 182-257 người.

Những người không phải là dân quân đều được thả cho đi, trong đó có cả một nô lệ da đen của thủ lãnh Travis và rất nhiều thân nhân của nghĩa quân. Santa Anna cho mỗi phụ nữ một tấm mền và 2 đồng tiền Mễ bằng bạc (silver pesos) làm lộ phí, đồng thời nhắn tin rằng không ai có thể đánh bại đoàn quân viễn chinh của ông!

TEXAS tuyên bố độc lập

Trong khi thành ALAMO bị vây ngặt, các dân biểu họp đại hội và đồng thanh tuyên bố thành lập nước CỘNG HÒA TEXAS và chỉ định Sam Houston làm Tổng Tư Lệnh đoàn nghĩa quân khoảng 400 người! Còn đang chờ đợi để tới giải cứu thành Alamo, họ vẫn chưa biết rằng thành Alamo đã thất thủ. Chỉ vài giờ sau những người đươc thả ra từ Alamo đến báo tin, Tướng Sam Houston quyết định tất cả dân chúng, quân đội và chính phủ mới thành lập rút chạy về hướng đông. Mặc dầu thiệt hại nặng khi tấn công thành Alamo, quân Mễ vẫn đông hơn quân Texas gấp 6 lần!

Santa Anna nghĩ rằng, sự tàn sát thành Alamo sẽ làm khiếp đảm đám quân ô hợp và nhỏ bé của Sam Houston và trước sau gì cũng tan rã. Nhưng ông đã lầm vì quá tự tin và kiêu ngạo.

Thành Alamo bị tàn sát làm nổi lên hào khí khắp nơi, thanh niên ào ạt đầu quân dưới quyền Sam Houston. Nếu Santa Anna không quá đôc ác, chưa chắc Sam Houston đã có một số quân đông và lòng quyết chiến như vậy.

Trân chiến cuối cùng

Buổi chiều ngày 21 tháng 4 năm 1836, Sam Houston ra lệnh tấn công quân Mễ bên bờ sông San Jacinto, nằm ở phía đông của thành phố Houston bây giờ. Trân chiến chỉ kéo dài 18 phút ngắn ngủi, dân quân luôn hô to khẩu hiệu “trả thù cho thành Alamo!”. Quân Mễ thiệt hại khoảng 630 người và hơn 700 bị bắt làm tù binh, trong khi chỉ có 9 dân quân Texas bị tử trận.

Cuối cùng Santa Anna bỏ chạy và bị bắt làm tù binh ngày hôm sau đó. Sam Houston tha mạng cho ông tướng kiêm Tổng Thống Mễ Tây Cơ và buộc ông ta ký hòa ước trả độc lập cho nước Cộng Hòa Texas. Sam Houston được bầu làm Tổng Thống đầu tiên. Sau khi Texas xin sát nhập vào hiệp chủng quốc Mỹ Châu (USA), Sam Houston được bàu làm Thượng Nghị sỹ, rồi Governor của TEXAS.

Cuộc đời của Sam Houston

Đó là một cuộc đời ngoại hạng, một tấm gương lớn cho nhiều người noi theo. Ông sinh ra ở tiểu bang Vỉginia nhưng lớn lên ở tiểu bang Tennessee. Sống ở nông trại và chơi rất thân với đám người da đỏ Cherokee. Khi cuộc chiến giữa Hoa kỳ và Anh Quốc lần thứ nhì bắt đàu, ông đầu quân làm binh nhì. Leo dần đến chức Trung Úy rồi giải ngũ đi học luật và hành nghề luật sư. Đắc cử dân biểu liên bang 2 lần đai diên cho tiểu bang Tennessee, sau đó dắc cử Thống Đốc Tennessee. Chưa hết nhiêm kỳ ông xin từ chức về sống với bộ lạc da đỏ Cherokee sau đó dọn về Texas cùng với một số bạn bè thân thiết. Được cử làm đại diện cho vùng Nacogdoches trong đại hội bàu chính phủ lâm thời của nước Cộng Hòa Texas.

Trong cuộc nội chiến Nam Bắc Mỹ ông rất chống đối việc rút Texas ra khỏi liên bang Hoa Kỳ, nhưng phải chiều theo đa số. Trong cuộc nội chiến Bắc – Nam, chính phủ phía Bắc yêu cầu ông gia nhập Bắc quân nhưng ông từ chối vì không muốn bàn tay mình nhuốm máu người miền nam. Cuối cùng ông về hưu và chết ở Huntsville, đó là một thành phố nhỏ phía bắc của Houston bây giờ.

Quý vị nào lái xe từ Dallas về Houston cũng nhìn thấy tượng một ông già chống gậy màu trắng khổng lồ bên xa lộ I45, đó đích thực là ông. Cuộc đời của ông cho chúng ta rất nhiều bài học. Ông là người sãn sàng chiến đấu cho quyền lợi chung của dân tộc, hy sinh quyền lợi riêng tư của mình vì đại cuộc, không tham quyền cố vị, không hãm hại người không đồng chí hướng với mình, biết rút lui khỏi quyền lực đúng lúc. Hãy nhìn lại bao nhiêu lãnh tụ trên thế giới, lấy danh nghĩa vì quốc gia, vì dân tộc, tranh giành quyền lực và mãi mãi bám lấy nó cho đến chết hay bi kẻ khác lật đổ. Thế gian này được mấy người như Ông Houston, nhất là vào thời mà sự tôn thờ chủ nghĩa cá nhân còn đang thịnh hành trên địa cầu! Tôi xin ngả nón nghiêng đầu kính phục và thắp một nén hương lòng cho ngài.

Những ngày gần đây, bao nhiêu cuộc cách mạng đã sảy ra trên thế giới nào là cách mạng Nhung, cách mạng Hoa Hồng, cách mạng Hoa Tulip…Tất cả cùng chung một mục đích lật đổ chế độ độc tài hại dân hại nước. Những kẻ cầm quyền đó chỉ nghĩ đến quyền lợi riêng tư của chính họ mà thôi! Bao giờ đến cách mạng hoa Nhài hay Hoa Sen nhỉ?

Minh-Đạo & Nguyễn Thạch-Hãn