Category: SƯU TẦM

Ba’o Tieng Dan

Đoàn Bảo Châu

7-12-2023

Hôm trước khi đưa bài, tôi chưa có đoạn clip này. Sẽ không công bằng khi không đưa lên đầy đủ. Ở đây, lỗi đầu tiên thuộc về cô giáo. Cô giáo ứng xử không chuẩn mực, không biết cách xử lý khi có vấn đề, múa dép loạn xạ y như một nữ trò nhỏ, nhảy lên ghế đuổi theo trò hồn nhiên như con điên.

Góc nhìn rộng hơn chút nữa là gì? Là chính bản thân cô giáo, người được đào tạo, được làm trò để làm nghề sư phạm cũng là một sản phẩm lỗi của hệ thống giáo dục. Được làm người lớn, được học về cách dạy người mà ứng xử y như một đứa trẻ vô giáo dục, vậy những sản phẩm giáo dục mà cô giáo này đào tạo ra sẽ thành cái gì?

Nhìn rộng hơn nữa là gì? Là cả một mặt bằng văn hoá xã hội cần được chấn hưng. Đây chính là điều mà các vị quan chức ngành văn hoá nhìn thấy và kêu gọi 350.000 tỷ.

Như đã nói, văn hoá không phải là thứ đổ tiền vào là thành, nó cần thời gian, cần những khối óc và con tim thực sự yêu đất nước, yêu dân tộc.

Nếu đổ tiền vào một hệ thống kém và không tốt thì bao nhiêu phần trăm của số tiền kia thực sự được dùng một cách hữu ích?

Không khéo bi kịch của Covid, của “giải cứu” sẽ lặp lại và đất nước lại bị hao hụt thêm cán bộ, tri thức trong đội ngũ áo sọc sẽ được tăng lên vùn vụt và đời sống trong tù sẽ “văn hoá” lên rất nhiều.

Tôi phải nhắc lại rằng ngành giáo dục chỉ là một bộ phận của xã hội, của hệ thống bao trùm bên ngoài. Một hệ thống mà việc mua quan bán chức xảy ra nhan nhản, hiệu trưởng theo tôi được nghe thì đa phần nhờ chạy vạy mà có được chức tước. Người tài năng đức độ, có phẩm chất, có lòng tự trọng tất nhiên sẽ không bỏ tiền, quỳ gối chạy vạy để có chức, do vậy mà giá trị của họ không được dùng.

Đừng trách riêng cô giáo kia, cô ấy cũng là nạn nhân, đừng trách riêng ngành giáo dục, ngành giáo dục phải theo trào lưu mua quan bán chức chung.

Thật là buồn khi nhìn thấy mọi thứ cứ trở nên tồi tệ hơn mà không làm gì được. Mà người có lương tri cũng chỉ nên thở dài nhè nhẹ thôi, thở to quá, phát biểu nhiều quá lại bị chụp mũ nọ kia, thì khổ.

Đừng bỏ tiền ra chấn hưng cái gì cả, mỗi cá nhân cứ chịu bỏ tí thời gian, tí nơ-ron để quan tâm và suy ngẫm về những sự việc như thế này, xã hội sẽ tốt lên.

Một Leonardo da Vinci đã nói rằng: “Không có gì làm quyền lực mạnh hơn bằng sự im lặng”.

Gieo Mầm Ơn Gọi

Hơn một phần tư – 26% – người Mỹ trưởng thành thừa nhận rằng họ đã không đọc sách trong năm vừa qua, dù chỉ là một phần. Đó là theo số liệu thống kê đến từ Trung tâm Nghiên cứu Pew. Nếu bạn thuộc nhóm người này, hãy biết rằng khoa học ủng hộ quan điểm rằng đọc sách tốt cho bạn theo một số cấp độ.

Đọc tiểu thuyết có thể giúp bạn cởi mở và sáng tạo

Theo nghiên cứu được thực hiện tại Đại học Toronto, những người tham gia đọc tiểu thuyết ít có nhu cầu “đóng cửa nhận thức” (mệnh đề cho rằng trí óc con người không có khả năng giải quyết một số vấn đề triết học lâu năm) hơn so với những người đọc những tiểu luận phi hư cấu. Về cơ bản, họ được cho rằng là cởi mở hơn, so với những người không hay đọc tiểu thuyết.

“Mặc dù việc đọc sách phi hư cấu giúp sinh viên hiểu đúng về một chủ đề, nhưng không phải lúc nào nó cũng giúp họ suy nghĩ về một chủ đề,” những nhà nghiên cứu viết. “Một bác sĩ có thể có kiến thức bách khoa về chuyên ngành của họ, nhưng nó cũng không giúp bác sĩ khi chẩn đoán một căn bệnh, khi các triệu chứng bổ sung chỉ ra một căn bệnh khác.

Những người đọc sách sống lâu hơn

Theo các nhà nghiên cứu của Đại học Yale, những người đã nghiên cứu 3635 người trên 50 tuổi và phát hiện ra rằng những người đọc sách 30 phút mỗi ngày có khả năng sống lâu hơn trung bình 23 tháng so với những người không đọc sách hoặc báo. Rõ ràng, việc đọc sách đã tạo ra sự gắn kết nhận thức, giúp cải thiện rất nhiều điều, bao gồm từ vựng, khả năng tư duy và tập trung. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến sự đồng cảm, nhận thức xã hội và trí tuệ xúc cảm, tổng thể giúp con người tồn tại ở Trái đất lâu hơn.

Bạn có thể đọc được 50 quyển sách trong một năm

Mặc dù việc đọc tối thiểu một cuốn sách mỗi tuần nghe có vẻ khó khăn, nhưng có lẽ những người bận rộn nhất cũng có thể làm được. Nhà văn Stephen Huston nói rằng cô ấy nghĩ rằng cô ấy không có đủ thời gian để đọc sách hóa ra lại là một cái cớ khập khiễng. Hiện tại, cô đã đặt mục tiêu đọc 50 cuốn sách trong một năm, cô nói rằng cô đã đánh đổi thời gian ngồi nghịch điện thoại để đọc sách, từ trên giường, trên tàu, trong giờ nghỉ trưa đến cả khi xếp hàng chờ đợi. Sau hai tháng thử thách, cô cho biết rằng cô cảm thấy bình yên và cải thiện được giấc ngủ, đồng thời học được nhiều hơn những gì cô ấy tưởng tượng.

Những người thành công cũng là những độc giả

Đó là bởi vì những người đạt được thành tích tốt luôn quan tâm đến việc cải thiện bản thân của họ. Hàng trăm người thành công đã chia sẻ với tôi những cuốn sách giúp họ có được vị trí ngày hôm nay.

ST

Ba’o Tieng Dan

SCMP

Tác giả: Zachary Abuza

Cù Tuấn, biên dịch

5-12-2023

Tóm tắt:

* Vụ bê bối tiền tỷ USD liên quan đến Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng TMCP Sài Gòn cho thấy các cơ quan quản lý đang quá tải – và còn nhận tiền hối lộ.

* Hệ thống ngân hàng Việt Nam không chỉ còn mong manh và dễ bị tổn thương trước các đợt rút tiền ngân hàng đồng loạt, mà nạn tham nhũng còn phổ biến ngay cả ở cấp cao nhất.

Mới đây, cơ quan chức năng Việt Nam đã tiết lộ mức độ lừa đảo đáng kinh ngạc tại một trong những ngân hàng thương mại tư nhân lớn nhất Việt Nam.

Ngoài 30 nghìn tỷ đồng (1,24 tỷ USD) gian lận phát hành trái phiếu, Trương Mỹ Lan – người bị bắt vào ngày 8 tháng 10 năm ngoái – còn bị cáo buộc biển thủ khoảng 12,53 tỷ USD từ Ngân hàng Thương mại Sài Gòn (SCB) do bà bí mật kiểm soát. Để có sự cảm nhận con số đó, nó tương đương với 3,2% tổng sản phẩm quốc nội của Việt Nam.

Điều tra nhà phát triển bất động sản Vạn Thịnh Phát (VTP) do bà Lan làm chủ tịch đặt ra những vấn đề rất quan trọng về nỗ lực quản lý kinh tế và chống tham nhũng của Việt Nam.

Năm 2011, ba ngân hàng thương mại nhỏ phải đối mặt với tình trạng mất khả năng thanh toán. Ba ngân hàng có nhiều điểm chung: Họ cho một số ít người trong lĩnh vực bất động sản vay phần lớn tài sản, có hệ thống kiểm soát nội bộ lỏng lẻo, có rất nhiều các khoản nợ xấu và từng trải qua các đợt bị rút hàng loạt vốn ngân hàng khi các cổ đông chủ chốt vi phạm pháp luật. Điều quan trọng nhất là cả ba ngân hàng này đều do bà Lan bí mật kiểm soát thông qua những người của bà ta chỉ định.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam – ngân hàng Trung ương – sắp xếp để ba ngân hàng này sáp nhập, thành ngân hàng SCB. Nhưng bà Lan đã không phải chịu hậu quả pháp lý nào, có lẽ là do các mối quan hệ chính trị của bà. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi 12 năm sau, cũng chính ngân hàng đó, thuộc sở hữu của cùng một người đó, lặp lại vụ lừa đảo tương tự, nhưng ở quy mô lớn hơn nhiều.

Việt Nam là điểm đến thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, với cam kết đầu tư lần lượt là 22 tỷ USD và 25 tỷ USD vào năm 2022 và 2023. Nhưng trường hợp của Lan và VTP/ SCB sẽ là lời nhắc nhở rằng tình trạng tham nhũng tràn lan và thái độ không sẵn sàng giải quyết các vấn đề cơ bản trong hệ thống ngân hàng, cũng như cải thiện quản lý kinh tế sẽ cản trở sự tăng trưởng của Việt Nam.

Vạch trần mạng lưới công ty mờ ám của bà Lan

Bà Trương Mỹ Lan, hiện tại 67 tuổi, khởi nghiệp là người buôn bán phụ kiện làm tóc tại một khu chợ ở Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh trước khi chuyển sang lĩnh vực bất động sản vào năm 1992 được cho là nhờ vào các mối quan hệ chính trị của bà. Trong vòng vài năm, bà Lan đã sở hữu được một số tài sản có giá trị nhất thành phố, trong đó có một số tài sản trên Đại lộ Nguyễn Huệ, một trong những con đường đắt đỏ nhất châu Á. Bà đã xây dựng được sự ủng hộ chính trị bằng cách trở thành nhà tài trợ hào phóng cho các phong trào và sáng kiến của thành phố lớn này.

Trọng tâm hoạt động kinh doanh của bà Lan là SCB, một số công ty bất động sản và quỹ đầu tư. Nhưng một năm sau khi bà Lan bị bắt, cảnh sát vẫn đang truy tìm mạng lưới công ty của bà, bao gồm hơn 1000 công ty, chủ yếu là các công ty ma, được thành lập để đảm bảo các khoản vay ngân hàng.

Sự phát triển đế chế kinh doanh của Trương Mỹ Lan được thúc đẩy bằng việc vay những khoản nợ lớn thông qua thị trường trái phiếu thương mại. Các doanh nghiệp của bà phát hành 25 đợt trái phiếu khác nhau, được bán mạnh thông qua kênh SCB, huy động được 30.000 tỷ đồng.

Nhưng phần lớn vốn của bà Lan được huy động thông qua ngân hàng. Trương Mỹ Lan bị cáo buộc kiểm soát 91% SCB, thông qua 27 người đại diện, và từ tháng 2 năm 2018 đến tháng 10 năm ngoái, 93% các khoản tiền SCB huy động được đã được chuyển đến VTP và các công ty ma của nó mà không có tài sản thế chấp, không có lịch trả nợ và không qua các quy trình thẩm định thông thường.

Bà Lan đã làm được điều này bằng cách hối lộ một cơ quan quản lý cấp cao của Ngân hàng Trung ương và 23 cơ quan quản lý nhà nước khác với số tiền 5,2 triệu USD để làm sai lệch các báo cáo giám sát của họ đối với SCB và che giấu các khoản nợ xấu cũng như bằng chứng về các hành vi sai trái.

Mặc dù Trương Mỹ Lan chưa bao giờ chính thức có liên hệ với SCB, nhưng việc bắt giữ bà Lan ngay lập tức dẫn đến một cuộc chạy đua rút vốn hàng loạt ra khỏi ngân hàng này. Ngân hàng Trung ương Việt Nam đã nhanh chóng can thiệp và hứa sẽ bảo lãnh tiền gửi, đảm bảo với công chúng rằng họ đang thực hiện “các biện pháp cần thiết” và đặt ngân hàng SCB dưới sự “kiểm soát đặc biệt” để đảm bảo rằng SCB vẫn có tính thanh khoản và có thể tiếp tục hoạt động bình thường.

Tổng cộng, các công tố viên đã khởi tố 86 người. Chồng của bà Lan vẫn ở bên ngoài, đang thanh lý tài sản. Hai nghi phạm bị chết khi bị cảnh sát giam giữ, và một nghi phạm khác chết do tự sát. Vào tháng 10 năm 2023, Bộ Công an ban hành lệnh bắt giữ 7 Giám đốc điều hành SCB, trong đó có hai cựu Chủ tịch HĐQT.

Sự giám sát đã bị thất bại thảm hại

Quy mô của vụ lừa đảo VTP thật ngoạn mục. Vậy trường hợp này nói lên điều gì về quản lý kinh tế của Việt Nam?

Đầu tiên, các cơ quan quản lý của Việt Nam đã tỏ ra choáng ngợp trước sự tăng trưởng của nền kinh tế. Việc dễ dàng thành lập các tập đoàn vỏ bọc, văn hóa sở hữu chéo phức tạp và sự thiếu thẩm định đã dẫn đến vụ tham ô 12,5 tỷ USD chỉ riêng tại một ngân hàng.

Đây là một thất bại nặng nề của việc giám sát. Một năm sau khi Trương Mỹ Lan bị bắt, không có lãnh đạo cấp cao nào trong chính phủ hay Ngân hàng Trung ương bị mất việc vì vụ bê bối VTP/ SCB.

Thứ hai, hệ thống ngân hàng vẫn còn mong manh. Giống như VTP/ SCB, nhiều tập đoàn địa phương – hầu hết đều đầu tư mạnh vào bất động sản – đều có các ngân hàng liên kết trong hệ sinh thái để tận dụng vốn vay, do đó, bất kỳ sự sụp đổ nào nữa sẽ kéo theo tình trạng rút hàng loạt vốn ra khỏi ngân hàng. Và do Trương Mỹ Lan và bong bóng bất động sản, chính phủ Việt Nam đã thắt chặt thị trường trái phiếu thương mại.

Trong trường hợp của SCB, Ngân hàng Trung ương đã có thể can thiệp và bảo lãnh tiền gửi, nhưng không rõ liệu nó có đủ nguồn lực hoặc sự nhạy bén để đáp ứng với nhiều đợt rút vốn hàng loạt ra khỏi ngân hàng xảy ra cùng lúc hay không.

Ngân hàng Trung ương Việt Nam gần đây đã trình Chính phủ phê duyệt kế hoạch tái cơ cấu SCB và vào tháng 9 đã bổ nhiệm Chủ tịch HĐQT mới. Tuy nhiên, ngân hàng này vẫn phải gánh các khoản nợ xấu của VTP.

Sau cuộc khủng hoảng ngân hàng vào đầu những năm 2010, năm 2013 chính phủ Việt Nam đã thành lập Công ty Quản lý Tài sản Việt Nam (VAMC) để mua các khoản nợ xấu từ các ngân hàng nhằm củng cố bảng cân đối kế toán của họ.

Nhưng để so sánh, đến năm 2019, VAMC chỉ có khoảng 1 tỷ USD tiền mặt và trái phiếu để mua nợ xấu. Và nợ xấu ngày càng gia tăng. Báo cáo mới đây của Ủy ban Thanh tra Nhà nước cho thấy nợ xấu tại 28 ngân hàng tăng 52% trong quý 3 năm nay. Trừ khi VAMC được bơm một lượng vốn đáng kể, nếu không nó có thể bị quá tải.

Thứ ba, tham nhũng vẫn còn phổ biến. Điều này thể hiện rõ ở hai cấp độ. Tham nhũng liên quan đến nhân viên ngân hàng trung ương và các cơ quan quản lý khác của chính phủ đặt ra những câu hỏi quan trọng về năng lực và tính liêm chính của các cơ quan quản lý, những người được trả tiền để che đậy danh mục nợ xấu và bằng chứng về hành vi sai trái hình sự. Mỗi người trong số 24 cơ quan quản lý chịu trách nhiệm giám sát SCB đều phải gánh trách nhiệm. Nếu bà Trương Mỹ Lan đã hối lộ các cơ quan quản lý ngân hàng, vậy thì 40 tổ chức tài chính khác trong nước có thể cũng đã làm điều tương tự.

Việc thành lập SCB vào năm 2011 lẽ ra đã khiến các cơ quan quản lý phải chú ý, vì cả ba ngân hàng thành viên của SCB đều có hệ thống quản lý không rõ ràng, có số lượng lớn các khoản nợ xấu và đã chứng kiến tình trạng rút vốn hàng loạt ra khỏi ngân hàng. Tuy nhiên, các cơ quan quản lý đã bỏ qua tất cả các dấu hiệu cảnh báo cũng như quyền sở hữu ẩn danh của bà Lan.

Cuối cùng, nhà chức trách vẫn chưa sẵn sàng đưa ra câu trả lời về cách bà Lan có được quyền mua vào 156 bất động sản, trong đó có một số khu đắt tiền ở quận Nhất Thành phố Hồ Chí Minh. Tất cả đất đai đều thuộc sở hữu của nhà nước và do đó cần có các mối quan hệ chính trị mới có thể mua được các khu đất này.

Bà Trương Mỹ Lan đã bị tình nghi ít nhất 5 năm nhưng chưa bao giờ bị bắt cho đến năm 2022. Không có lời giải thích chính thức tại sao, nhưng có nhiều nghi ngờ rằng bà Lan có quá nhiều thông tin về các chính trị gia liên quan đến các hoạt động kinh doanh mờ ám nhằm trục lợi từ thị trường bất động sản đã có thời tăng nóng của Việt Nam.

Và cuộc điều tra đã dừng lại ở đó.

Ba’o Tieng Dan

Blog VOA

Trân Văn

5-12-2023

Bất kể khuyến cáo của các chuyên gia kinh tế cả trong lẫn ngoài Việt Nam, giới lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam vẫn xem tăng trưởng GDP như một thứ trang sức để chứng tỏ sự “sáng suốt và tài tình” của cả cá nhân lẫn hệ thống.

Cả hệ thống chính trị, hệ thống công quyền lẫn hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam đang sôi sùng sục vì… “còn một triệu tỉ đồng chưa được bơm vào nền kinh tế” trong khi sắp hết năm. Có nơi như TP.HCM đã tổ chức “đợt thi đua cao điểm 60 ngày nhằm hoàn thành chỉ tiêu giải ngân vốn đầu tư công của năm nay” nhưng đến giờ tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công của TP.HCM chỉ đạt chừng 45% so với kế hoạch (1).

Sở dĩ giới hữu trách quay quắt với việc “thúc cho tiền chạy vào nền kinh tế” vì năm nay, Việt Nam tiếp tục không đạt được chỉ tiêu tăng trưởng GDP như dự tính (thay vì tăng trưởng GDP phải là 6,5% nhưng theo ước tính mới nhất thì chỉ đạt được khoảng 5%). Lý do khiến chính quyền Việt Nam sốt ruột, thúc ép giải ngân vốn đầu tư công vì “giải ngân được 95% kế hoạch vốn đầu tư công thì sẽ thúc GDP tăng thêm 1,3% (5).

Bất kể khuyến cáo của các chuyên gia kinh tế cả trong lẫn ngoài Việt Nam, giới lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam vẫn xem tăng trưởng GDP như một thứ trang sức để chứng tỏ sự “sáng suốt và tài tình” của cả cá nhân lẫn hệ thống. Năm 2018, khi phân tích và lặp lại khuyến cáo – đừng chạy theo GDP bằng mọi giá, bà Phạm Chi Lan – một chuyên gia kinh tế nhắc đến điều đã từng xảy ra dưới thời ông Nguyễn Tấn Dũng làm Thủ tướng: Khi nhận ra không thể đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP của năm, chính phủ thúc ép hút thêm một triệu tấn dầu để bán bất kể giá dầu thế giới đang giảm rất mạnh. Tuy bán dầu trong bối cảnh đó sẽ lỗ nặng nhưng bán đi một triệu tấn đầu sẽ đẩy GDP lên. Tương tự, chính phủ bắt ngành than khai thác thêm than dù đang ứ đọng chín triệu tấn than. Chưa kể đến chuyện xào nấu dữ liệu để đạt yêu cầu (3)!

Song những phân tích và khuyến cáo của các chuyên gia vẫn như “nước đổ đầu vịt”, từ BCH TƯ đảng, đến quốc hội, chính phủ vẫn xem “tăng trưởng GDP” như mục tiêu duy nhất và sẵn sàng vét ngân khố dốc hết vào các dự án đầu tư công để đạt được… “thành tích tăng trưởng” kể cả khi “nhiều bộ, cơ quan trung ương và địa phương giải ngân dưới mức trung bình cả nước, thậm chí xin trả lại vốn kế hoạch năm 2023” và các “ủng hộ viên” như ông Nguyễn Bích Lâm – cựu Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê – buộc phải thừa nhận, đó chính là bằng chứng cho thấy “quy trình phân bổ vốn đầu tư dàn trải theo phương châm ‘cả làng cùng vui’ mà chưa để ý tới thực trạng về môi trường pháp lý, thể chế, năng lực và khả năng hấp thụ vốn đầu tư của một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương trong thực hiện giải ngân vốn đầu tư công”!

***

Suy thoái, lạm phát vốn đã và đang là vấn nạn toàn cầu nhưng không như nhiều quốc gia khác, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam chưa đưa ra được bất kỳ giải pháp nào thật sự hữu ích để hỗ trợ doanh giới, ổn định dân sinh, tạo ra sự hồi phục thật sự sau những biến động do đại dịch COVID 19. Xin nhắc lại vài chuyện liên quan đến Nam Hàn để có cơ sở so sánh về bản chất việc bám đuổi “chỉ tiêu tăng trưởng GDP”…

Tháng 3/2021, song song với việc nới lỏng các biện pháp phòng ngừa COVID-19 vì duy trì các biện pháp có tính cưỡng ép (hạn chế đi lại, cấm ăn uống tại chỗ,…) sẽ gia tăng gánh nặng cho tiểu thương và các cơ sở sản xuất, kinh doanh nhỏ, đồng thời để hỗ trợ các thành phần yếu thế và giúp nền kinh tế hồi phục, chính quyền Nam Hàn quyết định cấp gói hỗ trợ khẩn cấp lần thứ tư cho những người thuộc thành phần yếu thế. Bên cạnh đó chính quyền Nam Hàn đã chi 110 ngàn tỉ Won (tương đương 91 tỉ Mỹ kim) để giúp khoảng 900.000 người làm việc trong lĩnh vực dịch vụ đã mất việc và thực hiện hàng loạt biện pháp cụ thể để giúp các cơ sở sản xuất, kinh doanh nhỏ, các doanh nghiệp giảm chi phí tuyển dụng, chi phí lao động, hỗ trợ đào tạo nghề nhằm đạt mục tiêu tái tạo 900.000 việc làm ngay trong quý 1/2021 (4).

Tháng 4/2022, khi giá dầu thế giới thăng thiên, chính quyền Nam Hàn công bố ba gói hỗ trợ mới để giảm bớt sức nặng do giá dầu thô leo thang vốn đang đè trên vai doanh giới và dân chúng: Thuế xăng dầu tiếp tục được giảm thêm 10%, nâng tỉ lệ thuế được giảm lên 30%. Công bố mức trợ cấp chi phí xăng dầu cho xe buýt, xe vận tải. Gia hạn việc áp dụng thuế suất là 0% đối với LPG (khí tự nhiên hóa lỏng – loại nhiên liệu đang được nhiều phương tiện vận chuyển cá nhân và vận tải công công tại Nam Hàn sử dụng thay xăng, dầu) đến tháng 7. Công bố kế hoạch trợ cấp trong ba tháng cho xe buýt, xe vận tải, tàu chở hàng ven biển vận hành bằng dầu diesel. Do nhiều taxi và xe vận tải nhẹ (phần lớn có chủ là tiểu thương) sử dụng LPG, ngoài việc gia hạn thuế suất 0%, chính phủ Nam Hàn giảm 30% thuế doanh thu đối với phương tiện giao thông – vận tải dùng LPG.

Để giảm bớt khó khăn cho doanh giới, chính quyền Nam Hàn quyết định áp dụng mức thuế nhập cảng là 0% cho tới cuối 2022 đối với nhôm tấm dùng trong sản xuất pin thứ cấp và xe hơi. Tăng lượng dự trữ sáu loại kim loại khác lên mức 250.000 tấn. Do lượng ngũ cốc nhập cảng từ Ukraine khiếm hụt, chính quyền Nam Hàn tìm nhập thêm bắp từ các nguồn khác, kèm cam kết, nếu giá cả và cung cầu nông sản bất ổn sẽ mở kho dự trữ lương thực để cung cấp cho các chợ bán sỉ trên toàn quốc. Để giảm gánh nặng chi phí sinh hoạt, chính quyền Nam Hàn tuyên bố dành hỗ trợ có tính cách ưu đãi cho những địa phương có biện pháp cụ thể nhằm giữ giá nước sạch, phí xử lý nước thải… ổn định. Thông qua KBS (giống như VTV), chính quyền Nam Hàn đề nghị doanh nghiệp nhanh chóng làm cho việc giảm thêm thuế xăng dầu thể hiện rõ ràng trong giá bán để dân chúng Nam Hàn có thể cảm nhận ngay được hiệu quả của các gói hỗ trợ (5).

Tháng 10 năm nay, ngay sau khi xung đột giữa Hamas và Israel bùng phát, chính quyền Nam Hàn đã tổ chức một cuộc họp bất thường để thảo luận về tác động của cuộc chiến đối với hoạt động xuất cảng của Nam Hàn. Bởi lo ngại xung đột sẽ ảnh hưởng bất lợi đến xuất cảng, hoạt động sản xuất nội địa và rộng hơn là kinh tế – xã hội quốc gia nên chính quyền Nam Hàn đã quyết định thành lập “Nhóm hành động khẩn cấp” để theo dõi, dự báo và khuyến nghị điều chỉnh chính sách. Ngoài các viên chức chính phủ, nhóm còn có đại diện của Hiệp hội Thương mại quốc tế Nam Hàn (KITA), Cơ quan xúc tiến thương mại và đầu tư Nam Hàn (KOTRA), Tổng công ty bảo hiểm thương mại (K-Sure). Nhóm vừa phối hợp với các Tùy viên quân sự của Nam Hàn ở khu vực Trung Đông, vừa thiết lập kênh liên lạc với các doanh nghiệp đã đầu tư vào khu vực này cũng như các doanh nghiệp xuất cảng hàng hóa vào khu vực này để thu thập thông tin, khuyến nghị điều chỉnh chính sách hỗ trợ, đồng thời sẽ tìm kiếm đối tác dự phòng cho các doanh nghiệp Nam Hàn nếu vì chiến tranh không thể duy trì quan hệ với những đối tác hiện tại. K-Sure cũng cam kết sẽ nâng hạn mức bảo lãnh tín dụng xuất khẩu lên 1,5 lần, gia hạn bảo lãnh cho các doanh nghiệp bất kể quy mô (nhỏ, vừa hay trung bình). Nếu xảy ra rủi ro, K-sure cam kết sẽ trả chi phí bảo hiểm trong vòng dưới một tháng, quá thời hạn này K-sure sẽ chi trả 80% số tiền thiệt hại. Cho dù xung đột tại Trung Đông chưa ảnh hưởng lớn tới xuất cảng của Nam Hàn nhưng vì khó dự đoán tác động của xung đột, chính quyền Nam Hàn cam kết sẽ cùng với các cơ quan hữu trách chủ động tìm giải pháp đối phó, không để xung đột tác động tiêu cực đến hoạt động xuất cảng đang được cải thiện dù kim ngạch xuất cảng sang khu vực Trung Đông chỉ chiếm khoảng 3% tổng kim ngạch xuất cảng của Nam Hàn (6).

***

Ngoài chuyện dùng những biến động trên thế giới và khó khăn của kinh tế toàn cầu như thùng rác… để trút toàn bộ trách nhiệm về thực trạng kinh tế – xã hội càng ngày càng bi đát vào đó, tại sao các viên chức lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền ở Việt Nam không thể làm những chuyện như thiên hạ đã và đang làm mà chỉ quan tâm đến việc phải đạt “chỉ tiêu tăng trưởng GDP”?

Chú thích

(1) https://tuoitre.vn/thang-cuoi-nam-2023-bom-1-trieu-ti-dong-vao-nen-kinh-te-kip-khong-2023120307544837.htm

(2) https://tuoitre.vn/dau-tu-cong-thuc-cho-tien-chay-20230912091454078.htm

(3) https://tiasang.com.vn/dien-dan/khong-nen-chay-theo-gdp-bang-moi-gia-12563/

(4) http://world.kbs.co.kr/service/news_view.htm?lang=v&Seq_Code=48976

(5) http://world.kbs.co.kr/service/contents_view.htm?lang=v&menu_cate=issues&id=&board_seq=420945&page=1&board_code

(6) http://world.kbs.co.kr/service/news_view.htm?lang=v&Seq_Code=60435

Bến mơ dù thiết tha, thuyền ơi đừng chờ mong …

Nào giờ, tôi vẫn thích khí hậu Cali nói chung và San Jose nói riêng. Mười lăm năm sống ở đó tôi thấy bình thường lắm, chẳng nhận ra khí hậu ở đó thật tuyệt vời. Nhưng sau này vì công việc, tụi tôi dọn qua Texas.

Qua tới đây rồi mới biết khí hậu bên này oi bức quá, mùa đông lạnh hơn và mùa hè thì nóng hơn. Chợt thấy tiếc cái khí hậu ôn nhu mình được hưởng suốt một thời gian dài. Chính vì vậy mà làn da của tôi lúc đó được mọi người khen đẹp, đi đến đâu cũng có người hỏi tôi dưỡng da bằng loại kem gì? thú thiệt, cái này trời thương mà phú cho chứ tôi chẳng chăm sóc gì nhiều

Ở TX hai mươi lăm năm, cái khô khốc khắc nghiệt của mùa hè, cái tê tái rét buốt của mùa đông, thêm tuổi già sồng sộc kéo tới, chúng nó đã xúm nhau tàn phá làn da của tôi không thương tiếc. Giờ thì hởi ôi, tôi nhìn tôi trong gương mà muốn khóc thét.. vừa già, vừa sập xệ.. Ôi! thời gian, và nắng gió. Có những hôm mưa dầm, mây xám giăng giăng, tư lự một mình, chợt ngậm ngùi thấy thương một thuở thanh xuân. (Tôi biết tôi hay lằng nhằn, nhưng quí vị chịu khó cho tôi than thở một chút nhen.)

Gần đây chăm sóc Mẹ già, có những hệ lụy buộc tôi phải suy nghĩ. Có nhiều câu hỏi luôn hiện diện trong óc. Biết rằng ai cũng phải đi tới bước này, nhưng mình sẽ an bài cho chính mình như thế nào cho hợp tình, hợp lý đây?. Nhìn Mẹ tôi ở tuổi 85 và những người cùng thời của bà mà chợt thấy thương thân. Thời đại Mẹ tôi, không biết tiếng bản xứ, quen rau mắm, tương cà, cả đời chỉ gần con cháu trong nhà, thì làm sao mà vô viện dưỡng lão toàn người ngoại quốc ở được? tội lắm. Cũng may đám con nửa nạc, nửa mỡ. Sinh ở Vn, lớn ở Mỹ như tụi tôi cũng hiểu được điều này, nên ráng tận sức trong điều kiện có thể.

Như Mẹ tôi, bà không thể một mình, cần có người bên cạnh 24/7. Các con ai cũng đi làm cả ngày thì làm sao có thể chăm sóc bà. Mướn người thì không có. Do vậy cuối cùng các con phải chia nhau. Dù ở gần, nhưng một tuần bà phải di chuyển tới 3 căn nhà. Thêm nữa, theo chu kỳ, mỗi đợt tôi hay chị hai qua chăm bà, thì lúc đó sẽ có căn nhà thứ 4. Đây là điều làm bà bực mình lắm. Nhưng hết cách. Lắm khi tôi thấy thương cho bà và gọi đùa bà là con thuyền không bến. Phận già cứ đi loanh quanh theo con, trong khi căn nhà to của Mẹ bỏ hoang không ai ở, bên VN.

Mỗi lần qua San Jose là tôi mượn nhà cậu em trai, đem mẹ về bên nhà đó với tôi hai tuần. Cậu em chỉ phụ giúp coi mẹ khi cần chứ không chăm mẹ thường xuyên được như các chị em gái, nên mỗi khi chị hai, chị ba đến phiên, thì sẽ ở nhà cậu em này. Có những buổi sáng nắng hanh nhẹ, hai mẹ con ngồi ngoài ghế xích đu sau vườn ngắm chim, ngắm hoa trái, mẹ vui lắm, nhất là nhắc đến kỷ niệm lúc ba còn sống. Đang vui nhưng bất chợt nghe nói: hai ngày nữa con về, là mẹ sầm nét mặt, như một đứa con nít, lo lắng hỏi: Con về rồi mẹ làm sao? ở với ai. Tôi giải thích thì mẹ ầm ừ tỏ ra hiểu. Nhưng chỉ lúc đó thôi, rồi quên ngay. Lát sau lại hỏi nữa.

Có lúc tỉnh táo, bà buồn phiền: Tại sao không cho mẹ ở một chỗ mà phải di chuyển đi hoài? Các con lại giải thích: Tụi con đi làm cả ngày, mẹ ở nhà với ai? nghe vậy bà giẫy nẩy: mẹ sợ lắm, không dám ở nhà một mình đâu. Em gái nói: bởi vậy tụi con sắp xếp đi làm ngày khác nhau để thay phiên lúc nào cũng có người bên cạnh mẹ, để mẹ không phải lo lắng. Mẹ à một tiếng ra vẻ đã hiểu và bằng lòng. Nhưng rồi hôm sau lại quên và mẹ lại hỏi, con cũng lại trả lời.. cái vòng lẩn quẩn cứ thế mà xoay.

 Tôi tưởng chỉ mình mẹ tôi trong cảnh này nên cảm giác buồn và thương tâm lắm. Nhưng đồng bịnh tương lân, hỏi thăm ra mới biết mẹ bạn tôi, bà sui của mẹ tôi, và nhiều bạn già khác.. giờ cũng đều trong tình trạng này. Đã đến lúc không thể ở một mình, giờ ở với đứa con này 2 ngày, đứa con kia 3 ngày, đứa con nọ 1 ngày.. cứ giáp vòng luân phiên, đều đặn đến hẹn lại lên, như con nước, sáng lên chiều xuống.. Biết vậy tôi cũng vơi bớt cảm giác bất lực, cảm giác có lỗi. Cầu mong cứ kéo dài hoài như vầy cũng được, chỉ lo rằng bình yên này không biết bao lâu.? Cây đèn trước gió, ai biết được ngày mai.

Đó là những gì thời đại Ba mẹ tôi đang trải qua. Nhưng tới thời đại chính tôi thì sao đây? Tụi tôi là ba rọi, nửa nạc nửa mỡ, chứ đời con tôi, sinh đẻ, lớn lên bên này, mỡ tuốt luốt chứ kiếm đâu ra chút nạc.. mà cũng đâu phải 7-8 đứa con. Thời nay chỉ 1-2 đứa. Chắc lép gì nữa, phải tự lo thân thôi. Chuẩn bị tư tưởng, gói ghém hành trang mà đi vào nơi gió cát thôi. Ôi cái thân già, tuy khác kiểu một chút nhưng rồi cũng sẽ là một con thuyền không bến…

 From: TRUONG LE