Category: SƯU TẦM

Tác Giả: Đàn Chim Việt

11/08/2024

Ảnh KyivIndependent

Chiến dịch Kursk đã sang ngày thứ sáu. Cho đến nay phía Ukraine vẫn phong tỏa thông tin, và tình trạng này sẽ còn kéo dài. Vì vậy, các diễn biến trên mặt trận tôi luôn giữ một khoảng cách nhất định. Hiện nay, chúng ta vẫn chưa biết mục tiêu chính của người Ukraine là gì, tình hình sẽ tiến triển ra sao.

.Có thể khẳng định một điều, ý đồ của Ukraine là chiếm một vùng lãnh thổ của Nga và họ sẽ giữ càng lâu càng tốt.

.Vì vậy chúng ta phải làm quen với địa hình, địa danh của mặt trận mới này. Tỉnh Kursk có diện tích 29 997 km², dân số 1 098 400 người. Trong thời gian từ 1362 đến 1567 nó thuộc lãnh thổ của Đại công quốc Litva, mãi đến giữa thế kỷ 16 mới thuộc Nga. Thủ phủ của tỉnh là thành phố Kursk có số dân 406.000 người. Công trình nổi tiếng nhất của tỉnh là nhà máy điện nguyên tử Kuchatov. Để dễ theo dõi mời bạn đọc xem các bản đồ dưới để làm quen với những tên gọi, vị trí của các địa điểm đang và sẽ xảy ra chiến sự ở đó.

.Một câu hỏi mà chắc nhiều người đặt ra, vì sao với nguồn lực nhỏ bé, mà chúng ta thường nghe từ nhiều tháng nay, Ukraine lại “liều lĩnh” chơi ván bài một mất một còn như vậy. Được biết, người Ukraine chuẩn bị chiến dịch này rất kỹ lưỡng, từng li từng tí. Từ việc sử dụng khí tài hạng nặng, một lực lượng lớn xe tăng xe thiết giáp, pháo binh, máy bay không người lái, các hệ thống phòng không đi theo, xe rà phá mìn, các thiết bị và đơn vị công binh. Hai tuyến phòng thủ của Nga được xây dựng trong 2,5 năm với chi phí 15 tỷ rúp trên đoạn biên giới giữa hai nước, bị quân đội Ukraine chọc thủng trong vòng MỘT ngày. Nếu chúng ta để ý, gần như tất cả các thiết bị bị hỏng hóc trong lúc giao tranh, và các chiến lợi phẩm đều được Ukrainie vận chuyển về phía sau. Vì vậy, tôi yên tâm là Ukraine đủ sinh lực và khí tài, để mở mặt trận thứ hai trên chính nước Nga. Và, sẽ không thể xảy ra cái mà các Nga vàng, Pu nô, báo chí Chiều nay, các kênh trên mạng xã hội mơ ước, là đại đế của chúng nhử cho quân Ukraine vào để thắt rọ.

.Các cháu đừng thủ dâm, kể cả cháu Thống, cháu Mẫu…

.Câu hỏi nữa, liệu Mỹ và đồng minh có biết kế hoạch này không? Chắc chắn là Mỹ biết, chắc chắn tổng thống Biden biết. Tôi tin là chắc chắn các điểm chính của chiến dịch, có sự tham gia lập kế hoạch cùng với các chuyên gia Mỹ. Nhìn cách tác chiến của quân đội Ukraine trong những ngày qua, chúng ta thấy khác so với các chiến dịch hè thu Kharkiv năm 2022 hay Kherson 11.2022. Lần này các mũi tiên phong của Ukraine, được gọi là đơn vị trinh sát phá hoại đi trên các xe địa hình, vượt qua các điểm kháng cự của đối phương. Nhiệm vụ của họ là rải mìn, phá hoại cơ sở hạ tầng, trinh sát và gây ra náo loạn cho địch. Tiếp theo là các xe cơ giới chiếm các khu vực đi qua, không tập trung đánh phá các địa điểm kháng cự có công sự vững chắc, họ vượt qua và tiến liên tục về phía trước. Bước tiếp theo là các đơn vị nhỏ 10-15 binh sĩ tiếp cận làm sạch và tiêu diệt những điểm kháng cự ngoan cố cuối cùng. Đến nay Ukraine đã bắt được hơn 300 tù binh Nga. Bằng cách này, quân đội Ukraine nhanh chóng kiểm soát được khu vực rộng lớn, đến hôm qua đã hơn 600 km2. Đó là cách đánh của Mỹ, của NATO.

.Các lực lượng tiếp viện của Nga bị máy bay không người lái, pháo binh hạng nặng, Himars và các đơn vị phục kích đánh tan tành, ví dụ điển hình là đoàn xe 14 chiếc ở gần thị trấn Pilsk, làm cho 490 tên phát xít Nga đi gặp Lê nin.

.Hiện nay, qua 5 ngày của chiến dịch, Ukraine tập trung vào 3 hướng mở rộng chính: Lgov, Koronevo và Kursk. Phía đông thị trấn Suzha còn một điểm kháng cự của Nga, nếu không được ứng cứu từ phía Kursk thì sẽ phải đầu hàng. Nếu Ukraine làm chủ được con đường R200 về phía Kursk và chiếm được thị trấn Lgov, thì quân Nga không thể lấy lại được thị trấn Suzha, tạo điều kiện để Ukraine mở rộng lãnh thổ tạm chiếm.

.Theo ý kiến chủ quan của tôi, mục tiêu tối thiểu của Ukraine là chiếm được các thị trấn làng mạc, như được vẽ bằng đường màu vàng thứ nhất – nhìn bản đồ.

Ta thấy, các thị trấn Korenovo, Pilsk là những điểm mà trong thời gian vài ngày tới Ukraine bắt buộc phải chiếm được. Korenovo là đầu mối giao thông cực kỳ quan trọng cho Ukraine, ở đây có trục đường sắt đi sang Ukraine. Lấy được nó quân ta có thể giải quyết được vấn đề logistics, tận dụng tuyến đường sắt này. Thị trấn Pilsk nằm trên đường quốc lộ E38 đi đến thành phố Kuchatov với nhà máy điện nguyên tử, và tiếp nữa là đến thành phố Kursk. Đây là mạch máu giao thông quan trọng nhất của Nga ở khu vực này, gần như tất các các di chuyển tiếp tế từ thành phố Kursk đều đi qua đây.

.Mục tiêu trung bình là đường màu vàng thứ hai mà tôi vẽ trên bản đồ. Được như vậy quân ta sẽ khống chế được tất cả các con đường trong khu vực. Bởi, nhìn bản đồ địa hình chúng ta thấy, tất cả các con đường đều nằm dưới thung lũng. Nếu ta chiếm được các vị trí cao thì quân Nga không có đường để đi về phía tây tiếp ứng hay phản công. Con đường R200 từ Suzha đến Kursk là chạy trên đồi cao.

.Màu vàng đất bị Ukraine chiếm, đường đỏ hai phòng tuyến Nga xây dựng ta chỉ việc gài mìn, củng cố và cải tiến. Đường màu đen là hai tuyến đường sắt cùng các con cầu

Mục tiêu maximum thì tôi chịu. Chắc chắn không phải là nhà máy điện nguyên tử, bởi, với Ukraine nó không phải là con bài để trao đổi hay dọa dẫm bất kỳ ai, như Nga làm từ đầu cuộc chiến ở nhà máy điện hạt nhân Zaporozhia. Nếu chiếm được vùng đất có cả nhà máy điện Kuchatov thì cũng rất tốt, nhưng nó không phải là mục tiêu. Người Ukraine sẽ tìm cách để kiểm soát được hai con đường R200 và E38.

.Thị trấn Suzha ngoài trạm trung chuyển khí đốt, còn có trạm biến áp 330 kV kết nối nhà máy điện Kursk, với lưới điện Ukraine và nhà máy điện Belgorod. Nó cung cấp điện cho tuyến đường sắt chạy qua thị trấn này. Chúng ta biết Nga đang thiếu hụt nhiên liệu, diesel và xăng, sau hàng loạt cuộc tấn công của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu, nên vận chuyển đường sắt của Nga hiện nay cực kỳ quan trọng.

.Hiện tại, Nga đang tập trung lính nghĩa vụ và quân mới nhập ngũ, đơn vị Achmat của Chechnya, một số tàn quân của Wagner, cùng với các thiết bị quân sự, từ kho dự trữ từ các tỉnh lân cận, để đưa về giữ thành phố Kursk, cũng như ngăn bước tiến của quân đội Ukraine. Với số lượng và chất lượng của đám lính này, Nga không đủ để giữ đất, không nói đến chuyện phản công, như mấy ông Nga vàng loa loét trên mạng. Putin sẽ phải chọn: có rút quân từ Ukraine về đây hay không?

.Nếu rút thì từ mặt trận nào? Donbas, Kharkiv hay từ miền Nam? Quyết định không hề đơn giản. Theo các nguồn tin, hai tiểu đoàn lính bộ nhảy dù đã được rút khỏi vùng Kherson, hai lữ đoàn mô tô từ Zaporozhia (38 và 64), một số tiểu đoàn hỗn hợp từ Kupyansk, một vài tiểu đoàn từ mặt trận Kharkiv, một lữ đoàn mô tô từ Belgorod, một lữ đoàn khác từ vùng Luhansk (810 ), và một lượng lính mới nhập ngũ từ Voronezh, nơi có trung tâm huấn luyện quân sự. Các bình luận viên quân sự của Nga cho rằng, để lấy lại vùng đất bị mất Nga phải tập trung vào đây 200.000 lính. Một con số khó tưởng tượng.

.Một điều đáng nói là, trong chính sách xâm lược của Putin, lính Nga bỏ mạng ở Ukraine thì gia đình được bồi thường, nhưng khi bị chết trên đất mẹ Nga, thì không được. Liệu sắp tới Putin phải thay đổi chính sách? Không được bồi thường liệu người Nga sẽ xả thân cho đất mẹ, như họ thường ngạo nghễ.

.Chiến thuật chính của Nga, mang lại cho chúng chút hiệu quả là, ban đầu chúng ném bom FAB, KAB, tiếp theo là pháo kích và cuối cùng là đưa làn sóng người với sự yểm trợ của xe tăng, xe bọc thép ào ạt tấn công, bất chấp thiệt hại. Nhờ vậy mỗi tuần họ đi được vài trăm mét đất ở vùng Donbas.

.Muốn lấy lại lãnh thổ vừa bị mất ở vùng Kursk, Nga cũng chỉ có chiến thuật đó. Có điều ở đây không đơn giản.

.Chúng ta nhớ, ở khu vực này Nga đã chuẩn bị hai tuyến phòng thủ, giờ đây Ukraine chỉ phải hoàn thiện thêm bằng cách thành lập các bãi mìn (nhìn bản đồ) đào hào đắp lũy, xây công sự vững chắc, bố trí hệ thống phòng không, các dàn hỏa tiễn, pháo binh để chờ quân xâm lược Nga. Chắc chắn việc tiếp tế, logistics đã được các nhà quân sự Ukraine tính toán và chuẩn bị kỹ càng. Từ xăng dầu, lương thực, thực phẩm, đạn dược, bệnh viện dã chiến. Tất cả với tiêu chuẩn NATO từ phương tiện vận tải hiện đại, cho đến cung cách làm việc, chắc chắn hiệu quả và chất lượng hơn nhiều lần, của một quân đội nổi tiếng về tham nhũng.

.Chiến dịch Kursk đã đạt được những thành tựu vô cùng lớn lao, nó thay đổi cục diện chiến trường. Và rất có thể, nó là điểm ngoặt trong cuộc chiến tranh kéo dài đã hai năm rưỡi.

Với cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga, Ukraine đã làm cho toàn bộ hệ thống cầm quyền điện Kremlin run sợ, bối rối và hoảng loạn, điều này chúng ta thấy thái độ và gương mặt của Putin trong cuộc họp Hội đồng An ninh Quốc gia. Để chống lại, hôm qua, Putin phát động “chiến dịch chống khủng bố” do Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB) đảm nhiệm, dưới sự chỉ đạo của giám đốc cơ quan này là Alexander Bortnikov.

.Đến nay, đã có 76.000 người dân ở khu vực Kursk phải di tản vào sâu nước Nga. Lòng dân xáo động, logistics cho Tập đoàn quân phía bắc bị xáo trộn. Người Nga phải chứng kiến chiến tranh, chết chóc, tan cửa nát nhà, trên chính quê hương mình, trên đất mẹ Nga, đất nước rộng lớn, cường quốc thế giới mà họ có trong gen từ nhiều thế kỷ nay.

.Quân đội Ukraine càng ở lâu trên đất Nga, thì ngày, chế độ Putin suy sụp đến càng nhanh.

Cuộc tấn công thần tốc và quyết đoán vào lãnh thổ Nga, đã vứt bỏ tất cả các lằn ranh đỏ mà Putin và điện Kremlin bao lần vẽ. Và giờ đây chúng phải kêu gọi dư luận thế giới cũng như HĐLHQ can thiệp và giúp đỡ, thật trơ trẽn và đáng xấu hổ.

.Chiến dịch Kursk được tất cả các đồng minh của Ukraine ủng hộ, từ Mỹ, NATO, EU đến các nguyên thủ quốc gia G7. Các đồng minh cho phép Ukraine sử dụng tất cả các vũ khí của họ trên lãnh thổ Nga trừ ATACMS.

.Việc Ukraine chọn thời gian tấn công cũng không phải ngẫu nhiên, đó là ít ngày, sau khi những chiếc F-16 đầu tiên bay trên bầu trời Ukraine, là lúc tổng thống Biden tuyên bố ông sẽ dành nhiều thời gian hơn, cho cuộc chiến ở Ukraine sau khi ông từ bỏ chạy đua vào nhà Trắng.

.Chiến dịch Kursk cũng là một cuộc tập dượt để Ukraine lập kế hoạch lấy lại bán đảo Crym, khi hạm đội Hắc Hải gần như không còn, các hệ thống phòng không S300/400 gần như tê liệt, các sân bay bị đánh nát, các hệ thống radar mất tác dụng, tiếp tế bằng đường phà qua eo biển Kerch bị hủy diệt, cầu Crym hầu như hết tác dụng vận chuyển.

.Việc đổ bộ và đánh chiếm Crym, không phải là một tương lai xa vời, như cách đây vài tháng.

.NXB, 11.08.2024 (Facebook)

---

 

Ba’o Nguoi-Viet

August 11, 2024

*Chuyện Vỉa Hè

*Đặng Đình Mạnh

Trong khá nhiều clip phát đi từ trong nước, không thông qua hệ thống truyền thông chính thức do chế độ chi phối. Chúng ta bắt gặp cảnh cả hàng đoàn người xếp hàng để được vào viếng linh cữu ông Nguyễn Phú Trọng.

Tương tự, trong nhiều clip khác, lại thấy hàng nghìn người dân đứng suốt dọc hai bên vệ đường chờ đoàn xe tang đi qua. Họ vẫy tay như chào vĩnh biệt người thân thích của mình, xen lẫn, cả tiếng khóc òa, nức nở kêu “Bác ơi…” khi chiếc xe tải quân đội kéo khẩu pháo có linh cữu ông Nguyễn Phú Trọng, phủ lá cờ đỏ trên đó. Ngay cả nhà thờ họ của ông Trọng ở quê Lại Đà, Đông Anh cũng vậy. Cổng chưa mở, người dân đã tự động xếp hàng sẵn chờ vào lễ trước bàn thờ có di ảnh của ông.

Hàng chục ngàn cán bộ đảng viên CSVN tại Hà Nội bị lùa ra đứng dọc đường khi quan tài ông Nguyễn Phú Trọng đi qua. (Hình: Linh Phạm/AFP/Getty Images)

Chúng ta có lý do chính đáng để không tán thành chế độ Cộng sản lẫn ông Nguyễn Phú Trọng. Không chỉ thế, chúng ta càng muốn tất cả người dân đồng tình, chia sẻ chung với nhau về điều ấy. Tuy vậy, qua những clip được xem kể trên, thì thật ra, cũng không hề bất ngờ khi rất nhiều người dân ở thủ đô đã tiếc thương, khóc tiễn ông Trọng một cách rình rang và mùi mẫn như vậy.

Vì lẽ, nếu hiểu điều gì đã tác động lên người dân, nhất là đối với người dân thủ đô như vậy trước nghịch lý: Tại sao ông Trọng, người dành cả đời để gây tan hoang đất nước, khiến thế giới văn minh khinh khi, các giá trị nền tảng của một quốc gia như chính trị, pháp luật, tài chính, kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế… đều bị phá hủy, đạo đức, dân khí suy đồi đến tận đáy, bất công, tham nhũng tràn lan… Nhưng lại được tôn sùng đến mức như vậy khi qua đời?

Tất nhiên, nhiều lý do dễ hiểu đã được người dân công khai đưa ra, như tin nhắn của công an buộc người dân phải đến viếng hoặc ra đường tiễn đưa đám tang ông Trọng. Hoặc các “hoạt náo viên” đứng giữa đám đông làm cò mồi hát quốc ca… Thể hiện sự tác động của chế độ, buộc người dân phải thể hiện thái độ đau buồn trước cái chết của ông Trọng.

Điều này không thể làm chúng ta không liên tưởng đến hai phiên bản tương tự, cũng trong thể chế Cộng sản độc tài đã từng biết: Ở Liên Xô cũ và Bắc Triều Tiên.

Ở Liên Xô cũ, trong những sự kiện có sự phát biểu của lãnh tụ, nếu lãnh tụ chưa có lời yêu cầu ngừng vỗ tay, thì tiếng vỗ tay của công chúng tham dự sẽ kéo dài mãi không bao giờ dám chấm dứt. Dĩ nhiên, không một ai trong số những người tham gia sự kiện ấy dám cả gan đi ngược lại với số đông bằng cách không vỗ tay hoặc ngủ gật cả!

Ở Triều Tiên, nhưng ở mức độ tệ hại hơn gấp nhiều lần. Trong nhiều thước phim hiếm hoi mà chúng ta được xem chính thức, thì mỗi khi cha con họ Kim, Kim Jong-Il hoặc khi Kim Jong-Un xuất hiện, thì người dân xứ này, kể cả đàn ông, quân nhân lại nhảy chồm chồm lên, tay đấm ngực thình thịch rồi òa khóc nức nở. Bất chấp thực tế nghịch lý về việc ba đời họ Kim đã bần cùng hóa người dân Triều Tiên của họ thậm tệ đến mức nào, cả về tinh thần lẫn vật chất.

Nhiều chuyên gia đã dẫn ra một số nguyên nhân để giải thích về hiện tượng này, họ cho rằng:

Người dân phải đối phó với sự trừng phạt của chính quyền nếu không bày tỏ sự phấn khích, ngưỡng mộ khi lãnh tụ xuất hiện;

Người dân bị thiếu thông tin và bị tẩy não, nên đã tin vào bộ máy tuyên truyền của chính quyền rằng lãnh tụ là người thuộc dòng dõi phi thường từ ngọn núi truyền thuyết Ashfall, đã đưa Triều Tiên trở thành quốc gia hàng đầu của thế giới. Cho nên, họ đã bày tỏ sự phấn khích, ngưỡng mộ khi lãnh tụ xuất hiện;

Hiệu ứng tâm lý từ đám đông lan truyền đến từng người dân khi tham gia sự kiện có sự xuất hiện lãnh tụ;

Chưa kể rằng, có chuyên gia đã dẫn ra “Hội chứng Stockholm”, cho đấy là nguyên nhân. Hội chứng Stockholm là một thuật ngữ y tế để chỉ một trạng thái tâm lý, trong đó, con tin hình thành mối quan hệ tình cảm với kẻ bắt cóc trong thời gian bị giam cầm.

Những cảm xúc nói trên của “nạn nhân” thường được xem là vô lý vì họ đang nhầm lẫn hành vi hành hạ với lòng tốt của kẻ bắt cóc, mặc cho những nguy hiểm, sự hành hạ mà họ đã phải trải qua. Một trong những giả thiết giải thích sự tồn tại của Hội chứng Stockholm được dựa trên lý thuyết của nhà phân tâm học Anna Freud: Sự đồng cảm của nạn nhân với kẻ hành hạ là cách mà nạn nhân phản ứng với nỗi đau mà họ đang phải trải qua.

Bằng cách đồng hóa bản thân với kẻ hành hạ, bản ngã của nạn nhân được bảo vệ. Khi đó, nạn nhân chia sẻ chung những suy nghĩ, thái độ và giá trị với kẻ hành hạ, “tạm quên mất” rằng mình đang bị đe dọa. Hội chứng Stockholm còn giúp cho nạn nhân gia tăng khả năng sống sót. Một vài đặc điểm của người mang hội chứng Stockholm xuất hiện lần lượt như sau: Đồng cảm với kẻ bạo hành, có cảm xúc tiêu cực đối với người giải thoát, giúp đỡ kẻ bạo hành và không muốn bị giải thoát khỏi kẻ bạo hành. Trong hoàn cảnh đó, dĩ nhiên, người lâm vào trạng thái tâm lý này chẳng bao giờ nhận mình đang rơi trong Hội chứng Stockholm cả.

Tên gọi “Hội chứng Stockholm” về trạng thái tâm lý này xuất phát từ vụ cướp tại Ngân hàng Kreditbanken, thủ đô Stockholm, Thụy Điển. Bốn nhân viên ngân hàng bị giữ làm con tin từ ngày 23 đến ngày 28/08/1973. Trong khoảng thời gian này, nạn nhân bắt đầu phát triển gắn bó về mặt cảm xúc với kẻ bắt cóc, từ chối sự trợ giúp từ chính quyền rồi đứng ra bảo vệ kẻ bắt cóc trước truyền thông và giới cảnh sát sau khi được giải thoát sau sáu ngày giam cầm.

Nhà tội phạm học, tâm thần học Nils Bejerot, với tư cách chuyên gia tâm thần học tham gia trong cuộc điều tra vụ cướp tại Ngân hàng Kreditbanken là người đầu tiên sử dụng thuật ngữ hội chứng Stockholm. Sau đó, nhà tâm thần học Frank Ochberg là người đưa ra định nghĩa đầy đủ hơn về Hội chứng Stockholm.

Sự giải thích về hiện tượng xã hội tại Liên Xô cũ, Triều Tiên cũng là lời giải thích dành cho xã hội Việt Nam lúc này vì hoàn cảnh hết sức tương đồng. Người dân cùng là nạn nhân phải sống trong thể chế độc tài chuyên quyền của Cộng sản. Nên những thói hư, tật xấu phát sinh từ chế độ cũng hoàn toàn giống nhau, đại loại: Kiêu căng, hợm mình, tô hồng lãnh tụ, giả dối, xu nịnh, tham tàn vô độ…

Các bà mẹ Triều Tiên mỗi khi gặp lãnh tụ độc tài Kim Yong Un phải khóc nức nở vì cảm động. Không khóc bị coi là phản động. (Hình: Thông tấn Triều Tiên)

Với ông Nguyễn Phú Trọng, hệ thống tuyên truyền khổng lồ của chế độ đã bơm thổi, tô hồng ông ấy như một lãnh tụ vĩ đại, trong sạch, yêu nước, thương nòi. Ông đặt ra công cuộc đốt lò để diệt trừ quan tham. Tin tức về những quan chức cao cấp bị khởi tố, bắt giữ, khi xét xử đều nói “Xin lỗi bác Trọng!” củng cố thêm cho người dân xác tín vào những giá trị đó.

Cho nên, khi ông ấy qua đời, đã để lại sự tiếc thương cho họ. Hơn nữa, bày tỏ sự tiếc thương, cũng là cách sinh tồn tự nhiên, giúp cho họ cảm thấy an toàn về tâm lý trước một chế độ tàn ác, phi nhân mà họ không thể thoát ra được.

Tất cả các điều kể trên, bao gồm cả trạng thái tâm lý “Hội chứng Stockholm” đều có thể là nguyên nhân giúp giải thích thái độ thương tiếc và cả khóc lóc của một số người dân Hà Nội trong đám tang của ông Nguyễn Phú Trọng, người đã giành cả đời gây bần cùng hóa xứ sở, trong đó, bao gồm cả những người đã khóc tiễn trong đám tang của ông ấy.

DC, ngày 08/08/2024
Đặng Đình Mạnh

---

 

Nghệ Lâm Hồng

Tôi chực tɾào nước mắt khi thấγ một người quần áo nhăn nheo bạc màu đứng lớ ngớ tɾước cổng nhà hàng. Tôi là một giáo viên về hưu, thường xuγên được mời dự các buổi họρ lớρ. Học tɾò tôi ɾα tɾường, học đại học, đi làm ɾồi thành đạt cũng nhiều, kẻ bất đắc chí, sα cơ lỡ vận cũng không ít. Có thể αi đó luôn tự hào, giới thiệu mình là thầγ cô dạγ nên ông nàγ bà nọ nào đó. Nhưng tôi luôn chú ý và đồng cảm, sẻ chiα với những học tɾò không thành đạt củα mình.

Có lần đi họρ lớρ, gặρ một người đàn ông tɾong chiếc sơ mi dài tαγ nhăn nheo, chiếc quần tâγ bạc màu lơ ngớ tɾước cổng nhà hàng, tôi đã chực tɾào nước mắt khi nhận ɾα đó là học tɾò củα tôi. Mấγ mươi năm tɾước vẫn là cậu học tɾò hiền lành giỏi giαng nhưng nαγ đã bị sương gió củα cuộc đời ρhủ lấγ.

Lần khác, một nhóm học tɾò nữ, không có duγên với công dαnh đỗ đạt, lấγ chồng ɾồi về quê chồng làm ăn nuôi con, bàn tαγ nhăn nheo, đen thủi mà tôi mαng máng nhớ ɾα đâγ là học tɾò củα mình.

Cũng có lần, sαu khi được mời ρhát biểu, tôi thẳng thắn góρ ý:

“Cô ɾất tự hào và ngưỡng mộ với những tɾò giỏi giαng và thành đạt, chúc mừng các em. Cũng chiα sẻ với những em còn lận đận. Cô có góρ ý thế nàγ, khi họρ lớρ, các em nên bỏ ngoài cổng nhà hàng chức tước, dαnh vọng, quγền vị đi.

Đến đâγ, αi cũng nên tɾở về thời học sinh áo tɾắng. Hγ vọng các em đóng góρ nhiều cho xã hội. Hãγ dành buổi họρ lớρ để ôn lại kỷ niệm củα tuổi hồn nhiên, chỉ xảγ ɾα một lần tɾong đời và đã tɾôi đi”.

Có vài học tɾò tứ tán bốn ρhương nαγ quần tụ ở lớρ. Về khoảng cách địα lý đã hẹρ, nhưng khoảng cách tɾong lòng người dần xα, khi các em cứ giới thiệu người thành đạt, người kiα làm chức to, tậu nhà, sắm xe…

Các em hãγ lậρ quỹ, hội liên lạc tɾong lớρ. Bạn bè có hỷ sự vui buồn thì chiα sẻ với nhαu. Bệnh tật thì chăm nom quγên góρ giúρ đỡ nhαu. Kết nối giúρ nhαu làm ăn. Nếu có thể, hãγ nhận đỡ đầu con cái củα những bạn ở quê, kém mαγ mắn hơn. Cùng giúρ nhαu thành công thì đó mới là sự thành công chắc chắn. Hãγ cố gắng đừng tạo ɾα khoảng cách kẻ thành công- người thất bại tɾong buổi họρ lớρ”.

Người tα nói dạγ học là nghề đưα đò và thầγ cô là những người cầm tαγ chèo để nói lên sự bạc bẽo củα nghề. Vì mấγ khi lữ khách quα sông mà còn nhớ đến người đã đưα mình đến bờ bên kiα.Và người tα cũng nói hạnh ρhúc là một quá tɾình chứ không ρhải đích đến. Thật đúng tɾong tɾường hợρ nàγ. Nhìn mỗi thế hệ học sinh mình dạγ dỗ, nâng niu suốt cả năm học chín tháng tɾưởng thành từng ngàγ, lòng người thầγ cô nào cũng vui sướng.

Nhưng tôi nghĩ họρ lớρ không nhất thiết ρhải ở nhà hàng khách sạn sαng tɾọng, hãγ tɾở về tɾường, thăm lại gốc câγ che mát, ρhòng học ɾâm ɾαn tiếng cười đùα năm xưα. Thăm lại ông giáo, bà giáo già ngàγ xưα đã dạγ học mình. Những buổi họρ lớρ ăn nhậu và ρhô tɾương chẳng ích gì.

Mỗi người có số ρhận khác nhαu, xuất ρhát điểm khác nhαu, xuất thân tɾong môi tɾường khác nhαu đều được dòng đời xô đi những ngã ɾẽ khác nhαu mà tα không biết và cũng không tài nào hiểu được. Nếu như đời đã không nương kẻ thất thế thì bạn bè hãγ mở lòng và sẻ chiα.

Đừng khoe khoαng hαγ lên mặt, ρhô diễn hαγ gâγ chú ý bởi sự thành công củα mình tɾong buổi họρ lớρ, bởi “Ngoảnh nhìn lại cuộc đời như giấc mộng – Được, mất, thành, bại bỗng chốc hóα . . .

Sưu tầm

---

 

Đi hết cuộc đời, ta còn lại gì?

TGPSG— Đã quá nửa đêm, chị em chúng tôi đang lau dọn sàn nhà, một chị điều dưỡng chạy tới giọng hối hả: “Các Sơ ơi, có người mới qua đời. Các Sơ vào cầu nguyện cho ông đi!”

Hai chị em bỏ dở công việc, chạy vội vào góc phòng. Các điều dưỡng đang gỡ máy móc, dây ống ra khỏi cơ thể đã bất động. Tôi nhìn gương mặt ông tím tái rồi nhạt dần. Vị bác sĩ trẻ vẫn chưa rời khỏi, cô lộ rõ nét buồn vì không giữ được sự sống cho ông sau một hồi cấp cứu. Cô đưa tay vuốt mắt cho ông rồi lặng lẽ quay đi. Các điều dưỡng nhanh chóng bọc ông cụ vào bao đựng tử thi rồi điện thoại cho nhân viên nhà xác mang xác đi. Tất cả diễn ra trong tích tắc khi chị em chúng tôi còn chưa đọc xong những lời kinh phó linh hồn.

Từ lúc vào giúp ở khoa ICU này, ngày nào cũng thế, cảnh tượng ấy dần rồi quen thuộc. Lúc đầu, tôi vô cùng ngạc nhiên, thậm chí là hơi sốc.

Ở gia đình, trong nhà dòng, tôi đã quen với việc nhìn thấy phút lâm chung của một người có biết bao người thân vây quanh. Người mất được tắm xác, mặc quần áo chỉnh tề, được tẩn liệm với bao nhiêu nghi thức, bao nhiêu hương hoa, nhang nến, khăn tang, tiếng khóc thương đưa tiễn…

Còn đây là những cơn hấp hối và cái chết hoàn toàn trong cô đơn, lặng lẽ, chẳng có gì. Thật sự là không còn gì! Trong trận đại dịch, trong hoàn cảnh lây nhiễm, nhiều người phải từ giã cõi đời trong cái đau thương ấy! Nếu như tôi không ở đây, không tận mắt chứng kiến những cảnh tượng này, chắc tôi sẽ không có được cảm nghiệm sâu sắc về sự mong manh của phận người. Những ngày qua, tôi cứ suy nghĩ mãi: “Đi hết cuộc đời, ta còn lại gì?”

Những bệnh nhân trong khoa ICU này phần lớn đã hôn mê. Ngày nào tôi cũng đi từng phòng thăm và cầu nguyện cho họ. Họ là những người dân của Thành phố này. Nam có, nữ có, già có, trẻ có, mập có, ốm có… có đủ tất cả. Con virus này chẳng chừa ai. Chúng tấn công đủ mọi thành phần trong xã hội: có những người da dẻ trắng trẻo, mịn màng, trên người còn đeo nhiều trang sức và cũng có những người da nhăn nheo, khắc khổ; có những người giàu có, địa vị, tài giỏi, cũng có những người dân nghèo, bình dị, kém cỏi… Giờ đây, trong phòng Hồi sức Cấp cứu này, tất cả đều bình đẳng, tất cả những sự phân biệt đều quay về con số 0. Mọi người dù là ai đi nữa, chỉ còn là một sự trần trụi trên giường bệnh với nhưng hơi thở khó khăn, thoi thóp.

Và cái chết tinh thần đôi khi còn đến trước cái chết thể lý. Đó chính là sự cô đơn, sợ hãi khi không có lấy một người thân bên cạnh. Đi hết cuộc đời, làm bao nhiêu việc, tìm kiếm bao điều, bao mối tương quan… giờ chỉ còn một mình đối diện với cái chết cận kề. Cảm giác ấy thật không dễ dàng gì đón nhận!

Có lẽ nhiều người trong số các bệnh nhân đã cảm nhận được thân phận bụi tro của mình nên ra đi trong bình an. Nhưng tôi cũng thấy có người vẫn vùng vẫy trong hơi thở cuối cùng như còn điều gì chưa thỏa. Như hôm tôi chứng kiến cơn hấp hối của một cô độ 60 tuổi: Khi các bác sĩ vẫn đang nỗ lực cấp cứu, cô mở mắt ra lần cuối, đưa mắt nhìn quanh như tìm kiếm một người thân nào đó vì mới hôm trước, tôi nghe cô tâm sự: cả nhà đều bị nhiễm, mỗi người cách ly một nơi, cô rất lo vì mất liên lạc với mọi người. Thế nhưng xung quanh cô, giờ đây chỉ là những bức tường trắng xóa, những gương mặt xa lạ trong bộ đồ bảo hộ. Tôi thấy rõ ánh mắt đầy thất vọng và đượm buồn của cô. Máy thở đã không còn tín hiệu, cô ra đi mà mắt vẫn mở đầy thao thức. Thật không thể diễn tả được bao nỗi xót xa đau đớn. Mong manh quá, một kiếp người!

Nơi đây, tôi thấy ranh giới giữa sự sống và cái chết chỉ như một cái nháy mắt. Có người hôm nay còn thấy, ngày mai đã không còn nữa. Tất cả đều ra đi với đôi tay trắng như khi vào đời. Một cuộc đời còn lại gì? Không kèn trống, hương hoa, không một người thân đưa tiễn. Tất cả những bon chen giành giật, tìm kiếm danh vọng, địa vị, tiền bạc, sắc đẹp… không một điều gì có thể theo chúng ta vào cõi vĩnh hằng.

Lời Chúa vang lên soi sáng cho tôi: “Hãy tích trữ cho mình những kho tàng trên trời…” (Mt 6,20). Quả thật, khi cánh cửa thời gian khép lại, nguồn hy vọng duy nhất đời tôi chỉ còn là Lòng Thương Xót Chúa. Mọi sự thế gian đều phải bỏ lại thế gian. Chỉ có những công việc bác ái mà hàng ngày tôi tích góp mới trở nên kho tàng đích thực cho tôi, là người bạn duy nhất theo tôi đến trước tòa Chúa.

“Đi hết cuộc đời còn lại gì?”, bài học này thật quý giá cho tôi, để ngay lúc này, khi tôi còn hơi thở, tôi kịp thời chọn cho mình  kho tàng không bao giờ hư mất.

Đồng Hồ Cát

https://www.youtube.com/watch?v=HQZY3vfKRL0&list=RDCMUCtoQh7mQikZsztA1OQRSFvw

Thao Teresa 

ĐỪNG LƯỜI NỮA!

Sống thì phải có kế hoạch, mục tiêu rõ ràng. Đừng để cuộc đời trôi qua một cách mơ hồ, không định hướng. Có mục tiêu cụ thể, bạn mới biết mình đang đi đâu và làm gì.

Hành động ngay khi có kế hoạch. Đừng để bản thân bị cuốn vào vòng xoáy của sự trì hoãn. Bạn sẽ thấy mệt mỏi khi cứ mãi mơ mộng về những điều lớn lao mà không bao giờ thực hiện được. Hành động ngay đi, ngay cả khi chưa hoàn hảo.

Kỷ luật bản thân là chìa khóa. Không có kỷ luật, mọi kế hoạch sẽ chỉ nằm trên giấy. Hãy ép mình vào guồng quay, dù đôi khi khó khăn, nhưng nó sẽ giúp bạn tiến bộ từng ngày.

Sai cũng làm, phải dám thử. Sai lầm là một phần của học hỏi. Nếu bạn cứ ngồi đó lo sợ, cơ hội sẽ mãi chẳng đến. Thử và sai còn hơn là không dám làm gì cả.

Google là người bạn đồng hành đắc lực. Thắc mắc gì, cứ lên Google tìm hiểu. Tận dụng tài nguyên miễn phí này để giải quyết mọi vấn đề của bạn.

Đừng quên sức mạnh của sách. Sách là nguồn tri thức vô tận. Nếu không có thời gian đọc sách giấy, hãy tận dụng các ứng dụng đọc sách trên điện thoại, bạn sẽ khám phá được cả một thế giới mới chỉ với vài phút mỗi ngày.

Bớt sống ảo, tập trung vào thực tế. Up ảnh, đăng status không nuôi sống bạn được. Thay vì lãng phí thời gian vào đó, hãy dành thời gian để học hỏi và phát triển bản thân.

Nếu không thông minh, hãy siêng năng. Có thể bạn không phải là người thông minh nhất, nhưng nếu chăm chỉ, bạn sẽ vượt qua mọi thử thách. Đọc nhiều sách, học nhiều kỹ năng, cần cù sẽ bù đắp cho những gì bạn thiếu.

Hãy theo dõi những người truyền cảm hứng. Đừng lãng phí thời gian theo dõi những thứ vô bổ trên mạng xã hội. Hãy tìm kiếm những người thành công, họ sẽ truyền cho bạn động lực và năng lượng tích cực.

Dùng mạng xã hội một cách có mục đích và tự biết sàng lọc những tin tốt, xấu hoặc tin fake

Không để bản thân rơi vào trạng thái trống rỗng. Luôn luôn tự hỏi mình muốn gì, cần gì, và đẩy bản thân vào guồng để hoàn thiện mỗi ngày.

Gặp vấn đề thì phải giải quyết ngay. Đừng để những vấn đề nhỏ nhặt tích tụ thành những khó khăn lớn. Giải quyết ngay khi có thể, đừng để chúng là nguyên nhân dẫn đến thất bại.

Hội nhập cần ngoại ngữ. Dù là bất cứ lĩnh vực nào, ngoại ngữ là công cụ không thể thiếu. Học thêm ít nhất một ngôn ngữ khác để mở rộng cơ hội cho mình.

Chọn bạn mà chơi. Lớn rồi, phải biết phân biệt bạn và bè, người đáng tin cậy và kẻ chỉ để xã giao. Hãy dành thời gian cho những người thật sự quan trọng với bạn.

Tránh xa thị phi. Thế giới đầy rẫy những chuyện tào lao, đừng để mình bị cuốn vào những thứ không đáng. Giữ sự bình tĩnh và tập trung vào mục tiêu của mình.

Có tài có đức và phải biết điều. Dù bạn biết nhiều hay ít, điều quan trọng là phải biết cư xử đúng mực, tôn trọng người khác và sống có trách nhiệm.

Không lãng phí thời gian vào những điều vô nghĩa. Đừng dằn vặt bản thân khi gặp thất bại hay bị từ chối. Thay vào đó, hãy dùng thời gian đó để chăm sóc bản thân và dành cho những người xứng đáng.

Bung hết sức mình mà làm. Làm hết sức, làm với quyết tâm cao nhất. Dù không thành công, bạn cũng sẽ học được nhiều điều quý giá. Nhớ nhé, bạn chỉ thất bại khi không dám thử.

ST

---

 

Tất Cả Là Hồng Ân || Sáng tác : Lm Huy Hoàng || Trình bày : Ngọc Lan – Nhóm Bè Cadilac

 Tác giả: Fr. Joseph M. Esper – Chuyển ngữ: Mai Ni

Tình bạn không chỉ là khởi nguồn cho sự phát triển thiêng liêng mà còn của niềm vui và sự hài lòng, và do đó, việc kết thúc một tình bạn trong sự giận ghét có thể gây ra nhiều đau khổ và buồn bã.  Những cuộc tranh luận, bất đồng hoặc hiểu lầm có thể khiến những mối quan hệ từng tốt đẹp và giàu sức sống phải tan vỡ.

Nếu điều này đã từng xảy ra với bạn, thì hãy can đảm lên; một số vị thánh cũng từng trải qua kinh nghiệm không hạnh phúc này.  Ví dụ điển hình nhất về tình bạn tan vỡ có thể kể đến chính Chúa Giêsu, vì một trong những môn đệ đã phản bội Ngài.

Khi Giuđa Ítcariốt dẫn lính canh đền thờ vào Vườn Gethsemane để bắt Chúa Giêsu, Ngài gọi hắn là “bạn” (Mt 26:50), không phải theo cách mỉa mai hay châm chọc, mà là chân thành và yêu thương.  Chúa sẵn lòng tha thứ cho Giuđa về việc hắn đã làm, nhưng Giuđa từ chối.  Mối quan hệ đi đến một kết thúc bi thảm không phải vì Chúa Giêsu mong muốn như vậy, mà bởi vì Giuđa đã đầu hàng tuyệt vọng sau hành động phản bội của mình và tự treo cổ.

 Tình bạn căng thẳng của các vị thánh

Nhiều trường hợp về tình bạn căng thẳng giữa các vị thánh đã được ghi nhận.  Thánh Phaolô và thánh Banaba là những người bạn thân thiết.  Trong thực tế, chính Banaba là người đã giới thiệu Phaolô với thánh Phêrô và các tông đồ khác.

Việc Banaba đón nhận Phaolô đã làm cho những Kitô hữu tiên khởi khác bỏ qua sự nghi ngờ đối với người từng bắt bớ Giáo hội này.  Cả hai vị tông đồ được Chúa Thánh Thần chọn để đi truyền giáo cùng nhau.  Banaba có người em họ trẻ tuổi là Máccô đi cùng.  Tuy nhiên, trong hành trình đó, Máccô đã quay về vì một lý do nào đó không rõ (Cv 13:13).  Điều này khiến Phaolô tức giận.  Khi hai vị tông đồ chuẩn bị cho một hành trình truyền giáo khác, Banaba lại muốn mang theo Máccô, nhưng Phaolô nhớ lại sự không kiên định trước đó của người trẻ tuổi này nên không cho phép, và điều này dẫn đến sự rạn nứt tạm thời giữa Phaolô và Banaba.

Vào thế kỷ thứ tư, thánh Heliodorus gặp thánh Giêrônimô ở Ý, trở thành môn đệ và cuối cùng là bạn của vị học giả lỗi lạc này.  Ngài thậm chí còn tài trợ cho thánh Giêrônimô trong việc dịch Kinh Thánh sang tiếng Latinh, ngôn ngữ phổ thông thời bấy giờ.  Bản dịch này, theo yêu cầu của Giáo hoàng St. Damasus, được gọi là Vulgate.  Khi thánh Giêrônimô và các môn đệ đến Đất Thánh, thánh Heliodorus cũng đi theo, mặc dù ngài từ chối tham gia vào cuộc sống ẩn dật trong sa mạc vì ngài cảm thấy Chúa không kêu gọi mình theo lối sống đó.

Thánh Giêrônimô nổi tiếng với tính khí nóng nảy, đã rất bực bội về điều này và đã viết một lá thư đầy phẫn nộ quở trách thánh Heliodorus.  Sau đó, thánh Heliodorus trở lại Ý và được bổ nhiệm làm Giám mục của thị trấn nhỏ Altino.  Ở đây, ngài vẫn thể hiện lòng khoan dung và độ lượng của mình bằng cách tiếp tục gửi hổ trợ tài chính cho thánh Giêrônimô.

Đôi khi, sự khác biệt về tính cách có thể khiến tình bạn trở nên căng thẳng.  Ví dụ điển hình về điều này liên quan đến hai vị thánh Basiliô và Grêgôriô thành Nazianzus của thế kỷ IV.

Basiliô là người hướng ngoại, dứt khoát và kiên định, trong khi đó Grêgôriô nhạy cảm, rụt rè và thích ẩn dật.  Cả hai đều được thụ phong linh mục, Basiliô rất sẵn sàng, còn Grêgôriô thì rất miễn cưỡng, và cả hai đều về một tu viện để tu tập một thời gian.  Vào năm 370, Basiliô được bổ nhiệm làm Giám mục Caesarea, và ngài đã chứng tỏ mình rất phù hợp với vai trò tích cực trong việc bảo vệ giáo lý của Giáo hội chống lại những lạc thuyết thời đó.

Đổi lại, hai năm sau, Basiliô đã bổ nhiệm “người bạn miễn cưỡng” của mình là Grêgôriô làm Giám mục Sasima.  Tuy nhiên, thay vì đến Sasima ở, Grêgôriô vẫn ở lại Nazianzus để phụ giúp cha mình, lúc đó cũng đang là Giám mục ở đó (vào thời kỳ đầu của Giáo hội, giáo sĩ chưa bắt buộc phải độc thân).  Điều này khiến Basiliô rất tức giận, có lẽ vì ngài đã quen với chuyện mọi việc phải theo ý mình trong những vấn đề như vậy.  Tuy nhiên, cuối cùng, hai người bạn cũng đã làm hòa với nhau, và nếu sự hòa giải này không xảy ra trong cuộc sống trần thế của họ, thì chúng ta có thể chắc chắn rằng nó sẽ xảy ra trên Thiên Đàng.

Tình bạn là một quà tặng

Tình bạn là một quà tặng của Thiên Chúa.  Quả vậy, theo thánh Aelred thành Rievaulx: “Thiên Chúa là tình bạn.”  Đó là lý do tại sao Thánh Phanxicô de Sales có thể tự tin nói rằng: “Tình bạn trên thế giới này sẽ được nối lại, không bao giờ bị tan vỡ.”  Suy nghĩ này có thể là một sự an ủi nếu bạn buồn bã vì sự tan vỡ của một tình bạn từng viên mãn.  Bạn có thể yên tâm rằng trong vương quốc của Thiên Chúa, tất cả các mối quan hệ đổ vỡ sẽ được chữa lành và hoàn thiện.  Nếu bạn không muốn tái lập mối quan hệ với ai đó, ngay cả trên Thiên Đàng, thì tốt hơn hết bạn nên bắt đầu cầu nguyện để thay đổi con tim, vì cách duy nhất để tránh biết và yêu thương ai đó trong cõi vĩnh hằng là một hoặc cả hai bạn đều ở ngoài Nước Trời.

Những người bạn thường giúp chúng ta phát triển lòng đạo hạnh, và chúng ta cũng nên làm điều tương tự cho họ.  Giúp đỡ lẫn nhau để trưởng thành trong sự thánh thiện đôi khi có thể cần đến sự sửa dạy trong tình huynh đệ.  Tuy nhiên, liên quan đến vấn đề này, Thánh Phanxicô Xaviê khuyên rằng: “Các bạn càng thân thiết, các bạn càng có thể nói thẳng thắn, nhưng nếu chỉ là quen biết xã giao thì từ từ rồi hãy quở trách.”

Sự quan tâm của chúng ta đến hạnh phúc thiêng liêng của bạn bè luôn đi kèm với sự rủi ro là họ sẽ bị xúc phạm hoặc buồn lòng vì chúng ta.  Nhưng mọi tình bạn – ngay cả khi tan vỡ – đều có thể trở thành phúc lành khi bạn nhìn nhận từ góc độ của sự vĩnh hằng.

Suy tư thêm từ các vị thánh

“Khi tôi kiệt sức vì những bất ổn của thế giới, tôi hoàn toàn phó mình cho tình thương của những người đặc biệt gần gũi với tôi.  Tôi biết rằng mình có thể hoàn toàn tin tưởng họ với những suy nghĩ và cân nhắc của mình, bởi vì họ có một tình yêu Kitô giáo nồng nàn và là những người bạn trung thành của tôi.  Vì tôi không tin tưởng họ như tin tưởng một con người khác, mà là tin tưởng vào Thiên Chúa, Đấng ngự trong họ và khiến họ trở nên như hiện tại.”  Thánh Augustinô

“Nếu một người phải chịu đựng sự lăng mạ, đánh đập và bỏ tù vì một trong những người bạn của mình, anh ta sẽ đau khổ biết bao khi biết rằng người bạn của mình không nhớ gì về điều đó và thậm chí không muốn nghe người ta nói về điều đó.  Mặt khác, anh sẽ hài lòng biết bao khi biết rằng bạn anh ta luôn tha thiết nói về điều đó và thường cảm ơn anh về điều đó.  Vì vậy, Chúa Giêsu Kitô rất hài lòng khi chúng ta nhớ lại với lòng biết ơn yêu thương vì những nỗi đau đớn, nỗi buồn và cái chết mà Ngài đã chịu vì chúng ta.  Mỗi lần chúng ta bị một người bạn đối xử tệ bạc, chúng ta có thể tự hỏi mình đã đối xử với “Người Bạn” vĩ đại nhất như thế nào.” Thánh Alphonsus Liguori

Một số điều bạn có thể thử

Thánh Augustinô nói rằng vào những lúc chúng ta bị cái nghèo làm khổ cực, buồn bã vì tang chế, ốm đau hoặc dằn vặt bởi nỗi đau, hãy để những người bạn tốt đến thăm chúng ta.  Họ nên là những người không chỉ có thể vui với niềm vui của ta mà còn có thể khóc với nỗi sầu của ta nữa.  Hãy để họ là những người đưa ra lời khuyên hữu ích và giúp ta bày tỏ cảm xúc của mình trong cuộc trò chuyện.

Bạn nên cố gắng trở thành người bạn tốt như thánh Augustinô đã đề cập, ngay cả với những người bạn cũ, đặc biệt là khi họ gặp bất hạnh.  Đây sẽ là dấu chỉ của lòng bác ái Kitô giáo chân chính nơi bạn, và trong trường hợp tình bạn rạn nứt, nó thậm chí có thể giúp hàn gắn lại.

Duy trì lòng bác ái với những người bạn cũ là điều quan trọng, ngay cả khi họ đối xử bất công với bạn.  Thánh Thomas More, khi bị kết án tử hình vì từ chối chấp nhận cuộc hôn nhân không hợp lệ của Vua Henry VIII, đã nói với các thẩm phán của mình, một số người trong số họ vốn là bạn bè và đồng nghiệp của ngài rằng: “Giống như thánh Phaolô đã giữ áo cho những kẻ ném đá Stêphanô chết, giờ đây cả hai đều là bạn trên Thiên đàng và sẽ mãi mãi là bạn ở đó, thì tôi cũng thật sự tin tưởng và nguyện cầu hết lòng rằng, mặc dù hiện giờ trên trần gian, các ngài là những vị thẩm phán lên án tôi, nhưng sau này chúng ta vẫn có thể gặp nhau trên Thiên đàng trong sự cứu rỗi đời đời.”

 Tác giả: Fr. Joseph M. Esper – Chuyển ngữ: Mai Ni
Nguồn: Catholic Exchange

From: Langthangchieutim

---

 

Ba’o Dan Chim Viet

Tác Giả: Nguyễn Văn Lục

08/08/2024

Số phận của kẻ thua trận thì đã nhận đủ thứ thiệt thòi từ kẻ chiến thắng.
Nhưng kẻ thắng trận mà “Xương trắng Trường Sơn”, mà “Mạng người như lá rụng” mà ” Đường đi không đến’ thì cái lẽ thắng thua chẳng hiểu còn có nghĩa lý gì!!

Ai là những người chủ xướng cuộc chiến tranh được trả giá bằng xác người này?

Thắng mà bằng cái giá phải trả là một đổi lấy 5 lần thì còn có nghĩa là thắng hay không! (Thời chiến tranh Đông Dương là một đổi ba). Dù lạc quan cách mấy- dù không nói ra- Sự thiệt hại và tổn thất về người về phía cộng sản là lớn lao. Người ta không thể dấu được sự thiệt hại ấy. Mặc dầu không một hồi ký nào của tướng lãnh cộng sản dám nói sự thật về tổn thất nhân mạng này.
Sự tranh chấp nội bộ đi đến chỗ có thể thủ tiêu lãnh tụ đồng thời dứt điểm với vụ án”Xét lại chống Đảng” trong đó có một số lãnh đạo cao cấp bị bắt giam đồng loạt năm 1967- Một năm trước vụ tẩn tống công Tết Mậu thân 1968-.mang ý nghĩa quyết định.

(Những người bị bắt như Vũ Đình Huỳnh, Hoàng Minh Chính, Phạm Viết, thiếu tướng Đạng Kim Giang vv..và Vũ Thư Hiên ..)

Hàng không mẫu hạm xuất hành 5337 lượt và thả 7.491 tấn bom ..

– Máy bay B.52 xuất hành 2.548 lượt và thả 59.542 tấn bom và trang bị xuống Khe Sanh.
– Số binh lính tử trận về phía cộng sản vào khoảng từ 10.000 đến 15.000 người. Đó là sự thắng thế của phe Lê Duẩn, Lê Đức Thọ và tướng Nguyễn Chí Thanh?
Không có việc thanh toán nội bộ này bắt đầu từ tháng 7/1967 thì có diễn ra vụ Tết Mậu Thân được không? Những người bị xử lý này, theo Vũ Thư Hiên là những người tù không có án cho mãi tới 1973 mới lần lượt được thả. Có người thì đến năm 1976 mới được thả.
Sự im lặng của hầu hết ” lãnh tụ” miền Bắc lúc bấy giờ đồng nghĩa với sự đồng lõa và bội phản.

Từ trái sang:   Lê Duẩn, Lê Đức Thọ, tướng Nguyễn Chí Thanh

Theo Vũ Thư Hiên thì Hồ Chí Minh kể như đã ” chết ” dưới mắt một số người. Ông Hồ bị cô đơn, dù là cô đơn trong quan điểm riêng của ông. Trường chinh im lặng “lầm lũi ở ẩn trong sự đường bệ” còn sót lại. Phạm Văn Đồng im lặng trong sự ba phải vụng về và vô tích sự vốn có của ông. Ông không muốn mất lòng ai cả, nhất là cấp trên – Mà cấp trên của ông là Lê Duẩn. Lê Đức Thọ.

Nhất là nhân vật chính yếu là Võ Nguyên Giáp, cũng im lặng để khỏi trả giá đắt như Vũ Đình Huỳnh.
Nói về những việc như thế này, nhà văn Nguyễn Tuân đã phải gián tiếp ví von là:
“Nước ta là một pháp trường trắng, không có đầu rơi, không có máu chảy, mà có người chết”.

Thật ra nói như Nguyễn Tuân thì cũng chưa đủ nghĩa. Người chết ở đây không phải là những cán bộ Đảng mà là hơn hai triệu người đã chết trong cuộc chiến tranh “Giải phóng miền Nam” này .
Tuy nhiên, mọi người có thể đồng ý với nhau là không có cách nào tính được con số thương vong chính xác về phía cộng sản Hà Nội – dù chỉ là một sự chính xác tương đối-.

Xét về mặt đức lý hay mặt nhân bản mà kết thúc cuộc chiến bằng cái giá một đổi lấy năm là một xúc phạm đến phẩm giá con người, là một hy sinh vô ích, là một phí phạm không tha thứ được.

Vậy mà có cái kẻ lãnh đạo đã có lần phát biểu: Con người là vốn quý nhất. Câu nói đó được ghi trong sách Giáo Khoa, trong các buổi học tập .. Vậy mà cũng chính con người ấy mang vốn quý nhất của con người để đổi lấy điều được gọi là “Độc lập, Thống Nhất, Tự Do và Dân chủ”!!!
Đây là một thực tế tàn bạo và đen tối nhất của cuộc chiến này mà mọi người- nhất là kẻ chiến thắng- không muốn ai nhắc tới.
Cuộc chiến Mậu Thân đã thất bại mà theo ông Mười Hương, Cục trưởng K.68 cho hay mục đích là chiếm Đài phát thanh Sài Gon, đánh tòa đại sứ Mỹ, bắt sống đại sứ Martin, đánh Dinh Độc Lập để bắt Nguyễn Văn Thiệu, để chúng phải tuyên bố đầu hàng trên Đài phát thanh Sài Gòn.

Cuộc tổng công kích Mậu Thân với ba đợt tấn kích và mỗi lần cho thấy sự thất bại vì không đạt được mục tiêu đề ra và số thương vong không phải là ít!
Người ta đành lòng phải dựa theo những ước tính tổng quát theo những con số của tài liệu của Mỹ được coi là khả tín hơn cả thì:
– Phía người Mỹ có 52.227 người bị giết (23.000 nhiều hơn trong thời kỳ chiến tranh Triều Tiên).
– Phía quân đội Sài Gòn, con số chính thức là 188.000 người bị chết và 430.000 bị thương.
– Phía Bắc Việt là: 920.000 người chết.
– Phía thường dân trong miền Nam là 350.000 bị giết và 950.000 bị thương
– Có 300.000 trẻ em mồ côi.(1)
(1) Trích L’Aigle et le Dragon, Claude de Groulat, trang 293-294

Số phận của họ nào chết bom đạn, chết vì đói ăn, vì bệnh tật như sốt rét ngã nước hay suy dinh dưỡng là đáng kể.
Họ, những lính cụ Hồ mới là những người lính chết đủ kiểu: chết trong rừng già, bên bờ suối, bờ ruộng, trong hầm trú ẩn, trên đường mòn Hồ Chí Minh, trên những địa danh như Pleime, Dakto, Hạ Lào, Mậu Thân Huế, Quảng Trị, Khe Sanh.

Chỉ riêng trận Khe Sanh mà theo Peter Brush trong bài The Battle of the Khe Sanh, 1968 cho thấy bom đạn khủng khiếp như thế nào.

– Pháo binh Mỹ đã rót 158.891 quả đạn sang phòng tuyến địch
– Máy bay chiến đấu của lực lượng không quân số 7 đã xuất hành 9.691 chuyến bay
và thả 14.223 tấn bom và đạn Rockets.
– Máy bay của thủy quân Mỹ xuất hành 7.078 chuyến bay và thả 17.015 tấn bom
– Máy bay từ các Hãng riêng trong trận Khe Sanh.

Tổng cộng chung có 14 triệu tấn bom đã được sử dụng tại VN.
Nhà báo Oriana Fallaci cũng có dịp đi quan sát trận địa Khe Sanh cho biết: toàn bộ sư đoàn 325, niềm tự hào của tướng Giáp đã biến mất dưới những trận mưa bom của Mỹ và được gọi là: “Điện Biên Phủ thứ hai”!
“Và nhóm 50 người đầu tiên của đại đội Delta đã tới được những giao thông hào và ở đó người ta tìm thấy hàng chục khẩu moóc chê để lại, những dàn phóng rốc két, rồi liên thanh hạng nặng, những cái nón do Liên Xô chế tạo, thùng còn đầy đạn, nhiều ba lô và 400 cái xẻng mới ..”.(02)
(02)Trích Oriana Fallaci La vie, la guerre et puis rien …trang 241

Nhìn cái cảnh “để lại tại trận Khe Sanh” et puis rien như Oriana Fallaci vừa mô tả cho thấy chiến tranh vừa tàn bạo, vô tình đến vô nghĩa, nhưng cũng vừa bất nhẫn đến không hiểu được.
Bài viết này xin đưa ra một số chứng từ tiêu biểu nhất về số phận những kẻ đã “Hy sinh”, đặc biệt là:

Giới trẻ miền Bắc, trong đó thành phần Thanh niên xung Phong trên tuyến đường Trường Sơn- trong đó có trường hợp của nhà văn Dương Thu Hương-.

Đây là vết thương chiến tranh gây chết chóc và thương tâm nhất của cuộc chiến đã cố tình bị kẻ chiến thắng cố tình bỏ quên. Mỗi năm, có những buổi lễ lạc mừng chiến thắng nhân dịp 30 tháng tư. Vui mầng lắm, hãnh diện lắm. Nhưng có buổi tưởng niệm nào dành cho những người đã chết trên đường Trường Sơn?

• Về Đường mòn Hồ Chí Minh

Theo nhà báo Phan Nghị, “Sau Hiệp định Genève, người ta bỏ đoạn đường Quảng Ngãi- Bình Định không dùng tới nữa. Từ Bắc vào, tới khu vực Bến Hải, họ đi men theo dãy Trường Sơn rồi vào mật khu Đỗ Xá, ở đó là Tổng trạm giao liên, từ Đỗ Xá, họ xuống khu Kon Tà Nừng, tới Chu Lya và đi về phía Khánh Hòa.
Từ Khánh Hòa sẽ có hai con đường, một đi vào Lâm Đồng để sang chiến khu D, một đi xuống Ninh Thuận, Bình Thuận rồi tới mạn Biên Hòa, rừng Sát… (..)
Cuộc Nam Tiến của Bộ đội chính quy Bắc Việt bắt đầu dồn dập từ những năm 1962. Trước khi xuất quân, họ được bồi dưỡng trong khoảng một thời gian là 8 tháng. Tiêu chuẩn bồi dường là 2đ40 (tiền Bắc Việt một ngày).
(..) Khi tới gần Bến Hải, sắp sửa vượt Trường Sơn thì các cán bộ thu hết các quân hàm, phù hiệu, huy chương và không cho phép một ai đuợc giữ những hình ảnh ở trong túi. Giầy vải cũng phải bỏ lại để đổi lấy dép Bình Trị Thiên. Và mũ bần thì đem đổi lấy mũ vải rộng vành.

 Cũng từ đó họ bỏ cờ đỏ sao vàng để dùng cờ của MTGPMN và bài”Tiến quân ca” cũng được thay thế bằng bài ” Giải phóng mền Nam”.(03)
(03)Trích Phan Nghị, vượt Trường Sơn, các trang 185-187.

Để phù hợp với chủ trương “chiến tranh giải phóng miền Nam” do MTGPMN chủ xướng, Hà Nội còn có chủ trương nhằm đánh lừa dư luận thế giới như sau:
“Giai đoạn này, những cán bộ miền Nam tập kết đưa ra Bắc trước kia đều có bổn phận phải trở về Nam, không về cũng không được, ngoại trừ những trường hợp bất khả kháng về sức khỏe và nhu cầu công tác ở miền Bắc .. Như vậy, cho đến cuối 1965, xem như chính quyền Hà Nội đã vét hết dân Nam bộ tống khứ về Nam (…) Trở lại số cán bộ mùa thu, ta thấy đó là cả một cuộc “dốc túi” vét sạch. Dù là quân đội hay dân chính, dù là đảng viên hay quần chúng, dù là nhiều con hay ít con, gia đình đủ ăn hay thiếu mặc, dù là thành phần cơ bản hay lưng chừng, dù là có đủ sức khỏe hay không, không sao cả, miễn rằng không là đàn bà, là trẻ con, là ốm liệt giường hay mang bệnh hiểm nghèo đều được chỉ định về Nam” .(04)
(04)Trích Kim Nhật, Về R, 249-251

Ở đây cần phải nói rõ là chính sách và đường lối do Lê Duẩn đề ra mặc cho sự bất đồng ý kiến của Võ Nguyên Giáp và Hồ Chí Minh vốn không muốn tiến hành một cuộc Tổng tấn công miền Nam.
Theo nhà báo Sơn Tùng, trong một bài nói chuyện ngày 27/1/2001 tại trường cán bộ Quản lý Giáo dục đào tạo tiết lộ cho biết:

“Trong bài viết của ông Vũ Ký(thư ký riêng của ông Hồ) mà ta đọc báo ta không để ý ông viết kín đáo để đăng báo Văn Nghệ, báo Tiền Phong, báo Nghệ An số tết 1998, hồi đó ông chủ trương đăng trên ba tờ báo đó. Nội dung bài bào là: năm 1967, Bộ chính trị mời Bác Hồ đang chữa bệnh ở Trung Quốc về để thông qua việc tổng tiến công 1968. Khi họp lần thứ nhất bác đã không đồng ý chủ trương tổng tiến công nổi dậy.

Bác chỉ đồng ý tập kích chiến lược rồi rút ngay. Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng chủ trương như vậy, nhưng bị thiểu số nên đành đi chữa bệnh ở Hungary. Nhưng sắp đến tết (Mậu Thân) rồi nên phải thông qua chủ trương đó để đi vào cái tết, nên phải mời Bác về, ông Vũ Kỳ viết bài báo như sau:

“Trên máy bay chỉ có Bác, ông Vũ Kỳ và người lái máy bay chuyên cơ của Bác từ Trung Quốc về. Lúc đó đã báo cho bộ đội phòng không từ giờ này… đến giờ này, trên bầu trời ta từ hướng này … phương vị này. Tuyệt đối là không nổ súng. Thời đó đang chiến tranh, vào giờ đó xuất hiện máy bay của ta Khi máy bay về tới vùng trời Hà Nội, sân bay Nội Bài khi đó là sân bay quân sự nên máy bay xuống sân bay Gia Lâm. Người lái báo cho anh Vũ Kỳ ngồi bên cạnh (Bác ngồi sau hút thuốc):
– Thưa anh, tín hiệu đường bay lệch 15 độ, bây giờ làm sao đây ạ?
– Quan sát lại đi, ông Vũ Kỳ nói
– Em là người lái mà, lái máy bay cho Bác thì em nhìn sai sao được, người lái nói .
Máy bay lượn hai vòng không dám xuống, xăng hết rồi, giờ quy định cũng đã hết rồi, phòng không họ bắn chết, mà xuống theo tín hiệu thì không an toàn ..
Cuối cùng xuống theo trí nhớ của người lái chứ không xuống theo đèn tín hiệu, vì trên máy bay báo đi báo lại, nhưng dưới sân bay vẫn không thay đổi, đèn ” tính hiệu chệch” dưới, vẫn cứ để thế, không sửa. Vòng một vòng và máy bay chạm đất an toàn, thở đánh phào một cái, Bác vẫn ngồi tĩnh lại hút thuốc, ở dưới sân bay vẫn yên tĩnh .
An toàn rồi anh ơi (Mừng quá nói to lăm, nhưng Bác làm như không nghe thấy).(05)
(05)Trich trên Blog Ba Sàm, đăng lại ngày 14/9/2011
Thật ra những tiết lộ “động trời” như trên của nhà báo Sơn Tùng là quá chậm. Vừa chậm vừa không đầy đủ.
Ông Hoàng Tùng đã gián tiếp nói tới trong 10 nỗi đau của Bác Hồ, trong đó có vấn đề tranh  chấp nội bộ Đảng.
Vũ Thư Hiên, trong Đêm giữa ban ngày cũng đã gián tiếp nói tới như sau:

“Tại nhiều cuộc nói chuyện với cán bộ, Lê Duẩn không bỏ lỡ dịp tốt nào công kích ” quan điểm xét lại của một số đồng chí sa sút lập trường, sợ đụng đầu với bọn đế quốc quốc tế, làm nô lệ cho vũ khí luận, quên mất rằng yếu tố quyết định chiến tranh là sức mạnh chính nghĩa, là sức mạnh nhân dân”.(06)

(06) Vũ Thư Hiên, Đêm giữa ban ngày, Tiếng Quê Hương, Virginia, trang 384
Đứng ở quan điểm của người bây giờ nhìn lại sự việc, tôi chỉ thấy cái Hèn của người cộng sản, trong đó có Võ Nguyên Giáp ..
Trong cuốn sách mới nhất viết về Hồ Chí Minh, William J. Duiker cũng đã đưa ra một số nhận xét chính xác như sau:
“Quan điểm của Lê Duẩn nay đã rõ ràng là tư tưởng chỉ đạo về sách lược chiến tranh của Hà Nội. Lê Duẫn đã coi thường và chế nhạo sự lưỡng lự của Hồ Chí Minh không dám chọn lựa giải pháp quân sự và muốn dựa vào ngoại giao. Phần Lê Duẩn, ông cho rằng ngay từ khi rời miền Nam thì ông đã chuẩn bị mọi thứ. Tôi chỉ có một mục tiêu: Đó là sự chiến thắng cuối cùng.”(07)
(07) Ho Chi Minh, William J . Duiker, tóm lược 533-534

Nguyễn Chí Thanh đã hỗ trợ cho quan điểm “diều hâu” của Lê Duẩn . Người mà Lê Duẩn và Nguyễn Chí Thanh lo ngại hơn cả là Võ Nguyên Giáp, vốn có cái uy tín quần chúng chỉ đứng sau Hô Chí Minh. Võ Nguyên Giáp đã có quan điểm làm sao tiến hành cuộc chiến tranh ở miền Nam .. Đó là Võ Nguyên Giáp tỏ ra lo ngại phải đối đầu trực diện với người Mỹ bao lâu quân đội của ông chưa được huấn luyện kỹ càng và được trang bị bằng những vũ khí tân tiến ..Vì thế, ông phản đối chiến tranh du kích của Ngyễn Chí Thanh và Lê Duẩn, ông nghiêng về một cuộc chiến tranh quy ước. Giáp lo ngại chẳng khác gì tự sát nếu chọc giận Moscou và nếu không được sự hỗ trợ huấn luyện và võ khí thích hợp ..

Nhưng cũng như Phạm Văn Đồng, Giáp im lặng một cách khó hiểu trước sự đối đầu một cách kiêu căng của Lê Duẩn .. Trong các buổi họp của Bộ chính tri, Giáp thất bại không dám nói mạnh mẽ về đường lối kỹ thuật chiến tranh của nhóm Lê Duẩn.

Còn đối với Hô Chí Minh thì mặc dầu được coi là nguy hiểm nhất chống lại nhóm Lê Duẩn vì chính con người của HCM với những thành tích quá khứ. Nhưng càng ngày xem ra thái độ của nhóm Lê Duẩn tỏ ra coi thường Hô Chi Minh, bởi vì họ cho rằng nay HCM mất cái nhạy bén chính trị và càng tỏ ra lúng túng trong những suy nghĩ của Ông ta.

Dư luận ở Hà Nội còn đồn thổi là Lê Duẩn đã có kế hoạch thay thế chủ tịch Hô Chí Minh bằng đại tướng Nguyễn Chí Thanh. NCT đã được giao phó nắm giữ vai trò Giám đốc cơ quan nghiên cứu chủ nghĩa Mác Xít- Lê ni nít ..
Cuối cùng có thể nói, nhóm Lê Duẩn đã loại trừ Hồ Chi Minh vào thế phải im lặng..(08)
(08) Ho chi Minh .. Ibid, tóm lược 536-538
Trước khi tiến hành Tổng Công kích Tết Mâu Thân, Lê Duẩn, Lê Đức Thọ và đám bộ hạ, cộng thêm Tố Hữu đã đi một chuyến viếng thăm Bắc Kinh và sau đó đến Liên Xô..
Con đường tiếp vận mà Lê Duẩn dùng để tiến hành cuộc chiến tranh đánh chiếm miền Nam vẫn là Đường mòn Hồ Chí Minh. Nó được xây dựng từ năm 1950. Nhưng kể từ năm 1959, có chiến dịch cho bộ đội Việt Minh xâm nhập vào Nam mỗi ngày một nhiều. Đường mòn HCM mới thực sự trở thành con đường huyết mạch vận chuyển người và võ khí vào miền Nam.

Không có con đường này và không có cuộc Trung lập hóa Lào do cái sai lầm của chính quyền Kennedy, cuộc chiến đã hẳn khác.

  Chặn được con đường này, chiến tranh sẽ đem đến một hậu quả không giống như ngày hôm nay.
TT. Nixon viết: “We failed to prevent North Viet Nam from establishing a key supply route, the Ho Chi Minh Trail, through Laos and Cambodia “.(Chúng ta đã thất bại trong việc ngăn chặn Bắc Việt thiết lập một con đường tiếp vận chính là đường mòn Hồ Chí Minh đi qua Lào và Cambodia)(09).
(09) No more Vietnams, Richard Nixon, trang 47

Năm 1964 có 12.000 người và 33.000 vào năm sau. Từ 1966 đến 1971, con số lên tới 600.000 quân đội Bắc Việt được chuyển vào Nam qua đường mòn này.
Hàng vạn TNXP đã được điều động để xây dựng trên tuyến đường này. Sự tuyên truyền khéo léo, che dấu đã cho thấy nhiều thanh thiếu niên đã tình nguyện xông pha vào “cõi chết” vì bom Mỹ bỏ ngày đêm.

Họ đã chết bỏ xác tại trận hay chết cho chính tương lai tuổi trẻ của họ sau này- không chút đền bù- như một đồ dùng phế thải.

Viết về họ là xót thương cho tuổi trẻ VN.

Claude de Groulat đã dành hẳn chương XVIII trong sách của ông để nói về con đường mòn này. Đây là con đường chiến lược vận chuyển người và vũ khí, dài khoảng 4000 cây số, chằng chịt những đường nhánh, có nơi chỉ rộng độ một thước, có nơi có thể cho hai đường xe qua lại. Thời gian thuận lợi nhất cho việc vận chuyển là từ các tháng giêng đến tháng tư.

Để đi trọn con đường mòn này, thời gian phải mất là từ 3 đến 5 tháng . Số lượng tổn hại trên đường mòn là 15% hoặc hơn thế nữa do bom đạn Mỹ, bệnh tật và đào ngũ.
Người Mỹ Đã dành hơn phân nửa số máy bay của không quân Mỹ dùng vào việc bỏ bom con đường này mà mục đích chính là ngăn chặn ít ra là một phân nửa số tiếp liệu từ miền Bắc vào Nam.

Họ đã phải trả một giá đắt cho mỗi tấn tiếp liệu từ miền Bắc vào Nam .
Hàng ngày có khoảng 380 lượt máy bay C-119, C-130 hoặc B.52 thả bom suốt dọc con đường này ..Trong đó có bom hóa học để đốt cháy rụi cây rừng mà một ngọn cỏ cũng không mọc được. Chưa kể các tín hiệu điện tử được gọi là Igloo White thả xuống mỗi khi có tiếng động hoặc sư vận chuyển của chân người hay xe cộ đi qua sẽ báo động cho trung tâm ở phi trường. Hoặc hệ thống Pave way dùng các tia sáng laser. Khi mục tiêu bị phát hiện, máy bay bắt được tín hiệu thì hệ thống Pave way giúp máy bay thả bom theo sự chỉ dẫn của hệ thống tìm ánh sáng ..(09)
(09) Trích L’Aigle et le Dragon, Claude de Groulat, nxb Rossel, các trang từ 246-250.

Họ những TNXP là những kẻ hy sinh nhiều nhất, kẻ thiệt thòi nhiều nhất, kẻ không được hưởng chút ân huệ nào của chính quyền cộng sản.(TNXP).

Phải nói họ là những con vật thí cho sự thử thách giữa tiến bộ kỹ thuật và sức chịu đựng và sức xây dựng của bàn tay của con người.

Đọc Phan Nghị trong Vượt Trường Sơn, trang 88 để thấy những trận bom lân tinh (Bombe Phosphore) mà Claude de Groulat vừa nói đến ở trên .. nó khủng khiếp như thế nào.

“Loại bom này mới được đem xử dụng ở các chiến trường từ mấy tháng nay. Nó có một sức cháy dai dẳng nửa ngày cũng chưa hết. Và khói của nó có mùi thối, có tác dụng xua đuổi tất cả những loài sinh vật trong đó kể cả giống người phải chui ra khỏi các hầm hố. Chất khói của nó bám vào người thì cũng chẳng khác gì như khi ta bị con giời leo bò trên da thịt”.(10)
“Và khi về đến phi trường theo nhận xét của Phan Nghị về các phi công vừa đi ném bom về:
“Các phi công ai nấy đều tươi cười nhảy xuống phi cơ .Tôi không đọc thấy, không nhận thấy, và cũng không nhìn thấy một nét căm thù nào biểu lộ trên khuôn mặt của họ cả .. Họ đánh giặc rất thản nhiên và vui nhộn“(10)
(10) Vượt Trường Sơn, Phan Nghị, trang 83 đến 91
   Những chúng từ của một số nhà văn về đường mòn

Đường mòn là một thứ Holocaust của chiến tranh hiện đại. Tất cả con đường đều được xây dựng bằng tay và ở hai bên vệ đường có trồng tre, che khuất đến nỗi máy bay không thể nào khám phá ra được.

Họ là những người đi trước mà về sau. Trước những trận đánh, họ luôn luôn đi trước để mở đường, xây dựng chiến tuyến, rồi trực tiếp tham gia chiến đấu, cuối cùng, họ lại chính là những người về sau thu dọn chiến trường, tải thương, chôn cất liệt sĩ”.(11)
(11 )Trích bài viết của Francois Guillemot: Trực diện nỗi đau và cái chết, Trương Hòa dịch, Talawas 2010 .
Có nhiều người trong bọn họ rời nghế nhà trường ở tuổi 13, 15 tuổi, trở thành TNXP” Giải phóng miền Nam” mà độ tuổi từ 13 đến 24 tuổi.

Phần đông họ là các cô gái học sinh, không kiến thức quân sự, chưa một lần xa nhà, ban đêm vẫn còn sợ ma đã được nhanh chóng ném ra chiến trường.

Có những đơn vị cấp tốc được thành lập, không được trang bị, ngay một đôi dép cũng không có, hoặc có không đúng cỡ, đi chân đất, bàn chân phổng rộp. Một số đội viên đã ngã xuống ngay từ những ngày đầu ở chiến trường vì bom đạn Mỹ, hoặc do rắn cắn chết mà chưa có một ngày cống hiến.
Khẩu phần ăn rất thất thường mặc dù trên nguyên tắc phải được ăn uống đầy đủ. Tiêu chuẩn là 24 kg/đầu người. Thực tế khắt khe của chiến trường do phải di chuyển để tránh bom Mỹ nên thường ở trong tình trạng thường xuyên thiếu thốn lương thực, thuốc men và quần áo.
Tháng chỉ được phân phát 4kg/đầu người. Thay vì 24 kg.
Có khi khát quá, họ thấy một hố bom thì vội vã múc uống cho đã khát và cho vào bi đông. Nhưng đến khi nhá đèn Pin mới phát hiện nổi lềnh bềnh xác người chết đa thối rữa .

Sự hy sinh của đội quân TNXP mà tỷ lệ nữ chiếm một nửa hoặc 70 đến 85% ..

Sự hy sinh của họ là vô bờ bến, bất kể đến quy luật thể lý của người phụ nữ như thời kỳ kinh nguyệt vv..

Trong chiến tranh, không ai có thời giờ nghĩ tới cái băng vệ sinh của người phụ nữ khi có kinh nguyệt.
Nhân vật Thu-một nhân vật chính trong các hồi ký của Xuân Vũ cũng từng lội qua suối khi có kinh nguyệt. Tác giả Xuân Vũ viết:
“Chập sau, thấy Thu hơi tỉnh người lại, tôi hỏi:
– Em thấy trong mình thế nào?
Thu lắc đầu. Đôi môi Thu khô ran như muốn nứt ra. Nước da của Thu vừa xanh vừa tái. Quần áo ướt đẫm. Tôi chú ý thấy dưới đít võng những giọt nước hồng hồng.
Thì tôi biết Thu vẫn khó ở . Và có thể Thu ốm nặng vì cái trận lội suối này. Tôi ái ngại cho Thu vô cùng. Tôi muốn tìm ông bác sĩ Năm Cà Dom nhưng không thấy ông ta ở đâu “.(12)

(12) Xương trắng Trường Sơn, Xuân Vũ, trang.
Xuân Vũ kết luận: Cô Thu, sau năm năm tình duyên và công tác chìm nổi, đã mang một chứng bệnh kinh niên mà nguồn gốc phát sinh từ lúc cô vượt sông và ngâm mình dưới suối …
Do đó, cô trở thành phế nhân, suốt năm năm không biểu diễn được một màn nào . Vì thế, cô được ” ân huệ” cho về Bắc cũng bằng đường Trường Sơn, với cặp chân cô ta, như lúc cô vào Nam” .(13)
(13) Xuân Vũ Ibid, trang Thay lời tựa
Phần Thu: Thu sợ tất cả mọi hòn đá trên mặt đường. Mà cái mặt đường vinh quang, đường giải phóng miền Nam này có chỗ nào là không lởm chởm đá và gai ” (14)
(14)Trích Xuân Vũ, Đường đi không đến, trang 20
Phải đi qua con đường ấy, phải đã từng trải nghiệm cuộc sống khó khăn nguy hiểm ngày đêm trên con đường ấy mà theo như lời Xuân Vũ :

“Tôi biết rằng con đường về là con đường đầu thai một lần nữa, con đường về là con đường đói khát, con đường sấm sét, con đường đau khổ và gian khổ, con đường dốc, con đường dài, con đường đi không đến mà rồi vẫn phải đi, trên vai phải mang theo những sứ mạng bày đặt, không biết ai trao cho, một thứ vinh quang không có, một thứ tình cảm ái quốc cũngg iả tạo nốt, chỉ còn lại có tình cảm gia đình là thực mà thôi(15).
           (15)Xuân Vũ, Đường đi không đến, trang 11
Các cô gặp phải các trường hợp tắt kinh hoặc rối loạn kinh nguyệt hoặc đau đớn trong hoàn cảnh thiếu thuốc men và băng vệ sinh. Băng vệ sinh chỉ là một miếng vải mà thôi. Về vấn đề vệ sinh vùng kín của phụ nữ ít được đề cập đến và chẳng ai muốn rắc rối đặt thành vấn đề.
Da dẻ các cô nổi ghẻ, tóc trên đầu đầy chấy rận. Các bộ phận kín trong cơ thể ngứa ngáy đến phát điên. Các cô gái còn thường xuyên bị các loại bò cạp, nhện rừng gây ra những vết cắn, nhức, sưng tấy. Các loại bọ “đen và to”, các loại côn trùng đủ loại tham lam hút máu người gây ngứa ngáy, sưng tấy trên da thịt.

Thân thể mỏi mệt và ẩm ướt nơi các vùng kín là nơi lý tưởng thu hút bày muỗi và ruồi vàng nhiều vô kể. Tất cả đã khiến cho cơ thể nhiễm các cơn sốt làm mỏi mệt và tàn tạ dần dần.
Phần đàn ông như theo sự hiểu biết qua những cán bộ Hồi Chính, Phan Nghị ghi nhận:

“Người ta cũng còn được biết rằng những người lính của MTDTGPMN hoạt động ở vùng 4, một số lớn hiện đang mắc phải một cái bệnh quái đản: Họ bị chứng di tinh, nó bắt đầu bằng một hiện tượng xuất tinh sớm . Nguyên nhân là bộ phận tinh sách thần kinh hưng phấn quá mau..”
(Trích Phan Nghị IBID, trang 105)
Họ luôn sống trong một thế giới bị đe dọa bởi thiên nhiên và sự đe dọa từ trên trời.
Không được thuốc men, không được thường xuyên tắm rửa, các vùng kín như háng, nách, kẽ bàn tay, ngay cả đầu vú trở thành chỗ cho các nấm mọc. Các vùng ẩm ướt bị quấy rầy bởi đủ thứ bệnh ngoài da dần dần ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tinh thần của các chiến binh.

Lãnh đạo Hà Nội “lo ngại”, nhưng những người lãnh đạo quân đội ở Hà Nội chỉ biết gửi thuốc đỏ để gửi cho họ. Thuốc đỏ nào có thể chữa trị được các nấm, các vùng da khô cháy nứt nẻ, các bệnh đường ruột và nhất là tinh thần căng thẳng đến kiệt sức.

Cái đói gặm mòn tuổi trẻ các cô gái. Đôi khi chỉ có cháo mà ăn. Muối đường thiếu và rau tươi thì hầu như không có. Họ phải tìm kiếm hái rau rừng. Vào mùa mưa thì măng rừng mọc rất nhiều trở thành nguồn rau chủ yếu.
Vậy mà Nguyễn Văn Đệ đã viết ca tụng về: Một thời oanh liệt của TNXP ..
Nhưng riêng Dương Thu Hương- kẻ trong cuộc, người đã nếm trải nghiệm đủ và viết như thế này :
“Tôi nằm xuống ván, gối đầu lên tay, đăm đăm nhìn kèo hầm. Dọc theo kẽ nứt của cây kèo, một đàn rệp béo mọng xếp hàng nằm nghỉ. Lũ rệp thời chiến là những ông Hoàng Bà Chúa. Chúng được tự do và luôn luôn no đủ. Người ta hiến máu cho chúng một cách vui vẻ, so với lệ phí của bom đạn thì đó chỉ là những khoản thuế còm” .(16)
(16)Dương Thu Hương, tiểu thuyết Vô Đề, Stanton, CA, Văn Nghệ, trang 68
Trường hợp 10 cô gái ở Đồng Lộc, tỉnh Hà Tĩnh đã bị hy sinh, được tôn vinh và được ghi lại như sau: ” Ngày 24 tháng bảy 1968, sau 18 lần địch đánh phá, một loạt quả bom đã thả trúng vào hầm, mười cô gái Đồng Lộc đã hy sinh vào lúc 5 giờ chiều, trong tư thế tay vẫn còn cầm dụng cụ sản xuất “.(17)
(17)Trích bài viết của F. Guillemot : 10 cô gái Ngã ba thuộc ty Giao thông Hà Tĩnh, Anh hùng quê hương 1975.
Hậu quả là đưa đến tình trạng một số trong bọn họp hoặc tự tử, hoặc đào ngũ hay mất tích.
Theo Xuân Vũ, người ta tìm thấy trong sắc cốt hoặc trong túi áo các xác chết có những truyền đơn được thả xuống từ máy bay kêu gọi các cán binh cộng sản về đầu hàng, hoặc những chỉ dẫn cách thức về đầu hàng như thế nào ..Đó là những người lính có ý đính đào ngũ mà chưa có dịp thực hiện được thì đã bị bom đạn giết chết .
Phần Phan Nghị cho rằng một khi vượt Trường Sơn vào đến miền Nam, họ có nhiều cơ hội đào ngũ hơn như đi thu mua gạo ở các vùng thôn quê là một cơ hội tốt nhất để trốn về phía Quốc Gia.
“Tôi hỏi một quy chánh viên:
– Ông ra quy chính trong trường hợp nào?
– Đi lấy gạo . Phần lớn chúng tôi chỉ có thể lợi dụng đi lấy gạo, hay ở bệnh viện ra thì mới trốn được mà thôi .
– Mỗi lần đi lấy gạo có bao nhiêu người?
– Thường là 10 người
– Ông lấy gạo ở vùng nào?
– Vùng Chợ Cát, ( Bình Định) . Mỗi người lấy hai gạt đổ vào ba lô. Chỉ ăn 5,6 hôm là hết và lại phải đi .. Sau đó, họ được hưởng một sinh họat phí đồng đều là 20 đ/ một ngày . Nhưng để cho các quy chính viên có một sự ưu đãi hơn, một vài nơi đã linh động cắt bớt sinh hoạt phí của tù binh đi rồi bù đắp cho quy chính viên ..(18)
(18) Trường Sơn, Ibid, trang 199
Người ta phỏng đoán có khoảng 300.000 vừa là TNXP, vừa là cán binh bộ đội đã đào ngũ hay mất tích hoặc chấm dứt đời sống.

Bệnh tật như kiết lỵ, sốt rét đã nhanh chóng hoàn tất cuộc đời của họ mà có thể chưa một ngày lâm trận. Thân xác chỉ còn là những bộ xượng lụi tàn, nằm chờ chết như một niềm an ủi cuối cùng ..
Xin một lần đọc Xuân Vũ mô tả những trận sốt rét rừng:
“Thôi đích thị hắn rồi ! Thằng sốt rét lại đến viếng tôi. Tôi hình dung rõ từng đợt vi trùng . Chúng hình tròn hoặc hình lưỡi lam theo lời bác sĩ giảng . Chúng xông vào cắt những túi hồng huyết cầu vỡ ra, hoặc quấn lấy những túi ấy và cũng làm cho nó vỡ ra, tồi xoắnn lấy từng túi mà tiêu diệt.
Sau cuộc ác chiến, khi hồng huyết cầu chống lại có kết quả thì con người cứ eng eng không lên cơn hẳn, còn khi lũ vi trùng lấn lướt hoàn toàn thì bịnh nhân run lên ngay và xác hồng huyết cầu bập bềnh trong máu …Tôi rất bình tĩnh nhưng lại vô cùng ngao ngán, bởi vì tôi biết bản thân mình đang lao vào một cuộc chiến đấu mà tôi biết trước kẻ chiến bại sẽ là tôi”.(19)
(19) Trích Xuân Vũ, Đường đi không đến, trang 110
Nhưng ngoài những cơn sốt rét, còn lại đủ loại cơn sốt như Xuân Vũ viết:
“Nhưng đây không phải chỉ là một cơn sốt tầm thường, một cơn sốt hơn mọi cơn sốt, cơn sốt vàng kí nin, cơn sốt đỏ của những nốt muỗi đố, cơn sốt của thế kỷ 20, cơn sốt của lòng tin và sự đổ nát, cơn sốt của chủ nghĩa và sự suy đồi trông th (…) Cơn sốt của những canh bạc mù quáng, cơn sốt của những con vẹt ăn phải quả dại, giờ bỗng nhiên câm mồm, cơn sốt của những bạo chúa khoác áo thánh thần …”. (20)
(20)Xuân Vũ, Đường đi không đến, trang 83
Những điều Xuân Vũ viết ra cách đây đã nửa thế kỷ mà xem ra bây giờ vẫn còn đúng!
Cũng theo Xuân Vũ:
“Để vun bồi “uy tín”(hão) cho một người hoặc một vài người trên dãy Trường Sơn này, núi rững đã phải nhận hàng vạn bộ xương khô, hằng vạn nấm mồ không có nấm, không có bia.
Trong không khí Trường Sơn lúc bấy giờ có vô số sự uế tạp: nào mùi thuốc đạn, nào mùi thây ma sình thối, nào hơi lá mục muôn thuở của rừng hoang, cộng vào đó trời mưa nắng bất thường. Cứ mưa xong lại nắng, đang nắng lại đổ cơn mưa, cho nên bệnh thương hàn, kiết lỵ rất phổ biến.
Hay có thể nói là gần 70% người mắc những chứng bệnh này. Thế là ngoài sốt rét rừng ra, chúng tôi còn có thêm thương hàn, kiết lỵ”.

Có người bị một lúc cả hai chứng: thương hàn và kiết lỵ hoặc kiết lỵ à sốt rét. Binh tướng nào còn có tinh thần chiến đấu. Hoạ chăng có Gia Cát Lượng tái sinh mới điều khiển nổi nổi đám quân ọc cạch như vậy “.(21)
(21)Trích Xuân Vũ, Xương trắng Trường Sơn, trang 330.

Nhưng những tiết lộ của Xuân Vũ qua nhân vật bác sĩ Cường sau đây thì thật không thể nào tưởng tượng ra được. Theo lời của bác sĩ Cường kể lại cho bác sĩ Năm Cà Dom thì khi có quá nhiều thương bệnh binh mà không có thuốc men để chữa trị được. Để thì bệnh nhân trước sau gì cũng chết. Theo lời bác sĩ Cường kể lại:
“-Ừ đúng thật. Vô nhân đạo, dã man, tán tận lương tâm nữa, nhưng mà nếu để cho họ rên siết, vật vã, lăn lộn, mà mình không cứu chữa cũng không kéo dài được sự sống của họ thêm phút nào, thì lại càng dã man, tán tận lương tâm hơn. Tớ đã suy nghĩ rất nhiều, thấy mình ác, tệ thật. Nhưng làm sao ? Đứt động mạch, vỏ não bị thương, gãy đốt xương sống vv.. cậu có là thánh cũng đành co tay ở đây … Nhưng tớ không ra lệnh. Tớ cứ để cho tổ lao động họ làm. Bề nào cũng chết thà chết sớm cho đỡ đau khổ ..
Sau khi nghe xong câu chuyện, bác sĩ Năm Cà Dom mới hiểu rõ câu chuyện.
” Thật là ngoài sức tưởng tượng. Thảo nào tôi trông thấy những cái hầm giống như những cái huyệt mô dưới đó có những thương binh nằm sẵn. Khi cần, cứ lấp đất, tiện lợi biết bao (22)
(22)Trích Xuân Vũ, Xương trắng Trường Sơn, trang 263.
Theo ông Bùi Tín, người đã từng đi trên Đường mòn Hồ Chí Minh vào thập niên 1961 đã nhận xét như sau về con đường này:
“Thế nhưng, số người hy sinh trên con đường mòn này không phải là ít. Cách vài binh trặm( mỗi binh trạm cách nhau 20 đến 30km) lại có một nghĩa trang, chôn cất anh em hy sinh trên con đường mòn. Hồi ấy có đến vừa đúng 10 kiểu chết khác nhau trên con đường hành quân Nam-Bắc. Lạc đường trong rừng rậm, đi miết, không tìm được lối trở ra, bị chết đói. Đi tốp nhỏ, ngủ đêm bị hổ vồ. Trời mưa, không nhìn rõ, đạp lên rắn độc, bị cắn chết . Bị đau ruột thừa cấp tính, hoặc bị sốt rét ác tính không chữa chạy kịp. Mắc võng dưới cây to, có cơn lốc bất thường, cành cây lớn gẫy hay cành cây to đổ, bị đè chết. Qua suối lớn, nước chảy xiết, cầu trơn trượt chân, bị cuốn đi, không cứu kip. Có khi chỉ con vắt xanh, hàng trăm, hàng nghìn con ngọ nguậy trên đường ngửi thấy hơi người, bám vào chân rồi leo lên người ở nơi có động mạch, hay nơi có tĩnh mạch lớn, cắn và hút thỏa sức; thường là ở nách, ở bẹn và cả bộ phận sinh dục của nam và nữ, không cầm máu được. Có khi leo núi đá đầy rêu, trời mưa, đất trơn như đổ mỡ, trượt chân nhào xuống vực sâu cùng với ba lô nặng sau lưng. Lại có khi ăn phải nấm độc, rau độc, không cứu kịp. Chưa nói đến vụ lụt cực lớn trên rừng như năm 1965 ở (Tây guyên, nhà cửa, trâu bò, heo, gà và cả người nữa bị nước dâng lên cao và cuốn đi. Vậy mà chúng tôi vần nhẹ nhàng dấn thân vì có một niềm tin vững hắc ơ thắng lợi, vì luôn luôn nghĩ: ” Chí làm trai thời loạn, phải có mặt ở nơi mũi nhọn. Cầu an, bảo mạng, nhường hy sinh gian khổ cho người khác là sự ươn hèn và ích kỷ đáng hổ thẹn với lương tâm” (23).
(23)Trích Bùi Tín, Hoa Xuyên Tuyết, trang 26-27
Cuối cùng là một con số không kể xiết những người tự nguyện chấm dứt cuộc đời ..
Còn nếu không tự chấm dứt cuộc đời thì nhiều TNXP trở thành điên khùng, rồ dại như Dương Thu Hương viết trong tiểu thuyết Vô Đề:
 “Mấy cậu sốt rét ác tính điên rồ, cởi hết áo quần ra mà nhảy múa la hét” .

Phần ông Nguyễn Văn Đệ, trong Một thời oanh liệt của TNXP nhắc đến một tình huống dẫn đến Hội chứng sau đây:
“Có khi chị em đang xúm lại đọc một lá thư của gia đình gửi đến, bỗng một người xúc động khóc nấc lên, thế là cả tiểu đội, đại đội như có sự phản ứng kích động dây chuyền tất cả đều la hét khóc toáng lên và cứ thế lan từ đại đội này sang đại đội kia. Họ khóc, họ kêu, họ chạy, họ nhảy, thậm chí trèo lên cây nói cười lảm nhảm hàng tiếng đồng hồ”.
Xuân Vũ trong Xương trắng Trường Sơn viết :
“Tôi được nghe anh em kể lại thì đêm qua lúc ai nấy đang ngủ, hắn ta cũng đang ngủ, bất thình lình, hắn tung màn ra nhảy xuống đất và kêu lên những tiếng thất thanh, rồi cứ như một thằng mất trí, hắn tuôn rừng lướt bụi chạy mãi, vấp té, lại ngồi dậy, lại chạy. Anh em đuổi theo bắt, nhưng không tài nào giữ hắn lại được. Mãi cho đến lúc trưa này, họ mới bắt hắn về trói lại và đi bá cáo cho tôi ..
Bỗng bệnh nhân cười lên và nói như hát.
– Út út út ! Rầm rầm rầm !
Tôi nhớ lúc sau trận máy bay B.52 oanh tạc, đơn vị phải gấp rút di quân, tôi thấy có một người bị đồng đội dắt đi bằng một sợi giâ mây. Và một người khác chạy bạt mạng qua những hố bom còn nghi ngút khói “(24)
(24)Trich Xuân Vũ, Xương trắng Trường Sơn, trang 328-329

Đó là hiện tượng cuồng điên tập thể . Nhà văn Võ Thị Hảo sau này đã viết truyện: Người xót lại của Rừng Cười ..
Câu chuyện kể về 4 cô gái giữ kho quân nhu trên đường Trường Sơn mà dòng nước xanh đen thớ lợ đã dần dà vặt trụi tóc của họ. Thảo, môt cô gái thứ năm gia nhập nhóm 4 cô gái và họ hy vọng dùng các lá thơm cho Thảo gội để không cho rừng cướp đi mái tóc đẹp của Thảo.
Nhưng chỉ hai tháng sau, tóc của Thảo chỉ còn là một túm sợi mỏng manh xơ xác .. Các cô gái ôm nhau khóc cay đắng. Nhưng Thảo chỉ cười và khuyên các cô đừng khóc làm gì vì em có người yêu học văn khoa Hà Nội: Em thế này chứ em có trọc đầu thì anh ấy vẫn yêu cơ mà ..
Họ đã ở đây qua ba mùa mưa rầu rĩ. Chợt một ngày có ba người lính đến lĩnh quân trang .. Anh bị một con “vượn người” lõa lồ ôm chặt, nó phát ra những tiếng cười khanh khách. Trên sàn chòi còn lại ba cô gái đang vừa cười, vừa khóc, tay dứt tóc và xé quần áo. Còn một cô đang chạy tới chạy lui ôm đầu tuyệt vọng . Cô chưa bị lây, nhưng- với cung cách này, chẳng bao lâu, cô ta cũng sẽ không thoát nổi ..
Khi các cô chợt tỉnh lại thì ba người lính đã bỏ ra đi và các cô đọc được mảnh gấy ghi lại :
” Kính chào các đồng chí. Chúng tôi sẽ lấy quân trang ở một kho khác và gọi bác sĩ đến. Các đồng chí thân yêu. Chiến tranh mà. Mong tha lỗi vĩnh biệt”.
Vài ngày sau, cô y tá đến, cho các cô gái uống thứ thuốc gì đó màu trăng trắng . Không thuốc thì cũng đã khỏi. Nhưng các cô gái trầm lặng hẳn và già thêm hai mươi tuổi.
Cánh rừng nay được mang tên “Rừng cười” từ đó.
Một ngày kia, tiếng súng địch tới gần và cả bốn cô đã hy sinh. Riêng Thảo sốt nặng- những trận sốt rét nhập môn cho người ở rừng- đã được các cô đem đi dấu ở một gốc cây kín đáo nên Thảo còn sống sót.
Riêng Hiên, người lính đằ cứu các cô gái trong cơn điên loạn cũng bị hy sinh ..Người ta đang làm giấy gửi ra Bắc để truy tặng huy hiệu anh hùng thì chính trị viên đọc được những dòng này trong cuốn nhật ký của Hiên dấu trong ba lô :
“Sẽ không bao giờ mình quên được những người đã nhìn thấy ở Rừng Cười. Có lẽ cảnh chết chóc còn dễ chịu hơn ! Ôi ! Thế là sau chín năm ở chiến trường, tôi đã nhìn thấy ở Rừng Cười cái cười méo mó man dại của chiến tranh.
Việc chiến tranh lôi những người phụ nữ vào cuộc chiến thật là khủng khiếp. Tôi sẵn sàng chết hai lần cho họ khỏi rơi vào cảnh ấy.
Tôi rùng mình khi nghĩ rằng, người yêu tôi, em gái tôi, cũng đang cười sằng sặc như thế, giừamột khu rừng mênh mông nào đó “.

Vì những dòng này, người ta kết luận rằng Hiên có tư tưởng dao động, sặc mùi tiểu tư sản (anh vốn là sinh viên) . Hành động anh hùng của anh chỉ là ngẫu nhiên, bột phát. Chính trị viên nói : ” Anh ta không bị kiểm thảo là may rồi .”
Hai năm sau, Thảo- người sót lại của Rừng Cười- đang học năm thứ nhất khoa văn.
Số phận dành cho Thảo như thế nào có lẽ mỗi người tự tìm cho mình một câu trả lời .
Sau chiến tranh, hầu hết họ trở về trong thân thể úa tàn, khô héo, da dẻ nhăn nhẻo, bệnh tật..và khuyết tập trong một tâm hồn đã đánh mất tuổi thanh xuân và tuổi trẻ.
75% phần trăm số họ quay trở về nghề nông vì không có học thức, không có ngành nghề. Và kéo lê cuộc sống không chồng, không nhà, không con, không chế độ và sống đời sông độc thân vì không người đàn ông nào đoái hoài đến họ.

Vấn đề quan trọng nhất là giúp họ phục hồi lại nữ tính đã bị đánh mất trong những năm tháng trên đường Trường Sơn.

Nhưng đánh mất tuổi trẻ thì lấy gì phục hồi lại?

Nhưng ai cũng hiểu rằng điều đó chẳng bao giờ có cơ thực hiện nổi vì chế độ nay chẳng bao giờ quan tâm đủ đến họ.
Trường hợp nhà văn Xuân Vũ, ông đã may mắn thoát nạn trên đường vượt Trường Sơn, ông đã may mắn đên nơi đến chốn. Đường Trường Sơn đã để lại sinh mạng của nhiều người chỉ còn là những bộ xương trắng. Nhưng dù gì, ông cũng đã tiêu phí hơn 20 năm tuổi trẻ để đi trên con đường này mà nay bí lối: Đường đi vẫn không đến. Đến mà không đến. 37 năm sau con đường Trường Sơn ngày hôm nay đã đi đến đâu?

Mặc dầu Hồi Ký của Xuân Vũ phơi bày ra những cảnh tượng mà sức người không tưởng tượng ra nổi. Vậy mà ộng tiểu đòan trưởng của bộ đội chánh quy miền Bắc xâm nhập sau đã tìm Tự do sau khi đọc xong cuốn Đường đi không đến: ” Văn thì hấp dẫn nhưng chuyện khổ thì không ăn thua gì với sự chịu đựng của đơn vị tôi “.

Những chứng từ liên quan đến số phận những con người đi trên đường Trường Sơn
Hồi ký của Xuân Vũ

Có lẽ nhiều người không lạ gì 5 cuốn ký sự của nhà văn Xuân Vũ, Bùi Quang Triết viết vê Con đường Trường Sơn. Đó là các cuốn Đường Đi không đến, Xương Trắng Trường Sơn, Đến mà không đến, Đồng Bằng gai góc và Mạng người lá rụng.
Mỗi nhan đề sách gửi đi một thông điệp, một lời tố cáo về cuộc chiến tranh xảy ra trên Đường mòn Hồ Chí Minh.
Ông vốn là người sinh trưởng ở miền Nam, theo cộng sản rồi tập kết ra Bắc vào năm 1955 khi còn rất trẻ. Ông trở lại miền Nam năm 1971 nhờ đó có dịp đi trên con đường Trường Sơn để viết lên những tập Hồi ký này. Vốn là một nhà văn, nhà báo đã từng sống nhiều năm ở ngoài Bắc nên ông quen biết nhiều trong giới văn nghệ sĩ miền Bắc. Những tiết lộ của ông về giới văn nghệ sĩ sau này sẽ là nhưng tư liệu văn học quý giá.

Nhưng những chứng từ về con đường Trường Sơn vẫn là nhưng giá trị sử liệu vô giá.

Đó là giá trị tố cáo.

Thật vậy .. “ Con đường chập chùng rừng núi không tên đã dìm chết bao nhiêu người có tên, nhưng khi nằm xuống thì nấm mộ lại không tên (25)
(25 )Xuân Vũ, Mạng người lá rụng trang 10.

Mỗi tiêu đề cuốn sách của ông tự nó mang tính tố cáo.

Trong Đường Đi không đến, nhà văn Xuân Vũ lấy kinh nghiệm lúc còn nhỏ thường nhìn thấy chiếc xe ngựa quen thuộc chạy từ làng lên quận. Con ngựa già, ốm yếu hầu như không đủ sức kéo xe nữa. Lão già chủ xe đã nghĩ ra cái kế buộc một mớ cỏ non trên cáng của xe ngựa. Mỗi lần con ngựa được buộc vào cảng xe thì thấy trước mặt nó đám cỏ non trước mặt. Cái mớ cỏ non đó nhảy múa trước mặt con ngựa và thúc dục nó chạy tới.

Đó là hình ảnh biểu tượng của chế độ Đảng lãnh đạo và nhân dân là con ngựa già ..

Sự thảm khốc trên con đường mòn này không hẳn do thiên nhiên gây ra như rừng thiêng nước độc mà còn do sự vô trách nhiệm của lãnh đạo Hà Nội. Bộ Tổng Tư lệnh được Tổng cục Hậu cần bá cáo là đường đi tốt lắm, trang bị quân sĩ rất đầy đủ, chiến sĩ và cán bộ rất phấn khởi khi được đi giải phóng miền Nam.
Nhiều thanh niên như Phẩm đã bị lừa:
” Em dang học lớp 10 một thì bị động viên . Em được đưa vô thẳng trong này. Ở trên hứa sẽ cho về Hà Nội học tiếp sau sáu tháng phục vụ ở Trường Sơn”.(26)
(26) Mạng người lá rụng, Xuân Vũ, 20

Và đã bao nhiêu mùa lá rụng, Phẩm vẫn đóng trụ một mình trên đường Trường Sơn? Và chẳng hiểu đã có bao nhiêu thanh niên như Phẩm đã tình nguyện hy sinh trên con đường này để giải phóng miền Nam?

Phẩm chợt hiểu rằng: Con đường này một khi đã dẫm lên là kể như phân nửa cuộc đời đã hy sinh cho Tổ quốc.

Nhưng Hồi ký của Xuân Vũ mới chỉ nói lên được một nữa những khổ đau của đoạn đường mòn này .

* Phải đợi sau khi hòa bình trở lại, đất nước được thống nhất. Nỗi đau của con đường Trường Sơn mới thật sự là nỗi bất hạnh cho những người đã từng hy sinh tuổi trẻ của họ cho mảnh đất ấy.
Những phần viết sau đây hãy để cho họ cất lên tiếng nói- tiếng nói không hận oán- mà làm xao động lòng người. Trong cuộc chiến giữa đôi bên này, hãy khoan nói đến điều gì lý tưởng.

* Tiếng nói của Vụ Thi Vinh

Cô là đại diện một trong số trên 10 ngàn TNXP tình nguyện đi công tác ở đường Trường Sơn. Trường Sơn làm nên cuộc đời cô. Cô đã nghĩ như thế. Đoàn của chị Vinh được thành lập vào năm 1956. Nhiệm vụ của cô và các bạn là chặt cây, mở đường, làm đường và lấp đầy các hố bom và nguy hiểm hơn nữa làm nổ các quả bom đã rơi xuống mà chưa nổ.

Theo Vinh, chặt và đốn các cây rừng là một việc thập phần gian nan, vượt sức người (superhuman task). Trong trường hợp gặp cây lớn quá không cưa nổi, chúng tôi phải cho nổ mìn. Phải cần 20 người mới có thể cưa và chuyển dịch một cái cây lớn sang bên cạnh đường.

Tất cả đều làm bằng tay!!!

Phần lớn thì giờ làm việc là vào ban đêm. Ban ngày ngủ. Nhưng khi công việc khẩn cấp thì phải làm cả đêm lẫn ngày như lấp hố bom lại ..

Chẳng cần phải nói thì đời sống trong rừng là cực kỳ gian nan và vất vả . . Khi thiếu gạo thì phải tìm bất cứ cái gì có thể ăn được cho đỡ đói. (27)
(27)Patriots, The Viet Nam War, Chistian G. Appy, trang 103

* Tiếng kêu của Nguyễn Thị Kim Chủy: We came home hairless with ghostly white eyes

Khi chúng tôi được trở về với gia đình thì đầu tôi đã rụng hết tóc và tròng mắt sâu hóm, trắng dã ..
Tôi đã tình nguyện đi lên Trường Sơn và đã ở đó trong 4 năm. Chúng tôi làm việc ở Quảng Bình, cửa ngõ đi vào Trường Sơn .. Chúng tôi hứng chịu nhiều bom đến độ có thể phân biệt được các loại bom qua tiếng nổ của nó.

Một lần, chỉ trong một ngày, chúng tôi hứng chịu 7 trận bom. Và thế là chúng tôi phải làm ngày, làm đêm để lấp các hố bom ..Người đội trưởng của tôi sai tôi đi xem xét nhóm TNXP khác ở cách chỗ chúng tôi làm khoảng 100 mét. Khi tôi gần đến chỗ họ thì tôi trông thấy những quả bom đang rơi xuống trúng vào hầm tránh bom của đám bạn. Có 5 người thì 4 người chết, xác không toàn thây, không nhận diện được. Họ chỉ còn là một đống da thịt bầy nhầy. Chỉ có một người còn có thể nhận ra diện mạo. Cạnh đó có một bà chắc là đại diện chính quyền địa phương đến thăm chúng tôi. Bà cũng bị chết thảm trên tay bà còn nắm chặt một đứa bé khoảng hai tuổi. Chúng tôi đành chôn chung cả hai mẹ con.

Sau khi chôn cất mấy người xong .. Chúng tôi còn lại hai hố bom phải lấp .. Chúng tôi tiếp tục làm việc như thể không có việc gì xảy ra cả.

Khi còn ở nhà, tôi chưa hề bao giờ thức đêm cả. Nay công việc đòi hỏi phải làm ban đêm. Tôi mất ngủ và nhiều khi ngủ đứng, vừa đi vừa ngủ. Một lần, tôi ngủ như thế và ngã chúi vào một bụi cây, họ phải đến kéo tôi ra.

Sau chiến tranh tôi trở về quê ở ngoại ô Hà Nội. Tôi bị mắc bệnh sốt rét ngã nước như phần đông các đồng chí khác. Đầu rụng hết tóc, da bủng, đau nhức khớp xương. Và nhiều phụ nữ khác tuyệt đường sinh đẻ .

Tôi có người bạn trai ở cùng xóm, tôi biết rằng mình không còn đủ năng lục sức khỏe để lập gia đình, tôi đành xin chia tay anh .. Tôi rất buồn và đau khổ bởi vì nhà anh ở không cách xa nhà tôi lắm.

Nay, tôi chỉ cân nặng có 37 kí lô ..Tôi đã xin chị tôi một đứa con và nhận nó làm con nuôi .(28)
(28)Trích Patriots. The Viet Nam war, Christian G. Appy, trang106

* Làng không chồng ở Tiên Hà

Đường về xã miền núi Tiên Hà gập ghềnh, heo hút bởi nhiều đoạn đèo dốc dựng đứng, khúc khuỷu. Xã có hơn 800 hộ dân, sống rải rác khắp các vùng đồi, trong đó hơn 1/3 là những “gia đình không có đàn ông”.

Số lượng phụ nữ đơn thân cứ tăng lên mỗi ngày và người ta bắt đầu gọi Tiên Hà là làng… không chồng! Nhưng tiếng đời thị phi không ngăn được khát vọng làm mẹ của những người phụ nữ trên đất này.

Đi khắp làng, đâu cũng chỉ thấy những dây phơi toàn quần áo của đàn bà và trẻ nhỏ. Bà Nguyễn Thị Cúc, 70 tuổi, ở thôn Đại Tráng đúc kết: “Vì trong làng không có đủ con trai để cho con gái cưới, nên đàn bà ở giá nhiều là phải”. Đúng là ở Tiên Hà có chuyện âm thịnh dương suy. Đàn ông đã ít, lại bỏ đi làm ăn xa biền biệt.

Về Tiên Hà chỉ bắt gặp toàn những người đàn bà lam lũ, dắt díu theo sau những đứa con lem luốc hoặc những phụ nữ rỗi việc, tụ nhau thành nhóm ngồi tán gẫu ở các ngã ba đường.

Chị Chử Thị Ninh ở thôn Trung An, tuổi đã 42, tự túc được mụn con trai lên 10, nói: “Tiên Hà xa xôi quá, ai mà thèm tới, phải tự túc thôi. Có được chồng mới là chuyện… lạ!”. Đúng là xa xôi thật, lại thêm cái “dốc Si không đi thì bò” chổng ngược, khiến Tiên Hà gần như cô lập với thế giới bên ngoài. Người dân nơi đây hiếm khi ra khỏi làng thì làm sao người ngoài dạm tới.

Chị Nguyễn Thị Ánh Liên, cán bộ tuyên giáo Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Quảng Nam, cho biết: “Thế hệ phụ nữ đơn thân lớn tuổi nhất ở Tiên Hà bây giờ là những cô gái thanh niên xung phong năm xưa trong “tiểu đoàn bà Thao”. Trở về sau chiến tranh, hàng chục người không còn cơ hội làm vợ, làm mẹ”.

“Tiểu đoàn bà Thao” là tên một đơn vị quân đội do người phụ nữ tên Thao chỉ huy, tham gia tải đạn và lương thực cho quân đội ta trên Đường 9 Nam Lào vào những năm chống Mỹ ác liệt. Những cái tên “vang bóng một thời” như Hai Khởi, Bốn Thời, Tám Hồng, Hoa, Tân… của đội ngày ấy, nay đã ngấp nghé tuổi 60,  sống quạnh quẽ tuổi già trong nghèo khó.

Bà Nguyễn Thị Khởi, một trong những nữ thanh niên xung phong đó, kể: “Tôi cưới chồng năm 1965, sau đó ra mặt trận. Năm 1982, tôi trở về thì chồng đã hy sinh. Lúc đó tôi đã 36 tuổi, ai mà ưng nữa, đành tự túc kiếm con nuôi”. Bà Khởi “tự túc” được 2 đứa con, một trai một gái, nhưng đứa con trai tên Phạm Thanh Trà chẳng may bị ảnh hưởng của chất độc màu da cam, sống đời sống thực vật. Nỗi đau lại đè xuống đôi vai của bà Khởi thêm lần nữa.

      Người đồng đội của bà Khởi là bà Bốn Thời nay cũng bước qua tuổi 59.

Năm 1964 kết hôn, năm 1967 ra trận. Ba năm sau, chồng bà hy sinh nhưng mãi hơn 2 năm sau bà mới biết. Nén nỗi đau, bà thầm lặng trở về chịu cảnh phòng không và đến năm 1984 mới “kiếm” được bé Tuyết. Năm 2000, bé Tuyết lên lớp 11, trong một chiều đi học về bị nước lũ cuốn trôi. Bà Thời khóc hết nước mắt, tiếp tục đơn độc trên hành trình tuổi già.

Không thể kể hết những thân phận hiện thời của những thành viên trong “tiểu đoàn bà Thao” năm xưa. Bà Tám Hồng sống cả đời cô độc, vừa mất bởi bệnh ung thư, nay không người thờ phụng. Bà Hoa, bà Tân cũng lặng lẽ trở về sau cuộc chiến, nay đau đáu phận phòng không. Bà Thời từ chối biết bao nhiêu mối tình đẹp khi đi kháng chiến bởi đã có chồng, để rồi cô lẻ thân cò trong thời bình…
Thế hệ phụ nữ không chồng tự túc kiếm con thứ hai ở Tiên Hà là những người đàn bà tuổi từ 32 đến 45. Dù UBND xã Tiên Hà chưa có con số thống kê chính thức, nhưng theo ông Nguyễn Lương Bá, Phó Chủ tịch xã, thì thế hệ này cũng đã có đến hơn 120 người. Họ “bỏ quên tuổi thanh xuân trong nghèo khó, cơ cực vào những năm 80 của thế kỷ trước. Khi ngoảnh lại, “cái tuổi đã đuổi xuân đi”, họ đành lẻ bạn, đành bằng cách này hay cách khác kiếm cho được đứa con để về già có người thờ phụng.(29)
(29 ) Trích Theo Người Lao Động

*Việt Nam: Nữ cán binh thời chiến, nỗi đau thời bình.

   NINH BÌNH, Việt Nam

Họ là những cô gái thời chiến, những thiếu nữ tình nguyện đầu quân vào một trong những đội nữ binh lớn nhất mà bất cứ nước nào từng đưa ra một chiến trường tân tiến. Ròng rã bao nhiêu năm, họ đã chiến đấu, tự chống đỡ bằng một giấc mơ là trung tâm của văn hóa Việt Nam:

Khi hòa bình trở lại, họ mong sẽ tìm được một tấm chồng xứng đáng và sinh con đẻ cái.

Ðối với nhiều người trong số họ, giấc mơ đó đã không thành. Trở về sau khi cuộc chiến chấm dứt năm 1975, họ đã bị coi như thiếu hấp dẫn, vì bị tàn phá bởi bệnh hoạn, thiếu ăn và những cực khổ khác mà họ đã phải chịu đựng trong rừng.

Các thanh niên, những người cũng vừa trở về từ cuộc chiến, đã không đáp lại những cái liếc mắt của họ trên đường phố. Nếu tình yêu nở hoa, các cha mẹ thường cắt ngang, cấm con trai họ cưới những phụ nữ có vẻ quá yếu đuối rất khó sinh nở và nuôi con.

“Ôi, rừng sâu đã làm tôi già đi biết bao nhiêu,” lời bà Vũ Hoài Thu, một trong số 500 phụ nữ quê ở thành phố Ninh Bình, 60 dặm phía nam Hà Nội, người đã chiến đấu trong cái mà người cộng sản Việt Nam gọi là Cuộc Chiến Chống Mỹ.

“Cuối cùng, tôi đã gặp một người con trai dễ thương. Anh ấy đã hỏi cưới tôi, nhưng cha mẹ anh không cho. Anh đã không muốn rời bỏ tôi, nhưng tôi đã thuyết phục anh là anh phải bỏ. Tôi đã quá yếu vì sốt rét và thiếu ăn. Tôi nghĩ rằng tôi sẽ không bao giờ có đủ sức khỏe để sinh con đẻ cái cho anh ấy.”

Những phụ nữ như bà Thu hiện giờ ở độ tuổi 50, và khi họ gặp nhau để hồi tưởng những hy sinh của họ, họ nói tới sự mất mát tuổi thanh xuân trên Ðường Trường Sơn, tên mà người (Miền Bắc) Việt Nam gọi là đường mòn Hoà Chí Minh.

Họ nói về chuyện trở về nhà với đời sống khó khăn hơn là đời sống mà họ đã rời bỏ.

Sự cay đắng dai dẳng vì trong suốt bao nhiêu năm họ đã là những chiến sĩ bị bỏ quên trong một cuộc chiến tranh mà những người đàn ông chiến đấu – chứ không phải phụ nữ – đã trở thành anh hùng.

“Tôi đã tưởng cuộc đời tôi sau chiến tranh sẽ giản dị và hạnh phúc,” theo lời Nguyễn Thị Bình, cân được 85 pounds khi trở về nhà. “Nhưng tôi đã để cho người bạn trai của tôi ra đi. Tôi đã nói với anh ấy rằng với những chứng bệnh của tôi, với một chân bị thương của tôi, tôi sẽ là một gánh nặng cho anh ấy.

Bà Bình đã sống một mình suốt 17 năm, một hình thức lưu vong trong một xã hội nặng về gia đình trong đó những phụ nữ hiếm muộn và những cặp vợ chồng không con là những đối tượng để thương hại. Thế rồi, trước sự thúc giục của những cựu đồng chí trong một đoàn phụ nữ – đoàn 559 – bà Bình đã “lấy một người chồng qua đêm” và sinh được một đứa con gái.
Bà và đứa con, tên Lan, hiện 10 tuổi, sống với nhau trên một cánh đồng lúa nhỏ do bà Bình canh tác.

“Những người tốt dành cho tôi sự hiểu biết và tình cảm,” bà Bình nói. “Và tôi biết ơn điều đó. Nhưng đôi khi những người xấu đem con họ tới nhà tôi và nói, ‘Ðừng như người đàn bà đó.’”

Những sử gia quân sự ước tính trong thập niên 1950, gần một triệu nữ du kích đã tham gia vào cuộc chiến tranh chống các lực lượng thực dân Pháp. Trong cuộc xung đột với Hoa Kỳ, 40% những cấp chỉ huy địa phương của Việt Cộng là phụ nữ. Một người trong số họ, Nguyễn Thị Ðịnh, là một cấp tướng.

Hàng trăm ngàn phụ nữ, hầu hết đều còn trẻ và độc thân, đã phục vụ trong những chiến khu trong cuộc chiến tranh đó. Họ điều khiển súng phòng không, xây dựng đường xá dưới sự oanh tạc thường xuyên và đi tuần trong những đơn vị hỗn hợp nam nữ.

“Chúng tôi đã sống và ngủ chung nhưng không đụng chạm,” theo lời một phụ nữ trong Ðoàn 559, người đã cho rằng có được sự kềm chế là nhờ tinh thần bảo thủ về văn hóa. “Tôi không thấy một vụ mang thai nào trong đơn vị của chúng tôi. Chúng tôi khao khát tình yêu, nhưng chỉ trong tim mà thôi.”

Những phụ nữ khác thu thập tin tình báo, do thám, chở quân và đồ tiếp tế dọc theo đường sông trên những con thuyền nhỏ.
Mai Thị Diễm đã tình nguyện chiến đấu sau khi Hoa Kỳ bỏ bom nông trại tập thể nơi bà ở, giết chết 100 người, kể cả nhiều người trong số thân nhân của bà.

“Tôi cân được 35 kilô (77 pounds) khi tôi ghi tên nhập ngũ, ban tuyển quân nói tôi quá nhỏ,” bà Diễm bị què một chân, kết quả của một vụ mìn. “Tôi nói với là họ tôi sẽ nhảy xuống cầu tự tử nếu họ không nhận tôi. Cuối cùng, họ nhận.”

Lê Minh Khuê, một nhà văn ở Hà Nội,

đã viết về những gắn bó mạnh mẽ hun đúc bởi nỗ lực chiến tranh. “Tôi yêu tất cả mọi người với một tình yêu đam mê,” bà Khuê là người đã nói dối về tuổi của mình để được gia nhập quân đội vào năm 15 tuổi. Ðó là một tình yêu, bà nói, mà “chỉ có người nào đã đứng trên ngọn đồi đó trong những giây phút đó mới có thể cảm thông hoàn toàn. Ðó là tình yêu của người dân trong khói lửa, người dân thời chiến.”
Phan Thanh Hảo, một nhà báo và là đồng tác giả của một cuốn sách về những nữ chiến binh của (Bắc) Việt, đã phục vụ trên dãy núi Trường Sơn dọc theo đường mòn Hồ Chí Minh.
“Phụ nữ đã làm lệch cán cân đưa tới chiến thắng trong cuộc chiến tranh,” bà nói. “Ngoài Liên Bang Sô Viết trong Thế Chiến II, không có nước nào có con số phụ nữ như vậy trong những vai trò chiến đấu trực tiếp. Tuy vậy, thật khó cho chúng tôi để trở lại bình thường. Ðối với thế hệ tôi, cho tới ngày nay, tim chúng tôi vẫn thắt lại mỗi khi nghe tiếng máy bay trên đầu.”

Những cô gái thời chiến đã trở về với gia đình nghèo khó. Thêm một miệng ăn phải nuôi đã là một vấn nạn. Gầy guộc vì bệnh hoạn và thiếu ăn, da dẻ họ đã dày dạn bởi những năm tháng trong rừng rậm, họ bị coi như không hấp dẫn như vào thời từ làng mạc của họ ra đi.

Thêm vào đó, biết bao nhiêu trai trẻ đã bị giết trong chiến tranh đến độ đám người có triển vọng làm chồng đã giảm đi. Ngay cả bây giờ, có 97.6 đàn ông cho mỗi 100 phụ nữ ở Việt Nam, một trong những tỉ số thấp nhất ở Ðông Nam Á.

“Tôi đã may mắn,” lời bà Nguyễn Thị Nhòng, 51 tuổi, một cựu chiến binh của Ðoàn 559.    “Tôi đã gặp một thanh niên, rất đẹp trai, trên Trường Sơn. Anh ấy quê ở một làng lân cận, và chúng tôi đã lấy nhau. Nhưng tôi biết bao nhiêu người khác đã yêu nhau trên chiến trường và sau chiến tranh đã tìm kiếm, rồi tìm kiếm nhưng không bao giờ có thể tìm được nhau.”

Nhiều người trong số các phụ nữ đã hồi phục sức khỏe và kết hôn. Những người khác còn độc thân đã tới sống trong những ngôi chùa Phật Giáo hoặc trong những công trình gia cư của chính phủ.

Vào đầu thập niên 1980, nhằm giảm bớt sự cô đơn của họ, nhà nước đã loại bỏ sự cấm kỵ về việc có con ngoài hôn nhân. Chính phủ loan báo rằng những bà mẹ không kết hôn và con cái của họ sẽ được coi như gia đình và được cấp đất để làm ruộng. Hàng ngàn phụ nữ đã lấy “một người chồng qua đêm.”

Khi chiến tranh kết thúc, đàn ông đã trở lại vai trò người chủ gia đình. Họ quyết định chi tiêu bao nhiêu tiền, quyết định gia đình bao nhiêu người mà không tham khảo với vợ và giữ văn tự đối với mọi tài sản. Sự làm ngơ với phương pháp ngừa thai khiến phá thai trở thành phương tiện hàng đầu trong nước để kiểm soát sinh sản. Sự ham mê nhậu nhẹt của họ đóng góp vào tình trạng bạo lực trong gia đình.

Và những phụ nữ của Ðoàn 559, những người đã tham gia cuộc chiến với tính cách những thiếu nữ tình nguyện, đã được tặng một huy chương đặc biệt như là những “Chiến Sĩ Trường Sơn.”

Ba trong số những người đó đã mặc những bộ đồng phục cũ tới một cuộc tái hợp mới đây ở Ninh Bình.

Họ và nửa tá người nữa đã tụ tập tại một tiệm ăn nhỏ để vinh danh 40 người đã không trở lại từ Trường Sơn và 50 người khác đã trở về như những người tàn phế.

Họ đã chuyện vãn và trao đổi kỷ niệm, và khi bữa ăn trưa được dọn ra, người chỉ huy của đoàn, Trần Thị Bình, đã đứng lên và loan báo rằng bà muốn chia sẻ với các bạn một bài thơ do bà sáng tác, “Thời Con Gái.” Bài thơ dài, và bà đọc từ trí nhớ theo lối diễn ngâm, đôi mắt bà nhắm lại.

Tôi muốn đốt một nén hương
cho những người con gái xấu số.
Dù họ không bao giờ trở lại,
chúng tôi, những người đánh mất tuổi thanh xuân,
vẫn đợi chờ.
Chúng tôi, những cô gái Trường Sơn,
tóc đã hoa râm và lòng tràn đầy kỷ niệm,
Tưởng nhớ những người bạn tình
đã đi xa không bao giờ tìm được.

Những người phụ nữ khác lấy giấy thấm nước mắt khi bà Bình chấm dứt câu chuyện . Rồi bà Bình để đã kết thúc buổi họp mặt lên tiếng,
“Hãy làm cho ngày hôm nay là một ngày vui đi.”(25)
(25) Trích Nguồn: Los Angeles Times, Viet-Mercury, 17.01.2003.. bản dịch Nguyễn Nhật.

Chỉ mong sau này những người phụ nữ con cháu các cô TNXP không gặp những cảnh bất hạnh như mẹ chúng nữa. Mong vậy thay.

Viết xong bài này, tôi cảm thấy như đã làm xong một nhiệm vụ ..là trả lại công đạo cho những thanh thiếu niên đà hy sinh tuổi trẻ cho những tham vọng điên rồ của Lê Duẩn, Lê Đức Thọ.

Nhưng trớ trêu thay! Đáng nhẽ việc này phải do tướng Giáp làm mới phải sau khi Lê Duẩn chết.

Để cho một người ở tư thế kẻ thua trận viết thì không hay cho lắm.
Tôi tự hỏi sau nội chiến Nam- Bắc chiến tranh của Hoa Kỳ năm 1865 xong thì tướng Grant, miền Bắc đã làm gì?

Các binh lính phía miền Nam được cho phép giữ lại lừa ngựa để về làm ăn sinh sống.
7000 tử sĩ của cả hai bên đã được an táng và chôn cất chung một nơi ..

Lê Duẩn, Lê Đức Thọ không nói làm gì! Nhưng phần Tướng Giáp đã không làm được những điều xem ra đơn giản như thế!

---

 

Ba’o Nguoi-Viet

August 7, 2024

Viết Dũng/SGN

Ngày 3 Tháng Tám, báo Điện Tử Chính Phủ và các cơ quan truyền thông Việt Nam đều loan tải thông tin ông Tô Lâm nhận chức Tổng Bí thư (TBT), với thông điệp: “Tại hội nghị ban chấp hành Trung Ương – BCHTW), căn cứ các quy định của Đảng, trên cơ sở định hướng giới thiệu nhân sự của Bộ Chính Trị, Trung Ương đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung trí tuệ, thảo luận dân chủ, suy tôn, thống nhất rất cao với số phiếu tuyệt đối 100% bầu đồng chí Tô Lâm, uỷ viên Bộ Chính Trị, Chủ Tịch Nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam giữ chức tổng bí thư BCHTW Đảng Cộng Sản Việt Nam khoá XIII.”

Điều đó không có gì mới. Việc ông Lâm lên nắm chức TBT đã được giới quan sát nhận định trước đây.

Điều mới ở chỗ, họ dùng từ “suy tôn” dành cho một người mới được “bầu” vào vị trí có thực quyền cao nhất của Việt Nam hiện tại. Nghe sao giống như diễn văn thông báo việc kế vị của dòng hoàng tộc hay các lãnh chúa mới lên ngôi sau cuộc lật đổ trong các triều đại phong kiến.

Cộng Sản Việt Nam đã từng “suy tôn” ai?

CSVN rất ít dùng từ này cho các quan chức cấp cao của họ. Trước đây, họ chỉ suy tôn ông Hồ, người được bơm thổi lên ở tầm “cha già dân tộc.” Ấy vậy mà báo Điện Tử Chính Phủ cùng hàng loạt các cơ quan truyền thông do nhà nước Việt nam kiểm soát lại đồng loạt suy tôn ông Lâm ngay sau khi ông vừa mới được bầu vào vị trí quyền lực tối cao của đảng CS. Ông Lâm đã làm gì khiến cả hệ thống CS phải suy tôn ngay khi cái ghế tổng bí thư còn chưa kịp yên vị?

Tô Lâm – Stalin thời đại mới?

Tô Lâm là người giỏi mượn chiến thuật đốt lò của ông Nguyễn Phú Trọng, để rồi vũ khí hóa nó biến thành công cụ riêng của mình, khiến tất cả những thành viên của đảng CS đều cung kính lo sợ. Nhiều năm kinh nghiệm chờ thời, ông Lâm cũng dựng được cho mình một bộ máy công an trị, với các đàn em thân tín nằm rải rác khắp đất nước

Để phục vụ cho “công cuộc đốt lò,” nhân dân phục vụ đảng, ông Lâm thể nghiệm những quyền lực vượt bậc, như bắt người xuyên biên giới, hay bắt bớ ngay trong nội bộ cấp cao Bộ Chính Trị. Việc đó khiến cho những ai khiêu khích quyền lực của ông Trọng hay thuộc “nhóm đối lập” bị thanh trừng hoặc phải e dè. Và sự sợ hãi e dè này được diễn đạt rất rõ qua hai, chữ “suy tôn.”

Những hành động của ông Lâm làm một số nhà quan sát nhớ đến hình ảnh vị độc tài Xô Viết Stalin ngày xưa: Ông ta là nhà độc tài có những hành động quyết đoán và không có chút nào khoan nhượng với những ai mà ông liệt vào hàng kẻ thù, để vững ngôi cai trị.

Phải suy tôn vì Bộ Chính Trị là con tin của Tô Lâm?

Có ít nhất một lần người dân được chứng kiến những chiến dịch cố gắng chận bước Tô Lâm nhưng có vẻ khó thành công trong thi hành thực tế. Chẳng hạn như ngày 16 Tháng Sáu, ông Lương Cường, thường trực Ban Bí Thư (chức vụ này có giá trị như phó tổng bí thư) phải vội vã ký ban hành cùng lúc hai quyết định: Quyết định 164 về “quy trình giải quyết tố cáo với tổ chức đảng trực thuộc Trung Ương và đảng viên là cán bộ thuộc diện Trung ương (TƯ) quản lý,” và Quyết định 165 về “quy trình xem xét, thi hành kỷ luật với tổ chức đảng, đảng viên thuộc thẩm quyền ban chấp hành Trung Ương Đảng, Bộ Chính Trị, Ban Bí Thư.”

Hai quyết định này nhằm tạo ra những rào cản khiến cho phe công an của ông Lâm không thể “bắt nóng” những ai thuộc quyền quản lý của TƯ Đảng được nữa.

Những ngày chưa bị bắt, ký giả Trương Huy San (thường gọi: Osin Huy Đức) từng cảnh báo ông Trọng về vấn đề quyền lực của Bộ Công An. Ở một bài có tựa đề “Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi” đăng trên Facebook cá nhân, ông viết:

“Việt Nam đang duy trì một thể chế tương đồng với Trung Quốc. Việt Nam nên học Trung Quốc ở những điều họ đúng: Bộ trưởng công an không phải là ủy viên bộ chính trị. Có lẽ đảng CS Trung Quốc coi công an là công cụ của bộ chính trị chứ không để bộ chính trị trở thành con tin của công an. Bộ Công An cũng không nên cấu trúc như hiện nay mà nên tách chức năng điều tra khỏi lực lượng cảnh sát… Thực tiễn nhiều năm qua cho thấy, không phải lực lượng công an đông mà đất nước an toàn hơn.”

Tuy nhiên, có lẽ những lời cảnh báo được viết dưới dạng góp ý này đã đến vào thời điểm quá muộn màng.

Có câu, “không có bông tuyết nào trong sạch,” bởi vậy sau thời gian được điều tra “không vùng cấm” trước đây của mình, hồ sơ của toàn bộ ủy viên Trung Ương đảng nói chung và cả Bộ Chính Trị nói riêng, ông Lâm đều nắm giữ. Với quyền lực vừa như Stalin mà lại đáng sợ như Beria, không lạ gì khi cả hội nghị phải “suy tôn” ông Lâm với số phiếu tuyệt đối 100%.

Ngay trong ngày đầu tiên, chỉ vài giờ sau khi được “suy tôn” cầm quyền tuyệt đối, ông Lâm đã “chém” bay 4 vị ủy viên TƯ để thị uy. Thông điệp mà ông phát ra đã quá rõ ràng.

Quyền lực hiện nay của ông Tô trên chính trường Việt Nam quá lớn. Lớn đến mức giới “báo chí cách mạng” đã phải dùng từ suy tôn như một bạo chúa toàn quyền.

Rõ là một “triều đại mới” tại Việt Nam đã bắt đầu!

---