Việt Nam Sắp Khủng Hoảng Lãnh Đạo
Sự gây hấn gần đây của Trung Quốc ở Bãi Tư Chính đã chỉ ra rằng chính sách truyền thống của Hà Nội về việc xoa dịu Bắc Kinh không hiệu quả. Việt Nam đã ngừng thăm dò dầu khí vào năm 2017 và 2018 tại các vùng biển bị tranh chấp vì các đe dọa của Trung Quốc, nhưng áp lực vẫn tiếp tục. Hà Nội, đáp lại mạnh mẽ hơn lần này khi nhận thức rằng việc nhượng bộ trong quá khứ chỉ khiến Trung Quốc táo tợn hơn.
Liệu Trọng sẽ duy trì chính sách đối ngoại truyền thống của Đảng, trong việc cân bằng quan hệ giữa Trung Quốc và phương Tây, cho phép nước này được lợi từ cả hai phía, hoặc đi một con đường mới, sẽ được thấy trong những tháng tới.
Trọng đã ủng hộ nhiều truyền thống của Đảng khi còn nắm quyền, nghĩa là ông chưa thể lật lại kịch bản về chính sách đối với Trung Quốc. Ông Thayer cho biết, mối quan hệ của Hà Nội với Bắc Kinh “sẽ phải quyết định” vào tháng 10 khi Trọng dự kiến sẽ gặp Tổng Thống Mỹ Donald Trump tại Washington.
“Một vấn đề quan trọng là liệu có nên nâng quan hệ song phương từ toàn diện lên quan hệ đối tác chiến lược hay không. Đây rõ ràng là mối liên hệ với mối quan hệ Việt Nam với Trung Quốc.”
Nếu Trọng nâng cấp quan hệ với Mỹ, điều đó sẽ đại diện cho một trong những thay đổi chính sách đối ngoại lớn nhất của Việt Nam trong nhiều thập kỷ, và sẽ làm dịu đi ngày càng nhiều đảng viên đang đòi hỏi hành động cứng rắn hơn đối với Trung Quốc.
Nhưng nếu Trọng không thực hiện một động thái táo bạo như vậy, và nếu ông cố gắng xoa dịu Trung Quốc một lần nữa bằng các biện pháp truyền thống trong khi Bắc Kinh tăng áp lực ở Biển Đông, điều đó có thể gây ra phản ứng dữ dội từ bên trong Đảng.
Thật vậy, một thế hệ ủy viên trung ương mới có thể cố gắng chịu trách nhiệm nhiều hơn trong việc lựa chọn nhóm lãnh đạo Đảng tiếp theo vào năm 2021, và do đó làm giảm quyền lực Bộ Chính Trị.
Sử nổi lên phản đối lập trường chính sách đối ngoại của Trọng, có thể không đủ để đánh bật toàn bộ phe phái của ông, nhưng các thành viên Bộ Chính Trị cấp cao sẽ không nghi ngờ gì phải tăng cường tinh thần chống Trung Quốc, cả trong nội bộ Đảng và ở gốc rễ hạ tầng.
“Nếu có sự thúc đẩy tìm một nhà lãnh đạo trẻ, nó có thể sẽ đến từ trong Ủy Ban Trung Ương,” giáo sư Thayer nói.
Việc duy trì hiện trạng trong các vấn đề đối ngoại cũng có thể là vấn đề nếu các thành viên Bộ Chính Trị cấp cao khác bị coi là vô vị bởi lập trường mềm mỏng của họ đối với Trung Quốc.
Phúc có thể tiếp tục làm thủ tướng thêm năm năm sau năm 2021 và mặc dù được coi là tay có thẩm quyền, chính phủ dân sự của ông đã mắc một lỗi rất lớn vào đầu năm 2018 khi đưa ra một đề xuất cho phép các công ty nước ngoài thuê đất trong nền kinh tế đặc biệt khu vực (SEZ) cho đến 99 năm.
Khi công chúng Việt Nam nhận thấy điều này có nghĩa là bán hết các phần của đất nước cho Trung Quốc, nó đã gây ra một số cuộc biểu tình lớn nhất trên toàn quốc trong nhiều năm.
“Không nghi ngờ gì nữa, chủ nghĩa dân tộc sẽ đóng một vai trò trong chính trị kế vị ở Việt Nam, nhưng chúng tôi không chắc chắn về mức độ của nó và nó sẽ ảnh hưởng đến phần nào,” ông Giang, nhà phân tích, nói với Asia Times.
