Điều gì quan trọng nhất đời người?
Con người thế gian, hầu như ai cũng dành thời gian và tâm sức để theo đuổi điều mà bản thân mình cho là quan trọng nhất. Thậm chí có người dành cả cuộc đời để theo đuổi mục đích cuộc đời mà mình tâm niệm. Nhưng suy cho cùng, điều gì mới là quan trọng nhất đời người?
Điều gì quan trọng nhất đời người?
Khi một người cho rằng tiền tài là quan trọng nhất thì cả đời người ấy đều theo đuổi tài phú. Khi một người cho rằng danh tiếng là quan trọng nhất thì cả đời họ dành để truy cầu tiếng tăm. Có người cho rằng chỉ cần có quyền thế là có thể thu được cả danh và lợi, nên họ đặt quyền thế làm mục tiêu của cuộc đời mình. Cũng có không ít người coi trọng tình cảm, đối với họ tình thân và tình yêu mới là thứ quan trọng nhất.
Nhưng cho dù là dành cả đời để theo đuổi tài phú thì trong số họ không phải ai cũng đều có thể trở thành người giàu có. Rất nhiều người dành cả đời để làm giàu vẫn đang sống trong nghèo khó và thất vọng. Người trải qua cố gắng mà trở nên giàu có rồi, nếu vô đức thì rất có thể sau một đêm tài sản mất hết. Xưa nay, những vị gian thương thông qua “đường ngang ngõ tắt” mà tích lũy tài phú thường thường không được yên ổn đến cuối đời.
Những người theo đuổi danh tiếng, không phải ai cuối cùng cũng đều trở thành danh nhân. Người trải qua cố gắng cuối cùng thành danh rồi nhưng nếu không chú ý tu thân, một khi làm ra chuyện đồi bại, thì chỉ trong một đêm cũng khiến “thân bại danh liệt”.
Trong những người theo đuổi quyền thế, cũng có rất nhiều người cả đời không thể làm quan chức. Khi đã làm quan chức, có quyền thế trong tay rồi, nếu mà tham ô, tha hóa, thì không được người đời tôn trọng. Từ xưa đến nay, những đại tham quan tuy rằng nở mày nở mặt nhất thời, nhưng một khi việc làm xấu bị phát giác thì mất danh, mất của, mất thân. Thậm chí rất nhiều người khi chết còn bần cùng hơn những người nghèo khác.
Thời nhà Minh, cha con gian thần Nghiêm Tung có quyền thế khuynh đảo thiên hạ suốt 20 năm. Thậm chí, con trai Nghiêm Tung là Nghiêm Thế Phan từng cười lớn mà nói: “Trong triều đình không ai giàu có bằng ta.” Nhưng làm nhiều việc bất nghĩa thì tự sẽ tiêu vong, đến năm Gia Tĩnh thứ 41 (năm 1562) gia tộc họ Nghiêm suy sụp. Trước khi bị hành hình, Nghiêm Thế Phan kêu gào khóc lóc thảm thiết một hồi. Toàn bộ gia sản nhà họ Nghiêm cũng bị tịch thu, Nghiêm Tung bị bãi chức, không có nhà để về. Hai năm sau, Nghiêm Tung mắc bệnh nặng qua đời. Lúc Nghiêm Tung chết, thi thể được chôn mà không có quan tài, càng không có ai đến đưa tiễn.
Nhà Phật có câu, đời người vô thường, tình cảm cũng vô thường. Tình cảm giữa người với người không phải lúc nào cũng bền chặt, lâu dài. Bởi vậy, trong cuộc sống mới có sự chia ly. Ngay cả khi tình cảm giữa hai người không thay đổi thì tuổi thọ của con người cũng là hữu hạn, ai cũng không thể đảm bảo được sinh mệnh của mình là dài hay ngắn. Cũng chính vì thế mà con người không thể mãi mãi hưởng thụ sự ấm áp bên nhau.
Danh, lợi, quyền, tình trong đời người đều là những thứ khó có được lâu dài. Như nhà Phật thường nói, danh lợi tình nơi thế gian chỉ giống như mây khói qua đường, giống như trăng trong nước, hoa trong gương, sinh không mang theo đến, chết không mang theo đi. Chỉ có nhân phẩm quyết định thiện ác mới là thứ quan trọng nhất đời người. Bởi nó quyết định thiện ác một đời người, nên nó sẽ quyết định hết thảy duyên, nợ, hết thảy phúc, đức của một đời này và thậm chí cả của những đời sau. Nơi thế gian này, chỉ có nhân phẩm là thứ đáng giá nhất mà một người cần theo đuổi.
Nhân phẩm của một người là tốt thì đó chính là người tốt. Và cho dù họ có rời khỏi nhân gian đi nữa thì danh tiếng tốt đẹp, những bài học hay đạo lý mà họ để lại vẫn sẽ lưu danh thiên cổ. Nhạc Phi thời nhà Tống lưu danh muôn thuở bởi lòng kiên trung của mình. Phạm Trọng Yêm thời Bắc Tống để lại cho người đời sau tinh thần “lo trước cái lo của thiên hạ, vui sau cái vui của thiên hạ”…
Trái lại, người có nhân phẩm không tốt thì chính là một người xấu. Gian thần Tần Cối nhà Tống, dù đã chết ngàn năm vẫn để tiếng xấu muôn đời. Thậm chí, ở trước mộ của Nhạc Phi, người ta để mấy bức tượng sắt thô của Tần Cối và vợ ông ta đang quỳ gối, quây trong hàng rào sắt, vai ngực lột trần, tay trói sau lưng, để đó cho người thế gian thóa mạ và phỉ nhổ.
An Hòa.